-
1 vesperi
vesperi vesperi вечером -
2 vesperi
-
3 vesperi
→ vesper.* * *→ vesper.* * *Vesperi, siue vespere, Aduerbium. Cic. Sur le vespre.\Heri vesperi. Cic. Hier au soir. -
4 vesperi
-
5 vesperi
(vespere) adv.вечером -
6 per-vesperī
-
7 vesper
vesper, eris ou eri, m. [st2]1 [-] le soir. [st2]2 [-] Vesper, étoile du soir (l'étoile de Vénus, quand elle paraît le soir). [st2]3 [-] le couchant, l'occident; les peuples de l'occident. [st2]4 [-] Plaut. repas du soir. - [gr]gr. ἕσπερος (*Ϝέσπερ-). - vesperi (vespere): le soir, au soir. - primo vespere, Caes.: à la tombée de la nuit. - primā vesperi (s.-ent. horā), Caes. BC. 1: à la première heure du soir. - sub vesperum, Cic.: vers le soir. - de vesperi alicujus cenare: dîner à la table de qqn. - de vespere suo vivere, Plaut.: être son maître, vivre à sa guise.* * *vesper, eris ou eri, m. [st2]1 [-] le soir. [st2]2 [-] Vesper, étoile du soir (l'étoile de Vénus, quand elle paraît le soir). [st2]3 [-] le couchant, l'occident; les peuples de l'occident. [st2]4 [-] Plaut. repas du soir. - [gr]gr. ἕσπερος (*Ϝέσπερ-). - vesperi (vespere): le soir, au soir. - primo vespere, Caes.: à la tombée de la nuit. - primā vesperi (s.-ent. horā), Caes. BC. 1: à la première heure du soir. - sub vesperum, Cic.: vers le soir. - de vesperi alicujus cenare: dîner à la table de qqn. - de vespere suo vivere, Plaut.: être son maître, vivre à sa guise.* * *I.Vesper, vesperis, pe. corr. masc. gene. vel Vesperus, vesperi. Stat. L'estoille qui se lieve la premiere apres soleil couché.\Serus vesper. Virgil. Qui se lieve au soir.\Processit vesper Olympo. Virgil. Est desja levee.\Vesper. Cic. Le vespre, Le soir, La vespree.\Primo vespere. Caes. Incontinent que le soir est venu, Sur le vespre.\Nescis quid serus vesper vehat. Varro. Tu ne scais qu'il t'adviendra sur le tard.\Perpotare ad vesperum. Cic. Boire tout le jour jusques au vespre.\Flexo in vesperam die. Tacit. Le jour declinant vers le vespre.\Prima vespera. Liu. Au commencement de la vespree.II.Vesper, vespera, vesperum etiam dicitur. Vnde quum Vesperum dicimus neutro genere, intelligimus tempus. Plin. Le soir. -
8 vesper
vesper, eris, m. u. vesper, erī, m. (εσπερος), I) der Abendstern, Nom. vesper, Verg. georg. 1, 251. Plin. 2, 36. Mart. Cap. 8. § 883. Paul. ex Fest. 368, 16 (wo vesper stella): Abl. vespero, Hor. carm. 2, 9, 10 u. 3, 19, 26. – II) meton.: A) der Abend (des Tages), die Abendzeit, Nom. vesper, Sall., Liv. u.a.: diei od. iam diei vesper erat, Sall. u. Dict.: Genet., primā vesperi (sc. horā), Caes. b.c. 1, 20, 1: vesperis illius secuto mane, Auson. epist. 19 extr. p. 180 Schenkl; vgl. Paul. Nol. nat. 11, 511: Akk., ante vesperum, ad vesperum, Cic.: sub vesperum, Caes.: Abl., primo vespere, Caes.: urgente iam vespere (als es schon stark gegen A. ging) proficisci, Lact.: sero vespere, Ov.: sub vespero, Flor. – dah. Abl. adv., vespere u. vesperī, abends,des Abends, am Abend, spät, heri vesperi, Cic.: tam vesperi, so spät (abends), Ter.: alqm vespere visitare, jmdm. einen Abendbesuch machen, Augustin.: reddidit vespere, Cic. – Sprichw., quid vesper ferat, incertum est, es kann vor Abend leicht anders werden, Liv. 45, 8, 6: nescis quid vesper serus vehat, Varro bei Gell. 13, 11, 1; vgl. quivis beatus versā rotā fortunae ante vesperum potest esse miserrimus, Amm. 26, 8, 13. – quid vesper serus vehat, sol tibi signa dabit, was der späte Abend bringt, Verg. georg. 1, 461 sqq. – de vesperi alcis cenare, an jmds. Tische essen, von jmd. erhalten werden, Plaut. rud. 181: dagegen de vesperi suo vivere, sich selbst beköstigen, sein eigener Herr sein, Plaut. mil. 995. – B) der Abend = die Abendgegend, der Westen, Verg. Aen. 5, 19. Ov. trist, 1, 2, 28: dah. für die im Westen wohnenden Völker, Sil. 3, 325: u. das »Abendland«, von Italien aus = Spanien, Lucan. 7, 17. – / vesper als neutr., novissimum vesper, Varro LL. 9, 73: alterum vesper adest, ibid. 7, 50 (nach Lachmanns Verbesserung).
-
9 Abend
Abend, I) Zeitabschnitt des Tages: vesper (in der klass. Prosa seltener vespera). – tempus vespertinum (Abendzeit). – occasus solis (Sonnenuntergang). – gegen A., ad od. sub vesperum; sub occasum solis: abends, vespere, gew. adv. vesperi: abends spät, pervesperi: abends zuvor, pridie vesperi: heute abend, hodie vesperi: gestern abend, heri vesperi: bei einbrechendem A., primo vespere; ubi coepit advesperascere; cum iam advesperasceret: vor A., ante vesperum: bis zum A., ad vesperum: vom A. bis zum Morgen, a vespere usque ad mane: vom Morgen bis zum A., a mane usque ad vesperum. – es wird A., vesperascit caelum od: dies; u. bl. vesperascit: es geht schon gegen A., iam advesperascit; vergit in vesperum dies: es geht schon stark gegen A., iam praeceps in occasum sol est: es ist schon A., iam diei vesper est; iam vesperavit: guten Abend! salve! vd. (beim Scheiden) vale!: jmdm. guten A. wünschen, salvere (beim Kommen) od. valere (beim Scheiden) alqm iubeo. – Sprichwörtl., es ist noch nicht aller Tage A., nondum omnium dierum sol occĭdit (Liv. 39, 26, 9): es kann vor A. leicht anders werden, quid vesper ferat, incertum est (Liv. 45, 8, 6). – Bildl., der A. des Lebens, s. Lebensabend: am letzten A. seines Lebens, supremo vitae die; die vitae suae postremo. – II) meton., Himmelsgegend = Westen, w. s. – Abendbesuch bekommen, alqs me convenit vesperi: bei jmd. einen A. machen, convenire alqm vesperi. – Abendbrot, cibus vespertinus. – Abenddämmerung, crepusculum (Ggstz. diluculum). – in der A., crepusculo; gew. primo vespere (bei Anbruch des Abends); cum advesperavisset (als der Abend herangerückt war): mit der A., ubi coepit advesperascere; [7] cum iam advesperasceret. – Abendessen, cibus vespertinus. – als Souper, epulae vespertinae. – Abendgebet, *precatio ante somnum facta (das Beten). – *preces vespertinae (das Gebet). – sein A. verrichten, *ante somnum precari ad Deum. – Abendgegend, I) Gegend, die gegen Westen liegt: regio ad occidentem vergens. – II) Himmelsgegend, s. Westen. – Abendkälte, frigus vespertinum. – Abendkost, s. Abendessen. – Abendkühle, frigus vespertinum. – Abendland, I) = Abendgegend no. I. – II) Westland, Singul. kollektiv od. Plur. Abendländer, abeuntis solis partes (Ggstz. orientis solis partes); occĭdens (Ggstz. oriens). – Abendländer = Bewohner des Abendlandes, ad occasum habitantes. – abendländisch, I) der Bewohner des Abendlandes: ad occasum habitantium. – II) = westlich, w. s. – abendlich, I) zum Abend gehörend, am A. geschehend: vespertinus. – II) gegen Abend (Westen) liegend, s. westlich. – Abendluft, I) am Abend wehende Luft: aura vespertina. – II) = Westluft, Westwind, w. s. – Abendmahl,- mahlzeit, I)= Abendessen, w. s. – II) als kirchliche Feier: cena od. mensa Dominica (Eccl.); epulae sacrae (Eccl.). – od. als Liebesmahl, eucharistia (Eccl.). – od. als Kommunion, communio sancti altaris (Eccl.). – zum A. gehen, accedere ad mensam Dominicam (Eccl.): das A. feiern, *celebrare eucharistiam (von mehreren). – Abendrot,- röte, *rubor caeli vespertini. – abends, s. Abend. – Abendseite, s. Westseite. – Abendsonne, sol vespertinus (Ggstz. sol matutinus). – sol occĭdens (untergehende Sonne, Ggstz. sol oriens). – die A. haben, soli vespertino obvium esse (v. Örtl.). – Abendstern, Hesperus (Ἕσπερος); rein lat. Vesper; stella Veneris. – Abendstunde, horavespertina (eine Stunde des Abends). – tempus vespertinum (Abendzeit). – in der A., primo vespere; ubi iam vesperaverat. – Abendtau, rosvespertinus. – Abendtisch, s. Abendessen. – Abendwind, I) am Abend wehender Wind: ventusvespertinus. – II) = Westwind, w. s. – Abendzeit, tempus vespertinum. – tempora vespertina (im allg.). – horae vespertinae (Abendstunden). – um die A., cum iam advesperasceret: zur A., vespertino tempore; vespertinis temporibus (allemal zur A.).
-
10 vesper
vesper, eris, m. u. vesper, erī, m. (εσπερος), I) der Abendstern, Nom. vesper, Verg. georg. 1, 251. Plin. 2, 36. Mart. Cap. 8. § 883. Paul. ex Fest. 368, 16 (wo vesper stella): Abl. vespero, Hor. carm. 2, 9, 10 u. 3, 19, 26. – II) meton.: A) der Abend (des Tages), die Abendzeit, Nom. vesper, Sall., Liv. u.a.: diei od. iam diei vesper erat, Sall. u. Dict.: Genet., primā vesperi (sc. horā), Caes. b.c. 1, 20, 1: vesperis illius secuto mane, Auson. epist. 19 extr. p. 180 Schenkl; vgl. Paul. Nol. nat. 11, 511: Akk., ante vesperum, ad vesperum, Cic.: sub vesperum, Caes.: Abl., primo vespere, Caes.: urgente iam vespere (als es schon stark gegen A. ging) proficisci, Lact.: sero vespere, Ov.: sub vespero, Flor. – dah. Abl. adv., vespere u. vesperī, abends,des Abends, am Abend, spät, heri vesperi, Cic.: tam vesperi, so spät (abends), Ter.: alqm vespere visitare, jmdm. einen Abendbesuch machen, Augustin.: reddidit vespere, Cic. – Sprichw., quid vesper ferat, incertum est, es kann vor Abend leicht anders werden, Liv. 45, 8, 6: nescis quid vesper serus vehat, Varro bei Gell. 13, 11, 1; vgl. quivis beatus versā rotā fortunae ante vesperum potest esse miserrimus, Amm. 26, 8, 13. – quid vesper serus vehat, sol tibi signa dabit, was der späte Abend bringt, Verg. georg. 1, 461 sqq. – de vesperi alcis cenare, an jmds. Tische essen, von jmd. erhalten werden, Plaut. rud.————181: dagegen de vesperi suo vivere, sich selbst beköstigen, sein eigener Herr sein, Plaut. mil. 995. – B) der Abend = die Abendgegend, der Westen, Verg. Aen. 5, 19. Ov. trist, 1, 2, 28: dah. für die im Westen wohnenden Völker, Sil. 3, 325: u. das »Abendland«, von Italien aus = Spanien, Lucan. 7, 17. – ⇒ vesper als neutr., novissimum vesper, Varro LL. 9, 73: alterum vesper adest, ibid. 7, 50 (nach Lachmanns Verbesserung). -
11 vesper
vesper, ĕris and ĕri (in class. prose mostly acc. vesperum, and abl. vespere, or adverb. vesperi; the plur. not used), m. ( neutr., Varr. L. L. 7, § 50 and 9, § 73 Müll. acc. to Lachm.) [Gr. hesperos, hespera], the evening, even, eve, even-tide.I.Lit.:B.jam diei vesper erat,
Sall. J. 52, 3; 106, 2:vesper fit (late Lat. for advesperascit),
Vulg. Matt. 14, 15; 16, 2; 26, 20:ad vesperum,
Cic. Lael. 3, 12; id. Fin. 2, 28, 92 Madv.; 3, 2, 8; Caes. B. C. 1, 3; id. B. G. 1, 26:sub vesperum,
towards evening, id. ib. 2, 33; 5, 58; 7, 60; id. B. C. 1, 42.—Prov.:nescis, quid vesper serus vehat, the title of a satire by Varro,
Gell. 13, 11, 1; Macr. S. 1, 7; cf.:denique, quid vesper serus vehat,
Verg. G. 1, 461:cum quid vesper ferat, incertum sit,
Liv. 45, 8: de vesperi suo vivere, on his own supper, i. e. to be one's own master, Plaut. Mil. 4, 2, 5; cf. id. Rud. 1, 2, 91.—Esp., abl. adverb., in the evening.1.Form vespere:2.primo vespere,
Caes. B. C. 2, 43:litteras reddidit a. d. VIII. Id. Mart. vespere,
Cic. Att. 11, 12, 1.—Form vesperi:II.cum ad me in Tusculanum heri vesperi venisset Caesar,
Cic. de Or. 2, 3, 13; id. Ac. 1, 1, 1; id. Mil. 20, 54; Plaut. Bacch. 2, 3, 62; id. Mil. 2, 5, 29; id. Rud. 1, 2, 91; Ter. And. 4, 4, 29:neque tam vesperi revortor,
so late, id. Heaut. 1, 1, 15:primā vesperi (sc. horā),
Caes. B. C. 1, 20.—Transf.A.The evening-star, Plin. 2, 8, 6, § 36; Verg. G. 1, 251:B.vespero surgente,
Hor. C. 2, 9, 10:puro Vespero,
id. ib. 3, 19, 26.—The West, Occident, Ov. Tr. 1, 2, 28; id. M. 1, 63:vespere ab atro,
Verg. A. 5, 19.—Hence, for the inhabitants of the West, Occidentals, Sil. 3, 325. -
12 vesper
erī и eris m.1) (= hesperus) вечерняя звезда2) вечерprima vesperi (sc. horā) Cs — в первый (же) вечерний часjam diei v. erat Sl — уже смерклось3) вечерняя трапеза, ужин ( in vesperum parare piscatum Pl)de vesperi suo vivere погов. Pl — быть самому себе хозяиномde vesperi alicujus cenare Pl — кушать у кого-л. -
13 vesper
vesper erī or eris, acc. vesperum, abl. vesperō or vespere (adverb. also vesperī), m [2 VAS-], the evening-star: rubens, V.: vespero Surgente, H.— The evening, even, eve, even-tide: diei vesper erat, S.: serus, V.: cum, quid yesper ferat, incertum sit, L.: ad vesperum: sub vesperum, towards evening, Cs.: primo vespere, Cs.: litteras reddidit a<*> d. VIII Idūs Mart. vespere, in the evening: vesperi venire: neque tam vesperi revortor, so late, T.— The evening sky, West, Occident: vespere ab atro, V., O.* * *Ievening; evening star; westIIevening; evening star; west -
14 heri
hĕri or hĕre (in here neque e plane neque i auditur, Quint. 1, 4, 7:I.here nunc e littera terminamus: at veterum comicorum adhuc libris invenio: Heri ad me venit, quod idem in epistulis Augusti, quas sua manu scripsit aut emendavit, deprehenditur,
id. 1, 7, 22; cf. Charis. p. 180 P.; Prisc. p. 1011 ib.; v. esp. Neue, Formenl. 2, p. 685), adv. [for hesi; cf. hes in hesternus; v. the letter R; kindred with Sanscr. hyas; Goth. gis-tra; Germ. gestern; Engl. yesterday; Gr. chthes, orig. ches], yesterday.Lit.(α).Form heri (perh. only so in Cic.): Septembris heri Calendae, hodie ater dies, Afran. ap. Non. 73, 33; cf.:(β).hoc heri effecit: hodie autem, etc.,
Cic. Att. 10, 13, 1 (al. here):ubi est hodie, quae Lyra fulsit heri?
Ov. F. 2, 76:heri jam edixeram omnibus,
Plaut. Ps. 1, 2, 15:quemne ego heri vidi ad vos afferri vesperi?
Ter. And. 4, 4, 29:heri vesperi apud me Hirtius fuit,
Cic. Fam. 11, 1, 1:heri vesperi,
id. Att. 13, 47, 2; 15, 11, 4:ut heri dicebam,
id. Rep. 3, 31 fin.; cf.:cum heri ipsi dixeris, te, etc.,
id. ib. 3, 21:heri,
Ter. And. 1, 1, 58; id. Eun. 1, 2, 3; 89; id. Heaut. 3, 2, 8; id. Hec. 1, 2, 115; id. Phorm. 1, 1, 2; Afran. ap. Charis. p. 180 et saep.—Form here (a few times in Plaut., once in Cic., and after the Aug. per. most freq.):II.hoc here effecit,
Cic. Att. 10, 13, 1:res hodie minor est, here quam fuit, ac eadem cras, etc.,
Juv. 3, 23:here venisti mediā nocte,
Plaut. Am. 1, 3, 16; id. Truc. 2, 6, 28; id. Mil. 1, 1, 59:mihi quaerenti convivam dictus here illic De medio potare die,
Hor. S. 2, 8, 2:hic here Phrixeae vellera pressit ovis,
Ov. F. 3, 852: dura, anime, dura, here fortior fuisti, Gallio ap. Quint. 9, 2, 91; Mart. 1, 44, 2; 3, 12, 2; 4, 7, 5.—Transf., of time just past, a short time ago, lately (very rare):Papias leges heri Severus exclusit,
Tert. Apol. 4; Dig. 47, 10, 7, § 2: sordebant tibi villicae, Concubine, hodie atque heri, Nunc, etc., but a short time ago, the other day (an imitation of the Gr. chthes kai prôên), Cat. 61, 133; Prop. 3, 15, 1. -
15 heri
hĕrī (hĕrĕ), adv. [st2]1 [-] hier. [st2]2 [-] dernièrement, naguère. - heri vesperi: hier soir.* * *hĕrī (hĕrĕ), adv. [st2]1 [-] hier. [st2]2 [-] dernièrement, naguère. - heri vesperi: hier soir.* * *Heri, Aduerbium temporis. Plaut. Hier. -
16 pridie
prīdĭē, adv. [pris, inusité + dies] la veille. - pridie vesperi, Cic. Ac. 1, 1: la veille au soir. - pridie ejus diei, Caes. BG. 1, 47, 2: la veille de ce jour --- ou pridie eum diem, Cic. Att. 11, 23, 2. - cf. pridie Kalendas, Nonas, Idus, Compitalia, Quinquatrus: la veille des Calendes, des Nones, des Ides, etc. - usque ad pridie Nonas Maias, Cic. Att. 2, 11, 2, jusqu'à la veille des Nones de Mai. - pridie quam veni, Cic. Att. 5, 11, 6: la veille de mon arrivée. --- cf. Cic. Att. 3, 8, 2 ; Lael. 12.* * *prīdĭē, adv. [pris, inusité + dies] la veille. - pridie vesperi, Cic. Ac. 1, 1: la veille au soir. - pridie ejus diei, Caes. BG. 1, 47, 2: la veille de ce jour --- ou pridie eum diem, Cic. Att. 11, 23, 2. - cf. pridie Kalendas, Nonas, Idus, Compitalia, Quinquatrus: la veille des Calendes, des Nones, des Ides, etc. - usque ad pridie Nonas Maias, Cic. Att. 2, 11, 2, jusqu'à la veille des Nones de Mai. - pridie quam veni, Cic. Att. 5, 11, 6: la veille de mon arrivée. --- cf. Cic. Att. 3, 8, 2 ; Lael. 12.* * *Pridie, Aduerbium. Cic. Le jour de devant, ou Le jour devant.\Illam sententiam Bibuli pridie eius diei fregeramus. Cic. Le jour de devant cestuy là. -
17 Вечер
- vesper, eri/is, m; vespera, ae, f; serum, i, n, extremum diei;• с наступлением вечера - primo vespere; praecipiti jam die, die jam vergente; inumbrante vespera;
• вечер уже (ad)vesperascit; invesperascit; inclinat in vesperum dies; dies in vespertinum tempus declinatur;
• когда день клонился к вечеру - flexo in vesperam die;
• под вечер - vesperascente caelo; ad vesperam; ad, sub vesperum; sub nocte, sub noctem;
• с утра до вечера - a mane usque ad vesperam;
• по вечерам прогуливаться - vespertinis (horis) ambulatum abire;
• зимой вечера бывают очень длинны - hieme vespertinum tempus perdiu tenet;
• проводить вечер за чтением - vespertinum tempus consumere in legendo;
• цветки, распускающиеся вечером - flores vespertini;
• вечером - vesperi; vespertino tempore; vesperascente caelo; vespera;
• ранним вечером - prima vespera;
• он вечером у меня был - vesperi apud me fuit, me invisit;
-
18 tam
tam, adv. [orig. acc. fem. of the demonstrative root ta-; cf.: tum, tamen], correlative of quam, so, so much, as.I.As comparative adverb, demonstrative with correlative quam, introducing comparative clauses of like intensity.A.As adjunct of adjectives or participles the intensity of which is expressed by a comparative clause, tam... quam = as... as; negatively, non (neque, nihil, etc.) tam... quam = not so... as.1.In comparison between two adjj.:2.tam esse clemens tyrannus quam rex importunus potest,
a tyrant may be as mild as a king may be harsh, Cic. Rep. 1, 33, 50 (B. and K. bracket rex):non tam solido quam splendido nomine,
id. Fin. 1, 18, 61:tam culpae hostium justus existimator quam gloriosus victor,
Val. Max. 3, 8, 1:adjuro, tam me tibi vera referre Quam veri majora fide,
things as true as they are beyond belief, Ov. M. 3, 659:quorum vires quam repentinae tam breves,
Sen. Q. N. 6, 7, 2.—Negatively:non enim tam praeclarum est scire Latine quam turpe nescire,
Cic. Brut. 37, 140:ut illa... non tam mirabilia sunt, quam conjecta belle,
id. Div. 2, 31, 66; 2, 36, 76: nec tam Turpe fuit vinci [p. 1836] quam contendisse decorum est, Ov. M. 9, 5. —Tam preceded by comp. clause:maximeque eam pestilentiam insignem mors quam matura tam acerba M. Furi fecit,
Liv. 7, 1, 8:quam magni nominis bellum est, tam difficilem existimaritis victoriam fore,
id. 21, 43, 11:donec quam felices seditiones, tam honorati seditionum auctores essent,
id. 4, 2, 4. —In a comparison between degrees of intensity, etc., of the same adjective.a.As in relative clauses, the adjective repeated (so esp. in Plaut.;b.not repeated in English): tam liquidus est quam liquida tempestas esse solet,
as serene as the weather is wont to be, Plaut. Most. 3, 2, 64:quam placida'st aqua,
id. ib. 3, 2, 165:tam frictum ego illum reddam quam frictum est cicer,
id. Bacch. 4, 4, 7.—Negatively:nemo orator tam multa scripsit quam multa sunt nostra,
Cic. Or. 30, 168:tametsi non tam multum in istis rebus intellego quam multa vidi,
id. Verr. 2, 4, 43, § 94.—The adjective not repeated.(α).The terms of comparison being nouns or pronouns:(β).tam ego fui ante liber quam gnatus tuus ( = quam liber gnatus tuus est),
Plaut. Capt. 2, 2, 60:fieret corium tam maculosum quam est nutricis pallium,
id. Bacch. 3, 3, 30:tam mihi mea vita quam tua Tibi cara est,
id. Cas. 3, 6, 43:ni illam mihi tam tranquillam facis quam mare est,
id. Poen. 1, 2, 145:tam crebri ad terram decidebant quam pira,
id. ib. 2, 38:tam excoctam reddam atque atram quam carbo'st,
Ter. Ad. 5, 3, 63:quom fervit maxume, tam placidum (eum) quam ovem reddo,
id. ib. 4, 1, 18:tam sum misericors quam vos, tam mitis quam qui lenissimus,
Cic. Sull. 31, 87:tam gratum mihi id erit quam quod gratissimum,
id. Fam. 13, 3:nulla ingenia tam prona ad invidiam sunt quam eorum qui genus ac fortunam suam animis non aequant,
Liv. 45, 22:nihil est tam violentum quam magna vis aquae,
Sen. Q. N. 3, 30, 6:(cum sit) tam aurum et argentum quam aes Corinthium ( = cum aurum et argentum tam sit Corinthium quam aes),
Quint. 8, 2, 8:(ira) tam inutilis animi minister est quam miles qui signum receptui neglegit,
Sen. Ira, 1, 9, 2.—Negatively: neque opes nostrae tam sunt validae quam tuae,
Plaut. Cist. 2, 1, 20:nihil esse tam detestabile tamque pestiferum quam voluptatem,
Cic. Sen. 12, 41:neque tam condenso corpore nubes esse queunt quam sunt lapides, neque autem tam tenues quam nebulae,
Lucr. 6, 101.—Virtually negative:quod enim tam infidum mare quam blanditiae principum? ( = nullum tam infidum mare, etc.),
Plin. Pan. 66. — With comp. pregn. (very rare): istam dextram non tam in bellis et proeliis quam in promissis et fide firmiorem, i. e. whose superior trustworthiness is not so much in wars, etc., Cic. Deiot. 3, 8:vectigal ex agro eorum capimus, quod nobis non tam fructu jucundius est, quam ultione,
Liv. 28, 39, 13. —With quam in subst.-clause:(γ).quicquid mali hic Pisistratus non fecerit, tam gratum est quam si alium facere prohibuerit,
Cic. Att. 8, 16, 2.—Negatively:juris interpretatio, quae non tam mihi molesta sit propter laborem quam quod dicendi cogitationem auferat,
Cic. Leg. 1, 4, 12. —Virtually negative: quid autem tam exiguum quam est munus hoc eorum qui consuluntur?
Cic. Leg. 1, 4, 14.—With quam in adverb.-clause:B.cupam facito tam crassam quam modioli postulant,
Cato, R. R. 21, 1:si era mea sciat tam socordem esse quam sum,
Plaut. Cist. 4, 2, 5:tua est imago: tam consimili'st quam potest,
id. Men. 5, 9, 4:sororem tam similem quam lacte lacti est,
id. Mil. 2, 2, 87.—Tam with advv.: tam... quam = as ( so)... as; negatively = not so... as.1.Comparing an adv. with another adv. or adverb. clause: satin' istuc mihi exquisitum est...? Ar. Tam satis quam numquam hoc invenies secus, with as full certainty as that you will never find this otherwise, Plaut. Capt. 3, 4, 106.—Virtually negative:2.quis umquam obeundi negotii studio tam brevi tempore tot loca adire potuit, quam celeriter Cn. Pompejo duce tanti belli impetus navigavit?
Cic. Imp. Pomp. 12, 34. —After quam:nam dictaturam quam pertinaciter ei deferebat populus, tam constanter repulit,
Vell. 2, 89, 5 (the repetition of the adverb is especially frequent in tam diu... quam diu; v. tamdiu).—The adverb understood after quam: sed tu novisti fidicinam? Tr. Tam facile quam me (quam facile me novi), Plaut. Ep. 3, 4, 72:C.tam facile vinces quam pirum volpes comest,
id. Most. 3, 1, 26:tam hercle certe quam ego ted, ac tu me vides,
id. Merc. 1, 2, 77:tam audacter (ibis intro) quam domum ad te,
id. Truc. 1, 2, 109:tam facile quam tu arbitraris,
Cic. Div. 1, 6, 10:tam cito evertetur quam navis, etc.,
id. Rep. 1, 34, 51:nihil tam cito redditur quam a speculo imago,
Sen. Q. N. 1, 4, 2. —Negatively: (ira) quia non tam cito in alium quam vult erumpit,
Sen. Ira, 1, 19, 4.—Virtually negative (very freq.):quasi vero quidquam sit tam valde, quam nihil sapere, vulgare,
Cic. Div. 2, 39, 81. — With sup. adv.: quam potes tam verba confer maxime ad compendium = as much as you can (hence the idiomatic expression: quam maxime = as much as possible), Plaut. Mil. 3, 1, 184. —With verbs: tam... quam = as much... as, as well... as; negatively: non tam... quam, not so much... as.1.One verb compared with another:2.nam quod edit tam duim quam perduim,
for what he can eat I would give as much as lose, Plaut. Aul. 4, 6, 6:vellem tam domestica ferre possem quam ista contemnere,
Cic. Att. 13, 20, 4:utinam tam non pigeat ista facere quam non displicebit,
Quint. 2, 5, 17:Tyrus et ipsa tam movetur quam diluitur,
Sen. Q. N. 6, 26, 5.—Negatively:fit quoque enim interdum ut non tam concurrere nubes frontibus adversis possint quam de latere ire,
Lucr. 6, 115.—The same verb repeated or understood after quam; the compared terms being,(α).Nouns or pronouns: tam mihi quam illi libertatem hostilis eripuit manus;(β).tam ille apud nos servit quam ego hic apud te servio,
Plaut. Capt. 2, 2, 61:tam hic scit me habere (pecuniam) quam egomet (i. e. scio),
id. Aul. 3, 6, 12:quam tu filium tuum, tam me pater me meus desiderat,
id. Capt. 2, 2, 6:tam huic loqui licere oportet quam isti,
id. Cas. 2, 6, 58:tam tibi istuc credo quam mihi,
id. Ep. 1, 2, 25:haec tibi tam sunt defendenda quam moenia,
Cic. Ac. 2, 44, 137:tam moveor quam tu, Luculle,
id. ib. 2, 46, 141:tamque id... tuendum conservandumque nobis est quam illud, etc.,
id. Off. 3, 4, 17: amurcam periti agricolae tam in doliis condunt quam oleum aut vinum ( as well as), Varr. R. R. 1, 61:tam natura putarem vitam hominis sustentari quam vitis, quam arboris,
Cic. Tusc. 1, 24, 56:sicut pueris, qui tam parentibus amissis flebunt quam nucibus,
Sen. Ira. 1, 12, 4:meliorque tam sibi quam aliis faciendus (est),
id. ib. 1, 15, 1:tam solstitium quam aequinoctium suos dies rettulit (i. e. solstitium tam rettulit dies quam rettulit aequinoctium),
id. Q. N. 3, 16, 3:quoniam orationis tam ornatus quam perspicuitas aut in singulis verbis est aut in pluribus positus (i. e. ornatus tam positus est quam perspicuitas),
Quint. 8, 3, 15. — This construction passes into mere co - ordination: tam vera quam falsa cernimus, as well... as, almost = both... and, Cic. Ac. 2, 34, 111: repentina res, quia quam causam nullam tam ne fidem quidem habebat ( = ut causam nullam, sic ne fidem quidem; cf.sic),
Liv. 8, 27, 10; so Sall. J. 31, 16; id. H. 1, 41, 24 Dietsch; cf. Liv. 33, 17, 9; Sen. Q. N. 4, 13, 4. —Negatively: non tam meapte causa Laetor quam illius,
Ter. Heaut. 4, 3, 8:nihil est quod tam obtundat elevetque aegritudinem... quam meditatio condicionis humanae,
Cic. Tusc. 3, 16, 34:quae compararat non tam suae delectationis causa quam ad invitationes adventusque nostrorum hominum,
id. Verr. 2, 2, 34, § 83:cujus me facti paenituit non tam propter periculum meum quam propter vitia multa quae,
id. Fam. 7, 3, 2:qua nulla in re tam utor quam in hac civili et publica,
id. Att. 2, 17, 2:neque eos tam istius hominis perditi subita laetitia quam hominis amplissimi nova gratulatio movebat,
id. Verr. 1, 8, 21:Iliensibus Rhoeteum addiderunt, non tam ob recentia ulla merita quam originum memoria,
Liv. 38, 39, 10.—Object-inff.:(γ).qualis est istorum oratio qui omnia non tam esse quam videri volunt,
Cic. Ac. 2, 14, 44:quid enim tam pugnat, quam non modo miserum, sed omnino quidquam esse qui non sit,
id. Tusc. 1, 7, 13:virtute ipsa non tam multi praediti esse quam videri volunt,
id. Lael. 26, 98.—Subject-inff. or dependent clauses:(δ).ego illud argentum tam paratum filio Scio esse, quam me hunc scipionem contui ( = tam scio, argentum paratum esse, quam scio me, etc.),
Plaut. As. 1, 1, 109:Parmenonis tam scio esse hanc techinam quam me vivere,
Ter. Eun. 4, 4, 51:tam teneor dono quam si dimittar onustus,
Hor. Ep. 1, 7, 18:Acrisium Tam violasse deum quam non agnosse nepotem Paenitet,
Ov. M. 4, 613:tam perdis operam cum illi irasceris, quam cum illum alteri precaris iratum,
Sen. Ira, 2, 30, 2.—Negatively (so most freq.):nihil est quod tam deceat quam in omni re gerenda servare constantiam,
Cic. Off. 1, 34, 125:eundum igitur est, nec tam ut belli quam ut fugae socii simus,
id. Att. 9, 2, a, 3:nec tam quaerendum est, dolor malumne sit, quam firmandus animus ad dolorem ferendum,
id. Tusc. 2, 12, 28:non tam ut prosim causis elaborare soleo, quam ut ne quid obsim,
id. Or. 2, 72, 295:cum ego te non tam vitandi laboris mei causa quam quia tua id interesse arbitrarer, hortatus essem,
id. Top. 1, 2:auxilia convenerant non tam Vejentium gratia concitata, quam quod in spem ventum erat, etc.,
Liv. 2, 44, 7:Boji defecerunt, nec tam ob veteres in populum Romanum iras, quam quod, etc.,
id. 21, 25, 2. — So with causal clauses, Cic. Div. in Caecil. 7, 24; id. Or. 3, 30, 119; id. Sest. 64, 135; Liv. 8, 19, 3. —With quam in adverb.-clause:(ε).tam confido quam poti'st,
Plaut. Stich. 3, 2, 1; and in Cicero's epistolary style, tam esse with predicative force (like ita esse, sic esse;v. sic): atque ego haec tam esse quam audio non puto ( = tam male esse),
Cic. Q. Fr. 1, 2, 3, § 9.—Tam with a neg. is sometimes followed by sed with an independent clause, instead of a comp. clause:D.quidam autem non tam id reprehendunt, si remissius agatur, sed tantum studium tamque multam operam ponendam in eo non arbitrantur,
Cic. Fin. 1, 1, 1 Madv. ad loc.; cf.:quae (suaviloquentia) quidem non tam est in plerisque... sed est ea laus eloquentiae certe maxima,
id. Brut. 15, 58.—With esse and predic. noun:E. F.tam ea est quam poti'st nostra erilis concubina,
Plaut. Mil. 2, 5, 47:equidem tam sum servos quam tu,
id. Capt. 3, 4, 11:tam ego homo sum quam tu,
id. As. 2, 4, 83:nam id nobis tam flagitium'st quam illa Non facere,
Ter. Ad. 3, 3, 68:tam es tu judex quam ego senator,
Cic. Rab. Post. 7, 17:tam sum amicus rei publicae quam qui maxime,
id. Fam. 5, 2, 6.—With prep. and its case as predicate:tam hoc quidem tibi in proclivi quam imber quando pluit,
Plaut. Capt. 2, 2, 86:qui non defendit, nec obsistit, si potest, injuriae, tam est in vitio quam si parentes, etc., deserat,
Cic. Off. 1, 7, 23. —Negatively: nihil est tam contra naturam quam turpitudo,
Cic. Off. 3, 8, 35. —Quam... tam with compp. = quanto... tanto or quo... eo (ante-class. and poet.): quam magis aerumna urget, tam magis ad malefaciendum viget, Enn. ap. Quint. 9, 3, 15 (Trag. Rel. v. 303 Vahl.):G.quam magis adspecto, tam magis est nimbata,
Plaut. Poen. 1, 2, 138:magis quam id reputo, tam magis uror quae meus filius turbavit,
id. Bacch. 5, 1, 5:quam magis te in altum capessis, tam aestus te in portum refert,
id. As. 1, 3, 6:quo quaeque magis sunt aspera semina eorum, Tam magis in somnis eadem saevire necessust,
Lucr. 4, 999:quae quanto magis inter se perplexa coibant, Tam magis expressa ea quae mare... efficerent,
id. 5, 453:tam magis illa fremens et tristibus effera flammis, Quam magis effuso crudescunt sanguine pugnae,
Verg. A. 7, 787.—With quanto for quam:quanto magis aetheris aestus cogebant terram, Tam magis, etc.,
Lucr. 5, 484. —With rel. adv. for quam:verum ubicumque magis denso sunt agmine nubes, tam magis hinc... fremitus fit,
Lucr. 6, 99. — Ellips. of tam:quam magis specto. minus placet mihi hominis facies,
Plaut. Trin. 4, 2, 19.—Quam... tam with superll. = quanto... tanto or quo... eo (mostly anteclass.; cf.H.the class.: ut quisque maxime... ita maxime): quam citissime conficies, tam maxime expediet,
Cato, R. R. 64 (65):oleum quam diutissime in amurca erit, tam deterrimum erit,
id. ib. 64 (65):quam acerbissima olea oleum facies, tam oleum optumum erit,
id. ib. 65 (66): quam plurimum [p. 1837] erit, tam citissime canus fiet, id. ib. 157 (158) med.:quam ad probos propinquitate proxume te adjunxeris, tam optumum est,
Plaut. Aul. 2, 2, 59:quam maxime huic vana haec suspicio erit, tam facillime patris pacem in leges conficiet suas,
Ter. Heaut. 5, 2, 44:quam vos facillime agitis, quam estis maxume Potentes, dites, fortunati, nobiles: tam maxime vos aequo animo aequa noscere Oportet,
id. Ad. 3, 4, 56:quam paucissimos reliqueris, tam optimi fiunt in alendo,
Varr. R. R. 2, 9:quam quisque pessume fecit, tam maxume tutus est,
Sall. J. 31, 14. —With quam in immediate succession (to be distinguished from the conj. tamquam, as if):II.nam, si a mare abstinuissem, tam quam hoc uterer ( = tam illo uterer quam hoc),
Plaut. Mil. 4, 7, 26:tam quam proserpens bestia (iste) est bilinguis et scelestus ( = tam bilinguis quam, etc.),
id. Fers. 2, 4, 28: esne tu huic amicus? To. Tam quam di omnes qui caelum colunt, id. ib. 4, 4, 32: vide, homo ut hominem noveris. Sy. Tam quam me, id. Trin. 4, 2, 68: nostine? Da. Tam quam te, Ter. Phorm. 1, 2, 15 (for tam diu, with or without quam, quam diu, etc., v. tamdiu).With a comp. clause understood.A.With a comp. clause to be supplied from a preceding sentence:B.quae faciliora sunt philosophis... quia tam graviter cadere non possunt (sc. quam alii),
Cic. Off. 1, 21, 73:cur corporis curandi causa quaesita sit ars, animi autem medicina nec tam desiderata sit..., nec tam culta (i. e. quam corporis medicina),
id. Tusc. 3, 1, 1:nihil umquam tam eleganter explicabunt (i. e. quam Plato),
id. ib. 1, 23, 55:non conturbat me expectatio tua, etsi nihil est eis, qui placere volunt, tam adversarium,
id. Ac. 2, 4, 10:sed ea (plebs) nequaquam tam laeta Quinctium vidit (i. e. quam ejus amici),
Liv. 3, 26, 12: nec minora consequi potuit (Maecenas);sed non tam concupivit (sc. quam Agrippa),
Vell. 2, 88, 2: nec tibi tam longis opus est ambagibus usquam, nec me tam multam hic operam consumere par est (i. e. quam consumere opus sit, si haec tractare velim), Lucr 6, 1079; so, tam gratia est (colloq.) = non accipio, sed tam gratia est quam esset si acciperem, I thank you just as much; no, thank you:bene vocas (ad prandium): tam gratia'st,
Plaut. Men. 2, 3, 36: cenabis apud me. Ep. Locata'st opera nunc quidem:tam gratia'st,
id. Stich. 3, 2, 18: quin tu, quidquid opus'st, audacter imperas? Ps. Tam gratia'st. Bene est tibi;nolo tibi molestos esse nos,
id. Ps. 2, 4, 23 (in this formula, however, tam is explained by some as a shortened form for tamen; cf. Brix ad Plaut. Men. 386, and v. IV. infra).—With a general comp. clause understood ( = sic, ita), so ( so much) as I do, as you do, as he did, as I said before, as he is, as you are, etc.1.With adjj.: ut vos servem sedulo, quos tam grandi sim mercatus pecunia, have bought you at so high a price, i. e. as I have, Plaut. Capt. 2, 2, 8: qui nummi exciderunt quod terram sic obtuere? quid vos maestos tam tristisque conspicor? (sc. as I do, as you are), id. Bacch. 4, 4, 17:2.equidem miror, tam catam, tam doctam te et bene eductam, non scire stulte facere,
id. Most. 1, 3, 29:ordine cum videas tam certo multa creari,
Lucr. 5, 735:deus ille fuit qui ista in tam tranquillo et tam clara luce locavit,
id. 5, 12:quorsum igitur tam multa de voluptate?
Cic. Sen. 12, 44:ut mihi quidem, qui tam magno animo fuerit innocens damnatus esse videatur,
id. Tusc. 1, 42, 100:inter ista tam magnifica verba tamque praeclara,
id. Fin. 2, 23, 77:quis est qui complet aures meas tantus et tam dulcis sonus?
as I hear, id. Rep. 6, 18, 18:tollite hanc: nullam tam pravae sententiae causam reperietis,
id. Phil. 14, 1, 3: et tamen veremur ut hoc quod a tam multis perferatur natura patiatur? ( as it is, sc. suffered), id. Tusc. 2, 20, 46:ut tam in praecipitem locum non debeat se sapiens committere,
id. Ac. 2, 21, 68:tam necessario tempore, tam propinquis hostibus,
at so urgent a time as this, Caes. B. G. 1, 16, 6:supra triginta quinque milia hostium fuerant, ex quibus tam exigua pars pugnae superfuit,
Liv. 39, 31, 14:tam constantem defensionem Scipionis universus senatus comprobavit,
Val. Max. 3, 7, 1: ceterum... ne tam praeclara lex... oblitteraretur, id. 2, 8, 1:qui tam crudelem tyrannum occideret,
id. 3, 1, 2:ne illo quidem tam misero tamque luctuoso tempore civitas nostra virtutis suae oblita est,
id. 3, 2, 7:tam contraria est pestis,
Plin. 8, 38, 57, § 136:tam parvo distat ibi tanta rerum naturae diversitas,
id. 5, 11, 12, § 65; so, tamne (cf. sicine):tamne indignus videar?
Plaut. Merc. 1, 2, 77.—And with sup.:nondum erat vestris tam gravissimis tamque multis judiciis concisus,
of so great weight, Cic. Phil. 12, 5, 11.—With advv.:3.alienus quom ejus incommodum tam aegre feras, quid me patrem par facere est?
Plaut. Capt. 1, 2, 37:quid est negotii quod tu tam subito domo abeas?
id. Am. 1, 3, 4:unde ego nunc tam subito huic argentum inveniam miser?
Ter. Phorm. 3, 3, 1:quia (anima cum corpore) tam conjuncta atque leniter apta'st,
Lucr. 5, 559:jam mallem Cerberum metueres quam ista tam inconsiderata diceres,
Cic. Tusc. 1, 6, 12:ista tam aperte et per versa et falsa,
id. Ac. 2, 18, 60:cum ex co quaereretur cur tam diu vellet esse in vita,
id. Sen. 5, 13:me pudet tam cito de sententia esse dejectum,
id. Tusc. 2, 5, 14:etsi hoc quidem est in vitio, dissolutionem naturae tam valde perhorrescere,
id. Fin. 5, 11, 31:an melius fuerit rationem non dari omnino, quam tam munifice et tam largiter,
as I have shown, id. N. D. 3, 27, 69:nam quod jus civile tam vehementer amplexus es,
id. Or. 1, 55, 274:quid tu, inquit, tam mane?
id. Rep. 1, 9, 14: cur hunc tam temere ( as mentioned before) quisquam ab officio discessurum judicaret? Caes. B. G. 1, 40:quod sua victoria tam insolenter gloriarentur,
id. ib. 1, 14:cum tam procul a finibus Macedoniae absint,
Liv. 39, 27, 6: non digna exempla quae tam breviter ( as I am going to do) nisi majoribus urgerer, referrentur, Val. Max. 2, 7, 5:qualis esset quem tam diu tamque valde timuissent,
Nep. Eum. 11, 2; and with sup.: tam maturrime comparavisse, Cato ap. Charis. p. 184 P.—With adverb. abl.: tam crepusculo fere ut amant, Plaut. Fragm. ap. Varr. L. L. 7, 77; cf.:tam vesperi,
Ter. Heaut. 1, 1, 15; v. III. B. 3. infra.—With verbs:4.ut, ni meum gnatum tam amem, tua jam virgis latera lacerentur probe,
Plaut. Bacch. 4, 5, 10:quid, cedo, te, obsecro, tam abhorret hilaritudo?
id. Cist. 1, 1, 55:quid tam properas?
id. Pers. 4, 6, 11:cum te video nostrae familiae Tam ex animo factum velle ( = te tam velle nostrae familiae ex animo factum),
Ter. Ad. 5, 7, 21:age, quaeso, ne tam obfirma te, Chreme,
id. Heaut. 5, 5, 8:non pol temere'st quod tu tam times,
id. Phorm. 5, 8 (9), 9: Sy. Eamus, namque hic properat in Cyprum. Sa. Ne tam quidem, implying a corresponding gesture, id. Ad. 2, 4, 14:quam si explicavisset, non tam haesitaret,
i. e. as he does, Cic. Fin. 2, 6, 18.—Sometimes with an adv. to be supplied:quid ergo hanc, quaeso, tractas tam ( = tam male, or implying a corresponding gesture),
Plaut. Cas. 4, 4, 31:Graecos in eo reprehendit quod mare tam secuti sunt ( = tam vulgo. or tam temere),
Cic. Att. 6, 2, 3; cf. id. Q. Fr. 1, 2, 3, § 9; v. I. C. 2. d, supra. — With esse and predic. noun:numquam ego te tam esse matulam credidi,
Plaut. Pers. 4, 3, 72.—Preceded and strengthened by a demonstrative adjective (order: 1. demonstr., 2. tam, 3. adjective, 4. noun; or, 1. demonstr., 2. noun, 3. tam, 4. adjective).(α).After hic:(β).etiamne haec tam parva civitas, tam procul a manibus tuis remota, praedae tibi et quaestui fuit?
Cic. Verr. 2, 3, 37, § 85:hunc hominem tam crudelem, tam sceleratum, tam nefarium nolunt judicare,
id. ib. 2, 2, 31, §77: hunc tamen hominem tam audacem, tam nefarium, tam nocentem,
id. Clu. 14, 42:haec mea oratio tam longa aut tam alte repetita,
id. Sest. 13, 31:in hoc tam exiguo vitae curriculo,
id. Arch. 11, 28:hanc tam taetram, tam horribilem tamque infestam rei publicae pestem,
id. Cat. 1, 5, 11:in hac tam clara re publica natus,
id. Rep. 1, 19, 31:hanc rem publicam tam praeclare fundatam,
id. Par. 1, 2, 10:haec tam crebra Etruriae concilia,
Liv. 5, 5, 8:in his tam parvis atque tam nullis,
Plin. 11, 2, 1, § 2:quorsum haec tam putida tendant,
Hor. S. 2, 7, 21:hac tam prospera pugna nuntiata,
Curt. 3, 11, 16.—After ille:(γ).ille homo tam locuples, tam honestus,
Cic. Verr. 2, 4, 6, § 11: illud argentum tam praeclarum ac tam nobile, id. ib. 2, 4, 20, §44: illud tam grave bellum,
Val. Max. 5, 6, ext. 1:ne illo quidem tam misero tamque luctuoso tempore,
id. 3, 2, 7.—After iste:(δ).tamenne ista tam absurda defendes?
Cic. N. D. 1, 29, 81:ista admonitio tua tam accurata,
id. Att. 6, 1, 20:quae est ista tam infesta ira?
Liv. 7, 30, 15:iste tam justus hostis, tam misericors victor,
Curt. 4, 10, 34.—After id ipsum:(ε).id ipsum tam mite ac tam moderatum imperium,
Liv. 1, 48, 9.—After tot:(ζ).jacere necesse sit tot tam nobiles disciplinas,
Cic. Ac. 2, 48, 147:tot tam valida oppida,
Liv. 5, 54, 5:tot tam opulenti tyranni regesque,
id. 25, 24, 13:inter tot tam effrenatarum gentium arma,
id. 21, 9, 3:tot tam praeclaris imperatoribus uno bello absumptis,
id. 28, 28, 12; 25, 27, 13; 26, 13, 17; cf.:cum tot ac tam validae eluctandae manus essent,
id. 24, 26, 13; 8, 12, 4.—After hic talis:III.da operam ut hunc talem, tam jucundum, tam excellentem virum videas,
Cic. Fam. 16, 21, 3.As demonstr. adv. of intensity, correlative with ut, that, and its equivalents (qui, quin); so only with adjj. and advv. (not with verbs).A.Without a negation ( = ita, adeo;B.rare before the Aug. period): ni erit tam sincerum (tergum), ut quivis dicat ampullarius Optumum esse operi faciundo corium et sincerissimum,
Plaut. Rud. 3, 4, 51:quae (maturitas) mihi tam jucunda est ut, quo propius ad mortem accedam, quasi terram videre videar,
Cic. Sen. 19, 71. de qua tam variae sunt doctissimorum hominum sententiae, ut magno argumento esse debeat, etc., id. N. D. 1, 1, 1:ad eum pervenit tam opportuno tempore, ut simul Domitiani exercitus pulvis cerneretur, et primi antecursores Scipionis viderentur,
Caes. B. C. 3, 36:tam parandus ad dimicandum animus, ut, etc.,
id. B. G. 2, 21:tamen tam evidens numen rebus adfuit Romanis, ut putem, etc.,
Liv. 5, 51, 4: infimam plebem natura ipsa tam abjecto tamque imo loco collocavit ut nulla ratione erigi aut sublevari possit, Ps.-Cic. Cons. 6, 22:tam multa sunt, tamque misera quae perferunt ut nemo sit quin mori saepissime cupiat,
id. ib. 16, 59:quem constat tam certa acie luminum usum esse ut a Lilybaeo portu Carthaginienses egredientes classes intueretur,
Val. Max. 1, 8, ext. 14:tam alacri animo suos ad id proelium cohortatus est ut diceret: Sic prandete, etc.,
id. 3, 2, ext. 3:in Theophrasto tam est loquendi nitor ille divinus ( = tam divinus est) ut ex eo nomen quoque traxisse videatur,
Quint. 10, 1, 83:(Scipio) bellum in Africam transtulit, tam lentus ut opinionem luxuriae segnitiaeque malignis daret,
Sen. Ira, 1, 11, 6; id. Q. N. 1, 15, 5:3, 21, 1: tam parvulis in faucibus... ut non sit dubium, etc.,
Plin. 10, 29, 43, § 82:ipsum Macedonem tam graviter palma percussit ut paene concideret,
Plin. Ep. 3, 14, 7.—With a negation, or in a question implying a negation.1.Before ut (very freq. in the class. period; cf. adeo, poet., e.g. Hor. Ep. 1, 1, 39):2.numquam tam dices commode ut tergum meum Tuam in fidem committam,
Ter. Hec. 1, 2, 33:non tam viva tamen, calidus queat ut fieri fons,
Lucr. 6, 887:quis umquam praedo fuit tam nefarius, quis pirata tam barbarus ut, etc.,
Cic. Rosc. Am. 50, 146:non sum tam stultus, ut te usura falsi gaudii frui velim,
id. Fam. 6, 12, 1:nec, cum id faciebamus tam eramus amentes ut explorata nobis esset victoria,
id. ib. 6, 1, 3:non essem tam inurbanus ac paene inhumanus uti in eo gravarer quod vos cupere sentirem,
id. Or. 2, 90, 365:non puto tam expeditum negotium futurum ut non habeat aliquid morae,
id. Att. 13, 31, 1:nec vero eram tam indoctus ignarusque rerum ut frangerer animo propter, etc.,
id. Phil. 2, 15, 37:quis tam demens ut sua voluntate maereat?
id. Tusc. 3, 29, 71; so id. Off. 3, 20, 82; id. Tusc. 1, 1, 2; id. Phil. 3, 4, 10:non enim proferremus vino oppressos... tam absurde, ut tum diceremus, etc.,
id. Ac. 2, 17, 53:non se tam barbarum ut non sciret, etc.,
Caes. B. G. 1, 44, 17:nulli sunt tam feri et sui juris affectus ut non disciplina perdomentur,
Sen. Ira, 2, 12, 3:nemo tam divos habuit faventes, crastinum ut posset sibi polliceri,
id. Thyest. 619.—With a negation (esp. nemo), followed by qui ( = ut is; class. and freq.); nec quisquam sit tam opulentus qui mihi obsistat in via, [p. 1838] Plaut. Curc. 2, 3, 5:3.generi lenonio Numquam deus ullus tam benignus fuit, qui fuerit propitius,
id. Pers. 4, 4, 34:an ille tam esset stultus qui mihi mille nummum crederet?
id. Trin. 4, 2, 42:nemo inventus est tam amens, qui illud argentum tam praeclarum ac tam nobile eriperet, nemo tam audax qui posceret, nemo tam impudens qui postularet ut venderet,
Cic. Verr. 2, 4, 20, § 44:nemo Agrigenti neque aetate tam affecta neque viribus tam infirmis fuit, qui non illa nocte surrexerit,
id. ib. 2, 4, 43, §95: nemo est tam senex qui se annum non putet posse vivere,
id. Sen. 7, 24:nihil tam absurde dici potest, quod non dicatur ab aliquo philosophorum,
id. Div. 2, 58, 119:nulla gens tam immanis umquam fuit in qua tam crudelis hostis patriae sit inventus,
id. Sull. 27, 76:quae est anus tam delira quae timeat ista?
id. Tusc. 1, 21, 48:ecquem tam amentem esse putas qui illud quo vescatur deum esse credat?
id. N. D. 3, 16, 41:sed neque tam docti tum erant, ad quorum judicium elaboraret, et sunt, etc.,
id. Fin. 1, 3, 7; so id. Sen. 19, 67; id. Lael. 7, 23; id. Tusc. 1, 6, 11; 1, 15, 33; 2, 17, 41; id. Sest. 14, 32; id. Fin. 2, 20, 63; id. Fam. 9, 2, 2; id. Off. 2, 5, 16:neque tam remisso animo quisquam fuit qui ea nocte conquierit,
Caes. B. C. 1, 21:in bello nihil tam leve est quod non magnae interdum rei momentum faciat,
Liv. 25, 18, 3:ut nemo tam humilis esset cui non aditus ad eum pateret,
Nep. Milt. 8, 4:ecquid esse tam saevum potest quod superet illum?
Sen. Thyest. 196. —With a negation, followed by quin ( = ut is non;IV.class. and freq.): nec sacrum nec tam profanum quidquam est quin ibi ilico adsit,
Plaut. Merc. 2, 3, 27:nihil mihi tam parvi est quin me id pigeat perdere,
id. Pers. 4, 6, 8:nec quisquam est tam ingenio duro, neque tam firmo pectore quin sibi faciat bene,
id. As. 5, 2, 94:numquam tam mane egredior, neque tam vesperi Domum revortor, quin te... conspicer Fodere,
Ter. Heaut. 1, 1, 15:nil tam difficile'st quin quaerendo investigari possiet,
id. ib. 4, 2, 8:ut nullus umquam dies tam magna tempestate fuerit, quin... solem homines viderint,
Cic. Verr. 2, 5, 10, § 26:numquam tam male est Siculis quin aliquid facete et commode dicant,
id. ib. 2, 4, 43, §95: nemo est tam afflictus quin possit navare aliquid et efficere,
id. Fam. 6, 1, 7:ut nemo tam ferus fuerit, quin ejus causam lacrimarit,
Nep. Alcib. 6, 4.Tam, ante-class., sometimes = tamen:V.antiqui tam etiam pro tamen usi sunt,
Fest. p. 360: bene cum facimus, tam male cupimus...; quamquam estis nihili, tam ecastor simul vobis consului, Titin. ap. Fest. l. l.; so,etsi illi aliter nos faciant quam aequom sit, tam pol noxiae nequid magis sit... nostrum officium meminisse decet,
Plaut. Stich. 1, 1, 44 Fleck., Ritschl:tam si nihil usus esset, jam non dicerem,
id. Merc. 4, 3, 32 Ritschl; v. Prol. Trin. p. 14 ib.; Brix ad Plaut. Men. 2, 3, 36; Curt. in Rhein. Mus. 6, 84; 6, 93; but cf. contra, Corss. Beitr. p. 272 sqq.In the dialect of Praeneste: tam modo, just now ( = modo): ilico hic ante ostium;Tam modo, inquit Praenestinus,
Plaut. Trin. 3, 1, 8 Brix ad loc.; cf. Fest. s. v. tammodo, p. 359; Ritschl, opusc. 2, 372. -
19 commemoro
com-memoro, āvī, ātum, āre1) редко припоминатьquid quoque die egerim. commemoro vesperi C — о том, что я совершил днём, я вспоминаю вечером2) напоминатьmittere legatos ad aliquem ad commemorandam renovandamque amicitiam L — отправить к кому-л. послов для того, чтобы напомнить о (старой) дружбе и возобновить её -
20 heri
См. также в других словарях:
Vesperi Studios & Apartments — (Ретимно,Греция) Категория отеля: Адрес: Gorgopotamou 10, Perivolia, Р … Каталог отелей
Robert Browning — Pour les articles homonymes, voir Browning. Robert Browning … Wikipédia en Français
Domingo Brescia — (* 1866 in Pirano; † 1939) war ein italienischer Komponist und Musikpädagoge. Brecia hatte in seiner Kindheit und Jugend Unterricht in Harmonielehre, Kontrapunkt, Violine und Klavier bei José Ventrella, einem Schüler von Saverio Mercadante. Von… … Deutsch Wikipedia
NOCTURNUS — apud Statium Theb. l. 6. v. 238. Roscida iam novies, caelô demiserat astra Lucifer, et totidem Lunae praevenerat ignes, Mutatô Nocturnus equô Hesperus est, cui equum furvum tribuit Ovid. Fastor. l. 2. v. 314. sicut Lucifero album, Amor l. 2. El.… … Hofmann J. Lexicon universale
PRECARI — apud Statium, Thebaid. l. 12. v. 816. Vive, precor, nec tu divinam Aeneida tenta: veteri Scholiasti, Deos precari exponitur, optime. Saepe enim verbum sic absolute positum, Deos orare est, optimis Scriptoribus, uti vel ex Virgilio notissimum. Id… … Hofmann J. Lexicon universale
VESPERTILIO — inter immundas aves recensetur Sacro Scriptori, qui uti ab Aquila incepit, quae regina est avium, ita in Vespertilione desiit, quae naturae est ambiguae, et inter aves volucresque medium tenet locum, Levit. c. 11. v. 13. 19. Varro in Agathone,… … Hofmann J. Lexicon universale
ГАСТОЛЬДИ — Джованни Джакомо, превосходный контрапунктист второй половины 16 го века, род. ок. 1556 в Караваджио, в 1582–1609 капельмейстер придв. церкви св. Варвары в Мантуе, ум. 1622. Большое число произведений Г. дошло до нас: 5 глсные канцоны (1581) … Музыкальный словарь Римана
Sagging (fashion) — Sagging in London, 2010. Sagging is a manner of wearing trousers (slacks, shorts, pants or jeans) below the waist, hanging below the waist area and therefore revealing much of the underwear. Sagging is predominantly a male fashion. Women wearing… … Wikipedia
Biagio Marini — (February 5 1594 ndash; March 20 1663) was an Italian virtuoso violinist and composer of the first half of the seventeenth century. Marini was born in Brescia. His works were printed and influential throughout the European musical world. He… … Wikipedia
Кавалли Ф. — (Cavalli: наст. фам. Калетти, Caletti; в ранние годы прозвище Бруни, Bruni) Франческо (Пьер или Пьетро Франческо) (14 II 1602, Крема 17 I 1676, Венеция) итал. композитор. Сын и ученик Дж. Б. Калетти, по прозванию Бруно (Il Bruno Брюнет;… … Музыкальная энциклопедия
Biagio Marini — (* 3. Februar 1594 in Brescia, getauft 5. Februar 1594 in Brescia; † 17. November 1663 in Venedig) war ein italienischer Violinist und Komponist des Barock. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Bedeutung 3 … Deutsch Wikipedia
