Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

agnoscere

  • 1 agnoscere

    l) = cognoscere, познавать, узнавать, fraudem (1. 32 § 4 D. 26, 7);

    servum agn. noxium (1. 3 § 7 D. 10, 4. 1. 1 § 8 D. 11, 4).

    2) = recognoscere, признавать, agn. instrumenta (1. 11 D. 44, 1), tabulas testamenti, sigillum suum (l. 1 § 2. 1. 7 D. 29, 3), liberos, partum (tit. D. 25, 3). 3) принимать, допускать, одобрять, agn. sententiam (1. 10 § 4. 1. 17 pr. D. 49, 1), voluntatem, judicium testatoris (1. 8 § 10. 1. 12 § 1. 32 pr. D. 5, 2), tutelam (1. 7 D. 26, 1), nolmina a tutore facta s. quod gessit tutor in contrah. nominibus, agn. debitum, bonam fidem (1. 9 § 6. 1. 16. 44 pr. 1. 46 pr. D. 26, 7). 4) нести, брать на себя, onus aeris alieni (1. 35 § 1 D. 28, 5), hereditatis (1. 88 § 2 D. 31), alimentorum (1. 15 pr. D. 34, 1), usurarum (1. 54 pr. D. 19, 2), tributi (1. 42 D. 2, 19);

    agn. damnum, poenam (1. 52 § 4. I. 55. 63 § 8 D. 17, 2), periculum (1. 13. 36 § 1 D. 50, 1), sumtum litis (нести расходы, издержки) (1. 5 § 12 D. 13, 6), officium, munus (1. 38 § 6 D. 50, 1. 1. 3 § 6. 1. 9 D. 50, 4).

    5) принимать, hereditatem agn. = adire, acquirere (1. 58 D. 24, 3. 1. 12. 55 D. 29, 2);

    agn. partes hered. (1. 2 eod.), successionem (1. 88 eod.), bona (1. 6 § 3 D. 36, 1), bon. possessionem (1. 3 § 4 D. 37, 1. 1. 3 § 15 D. 37, 10. 1. 12 D. 37, 11), legatum (1. 12 pr. D. 5, 2. 1. 81 § 1 D. 30).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > agnoscere

  • 2 agnosco

    agnoscere, agnovi, agnitus V
    recognize, realize, discern; acknowledge, claim, admit to/responsibility

    Latin-English dictionary > agnosco

  • 3 Познавать

    - agnoscere (aliquem ex operibus suis); cognoscere; gnoscere; noscere; cernere; capere;

    • познать истинную сущность чего-л. - veram speciem alicujus rei cepisse;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Познавать

  • 4 акцептовать

    agnoscere [agnosco, agnovi, agnotum]

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > акцептовать

  • 5 agnosco

        Agnosco, agnoscis, agnoui, pen. prod. agnitum, pen. corr. agnoscere. Recongnoistre.
    \
        Non agnosco quod mihi tribuis. Ci. Je ne recoy et n'advoue pas le loz que tu me donnes, et congnoy qu'il n'est pas en moy.
    \
        Agnoscere aes alienum. Vlpian. Payer ses debtes.
    \
        Comprobare agnoscereque aliquid. Vlpianus. Approuver, advouer, et avoir aggreable.
    \
        Agnoscere et amplecti crimen. Plin. iunior. Advouer et confesser avoir faict le cas.
    \
        Agnoscere, suscipere, confiteri crimen. Cicero. Recongnoistre, et advouer, etc.
    \
        Agnoscere debitorem. Paulus. Prendre un homme pour payer au lieu d'un autre.
    \
        Agnoscere debitum. Paul. Prendre sur soy le debt d'un autre, Se constituer payeur pour luy.
    \
        Agnoscere auribus. Cic. Ouir.
    \
        Agnoscere oculis alienis. Plin. Scavoir par ceuls qui l'ont veu.
    \
        Agnoscere sonitum. Virgil. Congnoistre, ou entendre que signifie un son.
    \
        Agnoscere ex se. Ci. Avoir experience d'une chose par soymesme.
    \
        Agnosco enim ex me. Cic. Je congnoy par moymesme.

    Dictionarium latinogallicum > agnosco

  • 6 agnosco (adgnosco

    agnosco (adgnosco, adnosco), ĕre, agnōvi, agnĭtum [ad + nosco] - tr. -    - agnōtus est = agnitus est, Pacuv. 484; agnōturus = agniturus, Sall. H. 2, 73 (cf. Diom. 388, 7; Prisc. 10, 19; Serv. En. 4, 23) II formes sync.: agnorat, Nep. Ages. 1, 4 ; agnorunt, Ov. M. 4, 55; F. 5, 90; agnosse, Ov. M. 4,613. [st1]1 [-] connaître (par les sens, par l'esprit), voir, concevoir, comprendre, saisir, apprendre.    - agnoscere deum ex operibus ejus, Cic. Tusc. 1, 70: reconnaître Dieu à ses oeuvres.    - (genus hoc orationis) quale sit, etiam ab imperitis agnoscitur, Cic. Or. 209: la nature de ce genre de style est reconnue même par ceux qui ne sont pas du métier.    - avec prop. inf. mihi tantum dignitatis adjunxeris, ut eumdem te facile agnoscam fuisse in laude mea qui fueris in salute, Cic. Fam. 2, 6, 4: tu me donneras un surcroît de considération assez grand pour que je reconnaisse que tu t'es montré dans la question de mon prestige le même que dans celle de mon retour d'exil.    - agnoscere auribus, Cic.: entendre.    - haec dicta sunt subtilius ab Epicuro quam ut quivis ea possit agnoscere, Cic. Nat. 1: ces choses sont dites trop subtilement par Epicure pour que n'importe qui puisse les comprendre. [st1]2 [-] reconnaître (qqn, qqch déjà vu, déjà connu).    - Gabinium si vidassent duumvirum, citius agnovissent, Cic. Pis. 25: s'ils avaient vu Gabinius comme duumvir, ils l'auraient plus vite reconnu.    - fuit nonnemo qui agnosceret Thuym, Nep. Dat. 3, 3: il se trouva qqn pour reconnaître Thuys.    - vestitum, habitum civium agnosco; facta, dicta, animos hostium video, Liv. 28, 27, 4: au costume, à la tenue, je reconnais des concitoyens; aux actes, aux propos, aux sentiments, je vois des ennemis.    - agnosco tuum morem istum, Cic. Rep. 3, 47: je reconnais bien là ton goût habituel.    - agnitus alicui: reconnu de qqn: Plin. 8, 208; 10, 207; Stat. Th. 5, 185. [st1]3 [-] reconnaître, avouer, admettre, confesser.    - agnoscere bonorum possessionem, Dig. 26, 8, 11: se porter pour héritier.    - agnoscere aes alienum, Dig. 28, 5, 1: reconnaître une dette.    - agnoscere erratum, Cic.: reconnaître sa faute.    - agnoscere (crimen): s'avouer coupable.    - quod mihi tantum tribui dicis, quantum ego nec agnosco nec postulo, facis amice, Cic. Lael. 9: quand tu dis qu'on m'attribue tous ces mérites, et, pour mon compte, je suis aussi loin de les reconnaître que de les revendiquer, tu agis en ami.    - id ego agnovi meo jussu esse factum, Cic. Fam. 5, 20, 5: j'ai reconnu que cela s'était fait par mon ordre.    - cum agnoscas odium omnium justum, Cic. Cat. 1, 17: du moment que tu reconnais que cette haine générale est légitime.    - filium reliquerat (Agis) quem ille natum non agnorat, Nep. Ages. 1, 4: (Agis) avait laissé un fils qu'il n'avait pas reconnu à sa naissance.    - cf. Liv. 45, 19, 11; Plin. Ep. 10, 72; 10, 73; Suet. Jul. 52.    - spreta exolescunt; si irascare, agnita videntur, Tac. An. 4, 35: (ces traits satiriques) méprisés, s'évanouissent dans l'oubli; si l'on s'en fâche, on a l'air d'en reconnaître le bien fondé.

    Dictionarium latinogallicum > agnosco (adgnosco

  • 7 adgnosco

    agnosco ( adgn-; also adn-; cf. Wagn. Orthog. Verg. p. 407), nōvi, nitum (like cognĭtum from cognosco; cf. pejĕro and dejĕro from jūro), 3, v. a. [ad, intens. -gnosco, nosco] ( part. perf. agnōtus, Pac. ap. Prisc. p. 887 P.; part. fut. act. agnoturus, Sall. H. Fragm. 2, 31; cf. Diom. 383 P.; class.; used very freq. by Cicero).
    I.
    As if to know a person or thing well, as having known it before, to recognize: agnoscere always denotes a subjective knowledge or recognition; while cognoscere designates an objective perception; another distinction v. in II.): in turbā Oresti cognitā agnota est soror, was recognized by Orestes as his sister, Pac. ap. Prisc. 887 P.:

    virtus cum se extollit et ostendit suum lumen et idem aspexit agnovitque in alio,

    and when she has perceived the same in another, and has recognized it, Cic. Lael. 27, 100:

    id facillime accipiunt animi, quod agnoscunt,

    Quint. 8, 3, 71:

    cum se collegit (animus) atque recreavit, tum agnoscit illa reminiscendo,

    Cic. Tusc. 1, 24, 58:

    quod mihi de filiā gratularis, agnosco humanitatem tuam,

    id. Fam. 1, 7 (cf. on the contr. id. ib. 5, 2, where Cic., speaking of himself, says: Cognosce nunc humanitatem meam, learn from this, etc.):

    nomine audito extemplo agnovere virum,

    Liv. 7, 39:

    veterem amicum,

    Verg. A. 3, 82:

    matrem,

    id. ib. 1, 405: Figulum in patriam suam venisse atque ibi agnosci, and is there recognized (by those who had already known him), Quint. 7, 2, 26:

    formas quasdam nostrae pecuniae agnoscunt,

    Tac. G. 5:

    agnoscent Britanni suam causam,

    id. Agr. 32:

    nitorem et altitudinem horum temporum agnoscimus,

    id. Or. 21:

    quam (tunicam) cum agnovisset pater,

    Vulg. Gen. 37, 33.—
    B.
    Transf., as a result of this knowledge or recognition, to declare, announce, allow, or admit a thing to be one's own, to acknowledge, own: qui mihi tantum tribui dicis, quantum ego nec agnosco ( neither can admit as due to me) nec postulo, Cic. Lael. 9:

    natum,

    Nep. Ages. 1, 4:

    Aeacon agnoscit summus prolemque fatetur Juppiter esse suam,

    Ov. M. 13, 27 (cf. in Pandects, 25, Tit. 3:

    de agnoscendis vel alendis liberis): an me non agnoscetis ducem?

    will you not acknowledge me as your general? Liv. 6, 7:

    agnoscere bonorum possessionem,

    to declare the property as one's own, to lay claim to it, Dig. 26, 8, 11 (cf. agnitio, I.):

    agnoscere aes alienum,

    ib. 28, 5, 1:

    facti gloriam,

    Cic. Mil. 14 fin.:

    susciperem hoc crimen, agnoscerem, confiterer,

    id. Rab. Perd. 6:

    fortasse minus expediat agnoscere crimen quam abnuere,

    Tac. A. 6, 8:

    sortilegos,

    Cic. Div. 1, 58, 132: et ego ipse me non esse verborum admodum inopem agnosco, and I myself confess, allow, etc., id. Fam. 4, 4:

    id ego agnovi meo jussu esse factum,

    id. ib. 5, 20, 3: carmina spreta exolescunt;

    si irascare, agnita videntur,

    Tac. A. 4, 34.—
    II.
    To understand, recognize, know, perceive by, from, or through something:

    ut deum agnoscis ex operibus ejus, sic ex memoriā rerum et inventione, vim divinam mentis agnoscito,

    Cic. Tusc. 1, 28, 70; id. Planc. 14, 35:

    ex fructu arbor agnoscitur,

    Vulg. Matt. 12, 33:

    inde agnosci potest vis fortunae,

    Vell. 2, 116, 3.—Also, absol.: Augusti laudes agnoscere possis, you can recognize the praises of Augustus, * Hor. Ep. 1, 16, 29:

    accipio agnoscoque deos,

    Verg. A. 12, 260 (cf. accipio):

    agniti dempsere sollicitudinem,

    Tac. H. 2, 68:

    Germanicus, quo magis agnosceretur, detraxerat tegimen,

    id. A. 2, 21:

    terram non agnoscebant,

    Vulg. Act. 27, 39.—In gen., to become acquainted with, to know; to perceive, apprehend, understand, discern, remark, see:

    quin puppim flectis, Ulixe, Auribus ut nostros possis agnoscere cantus,

    Cic. Fin. 5, 18, 49 (as transl. of Hom. Od. 12, 185, Nêa katastêson, hina nôïterên op akousêis):

    haec dicta sunt subtilius ab Epicuro quam ut quivis ea possit agnoscere,

    understand, id. N. D. 1, 18, 49; Verg. A. 10, 843; Phaedr. 2, 5, 19:

    alienis pedibus ambulamus, alienis oculis agnoscimus,

    Plin. 29, 1, 8, § 19.

    Lewis & Short latin dictionary > adgnosco

  • 8 adnosco

    agnosco ( adgn-; also adn-; cf. Wagn. Orthog. Verg. p. 407), nōvi, nitum (like cognĭtum from cognosco; cf. pejĕro and dejĕro from jūro), 3, v. a. [ad, intens. -gnosco, nosco] ( part. perf. agnōtus, Pac. ap. Prisc. p. 887 P.; part. fut. act. agnoturus, Sall. H. Fragm. 2, 31; cf. Diom. 383 P.; class.; used very freq. by Cicero).
    I.
    As if to know a person or thing well, as having known it before, to recognize: agnoscere always denotes a subjective knowledge or recognition; while cognoscere designates an objective perception; another distinction v. in II.): in turbā Oresti cognitā agnota est soror, was recognized by Orestes as his sister, Pac. ap. Prisc. 887 P.:

    virtus cum se extollit et ostendit suum lumen et idem aspexit agnovitque in alio,

    and when she has perceived the same in another, and has recognized it, Cic. Lael. 27, 100:

    id facillime accipiunt animi, quod agnoscunt,

    Quint. 8, 3, 71:

    cum se collegit (animus) atque recreavit, tum agnoscit illa reminiscendo,

    Cic. Tusc. 1, 24, 58:

    quod mihi de filiā gratularis, agnosco humanitatem tuam,

    id. Fam. 1, 7 (cf. on the contr. id. ib. 5, 2, where Cic., speaking of himself, says: Cognosce nunc humanitatem meam, learn from this, etc.):

    nomine audito extemplo agnovere virum,

    Liv. 7, 39:

    veterem amicum,

    Verg. A. 3, 82:

    matrem,

    id. ib. 1, 405: Figulum in patriam suam venisse atque ibi agnosci, and is there recognized (by those who had already known him), Quint. 7, 2, 26:

    formas quasdam nostrae pecuniae agnoscunt,

    Tac. G. 5:

    agnoscent Britanni suam causam,

    id. Agr. 32:

    nitorem et altitudinem horum temporum agnoscimus,

    id. Or. 21:

    quam (tunicam) cum agnovisset pater,

    Vulg. Gen. 37, 33.—
    B.
    Transf., as a result of this knowledge or recognition, to declare, announce, allow, or admit a thing to be one's own, to acknowledge, own: qui mihi tantum tribui dicis, quantum ego nec agnosco ( neither can admit as due to me) nec postulo, Cic. Lael. 9:

    natum,

    Nep. Ages. 1, 4:

    Aeacon agnoscit summus prolemque fatetur Juppiter esse suam,

    Ov. M. 13, 27 (cf. in Pandects, 25, Tit. 3:

    de agnoscendis vel alendis liberis): an me non agnoscetis ducem?

    will you not acknowledge me as your general? Liv. 6, 7:

    agnoscere bonorum possessionem,

    to declare the property as one's own, to lay claim to it, Dig. 26, 8, 11 (cf. agnitio, I.):

    agnoscere aes alienum,

    ib. 28, 5, 1:

    facti gloriam,

    Cic. Mil. 14 fin.:

    susciperem hoc crimen, agnoscerem, confiterer,

    id. Rab. Perd. 6:

    fortasse minus expediat agnoscere crimen quam abnuere,

    Tac. A. 6, 8:

    sortilegos,

    Cic. Div. 1, 58, 132: et ego ipse me non esse verborum admodum inopem agnosco, and I myself confess, allow, etc., id. Fam. 4, 4:

    id ego agnovi meo jussu esse factum,

    id. ib. 5, 20, 3: carmina spreta exolescunt;

    si irascare, agnita videntur,

    Tac. A. 4, 34.—
    II.
    To understand, recognize, know, perceive by, from, or through something:

    ut deum agnoscis ex operibus ejus, sic ex memoriā rerum et inventione, vim divinam mentis agnoscito,

    Cic. Tusc. 1, 28, 70; id. Planc. 14, 35:

    ex fructu arbor agnoscitur,

    Vulg. Matt. 12, 33:

    inde agnosci potest vis fortunae,

    Vell. 2, 116, 3.—Also, absol.: Augusti laudes agnoscere possis, you can recognize the praises of Augustus, * Hor. Ep. 1, 16, 29:

    accipio agnoscoque deos,

    Verg. A. 12, 260 (cf. accipio):

    agniti dempsere sollicitudinem,

    Tac. H. 2, 68:

    Germanicus, quo magis agnosceretur, detraxerat tegimen,

    id. A. 2, 21:

    terram non agnoscebant,

    Vulg. Act. 27, 39.—In gen., to become acquainted with, to know; to perceive, apprehend, understand, discern, remark, see:

    quin puppim flectis, Ulixe, Auribus ut nostros possis agnoscere cantus,

    Cic. Fin. 5, 18, 49 (as transl. of Hom. Od. 12, 185, Nêa katastêson, hina nôïterên op akousêis):

    haec dicta sunt subtilius ab Epicuro quam ut quivis ea possit agnoscere,

    understand, id. N. D. 1, 18, 49; Verg. A. 10, 843; Phaedr. 2, 5, 19:

    alienis pedibus ambulamus, alienis oculis agnoscimus,

    Plin. 29, 1, 8, § 19.

    Lewis & Short latin dictionary > adnosco

  • 9 agnosco

    agnosco ( adgn-; also adn-; cf. Wagn. Orthog. Verg. p. 407), nōvi, nitum (like cognĭtum from cognosco; cf. pejĕro and dejĕro from jūro), 3, v. a. [ad, intens. -gnosco, nosco] ( part. perf. agnōtus, Pac. ap. Prisc. p. 887 P.; part. fut. act. agnoturus, Sall. H. Fragm. 2, 31; cf. Diom. 383 P.; class.; used very freq. by Cicero).
    I.
    As if to know a person or thing well, as having known it before, to recognize: agnoscere always denotes a subjective knowledge or recognition; while cognoscere designates an objective perception; another distinction v. in II.): in turbā Oresti cognitā agnota est soror, was recognized by Orestes as his sister, Pac. ap. Prisc. 887 P.:

    virtus cum se extollit et ostendit suum lumen et idem aspexit agnovitque in alio,

    and when she has perceived the same in another, and has recognized it, Cic. Lael. 27, 100:

    id facillime accipiunt animi, quod agnoscunt,

    Quint. 8, 3, 71:

    cum se collegit (animus) atque recreavit, tum agnoscit illa reminiscendo,

    Cic. Tusc. 1, 24, 58:

    quod mihi de filiā gratularis, agnosco humanitatem tuam,

    id. Fam. 1, 7 (cf. on the contr. id. ib. 5, 2, where Cic., speaking of himself, says: Cognosce nunc humanitatem meam, learn from this, etc.):

    nomine audito extemplo agnovere virum,

    Liv. 7, 39:

    veterem amicum,

    Verg. A. 3, 82:

    matrem,

    id. ib. 1, 405: Figulum in patriam suam venisse atque ibi agnosci, and is there recognized (by those who had already known him), Quint. 7, 2, 26:

    formas quasdam nostrae pecuniae agnoscunt,

    Tac. G. 5:

    agnoscent Britanni suam causam,

    id. Agr. 32:

    nitorem et altitudinem horum temporum agnoscimus,

    id. Or. 21:

    quam (tunicam) cum agnovisset pater,

    Vulg. Gen. 37, 33.—
    B.
    Transf., as a result of this knowledge or recognition, to declare, announce, allow, or admit a thing to be one's own, to acknowledge, own: qui mihi tantum tribui dicis, quantum ego nec agnosco ( neither can admit as due to me) nec postulo, Cic. Lael. 9:

    natum,

    Nep. Ages. 1, 4:

    Aeacon agnoscit summus prolemque fatetur Juppiter esse suam,

    Ov. M. 13, 27 (cf. in Pandects, 25, Tit. 3:

    de agnoscendis vel alendis liberis): an me non agnoscetis ducem?

    will you not acknowledge me as your general? Liv. 6, 7:

    agnoscere bonorum possessionem,

    to declare the property as one's own, to lay claim to it, Dig. 26, 8, 11 (cf. agnitio, I.):

    agnoscere aes alienum,

    ib. 28, 5, 1:

    facti gloriam,

    Cic. Mil. 14 fin.:

    susciperem hoc crimen, agnoscerem, confiterer,

    id. Rab. Perd. 6:

    fortasse minus expediat agnoscere crimen quam abnuere,

    Tac. A. 6, 8:

    sortilegos,

    Cic. Div. 1, 58, 132: et ego ipse me non esse verborum admodum inopem agnosco, and I myself confess, allow, etc., id. Fam. 4, 4:

    id ego agnovi meo jussu esse factum,

    id. ib. 5, 20, 3: carmina spreta exolescunt;

    si irascare, agnita videntur,

    Tac. A. 4, 34.—
    II.
    To understand, recognize, know, perceive by, from, or through something:

    ut deum agnoscis ex operibus ejus, sic ex memoriā rerum et inventione, vim divinam mentis agnoscito,

    Cic. Tusc. 1, 28, 70; id. Planc. 14, 35:

    ex fructu arbor agnoscitur,

    Vulg. Matt. 12, 33:

    inde agnosci potest vis fortunae,

    Vell. 2, 116, 3.—Also, absol.: Augusti laudes agnoscere possis, you can recognize the praises of Augustus, * Hor. Ep. 1, 16, 29:

    accipio agnoscoque deos,

    Verg. A. 12, 260 (cf. accipio):

    agniti dempsere sollicitudinem,

    Tac. H. 2, 68:

    Germanicus, quo magis agnosceretur, detraxerat tegimen,

    id. A. 2, 21:

    terram non agnoscebant,

    Vulg. Act. 27, 39.—In gen., to become acquainted with, to know; to perceive, apprehend, understand, discern, remark, see:

    quin puppim flectis, Ulixe, Auribus ut nostros possis agnoscere cantus,

    Cic. Fin. 5, 18, 49 (as transl. of Hom. Od. 12, 185, Nêa katastêson, hina nôïterên op akousêis):

    haec dicta sunt subtilius ab Epicuro quam ut quivis ea possit agnoscere,

    understand, id. N. D. 1, 18, 49; Verg. A. 10, 843; Phaedr. 2, 5, 19:

    alienis pedibus ambulamus, alienis oculis agnoscimus,

    Plin. 29, 1, 8, § 19.

    Lewis & Short latin dictionary > agnosco

  • 10 agnosco

    agnōsco (ad-gnōsco), nōvī, nitum, ere (ad u. nosco), anerkennen, I) etw. nach seinem wahren Wesen oder nach seinen Merkmalen als das, was es ist, erkennen, wahrnehmen, a) übh.: non potuit haec animus in corpore inclusus agnoscere, Cic.: tum agnoscit animus illa reminiscendo, Cic.: id facillime accipiunt animi, quod agnoscunt, Quint.: nam sunt et in animo praecipua quaedam et in corpore, quae cum leviter agnovit, tum discernere incipit, Cic.: quod mihi gratularis de filia, agnosco humanitatem tuam, Cic.: moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo possim imaginem antiquae et vernaculae festivitatis agnoscere, Cic.: accipio agnoscoque deos (die G. = die Hand der G.), Verg.: agnovit longe gemitum praesaga mali mens, Verg.: durch das Medium der Sinne, auribus notos ut possis agnoscere cantus, Cic. poët.: alienis oculis agnoscimus, alienā memoriā salutamus, Plin.: laetā gaudia mente agnoscere, sich innerlich der Freude bewußt werden, Catull. 64, 237. – m. Ang. woran? durch Advv. od. durch ex m. Abl., inde agnosci potest vis fortunae, Vell.: deum ex operibus eius, Cic.: quo mores dicentis ex oratione pelluceant et quodammodo agnoscantur, Quint.: u. absol., agnosco ex me, ich mache die Erfahrung an mir selbst, Cic. – mit Ang. an wem? durch in m. Abl., cum idem aspexit agnovitque in alio, Cic. – b) einen Gegenstand, den man schon er- od. gekannt hat, erkennen, wiedererkennen, dah. auch sich wieder auf etw. besinnen, sich einer Sache entsinnen (vgl. Ochsner Cic. Ecl. p. 57 sq. Sorof u. Meißner Cic. Tusc. 1, 15), α) eine Pers.: Africanus se ostendit eā formā, quae mihi ex imagine eius quam ex ipso notior erat; quem ut agnovi etc., Cic.: nomine audito agnovēre virum, Liv.: veterem Anchisen agnoscit amicum, Verg.: ille ubi matrem agnovit, Verg. – m. Ang. wodurch (= woran)? durch Abl., cultu regio agnosci, Curt. 5, 12 (34), 20. – β) lebl. Objj.: rem (v. Richter), Cic.: parvam Troiam, Verg.: loca, Quint.: Graecum (sich des Griechischen entsinnen), Cic.: in manibus eius, qui repertum ferebat, agnovit (amiculum), Curt. – m. Ang. woran? durch ex m. Abl., navis D. Bruti, quae ex insigni facile agnosci poterat, Caes. b.c. 2, 6, 4. – II) als wirklich, als wahr, als vorhanden, als geltend anerkennen, gelten lassen, α) eine Pers.: sortilegos, Cic.: u. filium, quem ille natum non agnorat, eundem moriens suum dixerat, Nep.: ex nepte Iulia editum infantem, Suet.: necdum agnoverat eum, qui postea regnavit, Liv.: cuius oraculo agnoscor, Curt. – zugl. m. Ang. als wen? durch Prädik.-Acc., alqm non ducem (als F.), Liv.: alqm regem, Curt.: Alexandrum filium, Curt.: im Passiv mit Ang. als wer? durch Prädik.-Nom., at nunc si quis tanti habitet, vix ut senator agnoscitur, Vell. – β) lebl. Objj. = eine Sache anerkennen, bestätigen, feststellen, einräumen, gelten lassen, zugeben, sich zu etw. bekennen (Ggstz. abnuere), quod mihi tantum tribui dicis, quantum ego nec agnosco nec postulo, facis amice, Cic.: u. so agn. crimen, Cic.: facti illius gloriam, Cic.: deorum cognationem, Cic.: iudicium alcis, ICt.: aes alienum, ICt.: bonorum possessionem, ICt. – mit Ang. als was? mit Prädik.-Acc., quod meum quodammodo agnosco, Cic.: dextros agnovit in alite divos, Phaedr. – m. folg. Acc. m. Infin., et ego ipse me non esse verborum admodum inopem agnosco, Cic.: e numero duos et XXX interiisse agnoscunt, Curt. – / agnosse zsgz. = agnovisse, Ov. met. 4, 613: agnōtus est = agnitus est, Pacuv. 484: agnōturus = agniturus, Sall. hist. 2, 73 (64); vgl. Diom. 388, 7. Prisc. 10, 19. Serv. Verg. Aen. 4, 23.

    lateinisch-deutsches > agnosco

  • 11 erkennen

    erkennen, I) ein deutliches Bild von einer Sache bekommen durch Auffassung mit dem Auge od. mit dem Geiste: cognoscere. agnoscere (sowohl mit dem Auge als mit dem Geiste, und zwar mit dem Untersch., daß cogn. die Erkenntnis im allgemeinen bezeichnet, »kennen lernen«, hingegen agn. diejenige, die einer frühern Erkenntnis od. Vorstellung entspricht, etwas für wahr, bekannt, mir gehörig etc. erkennen, »wiedererkennen«). – percipere (geistig inne-, sich bewußt werden). – sentire (fühlen, merken, z.B. wie man leicht e. kann, quod facilesentias). intellegere (innewerden, wahrnehmen). – perspicere (genau, deutlich erh.); alle auch aus od. an etw., ex alqa re. – etw. (mit den Augen) e. können, alqd intueri: etw. (mit den Augen) nichte. können, mit den Augen nicht zu e. sein, oculi alqd non possunt consequi; alqd fugit oculos: die Buchstaben nicht e. können, litteras non dignoscere. – ich gebe mich zu e., qui sim detego: jmdm., alci qui sim aperio. – jmdm. (mündlich od. schriftlich) zu e. geben, alci alqd declarare, significare; dicere mit Akk. u. Infin. (mündlich, z.B. seine Unruhe, commotum se esse dicere: seine Bereitwilligkeit, se non nolle dicere). – seine Bestürzung in den Mienen zu e. geben, vultu animi motum praeferre: jmdm. seine Gesinnung zu e. geben, alci animum suum aperire. – leicht od. leichter zu e. sein, sich leicht od. leichter e. lassen, facilem od. faciliorem habere cognitionem (v. Lebl.). – II) aus gewissen Merkmalen einen bekannten Gegenstand für das erklären, was er ist: agnoscere (z.B. errorem: u. iam agnosco Graecum). – ein Kind als das seinige e., infantem agnoscere: jmd. an etw. e, noscitare alqm alqā re (z.B. facie, voce); agnoscere alqā re) z.B. voce): sich (gegenseitig) an etwas e., se noscere alqā re (z.B. occultis signis et insignibus). – für etw. e, habere pro etc. – ich erkenne in ihm einen Feind, hunc video hostem esse. – III) ein Urteil fällen, vom Richter: sententiam dicere od. ferre (seine Meinung abgeben, die. mündlich, ferre durch Stimmtäfelchen). – decernere, in einer Sache, alqd od. de alqa re (entscheiden). – Erkennen, das, s. Erkenntnis.

    deutsch-lateinisches > erkennen

  • 12 agnosco

    agnōsco (ad-gnōsco), nōvī, nitum, ere (ad u. nosco), anerkennen, I) etw. nach seinem wahren Wesen oder nach seinen Merkmalen als das, was es ist, erkennen, wahrnehmen, a) übh.: non potuit haec animus in corpore inclusus agnoscere, Cic.: tum agnoscit animus illa reminiscendo, Cic.: id facillime accipiunt animi, quod agnoscunt, Quint.: nam sunt et in animo praecipua quaedam et in corpore, quae cum leviter agnovit, tum discernere incipit, Cic.: quod mihi gratularis de filia, agnosco humanitatem tuam, Cic.: moriar, si praeter te quemquam reliquum habeo, in quo possim imaginem antiquae et vernaculae festivitatis agnoscere, Cic.: accipio agnoscoque deos (die G. = die Hand der G.), Verg.: agnovit longe gemitum praesaga mali mens, Verg.: durch das Medium der Sinne, auribus notos ut possis agnoscere cantus, Cic. poët.: alienis oculis agnoscimus, alienā memoriā salutamus, Plin.: laetā gaudia mente agnoscere, sich innerlich der Freude bewußt werden, Catull. 64, 237. – m. Ang. woran? durch Advv. od. durch ex m. Abl., inde agnosci potest vis fortunae, Vell.: deum ex operibus eius, Cic.: quo mores dicentis ex oratione pelluceant et quodammodo agnoscantur, Quint.: u. absol., agnosco ex me, ich mache die Erfahrung an mir selbst, Cic. – mit Ang. an wem? durch in m. Abl., cum idem aspexit agnovitque in alio, Cic. – b) einen Gegen-
    ————
    stand, den man schon er- od. gekannt hat, erkennen, wiedererkennen, dah. auch sich wieder auf etw. besinnen, sich einer Sache entsinnen (vgl. Ochsner Cic. Ecl. p. 57 sq. Sorof u. Meißner Cic. Tusc. 1, 15), α) eine Pers.: Africanus se ostendit eā formā, quae mihi ex imagine eius quam ex ipso notior erat; quem ut agnovi etc., Cic.: nomine audito agnovēre virum, Liv.: veterem Anchisen agnoscit amicum, Verg.: ille ubi matrem agnovit, Verg. – m. Ang. wodurch (= woran)? durch Abl., cultu regio agnosci, Curt. 5, 12 (34), 20. – β) lebl. Objj.: rem (v. Richter), Cic.: parvam Troiam, Verg.: loca, Quint.: Graecum (sich des Griechischen entsinnen), Cic.: in manibus eius, qui repertum ferebat, agnovit (amiculum), Curt. – m. Ang. woran? durch ex m. Abl., navis D. Bruti, quae ex insigni facile agnosci poterat, Caes. b.c. 2, 6, 4. – II) als wirklich, als wahr, als vorhanden, als geltend anerkennen, gelten lassen, α) eine Pers.: sortilegos, Cic.: u. filium, quem ille natum non agnorat, eundem moriens suum dixerat, Nep.: ex nepte Iulia editum infantem, Suet.: necdum agnoverat eum, qui postea regnavit, Liv.: cuius oraculo agnoscor, Curt. – zugl. m. Ang. als wen? durch Prädik.- Acc., alqm non ducem (als F.), Liv.: alqm regem, Curt.: Alexandrum filium, Curt.: im Passiv mit Ang. als wer? durch Prädik.-Nom., at nunc si quis tanti habitet, vix ut senator agnoscitur, Vell. – β) lebl.
    ————
    Objj. = eine Sache anerkennen, bestätigen, feststellen, einräumen, gelten lassen, zugeben, sich zu etw. bekennen (Ggstz. abnuere), quod mihi tantum tribui dicis, quantum ego nec agnosco nec postulo, facis amice, Cic.: u. so agn. crimen, Cic.: facti illius gloriam, Cic.: deorum cognationem, Cic.: iudicium alcis, ICt.: aes alienum, ICt.: bonorum possessionem, ICt. – mit Ang. als was? mit Prädik.-Acc., quod meum quodammodo agnosco, Cic.: dextros agnovit in alite divos, Phaedr. – m. folg. Acc. m. Infin., et ego ipse me non esse verborum admodum inopem agnosco, Cic.: e numero duos et XXX interiisse agnoscunt, Curt. – agnosse zsgz. = agnovisse, Ov. met. 4, 613: agnōtus est = agnitus est, Pacuv. 484: agnōturus = agniturus, Sall. hist. 2, 73 (64); vgl. Diom. 388, 7. Prisc. 10, 19. Serv. Verg. Aen. 4, 23.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > agnosco

  • 13 anerkennen

    anerkennen, agnoscere (etw. mir od. einer andern Pers. od. Sache angehörig u. eigentümlich erkennen und gelten lassen, z. B. filium: u. ex nepte editum infantem: u. humanitatem alcis). – cognoscere (infolge vorhergegangener Besichtigung oder Untersuchung als das erkennen, was es ist, z. B. et signum [Siegel] et manum [Hand, Handschrift] suam). – aestimare (gerecht würdigen, z. B. haec munera satis grato animo). – probare. approbare. comprobare (gutheißen, als erprobt, tüchtig gelten lassen, Ggstz. improbare). – laudare (loben, lobend anerkennen). – sancire (durch Beschluß, Verordnung anerkennen, z. B. legem u. acta Caesaris). – suscipere. recipere (billigend an- u. aufnehmen, Ggstz. recusare). – interpretari (so u. so auffassen u. infolgedessen so u. so anerkennen, mit Ang. wie? z. B. alqd grate, grato animo). – fateri. confiteri (durch Zugeständnis anerkennen, Ggstz. infitiari, negare; z. B. alcis fidem fat.: u. hoc crimen conf.: u. aes alienum oder nomen [Schuldposten]: mit folg. Akk. u. Infin. – z. B. seine Unwissenheit in vielen Stücken a., multa se igno rare fateri). – jmd. od. etw. anerk. als etc., [102] agnoscere mit dopp. Akk.; probare mit dopp. Akk.; confiteri mit dopp. Akk. – nicht anerk., auch improbare (mißbilligen, z. B. alcis iudicium); contemnere (gleichgültig beiseite liegen lassen, z. B. meam legem contemnit); recusare (aus Gründen zurückweisen, z. B. uxorem); repudiare (verschmähen, z. B. auctoritatem superiorum); reicere (verwerfen, perhorreszieren, z. B. iudices); infitiari (ableugnen, z. B. debitum); fateri non mit Akk. u. Infin. (z. B. die Rechtmäßigkeit des Verfahrens nicht a., id non iure factum esse fateri); negare mit folg. Akk. u. Infin. (verneinen, daß etc., z. B. ich erkenne meine Handschrift nicht an, id a me scriptum esse nego).nicht anerk., als etc., non agnoscere m. dopp. Akk. (z. B. alqm filium; u. alqm regem); recusare mit dopp. Akk. z. B. alqm iudicem): ein Gesetz nicht als Gesetz a., legem non putare legem od. (gar nicht) legem omnino putare nullam: einen Sohn nicht mehr a., abdicare filium: jmd. als Sohn nicht mehr a.; alqm abdicare filium. – stillschweigend a., silentio comprobare (z. B. honorem alcis). – in höchst anerkennenden Ausdrücken, amplissimis verbis (z. B. per senatus consultum alci gratias agere).

    deutsch-lateinisches > anerkennen

  • 14 onus

    бремя, тяжесть, a) в тесном см. amplius oneris, quam licuit, vexisse (1. 11 pr. D. 8, 6. 1. 28. cf. 1. 40 § 1 D. 39, 2. 1. 35. 36. eod. 1. 33 D. 8, 2. 1. 1 § 1 eod. 1. 6 § 2 eod. § 1 I. 2, 3); груз, ad onera inhabiles naves (1. 1 § 12 D. 14, 1);

    oneris aversi actio (см. avertere s. 2.);

    b) пер. бpeмя, тягостная обязанность, трудность, agnoscere onus aeris alieni etc. (см. agnoscere s. 4.); (1. 21 pr. D. 24, 1. 1. 8 D. 34, 1. 1. 27 § 3 D. 7, 1. 1. 8 D. 25, 3. 1. 1 § 16 D. 37, 6. 1. 41 § 7 D. 40, 5. 1. 51 § 4 D. 46, 1. 1. 45 D. 1, 7. 1. un. C. 4, 53. cf. 1. 3 C. 3, 34. 1. 2 § 1 D. 49, 18. 1. 4 § 2 D. 50, 4. 1. 3. 6 C. 10, 41. 1. 46 D. 10, 2. 1. 56 § 1 seq. D. 23, 3. 1. 76 eod. - 1. 16 pr. D. 49, 17. 1. 21 § 1 D. 3, 5. 1. 6 § 1 D. 5, 4. 1. 1 § 10 D. 25, 6. 1. 12 D. 28, 6. 1. 20 § 2. 1. 38. 42 pr. 98 D. 29, 2. 1. 2 § 2 D. 29, 6. 1. 76 § 1 D. 31. 1. 14 § 5 D. 36, 1. 1. 15 § 4 D. 37, 5. Gai. IV, 226. 257. 1. 20 § 5 D. 38, 2. 1. 61 § 1 D. 31. 1. 16 § 1 D. 36, 1);

    onus legatorum (1. 2 eod. 1. 50 § 2 D. 30. 1. 34 § 6 D 31. 1. 18 D. 37, 5);

    fideicommissorum (1. 15 D. 34, 2. 1. 14 § 1 D. 35, 2. 1. 77 pr. D. 36, 1);

    onus deductionis (1. 5 § 1 D. 31);

    collationis (1. 77 § 1 eod. 1. 2 § 2 D. 37, 6. 1; 18 D. 11, 1. 1. 66 D. 35, 3. 1. 12 D. 36, 3);

    obligationis (1. 67 D. 3, 3. 1. 48 § 1 D. 46, 1);

    onera actionis (1. 3 D. 10, 2. 1. 3 pr. D. 12. 2. 1. 22 D. 31. 1. 15 C. 4, 19. 1. 10 C. 4, 30. 1. 62 D. 5, 1. 1. 24 D. 6, 1. 1. 1 § 3 D. 43. 17); - особ. должность, служба, on. civilia, municipalia (1. 6 D. 27, 10. 1. 21 § 4. 6 D. 50, 1. 1. 4 § 3 D. 50, 4. 1. 3 C. 4, 12. 1. 3 C. 7, 71. 1. 4 C. 10, 63. 1. 21 § 3 D. 50, 1);

    tutelarum (1. 3. 5. 15 § 16 D. 27, 1).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > onus

  • 15 difficultas

    difficultās, ātis (gen. pl. иногда ium) f. [ difficilis ]
    1) трудность, затруднение, неудобство (loci Sl, navigandi Cs)
    2) затруднительное положение, запутанные обстоятельства ( agnoscere difficultatem alicujus Ap)
    3) недостаток, нехватка, нужда (d. navium C; rei frumentariae Cs)
    d. nummaria или rei nummariae Cденежные затруднения
    4) капризность, придирчивость, своенравие, тяжёлый характер C

    Латинско-русский словарь > difficultas

  • 16 dubito

    āvī, ātum, āre [ dubius ]
    1) сомневаться, питать сомнения (de aliquā re C etc.)
    non dubito, quin venturus sit C — не сомневаюсь, что он придёт
    an dea si m. dubitor O — сомневаются в том, что я богиня ( слова Латоны)
    dubitat agnoscere matrem St — (Ахилл) сомневается, действительно ли перед ним его мать
    2) не решаться, колебаться, медлить (quid dubitas? Cs; non dubitavit affirmare C)
    3) быть сомнительным, нетвёрдым ( manus dubitat Q)

    Латинско-русский словарь > dubito

  • 17 copulo

    cōpulo, āvī, ātum, āre (copula), als Band oder durch ein Band verknüpfen, I) eig.: zusammenkoppeln, zusammenschließen, -binden, eadem catena et custodiam (Verhaftete) et militem copulat, Sen. – m. cum u. Abl., c. alci cum alqo caput et corpus, Plaut.: c. hominem cum belua, Cic.: und (im Bilde) omnes cum fortuna copulati sumus; aliorum aurea catena est, aliorum laxa, aliorum arte et sordida, Sen. – m. ad u. Akk., caput animalis ad pedem, Veget. mul.: im Passiv mit Dat., altera ratis huic copulata est, Liv. – II) übtr.: 1) räumlich, eng verbinden, eng vereinigen, a) lebl. Objj.: hedera truncum et ramos pererrat vicinasque platanos transitu suo copulat, Plin. ep.: interdum insulae iunctae copulataeque et continenti similes sunt, Plin. ep. – m. Dat. od. inter se, zB. non auro res aurum copulat una, Lucr.: est etiam, quasi ut anellis hamisque plicata inter se quaedam possint coplata teneri, Lucr. – im Passiv, v. Örtl. utrimque Armeniae maiori Sophene copulatur, Plin. – b) Pers., zusammenbringen, vereinen, copulati in ius pervenimus, Cic. – m. cum u. Abl., cave siris cum filia mea copulari hanc, zusammenkomme, -treffe, Plaut. Epid. 401. – 2) durch irgend ein inneres Band verketten, verknüpfen, in Zusammenhang bringen (Ggstz. separare, divellere, distrahere, relaxare), a) lebl. Objj.: res a natura copulatas errore divellere, Cic.: cum (virtutes) ita copulatae conexaeque sint (verknüpft u. verwebt sind, ut omnes omnium participes sint nec alia ab alia possit separari, tamen proprium suum cuiusque munus est, Cic. – m. cum u. Abl., od. m. inter se, zB. honestatem cum voluptate, tamquam hominem cum belua, copulabis? Cic.: ut facetis quoque argumentis societas haec cum deo copuletur, Plin.: neque (orator) exquirat oratione, an haec (diese Meinungen) inter se iungi copularique possint, Cic. – So nun bes. α) als rhet. t. t., Wörter zu einem Satze verbinden, verba, Quint. 10, 6, 2; vgl. copulatus, no. a. – od. den Periodenbau eng verknüpfen, zusammenfügen, constructio verborum tum coniunctionibus copuletur tum dissolutionibus relaxetur, Cic. – od. zwei Wörter zu einem verschlingen = zusammenziehen, libenter etiam copulando verba iungebant, ut sodes pro si audes, sis pro si vis, Cic. – β) Angaben in Gedanken verknüpfen, vereinigen, mens (hominum), quae disiuncta coniungat et cum praesentibus futura copulet, Cic.: ne dividatis saeculum, et antiquos et veteres vocitetis oratores, quos eorundem hominum aures agnoscere ac velut coniungere et copulare potuerunt, Tac. dial. – γ) moral. Zustände eng verknüpfen, fester knüpfen, befestigen, collegii coniunctio non mediocre vinculum mihi quidem attulisse videtur ad voluntates nostras copulandas, Cic. – quin illi remittendo de summa quisque iuris mediis copularent concordiam, Liv. – b) Pers. durch irgend ein Band im Staats - oder Familienleben verknüpfen, eng –, innig verbinden, L. Sullam copulatum sibi quaestorem habere, Vell.: ita quodam uno vinculo copulavit eos (milites), ut nulla nec inter eos nec adversus ducem seditio exstiterit, Liv.: copulati matrimonio, ICt.: feminae plebeiis nuptiis copulatae, ICt. – m. cum u. Abl., equester ordo, qui tum cum senatu copulatus fuit, Cic.: ille sic se cum inimico meo copularat, ut etc., Cic.: secundae adversaeque res tuae copulavere nos tecum, Curt. – m. dopp. Acc., alcis filiam alci c. coniugem (als G.), Amm. 20, 11, 3. – / Synkop. Form coplata bei Lucr. 6, 1086 (1088). – Parag. Infin. copularier, Arnob. 6, 22.

    lateinisch-deutsches > copulo

  • 18 expono

    ex-pōno, posuī, positum, ere, heraus-, offen hinsetzen, aufstellen, I) eig.: A) im allg.: scalas, hinsetzen, anlegen, Verg. Aen. 10, 654: fenum Graecum in sole aut in furno, ut siccescat, Col. 12, 28, 1: eam (partem foliorum inferiorem) supra fieri et exponi ad oculos et ad solem, Gell. 9, 7, 1: im Bilde, vitam in oculis atque in conspectu omnium, Cic. div. in Caec. 27: totam causam explicemus atque ante oculos expositam consideremus, Cic. Rosc. Am. 34. – dah. expositus, v. Örtl., frei daliegend, hinliegend, sich erstreckend, expositae prope in ipsis litoribus urbes, Liv.: Numidia ad ripas exposita fluminis Ampsaci, Mela: rupes exposta (= exposita) ponto, Verg. – B) insbes.: 1) an das Land setzen, a) an das Land werfen, -spülen, os (Orphei) peregrinis arenis, Ov. met. 11, 56: contortas fundo rates Tauromenitanis litoribus (v. der Charybdis), Pacat. pan. 26, 4. – b) als naut. t. t., α) an das Land setzen, landen, ausladen, ausschiffen, lebl. Ggstde., advexi, exposui, Cic.: exp. frnmentum, Cic.: merces suas, ICt.: tegulas de navibus, Liv. – Pers. (bes. Truppen), copias, milites, exercitum, Caes.: ibi Themistoclem, Nep.: milites (ex) navibus, Caes.: filium in terram, Caes.: milites od. exercitum in terram, Caes. u. Liv.: legiones in terram, Vell.: alqm in litus, Liv., in litore, Suet.: alqm in portu Tarentino, Iustin.: exercitum in Africa, Liv.: milites ad eum locum, qui appellabatur Palaeste, Caes. – dah. scherzh., ego istos amasios hoc ictu exponam (an die Luft setzen) atque omnes eiciam foras, Plaut. truc. 658: paene exposivit cubito, hat mich fast auf den Sand gesetzt, Plaut. Cas. 853. – β) über Bord werfen, onus, Marcian. dig. 39, 4, 16. § 8. – 2) öffentlich aufstellen, alqd venditioni, Tac.: bes. zur Schau, vasa Samia, Cic.: u. magnum argenti pondus (eine Masse von Silbergeschirr), Caes.: alqm populo videndum, Ov.: copias in omnibus collibus, gleichs. ausstellen, offen aufstellen, Caes. – 3) ein Kind an einem Orte aussetzen, puellam, Komik.: puerum, Iustin.: pueros, Lact.: filios, Tert.: puellam ad necem, Plaut.: in proxima alluvie pueros, Liv.: infantem ad ianuam matris, Suet.: ingenuus in Gallia natus, sed expositus, Suet.: subst., expositum agnoscere, recipere, Quint.: lex de expositis, Quint. – 4) eine Pflanze usw. ins Land setzen, mense Februario seu planta seu semen exponitur, Pallad. 3, 25, 31. – II) übtr.: 1) aufstellen, vor Augen legen, a) im allg.: praemia alci, Cic.: vitam suam ad imitandum, Cic.: factum (zur Nachahmung), Cic. – b) aussetzen = zur Verfügung stellen, alci DCCC, Cic.: per urbes benigne commeatus, Liv.: colores alci ad variandum, Cic. – c) als jurist. t. t., schriftl. ausstellen, epistulam (einen Schein) in eos exposuit, ICt.: exp. cautionem in alqm, ICt. – 2) mündlich od. schriftlich darlegen, a) aus einandersetzen, darstellen, zeigen, schildern, beschreiben, abhandeln, vitam alcis totam, Cic.: mores Graiorum, Nep.: alqm versibus, Nep.: breviter consulatum alcis, Cic.: Africae situm paucis, Sall.: mandata in senatu, Cic.: plura de alqo, Nep.: bl. de vita imperatorum, Nep.: m. folg. indir. Fragesatz (m. qui, quid, quemadmodum u. dgl.), Lucr., Cic. u.a.: m. folg. Acc. u. Infin. (= zeigen, dartun), Lucr. 1, 121. Cic. Tusc. 1, 26. – b) den Inhalt von etwas in Worte kleiden, aufsetzen, aufstellen, condiciones pacis, Iustin.: orationem obliquam, Iustin. – 3) aussetzen = preisgeben, bloßstellen, gew. exponi od. expositum esse u. Partiz. expositus, a) der Lage, Stellung nach, ager expositus ventis, Plin.: locus expositus solibus, Plin.: mare procellis undique expositum, Mela: mare in omnes tempestates expositum, Sen.: mare nimiā propinquitate ad pericula classium externarum expositum, Liv.: expositi adversus Italiam, Liv.: ut (exercitus) undique hosti exponeretur, Flor.: expositus ad ictus, Liv. u. Curt.: ad omnes ictus, Curt.: contra magnas copias se expositum videre, Auct. b. Afr. – b) den Verhältnissen nach, ne inermes provinciae barbaris nationibus exponerentur, Tac.: expositum ad invidiam Marcelli nomen, Tac.: ut minus ad iniurias fortunae simus expositi, Sen.: libertas exposita ad iniurias Masinissae, Liv.: ira magis exposita contemptui est, Sen. – absol. (iracundi) simplices videntur, quia expositi sunt, weil sie (der Tücke) preisgegeben sind, Sen. de ira 2, 16, 3: u. so bei Spät. oft = dem Hohne preisgeben, nomen dei, Lact.: vitia patriarcharum, Ambros.; vgl. Bünem. Lact. 1, 7. § 7. – 4) ablegen (s. Bünem. Lact. 3, 26, 13 u. 7, 5, 22. Rönsch Itala p. 364), nomen virginitatis, Arnob.: infantiam, Lact.: veterem hominem, Tert.: curas, Arnob. – / Archaist. Perf. exposivit, Plaut. Cas. 853. – Synkop. Partiz. Perf. expostus, Cato r. r. 151, 2. Verg. Aen. 10, 694. Stat. Theb. 5, 551 u. 7, 197.

    lateinisch-deutsches > expono

  • 19 ieiunus

    iēiūnus (bei Plautus auch iāiūnus), a, um, nüchtern, mit leerem Magen, I) eig., meton. u. übtr.: 1) eig.: ante triduo habent ieiunas (oves), halten im Zustande der Nüchternheit, Varro r. r. 2, 11, 9: ita ieiunus, ut ne aquam quidem gustarim, Cic.: Fames, Ov.: os, Plin.: saliva, nüchterner Speichel, Plin. – 2) meton.: a) hungrig, Cic. u.a. – b) durstig, Prop.: ieiuna cupido, Durst, Lucr. – 3) übtr.: a) leer von usw., ohne etwas (als Fehler), corpora suco ieiuna, Lucr.: intestinum, der leere Darm, Leerdarm, Cels. – b) insbes., mager, unfruchtbar, ager, Cic.: quid ieiunius (sc. hoc saxo)? Sen. – c) poet. = wenig, sanies, Verg. georg. 3, 493. – II) bildl.: A) im allg.: imperii divitiarumque avidi ieiunique, gierig u. hungrig nach usw., Iustin.: ieiunae huius orationis aures, unbekannt mit usw., Cic. – B) insbes.: a) mager, unfruchtbar, kraftlos, cognitio, Cic.: calumnia, Cic. – b) trocken, mager, fast- u. kraftlos, oratio, Cic.: res, Cic.: ars, Quint.: Antonius ieiunior, Cic. – c) unbedeutend, si non ieiunum hoc nescio quid, quod ego gessi, et contemnendum videbitur, nicht unbedeutend u. geringfügig erscheint, Cic. ep. 15, 4, 14: nam mihi paulo hoc volgatius et ieiunius videtur, Fronto ep. ad Anton. imp. et inv. 2, 6. p. 108, 12 N. – d) geistig u. moralisch leer = beschränkt, armselig, erbärmlich, fade, illud vero pusilli animi et ipsā malevolentiā ieiuni et inanis, das aber verrät eine kleine Seele und selbst bei der Bösherzigkeit eine armselige und läppische Denkungsart, Cic.: nihil in me perfidiosum et insidiosum et fallax in amicitia, sed no humile quidem aut ieiunum (Albernes, Fades) debes agnoscere, Cic.

    lateinisch-deutsches > ieiunus

  • 20 laus [1]

    1. laus, laudis, f., das Lob, die Anerkennung, Achtung, die der Verdienstvolle genießt, der Ruhm, die Verherrlichung (Ggstz. vituperatio, maledictum [üble Nachrede], reprehensio, crimen, culpa), Plur. laudes, Lob, Lobsprüche, Lobeserhebungen, Lobreden, Loblieder (Ggstz. vituperationes), I) eig. u. meton.: A) eig.: bellica laus, bellicae laudes, Cic.: blandae laudes magistri, Verg.: laus debita, Quint.: falsa, Cic.: imperatoria, Cic.: inanis et infructuosa, Tac. dial.: insignis, Quint.: insolita, Quint.: iucunda, Cic.: maior, Quint.: maxima, Cic.: laudes maximae, Cic.: laus modica, Quint.: nascens, Cic.: laus Pompeiana, Verherrlichung des Pompejus, Cic.: popularis, Quint.: praecipua, Nep.: pulcherrima, Quint.: laus solida, Val. Max.: laus summa, Quint.: laudes summae, Cic.: laus vera, Ter. u. Quint.: laudes funebres, Liv.: laudes meritae, Liv.: laudes verae, Cic. – abundans bellicis laudibus, Cic.: laudis avidus, Cic. u. Sall.: laudis cupidus, Cic.: lande dignus, Cic. u. Hor.: laudibus indignus, Hieron. – m. subj. Genet., laus doctorum, vulgi, Quint. – m. obj. Genet., laus Pompei, Quint.: iuris periti viri, militaris viri, Quint.: continentiae, Cic.: eloquentiae, Quint.: ingenii, Quint.: legum, Quint.: rei militaris, Nep.: virtutis, Quint.: liberatarum Thebarum, Nep.: patriae in libertatem vindicandae, Cic.: dicendi, Cic.: venandi et equitandi, Cic. – omnes tui ad laudem impetus, Cic. – te praepropera festinatio abducet a tantis laudibus, Cic.: cum et illi cives optimi sint et ego ab ista laude non absim, und auch mir dieser Ruhm nicht abgesprochen werden dürfte, Cic.: cum aliquantum ex provincia atque ex imperio laudis accesserit, Cic.: laudem patriae in libertatem vindicandae adamasse, Cic.: adhortari alqm ad certam laudem (Ggstz. a dimicatione deterrere), Cic.: adipisci laudem, Cic., in Sempronio (in der Sache des S.) maximam ab omnibus laudem, Cic.: afferre alci tantam laudem, Verg.: ceterorum laudibus obscuritatem afferre (v. jmds. Taten), Cic.: laude affici, Lob ernten, Cic.: affingere alci falsam laudem, Cic.: agere laudes, Naev. fr.: agere alci laudes gratesque, Plaut., laudes gratiasque, Liv. u. Eutr.: agnoscere Augusti laudes, darin des Au. Lob erkennen, Hor.: asciscendae laudis causā, Cic.: ascribere alqm socium alcis laudibus, Cic.: assequi (erreichen) alcis laudes (Ggstz. exsuperare), Liv.: tua laus pariter cum re publica cecĭdit (ist dahingesunken), Cic.: canere laudem victorum, Phaedr., laudes regum, Curt.: canere suas et imperatoris laudes (v. Soldaten beim Triumph), Liv.: canere ad tibiam clarorum virorum laudes, Cic., laudes heroum ac deorom ad citharam, Quint.: capere (ernten) ex hac una re maximam laudem, Cic. (u. so quantam et quam veram laudem capiet Parmeno! Ter.): loquendi laude carere, Cic.: lande suā non carere (v. einer Sache), Quint.: celebrare alcis laudes, Cic.: celebrare alqd laudibus, Lact., alqd super omnia laudibus, aliquid miris laudibus, Plin.: quantis laudibus suum erum collaudavit, Plaut.: colligere undique omnium laudem, Cic.: communicare bellicas laudes cum multis, vielen einen Anteil am Kriegsruhm zugestehen, Cic.: concedere alci summam dicendi laudem, Cic.: conferre laudem in medium, alle an dem eigenen Ruhm teilnehmen lassen (Ggstz. laudem ex communi ad se trahere), Liv.: consequi laudem, s. cōn-sequorno. II, 2, a, α (Bd. I. S. 1517): cumulare alqm omni laude, Cic., alqm certatim laude, Plin. ep., alqm apud alqm tantis laudibus, Plin. ep.: dare alqd alci laudi, Cic., non laudi, sed vitio, Cic. (u. so si Fabio laudi datum esset, quod [daß er] pingeret, Cic.): debere alci laudem illam, Cic.: deesse alcis laudibus, sich jmds. Belobung entziehen, Cic.: delectari hāc laude dicendi (v. den Athenern), Cic.: non de laude alcis delibare quicquam, Cic.: deterrere alqm a laude, von der Bahn des Ruhmes zurückschrecken, Plin. pan.: vera laus detrahitur (wird geschmälert) alci oratione alcis, Cic.: alci dicere laudes, jmdm. lobsingen, jmds. Lob anstimmen, Ov.: dicere (besingen) laudes alcis, Verg. (vgl. quid prius dicam solitis Parentis laudibus, Hor.): dicere laudes de Caesare, Gell.: ista omnia numquam in culpam, sed in laudem dicuntur, Gell.: o Cn. Pompei sic late longeque diffusa laus, ut etc., Cic.: dolere alienā laude, Cic.: eam laudem hic ducit maximam, das hält er für das gr. L., Ter.: tu nunc id tibi laudi ducis, quod tum fecisti inopiā? Ter.: laudi ducitur (es gereicht zum L.) adulescentulis quam plurimos habuisse amatores, Nep.: efferre alqm laudibus u. summis laudibus ad caelum, Cic.: ferre alqm laudibus in caelum, Nep.: ferre alqd laudibus u. maximis laudibus, Cic., alqm summis laudibus, Nep.: eripere huius generis laudem iam languenti Graeciae et transferre in hanc urbem, Cic.: brevitas laus est interdum in aliqua parte dicendi, Cic.: est ea laus eloquentiae certe maxima, Cic.: principibus placuisse viris non ultima (geringste) laus est, Hor.: quos (pueros) laus formandos est tibi magna datos, Ov.: at illa laus est, magno in genere et in divitiis liberos hominem educare, Plaut.: id facere laus est quod decet, non quod licet, Sen. poët.: laudis est purum tenuisse ferrum, Sen. poët.: apud Graecos in summa laude esse, in hohen Ehren stehen (v. Pers.), Nep.: magnis in laudibus totā fere fuit Graeciā victorem Olympiae citari, wurde es für eine hohe Ehre gehalten, Nep.: haec in Graecia magnae laudi erant, Nep.: ut sempiternae laudi tibi sit iste tribunatus, Cic.: ut coniunctionem amicitiamque nostram utrique: nostrûm laudi sperem fore, Cic.: cum populo Romano et in laude et in gratia esse, bei dem röm. V. Ruhm und Gunst erlangen, Cic.: excellere eodem in genere laudis, Cic., omni genere laudis, Cic.: excipere (ernten) laudem ex eo, quod (daß) etc., Cic.: laudes alcis od. alcis rei exsequi, sich über jmds. L. verbreiten, Liv. fr. u. Plin.: exsuperare alcis laudes (Ggstz. assequi), Liv.: bellicas laudes extenuare verbis easque detrahere ducibus, Cic.: extollere alqm in caelum suis laudibus, Cic.: laudi facere modum, seinem Ehrgeize ein Ziel setzen, Curt.: favere alcis laudi, alcis nascenti laudi, Cic.: faveo quoque laudibus istis, dein Lob ist mir selbst erfreulich, Ov.: ferre alqm laudibus in od. ad caelum, Cic. u. Liv.: ferre alqm od. alqd laudibus, Cic. u. Liv., alqm laudibus miris, Apul., alqm summis laudibus, Nep., alqm tantis laudibus, ut etc., Tac., alqd magnis laudibus, Plin.: ferri praecipuā laude (v. Pers.), Nep.: ferre carmine laudes Herculeas et facta, in Lobliedern die Taten des Herkules preisen, Verg.: florere laudibus, Cic. u. Lucr.: qua in familia laus aliqua forte floruerit, Cic.: brevitas in universa eloquentia laudem non habet, Cic.: quorum neuter summi oratoris habuit laudem, Cic.: Macrochir praecipuam habet laudem amplissimae pulcherrimaeque corporis formae, Nep.: quod omnes laudes habet, id est optimum, Cic.: laudem de me nullus adulter habet, kein Buhler hat noch Ruhm sich geholt an mir, Ov.: cotidianae assiduaeque laudes (Lobreden) ab alqo de nobis habentur, Cic.: alci laudes gratiasque habere maximas, Plaut.: eodem e fonte se hausturum intellegit laudes suas, e quo sit aspersus, Cic.: suo maledicto laudem alcis illustrare, Cic.: imminuere alcis laudem, Cic.: alci tantum impertire laudis, quantum forti viro et sapienti homini debetur, Cic.: implere populares meritis laudibus, unter den Landsleuten das verdiente Lob verbreiten, Liv.: incumbere toto pectore ad laudem, Cic.: invidere laudi alcis, Cic.: ipse meritus est, ut laudetur laudibus, Plaut.: laudemus igitur prius legem ipsam veris et propriis generis sui laudibus, Cic.: libare suo nomini ex aliorum laboribus laudem, Cornif. rhet.: minuere laudem alcis, Cic. u. Liv.: etiam in vulneris dolore cum laude mori, Cic.: obterere invidiā laudem virtutis, Nep.: obteritur laus imperatoria criminibus avaritiae, Cic.: obtrectare alcis laudibus, Liv.: maledicto (üble Nachrede) quidem idcirco nihil in hisce rebus loci est, quod omnia laus occupavit, Cic.: onerare alqm multis laudibus, Phaedr., alqm eximiis laudibus, Liv.: alqm laudibus haud immeritis, Cic.: ornare alqm non solum suis laudibus, sed etiam alienis, Cic.: ornare alqm veris laudibus, Cic.: ornare res alcis divinis laudibus, Cic.: sibi parĕre maximam laudem ex illa accusatione nobili et gloriosa, Cic.: alcis laus perfertur ad nos nec obscuro nec vario sermone, sed et clarissimā et unā omnium voce, Cic.: petere laudes fucosas, Porcius poët. bei Suet.: quae est ista laus, quae possit e macello peti, Cic.: neque ego hoc in tua laude pono, rechne ich dir als Lob an, Cic.: ipsum Latine loqui est illud quidem in magna laude ponendum, Cic.: praedicare alqd miris laudibus, Plin.: praeripere aliis eam laudem, Cic.: alci praeripere desponsam iam et destinatam laudem, Cic.: dicendi non ita multum laude processisse, Cic.: quaeritur in re domestica continentiae laus, in publica dignitatis, Cic.: referre (erneuern) veterem Valeriae gentis in liberanda patria laudem, Cic.: scribere laudem victori cuidam pyctae, ein Lobgedicht schreiben, Phaedr.: scribere de Alexandri laudibus, Gell.: servire in eo magis suae quam vestrae laudi existimationique, Cic.: alqm aliqua ex parte in societatem laudum suarum venire pati, teilnehmen lassen an usw., Cic.: suffragari alcis laudi et in senatu et ceteris rebus, Cic.: subvenire alcis laudi, Cic.: omnes suas laudes transfundere ad alqm (Ggstz. exhaurire aliquam partem ex alcis laudibus), Cic.: tribuere alci laudem suam, Cic., alci rei summam laudem, Cic.: laudem ex communi ad se trahere (Ggstz. laudem conferre in medium), Liv.: venari laudem modestiae in ea re, Cic.: viget apud eos venandi et equitandi laus, Cic.: laudem eorum iam prope senescentem ab oblivione hominum atque a silentio vindicare, Cic.: vivere in laude, fort u. fort nichts als Lob ernten, Cic.

    B) meton.: a) die löbliche Handlung od. Tat, das Verdienst, die ruhmvolle Wirksamkeit, laus Thesea, Ov.: hae tantae summis in rebus laudes. so r. W., Cic.: aberat tertia laus, Cic.: cuius laudis ut memoria maneret, Nep.: sunt hic etiam sua praemia laudi, Verg. – b) Plur. laudes = löbliche, rühmliche Eigenschaften, Vorzüge, conferre se alcis laudibus, Phaedr. 4, 24 (23), 4: quarum laudum gloriam adamaris, quibus artibus eae laudes comparantur, in iis esse laborandum, Cic. ep. 2, 4, 2: Ggstz., est enim (signum Corinthium) nudum nec aut vitia, si qua sunt, celat aut laudes parum ostentat, Plin. ep. 3, 6, 2: quorum operum et laudes et culpae (Mängel, Gebrechen) aeternae solent permanere, Vitr. 3, 1, 4.

    II) übtr., der Wert einer Sache, coccum in laude est, Plin.: Cois amphoris laus maxima, Plin.: Creticae cotes diu maximam laudem habuere, Plin. – / Genet. Plur. gew. laudum; doch auch laudium, wie Cic. Phil. 2, 28 cod. Vat. Sidon. carm. 23, 31. Itin. Alex. 53 (119).

    lateinisch-deutsches > laus [1]

См. также в других словарях:

  • agnoscere — index recognize (perceive) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Agnoscere — The terms Agnoscere or Cognoscere are Latin verbs which may refer to: Knowledge Cognition Cognizance (disambiguation) Viam agnoscere veritatis (disambiguation), various 13th century papal communications with the Mongols See also List of… …   Wikipedia

  • Agnoscere — Vedkende sig, indrømme …   Danske encyklopædi

  • Viam agnoscere veritatis (1248) — Viam agnoscere veritatis is the name of a letter written by Pope Innocent IV to the Mongols. It was written on November 22, 1248, and was Pope Innocent s reply to a message from Mongol commander Baiju. Innocent IV had previously sent two letters… …   Wikipedia

  • Viam agnoscere veritatis — or Viam cognoscere veritatis , both meaning That they know the way of truth , refers to one of the following papal communications from Pope Innocent IV to the Mongols in the 13th century:* Dei patris immensa, letter sent March 5, 1245, carried by …   Wikipedia

  • Dei patris immensa — For other similar letters, see Viam agnoscere veritatis. Dei patris immensa was a letter written by Pope Innocent IV to the Mongols (the Pope also wrote other letters to the Mongols, which are known as Cum non solum and Viam agnoscere veritatis) …   Wikipedia

  • Aïbeg and Serkis — Aïbeg and Serkis, also Aibeg and Sergis or Aïbäg and Särgis, were two ambassadors sent by the Mongol ruler Baichu to Pope Innocent IV in 1247 1248. They were the first Mongol envoys to Europe. Aïbeg ( Moon Prince ) is thought to have been a… …   Wikipedia

  • recognoistre — Recognoistre, act. pe. Agnoscere, Cognoscere, Recognoscere, Noscitare. Ainsi dit on, Recognoistre sa scedule, Autographum agnoscere. et Recognoissance de scedule, Agnitio autographi. Recognoistre aussi est explorer, sonder. Explorare, comme,… …   Thresor de la langue françoyse

  • Ascelin of Lombardia — receiving a letter from Pope Innocent IV, and remitting it to the Mongol general Baiju. Ascelin of Lombardia, also known as Nicolas Ascelin or Ascelin of Cremona, was a 13th century Dominican friar whom Pope Innocent IV sent as an envoy to the… …   Wikipedia

  • Franco-Mongol alliance — 1305 letter (a roll measuring 302 by 50 centimetres (9.91 by 1.6 ft)) from the Ilkhan Mongol Öljaitü to King Philip IV of France, suggesting military collaboration …   Wikipedia

  • Cum non solum — For other similar letters, see Viam agnoscere veritatis. Cum non solum was a letter written by Pope Innocent IV to the Mongols on March 13, 1245. In it, Pope Innocent appeals to the Mongols to desist from attacking Christians and other nations,… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»