-
1 utilitas
utilitas utilitas, atis f выгода, польза -
2 utilitas
ūtilitās, ātis (gen. pl. um и ium) f. [ utilis ]1) полезность, польза, благо, выгода (metiendi ratiocinandique u. C)u. communis C — общественное благо2) преим. pl. услуга, полезное дело ( mirabiles utilitates alicui praebere C) -
3 utilitas
1) годность, полезность (1. 38 § 7 D. 21, 1). 2) польза, выгодa, magna util. absentium versatur, ne etc. (1. 1 D. 3, 5. 1. 2 pr. D. 15, 4. 1. 3 pr. D, 26, 7. 1. 5 § 2 D. 34, 9. 1. 1 § 4 D. 7, 6, Gai. III. 34. 1. 1 § 41 D. 43, 16); также = quod s. quantum interest (1. 14 D. 2, 11); общественное благо (1. 7 § 1 D. 1, 1. 1. 8 D. 16, 3. 1. 13 § 1 D. 50, 12. 1. 2 § 1 D. 43, 1. 1. 2 § 44 D. 38, 17). 3) справедливость (1. 20 § 2 D. 8, 2).Латинско-русский словарь к источникам римского права > utilitas
-
4 utilitas
,atis fпольза -
5 utilitas
, atis fпольза, выгода -
6 complex
com-plex, plicis adj.тесно связанный (c. honestatis est utilitas Ambr) -
7 effloresco
ef-flōrēsco, florin, —, ere1) расцветать, зацветать (ante messem Vlg; перен. corpus in juventam efflorescit Aug)2) вырастать, возникать, проистекать ( utilitas efflorescit ex amicitiā C)3) начинать процветать, заблистать ( ingenii laudibus C) -
8 gentilis
I gentīlis, e [ gens ]1) принадлежащий к одному и тому же роду, общий всему роду, родовой (gentīle domūs nostrae bonum T; nomen gentile Su)manus g. O — отряд, состоящий из представителей одного рода (напр. gens Fabia)2) родом из того же племени, соплеменный ( nationes T); национальный, народный, отечественный (solum, utilitas T)3) иноземный, варварский Aus, CTh4) языческий Vlg, EcclII gentīlis, is m.1) сородич, соплеменник или землякmeo regnante gentili шутл. C — в царствование моего родича ( точнее однофамильца), т. е. Сервия Туллия (Цицерон тж. был из рода Туллиев)2) иноземец Aus etc.3) язычник Vlg, Eccl -
9 praespeculatus
prae-speculātus, a, um -
10 ratiocinor
ratiōcinor, ātus sum, ārī depon. [ ratio ]1) вычислять, исчислять, считать (metiendi ratiocinandique utilitas C; r. didicisse Pt); рассчитывать (r., quid in similibus rebus fieri soleat C)2) рассуждать, заключать, делать вывод ( si recte ratiocinabimur C) -
11 communis
1) общий, то, что есть предметом общей собственности, общности имущественных прав, на основании договора товарищества или других соглашений, nihil interest, cum societate, an sine societ. res inter aliquos communis sit (1. 2 D. 10, 3);comm. pro diviso - pro indiviso (1. 5 § 16 D. 27, 9. l. 5 D. 45, 3);
communi dividundo judicium s. actio (tit. D. 10, 3. C. 3, 37);
in commune conferre, redigere, вносить, возвращать в состав общей наследственной массы, подлежащей разделу, все то, что было получено наследниками от умершего ранее (1. 1 § 11. 16 D. 37, 6);
in commune (= communiter) rem emere (1. 33. 52 § 13 D. 17, 2);
fundus mihi tecum comm. (1. 8 D. 6, 1);
comm. ager meus et tuus (l. 6 § 4 B. 39, 3);
comm. aedes (1. 11 D. 10, 3. 1. 18 § 5 D. 39, 2);
c. hereditas (I. 35 D. 2, 14);
c. servus (1. 5 D. 45, 3);
c. servitus (1. 19 D. 8, 5);
communi dividundo judicium s. actio (tit. D. 10, 3. C. 3, 37);
communiter (adv.) обще, вместе, comm. rem agere, negotium gerere (l. 31. 32 D. 17, 2);
comm. (прот. separatim) uti frui (1. 14 D. 33, 2);
comm. sibi et Titio stipulari, comm. duobus legare (1. 56 pr. D. 45, 1);
comm. rem habere (1. 84 § 13 D. 30);
2) в особ. общий, всеобщий, quaedam naturali jure communia sunt omnium (1. 2 D. 1, 8), comm. usus fluminum public., maris, aeris etc. (1. 24 pr. D. 39, 2. 1. 3 § 1 D. 43, 8);comm. deberi (1. 36 pr. D. 29, 1).
jus omnibus animalibus comm. - jus naturale;
jus comm. omnium hominum-jus gentium (1. 1 § 4. 1. 9 D. 1, 1);
jus comm. (civium Rom.), противоп. privilegium (I. 15 D. 28, 6. 1. 20 pr. D. 29, 1);
jure comm. прот. jur. militari) testamentum facere, heredem scribere posse etc. (1. 11 pr. 1. 25. 34 § 1. 1. 36 § 4. 1. 38 § 1. eod. 1. 7 D. 28, 3. 1. 8 § 4 D. 29, 7);
comm. jus universae cognationis, прот. proprium jus (1. 195 § 2 D. 50, 16);
comm. nomen, прот. proprium n. (1. 233 § 2 eod. 1. 2 § 5 D. 1, 2);
comm. delictum прот. militare d. (I. 1 D. 38, 12);
c. consilium plurium, прот. proprium c. (1. 15 § 2 D. 43, 24);
c. consensus (1. 7 § 19 D. 2, 14), opinio (1. 6 C. 7, 21), utilitas (1. 51 § 2 D. 9, 2), culpa (1. 9 § 1 D. 45, 2), periculum (1. 13 D. 50, 1);
qui comm. causam omnis sui numeri persequitur, прот. procurator in rem suam datus (l. 8 § 2 D. 3, 3); (1. 10 § 4 D, 49, 1): (1. 7 D. 2, 11);
comm. debitores (1. 14 D. 20, 5);
c. pater (1. 9. 12. 13. C. 6, 20), frater (I. 34 § 2 D. 23, 2), filius (1. 25 pr. D. 35, 2);
communiter (adv.) вообще (1. 33 pr. D. 9, 2);
3) иметь что с кем-нибудь общее, быть в связи, plures controversiae nihil sibi communes (I. 21 pr. D. 4, 8);comm. accipiendum, dicendum esse (1. 1 § 5 D. 15, 1. 1. 12 § 1 D. 16, 3), comm. appellari (1. 163 D. 50, 16).
nihil commune habet proprietas cum possessione (1. 12 § 1 D. 41, 2);
4) обыкновенные, comm. аuxilium, прот. extraordinarium aux. (1. 16 pr. D. 4, 4);communiter (adv.) вместе: una communiterve nati (1. 4 § 1 D. 38, 10).
comm. d ies, прот. fasti (1. 2 C. 1, 24);
comm. usurae, прот. nauticum foenus (1. 1 C. 4, 33).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > communis
-
12 emergere
1) уходить, удалиться, in locum reverti, ex quo indecenter emerserat (оставить) (1. 2 C. 1. 31). 2) появляться, si aliqud inopinatum emergat (1. 7 D. 2, 12. 1. 1 § 1 D. 19, 1);si morum ante celata vel ignorata emerserit improbitas (1. 8 D. 26, 3);
3) выходит (явствует), si publica utilitas ex hoc emergit (1. 5 § 11 D. 47, 10).si Falcidia emerserit, ежели имеет место вычет Фальцидиевой доли (1. 2 pr. D. 12, 6); (1. 2 § 1 eod. 1. 7 pr. D. 14, 4. 1. 43 § 1 D. 26, 7. 1. 1 § 11 D. 35, 3); (1. 10 § 5 D. 48, 18).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > emergere
-
13 interesse
1) находиться причем, присутствовать, interesse conciliis (1. 1 § 5 D. 3, 1): frumentationibus (1. 12 § 2 D. 49, 16). 2) вмешиваться (1. 9 § 8 D. 48, 19). 3) быть, иметь место, si honesta causa interest (1. 11 D. 47, 2). 4) interest, eсть разница, multum interest inter genus et speciem (1. 10 pr. D. 40, 4. cf. 1. 194 D. 50, 16. 1. 101 pr. eod.);5) interest alicuius, а) важно б) для государства, rei publicae, publ. salutis et securitatis, s. publiсе interest (1. 2. D. 23, 3. 1. 1 D. 24, 3. 1. 1 § 13 D. 25, 4. 1. 65 § 2 D. 36, 1. 1. 4. 5 § 11 D. 39, 1. 1. 44 pr. D. 41, 3. 1. 18 D. 42, 5. 1. 1 § 1 D. 47, 9. 1. 16 D, 49, 1. 1. 13 § 1 D. 50, 12. 1. 14 C. 9, 47);interest, utrum - an (1. 4 § 5 D. 2, 11).
religionis interest (1. 1 § 6 D. 11, 8); в) для частных лиц по отпошению к имущественным выгодам (1. 65 § 5 D. 17, 2. 1. 2 § 3 D. 49, 4. 1. 3 D. 16, 2. cf. 1. 15 pr. D. 46, 1);
interest debitoris, liberari (1. 49 § 6 D. 30. 1. 3 § 5 D. 34, 3. 1. 3 pr. D. 21, 3. 1. 9 § 1 D. 11, 3. 1. 71 D. 21, 2. 1. 3 § 1 D. 47, 13. 1. 19. cf. 1. 3 § 9. 1. 13 D. 10, 4. 1. 8 § 6 D. 17, 1); г) особ. quod s. quantum s. quanti inlerest (alicuius) в учении о вознаграждении за вред и убытки обознач. - положительный вред и потерянную, невырученную прибыль (1. 33 D. 19, 2. 1. 1 § 41 D. 43, 16. 1. 13 pr. D. 46, 8. 1. un. C. 9, 47. cf. 1. 3 pr. D. 2, 10. 1. 4 § 1 D. 10, 1. 1. 3 D. 13, 1. 1. 8 D. 21, 2); также = utilitas (1. 14 D. 2, 11. 1. 1 § 5 D. 43, 4); и в противоположность истинной цене поврежденного предмета, rei aestimatio (certa), pretium (verum), pretii quantitas (1. 3 D. 12, 3. 1. 1 § 20 D. 27, 3. 1. 51 pr. D. 47, 2. 1. 193 D. 50, 16. 1. 12 C. 4, 49. cf. 1. 1 pr. D. 19, 1);
teneri, quod emtoris interest, прот. ut pretium reddat, teneri, praestare, si quid pluris mea intersit, прот. pretium reddere (1. 11 § 18 eod. 1. 33 D. 19, 2); тк. против. quanti ea res est, quantitas (1. un. § 4 D. 2, 3. 1. 21 § 2. 1. 55 D. 9, 2. 1. 4 § 7 D. 39, 2. 1. 38 § 17 D. 45, 1. 1. 179. 193 D. 50, 16); иногда quanti ea res est = id quod. interest (1. 4 § 7 D. 39, 2. 1. 1 § 5 D. 43, 4. 1. 3 § 11 D. 43, 17. 1. 8 § 2 D. 46, 8); также quod interest прот. обязанности платить денежный штраф в случае неисполнения известного обязательства (§ 7 J. 3, 15. 1. 3 D. 2, 5. 1. 41 D. 17, 2. 1. 28 D. 19, 1. 1. 65 D. 45, 1);
quod interest (agentis) прот. quod in litem inratur, quanti in litem iuraverit (1. 64 pr. D. 5, 1. 1. 2 § 1 D. 12, 3. 1. 10 eod. cf. 1. 28 § 1 D. 49, 1. 1. 8 § 1 D. 2, 13. 1. 15 D. 16, 2. 1. 114 D. 45, 1. cf. 1. 60 pr. D. 17, 2. 1. 54 D. 46, 1. 1. 3 § 8. 9 D. 47, 12. 1. 24 D. 50, 17); иногда обозначает interest alicuius только положительный, имущественный ущерб (1. 73 § 1 D. 47, 2. cf. 1. 10. 11. 12. § 1. 1. 14 § 6. 10. 1. 82 § 1 eod.); - b) относиться, касаться, tutores ab eo, cuius interest (= a competente iudice) dati (1. 3 C. 5, 29. 1. 3 C. 3, 2. cf. 1. 11 C. 11, 42);
ad scrinia, quorum interest, transmittere (1. 6 § 23 C. 7, 62).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > interesse
См. также в других словарях:
utilitas — index expedience, use Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
Utilitas — Die Utilitas GmbH (von lateinisch utilitas Nutzen) war ein deutscher Hersteller von Cyclecars, der zwischen 1920 und 1921 in Berlin W 15 ansässig war. Anfangs wurden Kleinstwagen mit Ein und Zweizylindermotoren angeboten. Kurze Zeit später… … Deutsch Wikipedia
utilitas publica — (izg. utìlitas pȗblika) DEFINICIJA javno (opće) dobro ETIMOLOGIJA lat … Hrvatski jezični portal
Utilitas publica — Unter dem Gemeinwohl, auch bekannt als Wohlfahrt, versteht man den Nutzen (Wohlergehen) einer Gesellschaft. Eine solche Gesellschaft können z. B. das Volk eines Staates, die Völker einer Vertragsgemeinschaft oder die Angehörigen einer bestimmten… … Deutsch Wikipedia
utilitas causae — (loc.s.f.) Quando la dispositio di un discorso, di un opera o di un azione viene orientata verso un utilità di parte. Tutto ciò che va a beneficio delle proprie posizioni … Dizionario di retorica par stefano arduini & matteo damiani
Ipsa utilitas justi prope mater et aequi — Utility itself is very nearly the mother of that which is just and equitable … Ballentine's law dictionary
utilità — {{hw}}{{utilità}}{{/hw}}s. f. 1 Caratteristica di chi (o di ciò che) è utile; CONTR. Inutilità. 2 (econ.) Capacità di un bene o di un servizio di soddisfare un bisogno umano. 3 Vantaggio materiale o morale … Enciclopedia di italiano
architecture — /ahr ki tek cheuhr/, n. 1. the profession of designing buildings, open areas, communities, and other artificial constructions and environments, usually with some regard to aesthetic effect. Architecture often includes design or selection of… … Universalium
utilité — [ ytilite ] n. f. • 1120; lat. utilitas 1 ♦ Caractère de ce qui est utile. Utilité d un instrument, d une méthode. « l utilité directe de l art, théorie puérile » (Hugo). Être d une grande utilité à qqn, sans utilité. Ce ne m est d aucune utilité … Encyclopédie Universelle
УТИЛИТАРНЫЙ — (ново лат., от лат. utilitas выгода, польза, полезность). К утилитаризму относящийся; полезный. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка. Чудинов А.Н., 1910. УТИЛИТАРНЫЙ [< лат. utilitas польза, выгода] 1) проникнутый… … Словарь иностранных слов русского языка
УТИЛИТАРИЗМ — (от лат. utilitas польза) направление в моральной философии, основанное Дж. Бентамом в трактате «Введение в принципы нравственности и законодательства» (1780) и развитое в его классическом виде и именно под названием «У». Дж.С. Миллем… … Философская энциклопедия