Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

interpretari

  • 1 interpretari

    толковать, объяснять, benignius leges interpretandae sunt (1. 18 D. 1, 3. 1. 172 pr. D. 50, 17. 1. 38 § 18 D. 45, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > interpretari

  • 2 interpretari

    interprete

    Glosario Euskera Español > interpretari

  • 3 a se preta la diferite interpretări (d. fapte etc.)

    elev. to be patient of various interpretations.

    Română-Engleză dicționar expresii > a se preta la diferite interpretări (d. fapte etc.)

  • 4 Интерпретировать

    - interpretari;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Интерпретировать

  • 5 Истолковать

    - interpretari; interpretationem facere; vertere (somnia in melius); digerere; illustrare; rem obscuram declarare; disputare; evolvere; explanare; exponere aliquid; in medio explanare, ponere, exsolvere, aperire, enucleare, interpretatione aliquid explicare, illustrare, planum ac perspicuum aliquid facere;

    • если я правильно истолковываю соображения этих авторов - si conjecturas horum auctorum recte interpretor;

    • истолковывать данные - notitias interpretari;

    • истолковывать всё в худшую сторону - cuncta in deterius trahere;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Истолковать

  • 6 interpretor

    interprĕtor, āri, ātus sum [st2]1 [-] interpréter, expliquer, traduire, juger, comprendre, chercher à démêler. [st2]2 [-] sens passif: être interprété, être traduit, se traduire par, signifier.
    * * *
    interprĕtor, āri, ātus sum [st2]1 [-] interpréter, expliquer, traduire, juger, comprendre, chercher à démêler. [st2]2 [-] sens passif: être interprété, être traduit, se traduire par, signifier.
    * * *
        Interpretor, pen. corr. interpretaris, interpretatus sum, interpretari. Cic. Declarer, Donner à congnoistre et entendre quelque chose obscure et doubteuse, Interpreter, Expliquer.
    \
        Interpretari. Cic. Juger et estimer, Interpreter.
    \
        Interpretari grato animo. Cic. Prendre en bonne part, Le bien prendre.
    \
        Interpretari in mitiorem partem. Cic. Prendre en la meilleure part.
    \
        Interpretatur numen suum violari. Plin. iunior. Il estime.
    \
        Peruerse interpretaris. Plaut. Tu l'entens mal, Tu le prens mal.
    \
        Secus interpretari. Sueton. Juger mal des choses. B.
    \
        Quum ego huius verba interpretor, mihi cautio est, ne, etc. Plaut. Selon que je puis entendre par ses parolles, Quand je considere bien ses parolles.
    \
        Interpretari memoriae alicuius. Plaut. Luy reduire en memoire, Ramentevoir.

    Dictionarium latinogallicum > interpretor

  • 7 aufnehmen

    aufnehmen, I) in die Höhe nehmen: tollere – II) schriftlich bemerken: litteris consignare. [211] – III) ausmessen u. entwerfen: describere; designare. – IV) = borgen (Geld), w. s. – V) wohin nehmen: a) von Pers.: recipere. – jmd. in den Wagen, in das Schiff au., tollere alqm in currum, in navem, alqm curru (raedā), navi; im Zshg. auch bl. tollere alqm. – jmd. (bei sich) au., recipere. excipere. accipere (im allg., u. zwar rec. (mehr als Wohltäter, der Hilfe u. Schutz gewährt, exc. u. acc. als Freund etc.); hospitio accipere od. excipere. tecto, ad se, ad se domum recipere (in seinem Hause); tectis ac sedibus recipere. moenibus tectisque recipere (in ihren Häusern, innerhalb ihrer Mauern au., z. B. Soldaten, Flüchtlinge etc.); alqm tecto iuvare (Dach u. Fach gewähren, z. B. miserum). – jmd. gastfreundlich au., tecto ac domo invitare; ad se hospitio recipere domum; hospitaliter excipere: jmd. freundlich, gütig au., benigne od. benigno vultu excipere; benigne salutare, alloqui (freundlich. begrüßen, anreden); benigne audire (freundlich anhören): unfreundlich, schlecht, aspere tractare; male accipere. – jmd. als Bürger au., alqm asciscere in numerum civium; alqm facere civem (zum B. machen): jmd. in einen Bund, ad foedus asciscere: in eine Familie, in familiam assumere: unter die Patrizier, inter patricios od. in numerum patriciorum asciscere: in eine Gesellschaft, in societatem assumere: in ein Kollegium, cooptare (in collegium et in ordinem): in den Senat, legere in senatum od. in patres: in seine Familie, an Kindes Statt, s. adoptieren: jmd. unter die Zahl seiner Freunde, in amicitiam recipere, accipere; ad amicitiam ascribere; amicum sibi adiungere. – eine Rede in sein Werk au., orationem od. orationis exemplum operi suo inserere. – etw. (geistig) in sich au., alqd animo complecti (z. B. legem); alqd percipere. – b) v. Flüssen: accipere. recipere (u. zwar acc. bloß annehmen, rec. ganz in sich aufnehmen). – der Anassus, der den Varranus aufnimmt, Anassus, in quem Varranus defluit: viele Flüsse in sich au., crebris fluminibus repleri. – VI) auf eine gewisse Art betrachten u. empfinden: accipere. excipere. – interpretari (deuten, auslegen). – gut, wohl, hoch au., in bonam partem accipere; belle ferre; boni od. aequi bonique facere; boni consulere: übel, schief, nicht wohl au, alqd in malam partem accipere; aegre, graviter, moleste, indigne ferre; aegre pati (z. B. damnum); male interpretari: gütig, mit Wohlwollen au., benigne interpretari (auch eine Rede, eine Schrift u. dgl.); benigne audire (gütig anhören): nachsichtig au., in mitiorem partem od. mollius interpretari; mollius accipere: mit Dank au., grate od. grato animo interpretari: gleichgültig au., aequo animo accipere: gleichgültig, kalt aufgenommen werden, frigēre (v. Redner u. v. der Rede): als Schimpf, schief au., accipere in od. ad contumeliam: vertere ad contumeliam: als Stolz au., in superbiam trahere: etw. anders au., als es gemeint ist, accipere in aliam partem, ac dictum est. – VII) es mit jmd. aufnehmen, d. i. sich mit ihm messen, cum alqo in certamen descendere. congredi cum alqo [212]( sich im Kampfe messen). – parem esse alci. non inferiorem esse alqo (gewachsen sein).

    deutsch-lateinisches > aufnehmen

  • 8 auslegen

    auslegen, I) herauslegen: exponere. – etwas zum Verkauf au., alqam rem venalem exponere od. proponere; alqam rem in medio proponere. – Uneig., a) für jmd. au., d. i. einstweilen bezahlen: pro alqo pecuniae impensam facere. – b) sich au., v. Fechtenden: proicere gladium od. ferrum od. telum (die Waffe vorstrecken). – gradum componere ad pugnandum. statum pugnantis componere (die Stellung eines Fechtenden annehmen). – sich ausgelegt haben, auch in gradu stare. – II) Vertiefungen mit etwas ausfüllen etc.: distinguere (hier und da besetzen, z. B. gemmis, argento auroque). – caelare (mit halberhabener Arbeit au., z. B. scuta auro). – tessellare (mit Figuren aus kleinen Stückchen von buntem Marmor etc., d. i. mit Mosaik au, z. B. pavimentum). – ein Fußboden von ausgelegter Arbeit, pavimentum tessellatum et sectile: Wände parietes vermicuiatis crustis. – III) erklären etc.: interpretari alqd (Auskunft geben über etwas, z. B. über das Recht, über. einen Traum; ersteres auch = so u. so auffassen, die u. die Bedeutung in etw. hineinlegen. aus einer Sache etw. abnehmen). – explanare (erklären). – coniecturā explanare alqd. coniecturam alcis rei facere (etwas mutmaßlich erklären, z. B. einen Traum, Wunder etc.). – enarrare. commentari (einen Schriftsteller, ein Gedicht erklären, ersteres mündlich, letzteres schriftlich). – accipere (aufnehmen, übel etc.). – vertere. convertere (wenden, drehen). – trahere ad od. in m. Akk. (gleichs. hinziehen nach der guten od. schlechten Seite). – detorquēre in mit Akk. (absichtlich übel deuten, verdrehen). – sich von jmd. etwas au. lassen, de alqa re alqo uti interprete. – gut au., in bonam partem accipere; bene oder benigne interpretari: etwas übel au., in malam partem accipere od. male interpretari alqd: gelinder, besser au., in mitiorem od. in meliorem partem accipere od. interpretari: schlimmer, in peiorem partem accipere od. deterius interpretari; in deterius trahere: boshaft, calumniari: jmdm. als Stolz au., alci tribuere superbiae; trahere in superbiam: als Fehler. vitio alci ducere od. dare od. tribuere: als Gewissenhaftigkeit, in religionem trahere: als Schuld, in culpam vertere; ad culpam trahere: als Schimpf, ad contumeliam accipere od. in contumeliam convertere: etwas anders au., als es gesagt, gemeint ist, aliter alqd, ac dictum erat, accipere: etw. bald so, bald anders au., alqd huc illuc trahere interpretatione.

    deutsch-lateinisches > auslegen

  • 9 interpretor

    interprĕtor, ātus (in tmesi:

    inter quaecumque pretantur,

    Lucr. 4, 832), 1, v. dep. [interpres], to explain, expound, interpret, give expression to, translate; to understand, conclude, infer, appreciate, recognize, comprehend.
    I.
    In gen. (class.):

    tuae memoriae interpretari me aequom censes,

    Plaut. Ep. 4, 1, 29:

    nec quidquam aliud est philosophia, si interpretari velis, quam studium sapientiae,

    Cic. Off. 2, 2, 5:

    jus,

    id. Leg. 1, 4, 14:

    monstra aut fulgura,

    id. Div. 1, 6, 12:

    somnia,

    id. ib. 1, 23, 46:

    sapienter,

    id. Dom. 1, 1:

    cetera de genere hoc,

    Lucr. 4, 832:

    aliquid mitiorem in partem,

    id. Mur. 31, 64: felicitatem alicujus grato animo, id. Brut. 1:

    male bene dicta,

    id. N. D. 3, 31, 77:

    grate beneficia,

    Plin. Ep. 2, 13:

    male beneficium fortunae,

    Sen. Ep. 63:

    voluntatem alicujus,

    Cic. Inv. 2, 47, 139:

    sententiam alicujus,

    id. Tusc. 3, 17, 37:

    epistolam alicujus,

    id. Att. 15, 28:

    qui scriptum recitet et scriptoris voluntatem non interpretetur,

    Auct. Her. 2, 10, 14:

    medio responso spem ad voluntatem interpretantibus fecerat,

    Liv. 39, 39:

    obscure dicta,

    Quint. 3, 4, 3:

    aenigmata,

    id. 8, 6, 53:

    leges,

    id. 3, 6, 87:

    versus,

    id. 1, 9, 2: allêgoria, quam inversionem interpretamur, translate, id. 8, 6, 44; 2, 15, 25; Suet. Gramm. 1:

    ut plerique... viso aspectoque Agricola quaererent famam, pauci interpretarentur,

    few understood him, Tac. Agr. 40:

    jussa ducum interpretari quam exsequi malle,

    id. H. 2, 39.—With inf.:

    reditu enim in castra, liberatum se esse jurejurando, interpretabatur,

    Cic. Off. 3, 32, 113:

    pomoerium verbi vim solam intuentes postmoerium interpretantur esse,

    Liv. 1, 44, 4:

    victoriam ut suam,

    claimed as his own, Vell. 2, 80, 2:

    nolite consilium ex necessitate, nec voluntatem ex vi interpretari,

    Cic. Rab. Post. 11, 29:

    virtutem ex consuetudine vitae,

    id. Lael. 6, 21: Chaldaeos interpretatos imperium Persarum ad eos transiturum, interpret signs, etc., i. e. predict, foretell, Curt. 3, 3, 6; Suet. Aug. 44; id. Galb. 8.—
    II.
    Esp.
    A.
    To decide, determine:

    neque, recte, an perperam, interpretor,

    Liv. 1, 23, 8.—
    B.
    Memoriae alicujus, to assist one ' s memory, Plaut. Ep. 4, 1, 25.—
    C.
    To translate:

    recte sententiam (v. the context),

    Cic. Fin. 2, 7, 20.—
    D.
    Diabolo, to ascribe to the devil, Tert. Verg. Vel. 15.
    In pass.
    sense:

    scripturae, quae male de Hebraicis interpretata sunt,

    Lact. 4, 7, 7:

    ex quo ita illud somnium esse interpretatum, ut, etc.,

    Cic. Div. 1, 25, 53:

    flumen Naarmalcha, quod amnis regum interpretatur,

    Amm. 24, 6.— interprĕtātus, a, um, P. a., explained, translated (class.):

    nomen,

    Cic. Leg. 2, 12, 29:

    haec ex Graeco carmine interpretata recitavit,

    Liv. 23, 11, 4; 45, 29, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > interpretor

  • 10 ansehen

    ansehen, I) eig.: aspicere alqm od. alqd (prägn. auch »etw. sich ans.« = in Augenschein nehmen, lesen). – oculos in alqd conicere od. convertere (die Augen werfen od. richten auf etc.). – spectare. aspectare (mit Aufmerksamkeit auf etw. hinsehen). – videre (sehen. schauen = besehen, beschauen, z. B. visum [um den Kampf mit anzusehen] procedere; u. vide sis, d. i. sieh mich nur an). – contemplari, intueri, contueri alqm od. alqd (betrachten, w. vgl.). – os alcis oder vultum alcis intueri (jmds. Gesicht ans., jmdm. ins Gesicht sehen, z. B. ora iudicum: u. vultum praeceptoris). – alqm contra aspicere, intueri (jmd. von Angesicht zu Angesicht, vis à vis, ans.). – einander a., aspicere oder intueri u. contueri inter se; auch alter alterum (von zweien) oder alius alium (von mehreren) aspicit, intuetur oder contuetur: einander bisweilen verstohlen (heimlich) a., furtim non numquam inter sese aspicere. – den Himmel, die Erde a., caelum, terram intueri: beständig a., oculos non movere od. non deicere ab alqa re (jmd., a vultu alcis): starr a., defixis oculis intueri alqd; defigere oculos in alqa re od. in alqd (jmd., in vultu alcis): zornig a., iratos oculos defigere in alqm: mit gierigen Augen, lüstern a., ad alqd cupiditatis oculos adicere: alqd oculis devorare (gleichsam mit den Augen verschlingen). – von fern a., procul spectare od. intueri: in der Nähe a., propter intueri. – selbst mit a., ipse video alqd: sich nicht gern a. lassen, coniectum oculorum ferre non posse.

    II) uneig.: 1) etwas mit ansehen, a) sehen u. ertragen: videre (bes. auch – mit ansehen. d. i. erleben müssen). – sustinere (aushalten). – ferre (ertragen). – pati (dulden). – etw. geduldig, gleichgültig mit a., aequo animo ferre: etwas stillschweigend mit a., silentio transmittere: etw. nicht mit a. können, alqd videre non posse; alqd ferre od. pati od. sustinere non posse. – b) abwarten: exspectare.

    2) erwägen, berücksichtigen: a) in eng. Bed.; z. B. die Pers. a., discrimen personae (discrimina personarum) servare: der Richter muß die Sache, nicht die Person a., non hominum, sed causarum oportet iudicem totum esse: ohne die Person anzusehen, s., ohne Ansehen der Person unter »Ansehen« no. I: sieh mein Herz an., cognosce animum meum. – b) in weit. Bed., schonen, parcere alci rei. – nicht a., non parcere alci rei (nicht schonen, [146] z. B. pecuniae, sumptibus); neglegere, contemnere alqd (nicht achten, z. B. pecuniam negl: u. in monumentum id contempsimus sescenties HS).

    3) jmdm. etwas ansehen, d. i. aus seinem Äußern, bes. auf seinem Gesichte wahrnehmen: ex vultu colligere alqd (nach den Mienen auf etwas schließen, z. B. alcis mores). – ex vultu alcis coniecturam facere de alqa re od. mit folg. Relativsatz (aus den Mienen jmds. mutmaßlich schließen). – ex vultu alcis intellegere mit folg. Akk. u. Infin. (aus jmds. Mienen merken, jmdm. anmerken [w. vgl.], z. B. sibi insidias fieri) – man sieht einem etwas an, vultu praefert alqd; alqd eminet (es tritt hervor): jmdm. das böse Gewissen a., conscientiae notas in ipso ore alcis deprehendere.

    4) für oder als etwas ansehen, d. i. für etw. halten: habere. – ducere (rechnen für etc.). – putare (glauben). – iudicare (beurteilen als etc.). – accipere (im Urteil so u. so aufnehmen). – interpretari (im Urteil so u. so auslegen). – jmd. für einen andern a., alqm alium esse putare: für einen braven Mann angesehen werden, speciem boni viri prae se ferre: jmd. für einen Gott a., pro deo venerari alqm: etw. als einen Schimpf a., ad od. in contumeliam accipere alqd: etw. für ein Glück a., boni consulere alqd: als eine schreckliche Vorbedeutung a., alqd accipere in omen magni terroris: von der guten Seite a., in bonam partem accipere: von der mildern Seite a., in mitiorem partem interpretari: von der schlimmen Seite a., male interpretari; in peiorem partem accipere. – etw. angesehen wissen wollen als etc., alqd velle esse (z. B. als neu, recens).

    5) verfahren gegen jmd.: jmd. hart a., gravius statuere oder consulere de alqo: sehr hart, crudeliter consu lere in alqm.

    deutsch-lateinisches > ansehen

  • 11 mißdeuten

    mißdeuten, perverse, perperam interpretari (verkehrt, unrichtig erklären, deuten). – male od. deterius interpretari. in deterius trahere (ungünstig auslegen, deuten). – aliter accipere quam est. in aliam partem accipere, ac dictum est. sinistre accipere (anders nehmen, als es ist, gesagt ist). – fallaciter interpretari (lügnerisch deuten).

    deutsch-lateinisches > mißdeuten

  • 12 verstehen

    verstehen, I) v. tr.: A) fassen (sowohl mit dem Gehör als mit dem Verstand: 1) mit dem Gehör: accipere (vernehmen übh., z.B. prae strepitu ac tumultu nec consilium nec imperium accipi poterat). – exaudire (deutlich hören, z.B. neque decretum consulis prae strepitu et clamore exaudiri poterat). – 2) mit dem Verstand: intellegere (einsehen; dah. int. alqm = jmd. verstehen, d. i. seinen Charakter und die Motive seiner Handlungsweise zu würdigen wissen, z.B. Socratem parum; aber auch jmd. verst. = verstehen, was jmd. sagt, meldet, z.B. scriptorem). – comprehendere od. amplecti od. complecti mit u. ohne mente (mit dem Verstand umfassen, sich einen Begriff von etwas machen). – percipere (mit dem Verstand fassen, begreifen). – cognoscere (kennen lernen, erkennen). – interpretari alqd (die Bedeutung von etw. sich deuten, z.B. hoc quale sit non interpretamini?). – etwas unrecht v., alqd in malam partem accipere (etwas übel aufnehmen): alles unrecht v., keinen Scherz v., omnia non sine offensione accipere. – soviel ich verstehe, quantum ego video od. intellego: ich verstehe dich nicht, nescio quid velis: wie soll ich das verstehen? quid hoc sibi vult? quo hoc valet?: wie verstehst du das? quid tu hoc interpretaris?: das versteht sich von selbst, hoc per se intellegitur. – versteht sich (bei Erwiderung oder in fortschreitender Rede), s. freilich. – jmdm. etwas zu verstehen geben, alci alqd significare: seine Meinung deutlich zu v. geben, ambagibus missis sententiam suam declarare. – Dah.: a) etwas unter etwas [2535] verstehen, d. i. α) ihm den u. den Begriff unterlegen: intellegere mit dopp. Akk. (die u. die Vorstellung mit etw. verbinden, z.B. quem enim intellegimus divitem? d. i. wen vertehen wir unter einem Reichen?: u. non in- tellego illud bonum). – intellegi velle mit dopp. Akk. (von andern verstanden wissen wollen, z.B. obtrectatio autem est ea, quam in- tellegi ζηλοτυπίαν volo, aegritudo ex eo,quod etc.). – dicere, vocare, appellare mit dopp. Akk. (so und so nennen, z.B. quid nunc honeste dicit? idemne quod iucunde?: u. omni concitatione animi, quam perturbationem voco, carere: u. securitatem autemnunc appello vacuitatem aegritudinis). interpretari mit dopp. Akk. (so und so auslegen, die und die Bedeutung in etwas hineinlegen, z.B. haec scientiā continentur eā, quamGraeci εύταξίαυ nominant, non hanc, quaminterpretamur modestiam. – accipere mit dopp. Akk. (als das und das annehmen, z.B. urbis appellatio, etsi nomen proprium non adicitur, Romatamen accipitur, unter Stadt versteht man... Rom). – accipi velle mit dopp. Akk. (angenommen wissen wollen, z.B. atque haec sic accipi volo, non tamquam assecutum me esse credam, sed tamquam etc.). – unter etwas zu verstehen sein, intel- legi in alqa re (z.B. illa εύταξίαν, in qua intellegitur ordinis conservatio); accipi alqā re (mit etwas angenommen werden, z.B. est, quod appellatur a novis νόημα, quā voce omnis intellectus accipi potest); valere alqd oder alqo (die u. die Geltung, d. i. den u. den Sinn, die u. die Bedeutung haben, z.B. verbum Latinum par Graeco et quod idem valeat [in gleichem Sinne zu verstehen sei]: und id responsum quo valeret [was unter dieser Antwort zu verstehen sei], cum intellegeret nemo). – darunter verstehen lassen. intellegi cogere mit Akk. (z.B. antiquum agrum Romanum cogit intellegi). – was verstehst du darunter? quid tu hoc interpretaris? – β) damit meinen, mit etwas gesagt haben wollen: dicere mit dopp. Akk. (z.B. Hilarum dico). – interpretari mit Akk. (deutend, auslegend so und so ansehen, z.B. eam sapientiam interpretantur, quam adhuc nemo mortalis est consecutus, sie verstehen unter Weisheit etwas, was etc.). – significare mit Akk. (mit Worten auf etwas hinzielen, hindeuten, z.B. eum enim a deo significari murumligneum). – b) etwas verstehen, d. i. in Gedanken hinzudenken, -ergänzen: intellegere. simul audire u. bl. audire (vom Leser). – intel legi oder audiri velle (vom Schriftstel, verstanden, ergänzt wissen wollen). – manversteht (dazu), simul auditur od. bl. auditur. – B) etwas oder von etw. oder sich auf etw. verstehen, d. i. Kenntnisse in etw. haben, alqd intellegere (genaue Einsicht in etwas haben, z.B. multas linguas: u. plus ego quam vosquid rei publicae expediat intellego). scire alqd od. mit Infin. (wissen, z.B. multas linguas: u. musicam: u. pingere: u. consulem agere [den K. zu spielen]) – novisse (kennen gelernt haben, z.B. geometriam). – didicisse alqd od. mit Infin. (gelernt haben, z.B. textrinum: u. quinqueremes gubernare) – [2536] instructum esse alqā re od. ab alqa re. eruditum esse alqā re (in etwas unterwiesen, unterrichtet sein, z.B. a philosophia instr: esse: und geometriā erud. esse). – alcis rei scientiam habere (Kenntnis einer Sache haben). – alcis rei non ignarum esse (einer Sache nicht unkundig sein, z.B. medicinae. peritum esse alcis rei (in etwas erfahren sein, z.B. eiusmodi operum: u. equitandi). – alcis rei facultatem esse adeptum (die Befähigung zu etw. erlangt haben, z.B. legendi scribendique). – accommodatum esse alci rei od. ad alqd. aptum esse ad alqd (zu etwas geeignet; passend sein, z.B. seriis iocisque pariter acc. esse: u. non aptissimum esse ad iocandum). – etwas od. sich auf etw. leidlich v., mediocriter adeptum esse alqd: sich vollkommen auf etw. v., callēre alqd (z.B. artem, iura): hiervon sehr wenig v., in hac re perquam exiguum sapere: etwas oder sich auf etwas nicht v., auch alqd nescire oder ignorare: alcis rei ignarum esse: Latein, lateinischv., Latine scire. Latine didicisse (übh.); Latinae linguae peritum esse. linguam Latinam callēre. Latinae linguae scientiam habere (Kenntnis der latein. Sprache haben, die latein. Sprache verstehen); Latine loqui (latein. sprechen können): gut, sehr gut lateinisch v., bene, optime Latine scire (übh.); bene, optime linguā Latinā uti (gut lateinisch sprechen); Latinis litteris doctum esse eruditumque (in der latein. Literatur wohl unterrichtet sein): ebenso gut griechisch als lateinisch v., parem esse in Graecae et Latinae linguae facultate; nec minus Graece quam Latine doctum esse: kein Latein v., Latinenescire (übh.); Latinae linguae scientiam non habere (keine Kenntnis der latein. Sprache haben); Latine non loqui (nicht lateinisch sprechen können). – viel v., magnam doctrinam habere: er versteht sehr viel, sunt in eo plurimae litterae: gar nichts v., omnium rerum inscium esse atque rudem.

    II) v. r. sich verstehen, 1) zu etwas, d. i. sich willig finden lassen: accipere (etwas annehmen, sich gefallen lassen, z.B. iudicium). accedere ad alqd (einer Sache beitreten, z.B. ad nullam condicionem). – descendere ad alqd (sich, bes. nach langem Weigern, endlich auf etw. einlassen, z.B. ad alcis condiciones). agnoscere alqd (etwas anerkennen, z.B. debitum). – sich dazu v., zu etc., s. »es über sich gewinnen, zu etc.« unter »gewinnen (S. 1116)«; zuw. auch coepisse mit Infin. (anfangen, sich herbeilassen zu etc., z.B. er verstand sich dazu zu bitten [verstand sich zu Bitten], coepit orare). – sich zu allem v., ad omnia descendere (sich auf alles endlich einlassen); nihil recusare (nichts verweigern, sich in keinem Stücke weigern): ich verstehe mich gern dazu, nulla erit in hac re a me difficultas. – 2) mit jmd., d. i. in Einverständnis sein mit jmd.: consentire cum alqo (im allg.). – cum alqo colludere (mit jmd. gemeinschaftliche Sache machen, zum Nachteil eines Dritten).

    deutsch-lateinisches > verstehen

  • 13 erklären

    erklären, I) deutlich machen, auslegen: exponere mit u. ohne verbis (auseinandersetzen, sich über etwas aussprechen, für jede Art der mündlichen od. schriftlichen Darstellung eines Faktums od. der Gedanken u. Gefühle). – expedire. enucleare. enodare. evolvere. explanare (verständlich, faßlich, begreiflich machen, wenn die Unverständlichkeit in dunklen, verworrenen Begriffen zu suchen ist). – explicare (wenn die Unverständlichkeit in dem Mangel gehöriger Ausführlichkeit und in Unbestimmtheit der Begriffe ihren Grund hat). – interpretari (was dunkel oder unverständlich etc. ist, auslegen, z.B. das Recht, Träume etc.; vgl. »auslegen no. III«). – definire (genau bestimmen, z.B. einen Begriff). – enarrare (hermeneutisch auslegen, z.B. poëmata). – etwas aus etwas e., causam alcis rei repetere ex alqa re: den Begriff einer dunklen Sache e., notionem rei involutae aperire: schwer zu e. sein, difficiles habere explicatus. – Daher: sich (od. seine Meinung) e., expono od. expromo, quid sentiam; sententiam suam aperire, dicere: sich deutlich (näher) e. über etwas, accuratius exponere de alqa re; diligentius explicare alqd; pluribus verbis disserere de alqa re: sich (bei der Erörterung) da hin e., daß etc, id disputare m. Akk. u. Infin. (z.B. paupertatem malum non esse). – II) deuten: accipere (aufnehmen). – intellegere (so u. so verstehen). – interpretari (ausdeuten). – die Zeichen natürlich e., signa ad naturam revocare. – III) etw. Gedachtes deutlich aussprechen, sagen, bekannt machen: dicere. – profiteri (laut u. öffentlich). – prae se ferre (ohne Hehl, geradezu). – clamare. clamitare (laut u. mit Nachdruck). – scribere (schriftlich); alle gew. mit folg. Akk. u. Infin. – prodere (den Ausspruch tun, vom Orakel). – indicere (ansagen, z.B. alci bel lum: u. indictum argento odium). – denuntiare (nachdrücklich, ernstlich u. drohend ankündigen, z.B. alci bellum). – ich erkläre hiermit (schriftlich), daß ich etc., scripsi mit Akk. u. Infin. (z.B. me accepisse a P. Maevio quindecim mutu a numerata): erkl., daß nicht etc., negare (z.B. propalam) mit Akk. u. Infin.: einstimmig u. aufs lauteste (sich) e., daß nicht etc., unā voce reclamare, ne etc. – jmd. zu od. für etw. e., declarare, appellare, dicere mit dopp. Akk., (zu einem Amte, einer Würde ernennen, z.B. decl. od. app. alqm regem: u. decl. alqm consulem, ducem: u. dic. alqm consulem, dictatorem); iudicare mit dopp. Akk. (jmdm. eine Eigenschaft beilegen, z.B. al qm hostem, proditorem patriae). – etw. für etw. erklären, iudicare mit Akk. u. Infin. (z.B. id recte fieri [für die rechte Handlungsweise] in altero). – sich für besiegt e., victum se profiteri; manus dare. sich für jmd. e., alcis partes sequi. in alcis partes transire (zu jmds. Partei treten); in sententiam alcis discedere (jmds. [802] Meinung beitreten): sich für etwas e., alqd accipere, probare (etw. annehmen, billigen): sich gegen etwas e., recusare od. detrectare alqd (verweigern, ablehnen); improbare alqd (mißbilligen). – Erklärer etc., s. Ausleger etc.

    deutsch-lateinisches > erklären

  • 14 falsch

    falsch, I) Adj. u. Adv.: 1) unecht: a) v. lebl. Subjj.: adulterīnus (nachgemacht, z.B. clavis, nummus, signum [Siegel], statēra). – falsus (verfälscht); verb. falsus et corruptus (z.B. Dokumente, litterae). – subditus. suppositus (untergeschoben, z.B. testamentum). – alienus (was uns nicht gehört, fremd, z.B. libellos sub alieno nomine edere). – simulatus (erheuchelt, verstellt, z.B. lacrimae, gaudium, amicitia, pietas). – fucatus. fucosus (nur den äußerlichen guten Schein habend, z.B. merx, amicitia). – fallax (betrüglich, täuschend, z.B. spes: u. fallaces litteras [Berichte] mittere); verb. fallax et fucosus (z.B. merx). – mendax (lügenhaft = erlogen, nachgemacht, z.B. nuntius; bei Cicero verb. falsa et mendacia visa). – adumbratus (im Geiste entworfen, nur in der Phantasie bestehend, z.B. laetitia, opinio).Adv.simulate; fallaciter. – b) von Pers.: α) in bezug auf äußere Verhältnisse: insitivus (untergeschoben, z.B. Gracchus). – qui se simulat alqm od. esse alqm (dersich für jmd. ausgibt, z.B. Ti. Gracchi filium). – ein s. Prinz, regiae stirpis originem mentiens. – β) in bezug auf den Charakter: falsus (übh. der nicht das ist, was er zu sein scheint, nicht offenherzig). – fallax (der zu täuschen u. zu betrügen gewohnt ist, betrügerisch). – fraudulentus (der Neigung zum Betrug hat u. diesen auch übt). – dolosus (der gewissenlos u. hinterlistig verfährt). – 2) unwahr: [864] falsus (z.B. nuntius, crimen, suspicio, spes, testimonium, testis). – fictus (erdichtet). – commenticius (aus der Luft gegriffen); verb. fictus et commenticius (z.B. di). – ein s. Eid, s. Meineid: einen s. Eid, s. schwören, s. schwören. – s. Gedanken hegen, falsum sentire. – 3) nicht recht, nicht so, wie es sein sollte: falsus. – perversus (verkehrt, z.B. recti verecundia). – malus (leidig, unzeitig, z.B. pudor, ambitio). – eine s. Anwendung von etw. machen, perverse uti alqā re (z.B. beneficio deorum).Adv.falso (fälschlich, an sich nicht so, wie es der Schein erwarten läßt, nicht der Wahrheit der Sache selbst gemäß). – perperam. non recte (verkehrt, nicht recht, nicht dem Grunde der Sache gemäß, z.B. perp. pronuntiare: u. perp. interpretari: u. perp. od. non recte dicere verbum). perverse (verkehrt, nicht so, wie es sein soll, unrecht, z.B. interpretari). – vitiose (fehlerhaft, Ggstz. recte, z.B. schließen, concludere). – falsch! (d. i. er etc. irrte), falso!: du bist falsch, d. i. du irrst dich, falsus es. – II) Subst.: a) das Falsche, falsum (z.B. etw. F. glauben, falsum putare).falsa, ōrum,n. (z.B. falsa pro veris narrare) – b) das Falsch, falsum. – ohne F., sine fuco et fallaciis; sincere: ein Mensch ohne F., homo simplex, candidus; homo simplicisingenii; simulationum nescius, nescia (der, die keine Verstellung kennt).

    deutsch-lateinisches > falsch

  • 15 übersetzen

    [2343] übersetzen, I) v. tr.: 1) hinüberbringen: traicere; transmittere; transvehere; transportare. – das Heer über den Hellespont nach Italien üb., exercitum Hellesponto traicere in Italiam. – 2) den Inhalt einer Rede etc. in eine andere Sprache und deren Idiom übertragen: vertere. convertere (im allg.). – transferre (übertragen, u. zwar wörtlich). – reddere (genau wiedergeben). – interpretari (dem Sinne nach dolmetschen). – ins Lateinische üb., in Latinum convertere; in Latinam linguam transferre; sermone Latino interpretari: aus dem Griechischen ins Lateinische üb., ex Graeco in Latinum sermonem vertere; Graeca in Latinumvertere: ex Graeco in Latinum convertere od. transferre: wörtlich (buchstäblich, möglichst treu) üb., s. wörtlich ( Adv.): diese Stelle nicht üb., eum locum integrum relinquere: einenoch nichtübersetzte Komödie, comoedia integra. – II) v. intr. transmittere od. transire oder traicere oder transvehi. – über die Meerenge nach Italien üb., freto in Italiam traicere: über den Fluß schwimmend üb., flumen nando traicere.

    deutsch-lateinisches > übersetzen

  • 16 aequitas

    aequĭtās, ātis, f. [st1]1 [-] égalité, niveau, commodité (d'un lieu).    - aequitas loci, Hirt.: commodité d'un lieu (avantage d'un lieu). [st1]2 [-] juste proportion, équilibre, symétrie.    - aequitas membrorum, Suet.: symétrie des membres.    - aequitas portionum, Sen. Q. N. 3: équilibre des parties (de la nature). [st1]3 [-] équité, justice naturelle, justice, impartialité; droiture.    - pro aequitate contra jus dicere, Cic. de Or. 1: défendre l'équité contre le droit rigoureux.    - quam habet aequitatem, ut...? Cic. Off. 2: est-il juste que...?    - leges interpretari aequitate explicanda, Cic.: interpréter les lois en faisant une large part à l'équité.    - aequitas cordis tui, Vulg. Deut.: la droiture de ton coeur.    - judicabit populos in aequitate, Vulg. Ps. 9: il jugera les peuples avec droiture. [st1]4 [-] égalité d'âme, calme, tranquillité, contentement.    - animi maximi aequitas in ipsa morte, Cic. Tusc. 1: la tranquillité d'une grande âme en présence de la mort.    - quae animi aequitatem indicant, Nep.: choses qui témoignent de sa modération.
    * * *
    aequĭtās, ātis, f. [st1]1 [-] égalité, niveau, commodité (d'un lieu).    - aequitas loci, Hirt.: commodité d'un lieu (avantage d'un lieu). [st1]2 [-] juste proportion, équilibre, symétrie.    - aequitas membrorum, Suet.: symétrie des membres.    - aequitas portionum, Sen. Q. N. 3: équilibre des parties (de la nature). [st1]3 [-] équité, justice naturelle, justice, impartialité; droiture.    - pro aequitate contra jus dicere, Cic. de Or. 1: défendre l'équité contre le droit rigoureux.    - quam habet aequitatem, ut...? Cic. Off. 2: est-il juste que...?    - leges interpretari aequitate explicanda, Cic.: interpréter les lois en faisant une large part à l'équité.    - aequitas cordis tui, Vulg. Deut.: la droiture de ton coeur.    - judicabit populos in aequitate, Vulg. Ps. 9: il jugera les peuples avec droiture. [st1]4 [-] égalité d'âme, calme, tranquillité, contentement.    - animi maximi aequitas in ipsa morte, Cic. Tusc. 1: la tranquillité d'une grande âme en présence de la mort.    - quae animi aequitatem indicant, Nep.: choses qui témoignent de sa modération.
    * * *
        AEquitas, pen. cor. Denominatiuum. Cic. La chose qui est de droict et de raison, Ce qui est raisonnable, Equité.
    \
        AEquitas animi. Cicero. Constance et repos d'esprit, qui ne s'esmeut de rien.

    Dictionarium latinogallicum > aequitas

  • 17 fallaciter

    fallacĭtĕr, adv. [st2]1 [-] d'une manière trompeuse, avec perfidie. [st2]2 [-] par erreur.    - fallaciter portenta interpretari, Cic.: se tromper dans l'interprétation des prodiges.
    * * *
    fallacĭtĕr, adv. [st2]1 [-] d'une manière trompeuse, avec perfidie. [st2]2 [-] par erreur.    - fallaciter portenta interpretari, Cic.: se tromper dans l'interprétation des prodiges.
    * * *
        Fallaciter, pen. cor. Aduerbium. Cic. Faulsement, ou Par deception et tromperie, Fallacieusement, Trompeusement, Par malengin.

    Dictionarium latinogallicum > fallaciter

  • 18 pars

    pars, partis, f. (abl. sing. -e; gén. plur. -ĭum)    - gén. sing. partus, Inscr. --- acc. sing. partim, Cic. de Or. 2, 22, 94; Liv. 26, 46, 8; 31, 36, 9; 23, 11, 11; Sall. J. 89, 1; Sall. H. 2, 41, 1 --- abl. sing. parti, Plaut. Men. 3, 2, 14; Varr. R. R. 1, 13, 5; Lucr. 1, 1113; 4, 515 --- nom. plur. parteis, Varr. L. L. 5, 4, 21 --- gén. plur. partum, Caes. ap. Charis. [st1]1 [-] partie, part, portion, lot; part, portion (de nourriture); période, moment.    - quarta pars: le quart.    - tertia pars: le tiers.    - hinc duas partes acies occupabant duae, Caes. BC. 1: de cet espace, les deux armées occupaient les deux tiers.    - illa pars urbis, Cic. Verr. 5: cette partie de la ville (ce quartier).    - dimidia pars: la moitié.    - duae partes frumenti, Cic. Verr. 3: deux tiers de blé.    - in parte verum videtur, Quint. 2: cela paraît vrai en partie.    - patronorum in parte expeditior, in parte difficilior interrogatio est, Quint. 5: pour les avocats de l'accusé, il est à la fois plus facile et plus difficile d'interroger.    - equiti avidius vescenti partes suas misit, Suet.: il jeta sa portion sur un chevalier qui mangeait avec trop d'avidité.    - in omnibus vitae partibus, Cic.: dans toutes les circonstances de la vie.    - acc. de relation -- magnam partem: pour une grande partie, en grande partie.    - magnam enim partem ex iambis nostra constat oratio, Cic. Or. 56: c'est en grande partie d'iambes qu'est composée notre prose.    - maximam partem ad arma trepidantes, Liv. 9: la plupart courant fébrilement aux armes.    - maximam partem lacte atque pecore vivunt, Caes. BG. 4: ils vivent principalement du lait et de la chair des troupeaux.    - bonam partem, Lucr. 6: pour une bonne part. [st1]2 [-] part (dans un bénéfice), intérêt (dans une entreprise).    - magnas partes habuit publicorum, Cic. Rab. Post. 2: il eut une large part des revenus publics.    - eripere partes carissimas a Caesare, Cic.: enlever à César de précieuses parts de bénéfice.    - dare partis (amicis), Cic.: donner des parts (à ses amis), les intéresser dans des entreprises. [st1]3 [-] côté, point, région, contrée; côté, direction, sens.    - quo? ad Orientisne partis? Cic. Mur. 41: où? dans les pays d'Orient?    - in extremis partibus orbis, Ov. Tr. 3: aux extrémités du monde.    - poma, quae candida parte, parte rubent, Ov. M. 3: les fruits, blancs d'un côté, sont rouges de l'autre.    - in eam partem ferebatur oratione, ut omnino disputaret nullam artem esse dicendi, Cic. de Or. 1: dans la chaleur de la discussion, il s'avançait jusqu'à soutenir qu'il n'y a pas d'art de parler.    - has litteras scripsi in eam partem, ne... Cic. Att. 16: j'ai écrit dans l'intention d'empêcher que...    - moveo his rebus omnibus, sed in eam partem, uti salvi sint vobiscum omnes, Cic. Cat. 4: je suis affecté par tout cela, mais c'est avec la volonté de les sauver tous avec vous.    - mitiorem in partem interpretari, Cic. Mur.: interpréter dans un sens plus favorable.    - nihil est ab omni parte beatum, Hor. O. 2: il n'est rien dont le bonheur soit accompli de tout point. [st1]4 [-] partie, cause (dans un procès); parti, cause, faction politique.    - in utramque partem disputare, Cic. Off. 3: discuter dans les deux sens, examiner le pour et le contre.    - advocati partis adversae, Quint.: les avocats de la partie adverse.    - nullius partis esse, Cic.: n'être d'aucun parti.    - partes Caesaris defendere, Cic. Phil. 13: défendre le parti de César.    - civis bonarum partium: un citoyen du bon parti.    - transire in partes, Tac.: passer dans un parti.    - ducere aliquem in partes, Tac.: attirer qqn dans son parti. [st1]5 [-] ordin. au plur. rôle (d'un acteur); emploi, fonctions, devoir, office, charge, mission.    - partes agere: jouer un rôle.    - cur partes seni poeta dederit, quae sunt adulescentium, Ter. Heaut.: (demander) pourquoi le poète a confié à un vieillard un rôle qui est celui des jeunes gens.    - primas partis qui aget, is erit Phormio, Ter. Phorm.: celui qui tiendra le premier rôle, ce sera Phormion.    - qui est secundarum aut tertiarum partium, Cic.: celui qui remplit le second ou le troisième rôle.    - tuum est hoc munus, tuae partes, Cic.: c'est ta mission, ton rôle.    - aliae sunt legati partes atque imperatoris, Caes. BC. 3: le rôle du lieutenant est autre que celui du général en chef.    - pars defensoris est posita in refutatione, Quint. 5: le rôle du défenseur est de réfuter.    - partes meae non desiderabuntur, Cic.: je ne faillirai pas à ma tâche.    - venire ad partes suas, Ov.: se rendre à son devoir. [st1]6 [-] quelques tournures remarquables    - pars... pars...: les uns... les autres.    - pars... alii...: les uns... les autres...    - pro mea parte: pour ma part.    - maxima parte: pour la plus grande partie.    - omnibus partibus: à tous égards.    - multis partibus: à beaucoup d'égards.    - nulla parte: nullement, en aucune façon.    - ex parte: en partie, pour une part.    - ex parte gaudeo, Cic. Q. Fr. 3: je me réjouis pour une part.    - magna ex parte: en grande partie.    - ex omnibus partibus: de tous côtés.    - una ex parte: d'un côté.    - voir partim (acc. adverbial).
    * * *
    pars, partis, f. (abl. sing. -e; gén. plur. -ĭum)    - gén. sing. partus, Inscr. --- acc. sing. partim, Cic. de Or. 2, 22, 94; Liv. 26, 46, 8; 31, 36, 9; 23, 11, 11; Sall. J. 89, 1; Sall. H. 2, 41, 1 --- abl. sing. parti, Plaut. Men. 3, 2, 14; Varr. R. R. 1, 13, 5; Lucr. 1, 1113; 4, 515 --- nom. plur. parteis, Varr. L. L. 5, 4, 21 --- gén. plur. partum, Caes. ap. Charis. [st1]1 [-] partie, part, portion, lot; part, portion (de nourriture); période, moment.    - quarta pars: le quart.    - tertia pars: le tiers.    - hinc duas partes acies occupabant duae, Caes. BC. 1: de cet espace, les deux armées occupaient les deux tiers.    - illa pars urbis, Cic. Verr. 5: cette partie de la ville (ce quartier).    - dimidia pars: la moitié.    - duae partes frumenti, Cic. Verr. 3: deux tiers de blé.    - in parte verum videtur, Quint. 2: cela paraît vrai en partie.    - patronorum in parte expeditior, in parte difficilior interrogatio est, Quint. 5: pour les avocats de l'accusé, il est à la fois plus facile et plus difficile d'interroger.    - equiti avidius vescenti partes suas misit, Suet.: il jeta sa portion sur un chevalier qui mangeait avec trop d'avidité.    - in omnibus vitae partibus, Cic.: dans toutes les circonstances de la vie.    - acc. de relation -- magnam partem: pour une grande partie, en grande partie.    - magnam enim partem ex iambis nostra constat oratio, Cic. Or. 56: c'est en grande partie d'iambes qu'est composée notre prose.    - maximam partem ad arma trepidantes, Liv. 9: la plupart courant fébrilement aux armes.    - maximam partem lacte atque pecore vivunt, Caes. BG. 4: ils vivent principalement du lait et de la chair des troupeaux.    - bonam partem, Lucr. 6: pour une bonne part. [st1]2 [-] part (dans un bénéfice), intérêt (dans une entreprise).    - magnas partes habuit publicorum, Cic. Rab. Post. 2: il eut une large part des revenus publics.    - eripere partes carissimas a Caesare, Cic.: enlever à César de précieuses parts de bénéfice.    - dare partis (amicis), Cic.: donner des parts (à ses amis), les intéresser dans des entreprises. [st1]3 [-] côté, point, région, contrée; côté, direction, sens.    - quo? ad Orientisne partis? Cic. Mur. 41: où? dans les pays d'Orient?    - in extremis partibus orbis, Ov. Tr. 3: aux extrémités du monde.    - poma, quae candida parte, parte rubent, Ov. M. 3: les fruits, blancs d'un côté, sont rouges de l'autre.    - in eam partem ferebatur oratione, ut omnino disputaret nullam artem esse dicendi, Cic. de Or. 1: dans la chaleur de la discussion, il s'avançait jusqu'à soutenir qu'il n'y a pas d'art de parler.    - has litteras scripsi in eam partem, ne... Cic. Att. 16: j'ai écrit dans l'intention d'empêcher que...    - moveo his rebus omnibus, sed in eam partem, uti salvi sint vobiscum omnes, Cic. Cat. 4: je suis affecté par tout cela, mais c'est avec la volonté de les sauver tous avec vous.    - mitiorem in partem interpretari, Cic. Mur.: interpréter dans un sens plus favorable.    - nihil est ab omni parte beatum, Hor. O. 2: il n'est rien dont le bonheur soit accompli de tout point. [st1]4 [-] partie, cause (dans un procès); parti, cause, faction politique.    - in utramque partem disputare, Cic. Off. 3: discuter dans les deux sens, examiner le pour et le contre.    - advocati partis adversae, Quint.: les avocats de la partie adverse.    - nullius partis esse, Cic.: n'être d'aucun parti.    - partes Caesaris defendere, Cic. Phil. 13: défendre le parti de César.    - civis bonarum partium: un citoyen du bon parti.    - transire in partes, Tac.: passer dans un parti.    - ducere aliquem in partes, Tac.: attirer qqn dans son parti. [st1]5 [-] ordin. au plur. rôle (d'un acteur); emploi, fonctions, devoir, office, charge, mission.    - partes agere: jouer un rôle.    - cur partes seni poeta dederit, quae sunt adulescentium, Ter. Heaut.: (demander) pourquoi le poète a confié à un vieillard un rôle qui est celui des jeunes gens.    - primas partis qui aget, is erit Phormio, Ter. Phorm.: celui qui tiendra le premier rôle, ce sera Phormion.    - qui est secundarum aut tertiarum partium, Cic.: celui qui remplit le second ou le troisième rôle.    - tuum est hoc munus, tuae partes, Cic.: c'est ta mission, ton rôle.    - aliae sunt legati partes atque imperatoris, Caes. BC. 3: le rôle du lieutenant est autre que celui du général en chef.    - pars defensoris est posita in refutatione, Quint. 5: le rôle du défenseur est de réfuter.    - partes meae non desiderabuntur, Cic.: je ne faillirai pas à ma tâche.    - venire ad partes suas, Ov.: se rendre à son devoir. [st1]6 [-] quelques tournures remarquables    - pars... pars...: les uns... les autres.    - pars... alii...: les uns... les autres...    - pro mea parte: pour ma part.    - maxima parte: pour la plus grande partie.    - omnibus partibus: à tous égards.    - multis partibus: à beaucoup d'égards.    - nulla parte: nullement, en aucune façon.    - ex parte: en partie, pour une part.    - ex parte gaudeo, Cic. Q. Fr. 3: je me réjouis pour une part.    - magna ex parte: en grande partie.    - ex omnibus partibus: de tous côtés.    - una ex parte: d'un côté.    - voir partim (acc. adverbial).
    * * *
        Pars, partis, foe. gen. Terent. Part, Portion, Partie.
    \
        Nullius philosophiae partis ignarus. Cic. Il n'y a partie de philosophie qu'il ne congnoisse, Il ha totale et entiere congnoissance de la philosophie.
    \
        Sensus partem si vllam habes. Cic. Si tu as quelque peu de, etc.
    \
        Pars spectatorum. Plaut. Une partie de ceulx qui regardent.
    \
        Palma in nulla parte terrarum gignitur, nisi in calida. Plin. En nulle part du monde.
    \
        - vtinam esset mihi Pars aequa amoris tecum. Terent. Que de ta part, ou de ton costé tu m'aimasses autant que je t'aime.
    \
        Amplectitur plures partes genus. Cic. Comprend.
    \
        Distribuere partibus aliqua. Cic. Par parties.
    \
        Facere partes. Cic. Partir et portionner, Faire les parts.
    \
        In ambas partes se findit via. Virgil. Un chemin fourché.
    \
        Intelligebam non esse nobis illas partes tenendas propter Antronium. Cic. Qu'il n'estoit pas bon que allissions par ce costé là, Que allissions ceste part, Par ce quartier là.
    \
        Vocari in partem curarum. Tacit. Estre appelé et associé pour avoir sa part du soing et de la charge.
    \
        Omni a parte timetur. Ouid. De toutes parts, De touts costez.
    \
        Ab Orientis partibus virtutis tuae lumen vt eluceat, opto. Cic. Des parties d'Orient, Du costé, et Du quartier, ou Du pays d'Orient, ou de Levent.
    \
        A Meridianis partibus. Plin. Des pays Meridionaux.
    \
        Pars magna, quod et Bona pars dicitur. Plaut. Une grande partie, La plus part des gents.
    \
        - multa pars mei Vitabit libitinam. Horat. La plus grande et meilleure partie de moy ne mourra point, c'est à scavoir l'ame.
    \
        Pars multa, pro Plerique. Horat. Une grande partie de gents.
    \
        Optima pars lucis mensae est data. Ouid. La plus grande partie du jour a esté employee à la table.
    \
        Magna ex parte. Plin. Le plus souvent.
    \
        Ex magna parte Ciceronem, quantus est, fecit. Quintil. Pour la plus grande partie, Pour la plus part.
    \
        Parte, ablatiuus: pro Partim. Plaut. En partie.
    \
        Quid si duabus partibus doceo te amplius frumenti abstulisse, quam Pop. Rom. misisse? Cic. Deux fois plus.
    \
        Non multum, nec vniuersum cibum, sed partibus et paulatim praebere conuenit. Columel. Par partie, ou A plusieurs fois.
    \
        Plus media parte. Ouid. Plus de la moitié.
    \
        Ex parte. Quintil. En partie, D'un costé.
    \
        Ex parte gaudeo. Cic. En partie.
    \
        Ex altera parte. Cic. D'autre part.
    \
        In parte. Quintilianus, Patronorum in parte expeditior, in parte difficilior interrogatio est. En partie.
    \
        In omnes partes. Cic. Totalement, En quelque maniere que ce soit, En toutes sortes et manieres.
    \
        In optimam partem accipere. Cic. Prendre en bonne part et en bien.
    \
        Ne expers partis esset de nostris bonis. Terent. A fin qu'il ne fust point sans se sentir de quelque portion de noz biens.
    \
        In partem aliquos vocare. Cic. Leur bailler leur part.
    \
        Euocatur inflammatio in partes quae coniunctae sunt. Cels. Aux parties prochaines.
    \
        Pro virili parte. Ouid. Autant qu'on peult.
    \
        Pro sua quisque parte. Cic. Chascun pour sa part, ou Chascun de son costé, ou Chascun selon son povoir.
    \
        In his artibus pro mea parte versor. Cic. De tout mon povoir, Tant que je puis.
    \
        Parsque sanitatis est, vomitum esse suppressum. Cels. C'est un commencement de guarison.
    \
        Mors in beneficii partem numeretur. Cic. Pour plaisir et benefice.
    \
        Pars, pro Partim. Tranquillus, Milites, pars victoriae fiducia, pars ignominiae dolore, ad omnem laetitiam audaciamque processerant. En partie.
    \
        Pars, pro Vxore. Plautus, Satur nunc loquitur de me, et de parti mea. De ma partie.
    \
        Partes primas agere in comoediis. Terent. Estre le principal personnage d'une farce.
    \
        Est aliqua mea pars virilis. Cic. Je y parti pour une teste, Je y ay ma part.
    \
        Priores partes habere apud aliquem. Teren. Avoir le grand et principal credit envers aucun, Avoir le premier lieu.
    \
        In parte aliqua haerere apud aliquam. Terent. Demeurer, ou Estre aucunement en sa grace.
    \
        Tibi istius generis in scribendo priores partes tribuo, quam mihi. Cic. Je te donne le loz de mieulx escrire que moy.
    \
        Meae partes sunt. Cic. C'est mon office et ma charge, C'est à moy à faire.
    \
        Si erit bellum, meae partes non desiderabuntur. Cic. Je ne fauldray point de faire mon office et debvoir, On ne me trouvera point en faulte de faire mon debvoir, On n'aura point occasion de se plaindre de moy.
    \
        Non sunt meae partes id facere. Cic. Ce n'est point à moy à faire cela.
    \
        Partes alicuius agere. Teren. Faire l'office et charge d'un autre.
    \
        Actutum partes defendas tuas. Plaut. Defens ta cause et ton droict.
    \
        Duras fratris partes praedicas. Terent. A ce que tu dis, mon frere à fort affaire.
    \
        Nostrae parti timeo, quid hic respondeat. Terent. De nostre costé, De nostre part.
    \
        Subire partes. Quintil. Entreprendre une charge.
    \
        Parte vtraque audita. Plin. iunior. Les deux parties ouyes. C'est en matiere de procez.
    \
        Pars diuersa, vel aduersa. Quintil. Partie adverse.
    \
        Partes Caesaris defenderunt. Cic. Ils ont tenu et defendu le parti de Cesar, Ils ont favorizé à Cesar, Ils ont esté de son costé.
    \
        Ab iis qui Romanae partis erant. Liu. Qui estoyent du costé des Romains, et tenoyent leur parti.
    \
        Descendere in partes. Tacit. Se mettre du parti, Se partializer, ou formalizer.
    \
        Ducere aliquem in partes. Tacit. L'induire à estre d'un parti.
    \
        Habebat in partibus Pallantem. Tacit. Il avoit Pallas de son parti et de sa faction, ou de sa bende, Pallas estoit de son costé.
    \
        Tutari partes alicuius. Horat. Se formalizer pour aucun, Defendre son parti.

    Dictionarium latinogallicum > pars

  • 19 scriptio

    scriptĭo, ōnis, f. [scribo] [st1]1 [-] action d'écrire, écriture. --- Cic. Att. 10, 17, 2. [st1]2 [-] travail de rédaction, de composition; travail écrit. --- Cic. Br. 92. [st1]3 [-] exposition écrite, rédaction. --- Cic. Fam. 9, 12, 2 ; de Or. 2, 5. [st1]4 [-] termes employés, la lettre [opp. à l'esprit].    - ex scriptione interpretari, Cic. Inv. 1, 38, 68: interpréter d'après la lettre. [st1]5 [-] billet, reconnaissance de dette. --- Varr. Men. 37.
    * * *
    scriptĭo, ōnis, f. [scribo] [st1]1 [-] action d'écrire, écriture. --- Cic. Att. 10, 17, 2. [st1]2 [-] travail de rédaction, de composition; travail écrit. --- Cic. Br. 92. [st1]3 [-] exposition écrite, rédaction. --- Cic. Fam. 9, 12, 2 ; de Or. 2, 5. [st1]4 [-] termes employés, la lettre [opp. à l'esprit].    - ex scriptione interpretari, Cic. Inv. 1, 38, 68: interpréter d'après la lettre. [st1]5 [-] billet, reconnaissance de dette. --- Varr. Men. 37.
    * * *
        Scriptio, scriptionis, Verbale. Cic. Escripture, Scription.

    Dictionarium latinogallicum > scriptio

  • 20 interpretor

        interpretor ātus, ārī, dep.    [interpres], to explain, expound, interpret, understand, conclude, infer, comprehend: si interpretari velis: religiones, Cs.: somnia: sententiam tuam: ad voluntatem, L.: ut plerique quaererent famam, pauci interpretarentur, understood, Ta.: liberatum se esse iure iurando, interpretabatur, inferred: consilium ex necessitate, voluntatem ex vi.— Pass: ex quo ita illud somnium esse interpretatum, ut, etc.—To decide, determine: recte an perperam, L.— To translate: recte sententiam.— Pass impers.: uti ex libris Punicis interpretatum nobis est, S.
    * * *
    interpretari, interpretatus sum V DEP
    explain/expound; interpret/prophesy from (dream/omen); understand/comprehend; decide; translate; regard/construe; take view (that); interpret to suit self

    Latin-English dictionary > interpretor

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»