-
41 переливать
несов.; сов. - перели́ть1) boşaltmak, aktarmakперелива́ть кому-л. кровь — birine kan vermek / nakletmek
переле́й вино́ в графи́н — şarabı sürahiye boşalt
2) fazla koymakперели́ть у́ксуса в сала́т — salatanın sirkesini fazla koymak
3) taşırmakне перелива́й через край! — taşırma!
4) dökmekперели́ть ста́тую — heykeli eriterek yenisini dökmek
перелива́ть колокола́ в пу́шки — çanları eriterek top dökmek
5) тк. несов. ( блестеть) (renk renk) ışıldamak / yalabımak, çeşit çeşit rengiyle yalap yalap yanmak -
42 пересыпать
несов.; сов. - пересы́пать1) dökmek, aktarmak, akıtmak, boşaltmakпересыпа́ть пшени́цу в мешо́к — buğdayı çuvala dökmek / aktarmak
2) fazla koymakпересы́пать со́ли в суп — çorbanın tuzunu fazla koymak
3) serpmekпересыпа́ть ве́щи нафтали́ном — elbiselere naftalin serpmek, elbiseleri naftalinlemek
-
43 поднимать
несов.; сов. - подня́ть1) ( брать с земли) (yerden) almak2) ( отделять от земли) kaldırmakподня́ть чемода́н — bavulu kaldırmak
поднима́ть шта́нгу — halter kaldırmak
3) (перемещать наверх, смещать вверх) çıkarmak, kaldırmakподнима́ть ве́щи на ли́фте — eşyayı asansörle çıkarmak
подня́ть затону́вшее су́дно — batık gemiyi yüzdürmek
поднима́ть бро́ви — kaşlarını kaldırmak
поднима́ть ру́ку — el kaldırmak ( при голосовании), parmak kaldırmak ( прося слова)
подня́ть ру́ки (сдаваясь) — ellerini kaldırmak
поднима́ть за́навес — perdeyi kaldırmak
подня́ть пла́нку на высоту́ шести́ ме́тров — çıtayı altı metreye yükseltmek
подня́ть кры́шку роя́ля — piyanonun kapağını kaldırmak
подня́ть воротни́к — yakasını kaldırmak
воротни́к его́ шине́ли был по́днят — kaputunun yakası kalkıktı
поднима́ть флаг — bayrak çekmek
поднима́ть па́рус / паруса́ — yelken açmak
подня́ть паруса́! — yelkenler fora!
поднима́ть я́корь — demir almak / kaldırmak
подня́ть я́корь! — vira demir!
4) (упавшее, опрокинувшееся) kaldırmakон подни́мет тебя́ за неде́лю (о враче, о медикаменте и т. п.) — seni bir haftada (yataktan) kaldırır
6) (налаживать, поправлять) kalkındırmak, çıkarmakподнима́ть эконо́мику — ekonomiyi kalkındırmak
подня́ть что-л. до у́ровня мировы́х станда́ртов — dünya standartları düzeyine çıkarmak
7) (заставлять встать, тронуться с места, взлететь) kaldırmakподня́ть кого-л. с посте́ли — yataktan kaldırmak
вы ра́но меня́ по́дняли (разбудили) — beni erken kaldırdınız
подня́ть за́йца — охот. bir tavşan kaldırmak
поднима́ть пыль — toz kaldırmak / koparmak
маши́на шла, поднима́я пыль — araba yolu tozutarak yürüyordu
8) ( побуждать к действию) kaldırmak; harekete geçirmekподня́ть ро́ту в ата́ку — bölüğü hücuma kaldırmak
подня́ть ма́ссы на борьбу́ за незави́симость — yığınları bağımsızlık savaşımı için harekete geçirmek
9) (начинать какое-л. действие) çıkarmak; koparmakподня́ть восста́ние — ayaklanmak
подня́ть крик — yaygara koparmak
подня́ть шум — gürültü çıkarmak / koparmak
подня́ть бунт — isyan çıkarmak
подня́ть па́нику — panik çıkarmak
подня́ть волну́ терро́ра — bir terör dalgası estirmek
10) (возбуждать - вопрос, дело) ortaya koymakподня́ть вопро́с о... —... sorununu ortaya koymak
по́днятый вопро́с — ortaya konan sorun
11) ( делать более высоким) kaldırmakподня́ть сте́ну на метр — duvarı bir metre kaldırmak
поднима́ть прести́ж кого-чего-л. — перен. prestijini yükseltmek
12) (увеличивать, повышать) yükseltmekподнима́ть давле́ние па́ра — buhar basıncını yükseltmek
поднима́ть це́ны на нефть — petrol fiyatlarını yükseltmek
поднима́ть чей-л. дух — перен. birinin moralini yükseltmek, birine moral vermek
13) sürmekподнима́ть целину́ / цели́нные зе́мли — ham toprakları tarıma açmak
••подня́ть глаза́ — gözlerini yerden kaldırmak
подня́ть ру́ку на кого-л. — birine el kaldırmak
подня́ть го́лос проте́ста — protesto sesini yükseltmek
подня́ть страну́ до у́ровня передовы́х госуда́рств — ülkeyi ileri ülkeler düzeyine çıkarmak
-
44 подсыпать
-
45 прикладываться
несов.; сов. - приложи́ться1) koymak; iliştirmekприложи́ться у́хом к земле́ — kulağını yere dayamak / koymak
приложи́ться гла́зом к замо́чной сква́жине — gözünü anahtar deliğine iliştirmek
2) ( целовать) öpmekпривы́чка прикла́дываться к ру́чке — el öpme adeti
-
46 пристраивать
несов.; сов. - пристро́ить1) ( к зданию) ilave etmek2) (помещать куда-л.) koymak, yerleştirmek3) (на работу и т. п.) yerleştirmek; kapılandırmak; birinin yanına koymak -
47 противостоять
врзdayanmak, karşı koymak, göğüs germek, göğüslemekпротивостоя́ть ве́тру — rüzgara dayanmak
противостоя́ть тру́дностям — güçlüklere göğüs germek
противостоя́ть конкуре́нции — rekabete karşı koymak / dayanmak
противостоя́ть наступле́нию монополисти́ческого капита́ла — tekelci sermayenin saldırısını göğüslemek
••противостоя́щие вое́нные бло́ки — birbirine karşıt askeri bloklar
-
48 раскладывать
несов.; сов. - разложи́ть1) (yerine) koymak; sergilemek ( товар для показа)разложи́ть всё по места́м — herşeyi yerli yerine koymak
2) (ковёр и т. п.) yaymak, sermek3) ( распределять) üleştirmekразложи́ть пла́ту за газ — havagazı parasını üleştirmek
4) в соч.разложи́ть костёр — (çalı çırpı yığıp) ateş yakmak
-
49 расписываться
несов.; сов. - расписа́ться1) imza atmakраспиши́сь про́тив свое́й фами́лии — adının hizasına imza(nı) at
2) перен. ortaya koymakрасписа́ться в своём бесси́лии — kendi aczini ortaya koymak
3) разг. ( оформлять вступление в брак) evlendirme işlemi yapılmak, nikâhı kıyılmakони́ расписа́лись вчера́ — nikâhları dün kıyıldı
-
50 расставлять
несов.; сов. - расста́витьрасста́вить всё по места́м — herşeyi yerli yerine koymak
фигу́ры расста́влены непра́вильно — шахм. taşlar yanlış dizildi
2) ( часовых) dikmek3) açmakрасста́вить ру́ки (в сто́роны) — iki kolunu yana açmak, kulaç açmak
расста́вить но́ги — bacaklarını açmak / ayırmak
4) разг. (пальто, пиджак и т. п.) bollaştırmak••расставля́ть се́ти — ağını kurmak
-
51 рисковать
несов.; сов. - рискну́тьон не хо́чет рискова́ть — kendini tehlikeye atmak istemiyor
2) göze almak; tehlikeye atmakрискова́ть жи́знью — ölümü göze almak, canını ortaya koymak, hayatını tehlikeye atmak
риску́я жи́знью — ölümü göze alarak, canı pahasına
рискова́ть голово́й — başını ortaya koymak, kellesini koltuğuna almak
-
52 составлять
несов.; сов. - соста́вить1) koymakсоста́вить два стола́ вме́сте — iki masayı birleştirmek
соста́вить сту́лья в ряд — sandalyeleri yanyana koymak / sıralamak
соста́вить поле́нья (ко́нусом) — odunları çatmak
2) kurmak; düzenlemekсоставля́ть уравне́ние — bir denklem kurmak
составля́ть предложе́ние — грам. bir cümle kurmak
составля́ть по́езд — bir katar düzenlemek
3) düzenlemek; hazırlamak; derlemek; tutmakсоставля́ть план — bir plan hazırlamak
составля́ть слова́рь — bir sözlük hazırlamak / düzenlemek
составля́ть протоко́л — zabıt tutmak
составля́ть спи́сок веще́й — eşyanın listesini tutmak
составля́ть о́пись насле́дства (умершего) — muhallefat listesini düzenlemek
письмо́ соста́влено в ре́зких выраже́ниях — mektup sert bir dille kaleme alınmıştır / yazılmıştır
составля́ть отчёт / докла́д — bir rapor düzenlemek
соста́вленный им сбо́рник расска́зов — derlediği hikayeler kitabı
4) oluşturmakсоставля́ть осно́ву чего-л. — bir şeyin temelini oluşturmak
полови́ну рабо́чих составля́ют же́нщины — işçilerin yarısını kadınlar oluşturmaktadır
составля́ть еди́ное це́лое — bir bütün oluşturmak
составля́ть у́гол с чем-л. — bir şey ile açı yapmak
расхо́ды соста́вят ты́сячу рубле́й — harcamalar bin ruble tutacak
5) edinmekсоста́вить себе́ представле́ние — fikir edinmek
6) перен. yapmakсоста́вить себе́ и́мя — isim yapmak
соста́вить себе́ состоя́ние — servet yapmak / toplamak
-
53 учреждать
-
54 арест
tutuklama; haciz,el koyma* * *м1) tutuklamaнаходи́ться под аре́стом — tutuklu bulunmak
незадо́лго до аре́ста — tutuklanmadan az bir süre önce
он про́был ме́сяц под аре́стом — bir ay tutuklu kaldı
его́ пять дней продержа́ли под аре́стом — beş gün gözaltında tutuldu
2) юр. haciz (- czi), el koymaналожи́ть аре́ст на иму́щество — malını haczetmek, malına el koymak
-
55 в
1) (где, в чем)...da; içindeв стране́ — ülkede
в столе́ — masa içinde
учи́ться в шко́ле — okulda okumak
он спря́тался в куста́х — çalılar arasına gizlendi
в э́том зале потоло́к вы́ше — bu salonun tavanı daha yüksek
вот в э́том суть вопроса — işte sorunun özü bu
бо́ли в поясни́це — bel ağrıları
боль в желу́дке — mide ağrısı
2) (куда, во что)...a; içineпое́хать в Москву́ — Moskova'ya gitmek
положи́ть в стол — masa(nın) içine koymak
визи́т президе́нта во Фра́нцию — cumhurbaşkanının Fransa'yı ziyareti
нали́ть воды́ в стака́н — bardağa su doldurmak
возьми́те ру́чку в пра́вую ру́ку — kalemi sağ eliniz içine alın
он толкну́л меня́ в плечо́ — omuzumu dürttü
тот толкну́л его́ в грудь — öteki onu göğsünden itti
капиталовложе́ния в промы́шленность — sanayi yatırımları
4) (через, сквозь)...danя ви́дел в зе́ркало, как он вошёл — girişini aynadan gördüm
смотре́ть в замо́чную сква́жину — anahtar deliğinden bakmak
я уви́дел тебя́ в окно́ — seni pencereden gördüm
5) ( когда)...daв октябре́ — Ekimde
в сороковы́х года́х — kırk yıllarında
в про́шлом году́ — geçen yıl
в бу́дущем году́ — gelecek yıl
в тот ве́чер — o akşam
в пя́тницу — cuma günü
в три часа́ — saat üçte
во внерабо́чее вре́мя — çalışma saatleri dışında
в три дня не сде́лаешь — üç günde yapamazsın
раз в ме́сяц — ayda bir
два ра́за в ме́сяц — ayda iki kez
сто ме́тров в секу́нду — saniyede yüz metre
6) ( при указании на наличие признака чего-либо)...li,...lıkбума́га в кле́тку — kareli kağıt
широ́кий в плеча́х — (geniş) omuzlu
рука́, со́гнутая в ло́кте — dirsekten bükük / bükülü kol
он был в нару́чниках — elleri kelepçeliydi
в жи́дком состоя́нии — sıvı halinde
преиму́щество в четы́ре очка́ — dört sayılık avantaj
челове́к в чёрном — karalı adam
чемпио́н ми́ра в тяжёлом ве́се — ağır sıklet dünya şampiyonu
де́ти в во́зрасте 10-12 лет — 10-12 yaşlarındaki çocuklar
7) (при указании веса, размера и т. п.)...lıkве́сом в то́нну — bir tonluk
цено́ю в два рубля́ — iki rublelik
давле́ние в пять атмосфе́р — beş atmosferlik basınç
бриллиа́нт в десять кара́т — on kıratlık pırlanta
под угло́м в 30 гра́дусов — 30 derecelik bir açı altında
ле́стница в де́сять ступе́ней — on basamaklı merdiven
8) (при исчислении в мерах веса и т. п.) olarakв то́ннах — ton olarak
в рубля́х — ruble olarak
9) (при указании расстояния от чего-л.) mesafede, ötedeв киломе́тре от дере́вни — köyden bir kilometre uzaklıkta / mesafede, köyün bir kilometre ötesinde
в трёх ми́лях от бе́рега — kıyıya üç mil uzaklıkta
в пяти́ киломе́трах южне́е го́рода — şehrin beş kilometre güneyinde
в десяти́ ме́трах леве́е чего-л. — on metre solunda
10) (покрытый, запачканный чем-л.)...lıска́терть в пя́тнах — lekeli masa örtüsü
лицо́ его бы́ло в мы́ле — yüzü sabunluydu
у неё ру́ки бы́ли в те́сте — elleri hamuruydu
11) ( при образовании наречных сочетаний) için, ile,...daон вы́ступит в тяжёлом ве́се (о борце) — ağır sıklette / ağırda güreşecek
он да́же в очка́х пло́хо ви́дит — gözlükle bile iyi görmüyor
испо́льзовать что-л. в ли́чных интере́сах — (bir şeyi) kişisel çıkar için kullanmak
••в двух, трёх,... не́скольких, мно́гих места́х (с гл. взорва́ть, разорва́ть, ра́нить и т. п.) — iki, üç,... birkaç, birçok yerinden
опубликова́ть рома́н в двух тома́х — romanı iki cilt halinde yayımlamak
-
56 вбивать
çakmak,kakmak* * *несов.; сов. - вбитьçakmak, kakmakвбива́ть гвоздь — çiviyi çakmak
••вбить себе в го́лову — kafasına koymak
вбива́ть (что-л., кому-л.) в го́лову — bir şeyi (tekrar ede ede) birinin kafasına sokmak / tıkıştırmak
-
57 взгромождать
несов.; сов. - взгромозди́ть, разг.kaldırıp koymak / yerleştirmek -
58 видный
görülebilir; seçkin; boylu boslu,endamlı* * *1) в соч.го́ры ви́дны́ издалека́ — dağlar uzaktan görülür
вдали́ ви́дны́ го́ры — uzakta dağlar görünüyor
едва́ ви́дный — zor seçilir
по́езд уже́ ви́ден — tren göründü artık
опубликова́ть на са́мом ви́дном ме́сте — en göze çarpan bir yere koymak
посади́ть на са́мое ви́дное место — baş köşeye oturtmak
карти́на висе́ла на ви́дном ме́сте — tablo görünür yere asılmıştı
вы́весить на ви́дных места́х — görülebilecek yerlere asmak
2) ( выдающийся) seçkin, mümtaz3) разг. (рослый, статный) boyu bosu yerinde, boylu boslu, endamlı -
59 водворять
yerleştirmek; iade etmek* * *несов.; сов. - водвори́ть1) yerleştirmekводворя́ть что-л. на своё / пре́жнее ме́сто — (yerli) yerine koymak
2) ( устанавливать) iade etmek -
60 возобновлять
yeniden başlamak,yenilemek* * *несов.; сов. - возобнови́тьyeniden başlamak; yenilemekвозобновля́ть диску́ссию — tartışmayı yeniden açmak
возобнови́ть перегово́ры — görüşmeleri yeniden başlatmak
возобновля́ть контра́кт — kontratı yenilemek
он не возобнови́л своего́ предложе́ния — teklifini yenilemedi
возобновля́ть постано́вку пье́сы — oyunu yeniden sahneye koymak
сда́ться, не возобновляя игры́ шахм. — oynamadan terk etmek
См. также в других словарях:
koymak — koymak, koyuvermek, bırakmak, dökmek, çalkamak II, 45; III, 39, 171. 246 bkz; kodmak, kotmak … Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini
koymak — i, e, ar 1) Bir şeyi bir yere bırakmak, belli bir yere yerleştirmek Öteki elini doktorun omzuna koydu. S. F. Abasıyanık 2) Bir kimseyi işe yerleştirmek, birine iş sağlamak Bu işe kimi koyacağız? 3) Bırakmak İçeri kimseyi koymuyorlar. 4) Katmak,… … Çağatay Osmanlı Sözlük
ambargo koymak — 1) gemilerin limanlardan hareketini yasaklamak 2) bir malın serbest sürümünü engellemek 3) bir mala el koymak, müsadere etmek 4) siyasi, ekonomik, sosyal alanlarda caydırmak amacıyla yaptırım uygulamak … Çağatay Osmanlı Sözlük
haciz koymak — (bir şeye) borçlunun malına el koymak Ya parayı verirsiniz ya da haciz korum. B. Felek … Çağatay Osmanlı Sözlük
hareke koymak — Arap alfabesiyle yazılmış metinlerde ünsüzlerin üstüne ünlü ile okunmasını sağlayan işaret koymak … Çağatay Osmanlı Sözlük
kundak sokmak (veya koymak) — 1) yangın çıkarmak için bir yere tutuşmuş yağlı bez parçası koymak 2) mec. ara bozacak bir söz söylemek veya böyle bir davranışta bulunmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
mim koymak — 1) unutulmaması için işaret koymak 2) önemli bularak üstünde ısrarla durmak Bu lafıma mim koy dedi Sabri Bey. A. İlhan … Çağatay Osmanlı Sözlük
nokta koymak — 1) gereken yerde nokta işaretini kullanmak 2) mec. bir işi bitirmek, tamamlamak 3) mec. son noktayı koymak … Çağatay Osmanlı Sözlük
kafese koymak — argo aldatıp çıkar sağlamak O, ya birisini batırmak yahut da kafese koymak için ziyafet çekerdi. S. F. Abasıyanık … Çağatay Osmanlı Sözlük
öpüp başına koymak — 1) bir nimeti veya kutsal sayılan bir varlığı saygıyla el üstünde tutmak, yüksekte tutmak 2) bir şeyi memnunlukla karşılamak, saygı duymak, saygıyla karşılamak Ne dediği bilinmez, anlaşılmaz, kapalı kutu şiirleri öpüp başımıza koymak lazım… … Çağatay Osmanlı Sözlük
rehine koymak (veya vermek) — Tutuya koymak Beş lira için ananın saatini rehine koyduğunu unuttun mu? H. R. Gürpınar … Çağatay Osmanlı Sözlük