-
1 forceps
-
2 manceps
cipis (арх. cupis) m. [ manus + capio ]1) приобретающий на аукционе, покупающий с торгов, покупатель государственных имуществ, скупщик PM etc.m. alicujus C — скупающий чьё-л. имущество2) откупщик государственных доходов C, PJ, Dig, CJ3) (тж. m. operarum Su) предприниматель, поставщик, подрядчик (общественных работ) C, PJ5) арендатор ( sutrinae PM)6) поручитель, порука Pl7) перен. владелец, обладатель ( divinitatis Tert) -
3 vesticeps
cipis adj. [ vestis + capio ]1) возмужалый, достигший зрелости (puer AG, Tert)2) испорченный, развращённый Ap -
4 princeps
- cipis adj B-premier, primordial, important (le plus princeps) -
5 princeps
[st1]1 [-] princeps, cĭpis, adj. et subst. [primus + capio]: qui occupe la première place. a - le premier. - ut quisque in fuga postremus, ita in periculo princeps erat, Cic. Verr. 5, 90: le dernier dans la fuite était aussi le premier au danger. - Firmani principes pecuniae pollicendae fuerunt, Cic. Phil. 7, 23: les habitants de Firmum furent les premiers à promettre de l'argent. - cf. Cic. Phil. 5, 44 ; 10, 24 ; Or. 175. - principes sententiarum consulares, Liv. 8, 21: les anciens consuls qui votaient les premiers. - qui princeps in agendo est, Cic. Caecil. 47: celui qui est le premier à poursuivre. - principes belli inferendi, Caes. BG. 5, 52: les premiers à faire la guerre. - [attribut]: omnium nationum princeps Sicilia se... applicuit, Cic. Verr. 2, 2: la Sicile est la première de toutes les nations qui se soit attachée à... - cf. Caes. BG. 1, 12, 6 ; 1,41, 2 ; 7, 2, 1. - avec des n. de choses exordium princeps omnium esse debet, Cic. Inv. 1, 19: l'exorde doit être en tête de tout. - principem locum implere, Tac. An. 11, 16: occuper la première place, le trône. --- cf. Tac. An. 1, 9. b - le plus important, la tête. - princeps Academiae, Cic. Br. 306 ; Graeciae, Cic. Ac. 2, 2: le chef de l'Académie, le principal citoyen de la Grèce. - princeps legationis, Cic. Verr. 4, 15: le chef de l'ambassade. - in re publica principes, Cic. Fam. 1, 9, 12: les premiers dans l'état. - princeps juventutis, Cic. Vat. 24: l'honneur de la jeunesse [romaine]. c - qui est en tête, qui guide, dirige, conseille, etc. - Pericles princeps consilii publici fuit, Cic. de Or. 1, 216: Périclès fut le maître de la politique [à Athènes]. - princeps Argonautarum, Cic. Tusc. 4, 32, 69: le chef des Argonautes (= Jason). - princeps ad suscipiendam rationem horum studiorum, Cic. Arch. 1: un guide pour entreprendre cet ensemble d'études. --- cf. Cic. Lael. 26. - princeps ad salutem, Cic. Sull. 9: un guide pour mener au salut. - princeps ad omnia pericula, Cic. Fam. 10, 17, 2, un guide pour affronter tous les périls. - princeps atque architectus sceleris, Cic. Clu. 22, 60: conseiller et artisan du crime. - hujus consilii principes, Caes. BG. 2, 14: ceux qui étaient responsables de cette décision. d - [sens particuliers]. - princeps senatus, Liv. 34, 44, 4: le prince du sénat [le premier inscrit sur la liste du sénat par les censeurs ou par un des censeurs tiré au sort à cet effet; il opine le premier]. - cf. Liv. 27, 11, 9 et 12. - princeps, à partir d'Auguste: l'empereur, le prince (Auguste, sous le nom de prince du sénat, avait concentré tout le pouvoir entre ses mains). --- Tac. An. 1, 1. - principes juventutis à l'époque républicaine: l'élite de la jeunesse, la fleur de la noblesse. --- Liv. 2, 12, 15 ; 9, 14, 16 ; à partir d'Auguste, titre donné aux princes de la maison impériale mis à la tête des escadrons de chevaliers. --- Tac. An. 1, 3. e - [milit.] principes: soldats de première ligne au temps de la phalange, puis, dans la disposition en manipules, en seconde ligne après les hastati et devant les triarii. - Liv. 8, 8, 6 ; 30 32, 15. - ou princeps, Liv. 26, 6, 1: un manipule des principes. - primi principis signum inferre in cohortem Hispanorum, Liv. 26: porter l'enseigne du premier manipule des soldats de deuxième ligne contre la cohorte des Espagnols. - octavum principem ducere, Cic. Ep. Br. 1, 8, 2: commander le huitième manipule des principes. - ou princeps: un centurion des principes. - princeps prior, Caes. BC. 3, 64, 4: le centurion de la première centurie des principes. - cf. Liv. 25, 14, 7, primus princeps: centurion du premier manipule. [st1]2 [-] Princeps, cĭpis, m.: Princeps (nom d'homme). - Phaedr. 5, 7, 4.* * *[st1]1 [-] princeps, cĭpis, adj. et subst. [primus + capio]: qui occupe la première place. a - le premier. - ut quisque in fuga postremus, ita in periculo princeps erat, Cic. Verr. 5, 90: le dernier dans la fuite était aussi le premier au danger. - Firmani principes pecuniae pollicendae fuerunt, Cic. Phil. 7, 23: les habitants de Firmum furent les premiers à promettre de l'argent. - cf. Cic. Phil. 5, 44 ; 10, 24 ; Or. 175. - principes sententiarum consulares, Liv. 8, 21: les anciens consuls qui votaient les premiers. - qui princeps in agendo est, Cic. Caecil. 47: celui qui est le premier à poursuivre. - principes belli inferendi, Caes. BG. 5, 52: les premiers à faire la guerre. - [attribut]: omnium nationum princeps Sicilia se... applicuit, Cic. Verr. 2, 2: la Sicile est la première de toutes les nations qui se soit attachée à... - cf. Caes. BG. 1, 12, 6 ; 1,41, 2 ; 7, 2, 1. - avec des n. de choses exordium princeps omnium esse debet, Cic. Inv. 1, 19: l'exorde doit être en tête de tout. - principem locum implere, Tac. An. 11, 16: occuper la première place, le trône. --- cf. Tac. An. 1, 9. b - le plus important, la tête. - princeps Academiae, Cic. Br. 306 ; Graeciae, Cic. Ac. 2, 2: le chef de l'Académie, le principal citoyen de la Grèce. - princeps legationis, Cic. Verr. 4, 15: le chef de l'ambassade. - in re publica principes, Cic. Fam. 1, 9, 12: les premiers dans l'état. - princeps juventutis, Cic. Vat. 24: l'honneur de la jeunesse [romaine]. c - qui est en tête, qui guide, dirige, conseille, etc. - Pericles princeps consilii publici fuit, Cic. de Or. 1, 216: Périclès fut le maître de la politique [à Athènes]. - princeps Argonautarum, Cic. Tusc. 4, 32, 69: le chef des Argonautes (= Jason). - princeps ad suscipiendam rationem horum studiorum, Cic. Arch. 1: un guide pour entreprendre cet ensemble d'études. --- cf. Cic. Lael. 26. - princeps ad salutem, Cic. Sull. 9: un guide pour mener au salut. - princeps ad omnia pericula, Cic. Fam. 10, 17, 2, un guide pour affronter tous les périls. - princeps atque architectus sceleris, Cic. Clu. 22, 60: conseiller et artisan du crime. - hujus consilii principes, Caes. BG. 2, 14: ceux qui étaient responsables de cette décision. d - [sens particuliers]. - princeps senatus, Liv. 34, 44, 4: le prince du sénat [le premier inscrit sur la liste du sénat par les censeurs ou par un des censeurs tiré au sort à cet effet; il opine le premier]. - cf. Liv. 27, 11, 9 et 12. - princeps, à partir d'Auguste: l'empereur, le prince (Auguste, sous le nom de prince du sénat, avait concentré tout le pouvoir entre ses mains). --- Tac. An. 1, 1. - principes juventutis à l'époque républicaine: l'élite de la jeunesse, la fleur de la noblesse. --- Liv. 2, 12, 15 ; 9, 14, 16 ; à partir d'Auguste, titre donné aux princes de la maison impériale mis à la tête des escadrons de chevaliers. --- Tac. An. 1, 3. e - [milit.] principes: soldats de première ligne au temps de la phalange, puis, dans la disposition en manipules, en seconde ligne après les hastati et devant les triarii. - Liv. 8, 8, 6 ; 30 32, 15. - ou princeps, Liv. 26, 6, 1: un manipule des principes. - primi principis signum inferre in cohortem Hispanorum, Liv. 26: porter l'enseigne du premier manipule des soldats de deuxième ligne contre la cohorte des Espagnols. - octavum principem ducere, Cic. Ep. Br. 1, 8, 2: commander le huitième manipule des principes. - ou princeps: un centurion des principes. - princeps prior, Caes. BC. 3, 64, 4: le centurion de la première centurie des principes. - cf. Liv. 25, 14, 7, primus princeps: centurion du premier manipule. [st1]2 [-] Princeps, cĭpis, m.: Princeps (nom d'homme). - Phaedr. 5, 7, 4.* * *Princeps, principis, pen. corr. communis gene. Virg. Cic. Prince, ou Princesse.\Princeps praelium inibat. Liu. Il commencoit premier le combat.\Ad omnia pericula princeps esse non recusabat. Plancus ad Ciceronem. Premier au danger.\Patria, in qua multis virtutibus et beneficiis floruit princeps. Cic. Qui estoit le plus vertueux et le plus secourable de tout son pays.\Princeps legis Agrariae, P. Rullus. Cic. Le maistre de toute l'entreprinse, L'autheur.\Princeps philosophorum et authoritate et antiquitate, Socraticus Aristippus. Cic. Le plus excellent.\Princeps atque architectus sceleris. Cic. Le principal autheur et inventeur.\Inter principes ciuitatis. Plin. iunior. Entre les plus grands de la ville.\Exercere principem, et praestare. Sueton. Faire le prince, Se monstrer prince.\Foeminae principes. Plin. Grandes dames, De grand renom.\Princeps, Adiectiuum, Primum significat. Principem locum inter grammaticos tenuit. Sueton. Le premier lieu.\Princeps mensis, Ianuarius. Colum. Le premier mois.\Patroni principes. Ci. Les principaulx advocats, et plus renommez.\Principem habuimus Pansam. Cic. Pansa a esté nostre principal aide et secours. -
6 Princeps
1.princeps, cĭpis, adj. and subst. comm. [primus-capio], first in time or order (syn. primus).— Lit., in gen.:B.ut quisque in fugā postremus, ita periculo princeps erat,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 90:princeps in proelium ibat, ultimus conserto proelio excedebat,
Liv. 21, 4:princeps Horatius ibat,
first, in front, in advance, id. 1, 26 Weissenb. ad [p. 1445] loc.:princeps fuit ad conatum exercitus comparandi,
Cic. Phil. 10, 11, 24:Firmani principes pecuniae pollicendae fuerunt,
were the first to promise, id. ib. 7, 8, 23:princeps in agendo,
id. Div. in Caecil. 15, 47; Caes. B. G. 7, 2:omnium nationum exterarum princeps Sicilia se ad amicitiam populi Romani applicuit,
was the first that entered into friendship with the Roman people, Cic. Verr. 2, 2, 1, § 2:princeps et solus bellum his indixit,
Nep. Thras. 1, 5:princeps in haec verba jurat,
Caes. B. C. 1, 76:ut principes talem nuntium attulisse viderentur,
to be the first, id. ib. 1, 53:qui Formiarum moenia dicitur Princeps tenuisse,
Hor. C. 3, 17, 7:matri Qui dederit princeps oscula,
Ov. F. 2, 714:princeps turmas inducit Asilas,
Verg. A. 11, 620:princeps ante omnes,
first of all, id. ib. 5, 833.—Of things:quoniam exordium princeps omnium esse debet,
Cic. Inv. 1, 7, 19:qualitatum aliae sunt principes, aliae ex lis ortae,
original, id. Ac. 1, 7, 26:mensis Romani anni,
Col. 11, 2, 3:addere principi Limo particulam,
Hor. C. 1, 16, 13:dies imperii princeps, vitae supremus,
Tac. A. 1, 9.—The first, chief, the most eminent, distinguished, or noble (syn. primores):II.longe omnium gravitate princeps Plato,
Cic. Or. 19, 62:Eudoxus in astrologiā facile princeps,
id. Div. 2, 42, 87:quaedam principes feminae,
certain noble ladies, Plin. 8, 32, 50, § 119:principe loco genitus,
id. 37, 2, 11, § 40.—Prov.:principibus placuisse viris non ultima laus est,
Hor. Ep. 1, 17, 35. —Rarely of things:gemma princeps Sardonychus,
Juv. 13, 138.—As subst.: princeps, cĭpis, m., the first man, first person:B.princeps senatŭs,
the first senator on the censor's list, the first member of the Senate, Liv. 34, 44.—Esp., the first, chief, principal, most distinguished person:C.quales in re publicā principes essent, talis reliquos solere esse civis,
Cic. Fam. 1, 9, 12:juventutis,
one of the noblest of the Roman knights, id. Vatin. 10, 24: trecenti conjuravimus principes juventutis Romanae, i. e. high-born or patrician youths, Liv. 2, 12, 15 (= proceres juventutis, id. 10, 28, 7); 42, 61, 5.—In the time of the emperors this was also a title of honor given to the prince, the heir to the empire, Tac. A. 1, 3:sacerdotum,
the high-priest, Vulg. Act. 4, 6. —A chief, head, author, originator, leader, contriver, etc.:D.princeps atque architectus sceleris,
Cic. Clu. 22, 60:Zeno eorum (Stoicorum) princeps non tam rerum inventor fuit, quam verborum novorum,
id. Fin. 3, 2, 5:princeps Argonautarum,
i. e. Jason, id. Tusc. 4, 32, 69:principes consilii publici, i. e. senatus,
id. Sest. 45, 97:conjurationis,
id. Cat. 1, 11, 27:eorum omnium hic dux est atque princeps,
id. Har. Resp. 26, 57:regendae civitatis dux et sententiae princeps in senatu,
id. de Or. 3, 17, 63:(pueri) aequalium principes,
first among their playfellows, id. Fin. 5, 22, 61:gregis,
i. e. of players, Suet. Calig. 58:principes sententiarum consulares,
who were first asked for their opinion, Liv. 8, 21:hujus consilii principes,
Caes. B. G. 2, 14:belli inferendi,
first in commencing hostilities, id. ib. 5, 52:jam princeps equitum,
at the head of, Juv. 4, 32.—Of ancestors:hinc Dardanus ortus Iasiusque pater, genus a quo principe nostrum,
Verg. A. 3, 168 (cf., in this sense, principium, Sil. 15, 748; v. principium, II. B. 2.).—A chief, superior, director (ante- and post-class.):E.principes, qui utrique rei praeponuntur,
Varr. R. R. 1, 2; Lampr. Alex. Sev. 32.—A prince, i. e. a ruler, sovereign, emperor ( poet. and post-Aug.):F.hic ames dici pater atque princeps,
Hor. C. 1, 2, 50; Ov. P. 1, 2, 123; Tac. A. 1, 1:quae non faciet quod principis uxor,
Juv. 6, 617; 8, 224.—In milit. lang.: princĭpes, um, m., the second line of soldiers, between the hastati and triarii, Liv. 8, 8; 22, 5; 30, 8; 37, 39; cf. Varr. L. L. 5, § 89; Veg. Mil. 1, 20; 2, 15; cf. Ov. F. 3, 129; and Becker, Antiq. 3, 2, p. 249 sq.; p. 269 sq.—Princeps also signifies,1.A company or division of the principes: signum primi principis, of the first company of the principes, Liv. 26, 6, 1:2.octavum principem duxit,
was centurion of the eighth maniple, Cic. ad Brut. 1, 8, 2.—A centurion or captain of the principes: princeps prior, the first captain of the principes, Caes. B. C. 3, 64 fin.:3.princeps tertiae legionis,
Liv. 25, 14; cf. id. 42, 34.—The office of centurion of the principes, the centurionship or captaincy of the principes: mihi primus princeps prioris centuriae est adsignatus, the first captaincy of the principes, Liv. 42, 34, 8.— Comp.:2.omnium priorum principum principiorem, si dici fas est,
Cassiod. Hist. Eccl. 1, 1.Princeps, cĭpis, m., a celebrated flute-player, Phaedr. 5, 7, 4. -
7 princeps
1.princeps, cĭpis, adj. and subst. comm. [primus-capio], first in time or order (syn. primus).— Lit., in gen.:B.ut quisque in fugā postremus, ita periculo princeps erat,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 90:princeps in proelium ibat, ultimus conserto proelio excedebat,
Liv. 21, 4:princeps Horatius ibat,
first, in front, in advance, id. 1, 26 Weissenb. ad [p. 1445] loc.:princeps fuit ad conatum exercitus comparandi,
Cic. Phil. 10, 11, 24:Firmani principes pecuniae pollicendae fuerunt,
were the first to promise, id. ib. 7, 8, 23:princeps in agendo,
id. Div. in Caecil. 15, 47; Caes. B. G. 7, 2:omnium nationum exterarum princeps Sicilia se ad amicitiam populi Romani applicuit,
was the first that entered into friendship with the Roman people, Cic. Verr. 2, 2, 1, § 2:princeps et solus bellum his indixit,
Nep. Thras. 1, 5:princeps in haec verba jurat,
Caes. B. C. 1, 76:ut principes talem nuntium attulisse viderentur,
to be the first, id. ib. 1, 53:qui Formiarum moenia dicitur Princeps tenuisse,
Hor. C. 3, 17, 7:matri Qui dederit princeps oscula,
Ov. F. 2, 714:princeps turmas inducit Asilas,
Verg. A. 11, 620:princeps ante omnes,
first of all, id. ib. 5, 833.—Of things:quoniam exordium princeps omnium esse debet,
Cic. Inv. 1, 7, 19:qualitatum aliae sunt principes, aliae ex lis ortae,
original, id. Ac. 1, 7, 26:mensis Romani anni,
Col. 11, 2, 3:addere principi Limo particulam,
Hor. C. 1, 16, 13:dies imperii princeps, vitae supremus,
Tac. A. 1, 9.—The first, chief, the most eminent, distinguished, or noble (syn. primores):II.longe omnium gravitate princeps Plato,
Cic. Or. 19, 62:Eudoxus in astrologiā facile princeps,
id. Div. 2, 42, 87:quaedam principes feminae,
certain noble ladies, Plin. 8, 32, 50, § 119:principe loco genitus,
id. 37, 2, 11, § 40.—Prov.:principibus placuisse viris non ultima laus est,
Hor. Ep. 1, 17, 35. —Rarely of things:gemma princeps Sardonychus,
Juv. 13, 138.—As subst.: princeps, cĭpis, m., the first man, first person:B.princeps senatŭs,
the first senator on the censor's list, the first member of the Senate, Liv. 34, 44.—Esp., the first, chief, principal, most distinguished person:C.quales in re publicā principes essent, talis reliquos solere esse civis,
Cic. Fam. 1, 9, 12:juventutis,
one of the noblest of the Roman knights, id. Vatin. 10, 24: trecenti conjuravimus principes juventutis Romanae, i. e. high-born or patrician youths, Liv. 2, 12, 15 (= proceres juventutis, id. 10, 28, 7); 42, 61, 5.—In the time of the emperors this was also a title of honor given to the prince, the heir to the empire, Tac. A. 1, 3:sacerdotum,
the high-priest, Vulg. Act. 4, 6. —A chief, head, author, originator, leader, contriver, etc.:D.princeps atque architectus sceleris,
Cic. Clu. 22, 60:Zeno eorum (Stoicorum) princeps non tam rerum inventor fuit, quam verborum novorum,
id. Fin. 3, 2, 5:princeps Argonautarum,
i. e. Jason, id. Tusc. 4, 32, 69:principes consilii publici, i. e. senatus,
id. Sest. 45, 97:conjurationis,
id. Cat. 1, 11, 27:eorum omnium hic dux est atque princeps,
id. Har. Resp. 26, 57:regendae civitatis dux et sententiae princeps in senatu,
id. de Or. 3, 17, 63:(pueri) aequalium principes,
first among their playfellows, id. Fin. 5, 22, 61:gregis,
i. e. of players, Suet. Calig. 58:principes sententiarum consulares,
who were first asked for their opinion, Liv. 8, 21:hujus consilii principes,
Caes. B. G. 2, 14:belli inferendi,
first in commencing hostilities, id. ib. 5, 52:jam princeps equitum,
at the head of, Juv. 4, 32.—Of ancestors:hinc Dardanus ortus Iasiusque pater, genus a quo principe nostrum,
Verg. A. 3, 168 (cf., in this sense, principium, Sil. 15, 748; v. principium, II. B. 2.).—A chief, superior, director (ante- and post-class.):E.principes, qui utrique rei praeponuntur,
Varr. R. R. 1, 2; Lampr. Alex. Sev. 32.—A prince, i. e. a ruler, sovereign, emperor ( poet. and post-Aug.):F.hic ames dici pater atque princeps,
Hor. C. 1, 2, 50; Ov. P. 1, 2, 123; Tac. A. 1, 1:quae non faciet quod principis uxor,
Juv. 6, 617; 8, 224.—In milit. lang.: princĭpes, um, m., the second line of soldiers, between the hastati and triarii, Liv. 8, 8; 22, 5; 30, 8; 37, 39; cf. Varr. L. L. 5, § 89; Veg. Mil. 1, 20; 2, 15; cf. Ov. F. 3, 129; and Becker, Antiq. 3, 2, p. 249 sq.; p. 269 sq.—Princeps also signifies,1.A company or division of the principes: signum primi principis, of the first company of the principes, Liv. 26, 6, 1:2.octavum principem duxit,
was centurion of the eighth maniple, Cic. ad Brut. 1, 8, 2.—A centurion or captain of the principes: princeps prior, the first captain of the principes, Caes. B. C. 3, 64 fin.:3.princeps tertiae legionis,
Liv. 25, 14; cf. id. 42, 34.—The office of centurion of the principes, the centurionship or captaincy of the principes: mihi primus princeps prioris centuriae est adsignatus, the first captaincy of the principes, Liv. 42, 34, 8.— Comp.:2.omnium priorum principum principiorem, si dici fas est,
Cassiod. Hist. Eccl. 1, 1.Princeps, cĭpis, m., a celebrated flute-player, Phaedr. 5, 7, 4. -
8 principes
1.princeps, cĭpis, adj. and subst. comm. [primus-capio], first in time or order (syn. primus).— Lit., in gen.:B.ut quisque in fugā postremus, ita periculo princeps erat,
Cic. Verr. 2, 5, 34, § 90:princeps in proelium ibat, ultimus conserto proelio excedebat,
Liv. 21, 4:princeps Horatius ibat,
first, in front, in advance, id. 1, 26 Weissenb. ad [p. 1445] loc.:princeps fuit ad conatum exercitus comparandi,
Cic. Phil. 10, 11, 24:Firmani principes pecuniae pollicendae fuerunt,
were the first to promise, id. ib. 7, 8, 23:princeps in agendo,
id. Div. in Caecil. 15, 47; Caes. B. G. 7, 2:omnium nationum exterarum princeps Sicilia se ad amicitiam populi Romani applicuit,
was the first that entered into friendship with the Roman people, Cic. Verr. 2, 2, 1, § 2:princeps et solus bellum his indixit,
Nep. Thras. 1, 5:princeps in haec verba jurat,
Caes. B. C. 1, 76:ut principes talem nuntium attulisse viderentur,
to be the first, id. ib. 1, 53:qui Formiarum moenia dicitur Princeps tenuisse,
Hor. C. 3, 17, 7:matri Qui dederit princeps oscula,
Ov. F. 2, 714:princeps turmas inducit Asilas,
Verg. A. 11, 620:princeps ante omnes,
first of all, id. ib. 5, 833.—Of things:quoniam exordium princeps omnium esse debet,
Cic. Inv. 1, 7, 19:qualitatum aliae sunt principes, aliae ex lis ortae,
original, id. Ac. 1, 7, 26:mensis Romani anni,
Col. 11, 2, 3:addere principi Limo particulam,
Hor. C. 1, 16, 13:dies imperii princeps, vitae supremus,
Tac. A. 1, 9.—The first, chief, the most eminent, distinguished, or noble (syn. primores):II.longe omnium gravitate princeps Plato,
Cic. Or. 19, 62:Eudoxus in astrologiā facile princeps,
id. Div. 2, 42, 87:quaedam principes feminae,
certain noble ladies, Plin. 8, 32, 50, § 119:principe loco genitus,
id. 37, 2, 11, § 40.—Prov.:principibus placuisse viris non ultima laus est,
Hor. Ep. 1, 17, 35. —Rarely of things:gemma princeps Sardonychus,
Juv. 13, 138.—As subst.: princeps, cĭpis, m., the first man, first person:B.princeps senatŭs,
the first senator on the censor's list, the first member of the Senate, Liv. 34, 44.—Esp., the first, chief, principal, most distinguished person:C.quales in re publicā principes essent, talis reliquos solere esse civis,
Cic. Fam. 1, 9, 12:juventutis,
one of the noblest of the Roman knights, id. Vatin. 10, 24: trecenti conjuravimus principes juventutis Romanae, i. e. high-born or patrician youths, Liv. 2, 12, 15 (= proceres juventutis, id. 10, 28, 7); 42, 61, 5.—In the time of the emperors this was also a title of honor given to the prince, the heir to the empire, Tac. A. 1, 3:sacerdotum,
the high-priest, Vulg. Act. 4, 6. —A chief, head, author, originator, leader, contriver, etc.:D.princeps atque architectus sceleris,
Cic. Clu. 22, 60:Zeno eorum (Stoicorum) princeps non tam rerum inventor fuit, quam verborum novorum,
id. Fin. 3, 2, 5:princeps Argonautarum,
i. e. Jason, id. Tusc. 4, 32, 69:principes consilii publici, i. e. senatus,
id. Sest. 45, 97:conjurationis,
id. Cat. 1, 11, 27:eorum omnium hic dux est atque princeps,
id. Har. Resp. 26, 57:regendae civitatis dux et sententiae princeps in senatu,
id. de Or. 3, 17, 63:(pueri) aequalium principes,
first among their playfellows, id. Fin. 5, 22, 61:gregis,
i. e. of players, Suet. Calig. 58:principes sententiarum consulares,
who were first asked for their opinion, Liv. 8, 21:hujus consilii principes,
Caes. B. G. 2, 14:belli inferendi,
first in commencing hostilities, id. ib. 5, 52:jam princeps equitum,
at the head of, Juv. 4, 32.—Of ancestors:hinc Dardanus ortus Iasiusque pater, genus a quo principe nostrum,
Verg. A. 3, 168 (cf., in this sense, principium, Sil. 15, 748; v. principium, II. B. 2.).—A chief, superior, director (ante- and post-class.):E.principes, qui utrique rei praeponuntur,
Varr. R. R. 1, 2; Lampr. Alex. Sev. 32.—A prince, i. e. a ruler, sovereign, emperor ( poet. and post-Aug.):F.hic ames dici pater atque princeps,
Hor. C. 1, 2, 50; Ov. P. 1, 2, 123; Tac. A. 1, 1:quae non faciet quod principis uxor,
Juv. 6, 617; 8, 224.—In milit. lang.: princĭpes, um, m., the second line of soldiers, between the hastati and triarii, Liv. 8, 8; 22, 5; 30, 8; 37, 39; cf. Varr. L. L. 5, § 89; Veg. Mil. 1, 20; 2, 15; cf. Ov. F. 3, 129; and Becker, Antiq. 3, 2, p. 249 sq.; p. 269 sq.—Princeps also signifies,1.A company or division of the principes: signum primi principis, of the first company of the principes, Liv. 26, 6, 1:2.octavum principem duxit,
was centurion of the eighth maniple, Cic. ad Brut. 1, 8, 2.—A centurion or captain of the principes: princeps prior, the first captain of the principes, Caes. B. C. 3, 64 fin.:3.princeps tertiae legionis,
Liv. 25, 14; cf. id. 42, 34.—The office of centurion of the principes, the centurionship or captaincy of the principes: mihi primus princeps prioris centuriae est adsignatus, the first captaincy of the principes, Liv. 42, 34, 8.— Comp.:2.omnium priorum principum principiorem, si dici fas est,
Cassiod. Hist. Eccl. 1, 1.Princeps, cĭpis, m., a celebrated flute-player, Phaedr. 5, 7, 4. -
9 particeps
I cipis adj. [ pars + capio ]принимающий участие, участвующий, причастный (alicujus rei Pl, Ter, C etc.); имеющий долю ( praedae ac praemiorum CJ)participem esse alicui alicujus rei QC — быть чьим-л. соучастником в чём-л.p. ad omne secretum alicui T — посвящённый во все тайны кого-л.p. tori O — супругII particeps, cipis m., f.участник, соучастник, товарищ Pl, Ter, Su -
10 princeps
I prīnceps, cipis adj. [ primus + capio ]exordium p. omnium esse debet C — вступление должно быть на первом месте2) главный, лучший (p. amicorum C); крупнейший, значительнейший ( principes philosophi Nep); основной ( principem locum tenere C); виднейший (civis C; Juno dearum p. O)p. ad aliquid C, L — особенно пригодный для чего-л.II prīnceps, cipis m., f. [ primus + capio ]1) глава ( Stoicorum C); руководитель ( legationis L); предводитель ( equitatūs QC); вожак, главарь ( conjurationis C)p. senatūs L — старший из сенаторов (имя которого ставилось первым в списке и который при голосовании первым приглашался высказаться)p. juventutis C, T — первый в списке всадников, в императорск. эпоху сын императора, наследник престола2) вдохновитель ( ad suscipiendum aliquid C); творец (consilii Cs, C); подстрекатель, виновник ( belli inferendi Cs); зачинщик (sceleris C, Cs, Nep)p. nobilitatis alicujus L — чей-л. родоначальникp. inveniendi C — первый изобретатель4) повелитель, властелин, владыка (Roma p. urbium H); принцепс, государь, император(Augustus) cuncta nomine principis sub imperium accepit T — Август принял верховную власть со званием принцепса5) pl. принципы, вначале солдаты первого, впоследствии тяжеловооружённые бойцы второго боевого строя ( между hastati и triarii L)6) манипул принципов (signum primi principis L; octavum principem ducere C)7) центурион (командир) принципов (primus p. prioris centuriae L) -
11 deinceps
[st1]1 [-] dĕinceps, adv: - [abcl][b]a - après (un lieu). - [abcl]b - successivement; qqf. toujours. - [abcl]c - par ordre, en suivant, sans interruption. - [abcl]d - ensuite, tout de suite après.[/b] [st1]2 [-] dĕinceps, cĭpĭtis (cĭpis), adj.: qui vient après, suivant.* * *[st1]1 [-] dĕinceps, adv: - [abcl][b]a - après (un lieu). - [abcl]b - successivement; qqf. toujours. - [abcl]c - par ordre, en suivant, sans interruption. - [abcl]d - ensuite, tout de suite après.[/b] [st1]2 [-] dĕinceps, cĭpĭtis (cĭpis), adj.: qui vient après, suivant.* * *Deinceps, Aduerbium. Columel. Quod quomodo fuciendum sit, non pigebit deinceps praecipere. En apres, Ci apres.\Qui primus eorum, qui secundus, qui deinceps moriturus esset. Cic. Et l'autre apres.\Tres fratres summo loco natos, video deinceps Tribunos plebis per triennium fore. Cic. Par ordre, De suite, L'un apres l'autre. -
12 forceps
forceps, cĭpis, m. f. [st2]1 [-] tenailles, pinces (de forgeron). [st2]2 [-] pinces (de fer pour serrer et enlever les pierres). [st2]3 [-] Cels. pinces (de chirurgie), pincettes, davier, forceps. [st2]4 [-] pinces (des scarabées). [st2]5 [-] tenaille (d'un corps de troupe), corps de troupes disposé en forme de ciseaux.* * *forceps, cĭpis, m. f. [st2]1 [-] tenailles, pinces (de forgeron). [st2]2 [-] pinces (de fer pour serrer et enlever les pierres). [st2]3 [-] Cels. pinces (de chirurgie), pincettes, davier, forceps. [st2]4 [-] pinces (des scarabées). [st2]5 [-] tenaille (d'un corps de troupe), corps de troupes disposé en forme de ciseaux.* * *Forceps, forcipis, tam masculini, quam foem. gen. secundum Priscianum. Virgil. Tenailles, Pinces, ou Espinces, ou Pincettes. -
13 manceps
manceps, cĭpis, m. [manus + capio] [st2]1 [-] acheteur, acquéreur. [st2]2 [-] adjudicataire (des travaux). [st2]3 [-] fermier (de l'Etat). [st2]4 [-] entrepreneur (de travaux publics...). [st2]5 [-] chef de claque (qui loue des claqueurs pour les lectures publiques). [st2]6 [-] garant, répondant, caution. [st2]7 [-] Tert. possesseur, maître, propriétaire. - manceps fit Chrysogonus, Cic.: Chrysogonus se fait adjuger les biens. - itinera fraude mancipum et incuria magistratuum impervia, Tac. An. 3: chemins impraticables par la fraude des entrepreneurs et la négligence des magistrats. - nullius rei neque praes neque manceps factus est, Nep.: il n'entra dans aucune affaire ni comme répondant ni comme adjudicataire. - sutrinae manceps, Suet.: locataire d'une boutique de cordonnier. - operarum manceps, Suet.: loueur d'ouvriers (pour les céder à d'autres moyennant un bénéfice). - carceris manceps, Prud.: directeur de prison. - manceps divinitatis, Tert.: qui possède en soi la divinité.* * *manceps, cĭpis, m. [manus + capio] [st2]1 [-] acheteur, acquéreur. [st2]2 [-] adjudicataire (des travaux). [st2]3 [-] fermier (de l'Etat). [st2]4 [-] entrepreneur (de travaux publics...). [st2]5 [-] chef de claque (qui loue des claqueurs pour les lectures publiques). [st2]6 [-] garant, répondant, caution. [st2]7 [-] Tert. possesseur, maître, propriétaire. - manceps fit Chrysogonus, Cic.: Chrysogonus se fait adjuger les biens. - itinera fraude mancipum et incuria magistratuum impervia, Tac. An. 3: chemins impraticables par la fraude des entrepreneurs et la négligence des magistrats. - nullius rei neque praes neque manceps factus est, Nep.: il n'entra dans aucune affaire ni comme répondant ni comme adjudicataire. - sutrinae manceps, Suet.: locataire d'une boutique de cordonnier. - operarum manceps, Suet.: loueur d'ouvriers (pour les céder à d'autres moyennant un bénéfice). - carceris manceps, Prud.: directeur de prison. - manceps divinitatis, Tert.: qui possède en soi la divinité.* * *Manceps, mancipis, pen. corr. masc. gen. Paulus. Cic. Un fermier d'aucune ferme publique, comme de l'huitieme, et autres semblables. Conductor alias Latine dicitur, aut redemptor.\Mancipes conducti et redempti, per translationem. Plin. iunior. Qui ont prins la charge de faire quelque chose en leurs baillant une somme d'argent.\Manceps. Plaut. Qui vend avec promesse de garentir.\Manceps. Cic. Celuy qui achete quelque chose aux soubhastations et criees ou ventes publiques. -
14 municeps
mūnĭceps, cĭpis, m. f. [munia + capio] [st2]1 [-] citoyen d'une ville municipale. [st2]2 [-] compatriote, concitoyen.* * *mūnĭceps, cĭpis, m. f. [munia + capio] [st2]1 [-] citoyen d'une ville municipale. [st2]2 [-] compatriote, concitoyen.* * *Municeps, municipis, pen. corr. o. ge. Cic. Qui jouist des mesmes privileges, et fait les charges accoustumees à une ville, tout ainsi que ceulx qui en sont nez et natifs, Qui est capable d'estre magistrat en une ville, comme bourgeois d'icelle, ou ayant droict de bourgeoisie.\Municipes abusiue nunc dicimus, suos cuiusque ciuitatis ciues. Vlpianus. Tout homme qui est de mesme ville avec nous et bourgeois. -
15 particeps
partĭceps, cĭpis [pars + capio] [st2]1 [-] adj. qui participe, qui partage, qui prend part à. [st2]2 [-] subst. associé, camarade, compagnon, confident; complice. - praedae ac praemiorum esse participes, Caes. BC. 3, 82: avoir part au butin et aux récompenses. - fac participes nos tuae sapientiae, Plaut. Ep. 2.2.81: fais-nous part de ton habileté. - particeps (belli): associé à une guerre, compagon d'armes. - Natalis particeps ad omne secretum Pisoni erat, Tac. A. 15, 50: Natal était le confident de Pison pour tous les secrets.* * *partĭceps, cĭpis [pars + capio] [st2]1 [-] adj. qui participe, qui partage, qui prend part à. [st2]2 [-] subst. associé, camarade, compagnon, confident; complice. - praedae ac praemiorum esse participes, Caes. BC. 3, 82: avoir part au butin et aux récompenses. - fac participes nos tuae sapientiae, Plaut. Ep. 2.2.81: fais-nous part de ton habileté. - particeps (belli): associé à une guerre, compagon d'armes. - Natalis particeps ad omne secretum Pisoni erat, Tac. A. 15, 50: Natal était le confident de Pison pour tous les secrets.* * *Particeps, pen. corr. participis, pen. corr. om. ge. Plaut. Participant.\Meus particeps. Terent. Mon compaignon et complice.\Coniurationis particeps. Cice. Compaignon et complice de la conjuration.\Consiliorum particeps. Cic. A qui on a communiqué ses secrets.\Haereditatis diripiendae participes. Cic. Qui ont aidé à piller, etc.\Periculorum particeps. Curtius. Compaignon és dangers.\Particeps pudoris ac verecundiae homo. Cic. Honteux.\Sententiae atque opinionis meae quoniam voluistis esse participes, nihil occultabo. Cic. Puis que vous voulez que je vous communique et die mon opinion.\Particeps vitii. Cic. Vitieux.\Sceleris in regem particeps Besso. Curtius. Compaignon de Bessus, etc.\Illi in periculis particeps. Curtius. Qui a esté son compaignon és dangers.\Quos sui consilii participes habebant. Caes. Ausquels ils avoyent communiqué leurs secrets. -
16 vesticeps
vestĭceps, cĭpis [vestis + capio] [st1]1 [-] qui a atteint l'âge de puberté. --- cf. P. Fest. 368. - vesticeps puer qui jam vestitus est pubertate: comme nous dirions « qui a du poil au menton » = qui a atteint l'âge de puberté: Gell. 5, 19, 7. [st1]2 [-] qui a perdu son innocence, corrompu. --- Apul. Apol. 98.* * *vestĭceps, cĭpis [vestis + capio] [st1]1 [-] qui a atteint l'âge de puberté. --- cf. P. Fest. 368. - vesticeps puer qui jam vestitus est pubertate: comme nous dirions « qui a du poil au menton » = qui a atteint l'âge de puberté: Gell. 5, 19, 7. [st1]2 [-] qui a perdu son innocence, corrompu. --- Apul. Apol. 98.* * *Vesticeps, pen. corr. vesticipis, pen. corr. Gel. A qui le poil folet commence à venir aux joues. -
17 communiceps
com-mūniceps, cipis m.сочлен муниципия Aug -
18 comparticeps
com-particeps, cipisсоучаствующий, сопричастный ( alicujus rei Vlg) -
19 municeps
mūniceps, cipis m., f. [ munus + capio ]1) гражданин муниципального города (см. municipium) C, AG2) согражданин, земляк (m. meus C)lagoenae munĭcipes Jovis J шутл. — бутылки, соотечественницы Юпитера (т. е. с острова Крита) -
20 quarticeps
См. также в других словарях:
Premio Jabuti de Literatura — Saltar a navegación, búsqueda Premio Jabuti, diseño André Koehne El Premio Jabuti, ideado por Edgard Cavalheiro cuando presidía la Câmara Brasileira do Livro, comenzó en 1959. En la actualidad es el mayor y tradicional premio literario de Brasil … Wikipedia Español
Amarantus caudatus — Prince Prince, n. [F., from L. princeps, cipis, the first, chief; primus first + capere to take. See {Prime}, a., and {Capacious}.] 1. The one of highest rank; one holding the highest place and authority; a sovereign; a monarch; originally… … The Collaborative International Dictionary of English
Bitter principle — Principle Prin ci*ple, n. [F. principe, L. principium beginning, foundation, fr. princeps, cipis. See {Prince}.] 1. Beginning; commencement. [Obs.] [1913 Webster] Doubting sad end of principle unsound. Spenser. [1913 Webster] 2. A source, or… … The Collaborative International Dictionary of English
Dressing forceps — Forceps For ceps, n. [L. forceps, cipis, from the root of formus Hot + capere to take; akin to E. heave. Cf. {Furnace}.] 1. A pair of pinchers, or tongs; an instrument for grasping, holding firmly, or exerting traction upon, bodies which it would … The Collaborative International Dictionary of English
Forceps — For ceps, n. [L. forceps, cipis, from the root of formus Hot + capere to take; akin to E. heave. Cf. {Furnace}.] 1. A pair of pinchers, or tongs; an instrument for grasping, holding firmly, or exerting traction upon, bodies which it would be… … The Collaborative International Dictionary of English
Polygonum orientale — Prince Prince, n. [F., from L. princeps, cipis, the first, chief; primus first + capere to take. See {Prime}, a., and {Capacious}.] 1. The one of highest rank; one holding the highest place and authority; a sovereign; a monarch; originally… … The Collaborative International Dictionary of English
Prince — Prince, n. [F., from L. princeps, cipis, the first, chief; primus first + capere to take. See {Prime}, a., and {Capacious}.] 1. The one of highest rank; one holding the highest place and authority; a sovereign; a monarch; originally applied to… … The Collaborative International Dictionary of English
Prince consort — Prince Prince, n. [F., from L. princeps, cipis, the first, chief; primus first + capere to take. See {Prime}, a., and {Capacious}.] 1. The one of highest rank; one holding the highest place and authority; a sovereign; a monarch; originally… … The Collaborative International Dictionary of English
Prince of darkness — Prince Prince, n. [F., from L. princeps, cipis, the first, chief; primus first + capere to take. See {Prime}, a., and {Capacious}.] 1. The one of highest rank; one holding the highest place and authority; a sovereign; a monarch; originally… … The Collaborative International Dictionary of English
Prince of the blood — Prince Prince, n. [F., from L. princeps, cipis, the first, chief; primus first + capere to take. See {Prime}, a., and {Capacious}.] 1. The one of highest rank; one holding the highest place and authority; a sovereign; a monarch; originally… … The Collaborative International Dictionary of English
Prince of Wales — Prince Prince, n. [F., from L. princeps, cipis, the first, chief; primus first + capere to take. See {Prime}, a., and {Capacious}.] 1. The one of highest rank; one holding the highest place and authority; a sovereign; a monarch; originally… … The Collaborative International Dictionary of English