Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

dye

  • 81 infectorius

    infectōrĭus, a, um, adj. [id.], that serves for dyeing (late Lat.):

    alumen,

    Marc. Emp. 4.— Subst.: infectōrĭum, ĭi, n., a dye-house, Gr. bapheion, Gloss. Philox.

    Lewis & Short latin dictionary > infectorius

  • 82 inficio

    in-fĭcĭo, fēci, fectum, 3, v. a. [in-facio], to put or dip into any thing; hence,
    I.
    Lit., to stain, dye, color, tinge with:

    quia tibi suaso infecisti pallulam,

    Plaut. Truc. 2, 2, 16:

    omnes se Britanni vitro inficiunt,

    Caes. B. G. 5, 14:

    lana infecta conchylio,

    Plin. 32, 7, 25, § 77:

    arma infecta sanguine,

    Verg. A. 5, 413; cf.:

    locum sanguine,

    Tac. H. 2, 55:

    diem,

    to discolor, darken, Ov. M. 13, 601:

    populi sole infecti, nondum exusti,

    Plin. 6, 19, 22, § 70:

    palpebrae mulieribus infectae quotidiano,

    Plin. 11, 37, 56, § 154:

    vestis ita infecta,

    id. 28, 7, 23, § 83; cf.:

    tinguntur sole populi, jam quidem infecti,

    darkened, tanned, id. 6, 19, 22, § 70:

    albus ora pallor inficit,

    covers, Hor. Epod. 7, 15; cf.:

    virgo inficitur teneras ore rubente genas,

    Tib. 3, 4, 32.—
    B.
    Transf.
    1.
    To mix with something:

    pocula veneno,

    Just. 21, 4: hōc (abl.) amnem inficit, Verg. A. 12, 418. —
    2.
    In partic., in a bad sense, to taint, infect, spoil:

    pabula tabo,

    Verg. G. 3, 481; cf.:

    Gorgoneis Alecto infecta venenis,

    imbued, id. A. 7, 341:

    mel infectum fronde,

    that has a taste of leaves, Plin. 11, 13, 13, § 32.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    sapientia nisi alte descendit et diu sedit animum non coloravit sed infecit,

    has merely tinged, Sen. Ep. 71, 31:

    si illā (humanorum divinorumque notitiā) se non perfuderit, sed infecerit,

    id. ib. 110, 8; cf.:

    (vestes) quarum generosi graminis ipsum Infecit natura pecus,

    Juv. 12, 41. —
    B.
    In partic.
    1.
    To instruct in any thing (syn. imbuere):

    jam infici debet (puer) iis artibus, quas si, dum est tener, combiberit, ad majora veniet paratior,

    Cic. Fin. 3, 2, 9:

    animos teneros et rudes inficiunt et flectunt, ut volunt,

    id. Leg. 1, 17 fin.
    2.
    To spoil, corrupt, infect (syn. corrumpo):

    nos umbris, deliciis, otio... desidia animum infecimus,

    Cic. Tusc. 5, 27, 78:

    inficimur opinionum pravitate,

    id. ib. 3, 2:

    vereor ne hoc quod infectum est serpat longius,

    id. Att. 1, 13, 2:

    cupiditatibus principum et vitiis infici solet tota civitas,

    id. Leg. 3, 13, 30: elui difficile est;

    non enim inquinati sumus, sed infecti,

    Sen. Ep. 59, 9:

    artibus infectus,

    Tac. A. 2, 2.— Poet.:

    infectum eluitur scelus (= quo se infecerunt),

    Verg. A. 6, 742 Forbig and Conington ad loc.

    Lewis & Short latin dictionary > inficio

  • 83 interpolo

    interpŏlo, āvi, ātum, 1, v. a. [interpolio; cf. Non. p. 34, 2 sq.], to give a new form, shape, or appearance to any thing; to polish, furbish, or dress up; to spoil, corrupt, falsify; to vary, change (class.; cf. interlino, vitio, transscribo).
    I.
    Lit.:

    togam praetextam,

    to dye anew, Cic. Q. Fr. 2, 12.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen.: illic homo me interpolabit, meumque os finget denuo, will work me up anew, i. e. will bang me into another shape, Plaut. Am. 1, 1, 161:

    nova pictura interpolare vis opus lepidissimum,

    i. e. to paint the lily, id. Most. 1, 3, 105:

    tura,

    to prepare, Plin. 12, 14, 32, § 39.—
    B.
    Esp. of the falsification of writings, to insert, interpolate, alter, falsify:

    semper aliquid demendo, mutando, interpolando,

    Cic. Verr. 2, 1, 61, § 158 Zumpt N. cr.:

    scripturas divinas, Ambros. de Fide, 5, 16, 193: priorem textum,

    Amm. 15, 5, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > interpolo

  • 84 lana

    lāna, ae, f. [Gr. lachnê, lachnos, lênos, Dor. lanos; cf. laoios, and v. Varr. L. L. 5, § 113 Müll.], wool, Plaut. Men. 1, 2, 12; Varr. R. R. 2, 2, 18; Cic. de Or. 2, 68, 277; Col. 7, 2, 4:

    lanam cārĕre,

    to card wool, Plaut. Men. 5, 2, 46; so,

    lanam trahere,

    Juv. 2, 54:

    lanam deducere,

    id. 7, 224:

    lanas ducere,

    to spin wool, Ov. M. 4, 34:

    lanam expediendam conducere,

    for carding and spinning, Dig. 7, 8, 12:

    lanas tingere murice,

    to dye, Ov. M. 6, 9; cf.:

    lanam fucare veneno Assyrio,

    Verg. G. 2, 465:

    medicata fuco,

    Hor. C. 3, 5, 28:

    aurea lana,

    the golden fleece, Ov. F. 3, 876:

    lana legata, sive succida sive lota sit, sive pectinata sive versicoloria, legato cedit,

    Paul. Sent. 3, 6, 82; cf.

    § 85: si ex lana mea vestimentum feceris, etc.,

    Gai. Inst. 2, 79.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., a working in wool:

    lana et tela victum quaeritans,

    Ter. And. 1, 1, 48:

    Lucretia lanae dedita,

    Liv. 1, 57:

    lanam facere,

    Ov. M. 6, 31.— Plur.:

    te lanae... non citharae decent,

    Hor. C. 3, 15, 13:

    admotaque lanis quae cessat acu,

    Juv. 6, 497.—Prov.: cogitare de lana sua, to be thinking about her work, i. e. to be unconcerned, Ov. A. A. 2, 686.—
    B.
    Of things resembling wool, soft hair or feathers, down:

    lana leporina et anserina et caprina,

    Dig. 32, 1, 70; Mart. 14, 161:

    celantur simili ventura Cydonia lana,

    id. 10, 42; cf. Plin. 12, 10, 21, § 38.—Of thin, fleecy clouds:

    tenuia lanae vellera,

    Verg. G. 1, 397; cf. Plin. 18, 35, 82, § 356.—Prov.:

    rixari de lana caprina,

    i. e. to dispute about trifles, Hor. Ep. 1, 18, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > lana

  • 85 maculo

    măcŭlo, āvi, ātum, 1, v. a. [1. macula], to make spotted, to spot, speckle, variegate.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (only poet.), to stain, tinge, dye:

    telas maculare ostro,

    Val. Fl. 4, 368:

    et multo maculatum murice tigrim,

    id. 6, 704.—
    B.
    In partic., to spot, stain, defile, pollute:

    maculari corpus maculis luridis,

    Plaut. Capt. 3, 4, 63:

    solum sanguine,

    Cat. 63, 7; cf.:

    terram tabo,

    Verg. A. 3, 29: dextra maculata cruore, Ov. de Nuce, 157.—
    II.
    Trop. (acc. to I. B.), to defile, dishonor, disgrace, etc. (freq. in Cic.):

    rex ille optimi regis caede maculatus,

    Cic. Rep. 2, 25, 46; cf.:

    partus suos parricidio,

    Liv. 1, 13:

    nemora nefario stupro,

    Cic. Mil. 31, 85:

    Catonis splendorem,

    id. Sest. 28, 60:

    tuum maculavi crimine nomen,

    Verg. A. 10, 851:

    inde metus maculat poenarum praemia vitae,

    spoils, Lucr. 5, 1151:

    obsoleta quoque (verba) et maculantia ex sordidiore vulgi usu ponit,

    Gell. 16, 7, 4.—Hence, măcŭ-lātim, adv., in a spotted or mottled fashion (late Lat.), Aug. Gen. ad Lit. 5, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > maculo

  • 86 medicamen

    mĕdĭcāmen, ĭnis, n. [id.], a drug, medicament, in a good and a bad sense, meaning both a healing substance, remedy, medicine, and, as also medicamentum and the Gr. pharmakon, a poisonous drug, poison (mostly poet. and in post-Aug. prose; only once in Cic.; cf., on the contrary, medicamentum).
    I.
    Lit., a remedy, antidote, medicine: violentis medicaminibus curari, * Cic. Pis. 6, 13:

    agrestia medicamina adhibent,

    Tac. A. 12, 51:

    facies medicaminibus interstincta,

    plasters, id. ib. 4, 57:

    medicamen habendum est,

    Juv. 14, 254:

    medicaminis datio vel impositio,

    Cod. Just. 6, 23, 28:

    potentia materni medicaminis,

    Pall. 3, 28:

    tantum (ejus) medicamina possunt quae steriles facit,

    Juv. 6, 595.—
    B.
    Trop., a remedy, antidote ( poet.):

    iratae medica mina fortia praebe,

    Ov. A. A. 2, 489 sq.. quasso medicamina Imperio circumspectare, Sil. 15, 7, 1.—
    II.
    Transf.
    A.
    A poisonous drug, poison:

    infusum delectabili cibo boletorum venenum, nec vim medicaminis statim mtellectam,

    Tac. A. 12, 67:

    noxium,

    id. ib. 14, 51:

    impura,

    Flor. 2, 20, 7; Val. Fl. 8, 17.—
    B.
    A coloring-matter, tincture, dye, Plin. 9, 38, 62, § 135:

    croceum,

    Luc. 3, 238.—
    2.
    In partic., a paint, wash, cosmetic: est mihi, quo dixi vestrae medicamina formae, Parvus, sed cura grande libellus opus, i. e. the treatise Medicamina faciei, Ov. A. A. 3, 205:

    facies medicamine attrita,

    Petr. 126.—
    C.
    In gen., an artificial means of improving a thing:

    qui (caseus) exiguum medicaminis habet,

    i. e. rennet, Col. 7, 8:

    vitiosum, i. e. conditura,

    id. 12, 20:

    vina medicamine instaurare,

    Plin. 14, 20, 25, § 126:

    seminum,

    i. e. manure, id. 17, 14, 22, § 99. [p. 1123]

    Lewis & Short latin dictionary > medicamen

  • 87 medicamentum

    mĕdĭcāmentum, i, n. [medicor], a drug, remedy, physic, medicine, medicament.
    I.
    Lit.:

    medicamentum alicui dare ad aquam intercutem,

    Cic. Off. 3, 24, 92:

    haurire,

    Plin. 24, 19, 113, § 174:

    sumere,

    to take, Curt. 3, 6, 3:

    componere,

    to compound, Plin. 32, 9, 34, § 106:

    somnificum,

    id. 37, 10, 57, § 158:

    medicamenta salubria,

    Liv. 8, 18:

    salutaria,

    Cic. N. D. 2, 53, 132.—Also of remedies applied externally:

    medicamentis delibutus,

    Cic. Brut. 60, 217.—
    B.
    Transf., like the Gr. pharmakon, a drug, a potion.
    1.
    A hurtful drug, poison: quaerit ibidem ab Hannibale, cur biberit medicamentum, Varr. ap. Non. 345, 23:

    coquere medicamenta,

    Liv. 8, 18:

    medicamentis partum abigere,

    Cic. Clu. 11, 32:

    medicamento sagittas tingere,

    Plin. 27, 11, 76, § 101:

    amatorium,

    a love-potion, philter, Suet. Calig. 50; of an enchanted potion, Plaut. Ps. 3, 2, 80.—
    2.
    A tincture for dyeing, a color, dye, mordant, Cic. Fragm. ap. Non. 521, 20:

    crassius,

    Sen. Q. N. 1, 3:

    rudia,

    Plin. 35, 6, 26, § 44.—
    3.
    A seasoning, condiment, Col. 12, 20.—
    4.
    A paint, wash, cosmetic, Sen. Ben. 7, 9, 2.—
    5.
    A plastering, Vop. Firm. 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    A remedy, relief, antidote (rare but class.):

    multorum medicamentum laborum,

    Cic. Clu. 71, 201:

    doloris medicamenta illa Epicurea,

    id. Fin. 2, 7, 22:

    panchrestum medicamentum (sc. pecunia),

    id. Verr. 2, 3, 65, § 152.—
    B.
    (Acc. to I. B. 4.) An embellishment:

    medicamenta fucati candoris, et ruboris,

    Cic. Or. 23, 79.—
    C.
    An enchantment:

    ne quid mali medicamenti inferretur,

    Plin. 28, 9, 37, § 142.

    Lewis & Short latin dictionary > medicamentum

  • 88 medico

    mĕdĭco, āvi, ātum, 1, v. a. [1. medicus], to heal, cure ( poet. and in post-Aug. prose for the class. medeor).
    I.
    Lit.
    (α).
    With acc.:

    ego istum lepide medicabo metum,

    Plaut. Most. 2, 1, 40:

    (apes) odore galbani,

    Col. 9, 13, 7:

    vulneris aestus,

    Sil. 6, 98:

    furores,

    Nemes. Ecl. 2, 28.—
    (β).
    With dat.:

    tremulis membris,

    Ser. Samm. 48, 902.—
    II.
    Transf.
    A.
    To impart the virtue of a remedy, give healing power to:

    hoc fusum labris splendentibus amnem Inficit, occulte medicans,

    Verg. A. 12, 418.—
    B.
    To besprinkle with the juice of herbs, to medicate:

    semina,

    to steep, Verg. G. 1, 193:

    semina omnia suco herbae quae sedum appellatur, medicare,

    Col. 11, 30, 40:

    exigua portione medicatur aqua,

    id. 6, 4, 4; 9, 13, 3:

    vinum medicatum,

    i. e. spurious, adulterated, id. 1, 6, 20:

    merum,

    Front. 2, 5, 12:

    ficus,

    Plin. 16, 27, 51, § 118.
    C.
    To color, dye, with tingere:

    capillos,

    Ov. Am. 1, 14, 6.—Hence, mĕdĭcātus, a, um, P. a.
    1.
    Besprinkled with juices, sprinkled, medicated ( poet. and post-Aug.):

    semina suco herbae sedi,

    Col. 1, 3:

    sedes,

    places sprinkled with the juice of herbs, Verg. G. 4, 65: somnus, produced by a juice or a charm, Ov. H. 12, 107:

    fruges,

    Verg. A. 6, 420:

    lana medicata fuco,

    stained, dyed, Hor. C. 3, 5, 28:

    Amyclaeis medicatum vellus ahenis,

    Ov. R. Am. 707.— To poison:

    boletum medicatum,

    i. e. poisoned, Suet. Claud. 44:

    herbae,

    Col. 11, 3, 64; cf.:

    medicata veneno tela,

    Sil. 7, 453:

    medicatae cuspidis ictus,

    id. 13, 197:

    mortui,

    embalmed, Mel. 1, 57.—
    2.
    Useful or good for healing, medicinal:

    aquae medicatae,

    Sen. Q. N. 3, 25, 9:

    sapor aquae,

    Plin. Ep. 8, 20, 4:

    fontes,

    Cels. 4, 5; Sen. Prov. 2, 1; Plin. 2, 93, 95, § 207:

    potio,

    Curt. 3, 6, 2:

    inguen,

    Juv. 12, 36.— Comp.:

    lac bubulum medicatius,

    Plin. 28, 9, 33, § 124.— Sup.:

    res medicatissimae,

    Plin. 28, 7, 23, § 78.

    Lewis & Short latin dictionary > medico

  • 89 murex

    mūrex, ĭcis, m.
    I.
    The purple-fish, Plin. 9, 36, 60, § 125; Enn. ap. App. Mag. p. 299, 11 (Heduph. v. 11, p. 167 Vahl.):

    Baianus,

    Hor. S. 2, 4, 32.—The Tritons used the shell as a tuba, Val. Fl. 3, 726.—The shells were also used for holding liquids, Mart. 3, 82, 27.—And for adorning grottos:

    summa lacunabant alterno murice conchae,

    Ov. M. 8, 563.—
    II.
    Transf.
    A.
    The purple dye, purple, made from the juice of the purple-fish:

    Tyrioque ardebat murice laena,

    Verg. A. 4, 262.—
    B.
    Of bodies shaped (pointed) like the purplefish.
    1.
    A pointed rock or slone:

    acuto in murice remi Obnixi crepuere,

    Verg. A. 5, 205:

    Cato sternendum forum muricibus censuerat,

    with small, pointed stones, Plin. 19, 1, 6, § 24.—
    2.
    A sharp murex-shell used for a bridle-bit:

    acuto murice frenat Delphinas bijuges,

    Stat. Achill. 1; 221.—
    3.
    A caltrop, with sharp points in every direction:

    murices ferreos in terram defodisse Dareum, quā hostem equites emissurum esse credebat,

    Curt. 4, 13, 36; Val. Max. 3, 7, 2.—
    4.
    A spike of iron:

    armarium muricibus praefixum,

    Gell. 6, 4, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > murex

  • 90 Muto

    1.
    mūto, āvi, ātum (arch. subj. mutassis, Plaut. Aul. 3, 6, 49; inf. pass. mutarier, id. Men. prol. 74), 1, v. a. and n. freq. [moveo].
    I.
    Prop., to move, to move away or from its place, to move to a place (rare):

    neque se luna quoquam mutat,

    does not move, does not budge, Plaut. Am. 1, 1, 117: illa tamen se Non habitu mutatve loco, does not quit her dress or her dwelling, Hor. S. 2, 7, 64:

    ne quis invitus civitate mutetur,

    be forced to leave, be driven from, Cic. Balb. 13, 30:

    hinc dum muter,

    if I can only get away from here, Ov. Tr. 5, 2, 73.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of change in the thing spoken of itself.
    1.
    In gen.
    a.
    Act., to alter, change a thing (freq. and class.; cf.

    vario): sententiam mutare numquam,

    Cic. Mur 29, 61: ego rogatus mutavi consilium meum. id. Fam. 4, 4, 4:

    consuetudinem dicendi,

    id. Brut. 91, 314:

    mentes vestras voluntatesque,

    id. Prov. Cons. 10, 25:

    cum testamentum mutare cuperet,

    id. Clu. 11, 31: propositum. Petr. 116:

    ne haec mutet fidem,

    Plaut. Mil. 4, 1, 36: nequeo exorare [p. 1181] ut me maneat et cum illo ut mutet fidem, Ter. Phorm. 3, 2, 28:

    tabulas,

    to alter one's will, Juv. 14, 55.— Absol.:

    natura nescia mutari,

    incapable of change, Juv. 13, 240. —With ob:

    mutatum jus ob unius feneratoris libidinem,

    Liv. 8, 28, 1:

    facilem mutatu gentem,

    Tac. A. 14, 23.—With ad:

    gubernatori ad incursus tempestatum... ratio mutanda est,

    Quint. 10, 7, 3:

    ad singulas paene distinctiones vultus mutandus est,

    id. 11, 3, 47.—With Gr. acc.:

    mutata suos flumina cursus,

    Verg. E. 8, 4:

    negat quicquam ex Latinā ratione mutandum,

    Quint. 1, 5, 89.—With cum:

    cum illo fidem,

    Ter. Phorm. 3, 2, 28 supra; more freq. cum aliquā re, to change with or under the influence of a thing:

    facies locorum cum ventis simul mutatur,

    Sall. J. 78, 3:

    qui cum fortunā non animum mutāsset,

    Vell. 2, 82, 2:

    quarum uvarum vini jucunditas cum regione mutatur,

    Col. 3, 2, 16; Ambros. in Abrah. 2, 10, 68.—With in and acc.:

    bona facile mutantur in pejus,

    Quint. 1, 1, 5.—With ex:

    nisi forte non ex Graeco mutantes, etc.,

    Quint. 3, 4, 14:

    ex feminis mutari in mares,

    Plin. 7, 4, 3, § 36. —With de:

    de uxore nihil mutat,

    Ter. And. 5, 4, 46.—With ab:

    quantum mutatus ab illo Hectore,

    Verg. A. 2, 274:

    longe mutatus ab illo Sampsone, qui, etc.,

    Ambros. Spir. Sanc. 2, prol. § 13.—Non mutat, with rel.-clause, it makes no difference: nec mutat confestim, an interjecto tempore, fidem suam adstrinxerunt, Pap. Dig. 46, 1, 52, § 2. —With abl. instrum. ( poet.):

    ut silvae foliis pronos mutantur in annos,

    Hor. A. P. 60.—
    b.
    Neutr., = mutari, to alter, change:

    quantum mores mutaverint argumentum,

    Liv. 39, 51, 10:

    postquam mutabat aestus,

    Tac. A. 2, 23; 12, 20:

    annona ex ante convectā copiā nihil mutavit,

    Liv. 5, 13, 1:

    mox in superbiam mutans,

    Tac. A. 12, 29:

    adeo animi mutaverant, ut clariorem inter Romanos deditio Postumium... faceret,

    Liv. 9, 12, 3:

    tantum mutāsse fortunam, ut, etc.,

    id. 29, 3, 10; 39, 51, 10.—
    (β).
    To differ, be different:

    pastiones hiberno ac verno tempore hoc mutant,

    Varr. R. R. 2, 2, 12:

    quantum mutare a Menandro Caecilius visus est,

    Gell. 2, 23, 7.—
    (γ).
    Of style, to vary:

    an ego... poetis, et maxime tragicis concederem, ut ne omnibus locis eādem contentione uterentur, crebroque mutarent? etc.,

    Cic. Or. 31, 109.—
    2.
    In partic.
    a.
    To change the color of, to color, dye (cf.:

    inficio, imbuo): aries jam suave rubenti Murice, jam croceo mutabit vellera luto,

    Verg. E. 4, 44:

    nec lanarum colores, quibus simplex ille candor mutatus est, elui possunt,

    Quint. 1, 1, 5.—
    b.
    To change for the better, make better, to improve: placet tibi factum, Micio? Mi.:

    non, si queam mutare,

    Ter. Ad. 4, 7, 19.—
    c.
    To change for the worse; pass., of wine, to spoil, turn, etc.:

    ac, nisi mutatum, parcit defundere vinum,

    Hor. S. 2, 2, 58:

    melle mutatum (sc. balsamum),

    adulterated, Plin. 12, 25, 54, § 122.—
    B.
    Of change in its relation to other things, etc.
    1.
    In gen., to change one thing, etc., for another:

    mutatis ad celeritatem jumentis,

    Caes. B. C. 3, 11:

    vestimenta mutanti tunica ardere visa est,

    Suet. Tib. 14:

    calceos et vestimenta,

    Cic. Mil. 10, 28.—Esp. freq.: mutare vestem, to change one's dress: An. Muta vestem. Ch. Ubi mutem?... An. Eamus ad me. Ibi proximum'st ubi mutes, Ter. Eun. 3, 5, 61 sqq.:

    mutando nunc vestem, nunc tegumenta capitis,

    Liv. 22, 1, 3; Sen. Ep. 18, 2.—Esp., to put on the garb of mourning, of humility, etc.:

    pro me praesente senatus hominumque praeterea viginti millia vestem mutaverunt,

    Cic. post Red. ad Quir. 3, 8:

    non modo ut vestem mutaret, aut supplex prensaret homines, sed, etc.,

    Liv. 2, 61; 8, 37, 9; Cic. Sest. 11, 26; Hor. C. 1, 35, 23.—
    2.
    Esp.
    a.
    Mutata verba, i. e. figurative:

    mutata (verba), in quibus pro verbo proprio subicitur aliud, quod idem significet, sumptum ex re aliquā consequenti,

    Cic. Or. 27, 92.—
    b.
    Of style, to vary, alter:

    reliquum est ut dicas de conversā oratione atque mutatā,

    Cic. Part. Or. 7, 23:

    genus eloquendi... mutatum,

    id. ib. 5, 16.—
    c.
    Of one's assertion or promise:

    quod dixi semel, hau mutabo,

    will not break my word, Plaut. Bacch. 5, 2, 90.—
    d.
    Of place, to change, shift, alter:

    locum ex loco mutans (sc. typhon) rapidā vertigine,

    Plin. 2, 48, 49, § 132; cf.: quod nec injussu populi mutari finibus posset, to be removed, Liv. 5, 46, 11:

    exsules sunt, etiam si solum non mutārunt,

    i. e. gone into exile, Cic. Par. 4, 31:

    jussa pars mutare Lares et urbem Sospite cursu,

    Hor. C. Sec. 39.—
    C.
    Of common or reciprocal relations, to interchange, exchange.—With cum:

    cum amplificatione vectigalium nomen Hieronicae legis mutare,

    Cic. Verr. 2, 3, 8, § 19:

    ut vestem cum illo mutem,

    Ter. Eun. 3, 5, 24:

    ne cujus suorum popularium mutatam secum fortunam esse vellent,

    Liv. 21, 45, 6.—With pro:

    C. Hostilio pro Etruriā Tarentum mutaverant (sonatus) provinciam, pro Tarento Capuam mutaverunt,

    Liv. 27, 35, 14:

    non debere eum incerta pro certis mutare,

    Sall. J. 83, 1:

    mutatos pro Macedonibus Romanos dominos,

    Liv. 34, 49, 6.—With abl. of that for which the exchange, etc., is made:

    quid terras alio calentes Sole mutamus (patriā),

    Hor. C. 2, 16, 19:

    victoriae possessionem incertā pace mutāsse,

    Liv. 9, 12, 2; also with abl. of that given in exchange, etc.:

    victrice patriā victam mutari,

    id. 5, 30, 3.—So esp. of trading, etc., to exchange, barter, sell, etc.:

    coepit captivos conmercari Aleos, si quem reperire possit, qui mutet suum,

    Plaut. Capt. prol. 28; cf.:

    homines captivos conmercatur, si queat Aliquem invenire, suum qui mutet filium,

    id. ib. 1, 1, 33;

    1, 2, 68: hic mutat merces surgente a sole, etc.,

    Hor. S. 1, 4, 29:

    mutandi copia,

    Sall. J. 18, 5.—With abl.:

    uvam Furtivā mutat strigili,

    Hor. S. 2, 7, 109:

    suburbanis lactens porcus aere mutandus est,

    Col. 7, 9, 4:

    caetera reponantur, vel aere mutentur,

    id. 8, 5, 4:

    aere mutandi sunt (sc. apri),

    id. 9, 1, 7:

    quamvis Milesia magno Vellera mutentur,

    Verg. G. 3, 307; so with cum and pers. with whom the exchange is made:

    eaque mutare cum mercatoribus vino advecticio,

    Sall. J. 44, 5.—With inter:

    mutare res inter se instituerant,

    Sall. J. 18, 9.—
    D.
    To forsake, abandon, leave:

    mutare, derelinquere,

    Non. p. 351, 1:

    expertum jam principem anxii mutabant,

    Tac. H. 3, 44: mihi non persuadetur... mutem meos, Lucil. ap. Non. 351, 3: mutataque sidera pondus Quaesivere suum, i. e. forsaken or abandoned by the gods, Petr. poët. 124, 264.—Hence, mūtā-tus, a, um, P. a., changed, i. e. different, successive:

    quae (facies) mutatis inducitur atque fovetur Tot medicaminibus,

    Juv. 6, 472.
    2.
    mūto, ōnis, m., = membrum virile (rare and only poet.), Lucil. ap. Porphyr. ad Hor. S. 1, 2, 68; also id. ib. Orell. (K. and H. muttonis).
    3.
    Mūto, a Roman surname, Cic. Fragm. Or. pro Fundan. p. 445 Orell.

    Lewis & Short latin dictionary > Muto

  • 91 muto

    1.
    mūto, āvi, ātum (arch. subj. mutassis, Plaut. Aul. 3, 6, 49; inf. pass. mutarier, id. Men. prol. 74), 1, v. a. and n. freq. [moveo].
    I.
    Prop., to move, to move away or from its place, to move to a place (rare):

    neque se luna quoquam mutat,

    does not move, does not budge, Plaut. Am. 1, 1, 117: illa tamen se Non habitu mutatve loco, does not quit her dress or her dwelling, Hor. S. 2, 7, 64:

    ne quis invitus civitate mutetur,

    be forced to leave, be driven from, Cic. Balb. 13, 30:

    hinc dum muter,

    if I can only get away from here, Ov. Tr. 5, 2, 73.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of change in the thing spoken of itself.
    1.
    In gen.
    a.
    Act., to alter, change a thing (freq. and class.; cf.

    vario): sententiam mutare numquam,

    Cic. Mur 29, 61: ego rogatus mutavi consilium meum. id. Fam. 4, 4, 4:

    consuetudinem dicendi,

    id. Brut. 91, 314:

    mentes vestras voluntatesque,

    id. Prov. Cons. 10, 25:

    cum testamentum mutare cuperet,

    id. Clu. 11, 31: propositum. Petr. 116:

    ne haec mutet fidem,

    Plaut. Mil. 4, 1, 36: nequeo exorare [p. 1181] ut me maneat et cum illo ut mutet fidem, Ter. Phorm. 3, 2, 28:

    tabulas,

    to alter one's will, Juv. 14, 55.— Absol.:

    natura nescia mutari,

    incapable of change, Juv. 13, 240. —With ob:

    mutatum jus ob unius feneratoris libidinem,

    Liv. 8, 28, 1:

    facilem mutatu gentem,

    Tac. A. 14, 23.—With ad:

    gubernatori ad incursus tempestatum... ratio mutanda est,

    Quint. 10, 7, 3:

    ad singulas paene distinctiones vultus mutandus est,

    id. 11, 3, 47.—With Gr. acc.:

    mutata suos flumina cursus,

    Verg. E. 8, 4:

    negat quicquam ex Latinā ratione mutandum,

    Quint. 1, 5, 89.—With cum:

    cum illo fidem,

    Ter. Phorm. 3, 2, 28 supra; more freq. cum aliquā re, to change with or under the influence of a thing:

    facies locorum cum ventis simul mutatur,

    Sall. J. 78, 3:

    qui cum fortunā non animum mutāsset,

    Vell. 2, 82, 2:

    quarum uvarum vini jucunditas cum regione mutatur,

    Col. 3, 2, 16; Ambros. in Abrah. 2, 10, 68.—With in and acc.:

    bona facile mutantur in pejus,

    Quint. 1, 1, 5.—With ex:

    nisi forte non ex Graeco mutantes, etc.,

    Quint. 3, 4, 14:

    ex feminis mutari in mares,

    Plin. 7, 4, 3, § 36. —With de:

    de uxore nihil mutat,

    Ter. And. 5, 4, 46.—With ab:

    quantum mutatus ab illo Hectore,

    Verg. A. 2, 274:

    longe mutatus ab illo Sampsone, qui, etc.,

    Ambros. Spir. Sanc. 2, prol. § 13.—Non mutat, with rel.-clause, it makes no difference: nec mutat confestim, an interjecto tempore, fidem suam adstrinxerunt, Pap. Dig. 46, 1, 52, § 2. —With abl. instrum. ( poet.):

    ut silvae foliis pronos mutantur in annos,

    Hor. A. P. 60.—
    b.
    Neutr., = mutari, to alter, change:

    quantum mores mutaverint argumentum,

    Liv. 39, 51, 10:

    postquam mutabat aestus,

    Tac. A. 2, 23; 12, 20:

    annona ex ante convectā copiā nihil mutavit,

    Liv. 5, 13, 1:

    mox in superbiam mutans,

    Tac. A. 12, 29:

    adeo animi mutaverant, ut clariorem inter Romanos deditio Postumium... faceret,

    Liv. 9, 12, 3:

    tantum mutāsse fortunam, ut, etc.,

    id. 29, 3, 10; 39, 51, 10.—
    (β).
    To differ, be different:

    pastiones hiberno ac verno tempore hoc mutant,

    Varr. R. R. 2, 2, 12:

    quantum mutare a Menandro Caecilius visus est,

    Gell. 2, 23, 7.—
    (γ).
    Of style, to vary:

    an ego... poetis, et maxime tragicis concederem, ut ne omnibus locis eādem contentione uterentur, crebroque mutarent? etc.,

    Cic. Or. 31, 109.—
    2.
    In partic.
    a.
    To change the color of, to color, dye (cf.:

    inficio, imbuo): aries jam suave rubenti Murice, jam croceo mutabit vellera luto,

    Verg. E. 4, 44:

    nec lanarum colores, quibus simplex ille candor mutatus est, elui possunt,

    Quint. 1, 1, 5.—
    b.
    To change for the better, make better, to improve: placet tibi factum, Micio? Mi.:

    non, si queam mutare,

    Ter. Ad. 4, 7, 19.—
    c.
    To change for the worse; pass., of wine, to spoil, turn, etc.:

    ac, nisi mutatum, parcit defundere vinum,

    Hor. S. 2, 2, 58:

    melle mutatum (sc. balsamum),

    adulterated, Plin. 12, 25, 54, § 122.—
    B.
    Of change in its relation to other things, etc.
    1.
    In gen., to change one thing, etc., for another:

    mutatis ad celeritatem jumentis,

    Caes. B. C. 3, 11:

    vestimenta mutanti tunica ardere visa est,

    Suet. Tib. 14:

    calceos et vestimenta,

    Cic. Mil. 10, 28.—Esp. freq.: mutare vestem, to change one's dress: An. Muta vestem. Ch. Ubi mutem?... An. Eamus ad me. Ibi proximum'st ubi mutes, Ter. Eun. 3, 5, 61 sqq.:

    mutando nunc vestem, nunc tegumenta capitis,

    Liv. 22, 1, 3; Sen. Ep. 18, 2.—Esp., to put on the garb of mourning, of humility, etc.:

    pro me praesente senatus hominumque praeterea viginti millia vestem mutaverunt,

    Cic. post Red. ad Quir. 3, 8:

    non modo ut vestem mutaret, aut supplex prensaret homines, sed, etc.,

    Liv. 2, 61; 8, 37, 9; Cic. Sest. 11, 26; Hor. C. 1, 35, 23.—
    2.
    Esp.
    a.
    Mutata verba, i. e. figurative:

    mutata (verba), in quibus pro verbo proprio subicitur aliud, quod idem significet, sumptum ex re aliquā consequenti,

    Cic. Or. 27, 92.—
    b.
    Of style, to vary, alter:

    reliquum est ut dicas de conversā oratione atque mutatā,

    Cic. Part. Or. 7, 23:

    genus eloquendi... mutatum,

    id. ib. 5, 16.—
    c.
    Of one's assertion or promise:

    quod dixi semel, hau mutabo,

    will not break my word, Plaut. Bacch. 5, 2, 90.—
    d.
    Of place, to change, shift, alter:

    locum ex loco mutans (sc. typhon) rapidā vertigine,

    Plin. 2, 48, 49, § 132; cf.: quod nec injussu populi mutari finibus posset, to be removed, Liv. 5, 46, 11:

    exsules sunt, etiam si solum non mutārunt,

    i. e. gone into exile, Cic. Par. 4, 31:

    jussa pars mutare Lares et urbem Sospite cursu,

    Hor. C. Sec. 39.—
    C.
    Of common or reciprocal relations, to interchange, exchange.—With cum:

    cum amplificatione vectigalium nomen Hieronicae legis mutare,

    Cic. Verr. 2, 3, 8, § 19:

    ut vestem cum illo mutem,

    Ter. Eun. 3, 5, 24:

    ne cujus suorum popularium mutatam secum fortunam esse vellent,

    Liv. 21, 45, 6.—With pro:

    C. Hostilio pro Etruriā Tarentum mutaverant (sonatus) provinciam, pro Tarento Capuam mutaverunt,

    Liv. 27, 35, 14:

    non debere eum incerta pro certis mutare,

    Sall. J. 83, 1:

    mutatos pro Macedonibus Romanos dominos,

    Liv. 34, 49, 6.—With abl. of that for which the exchange, etc., is made:

    quid terras alio calentes Sole mutamus (patriā),

    Hor. C. 2, 16, 19:

    victoriae possessionem incertā pace mutāsse,

    Liv. 9, 12, 2; also with abl. of that given in exchange, etc.:

    victrice patriā victam mutari,

    id. 5, 30, 3.—So esp. of trading, etc., to exchange, barter, sell, etc.:

    coepit captivos conmercari Aleos, si quem reperire possit, qui mutet suum,

    Plaut. Capt. prol. 28; cf.:

    homines captivos conmercatur, si queat Aliquem invenire, suum qui mutet filium,

    id. ib. 1, 1, 33;

    1, 2, 68: hic mutat merces surgente a sole, etc.,

    Hor. S. 1, 4, 29:

    mutandi copia,

    Sall. J. 18, 5.—With abl.:

    uvam Furtivā mutat strigili,

    Hor. S. 2, 7, 109:

    suburbanis lactens porcus aere mutandus est,

    Col. 7, 9, 4:

    caetera reponantur, vel aere mutentur,

    id. 8, 5, 4:

    aere mutandi sunt (sc. apri),

    id. 9, 1, 7:

    quamvis Milesia magno Vellera mutentur,

    Verg. G. 3, 307; so with cum and pers. with whom the exchange is made:

    eaque mutare cum mercatoribus vino advecticio,

    Sall. J. 44, 5.—With inter:

    mutare res inter se instituerant,

    Sall. J. 18, 9.—
    D.
    To forsake, abandon, leave:

    mutare, derelinquere,

    Non. p. 351, 1:

    expertum jam principem anxii mutabant,

    Tac. H. 3, 44: mihi non persuadetur... mutem meos, Lucil. ap. Non. 351, 3: mutataque sidera pondus Quaesivere suum, i. e. forsaken or abandoned by the gods, Petr. poët. 124, 264.—Hence, mūtā-tus, a, um, P. a., changed, i. e. different, successive:

    quae (facies) mutatis inducitur atque fovetur Tot medicaminibus,

    Juv. 6, 472.
    2.
    mūto, ōnis, m., = membrum virile (rare and only poet.), Lucil. ap. Porphyr. ad Hor. S. 1, 2, 68; also id. ib. Orell. (K. and H. muttonis).
    3.
    Mūto, a Roman surname, Cic. Fragm. Or. pro Fundan. p. 445 Orell.

    Lewis & Short latin dictionary > muto

  • 92 perfundo

    per-fundo, fūdi, fūsum, 3, v. a., to pour over, to wet, moisten, bedew, besprinkle (class.; syn.: umecto, aspergo, imbuo).
    I.
    Lit.:

    aquā ferventi Philodamus perfunditur,

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 67:

    fluviis pecus,

    Verg. G. 3, 445:

    greges flumine,

    id. ib. 2, 147:

    perfusus liquidis odoribus,

    Hor. C. 1, 5, 2: postquam perfusus est, had bathed, Auct. Her. 4, 10, 14:

    panis perfusus aquā frigidā,

    Suet. Aug. 77:

    pisces olivo,

    Hor. S. 2, 4, 50:

    aliquem lacrimis,

    Ov. H. 11, 115; so, poet.:

    Aurorae lacrimis perfusus,

    living far in the East, Sil. 3, 332:

    perfundi nardo,

    Hor. Epod. 13, 9:

    boves hic perfunduntur,

    bathe themselves, Varr. R. R. 1, 13, 3; Plin. 18, 7, 14, § 72.—
    B.
    Transf.
    1.
    To pour into any thing (post-Aug.):

    sextarios musti in vas,

    Col. 12, 24, 3.—
    2.
    To cause to flow out, i. e. to knock out an eye (post-class.):

    ut oculus puero perfunderetur,

    Dig. 9, 2, 5, § 3 dub. (al. perfodere or effundere).—
    3.
    Of perspiration or of streams, to pour or flow over, to drench, bathe ( poet. and in post-Aug. prose):

    ossaque et artus Perfundit toto proruptus corpore sudor,

    Verg. A. 7, 459:

    tot amnium fontiumque ubertas totam Italiam perfundens,

    Plin. 3, 5, 6, § 41:

    Venafrano (oleo) piscem perfundere,

    Juv. 5, 86.—
    4.
    Of garments, to steep, dye ( poet.):

    ostro Perfusae vestes,

    steeped in purple, Verg. A. 5, 112.—
    5.
    To scatter or sprinkle over, to besprinkle, bestrew ( poet.):

    canitiem immundo perfusam pulvere turpans,

    Verg. A. 12, 611:

    sanguine currum,

    Verg. A. 11, 88:

    penates sanguine,

    Ov. M. 5, 155:

    Lethaeo perfusa papavera somno,

    Verg. G. 1, 78:

    scena perfusa croco,

    Lucr. 2, 416.—
    6.
    To cover ( poet. and in post-Aug. prose):

    omne genus perfusa coloribus,

    Lucr. 2, 821:

    auro tecta,

    Sen. Ep. 115, 9:

    pedes amictu,

    Mart. 7, 33, 3.—
    7.
    Of the sun's beams or fire, to flood or fill ( poet. and in post-Aug. prose):

    sol perfundens omnia luce,

    Lucr. 2, 148; cf. Luc. 7, 215:

    cubiculum plurimo sole perfunditur,

    Plin. Ep. 5, 6, 24:

    campos lumine (facis),

    Sil. 10, 558.—
    II.
    Trop.
    A.
    To imbue, inspire, fill with any thing (class.):

    ad perfundendum animum tamquam illiquefactae voluptates,

    Cic. Tusc. 4, 9, 20:

    sensus jucunditate quādam perfunditur,

    id. Fin. 2, 3, 6:

    sensus dulcedine omni quasi perfusi,

    id. ib. 2, 34, 114:

    di immortales, qui me horror perfudit!

    id. Att. 8, 6, 3:

    laetitiā,

    id. Fin. 5, 24, 70:

    gaudio,

    Liv. 30, 16:

    timore,

    id. 2, 63.—
    2.
    In partic., to fill with the apprehension of any thing, i. e. to disturb, disquiet, alarm:

    nos judicio perfundere,

    Cic. Rosc. Am. 29, 80:

    litora bello rapido,

    Sil. 15, 301; cf.:

    (Mars) perfusus pectora tempestate belli,

    Stat. Th. 3, 228. —
    B.
    To imbue slightly, make superficially acquainted with any thing (the fig. being borrowed from dyeing;

    post-Aug.): perseveret perbibere liberalia studia, non illa, quibus perfundi satis est, sed haec, quibus tingendus est animus,

    Sen. Ep. 36, 3; cf.:

    acceperit: si illā (notitiā) se non perfuderit, sed infecerit,

    id. ib. 110, 8.

    Lewis & Short latin dictionary > perfundo

  • 93 purpuro

    purpŭro, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [purpura].
    I.
    Act., to purple, i. e. to make purple-colored, to dye with purple: undas, i. e. to darken (cf. purpureus), Furius ap. Gell. 18, 11, 3:

    purpurati nimium ocelli,

    Mart. Cap. 9, § 918.—
    B.
    Transf., to beautify, adorn, App. M. 6, p. 427 Oud.—
    II.
    Neutr., to be purple or purple-colored:

    purpurantes violae,

    Arn. 5, 160; Prud. Cath. 6, 82: purpurantem pingit annum floribus, Auct. Pervig. [p. 1494] Ven. 12; App. M. 10, p. 149, 9.—
    * B.
    Transf., to be painted or adorned, to shine: quae frondens purpurat auro, Col. poët. 10, 101 dub. (al. quae frondent purpurā et auro).

    Lewis & Short latin dictionary > purpuro

  • 94 Sarra

    Sarra ( Sara, Plaut. Truc. 2, 6, 58), ae, f., Heb. Zor.
    I.
    The city of Tyre, in Phœnicia, celebrated for its purple dye: Poenos Sarrā oriundos, Enn. ap. Prob. Verg. G. 2, 506; cf. Serv. ad loc., and Gell. 14, 6, 4: purpuram ex Sarā tibi Attuli, Plaut. l. l.— Hence,
    II.
    Sarrānus, a, um, adj., of or belonging to Sarra, i. e.,
    A.
    Tyrian:

    gens,

    Sil. 1, 72:

    Leptis,

    built by the Tyrians, id. 3, 256:

    ostrum,

    Verg. G. 2, 506; Col. poët. 10, 287; cf.

    murex,

    Sil. 15, 205:

    aulaea,

    Juv. 10, 38:

    violae,

    purple-red, Col. 9, 4, 4. —
    B.
    Transf., Carthaginian:

    Juno (especially honored in Carthage),

    Sil. 6, 468:

    manus,

    id. 9, 319:

    navita,

    id. 7, 432:

    numina,

    id. 8, 46.

    Lewis & Short latin dictionary > Sarra

  • 95 saturo

    sătŭro, āvi, ātum, 1, v. a. [satur], to fill, glut, cloy, satiate (rare but class.; syn. satio).
    I.
    Lit.:

    animalia duce naturā mammas appetunt earumque ubertate saturantur,

    Cic. N. D. 2, 51, 128:

    armenta,

    Verg. A. 8, 213:

    nec cytiso saturantur apes,

    id. E. 10, 30:

    caede leones,

    Ov. M. 10, 541; id. Am. 2, 16, 25:

    testudines,

    Plin. 9, 10, 12, § 36:

    saturabat glebula talis Patrem ipsum,

    Juv. 14, 166:

    famem,

    i. e. to satisfy, appease, Claud. Phoen. 13; Vulg. Deut. 14, 29 et saep. —
    B.
    Transf., in gen., to fill, furnish abundantly, saturate with a thing ( poet. and in post-Aug. prose):

    nec saturare fimo pingui pudeat sola,

    Verg. G. 1, 80:

    novalia stercore,

    Col. 2, 9, 15:

    betam multo stercore,

    Pall. Febr. 24, 10:

    jejunia terrae fimo, Col. poët. 10, 82: culta aquis,

    i. e. to water, irrigate, Mart. 8, 28, 4; cf.: pallam Tyrio murice, to saturate, to dye or color richly, Ov. M. 11, 166; Mart. 8, 48, 5; Claud. in Ruf. 1, 208:

    capillum multo amomo,

    to anoint, Stat. S. 3, 4, 82:

    tabulas pice,

    to smear, cover, Vitr. 10, 11 fin.; cf.:

    aditus murium querno cinere,

    Pall. 1, 35, 11:

    horrea,

    to fill, stuff, Lucil. Aetn. 266.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to fill, satisfy, content, sate:

    mens erecta saturataque bonarum cogitationum epulis,

    Cic. Div. 1, 29, 61:

    homines saturati honoribus,

    id. Planc. 8, 20:

    ex eorum agris atque urbibus expleti atque saturati cum hoc cumulo quaestus decederent,

    id. Verr. 2, 3, 42, § 100:

    saturavi perfidiam et scelus proditorum,

    id. Dom. 17, 44; Cat. 64, 220:

    saturavit se sanguine civium,

    Cic. Phil. 2, 24, 59:

    crudelitatem,

    to satisfy, sate, id. Vatin. 3, 6.—In a Gr. construction: Juno necdum antiquum saturata dolorem, not yet satisfied or assuaged, Verg. A. 5, 608.—
    * B.
    In partic., subject. (for the usu. satio), to cause to loathe, to make weary of or disgusted with a thing: hae res vitae me saturant, * Plaut. Stich. 1, 1, 18.—Hence, sătŭ-rātus, a, um, P. a. (acc. to I. B.); of color, full, rich:

    color saturatior,

    Plin. 21, 8, 22, § 46.

    Lewis & Short latin dictionary > saturo

  • 96 subficio

    suf-fĭcĭo ( subf-), fēci, fectum, 3, v. a. and n. [facio].
    I.
    Act.
    A.
    To put under or among.
    1.
    Of a building, to lay the foundation for: opus. Curt. 5, 1, 29 Zumpt. —
    2.
    Esp., to put into, dip in, dye, impregnate, imbue, tinge, lanam medicamentis, to impregnate, imbue, tinge, Cic. ap. Non. 386, 10, and 521, 19:

    (angues) ardentes oculos suffecti sanguine et igni,

    suffused, colored, Verg. A. 2, 210:

    maculis suffecta genas,

    Val. Fl. 2, 105:

    suffecta leto lumina,

    id. 1, 822; cf.:

    nubes sole suffecta,

    i. e. shone through, irradiated, Sen. Q. N. 1, 5, 11.—
    3.
    To give, affard, furnish, supply = suppeditare, hupechein (mostly poet.):

    (nebulae) sufficiunt nubes,

    Lucr. 6, 480:

    ut cibus aliam naturam sufficit ex se,

    id. 3, 704:

    haec aëra rarum Sufficiunt nobis,

    id. 2, 108:

    tellus Sufficit umorem,

    Verg. G. 2, 424:

    aut illae (salices) pecori frondem aut pastoribus umbras Sufficiunt saepemque satis et pabula melli,

    id. ib. 2, 435:

    ut (Hispania) Italiae cunctarum rerum abundantiam sufficiat,

    Just. 44, 1, 4:

    dux agmina sufficit unus turbanti terras,

    Sil. 1, 36; cf.:

    Horatius eos excursionibus sufficiendo adsuefacerat sibi fidere,

    by permitting to take part in, Liv. 3, 61, 12 Weissenb. ad loc.; Petr. 27.— Trop.:

    ipse pater Danais animos viresque secundas Sufficit,

    gives courage and strength, Verg. A. 2, 618; 9, 803.—
    4.
    To occupy with, employ in: Horatius eos (milites) excursionibus (dat.) sufficiendo proeliisque levibus experiundo assuefecerat sibi fidere, by employing them in sallies, etc., Liv. 3, 61.—
    B.
    To put in the place of, to substitute for another; and esp., to choose or elect in the place of any one (class.; esp. freq. of magistrates, e. g. of consuls;

    syn. subrogo): suffectus in Lucretii locum M. Horatius Pulvillus,

    Liv. 2, 8, 4: in Appii locum suffectus, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 2:

    consul in sufficiendo collegā occupatus,

    Cic. Mur. 39, 85; cf.:

    ne consul sufficiatur,

    id. ib. 38, 82:

    censorem in demortui locum,

    Liv. 5, 31, 7:

    suffectis in loca eorum novis regibus,

    Just. 11, 10, 7:

    ipsae (apes) regem parvosque Quirites Sufficiunt,

    Verg. G. 4, 202:

    seu tribunos modo seu tribunis suffectos consules quoque habuit,

    Liv. 4, 8, 1:

    quia collegam suffici censori religio erat,

    id. 6, 27, 4; 6, 38, 10:

    quibus vitio creatis suffecti,

    id. 9, 7, 14; 10, 47, 1:

    filius patri suffectus,

    Tac. A. 4, 16:

    Conon Alcibiadi suffectus,

    Just. 5, 6, 1:

    sperante heredem suffici se proximum,

    Phaedr. 3, 10, 12.—Esp. in the phrase suffectus consul, a consul elected after the regular time, a vice-consul:

    quando duo ordinarii consules ejus anni alter morbo, alter ferro periisset, suffectum consulem negabant recte comitia habere posse,

    Liv. 41, 18, 16 Weissenb. ad loc.; Lampr. Alex. Sev. 43, 2; Tac. A. 3, 37 fin.; cf.:

    consulatus suffectus,

    Aus. Grat. Act. 14, 2, § 32.—
    2.
    Transf., to cause to take the place of, to supply instead of, to furnish as a substitute ( poet. and in post-Aug. prose):

    atque aliam ex aliā generando suffice prolem,

    Verg. G. 3, 65:

    septimo eosdem (dentes) decidere anno, aliosque suffici,

    Plin. 7, 16, 15, § 68:

    quattuor caeli partes in ternas dividunt et singulis ventos binos suffectos dant,

    Sen. Q. N. 5, 16, 2.—
    II.
    Neutr., to be sufficient, to suffice, avail for, meet the need of, satisfy (freq. and class.; syn. suppeto); constr. absol., with dat., ad, adversus, in, with inf., ut or ne; rarely with si.
    (α).
    Absol.:

    quamquam nec scribae sufficere nec tabulae nomina illorum capere potuerunt,

    Cic. Phil. 2, 7, 16:

    nec jam sufficiunt,

    Verg. A. 9, 515:

    idque (ferrum) diu Suffecit,

    id. ib. 12, 739:

    Romani quoad sufficere remiges potuerunt, satis pertinaciter secuti sunt,

    Liv. 36, 45, 2:

    non sufficiebant oppidani,

    id. 21, 8, 4:

    haec exempli gratiā sufficient,

    Quint. 9, 2, 56:

    non videntur tempora suffectura,

    id. 2, 5, 3:

    pro magistratibus, qui non sufficerent,

    Suet. Aug. 43:

    quīs non sufficientibus,

    Curt. 9, 4, 33.—With subject-clause:

    sufficit dicere, E portu navigavi,

    Quint. 4, 2, 41:

    non, quia sufficiat, non esse sacrilegium, sed quia, etc.,

    id. 7, 3, 9:

    suffecerit haec retulisse,

    Suet. Ner. 31; Mart. 9, 1, 8.—
    (β).
    With dat.: nec jam vires sufficere cuiquam, * Caes. B. G. 7, 20; cf.:

    vires concipit suffecturas oneri,

    Plin. 17, 22, 35, § 173:

    nec iis sufficiat imaginem virtutis effingere,

    Quint. 10, 2, 15:

    ac mihi quidem sufficeret hoc genus,

    id. 5, 10, 90:

    paucorum cupiditati cum obsistere non poterant, tamen sufficere aliquo modo poterant,

    Cic. Verr. 2, 5, 48, § 127:

    mons, hominum lacte et carne vescentium abunde sufficiebat alimentis,

    Liv. 29, 31, 9:

    hae manus suffecere desiderio meo,

    Curt. 4, 1, 25; 3, 6, 19:

    vires quae sufficiant labori certaminum,

    Quint. 10, 3, 3; cf.:

    summis operibus suffecturi vires,

    id. 2, 4, 33:

    pronuntiatio vel scenis suffectura,

    id. 10, 1, 119:

    quod opus cuicumque discendo sufficiet,

    id. 1, 9, 3:

    dominis sufficit tantum soli, ut relevare caput possint,

    Plin. Ep. 1, 24, 4.— Poet.:

    nec sufficit umbo Ictibus,

    Verg. A. 9, 810.—
    (γ).
    With ad: terra ingenito umore egens vix ad [p. 1792] perennes suffecit amnes, Liv. 4, 30:

    inopi aerario nec plebe ad tributum sufficiente,

    id. 29, 16:

    annus vix ad solacium unius anni,

    id. 10, 47:

    oppidani ad omnia tuenda non sufficiebant,

    id. 21, 8, 4:

    quomodo nos ad patiendum sufficiamus,

    id. 29, 17, 17; 21, 8, 4; 33, 10:

    ad quod si vires non suffecerint,

    Quint. 12, 1, 32.—
    (δ).
    With adversus:

    non suffecturum ducem unum et exercitum unum adversus quattuor populos,

    Liv. 10, 25.—
    (ε).
    With in:

    nec locus in tumulos nec sufficit arbor in ignes,

    Ov. M. 7, 613:

    ergo ego sufficiam reus in nova crimina semper?

    id. Am. 2, 7, 1.—
    (ζ).
    With inf.:

    nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,

    Verg. A. 5, 22.—
    (η).
    With ut or ne:

    interim sufficit, ut exorari te sinas,

    Plin. Ep. 9, 21, 3:

    sufficit, ne ea, quae sunt vera, minuantur,

    id. ib. 9, 33, 11.—
    (θ).
    With si:

    sufficere tibi debet, si, etc.,

    Plin. Ep. 5, 1, 9:

    sufficere his credis, si probi existimentur,

    id. Pan. 88, 2.—Hence, P. a.: suffĭcĭens, entis, sufficient, adequate:

    aetas vix tantis matura rebus, sed abunde sufficiens,

    Curt. 3, 6, 19:

    testes,

    Dig. 29, 7, 8.— Sup.:

    unica et sufficientissima definitio,

    Tert. adv. Marc. 5, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > subficio

  • 97 sufficio

    suf-fĭcĭo ( subf-), fēci, fectum, 3, v. a. and n. [facio].
    I.
    Act.
    A.
    To put under or among.
    1.
    Of a building, to lay the foundation for: opus. Curt. 5, 1, 29 Zumpt. —
    2.
    Esp., to put into, dip in, dye, impregnate, imbue, tinge, lanam medicamentis, to impregnate, imbue, tinge, Cic. ap. Non. 386, 10, and 521, 19:

    (angues) ardentes oculos suffecti sanguine et igni,

    suffused, colored, Verg. A. 2, 210:

    maculis suffecta genas,

    Val. Fl. 2, 105:

    suffecta leto lumina,

    id. 1, 822; cf.:

    nubes sole suffecta,

    i. e. shone through, irradiated, Sen. Q. N. 1, 5, 11.—
    3.
    To give, affard, furnish, supply = suppeditare, hupechein (mostly poet.):

    (nebulae) sufficiunt nubes,

    Lucr. 6, 480:

    ut cibus aliam naturam sufficit ex se,

    id. 3, 704:

    haec aëra rarum Sufficiunt nobis,

    id. 2, 108:

    tellus Sufficit umorem,

    Verg. G. 2, 424:

    aut illae (salices) pecori frondem aut pastoribus umbras Sufficiunt saepemque satis et pabula melli,

    id. ib. 2, 435:

    ut (Hispania) Italiae cunctarum rerum abundantiam sufficiat,

    Just. 44, 1, 4:

    dux agmina sufficit unus turbanti terras,

    Sil. 1, 36; cf.:

    Horatius eos excursionibus sufficiendo adsuefacerat sibi fidere,

    by permitting to take part in, Liv. 3, 61, 12 Weissenb. ad loc.; Petr. 27.— Trop.:

    ipse pater Danais animos viresque secundas Sufficit,

    gives courage and strength, Verg. A. 2, 618; 9, 803.—
    4.
    To occupy with, employ in: Horatius eos (milites) excursionibus (dat.) sufficiendo proeliisque levibus experiundo assuefecerat sibi fidere, by employing them in sallies, etc., Liv. 3, 61.—
    B.
    To put in the place of, to substitute for another; and esp., to choose or elect in the place of any one (class.; esp. freq. of magistrates, e. g. of consuls;

    syn. subrogo): suffectus in Lucretii locum M. Horatius Pulvillus,

    Liv. 2, 8, 4: in Appii locum suffectus, Vatin. ap. Cic. Fam. 5, 10, 2:

    consul in sufficiendo collegā occupatus,

    Cic. Mur. 39, 85; cf.:

    ne consul sufficiatur,

    id. ib. 38, 82:

    censorem in demortui locum,

    Liv. 5, 31, 7:

    suffectis in loca eorum novis regibus,

    Just. 11, 10, 7:

    ipsae (apes) regem parvosque Quirites Sufficiunt,

    Verg. G. 4, 202:

    seu tribunos modo seu tribunis suffectos consules quoque habuit,

    Liv. 4, 8, 1:

    quia collegam suffici censori religio erat,

    id. 6, 27, 4; 6, 38, 10:

    quibus vitio creatis suffecti,

    id. 9, 7, 14; 10, 47, 1:

    filius patri suffectus,

    Tac. A. 4, 16:

    Conon Alcibiadi suffectus,

    Just. 5, 6, 1:

    sperante heredem suffici se proximum,

    Phaedr. 3, 10, 12.—Esp. in the phrase suffectus consul, a consul elected after the regular time, a vice-consul:

    quando duo ordinarii consules ejus anni alter morbo, alter ferro periisset, suffectum consulem negabant recte comitia habere posse,

    Liv. 41, 18, 16 Weissenb. ad loc.; Lampr. Alex. Sev. 43, 2; Tac. A. 3, 37 fin.; cf.:

    consulatus suffectus,

    Aus. Grat. Act. 14, 2, § 32.—
    2.
    Transf., to cause to take the place of, to supply instead of, to furnish as a substitute ( poet. and in post-Aug. prose):

    atque aliam ex aliā generando suffice prolem,

    Verg. G. 3, 65:

    septimo eosdem (dentes) decidere anno, aliosque suffici,

    Plin. 7, 16, 15, § 68:

    quattuor caeli partes in ternas dividunt et singulis ventos binos suffectos dant,

    Sen. Q. N. 5, 16, 2.—
    II.
    Neutr., to be sufficient, to suffice, avail for, meet the need of, satisfy (freq. and class.; syn. suppeto); constr. absol., with dat., ad, adversus, in, with inf., ut or ne; rarely with si.
    (α).
    Absol.:

    quamquam nec scribae sufficere nec tabulae nomina illorum capere potuerunt,

    Cic. Phil. 2, 7, 16:

    nec jam sufficiunt,

    Verg. A. 9, 515:

    idque (ferrum) diu Suffecit,

    id. ib. 12, 739:

    Romani quoad sufficere remiges potuerunt, satis pertinaciter secuti sunt,

    Liv. 36, 45, 2:

    non sufficiebant oppidani,

    id. 21, 8, 4:

    haec exempli gratiā sufficient,

    Quint. 9, 2, 56:

    non videntur tempora suffectura,

    id. 2, 5, 3:

    pro magistratibus, qui non sufficerent,

    Suet. Aug. 43:

    quīs non sufficientibus,

    Curt. 9, 4, 33.—With subject-clause:

    sufficit dicere, E portu navigavi,

    Quint. 4, 2, 41:

    non, quia sufficiat, non esse sacrilegium, sed quia, etc.,

    id. 7, 3, 9:

    suffecerit haec retulisse,

    Suet. Ner. 31; Mart. 9, 1, 8.—
    (β).
    With dat.: nec jam vires sufficere cuiquam, * Caes. B. G. 7, 20; cf.:

    vires concipit suffecturas oneri,

    Plin. 17, 22, 35, § 173:

    nec iis sufficiat imaginem virtutis effingere,

    Quint. 10, 2, 15:

    ac mihi quidem sufficeret hoc genus,

    id. 5, 10, 90:

    paucorum cupiditati cum obsistere non poterant, tamen sufficere aliquo modo poterant,

    Cic. Verr. 2, 5, 48, § 127:

    mons, hominum lacte et carne vescentium abunde sufficiebat alimentis,

    Liv. 29, 31, 9:

    hae manus suffecere desiderio meo,

    Curt. 4, 1, 25; 3, 6, 19:

    vires quae sufficiant labori certaminum,

    Quint. 10, 3, 3; cf.:

    summis operibus suffecturi vires,

    id. 2, 4, 33:

    pronuntiatio vel scenis suffectura,

    id. 10, 1, 119:

    quod opus cuicumque discendo sufficiet,

    id. 1, 9, 3:

    dominis sufficit tantum soli, ut relevare caput possint,

    Plin. Ep. 1, 24, 4.— Poet.:

    nec sufficit umbo Ictibus,

    Verg. A. 9, 810.—
    (γ).
    With ad: terra ingenito umore egens vix ad [p. 1792] perennes suffecit amnes, Liv. 4, 30:

    inopi aerario nec plebe ad tributum sufficiente,

    id. 29, 16:

    annus vix ad solacium unius anni,

    id. 10, 47:

    oppidani ad omnia tuenda non sufficiebant,

    id. 21, 8, 4:

    quomodo nos ad patiendum sufficiamus,

    id. 29, 17, 17; 21, 8, 4; 33, 10:

    ad quod si vires non suffecerint,

    Quint. 12, 1, 32.—
    (δ).
    With adversus:

    non suffecturum ducem unum et exercitum unum adversus quattuor populos,

    Liv. 10, 25.—
    (ε).
    With in:

    nec locus in tumulos nec sufficit arbor in ignes,

    Ov. M. 7, 613:

    ergo ego sufficiam reus in nova crimina semper?

    id. Am. 2, 7, 1.—
    (ζ).
    With inf.:

    nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,

    Verg. A. 5, 22.—
    (η).
    With ut or ne:

    interim sufficit, ut exorari te sinas,

    Plin. Ep. 9, 21, 3:

    sufficit, ne ea, quae sunt vera, minuantur,

    id. ib. 9, 33, 11.—
    (θ).
    With si:

    sufficere tibi debet, si, etc.,

    Plin. Ep. 5, 1, 9:

    sufficere his credis, si probi existimentur,

    id. Pan. 88, 2.—Hence, P. a.: suffĭcĭens, entis, sufficient, adequate:

    aetas vix tantis matura rebus, sed abunde sufficiens,

    Curt. 3, 6, 19:

    testes,

    Dig. 29, 7, 8.— Sup.:

    unica et sufficientissima definitio,

    Tert. adv. Marc. 5, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > sufficio

  • 98 tango

    tango, tĕtĭgi, tactum, 3 (old collat. form tago, xi, 3:

    tagit Pacuvius in Teucro: ut ego, si quisquam me tagit. Et tagam idem in Hermiona: aut non cernam, nisi tagam: sine dubio antiquā consuetudine usurpavit. Nam nunc ea sine praepositionibus non dicuntur, ut contigit, attigit,

    Fest. p. 356 Müll.: PELLEX ARAM IVNONIS NE TANGITO, Lex Numae ap. Fest. p. 222 ib.: sed o Petruelle, ne meum taxis librum, Varr. ap. Non. 176, 18, and 180, 8), v. a. [root tag-; Gr. te-tag-ôn, grasping; tê, take; Lat. tago, tagax; Goth. tēkan, to touch; Engl. take; cf.: inter, contages], to touch (syn. tracto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    tangere enim et tangi, nisi corpus, nulla potest res, Lucr 1, 304: tange utramvis digitulo minimo modo,

    Plaut. Rud. 3, 4, 15:

    genu terram tangere,

    Cic. Tusc. 2, 24, 57:

    virgā Virginis os,

    Ov. M. 11, 308:

    aliquem cubito,

    Hor. S. 2, 5, 42.—
    B.
    In partic.
    1.
    To touch, i. e.,
    a.
    To take, take away, curry off: Sa. Tetigin' tui quidquam? Aes. Si attigisses, ferres infortunium, Ter. Ad. 2, 1, 24:

    de praedā meā teruncium nec attigit nec tacturus est quisquam,

    Cic. Fam. 2, 17, 4:

    quia tangam nullum ab invito,

    id. Agr. 2, 25, 67; Liv. 29, 20. —
    b.
    To taste, to eat, to drink:

    salsa sunt, tangere ut non velis,

    Plaut. Poen. 1, 2, 35:

    illa (corpora) Non cani tetigere lupi,

    Ov. M. 7, 550:

    saporem,

    id. F. 3, 745:

    cupiens varià fastidia cenā Vincere tangentis male singula dente superbo,

    Hor. S. 2, 6, 87:

    Superorum tangere mensas,

    Ov. M. 6, 173:

    tetigit calicem clanculum,

    has emptied, Plaut. Mil. 3, 2, 10. —
    2.
    Of places.
    a.
    To reach, arrive at, come to a place (syn. pervenio):

    Verres simul ac tetigit provinciam, statim, etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 10, § 27; cf. id. Att. 6, 1, 6:

    portus,

    Verg. A. 4, 612:

    terminum mundi armis,

    Hor. C. 3, 3, 54:

    vada,

    id. ib. 1, 3, 24:

    lucum gradu,

    Ov. M. 3, 36:

    domos,

    id. ib. 4, 779;

    6, 601: quem (Nilum) simul ac tetigit,

    id. ib. 1, 729:

    ut tellus est mihi tacta,

    id. Tr. 3, 2, 18:

    limina,

    id. M. 10, 456; Juv. 14, 44:

    nocturno castra dolo,

    Ov. H. 1, 42 et saep.—
    b.
    To border on, be contiguous to:

    qui (fundi) Tiberim fere omnes tangunt,

    Cic. Rosc. Am. 7, 20:

    haec civitas Rhenum tangit,

    Caes. B. G. 5, 3:

    quae (villa) viam tangeret,

    Cic. Mil. 19, 51:

    vertice sidera,

    Ov. M. 7, 61. —
    3.
    To touch, i. e.,
    a.
    To strike, hit, beat (mostly poet.):

    chordas,

    Ov. R. Am. 336:

    flagello Chloen,

    Hor. C. 3, 26, 12:

    quem tetigit jactu,

    Prop. 2, 34 (3, 32), 60:

    loca tangere fundā,

    Tib. 4, 1, 97:

    te hora Caniculae Nescit tangere,

    to touch, affect, Hor. C. 3, 13, 10.—Euphem., to put to death:

    quemquam praeterea oportuisse tangi,

    Cic. Att. 15, 11, 2:

    statua aut aera legum de caelo tacta,

    i.e. struck by lightning, id. Div. 2, 21, 47; so, de caelo tactus, Liv. 25, 7, 7; 29, 14, 3; Verg. E. 1, 17:

    e caelo tactum,

    Plin. 36, 4, 4, § 10; cf.:

    ulmus fulmine tacta,

    Ov. Tr. 2, 144:

    tacta aedes Junonis,

    Plin. 2, 54, 55, § 144.—Prov.:

    tetigisti acu (rem),

    you have hit the nail on the head, Plaut. Rud. 5, 2, 19; cf.:

    tangis en ipsos metus,

    the thing you fear, Sen. Oedip. 795.—
    b.
    To take hold of, to touch, handle, etc.;

    esp. in mal. part.: virginem,

    Ter. Ad. 4, 5, 52:

    cur id ausus's facere ut id quod non tuom esset tangeres?

    Plaut. Aul. 4, 10, 14; Ter. Heaut. 4, 6, 15; id. Eun. 4, 7, 27 sq.; Cat. 21, 8; Hor. S. 1, 2, 28; 1, 2, 54.— Absol.:

    cibum una capias, assis, tangas, ludas, propter dormias,

    Ter. Eun. 2, 3, 81 (82):

    si non tangendi copia'st,

    id. ib. 4, 2, 10; id. Phorm. 5, 8 (9), 5.—
    4.
    To besprinkle, moisten, wash, smear, anoint ( poet. and in post-Aug. prose;

    syn. tingo): corpus aquā,

    Ov. F. 4, 790:

    comas tristi medicamine,

    id. M. 6, 140:

    oculos olivo,

    Pers. 3, 44:

    superiorem palpebram salivā,

    Plin. 28, 4, 7, § 38:

    caput igne sulfuris,

    Prop. 4 (5), 8, 86; cf.:

    voluit tangi lucerna mero,

    id. 4 (5), 3, 60:

    luto corpora tangit amor,

    Tib. 1, 8, 52.—
    5.
    To color, dye:

    supercilium madidā fuligine,

    Juvenc. 2, 93. —
    II.
    Trop.
    A.
    Of the mind or feelings, to touch, move, affect, impress:

    minae Clodii contentionesque modice me tangunt,

    Cic. Att. 2, 19, 1:

    si vos urbis, si vestri nulla cura tangit,

    Liv. 3, 17, 3:

    Numitori tetigerat animum memoria nepotum,

    id. 1, 5:

    mentem mortalia tangunt,

    Verg. A. 1, 462:

    si curat cor spectantis tetigisse querela,

    Hor. A. P. 98:

    nec formā tangor, poteram tamen hac quoque tangi,

    Ov. M. 10, 614:

    vota tamen tetigere deos, tetigere parentes,

    id. ib. 4, 164:

    nymphas tetigit nova res,

    id. ib. 15, 552:

    nec amor nos tangit habendi,

    id. A. A. 3, 541:

    exemplo tangi,

    id. H. 15 (16), 326; id. F. 5, 489; Prop. 1, 9, 17:

    religione tactus hospes,

    Liv. 1, 45, 7:

    tetigerat animum memoria nepotum,

    id. 1, 5, 6:

    si quem gloria tangit,

    Sen. Hippol. 27.—
    B.
    Qs. to prick or stick one, i. e.,
    1.
    To take in, trick, dupe; to cozen or cheat out of any thing (anteclass.):

    tuom tangam patrem,

    Plaut. Ps. 1, 1, 118; cf.:

    probe tactus Ballio est,

    id. ib. 5, 2, 13:

    tangere hominem volt bolo,

    id. Poen. prol. 101:

    istis adeo te tetigi triginta minis,

    id. Ep. 5, 2, 40: senem triginta minis, Poët. ap. Cic. de Or. 2, 64, 257:

    lenunculum aere militari,

    Plaut. Poen. 5, 5, 7: patrem talento argenti, Turp. ap. Non. 408, 28:

    tactus sum vehementer visco,

    I am limed, caught, Plaut. Bacch. 5, 2, 39:

    volucres harundinibus,

    Petr. 109.—
    2.
    To sting or nettle any one by something said:

    quo pacto Rhodium tetigerim in convivio,

    Ter. Eun. 3, 1, 30; cf.

    maledictis,

    Fest. p. 356 Müll.—
    C.
    Of speech, to touch upon, mention, speak of, refer to, cite:

    non tango, quod avarus homo est, quodque improbu' mitto, Lucil. ap. Rufin. Schem. Lex. § 12 (p. 274 Frotsch.): leviter unum quodque tangam,

    Cic. Rosc. Am. 30, 83:

    ubi Aristoteles ista tetigit?

    id. Ac. 2, 44, 136:

    illud tertium, quod a Crasso tactum est,

    id. de Or. 2, 10, 43: ne tangantur rationes ad Opis, be discussed, examined, Anton. ap. Cic. Phil. 8, 9, 26:

    si tacta loquar,

    Manil. 3, 21; cf.:

    quid minus utibile fuit quam hoc ulcus tangere Aut nominare uxorem?

    Ter. Phorm. 4, 4, 9.—
    D.
    To take in hand, undertake (rare):

    carmina,

    Ov. Am. 3, 12, 17: quis te Carminis heroi tangere jussit opus? prop. 4, 2 (3, 3), 16.

    Lewis & Short latin dictionary > tango

  • 99 thalassion phycos

    thălassĭon phycos, = thalassion phukos, archil or orchil (a sea-plant which produces a reddish dye): Lichen roccella, Linn.; Plin. 26, 10, 66, § 103.

    Lewis & Short latin dictionary > thalassion phycos

  • 100 tingens

    tingo (less correctly, tinguo), nxi, nctum, 3, v. a. [root tvak-, to wet; Sanscr. tuc-; Gr. tengô], to wet, moisten, bathe with or in any liquid (class.; cf.: aspergo, irroro, imbuo).
    I.
    Lit.:

    tunica sanguine centauri tincta,

    Cic. N. D. 3, 28, 70:

    Lydia Pactoli tingit arata liquor,

    Prop. 1, 6, 32:

    in amne comas,

    id. 4 (5), 4, 24:

    tinget pavimentum mero,

    Hor. C. 2, 14, 27:

    Arctos Oceani metuentis aequore tingi,

    Verg. G. 1, 246:

    stridentia Aera lacu,

    id. ib. 4, 172:

    gemmam lacrimis,

    Ov. M. 9, 567:

    in undis summa pedum vestigia,

    id. ib. 4, 343:

    pedis vestigia,

    id. ib. 5, 592:

    flumine corpora,

    i. e. to bathe, id. ib. 12, 413:

    corpora lymphis,

    id. ib. 2, 459:

    in amne faces,

    id. R. Am. 700:

    (asinae) horrent ita ut pedes omnino caveant tingere,

    Plin. 8, 43, 68, § 169. — Poet.: in alto Phoebus anhelos Aequore tinget equos, bathe or plunge, i. e. will set, Ov. M. 15, 419:

    non ego te meis Immunem meditor tingere poculis,

    i. e. to entertain, treat you, Hor. C. 4, 12, 23.—
    B.
    In partic.
    1.
    To soak in color, to dye, color, tinge (syn. inficio):

    Phocaico bibulas tingebat murice lanas,

    Ov. M. 6, 9; cf.:

    lanas vestium murice Afro,

    Hor. C. 2, 16, 36. — Poet.:

    niveam ovem Tyrio murice,

    Tib. 2, 4, 28:

    coma viridi cortice tincta nucis,

    id. 1, 8, 44:

    vestes Gaetulo murice,

    Hor. Ep. 2, 2, 181:

    vestem rubro cocco,

    id. S. 2, 6, 103:

    sanguine cultros,

    Ov. M. 7, 599; cf.:

    secures cervice,

    Hor. C. 3, 23, 13:

    ora cruore,

    Ov. M. 14, 237:

    comam,

    id. Am. 1, 14, 2:

    cutem,

    i. e. to paint, Mart. 1, 77, 5:

    tinguntur sole populi,

    i. e. are embrowned, Plin. 6, 19, 22, § 70: nummos, to wash copper coins with gold or silver, Dig. 48, 10, 8:

    globus... candenti lumine tinctus,

    i. e. illuminated, Lucr. 5, 720; so,

    loca lumine,

    id. 6, 173.—
    2.
    Of colors as objects, to produce, bring out:

    purpuram,

    Plin. 6, 31, 36, § 201; 16, 18, 31, § 77:

    caeruleum,

    id. 33, 13, 57, § 161.—
    3.
    To baptize (late Lat.):

    tinctus est ab Joanne prophetā in Jordane flumine,

    Lact. 4, 15, 2.—
    II.
    Trop.: orator sit mihi tinctus litteris, audierit aliquid, legerit, tinctured, i. e. imbued, well furnished with, etc., Cic. de Or. 2, 20, 85:

    Laelia patris elegantiā tincta,

    id. Brut. 58, 211:

    verba sensu tincta,

    Quint. 4, 2, 117:

    Romano lepidos sale tinge libellos,

    Mart. 8, 3, 19:

    sales lepore Attico tincti,

    id. 3, 20, 9:

    in similitudinem sui tingit (virtus),

    Sen. Ep. 66, 8.—Hence, P. a. as substt.
    A.
    tingens, entis, m., a dyer:

    tingentium officinae,

    Plin. 9, 38, 62, § 133; 37, 9, 40, § 122.—
    B.
    tincta, ōrum, n., dyed or colored stuffs:

    tincta absint,

    Cic. Leg. 2, 18, 45.

    Lewis & Short latin dictionary > tingens

См. также в других словарях:

  • Dye 3 — is an ice core site and previously part of the Distant Early Warning (DEW) line, located at (65°11′N 43°49′W / 65.183°N 43.817°W / 65.183; 43.817 ( …   Wikipedia

  • Dyé — Saltar a navegación, búsqueda Dyé País …   Wikipedia Español

  • Dye — ist der Familienname folgender Personen: Cecil Henry Dye, genannt Babe Dye, (1898–1962), professioneller kanadischer Eishockeyspieler Jermaine Dye (* 1974), US amerikanischer Baseballspieler in der MLB John Dye (1963–2011), US amerikanischer… …   Deutsch Wikipedia

  • Dye — Dyé Dyé Pays  France …   Wikipédia en Français

  • Dye — (d[imac]), v. t. [imp. & p. p. {Dyed} (d[imac]d); p. pr. & vb. n. {Dyeing}.] [OE. deyan, dyen, AS. de[ a]gian.] To stain; to color; to give a new and permanent color to, as by the application of dyestuffs. [1913 Webster] Cloth to be dyed of… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • dye — (n.) O.E. deah, deag a color, hue, tinge, perhaps related to deagol secret, hidden, dark, obscure, from P.Gmc. *daugilaz (Cf. O.S. dogol secret, O.H.G. tougal dark, hidden, secret ). The verb is from O.E. deagian to dye. Spelling distinction… …   Etymology dictionary

  • dye — [dī] n. [ME deie < OE deag, akin to OHG tougal, dark, secret < IE * dhwek , dark color, secret < base * dheu : see DULL] 1. color produced in a substance by saturating it with a coloring agent; tint; hue 2. any substance used to give… …   English World dictionary

  • Dye —   [dt. »Farbstoff«] das, licht und wärmeempfindliche Farbschicht einer CD R oder eines ähnlichen Speichermediums, in der die Daten gespeichert werden. Das Dye ist direkt auf der reflektierenden Metallschicht aufgebracht. Je nach der verwendeten… …   Universal-Lexikon

  • dye — dye·able; dye; dye·crete; …   English syllables

  • Dye — Dye, n. 1. Color produced by dyeing. [1913 Webster] 2. Material used for dyeing; a dyestuff. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Dye — Dye, n. Same as {Die}, a lot. Spenser. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»