Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

innocens

  • 1 innocens

    innŏcens, entis [st2]1 [-] qui ne fait pas de mal, inoffensif. [st2]2 [-] innocent, non coupable. [st2]3 [-] honnête, intègre.
    * * *
    innŏcens, entis [st2]1 [-] qui ne fait pas de mal, inoffensif. [st2]2 [-] innocent, non coupable. [st2]3 [-] honnête, intègre.
    * * *
        Innocens, pen. corr. innocentis, Adiectiuum. Cic. Innocent, Qui ne nuit à personne.
    \
        Innocens ruina. Martialis. Qui n'a point blessé celuy sur lequel elle est cheute.
    \
        Innocentior vua, quae decerpta diu pependit. Plin. Moins nuisante, Moins malfaisanté.

    Dictionarium latinogallicum > innocens

  • 2 innocens

    innocens innocens, ntis невинный, невиновный

    Латинско-русский словарь > innocens

  • 3 innocens

    in-nŏcens, entis, adj. ( gen. plur. innocentūm, Plaut. Rud. 3, 2, 5;

    but innocentium,

    Cic. Verr. 4, 52, § 116), that does no harm.
    I.
    Lit., harmless, inoffensive, innoxious (syn. insons):

    epistula,

    Cic. Fam. 5, 18:

    ruina,

    Mart. 1, 83, 11:

    innocentis pocula Lesbii,

    Hor. C. 1, 17, 21:

    innocentior cibus,

    Plin. 23, 7, 67, § 132.—
    II.
    Transf., that harms no one, blameless, guiltless, innocent.
    A.
    In gen.: servus, Plant. Capt. 3, 5, 7: [p. 958] innocens is dicitur, non qui leviter nocet, sed qui nihil nocet, Cic. Tusc. 5, 14, 41:

    innocens si accusatus sit, absolvi potest,

    id. Rosc. Am. 20, 56:

    vir integer, innocens, religiosus,

    id. Verr. 2, 4, 4, § 7:

    parricidii,

    Flor. 4, 1:

    factorum innocens sum,

    Tac. A. 4, 34:

    innocentissimo patre privatus est,

    Cic. Verr. 2, 2, 33, § 88:

    contentiones,

    carried on without bitterness, Vell. 1, 11, 6:

    vita innocentissimus,

    id. 2, 2, 2.—As subst.: innŏcens, entis, m., the guiltless man:

    cum innocente abstinentiā certabat (Cato),

    Sall. C. 54, 5; Auct. Her. 2, 3, 5. —
    B.
    In partic., disinterested, upright:

    praetores,

    Cic. Verr. 1, 4, 12:

    vir innocens et industrius,

    Suet. Vit. 2; Plin. Pan. 28, 3.—Hence, adv.: innŏcenter, harmlessly, blamelessly, innocently:

    vivere,

    Quint. 7, 4, 18:

    opes innocenter paratae,

    Tac. A. 4, 44.— Comp.:

    omnia, quae caeduntur, innocentius decrescente luna, quam crescente fiunt,

    more safely, better, Plin. 18, 32, 75, § 321:

    agere,

    Tac. H. 1, 9. — Sup.: vita innocentissime acta, Auct. Decl. ap. Sall. 2.

    Lewis & Short latin dictionary > innocens

  • 4 innocens

    in-nocēns, entis, Abl. gew. ente, unschädlich, 1) eig.: innocentis pocula Lesbii, Hor.: vinum innocentius, Plin.: cibus innocentior, Plin. – II) übtr.: A) unschädlich, epistulae, Cic.: contentiones, ohne Bitterkeit geführte, Vell. – B) u nschuldig = unsträflich, harmlos, unbescholten, rechtschaffen, uneigennützig (Ggstz. nocens u. bei Kirchenschr. Ggstz. peccator), homo innocens, Cic., innocentissimus, Cic.: praetor inn., Cic.: vilissimum scortum, sed patriciis innocentius, Flor.: vita, Plin.: aetas, Cypr.: sanguis, unschuldiges Blut, Tac.: loca pura atque innocentia, friedliche, Tac. – m. Abl., vitā innocentissimus, Vell. 2, 2, 2: m. Genet., factorum, in usw., Tac. ann. 4, 34. – subst., Cornif. rhet. 2, 3, 5. Sall. Cat. 54, 5.

    lateinisch-deutsches > innocens

  • 5 innocens

    in-nocēns, entis, Abl. gew. ente, unschädlich, 1) eig.: innocentis pocula Lesbii, Hor.: vinum innocentius, Plin.: cibus innocentior, Plin. – II) übtr.: A) unschädlich, epistulae, Cic.: contentiones, ohne Bitterkeit geführte, Vell. – B) u nschuldig = unsträflich, harmlos, unbescholten, rechtschaffen, uneigennützig (Ggstz. nocens u. bei Kirchenschr. Ggstz. peccator), homo innocens, Cic., innocentissimus, Cic.: praetor inn., Cic.: vilissimum scortum, sed patriciis innocentius, Flor.: vita, Plin.: aetas, Cypr.: sanguis, unschuldiges Blut, Tac.: loca pura atque innocentia, friedliche, Tac. – m. Abl., vitā innocentissimus, Vell. 2, 2, 2: m. Genet., factorum, in usw., Tac. ann. 4, 34. – subst., Cornif. rhet. 2, 3, 5. Sall. Cat. 54, 5.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > innocens

  • 6 innocens

    in-nocēns, entis
    1) безвредный (vinum, cibus PM)
    2) безобидный, незлобивый ( epistula C)
    3) невиновный (i. absolvi potest C); невинный ( sanguis T)
    4) безукоризненный, безупречный, честный (vita VP; homo C)

    Латинско-русский словарь > innocens

  • 7 innocens

    1) невинный;

    innocentia, невинность (l. 5 pr. D. 48, 19. 1. 2 D. 47, 13. 1. 1 § 1 D. 48, 10. 1. 1 pr. 1. 3 § 4 D. 48, 8. 1. 13 D. 48, 3. 1. 1 § 27 D. 48, 18. 1. 12 D. 48, 8).

    2) беспорочный, честный;

    innocentia, честность, напр. boni et innoc. viri officio fungi (1. 4 § 1 D. 10, 2. 1. 7 § 4 D. 4, 9).

    3) невредящий: ignem innoc. habere (1. 9 § 3 1. 11 § 1 D. 19, 2);

    innocenter (adv.) невинно, честно (1. 4 C. 9, 18).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > innocens

  • 8 innocens

    (gen.), innocentis ADJ
    harmless, innocent; virtuous, upright

    Latin-English dictionary > innocens

  • 9 innocens

    (m = f = n), innocentis (gen.sg.)
      невинный, невиновный; безвредный

    Dictionary Latin-Russian new > innocens

  • 10 Innocens credit omni verbo

    Простодушный верит всякому слову.
    Библия, Книга Притчей Соломоновых, 14.15: Простодушный верит всякому слову, хитрый же внимателен к путям своим.
    Не верите, не надо, но только помните, что люди порядочные, люди здравомыслящие верят всему, что услышат или прочтут. Не сам ли Соломон в притчах, глава XIV, сказал: innocens credit omni verbo и т. д.? (Франсуа Рабле, Гаргантюа и Пантагрюэль.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Innocens credit omni verbo

  • 11 Amphisbaena innocens

    VOCABULARIUM NOMINUM ANIMALIUM QUINQUELINGUE > Amphisbaena innocens

  • 12 Простодушный верит всякому слову

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Простодушный верит всякому слову

  • 13 innocenter

    in-nŏcens, entis, adj. ( gen. plur. innocentūm, Plaut. Rud. 3, 2, 5;

    but innocentium,

    Cic. Verr. 4, 52, § 116), that does no harm.
    I.
    Lit., harmless, inoffensive, innoxious (syn. insons):

    epistula,

    Cic. Fam. 5, 18:

    ruina,

    Mart. 1, 83, 11:

    innocentis pocula Lesbii,

    Hor. C. 1, 17, 21:

    innocentior cibus,

    Plin. 23, 7, 67, § 132.—
    II.
    Transf., that harms no one, blameless, guiltless, innocent.
    A.
    In gen.: servus, Plant. Capt. 3, 5, 7: [p. 958] innocens is dicitur, non qui leviter nocet, sed qui nihil nocet, Cic. Tusc. 5, 14, 41:

    innocens si accusatus sit, absolvi potest,

    id. Rosc. Am. 20, 56:

    vir integer, innocens, religiosus,

    id. Verr. 2, 4, 4, § 7:

    parricidii,

    Flor. 4, 1:

    factorum innocens sum,

    Tac. A. 4, 34:

    innocentissimo patre privatus est,

    Cic. Verr. 2, 2, 33, § 88:

    contentiones,

    carried on without bitterness, Vell. 1, 11, 6:

    vita innocentissimus,

    id. 2, 2, 2.—As subst.: innŏcens, entis, m., the guiltless man:

    cum innocente abstinentiā certabat (Cato),

    Sall. C. 54, 5; Auct. Her. 2, 3, 5. —
    B.
    In partic., disinterested, upright:

    praetores,

    Cic. Verr. 1, 4, 12:

    vir innocens et industrius,

    Suet. Vit. 2; Plin. Pan. 28, 3.—Hence, adv.: innŏcenter, harmlessly, blamelessly, innocently:

    vivere,

    Quint. 7, 4, 18:

    opes innocenter paratae,

    Tac. A. 4, 44.— Comp.:

    omnia, quae caeduntur, innocentius decrescente luna, quam crescente fiunt,

    more safely, better, Plin. 18, 32, 75, § 321:

    agere,

    Tac. H. 1, 9. — Sup.: vita innocentissime acta, Auct. Decl. ap. Sall. 2.

    Lewis & Short latin dictionary > innocenter

  • 14 innocentia

    ae f. [ innocens ]
    2) невиновность, невинность C etc.
    3) безупречность, честность, бескорыстие (sc. Catonis C)

    Латинско-русский словарь > innocentia

  • 15 nocens

    1. nocēns, entis
    part. praes. к noceo
    2. adj.
    1) вредный (pestĭfer et n. C)
    3. subst. m.
    преступник, злодей C, Sen etc.
    n. precatur, innocens irascitur погов. PS — (выслушав обвинение), виновный просит (о снисхождении), а невиновный возмущается

    Латинско-русский словарь > nocens

  • 16 paene

    adv.
    1)
    а) (intens. p. vixdum) почти, чуть (p. manu tangĕre aliquid O)
    quem poenitet pecasse, p. est innocens SenT — кто раскаивается в (своём) прегрешении, тот почти (уж) невиновен
    б) чуть (ли) не (p. crura mea fregi Pt)
    p. in singulis domibus factiones sunt Cs — (у галлов) политические группировки существуют чуть ли не в отдельных домах (родах)
    2) (тж. superl. paenissĭme) чуть ли не вполне, совершенно (non p. sum deceptus C)
    Philemonis exemplo paenissime Pt — почти совсем так, как это случилось с (поэтом) Филемоном

    Латинско-русский словарь > paene

  • 17 sane

    sānē [ sanus ]
    1) разумно, благоразумно, здраво
    2) действительно, в самом деле, поистине (res s. difficilis C)
    3) ( в ответах) да, конечно, понятно (s. quidem Ter, C; s. hercle Pl, Ter, C)
    4) ну что же, ладно (ite s. Pl); пускай, пусть (dicat s. C; sit ita s. C)
    5) (при imper.) ну, же (age s. Ter, C etc.; abi s. Ter)
    6) вполне, совершенно (homo s. innocens C)
    non (или haud) s. Vr, H, Ter, Sl, C etc.совсем нет или не совсем, не особенно
    7) очень (s. bene или bene s. Ter, C)
    s. quam C — чрезвычайно, весьма
    8) крепко, горячо ( aliquem perbasiare Pt)

    Латинско-русский словарь > sane

  • 18 culpa

    culpa (altlat. colpa), ae, f., das Verschulden, die Verschuldung, die Schuld, I) eig. u. meton.: 1) eig.: a) übh. (Ggstz. laus): c. belli, Liv.: c. delicti, Cic.: c. neglegentiae, Q. Cic. – correctio huius culpae, Cic.: liberatio culpae, Cic.: satisfactio culpae, Quint. – nulla conscientia de culpa, Sall. Cat. 35, 2. – affinis culpae, Cic.: sibi nullius conscius culpae, Plin. ep.; vgl. istius nescius culpae, Verg.: expers culpae, Suet.: a culpa vacuus, Sall.: culpae reus, Cic. – c. aliena, Cic.: magna, maxima, Cic.: minor, Cic.: turpis, Cic. – Abl. culpā, durch (eigenes) V., zB. nihil mihi mali casus attulit; omnia culpā contracta sunt, Cic.: nusquam culpā male rem gessit, Nep.: culpā amittere alqd, Liv.: ebenso meā culpā, tuā culpā, suā culpā u. dgl., zB. non meā culpā saepe ad vos oratum mitto, es ist nicht meine Sch., daß ich usw., Sall.: magis adeo id facilitate, quam aliā ullā culpā meā contigit, Cic.: nemo, nisi suā culpā, diu dolet, Quint.: summā meā culpā, Cic. – culpā alcis, zB. accusatorum culpā, Val. Max.: nullā ducis culpā, Tac.: bes. oft accĭdit alqd culpā alcis, operā et culpā alcis, culpā senectutis, Cic.: ea molestissime ferre homines debent, quae ipsorum culpā contracta sunt, Cic. – abesse a culpa, sowohl v. Pers., zB. innocens est quispiam, verum tamen, quamquam abest a culpa, suspicione tamen non caret, Cic.; als v. Lebl., ferre fortunam praesertim quae absit a culpa, Cic. – abest culpa ab alqo od. ab alqa re, zB. a filio, Quint.: quicquid accĭderit, a quo mea culpa absit, animo forti feram, Cic. – non abhorrere a tali culpa (v. Pers.), Cic.: absolvere alqm culpā niveis lapillis (Ggstz. damnare nigris), Ov. – accusare populi culpam, non accusatoris, Cic. – admittere in se culpam, Ter.: enixe amovere ab se culpam, Liv.: arguere alqm culpae (Ggstz. liberare culpae), Liv.: ea culpa, quam arguo, Liv.: assignare culpae alcis imprudentiaeque, quod (daß) etc., Cic.: assignare culpae fortunam (zur persönl. Sch. anrechnen) Auct. b. Afr.: uni culpam attribuere, Cic.: augere culpam, culpam alcis rei, Cic., culpam suam, Plin. ep.: avertere omnem culpam in fraudem Carthaginiensium, Liv. – carere culpā, Plaut., Cic. u.a.: coarguere suam culpam, Cic.: commereri culpam, Plaut.: commerere culpam, Ter., culpam in se, Plaut.: committere culpam, Cic.: communicare culpam suam cum altero, Cic. – conferre culpam suam in senectutem, Cic., culpam omnem in Domitium, Cic., in me omnem illorum temporum culpam, Cic., huius circumsessionis tuae causam et culpam in alios, Cic.: ut in eo ipso, in quo reprehendatur, culpam in adversarium conferat, Cic. – in quo non modo culpa nulla, sed ne suspicio quidem potuit consistere (Platz greifen), Cic.: cum in homine nulla culpa inveniretur, Cic. – culpā contaminare personam (seinen Charakter), Cornif. rhet.: contrahere culpam (v. Pers.), Cic.: fortunam in culpam convertere, jmdm. sein Schicksal als Schuld beimessen, Cic.: corrigere virtute culpam suam, Liv. – dare alci summam laudem vitio et culpae, Cic.: dare veniam culpae, Ov.: demovere culpam ab aliis, Cic.: derivare culpam suam in alqm, Cic. – non potes effugere huius culpae poenam, Cic. – est culpa mea, tua etc., est culpa alcis, zB. sed haec mea culpa est, Cic.: tua summa culpa est, si etc., du bist am meisten schuld, Cic.: tua tamen non nulla culpa est, Cic.: nostra nulla culpa est, Cic.: de reliquo iam nostra culpa erit, si etc., Cic.: multorum est enim et varia culpa, Cic.: hominum esse istam culpam, non deorum, Cic. – est culpa in alqo od. in alqa re, zB. ego culpam non in nauarchis, sed in te fuisse demonstro, Cic.: illa modo in ducibus culpa, quod ut odio essent civibus fecerant, alia omnis penes milites noxia erat, Liv.: in hominum vitiis ais esse culpam, Cic.: dav. verschieden scit culpam in facto, non scelus esse meo, Ov. trist. 4, 1, 24. – est culpa penes alqm, zB. ego etiam illorum esse hanc culpam credidi, quae te est penes, Ter.: ne penes ipsos culpa esset cladis forte Gallico bello acceptae, Liv.: si vicarii dati, penes eos culpa est, qui etc., Traian. in Plin. ep. – esse in culpa, v. Pers.u. Lebl., zB. nos in culpa sumus, Cic.: simili sunt in culpa, qui etc., Cic.: medicus magna est in culpa, si etc., Cic.: malo Tironis verecundiam in culpa esse, quam illiberalitatem Curii, Cic.: Ggstz. extra culpam esse, zB. dico aut omnes extra culpam fuisse, aut, si uni culpa attribuenda sit, in eo maximam fuisse, qui summum imperium obtineret, aut, si omnes in culpa fuerint, oportuisse etc., Cic.: extra culpam belli esse, Liv. – excludere culpam, unmöglich machen, zB. eam dedisses hominibus rationem, quae vitia culpamque excluderet, Cic. – fateri culpam suam, Quint. – haeret omnis culpa sola in alqo, Ter.: haeret in alqo culpa crimenque, Cic. – ignoscere culpae minori, Petron.: incĭdere in hoc culpae genus non fraude, Cic.: inclinare omnem culpam in collegam, Liv.: invenire alqm in culpa, Ter. – liberare alqm culpā, Cic.: liberare alqm culpae (Ggstz. arguere alqm culpae), Liv.: luere culpam maiorum (von den Nachkommen), Curt.: sanguine liberûm suorum culpam defectionis luere, Liv.-merere culpam in alqa re, Ter., od. alqā re, zB. prave quid imperando, Mela: videndum est an minui culpa possit, Quint. – piare miserorum morte culpam hanc, Verg.: plectere culpam, Cic.: ponere se extra omnem culpam causamque, Cic.: non omnes, qui Oppianicum condemnarunt, in culpa sunt ac suspicione ponendi, als Schuld habend u. verdächtig anzusehen, Cic.: praestare culpam, für die Sch. Bürgschaft leisten, Cic.: purgare (rechtfertigen) culpam, Liv. – redimere praeteritam culpam, ausgleichen, gut machen, Planc. in Cic. ep. (vgl. redimere nullam congiario culpam, nullam alimentis crudelitatem, Plin. pan.): regerere communem culpam in alqm, Plin. ep.: remittere culpam, Val. Flacc.: a se removere culpam, Liv.: remotum esse a culpa (v. Pers.), Cic.: reprehendere alcis culpam, Cic.: residet culpa alcis rei in alqo, Cic. – subest nulla culpa, Cic. fr.: suscipere culpam, culpam alcis rei, aliquid culpae recusando, Cic.: in se suscipere istius culpam crimenque, Cic.: sustinere culpam alcis rei, die Sch. von etw. tragen, v. Pers., Cic.; u. v. Lebl., zB. horum malorum omnium culpam fortuna sustinet, Cic.; u. (v. Pers.) m. folg. quod (daß usw.), ut iam ne istius quidem rei culpam sustineam, quod minus diu fuerim in provincia, quam fortasse fuerit utile, Cic. – teneri aliquā culpā erroris humani, Cic.: transferre culpam (omnem culpam) in alios od. in se, Cic.: transferre suam culpam ad negotia, Sall.: tribuere alqd culpae alcis, Cornif. rhet., Caes. u.a. – vacare culpā, omni culpā (v. Pers.), Cic.: vacare culpā in alqa re (v. Pers.), Cic.: versari in simili culpa (v. Pers.), Cic.: vertere culpam alcis rei in gloriam alqā re, Plin. ep.: vitare culpam, Hor. – im Plur., ut hoc iam ante confirmem, in hoc uno genere omnes inesse culpas istius maximas avaritiae, maiestatis, dementiae, libidinis, crudelitatis, Cic. Verr., 5, 42: seraque fata, quae manent culpas etiam sub Orco, Hor. carm. 3, 22, 29: u. so Plur. noch Hor. carm. 4, 4, 36; 4, 15, 11. Vitr. 3, 1, 4. Apul. de dogm. Plat. 2, 27. Arnob. 1, 27 u.a. Auson. lud. sept. sap. praef. 14 u.a. – b) insbes.: α) die Schuld der Unkeuschheit, der Fall, culpa inter viros ac feminas vulgata, Tac.: celare culpam falsa sub imagine, Ov. – β) die Schuld der Nachlässigkeit, die Nachlässigkeit, die man verschuldet, si neque maiorem feci ratione malā rem, nec sum facturus vitio culpāve (durch Verschwendung oder N.) minorem, Hor. sat. 2, 6, 6 sq.: u. so Gaius dig. 17, 2, 72. Ulp. dig. 42, 5, 8. § 3. – 2) meton., die Schuld = der schuldige Gegenstand, continuo culpam (die Ursache der Seuche, das kranke Schaf) ferro compesce, Verg. georg. 3, 468. – II) übtr., das Gebrechen einer Sache (Ggstz. laus, Vollkommenheit), operum et laudes et culpae, Vitr. 3, 1, 4.

    lateinisch-deutsches > culpa

  • 19 damno

    damno, āvi, ātum, āre (damnum), büßen, büßen lassen, I) v. Richter, 1) eig., als gerichtl. t. t. = einer Buße od. eines Vergehens schuldig sprechen, verdammen, verurteilen (Ggstz. absolvere, liberare, dimittere), m. Acc. der Pers. (der zuw. zu ergänzen ist), pecuarios, Liv.: alcis ministros sociosque, Cic.: ego accusavi, vos damnastis, Domit. Afer b. Quint.: si uno iudice minus damnarent, wenn die Zahl der verurteilenden Richter einen weniger betrüge, Cic.: matronae ad centum septuaginta damnatae sunt, Liv.: oft Partiz. damnatus, zB. servi damnati (Ggstz. domini indemnati), Cic.: damnatus reus, Cic.: cum iam pro damnato mortuoque esset, so gut als verurteilt u. tot war, Cic.: u. Plur. subst., plenus carcer damnatis, Sen. rhet.: damnatos in integrum restituere, Cic.: damnatos relegatosque restituere, Suet. – m. Acc. der Sache = als ungerecht verwerfen, causam suam, Liv.; vgl. causa iudicata atque damnata, Cic.: istius vita, quae damnata est, Cic.: u. Partiz. Fut. Pass. subst., quem non puduisset damnanda committere, Plin. ep. 3, 9, 5. – m. dopp. Acc. der Pers., d. alqm inauditum, Iustin.: alqm inauditum et indefensum, Tac.: im Passiv m. dopp. Nom., alqs absens damnatur, Liv.: ut mihi innocens damnatus esse videatur, Cic. – m. inter u. Akk. der Klasse, damnari inter sicarios (als M.), Cic. – m. pro (statt, als, wie) u. Abl., alqm pro malo ac noxio, Liv.: alqm pro socio, Cic. – m. per u. Akk. (durch jmd. = auf jmds. Betrieb), damnari per arbitrum, Cic., per indicem (einen Angeber), Liv., per senatum, Eutr. – m. Advv. od. adverb. Ausdrücken, zur Ang. wie? inique damnari a suis civibus, Cic.: damnari merito, Sen., iure, Cic., publice, Cic.: d. alqm sine ullo argumento ac sine teste, Cic. – m. ob od. propter u. Akk., damnari nullam aliam ob causam, nisi propter dicendi inscientiam, Cic.: damnari ob provinciam avare habitam, Tac.: damnari ob haec facinora, ob latrocinia, Lact.: damnari propter haec facinora, Liv.: propter eam vim iure damnari, Cic. – m. eo nomine (unter diesem Titel = um deswillen), Milo Clodio interfecto eo nomine erat damnatus, Caes. b. c. 3, 21, 4. – m. quibus de causis (aus welchen Gründen), nunc recordemur invidiā laborantes quibus de causis aut absoluti sint aut damnati, Val. Max. 8, 1 in. – m. folg. Infin., damnatus vivere paci, Sil. 3, 331. – m. folg. Infin. Perf. act., aut dabis aut contra edictum fecisse damnabere, Cic. Verr. 3, 25: pecuniam ex aerario clam egessisse damnati sunt, Liv. 30, 39, 7: damnati terga vertisse, Sil. 10, 655. – m. folg. quod (weil) u. Indikat. od. Konjunktv., Athenienses Socratem damnaverunt, quod novam religionem introducere videbatur, Val. Max. 1, 1. ext. 7: A. Baebius unus est damnatus, quod milites Romanos praebuisset ad ministerium caedis, Liv. 45, 31, 2 (vgl. unten mit Abl. der Strafe aus Liv. 10, 1, 3). – m. folg. cur (weil) u. Konj., damnabantur plerique cur iocati essent, alii cur tacuissent, alii cur pleraque figurate dixissent, Spart. Sev. 14, 13. – m. Abl. der Veranlassung, ob eundem timorem, quo (aus der) damnatus erat Miltiades, Nep.: inutili pudore causam suam d., Liv.: ea causa, quae ipsā opinione hominum tacitā prope convicta atque damnata sit, durch die öffentliche Meinung stillschweigend überführt und gerichtet sei, Cic.: ebenso Asclepiades existimatione damnatus, durch die öffentliche Meinung gerichtet, Cic. – m. Abl. der Beschuldigung, alqm d. falso crimine, Ov.: damnari capitali crimine, zum Tode verurteilt werden, Val. Max.: damnari eo crimine, Cic.: nunc iam summatim exponam, quibus criminibus Oppianicus damnatus sit, Cic.: u. so m. crimine u. Genet. des Verbrechens, d. alqm crimine affectati regni, Val. Max.: damnari crimine regni, Ov., crimine adulterii, Val. Max.: interfectae sororis crimine a Tullo rege damnari, Val. Max. – m. Abl. des Gesetzes, der Rechtsformel, d. Aquiliam adulterii delatam lege Iuliā, Tac.: damnari lege Corneliā (de falsis), Tac.: damnari lege repetundarum, Tac. u. Plin. ep.: damnari suā lege, Cic.: eādem formulā et damnari et absolvi, Val. Max. 8, 2, 2. – m. Abl. des Gerichtes, Spruches, Zeugen usw. damnari iudicio, Cic., hoc iudicio, Nep., publico iudicio, Vell. u. Tac., populi iudicio, Cic.: damnari capitali iudicio, zum Tode verurteilt werden, Val. Max.: damnari iuratorum iudicum sententiis, Cic. (u. so ut damnatus meā sententiā videar, mir selbst mein Urteil gesprochen, mich selbst verurteilt zu haben scheine, Curt.): damnari quattuordecim tribuum suffragiis, Val. Max.: d. reum atris lapillis (Ggstz. liberare niveis lapillis), Ov.: damnari uno teste, Val. Max.: damnari falso testimonio, Phaedr. – m. Abl. der Strafe, wodurch (wozu?) jmd. verurteilt wird, pecunia, quā feneratores ob annonam compressam damnarunt, Liv.: damnari tantā pecuniā, quanta exsolvi non potest, Iustin.: d. alqm summā totius dotis, Val. Max.: ab alqo (auf jmds. Betrieb) suā lege decem milibus (gravis) aeris damnari, Liv.: d. Frusinates tertiā parte agri, quod (weil) etc., Liv. 10, 1, 3: d. alqm exsilio, Sen. u. Tac.: d. alqm capite, zu einer Kapitalstrafe (Verlust der bürgerl. Rechte, Einkerkerung, Verbannung, Tod), Cornif. rhet. u. Cic.: capite aut multatione bonorum aut insulari solitudine damnari, Amm.: d. alqm latā fugā, an einen bestimmten Verbannungsort verweisen, Amm.: alqm morte, Flor. 3, 21, 28. Sen. Herc. Oet. 892. (vgl. no. 2, a, β u. no. 2, d). – mit Genet. des Vergehens, damnari veneficii, Cornif. rhet.: ambitus, peculatus, proditionis, Cic.: damnari maiestatis (wegen Majestätsbeleidigung), Cic. u. Sen. rhet.: damnari furti, Val. Max., furti et pro (als) socio, Cic.: damnari negotiorum gestorum (wegen schlechter Geschäftsführung), Sen.: damnari ambitus Pompeiā lege, Caes.: damnari Sacerdote praetore iniuriarum, Cic.: damnari falsi (wegen Fälschung), Tac., falsi Areo iudicio, Tac. – m. Genet. der Strafe od. Strafleistung, damnari octupli, Cic.: minoris HS triciens praetorium hominem honeste non posse damnari, Cic.: se collaturos quanti damnatus esset, Liv.: d. alqm capitis (s. oben zu d. capite), Caes., Nep. u. Liv.: d. alqm absentem capitalis poenae, Liv. 42, 43, 9: crimine falso damnari mortis, Verg. Aen. 6, 430: damnatus longi Sisyphus Aeolides laboris, Hor. carm. 2, 14, 19 sq. – m. de (wegen) u. Abl. des Vergehens, damnari de vi, Cic., de vi publica, Tac., de vi et maiestatis, Cic.: damnari de pecuniis repetundis, Cic. – m. ex (infolge) u. Abl., damnari ex Sardinia (wegen der in S. verübten Erpressungen), Cic. pro Scaur. § 2: damnari repetundarum ex Macedonia, Vell. 2, 8, 1. – m. in (in bezug auf) u. Akk., Midas partem damnatur in unam, Ov. met. 11, 178. – m. in (bei) u. Abl., magis vero Valerius in Cosconii absolutione damnatus, quam Cosconius in sua causa liberatus est, Val. Max. 8, 1. absol. 8. – mit ad od. in u. Akk. des Straforts oder der Strafleistung oder Strafe od. (selten) m. Dat. der Strafe, d. alqm ad opus, ad bestias, Suet., in opus vel in ludum, in opus publicum vel ad bestias, ICt.: damnari in metallum, Plin. ep.: crimine falsi in metallum, Plin. ep.: damnari ad poenam, Trai. in Plin. ep. u. Lact., in poenam, in supplicia, Lact.: damnari sententiā dei ad aeternam poenam, Lact.: damnari ad mortem, s. Nipp. Tac. ann. 16, 21: lege eādem ad extremum supplicium damnari, Tac. ann. 6, 38 extr.: ad gladium, Hadrian. imp. b. Ulp. dig. 47, 14, 1 pr., gladio, Sulp. Sev. chron. 2, 51, 4: bestiis esse damnatum, Apul. met. 10, 34. – m. Dat. (zum Besten, zum Vorteil, zugunsten) der Pers. (s. Gertz Sen. de ben. 6, 8, 3), illum Calpurnio damnavit, Val. Max. 8, 2, 1: debitori suo creditor saepe damnatur, der Gl. steht dem Sch. gegenüber oft als schuldig da, Sen. de ben. 6, 4, 4: Antonius Flamma damnatur lege repetundarum et exsilio (zur Verbannung) ob saevitiam, Tac. hist. 4, 45. – m. Zahl- Adv. (wie oft?), semel od. bis iniuriarum damnari, Ps. Quint. decl. 331.

    2) übtr. (wobei das Subjekt immer gleichs. als Richter zu denken ist): a) jmd. zu etw. verurteilen, α) etw. gleichs. als Strafe zu leisten, αα) übh., mit Ang. der Leistung im Abl., pro quibus optatis sacro me carmine damno, Prop. 2, 28, 43. – ββ) v. der Gottheit, damnare alqm voti od. (selten) voto, jmd. zur Erfüllung des Gelübdes (durch Gewährung des dabei ausgesprochenen Wunsches) verurteilen = jmdm. seinen Wunsch gewähren, jmd. seinen Wunsch erreichen lassen, ut Baccho Cererique, tibi sic vota quotannis agricolae facient; damnabis tu quoque votis, Verg. ecl. 5, 79 sq.; gew. im Passiv, damnari voti od. (selten) voto, seines Wunsches teilhaftig werden, seinen Wunsch erreichen (s. Drak. Liv. 7, 28, 2), damnarentur ipsi votorum, quae pro iis suscepissent, Liv.: nunc demum se voti damnatum esse, Nep.: voti damnatus, cuius voti damnatus, Liv.: bis eiusdem voti damnata res publica, Liv.: voto damnatus, Sisenn. 4. fr. 100 (b. Non. 277, 12). Hyg. astr. 2, 24. Lact. fab. 10, 8. p. 260 M. – γγ) v. Testator, den Erben testamentl. verpflichten (vgl. Heindorf u. Fritzsche Hor. sat. 2, 3, 86) m. folg. Infin., Hor. sat. 2, 3, 85 sq. u. ICt.: m. folg. ut od. ne u. Konj., ICt. – β) etwas gleichs. als Strafe zu erdulden = zu etw. bestimmen, m. Genet. od. Abl. wozu? neque nos tarditatis natura damnavit, Quint.: d. aeternā lumina nocte, Ov.: omnia mortalium opera mortalitate damnata sunt, Sen.: omne humanum genus, quodque est quodque erit, morte damnatum est, ist zum T. bestimmt, Sen. ep. 71, 15. – b) jmd. wegen einer Sache verdammen = einer Sache bezichtigen, mit Genet. wessen? alqm summae stultitiae, Cic.: se stultitiae, Lucr.: alqm dementiae, Sen. rhet.: alqm rusticitatis, Sen.: nostra tempora huius infelicitatis (dieser unglücklichen Schwäche), Quint. – mit crimine u. Genet., sceleris crimine avos, Ov. – c) etw. verdammen = als tadelnswert, untauglich usw. verwerfen, verwerflich finden, mißbilligen (Ggstz. probare), dah. auch = aufgeben (vgl. Korte Lucan. 4, 270 u. 338), Passiv damnari (Ggstz. probari, placere), α) übh., eine Pers., Senecam (als Schriftsteller), Quint.: nec mihi mens dubia est, quin te tua numina damnent, Ov.: magnopere damnandi sunt, qui etc., Quint.: d. boves nigri coloris ad laborem, zur A. verwerfen (für untauglich erklären), Plin.: facto damnandus in uno, Ov. – eine Sache, aliquos suos libros iam editos (v. Cicero), Quint.: angustias Romanas (= linguae Romanae), Sen.: tabellas, Ov.: fidem medici, die Tr. des A. verw. = dem A. nicht trauen, Curt.: id consilium, Curt.: spem salutis, Curt.: omnia privata officia damnata (verpönt), Iustin. – m. Abl. = gegen, Lycios hastilibus arcus, gegen die Speere verwerfen = das Speerwerfen dem Bogenschießen vorziehen, Sil.: ebenso Eoas iaculo sagittas, Stat. – m. Genet. (wegen), damnandus facti, recht unklug, Sil. 6, 191. – m. Infin., ales damnavit vesci, verschmähte zu usw., Sil. 5, 62. – m. Acc. u. Infin., Plin. u. Sil. – β) Passiv damnari v. Amtsbewerber, Cic. Sest. 79 (im Doppelsinn mit no. I, 1). – d) jmdm. od. einer Sache eine Pers. od. Sache zum Verderben, zur Vernichtung gleichs. zusprechen, anheimgeben, damnatum esse, der Vernichtung anheimgegeben sein, anheimfallen, gew. m. Dat., Stygio caput Orco, Verg.: morti damnatum esse, Lucr.: Teucro damnatum esse Quirino (v. einer Flotte), Prop.: Ilion, mihi castaeque damnatum Minervae, Hor.: m. Acc. resp., et numquam somno damnatus lumina (an den Aug.) serpens, der niemals Schlaf in die Augen kam, Lucan. 9, 363. – ohne Dat., quem damnet (sc. leto) labor, wen die Kriegsarbeit dem Tode zuspräche (= wen der Kampf dem Tode weihe), Verg. Aen. 12, 727.

    II) v. Kläger, jmds. Verurteilung betreiben, -bewirken, -durchsetzen, -zu bewirken od. durchzusetzen suchen (s. Drak. Liv. 7, 16, 9), reum, Val. Max.: Verrem (v. Cicero), Plin. – m. Abl. der Beschuldigung, hoc uno crimine illum, Cic. – m. Abl. des Beschlusses, nec mea decreto damnasti facta senatus, Ov. – m. Genet. der Strafe, d. alqm capitis, Vet. lex b. Ps. Quint. decl. – m. Genet. des Vergehens, C. Verrem repetundarum (v. Cicero), Aur. Vict. – mit ex (infolge, auf Grund) u. Abl. od. mit bl. Abl., illum ex empto vendito (v. Käufer), Varro: alqm lege Iuliā, Tac. – m. apud u. Akk. od. m. sub u. Abl. des Richters, alqm apud recuperatores, Plaut.: sub iudice alqm fraudis, Tac.: crudelis et diri facti crimine sub magno iudice damnari, Val. Max.

    lateinisch-deutsches > damno

  • 20 innocenter

    innocenter, Adv. (innocens), unschuldig = unsträflich, harmlos, rechtschaffen, rechtlich, vivere, Quint.: innocentius agere, Tac.: vita innocentissime acta, Auct. decl. in Sall.

    lateinisch-deutsches > innocenter

См. также в других словарях:

  • Innocens — Innocens, Rahmennovelle von Ferdinand von Saar, entstanden 1865 erstmals erschienen unter dem Titel Innozenz. Ein Lebensbild 1866 Inhalt Ein junger Leutnant wird über das Wochenende als Wachtkommandant auf eine einsame Festung, dem Wyschehrad… …   Deutsch Wikipedia

  • innocens — index harmless, inculpable, innocent, irreprehensible Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Innocens, S. — S. Innocens (Innocentius), Ep. (19. Juni). Dieser Name, sowie auch die folgenden Innocentia, Innocentius etc. stammen vom Lat. innocens = unschuldig. – Dieser hl. Bischof Innocens wurde vom hl. Bischofe Victorius oder Victurius (1. Sept.) zu le… …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • innocens — ịn|nocens [aus lat. innocens = unschädlich]: unschädlich, harmlos (z. B. von Krankheiten gesagt) …   Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke

  • INNOCENS Civis — qui ad exitium ab hoste deposcitur, deseri potest, si appareat civitatem hostium viribus multo esse imparem: an vero etiam tradi possit in hostium manus, ut vitetur im minens alioqui civitatis excidium, iam olim disputatum est, ut cum Demosthenes …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Amphisbaena innocens — Amphisbaena innocens …   Wikipédia en Français

  • leucopenia innocens — (лат. innocens безвредный; син. лейкопения безопасная) постоянно пониженное содержание лейкоцитов в периферической крови у некоторых практически здоровых людей; относится к конституциональным особенностям …   Большой медицинский словарь

  • Diabetes innocens — Dieser Artikel beschreibt die Erkrankung Diabetes renalis. Für Informationen zum Diabetes insipidus renalis, siehe Diabetes insipidus Klassifikation nach ICD 10 E74.8 Sonstige nähe …   Deutsch Wikipedia

  • Quem poenitet peccasse pene est innocens. — См. Признанье сестра покаянью …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • INN — innocens …   Abbreviations in Latin Inscriptions

  • INNO — innocens …   Abbreviations in Latin Inscriptions

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»