-
1 edurus
hard. -
2 durus
hard, harsh, tough, strong,enduring, / rough, rude, uncouth. -
3 rigida
rĭgĭdus, a, um, adj. [rigeo], stiff, hard, inflexible, rigid (mostly poet. and in postAug. prose; cf. durus).I.Lit.:II.pruinae,
Lucr. 2, 521; cf.:rigidum permanat frigus ad ossa,
id. 1, 355:tellus,
Verg. G. 2, 316:aqua,
Ov. Tr. 3, 10, 48:umbrae,
Lucr. 5, 764:frigus,
id. 1, 356:cervicem rectam oportet esse non rigidam aut supinam,
Quint. 11, 3, 82; cf. id. 11, 3, 160; so,cervix,
Liv. 35, 11; Suet. Tib. 68; Ov. Tr. 1, 4, 14:artus morte,
Lucr. 6, 1196:crura,
Cic. N. D. 1, 36, 101:rostrum,
Ov. M. 5, 673:cornu,
id. ib. 9, 85:setae,
id. ib. 8, 428:capilli,
id. ib. 10, 425:oculi (with extenti),
Quint. 11, 3, 76 et saep.:quercus,
Verg. E. 6, 28; cf.columnae,
Ov. F. 3, 529:malus,
id. H. 5, 53.—In mal. part.: illud,
Petr. 134, 11; cf. Mart. 6, 49, 2.—Hence: custos ruris,
i. e. Priapus, Ov. F. 1, 391; Auct. Priap. 46; and absol.: rĭgĭda, f., Cat. 56, 7:silices,
hard, Ov. M. 9, 613; 225:saxum,
id. ib. 4, 517:mons,
hard, rocky, id. ib. 8, 797:Niphates,
Hor. C. 2, 9, 20:ferrum,
Ov. R. Am. 19:serae,
id. F. 1, 124:ensis,
Verg. A. 12, 304; Ov. M. 3, 118:hasta,
Verg. A. 10, 346:unguis,
Ov. Am. 2, 6, 4 et saep.—Trop., stiff, hard, inflexible, rigid; hardy, stern, rough (syn.:a.tristis, severus): vox,
hard, harsh, Quint. 11, 3, 32:Sabini,
rough, rude, unpolished, Hor. Ep. 2, 1, 25; Ov. M. 14, 797:Getae,
Hor. C. 3, 24, 11; Ov. Tr. 5, 1, 46:fossor,
hardy, Mart. 7, 71, 4; cf.manus,
Ov. M. 14, 647:virtutis verae custos rigidusque satelles,
stern, inflexible, Hor. Ep. 1, 1, 17; so,censor,
Ov. A. A. 2, 664:parens,
id. M. 2, 813:senes,
id. F. 4, 310:mens,
id. H. 3, 96:vultus,
id. ib. 4, 73:rigidi et tristes satellites,
Tac. A. 16, 22:(Cato) rigidae innocentiae,
Liv. 39, 40, 10; cf.of the younger Cato: rigidi servator honesti,
Luc. 2, 389; so,mores,
Ov. R. Am. 762:rigida duraque sententia Macri,
Plin. Ep. 4, 9, 19; Sen. Ep. 11, 10; 21, 3; 81, 4:Mars,
rough, fierce, Ov. M. 8, 20:leo,
Mart. 10, 65, 13.— Comp.:quis non intellegit Canachi signa rigidiora esse quam ut imitentur veritatem?
too stiff, hard, harsh, Cic. Brut. 18, 70:similis in statuariis differentia... jam minus rigida Calamis fecit,
Quint. 12, 10, 7.— Sup.:Abdera fatua et stoliditatis rigidissimae,
Arn. 5, 164.—Hence, adv.: rĭgĭdē.Inflexibly; in a straight line, Vitr. 2, 3, 2; Sen. Ben. 2, 17, 4.—b.Rigorously, severely, Ov. Tr. 2, 251.— Comp.:disciplinam militarem rigidius adstringere,
Val. Max. 9, 7 fin. -
4 rigidus
rĭgĭdus, a, um, adj. [rigeo], stiff, hard, inflexible, rigid (mostly poet. and in postAug. prose; cf. durus).I.Lit.:II.pruinae,
Lucr. 2, 521; cf.:rigidum permanat frigus ad ossa,
id. 1, 355:tellus,
Verg. G. 2, 316:aqua,
Ov. Tr. 3, 10, 48:umbrae,
Lucr. 5, 764:frigus,
id. 1, 356:cervicem rectam oportet esse non rigidam aut supinam,
Quint. 11, 3, 82; cf. id. 11, 3, 160; so,cervix,
Liv. 35, 11; Suet. Tib. 68; Ov. Tr. 1, 4, 14:artus morte,
Lucr. 6, 1196:crura,
Cic. N. D. 1, 36, 101:rostrum,
Ov. M. 5, 673:cornu,
id. ib. 9, 85:setae,
id. ib. 8, 428:capilli,
id. ib. 10, 425:oculi (with extenti),
Quint. 11, 3, 76 et saep.:quercus,
Verg. E. 6, 28; cf.columnae,
Ov. F. 3, 529:malus,
id. H. 5, 53.—In mal. part.: illud,
Petr. 134, 11; cf. Mart. 6, 49, 2.—Hence: custos ruris,
i. e. Priapus, Ov. F. 1, 391; Auct. Priap. 46; and absol.: rĭgĭda, f., Cat. 56, 7:silices,
hard, Ov. M. 9, 613; 225:saxum,
id. ib. 4, 517:mons,
hard, rocky, id. ib. 8, 797:Niphates,
Hor. C. 2, 9, 20:ferrum,
Ov. R. Am. 19:serae,
id. F. 1, 124:ensis,
Verg. A. 12, 304; Ov. M. 3, 118:hasta,
Verg. A. 10, 346:unguis,
Ov. Am. 2, 6, 4 et saep.—Trop., stiff, hard, inflexible, rigid; hardy, stern, rough (syn.:a.tristis, severus): vox,
hard, harsh, Quint. 11, 3, 32:Sabini,
rough, rude, unpolished, Hor. Ep. 2, 1, 25; Ov. M. 14, 797:Getae,
Hor. C. 3, 24, 11; Ov. Tr. 5, 1, 46:fossor,
hardy, Mart. 7, 71, 4; cf.manus,
Ov. M. 14, 647:virtutis verae custos rigidusque satelles,
stern, inflexible, Hor. Ep. 1, 1, 17; so,censor,
Ov. A. A. 2, 664:parens,
id. M. 2, 813:senes,
id. F. 4, 310:mens,
id. H. 3, 96:vultus,
id. ib. 4, 73:rigidi et tristes satellites,
Tac. A. 16, 22:(Cato) rigidae innocentiae,
Liv. 39, 40, 10; cf.of the younger Cato: rigidi servator honesti,
Luc. 2, 389; so,mores,
Ov. R. Am. 762:rigida duraque sententia Macri,
Plin. Ep. 4, 9, 19; Sen. Ep. 11, 10; 21, 3; 81, 4:Mars,
rough, fierce, Ov. M. 8, 20:leo,
Mart. 10, 65, 13.— Comp.:quis non intellegit Canachi signa rigidiora esse quam ut imitentur veritatem?
too stiff, hard, harsh, Cic. Brut. 18, 70:similis in statuariis differentia... jam minus rigida Calamis fecit,
Quint. 12, 10, 7.— Sup.:Abdera fatua et stoliditatis rigidissimae,
Arn. 5, 164.—Hence, adv.: rĭgĭdē.Inflexibly; in a straight line, Vitr. 2, 3, 2; Sen. Ben. 2, 17, 4.—b.Rigorously, severely, Ov. Tr. 2, 251.— Comp.:disciplinam militarem rigidius adstringere,
Val. Max. 9, 7 fin. -
5 dūrō
dūrō āvī ātus, āre [durus]. I. Trans, to make hard, harden, solidify: fumo uvam, dry, H.: calor durat (terram), V.: caementa calce durata, L.: solo nives, H.: undam in glaciem, Tb.—Fig., to harden with use, make hardy, inure: membra animumque, H.: umeros ad volnera, V.: hoc se labore, Cs.: adversus mala duratus, L.— To render hard, make insensible, dull, blunt: ferro (Iuppiter) duravit saecula, H. — To bear, endure, resist: laborem, V.: Vix durare carinae Possunt Aequor, H. — II. Intrans, to grow hard: Tum durare solum Coeperit, V.— To be inured, be patient, wait, persevere, endure, hold out: hic, T.: in labore sub pellibus, L.: Durate et vosmet servate, V. — Pass impers.: nec durari extra tecta poterat, L. — To hold out, continue, last, remain: totidem per annos, V.: duret gentibus odium sui, Ta.: durante originis vi, Ta.: eadem horam durare probantes, H.: durando saecula vincit, V.: in hanc saeculi lucem, to survive, Ta.: durant colles, i. e. extend, Ta.* * *durare, duravi, duratus Vharden, make hard; become hard/stern; bear, last, remain, continue; endure -
6 dura
dūrus, a, um, adj. [etym. dub.; cf. Sanscr. root dhar, to fix, confirm], hard.I.Lit.A.Orig. as affecting the sense of feeling:(α).et validi silices ac duri robora ferri,
Lucr. 2, 449; so,silex,
Verg. A. 6, 471:ferrum,
Hor. C. 3, 11, 31:cautes,
Verg. A. 4, 366; Ov. M. 4, 672:bipennes,
Hor. C. 4, 4, 57:ligones,
id. Epod. 5, 30:aratrum,
id. S. 1, 1, 28:compes,
id. Epod. 4, 4:pellis,
Lucr. 6, 1195; Verg. G. 3, 502:arva,
id. ib. 2, 341; cf.cutis,
Ov. M. 8, 805:alvus,
Cels. 6, 18, 9; Hor. S. 2, 4, 27: aqua, hard, i. e. containing much earthy matter, Cels. 2, 30 fin.; cf.muria,
saturated with salt, Col. 6, 30 fin.; 12, 6, 1 et saep., v. muria:dumeta,
i. e. rough, Ov. M. 1, 105 et saep.:gallina,
tough, not yet boiled tender, Hor. S. 2, 4, 18; cf.:fungi, qui in coquendo duriores fient,
Plin. 22, 23, 47, § 99 et saep.— Sup.:ladanum durissimum tactu,
Plin. 26, 8, 30, § 48; cf.:durissimus tophus vel carbunculus,
Col. 3, 11, 7 et saep.—As subst.: dūrum, i, n.E duro (sc. ligno), of the hardened wood of the vine, Col. 3, 6, 2; 3, 10, 15; 21 et saep.; cf. duramentum.—(β).Durum cacare, Mart. 3, 89, 2.—B.Transf.1.As affecting the sense of taste:2.vinum, opp. suavis,
hard, harsh, Pall. Oct. 14, 5; cf.:sapor Bacchi,
Verg. G. 4, 102:acetum,
Ser. Samm. 40 and 351.—As affecting the ear:II.vocis genera permulta:... grave acutum, flexibile durum,
Cic. N. D. 2, 58, 146; cf. Quint. 11, 3, 15 and 32.—Hence, in rhet., hard, rough (cf. asper, II.):aspera et dura et dissoluta et hians oratio,
Quint. 8, 6, 62:consonantes,
id. 11, 3, 35:syllabae,
id. 12, 10, 30:verba,
id. 8, 3, 32 sq.; cf. id. 1, 5, 72:compositio,
id. 9, 4, 142.Trop.A.Opp. to cultivated, rough, rulde, uncultivated:2.Q. Aelius Tubero ut vita sic oratione durus, incultus, horridus,
Cic. Brut. 31; cf.:(Stoici) horridiores evadunt, asperiores, duriores, et oratione et moribus,
id. Fin. 4, 28, 78; id. Mur. 29:Attilius poëta durissimus,
id. Att. 14, 20, 3:C. Marius, qui durior ad haec studia videbatur,
id. Arch. 9, 19; cf. Quint. 10, 1, 93; 8 prooem. § 26; Hor. S. 1, 4, 8 al.:pictor durus in coloribus,
Plin. 35, 11, 40, § 137; cf. Quint. 12, 10, 7: Fauni, gens duro robore nata, Verg. A. 8, 315; cf.:terrea progenies duris caput extulit arvis,
id. G. 2, 341; cf. also Stat. Th. 4, 276 sq.; Ov. Tr. 3, 11, 8.—But sometimes as a praiseworthy quality, opp. to soft, weakly, hardy, vigorous (esp. freq. in poets):B.fortes et duri Spartiatae,
Cic. Tusc. 1, 43; cf.:Ligures, durum in armis genus,
Liv. 27, 48:durum genus experiensque laborum,
hardy, Ov. M. 1, 414:unde homines nati, durum genus,
Verg. G. 1, 63 (cf. laas and laos, Pind. Ol. 9, 71):gens dura atque aspera cultu,
a hardy race, id. A. 5, 730:genus humanum durius, tellus quod dura creāsset,
Lucr. 5, 926:Dardanidae,
Verg. A. 3, 94:Hannibal,
Hor. C. 2, 12, 2:Iberia,
id. ib. 4, 14, 50:vindemiator,
id. S. 1, 7, 29; cf.:ilia messorum,
id. Epod. 3, 4:juvenci,
Ov. M. 3, 584 et saep. —Opp. to morally mild, gentle, harsh, rough, stern, unyielding, unfeeling, insensible, obstinate:C.quis se tam durum agrestemque praeberet, qui, etc.,
Cic. Or. 43, 148; cf.:quis nostrum animo tam agresti et duro fuit, ut? etc.,
id. Arch. 8:neque sunt audiendi, qui virtutem duram et quasi ferream esse quandam volunt,
id. Lael. 13 fin.;ingenio esse duro atque inexorabili,
Ter. Ph. 3, 2, 12:satis pater durus fui,
id. Heaut. 3, 1, 30; cf. id. Ad. 1, 1, 39; Cic. Cael. 16; Hor. S. 1, 2, 17:Varius qui est habitus judex durior,
Cic. Fin. 2, 19, 62: cf. Caes. B. C. 3, 20, 4:mala vel duri lacrimas motura Catonis,
Luc. 9, 50: duriorem se praebere alicujus miserae et afflictae fortunae, Anton. ap. Cic. Att. 14, 13 A (cf. opp. at the end of the letter: se placabiliorem praebere):duri hominis vel potius vix hominis videtur, periculum capitis inferre multis,
Cic. Off. 2, 14, 50; Hor. C. 4, 1, 7:quid nos dura refugimus aetas?
id. ib. 1, 35, 34:ōs durum,
shameless, impudent, Ter. Eun. 4, 7, 36 Ruhnk.; Cic. Quint. 24 fin.; Ov. M. 5, 451:cor,
Vulg. Sirach, 3, 27 et saep. Of the austerity of the Stoic mode of living, v. above, A.—Of things, hard, severe, toilsome; troublesome, burdensome, disagreeable; adverse, unfortunate:A.opulento homini hoc servitus dura est,
Plaut. Am. 1, 1, 12; so,servitus,
Cic. Rep. 1, 44; 2, 25; cf.lex,
Plaut. Merc. 4, 6, 1:condicio,
Cic. Rab. Post. 6 fin.:provincia,
Ter. Ph. 1, 2, 23; cf.partes,
id. Eun. 2, 3, 62; Anton. ap. Cic. Att. 10, 8 A:dolor,
Lucr. 3, 460:labor,
id. 5, 1272:subvectiones,
Caes. B. G. 7, 10, 1:venatus,
Ov. M. 4, 307:dura cultu et aspera plaga,
Liv. 45, 30 fin.:durissimo tempore anni,
Caes. B. G. 7, 8, 2; cf. id. B. C. 3, 25, 3; Hirt. B. G. 8, 5 fin.:morbum acrem ac durum,
Plaut. Men. 5, 2, 119; cf.valetudo,
Hor. S. 2, 2, 88:dolores,
Verg. A. 5, 5:frigus,
Plaut. Men. 5, 6, 10:fames,
Hor. S. 1, 2, 6:pauperies,
id. C. 4, 9, 49:causa,
Lucr. 3, 485; Quint. 4, 1, 25; Hor. S. 1, 10, 26:nomen (opp. molle),
Cic. Off. 1, 12:verbum,
id. Brut. 79, 274:propositio,
Quint. 4, 5, 5 et saep.: De. Etiamne id lex coëgit? Ph. Illud durum, Ter. Ph. 2, 1, 8; so in the neutr. sing., Quint. 11, 1, 85; 12, 1, 36; Hor. S. 1, 9, 42 et saep.; cf.ellipt.: non vanae redeat sanguis imagini... Durum: sed levius fit patientia, etc.,
Hor. C. 1, 24, 19. In plur. subst.: dura, ōrum, n., hardships, difficulties:siccis omnia dura deus proposuit,
Hor. C. 1, 18, 3; id. Ep. 2, 1, 141; Sen. Oedip. 208; Verg. A. 8, 522:ego dura tuli,
Ov. M. 9, 544 al. (In fem. plur. ellipt., sc. partes, Ter. Heaut. 2, 4, 22 very dub.).— Comp.:hi, si quid erat durius, concurrebant,
if any unusual difficulty occurred, Caes. B. G. 1, 48, 6; 5, 29, 6; id. B. C. 3, 94, 6.— Adv. posit. in two forms: dūrĭter and dūre.(Acc. to 1. A.) Hardly:B.juga premunt duriter colla (boum),
Vitr. 10, 8.— Comp.:durius,
Vitr. 10, 15 fin. —(Acc. to II. A.-C.)1.Hardly, stiffly, awkwardly:b.membra moventes Duriter,
Lucr. 5, 1401:duriter,
Auct. Her. 4, 10, 15; Gell. 17, 10, 15:dure,
Hor. Ep. 2, 1, 66; Quint. 9, 4, 58; 10, 2, 19; Gell. 18, 11, 2.— Comp., Ov. R. Am. 337; Hor. S. 2, 3, 22; Quint. 8, 6, 24; 9, 4, 15; 117.—Hardily, rigorously, austerely:2.vitam parce ac duriter agebat,
Ter. And. 1, 1, 47; id. Ad. 1, 1, 20; Novius ap. Non. 512.—Harshly, roughly, sternly:3.quam tibi ex ore orationem duriter dictis dedit,
Enn. Trag. v. 348 Vahl.:duriter,
Afran. Com. v. 251 Rib.; Ter. Ad. 4, 5, 28.— Comp., Cic. Lig. 6; id. Att. 1, 1, 4; id. Fam. 11, 27, 7; Caes. B. C. 1, 22 fin.; Tac. Agr. 16; id. A. 3, 52; Sen. Ep. 8; Vulg. Gen. 42, 7.— Sup., Hadrian. in Dig. 47, 14, 1.— -
7 durum
dūrus, a, um, adj. [etym. dub.; cf. Sanscr. root dhar, to fix, confirm], hard.I.Lit.A.Orig. as affecting the sense of feeling:(α).et validi silices ac duri robora ferri,
Lucr. 2, 449; so,silex,
Verg. A. 6, 471:ferrum,
Hor. C. 3, 11, 31:cautes,
Verg. A. 4, 366; Ov. M. 4, 672:bipennes,
Hor. C. 4, 4, 57:ligones,
id. Epod. 5, 30:aratrum,
id. S. 1, 1, 28:compes,
id. Epod. 4, 4:pellis,
Lucr. 6, 1195; Verg. G. 3, 502:arva,
id. ib. 2, 341; cf.cutis,
Ov. M. 8, 805:alvus,
Cels. 6, 18, 9; Hor. S. 2, 4, 27: aqua, hard, i. e. containing much earthy matter, Cels. 2, 30 fin.; cf.muria,
saturated with salt, Col. 6, 30 fin.; 12, 6, 1 et saep., v. muria:dumeta,
i. e. rough, Ov. M. 1, 105 et saep.:gallina,
tough, not yet boiled tender, Hor. S. 2, 4, 18; cf.:fungi, qui in coquendo duriores fient,
Plin. 22, 23, 47, § 99 et saep.— Sup.:ladanum durissimum tactu,
Plin. 26, 8, 30, § 48; cf.:durissimus tophus vel carbunculus,
Col. 3, 11, 7 et saep.—As subst.: dūrum, i, n.E duro (sc. ligno), of the hardened wood of the vine, Col. 3, 6, 2; 3, 10, 15; 21 et saep.; cf. duramentum.—(β).Durum cacare, Mart. 3, 89, 2.—B.Transf.1.As affecting the sense of taste:2.vinum, opp. suavis,
hard, harsh, Pall. Oct. 14, 5; cf.:sapor Bacchi,
Verg. G. 4, 102:acetum,
Ser. Samm. 40 and 351.—As affecting the ear:II.vocis genera permulta:... grave acutum, flexibile durum,
Cic. N. D. 2, 58, 146; cf. Quint. 11, 3, 15 and 32.—Hence, in rhet., hard, rough (cf. asper, II.):aspera et dura et dissoluta et hians oratio,
Quint. 8, 6, 62:consonantes,
id. 11, 3, 35:syllabae,
id. 12, 10, 30:verba,
id. 8, 3, 32 sq.; cf. id. 1, 5, 72:compositio,
id. 9, 4, 142.Trop.A.Opp. to cultivated, rough, rulde, uncultivated:2.Q. Aelius Tubero ut vita sic oratione durus, incultus, horridus,
Cic. Brut. 31; cf.:(Stoici) horridiores evadunt, asperiores, duriores, et oratione et moribus,
id. Fin. 4, 28, 78; id. Mur. 29:Attilius poëta durissimus,
id. Att. 14, 20, 3:C. Marius, qui durior ad haec studia videbatur,
id. Arch. 9, 19; cf. Quint. 10, 1, 93; 8 prooem. § 26; Hor. S. 1, 4, 8 al.:pictor durus in coloribus,
Plin. 35, 11, 40, § 137; cf. Quint. 12, 10, 7: Fauni, gens duro robore nata, Verg. A. 8, 315; cf.:terrea progenies duris caput extulit arvis,
id. G. 2, 341; cf. also Stat. Th. 4, 276 sq.; Ov. Tr. 3, 11, 8.—But sometimes as a praiseworthy quality, opp. to soft, weakly, hardy, vigorous (esp. freq. in poets):B.fortes et duri Spartiatae,
Cic. Tusc. 1, 43; cf.:Ligures, durum in armis genus,
Liv. 27, 48:durum genus experiensque laborum,
hardy, Ov. M. 1, 414:unde homines nati, durum genus,
Verg. G. 1, 63 (cf. laas and laos, Pind. Ol. 9, 71):gens dura atque aspera cultu,
a hardy race, id. A. 5, 730:genus humanum durius, tellus quod dura creāsset,
Lucr. 5, 926:Dardanidae,
Verg. A. 3, 94:Hannibal,
Hor. C. 2, 12, 2:Iberia,
id. ib. 4, 14, 50:vindemiator,
id. S. 1, 7, 29; cf.:ilia messorum,
id. Epod. 3, 4:juvenci,
Ov. M. 3, 584 et saep. —Opp. to morally mild, gentle, harsh, rough, stern, unyielding, unfeeling, insensible, obstinate:C.quis se tam durum agrestemque praeberet, qui, etc.,
Cic. Or. 43, 148; cf.:quis nostrum animo tam agresti et duro fuit, ut? etc.,
id. Arch. 8:neque sunt audiendi, qui virtutem duram et quasi ferream esse quandam volunt,
id. Lael. 13 fin.;ingenio esse duro atque inexorabili,
Ter. Ph. 3, 2, 12:satis pater durus fui,
id. Heaut. 3, 1, 30; cf. id. Ad. 1, 1, 39; Cic. Cael. 16; Hor. S. 1, 2, 17:Varius qui est habitus judex durior,
Cic. Fin. 2, 19, 62: cf. Caes. B. C. 3, 20, 4:mala vel duri lacrimas motura Catonis,
Luc. 9, 50: duriorem se praebere alicujus miserae et afflictae fortunae, Anton. ap. Cic. Att. 14, 13 A (cf. opp. at the end of the letter: se placabiliorem praebere):duri hominis vel potius vix hominis videtur, periculum capitis inferre multis,
Cic. Off. 2, 14, 50; Hor. C. 4, 1, 7:quid nos dura refugimus aetas?
id. ib. 1, 35, 34:ōs durum,
shameless, impudent, Ter. Eun. 4, 7, 36 Ruhnk.; Cic. Quint. 24 fin.; Ov. M. 5, 451:cor,
Vulg. Sirach, 3, 27 et saep. Of the austerity of the Stoic mode of living, v. above, A.—Of things, hard, severe, toilsome; troublesome, burdensome, disagreeable; adverse, unfortunate:A.opulento homini hoc servitus dura est,
Plaut. Am. 1, 1, 12; so,servitus,
Cic. Rep. 1, 44; 2, 25; cf.lex,
Plaut. Merc. 4, 6, 1:condicio,
Cic. Rab. Post. 6 fin.:provincia,
Ter. Ph. 1, 2, 23; cf.partes,
id. Eun. 2, 3, 62; Anton. ap. Cic. Att. 10, 8 A:dolor,
Lucr. 3, 460:labor,
id. 5, 1272:subvectiones,
Caes. B. G. 7, 10, 1:venatus,
Ov. M. 4, 307:dura cultu et aspera plaga,
Liv. 45, 30 fin.:durissimo tempore anni,
Caes. B. G. 7, 8, 2; cf. id. B. C. 3, 25, 3; Hirt. B. G. 8, 5 fin.:morbum acrem ac durum,
Plaut. Men. 5, 2, 119; cf.valetudo,
Hor. S. 2, 2, 88:dolores,
Verg. A. 5, 5:frigus,
Plaut. Men. 5, 6, 10:fames,
Hor. S. 1, 2, 6:pauperies,
id. C. 4, 9, 49:causa,
Lucr. 3, 485; Quint. 4, 1, 25; Hor. S. 1, 10, 26:nomen (opp. molle),
Cic. Off. 1, 12:verbum,
id. Brut. 79, 274:propositio,
Quint. 4, 5, 5 et saep.: De. Etiamne id lex coëgit? Ph. Illud durum, Ter. Ph. 2, 1, 8; so in the neutr. sing., Quint. 11, 1, 85; 12, 1, 36; Hor. S. 1, 9, 42 et saep.; cf.ellipt.: non vanae redeat sanguis imagini... Durum: sed levius fit patientia, etc.,
Hor. C. 1, 24, 19. In plur. subst.: dura, ōrum, n., hardships, difficulties:siccis omnia dura deus proposuit,
Hor. C. 1, 18, 3; id. Ep. 2, 1, 141; Sen. Oedip. 208; Verg. A. 8, 522:ego dura tuli,
Ov. M. 9, 544 al. (In fem. plur. ellipt., sc. partes, Ter. Heaut. 2, 4, 22 very dub.).— Comp.:hi, si quid erat durius, concurrebant,
if any unusual difficulty occurred, Caes. B. G. 1, 48, 6; 5, 29, 6; id. B. C. 3, 94, 6.— Adv. posit. in two forms: dūrĭter and dūre.(Acc. to 1. A.) Hardly:B.juga premunt duriter colla (boum),
Vitr. 10, 8.— Comp.:durius,
Vitr. 10, 15 fin. —(Acc. to II. A.-C.)1.Hardly, stiffly, awkwardly:b.membra moventes Duriter,
Lucr. 5, 1401:duriter,
Auct. Her. 4, 10, 15; Gell. 17, 10, 15:dure,
Hor. Ep. 2, 1, 66; Quint. 9, 4, 58; 10, 2, 19; Gell. 18, 11, 2.— Comp., Ov. R. Am. 337; Hor. S. 2, 3, 22; Quint. 8, 6, 24; 9, 4, 15; 117.—Hardily, rigorously, austerely:2.vitam parce ac duriter agebat,
Ter. And. 1, 1, 47; id. Ad. 1, 1, 20; Novius ap. Non. 512.—Harshly, roughly, sternly:3.quam tibi ex ore orationem duriter dictis dedit,
Enn. Trag. v. 348 Vahl.:duriter,
Afran. Com. v. 251 Rib.; Ter. Ad. 4, 5, 28.— Comp., Cic. Lig. 6; id. Att. 1, 1, 4; id. Fam. 11, 27, 7; Caes. B. C. 1, 22 fin.; Tac. Agr. 16; id. A. 3, 52; Sen. Ep. 8; Vulg. Gen. 42, 7.— Sup., Hadrian. in Dig. 47, 14, 1.— -
8 durus
dūrus, a, um, adj. [etym. dub.; cf. Sanscr. root dhar, to fix, confirm], hard.I.Lit.A.Orig. as affecting the sense of feeling:(α).et validi silices ac duri robora ferri,
Lucr. 2, 449; so,silex,
Verg. A. 6, 471:ferrum,
Hor. C. 3, 11, 31:cautes,
Verg. A. 4, 366; Ov. M. 4, 672:bipennes,
Hor. C. 4, 4, 57:ligones,
id. Epod. 5, 30:aratrum,
id. S. 1, 1, 28:compes,
id. Epod. 4, 4:pellis,
Lucr. 6, 1195; Verg. G. 3, 502:arva,
id. ib. 2, 341; cf.cutis,
Ov. M. 8, 805:alvus,
Cels. 6, 18, 9; Hor. S. 2, 4, 27: aqua, hard, i. e. containing much earthy matter, Cels. 2, 30 fin.; cf.muria,
saturated with salt, Col. 6, 30 fin.; 12, 6, 1 et saep., v. muria:dumeta,
i. e. rough, Ov. M. 1, 105 et saep.:gallina,
tough, not yet boiled tender, Hor. S. 2, 4, 18; cf.:fungi, qui in coquendo duriores fient,
Plin. 22, 23, 47, § 99 et saep.— Sup.:ladanum durissimum tactu,
Plin. 26, 8, 30, § 48; cf.:durissimus tophus vel carbunculus,
Col. 3, 11, 7 et saep.—As subst.: dūrum, i, n.E duro (sc. ligno), of the hardened wood of the vine, Col. 3, 6, 2; 3, 10, 15; 21 et saep.; cf. duramentum.—(β).Durum cacare, Mart. 3, 89, 2.—B.Transf.1.As affecting the sense of taste:2.vinum, opp. suavis,
hard, harsh, Pall. Oct. 14, 5; cf.:sapor Bacchi,
Verg. G. 4, 102:acetum,
Ser. Samm. 40 and 351.—As affecting the ear:II.vocis genera permulta:... grave acutum, flexibile durum,
Cic. N. D. 2, 58, 146; cf. Quint. 11, 3, 15 and 32.—Hence, in rhet., hard, rough (cf. asper, II.):aspera et dura et dissoluta et hians oratio,
Quint. 8, 6, 62:consonantes,
id. 11, 3, 35:syllabae,
id. 12, 10, 30:verba,
id. 8, 3, 32 sq.; cf. id. 1, 5, 72:compositio,
id. 9, 4, 142.Trop.A.Opp. to cultivated, rough, rulde, uncultivated:2.Q. Aelius Tubero ut vita sic oratione durus, incultus, horridus,
Cic. Brut. 31; cf.:(Stoici) horridiores evadunt, asperiores, duriores, et oratione et moribus,
id. Fin. 4, 28, 78; id. Mur. 29:Attilius poëta durissimus,
id. Att. 14, 20, 3:C. Marius, qui durior ad haec studia videbatur,
id. Arch. 9, 19; cf. Quint. 10, 1, 93; 8 prooem. § 26; Hor. S. 1, 4, 8 al.:pictor durus in coloribus,
Plin. 35, 11, 40, § 137; cf. Quint. 12, 10, 7: Fauni, gens duro robore nata, Verg. A. 8, 315; cf.:terrea progenies duris caput extulit arvis,
id. G. 2, 341; cf. also Stat. Th. 4, 276 sq.; Ov. Tr. 3, 11, 8.—But sometimes as a praiseworthy quality, opp. to soft, weakly, hardy, vigorous (esp. freq. in poets):B.fortes et duri Spartiatae,
Cic. Tusc. 1, 43; cf.:Ligures, durum in armis genus,
Liv. 27, 48:durum genus experiensque laborum,
hardy, Ov. M. 1, 414:unde homines nati, durum genus,
Verg. G. 1, 63 (cf. laas and laos, Pind. Ol. 9, 71):gens dura atque aspera cultu,
a hardy race, id. A. 5, 730:genus humanum durius, tellus quod dura creāsset,
Lucr. 5, 926:Dardanidae,
Verg. A. 3, 94:Hannibal,
Hor. C. 2, 12, 2:Iberia,
id. ib. 4, 14, 50:vindemiator,
id. S. 1, 7, 29; cf.:ilia messorum,
id. Epod. 3, 4:juvenci,
Ov. M. 3, 584 et saep. —Opp. to morally mild, gentle, harsh, rough, stern, unyielding, unfeeling, insensible, obstinate:C.quis se tam durum agrestemque praeberet, qui, etc.,
Cic. Or. 43, 148; cf.:quis nostrum animo tam agresti et duro fuit, ut? etc.,
id. Arch. 8:neque sunt audiendi, qui virtutem duram et quasi ferream esse quandam volunt,
id. Lael. 13 fin.;ingenio esse duro atque inexorabili,
Ter. Ph. 3, 2, 12:satis pater durus fui,
id. Heaut. 3, 1, 30; cf. id. Ad. 1, 1, 39; Cic. Cael. 16; Hor. S. 1, 2, 17:Varius qui est habitus judex durior,
Cic. Fin. 2, 19, 62: cf. Caes. B. C. 3, 20, 4:mala vel duri lacrimas motura Catonis,
Luc. 9, 50: duriorem se praebere alicujus miserae et afflictae fortunae, Anton. ap. Cic. Att. 14, 13 A (cf. opp. at the end of the letter: se placabiliorem praebere):duri hominis vel potius vix hominis videtur, periculum capitis inferre multis,
Cic. Off. 2, 14, 50; Hor. C. 4, 1, 7:quid nos dura refugimus aetas?
id. ib. 1, 35, 34:ōs durum,
shameless, impudent, Ter. Eun. 4, 7, 36 Ruhnk.; Cic. Quint. 24 fin.; Ov. M. 5, 451:cor,
Vulg. Sirach, 3, 27 et saep. Of the austerity of the Stoic mode of living, v. above, A.—Of things, hard, severe, toilsome; troublesome, burdensome, disagreeable; adverse, unfortunate:A.opulento homini hoc servitus dura est,
Plaut. Am. 1, 1, 12; so,servitus,
Cic. Rep. 1, 44; 2, 25; cf.lex,
Plaut. Merc. 4, 6, 1:condicio,
Cic. Rab. Post. 6 fin.:provincia,
Ter. Ph. 1, 2, 23; cf.partes,
id. Eun. 2, 3, 62; Anton. ap. Cic. Att. 10, 8 A:dolor,
Lucr. 3, 460:labor,
id. 5, 1272:subvectiones,
Caes. B. G. 7, 10, 1:venatus,
Ov. M. 4, 307:dura cultu et aspera plaga,
Liv. 45, 30 fin.:durissimo tempore anni,
Caes. B. G. 7, 8, 2; cf. id. B. C. 3, 25, 3; Hirt. B. G. 8, 5 fin.:morbum acrem ac durum,
Plaut. Men. 5, 2, 119; cf.valetudo,
Hor. S. 2, 2, 88:dolores,
Verg. A. 5, 5:frigus,
Plaut. Men. 5, 6, 10:fames,
Hor. S. 1, 2, 6:pauperies,
id. C. 4, 9, 49:causa,
Lucr. 3, 485; Quint. 4, 1, 25; Hor. S. 1, 10, 26:nomen (opp. molle),
Cic. Off. 1, 12:verbum,
id. Brut. 79, 274:propositio,
Quint. 4, 5, 5 et saep.: De. Etiamne id lex coëgit? Ph. Illud durum, Ter. Ph. 2, 1, 8; so in the neutr. sing., Quint. 11, 1, 85; 12, 1, 36; Hor. S. 1, 9, 42 et saep.; cf.ellipt.: non vanae redeat sanguis imagini... Durum: sed levius fit patientia, etc.,
Hor. C. 1, 24, 19. In plur. subst.: dura, ōrum, n., hardships, difficulties:siccis omnia dura deus proposuit,
Hor. C. 1, 18, 3; id. Ep. 2, 1, 141; Sen. Oedip. 208; Verg. A. 8, 522:ego dura tuli,
Ov. M. 9, 544 al. (In fem. plur. ellipt., sc. partes, Ter. Heaut. 2, 4, 22 very dub.).— Comp.:hi, si quid erat durius, concurrebant,
if any unusual difficulty occurred, Caes. B. G. 1, 48, 6; 5, 29, 6; id. B. C. 3, 94, 6.— Adv. posit. in two forms: dūrĭter and dūre.(Acc. to 1. A.) Hardly:B.juga premunt duriter colla (boum),
Vitr. 10, 8.— Comp.:durius,
Vitr. 10, 15 fin. —(Acc. to II. A.-C.)1.Hardly, stiffly, awkwardly:b.membra moventes Duriter,
Lucr. 5, 1401:duriter,
Auct. Her. 4, 10, 15; Gell. 17, 10, 15:dure,
Hor. Ep. 2, 1, 66; Quint. 9, 4, 58; 10, 2, 19; Gell. 18, 11, 2.— Comp., Ov. R. Am. 337; Hor. S. 2, 3, 22; Quint. 8, 6, 24; 9, 4, 15; 117.—Hardily, rigorously, austerely:2.vitam parce ac duriter agebat,
Ter. And. 1, 1, 47; id. Ad. 1, 1, 20; Novius ap. Non. 512.—Harshly, roughly, sternly:3.quam tibi ex ore orationem duriter dictis dedit,
Enn. Trag. v. 348 Vahl.:duriter,
Afran. Com. v. 251 Rib.; Ter. Ad. 4, 5, 28.— Comp., Cic. Lig. 6; id. Att. 1, 1, 4; id. Fam. 11, 27, 7; Caes. B. C. 1, 22 fin.; Tac. Agr. 16; id. A. 3, 52; Sen. Ep. 8; Vulg. Gen. 42, 7.— Sup., Hadrian. in Dig. 47, 14, 1.— -
9 difficilis
difficilis e, adj. with comp. and sup. [dis- + facilis], hard, difficult, troublesome, impracticable, laborious, perilous: res, T.: facilia ex difficillimis redigere, Cs.: opus: locus: in locos difficilīs abire, S.: valles, Cs.: oppidum difficili ascensu: transitus, Cs.: aditūs, H.: tempus anni difficillimum, Cs.: difficili rei p. tempore, peril: casus difficilior, S.: difficilioribus usi tempestatibus, Cs: adversas (res) ferre difficile esset: non fuisse difficile cavere, Cs.—Prov.: difficile est, crimen non prodere voltu, O.—With supin. abl.: difficile factu est non probare: quo de genere difficile dictu est.— As subst n.: pati vel difficillima, the greatest hardships: in difficili esse, embarrassed, L.: ex difficili petenda, O.— Hard to manage, obstinate, captious, morose, surly: parens in liberos: Difficilem offendet garrulus, H.: senes: avunculus difficillimā naturā, N.: difficili bile tumet iecur, H.: Penelope procis, H.: precibus, O.: terrae, intractable, V.* * *difficile, difficilior -or -us, difficillimus -a -um ADJdifficult; hard; hard to manage, obstinate. intractable; morose -
10 dūrus
dūrus adj. with comp. and sup, hard (to the touch): silex, V.: ferrum, H.: bipennes, H.: cutis, O.: corpus, impenetrable, O.: dumeta, i. e. rough, O.: gallina, tough, H.—As subst n.: nil extra est in nuce duri, no shell, H.—Hard, harsh, of a taste: sapor Bacchi, V. — Of a sound, C. — Fig., rough, rude, uncultivated: oratione et moribus: poëta durissimus: durior ad haec studia: virtus, Ta.: gens duro robore nata, V.: componere versūs, H. — Hardy, vigorous, rough: Spartiatae: in armis genus, L.: vindemiator, H.: ilia messorum, H.: iuvenci, O. — Harsh, rough, stern, unyielding, unfeeling, pitiless, insensible, obstinate: pater, T.: se durum agrestemque praebere: durior Diogenes: iudex durior: duri hominis vel potius vix hominis videtur: nos dura aetas, H.: ōs, shameless, impudent, T.: ore durissimo esse: ferrum, cruel, V.: aures, V.: flectere (me) Mollibus Iam durum imperiis, H.—Of things, hard, severe, toilsome, oppressive, distressing, burdensome, adverse: provincia, T.: fortuna: hiemps: venatus, O.: durissimo tempore anni, inclement, Cs.: valetudo, H.: dolores, V.: iter, V.: proelia, V.: Durum: sed levius fit patientiā, etc., H.: hi, si quid erat durius, concurrebant, a difficulty, Cs.: si nihil esset durius, Cs.— Plur n. as subst, hardships, difficulties: Siccis omnia dura deus proposuit, H.: multa, V.: ego dura tuli, O.* * *dura -um, durior -or -us, durissimus -a -um ADJhard, stern; harsh, rough, vigorous; cruel, unfeeling, inflexible; durable -
11 rōbur
rōbur oris, n hard-wood, oak-wood, oak: naves totae factae ex robore, Cs.: (sapiens) non est e robore dolatus: Illi robur et aes triplex Circa pectus erat, H.—Very hard wood: morsus Roboris, i. e. of the wild olive, V.: solido de robore myrtus, V.—A tree-trunk: annoso validam robore quercum, i. e. old and sturdy, V.: antiquo robore quercus, with ancient trunk, V.—An oak-tree, oak: fixa est pariter cum robore cervix, i. e. was pinned fast to the oak, O.: agitata robora pulsant (delphines), O.—A piece of oak, structure of hard wood: in robore accumbunt, i. e. on hard benches: sacrum, i. e. the wooden horse, V.: ferro praefixum, i. e. lance, V.: nodosum, i. e. club, O.: aratri, i. e. the oaken plough, V.—A stronghold, dungeon: in robore et tenebris exspiret, L.: Italum, H.—Fig., hardness, physical strength, firmness, vigor, power: aeternaque ferri Robora, V.: navium, L.: satis aetatis atque roboris habere: corporum animorumque, L.: solidaeque suo stant robore vires, V. —Enduring strength, force, vigor: virtutis: animi: pectus robore fultum, O.: neque his (gentibus) tantum virium aut roboris fuit, L.—The best part, pith, kernel, strength, flower, choice: totius Italiae: quod fuit roboris, duobus proeliis interiit, Cs.: senatūs robur, L.: haec sunt nostra robora: lecta robora virorum, L.: robora pubis, V.* * *oak (tree/timber/trunk/club/post/cell); tough core; resolve/purpose; B:tetnus; strength/firmness/solidity; vigor, robustness; potency, force, effectiveness; military strength/might/power; heart, main strength, strongest element; mainstay/bulwark, source of strength; stronghold, position of strength -
12 callum
callum, i, n. ( callus, i, m., Cels. 5, 18, 36; 5, 26, 31 al.; Domit. Mars. ap. Charis. p. 55; plur. calli, Scrib. Comp. 37; 205; Suet. Aug. 80) [cf. Gr. kalamê; Lat. culmus, culmen].I.The hardened, thick skin upon animal bodies:B.fere res omnes aut corio sunt Aut etiam conchis aut callo aut cortice tectae,
Lucr. 4, 935:calceamentum solorum callum,
Cic. Tusc. 5, 32, 90:pedum,
Plin. 22, 25, 60, § 127; cf. id. 9, 35, 54, § 108.— Plur., Suet. Aug. 80.—Hence,Meton.1.The hard flesh of certain animals:2.aprugnum,
Plaut. Poen. 3, 2, 2; id. Pers. 2, 5, 4; for which absol. callum, id. Capt. 4, 3, 4; id. Ps. 1, 2, 33:manus elephanti,
Plin. 8, 10, 10, § 31:locustarum,
id. 9, 30, 50, § 95.—The hard skin or the hard flesh of plants:3.uvarum,
Plin. 14, 1, 3, § 14:pirorum ac malorum,
id. 15, 28, 34, § 116:fungorum,
id. 22, 23, 47, § 96:foliorum,
id. 16, 22, 34, § 82; Pall. Mart. 10, 28 al.—The hard covering of the soil:II.terrae,
Plin. 17, 5, 3, § 33; 19, 2, 11, § 33; 31, 4, 30, § 53; also, of the hardness of salt:salis,
id. 16, 12, 23, § 56.—Trop., hardness, callousness, insensibility, stupidity (rare;most freq. in Cic.): ipse labor quasi callum quoddam obducit dolori,
renders callous to pain, Cic. Tusc. 2, 15, 36; 3, 22, 53; id. Fam. 9, 2, 3:ducere,
Sen. Cons. ad Marc. 8, 2:inducere,
Quint. 12, 6, 6. -
13 callus
callum, i, n. ( callus, i, m., Cels. 5, 18, 36; 5, 26, 31 al.; Domit. Mars. ap. Charis. p. 55; plur. calli, Scrib. Comp. 37; 205; Suet. Aug. 80) [cf. Gr. kalamê; Lat. culmus, culmen].I.The hardened, thick skin upon animal bodies:B.fere res omnes aut corio sunt Aut etiam conchis aut callo aut cortice tectae,
Lucr. 4, 935:calceamentum solorum callum,
Cic. Tusc. 5, 32, 90:pedum,
Plin. 22, 25, 60, § 127; cf. id. 9, 35, 54, § 108.— Plur., Suet. Aug. 80.—Hence,Meton.1.The hard flesh of certain animals:2.aprugnum,
Plaut. Poen. 3, 2, 2; id. Pers. 2, 5, 4; for which absol. callum, id. Capt. 4, 3, 4; id. Ps. 1, 2, 33:manus elephanti,
Plin. 8, 10, 10, § 31:locustarum,
id. 9, 30, 50, § 95.—The hard skin or the hard flesh of plants:3.uvarum,
Plin. 14, 1, 3, § 14:pirorum ac malorum,
id. 15, 28, 34, § 116:fungorum,
id. 22, 23, 47, § 96:foliorum,
id. 16, 22, 34, § 82; Pall. Mart. 10, 28 al.—The hard covering of the soil:II.terrae,
Plin. 17, 5, 3, § 33; 19, 2, 11, § 33; 31, 4, 30, § 53; also, of the hardness of salt:salis,
id. 16, 12, 23, § 56.—Trop., hardness, callousness, insensibility, stupidity (rare;most freq. in Cic.): ipse labor quasi callum quoddam obducit dolori,
renders callous to pain, Cic. Tusc. 2, 15, 36; 3, 22, 53; id. Fam. 9, 2, 3:ducere,
Sen. Cons. ad Marc. 8, 2:inducere,
Quint. 12, 6, 6. -
14 robor
rōbur ( rōbor, v. Lucr. p. 140 Lachm.; also an older form rōbus, Cato, R. R. 17, 1; Col. 2, 6, 1; cf. Paul. ex Fest. p. 264 Müll.), ŏris, n. [cf. Sanscr. radh-as, abundance; Gr. rhônnumi for rhôthnumi, to strengthen, rhômê], a very hard kind of oak (cf.:I.quercus, ilex),
Plin. 16, 6, 8, § 19; 16, 7, 10, § 28; 16, 38, 73, § 186; 16, 40, 76, § 204; 16, 40, 77, § 218.— Hence,Lit.1.In gen., a very hard kind of tree or wood:2.morsus roboris,
i. e. of the wild olive, Verg. A. 12, 783 (a little before: foliis oleaster amaris Hic steterat);so of the same,
id. G. 2, 305; cf.:solido de robore myrtus,
id. ib. 2, 64:annoso validam robore quercum,
i. e. of an old and sturdy trunk, id. A. 4, 441; so,annoso robore quercus,
Ov. M. 8, 743:antiquo robore quercus,
with ancient trunk, Verg. G. 3, 332:Massyla, i. e. citri,
Stat. S. 3, 3, 94; also,Maurorum,
id. ib. 4, 2, 39.—Absol., usu., an oak-tree, an oak in gen.:3.fixa est pariter cum robore cervix,
i. e. was pinned fast to the oak, Ov. M. 3, 92:agitata robora pulsant (delphines),
id. ib. 1, 303.—Oak-wood, oak:II.naves totae factae ex robore,
Caes. B. G. 3, 13; cf.:(sapiens) non est e saxo sculptus aut e robore dolatus,
Cic. Ac. 2, 31, 101; and with this cf. id. Div. 2, 41, 85. — Poet.:illi robur et aes triplex Circa pectus erat,
Hor. C. 1, 3, 9; cf.:o saxis nimirum et robore nati!
Stat. Th. 4, 340. —Transf.A.Of things made of oak or of any other hard wood.1.In gen.:2.Lacedaemonii cottidianis epulis in robore accumbunt,
i. e. on oaken, hard benches, Cic. Mur. 35, 74.— So of the wooden horse before Troy:sacrum,
Verg. A. 2, 230; of a lance:ferro praefixum,
id. ib. 10, 479; Sil. 2, 244; 267; of a club, Ov. M. 12, 349; Mart. 9, 44, 4 et saep.:aratri,
i. e. the oaken plough, Verg. G. 1, 162; Val. Fl. 7, 555.—In partic., the lower and stronger part of the prison at Rome, built by Servius Tullius, was called Robur (also Tullianum):B. 1.Robus in carcere dicitur is locus, quo praecipitatur maleficorum genus, quod ante arcis robusteis includebatur, Paul. ex Fest. s. v. robum, p. 264 Müll.: in robore et tenebris exspiret,
Liv. 38, 59 fin.:robur et saxum minitari,
Tac. A. 4, 29; Val. Max. 6, 3, 1:verbera, carnifices, robur,
Lucr. 3, 1017; Hor. C. 2, 13, 19 (v. carcer and Tullianum).—Lit.:2.duri robora ferri,
Lucr. 2, 449; so,ferri,
Verg. A. 7, 609:saxi,
Lucr. 1, 882:navium,
Liv. 37, 30: omnia pariter crescunt et robora sumunt, gain strength, [p. 1598] Lucr. 5, 820; 895; cf.:qui si jam satis aetatis atque roboris haberet, ipse pro Sex. Roscio diceret,
Cic. Rosc. Am. 51, 149:paululum jam roboris accessit aetati,
id. Cael. 30, 73:solidaeque suo stant robore vires,
Verg. A. 2, 639; Vulg. Judic. 8, 21:si quod est robur,
Flor. 2, 1, 1.—Trop., power, strength, force, vigor (very freq.):b.alter virtutis robore firmior quam aetatis,
Cic. Phil. 10, 8, 16:in animi excelsi atque invicti magnitudine ac robore,
id. Off. 1, 5, 14; so,animi (with magnitudo),
id. de Or. 2, 84, 343; id. Tusc. 1, 40, 95:robur incredibile animi,
id. Mil. 37, 101:quantum in cujusque animo roboris est ac nervorum,
id. Fam. 6, 1, 3:multo plus firmamenti ac roboris,
id. Imp. Pomp. 4, 10; so (with firmamentum) id. Mur. 28, 58; (with firmitas) id. Fin. 5, 5, 12:hi tot equites Romani quid roboris hujus petitioni attulerunt?
id. Planc. 8, 21:pectus robore fultum,
Ov. Tr. 5, 12, 11:te mea robora fallunt,
id. H. 16, 367:velocitate pari, robore animi virumque praestanti,
Liv. 24, 26, 11:verba quanti roboris plena,
Sen. Ep 10, 3:qui robur aliquod in stilo fecerint,
Quint. 10, 3, 10; cf.:robur oratorium adicere sententiis,
id. 10, 5, 4; 8, prooem. §3: illi robur et aes triplex Circa pectus erat,
Hor. C. 1, 3, 9; cf.:O saxis nimirum et robore nati,
Stat. Th. 4, 340. —Authority: nostrarum constitutionum, Just. Inst. prooem. 6.—c.Concr., the strongest, most effective, or best part, the pith, kernel, strength of any thing; of soldiers, the flower of the troops, choice troops, etc. (freq. and class.):versaris in optimorum civium vel flore vel robore,
Cic. Or. 10, 34: et robur et suboles militum interiit, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 33; cf.:quod fuit roboris, duobus proeliis interiit,
Caes. B. C. 3, 87:quod roboris ea provincia habuerat,
Liv. 30, 2; Ov. M. 14, 454 al.:senatūs robur,
Liv. 5, 39. — Plur.:tunc C. Flavius Pusio, Cn. Titinnius, C. Maecenas, illa robora populi Romani,
Cic. Clu. 56, 163:haec sunt nostra robora,
id. Att. 6, 5, 3; Liv. 7, 7; 12; 21, 54; 22, 6; 23, 16; 25, 6 init.:robora pubis,
Verg. A. 8, 518; Ov. M. 7, 510:ingentia robora virorum,
Plin. Pan. 34, 3:conferta robora virorum,
Curt. 3, 5, 13: betae, i. e. stalks, Col. poët. 10, 326. — Of a place, a stronghold:quod coloniam virium et opum validam robur ac sedem bello legisset,
Tac. H. 2, 19.— Absol.: robus, the name of an excellent kind of wheat:quoniam et pondere et nitore praestat,
Col. 2, 6, 1. -
15 robur
rōbur ( rōbor, v. Lucr. p. 140 Lachm.; also an older form rōbus, Cato, R. R. 17, 1; Col. 2, 6, 1; cf. Paul. ex Fest. p. 264 Müll.), ŏris, n. [cf. Sanscr. radh-as, abundance; Gr. rhônnumi for rhôthnumi, to strengthen, rhômê], a very hard kind of oak (cf.:I.quercus, ilex),
Plin. 16, 6, 8, § 19; 16, 7, 10, § 28; 16, 38, 73, § 186; 16, 40, 76, § 204; 16, 40, 77, § 218.— Hence,Lit.1.In gen., a very hard kind of tree or wood:2.morsus roboris,
i. e. of the wild olive, Verg. A. 12, 783 (a little before: foliis oleaster amaris Hic steterat);so of the same,
id. G. 2, 305; cf.:solido de robore myrtus,
id. ib. 2, 64:annoso validam robore quercum,
i. e. of an old and sturdy trunk, id. A. 4, 441; so,annoso robore quercus,
Ov. M. 8, 743:antiquo robore quercus,
with ancient trunk, Verg. G. 3, 332:Massyla, i. e. citri,
Stat. S. 3, 3, 94; also,Maurorum,
id. ib. 4, 2, 39.—Absol., usu., an oak-tree, an oak in gen.:3.fixa est pariter cum robore cervix,
i. e. was pinned fast to the oak, Ov. M. 3, 92:agitata robora pulsant (delphines),
id. ib. 1, 303.—Oak-wood, oak:II.naves totae factae ex robore,
Caes. B. G. 3, 13; cf.:(sapiens) non est e saxo sculptus aut e robore dolatus,
Cic. Ac. 2, 31, 101; and with this cf. id. Div. 2, 41, 85. — Poet.:illi robur et aes triplex Circa pectus erat,
Hor. C. 1, 3, 9; cf.:o saxis nimirum et robore nati!
Stat. Th. 4, 340. —Transf.A.Of things made of oak or of any other hard wood.1.In gen.:2.Lacedaemonii cottidianis epulis in robore accumbunt,
i. e. on oaken, hard benches, Cic. Mur. 35, 74.— So of the wooden horse before Troy:sacrum,
Verg. A. 2, 230; of a lance:ferro praefixum,
id. ib. 10, 479; Sil. 2, 244; 267; of a club, Ov. M. 12, 349; Mart. 9, 44, 4 et saep.:aratri,
i. e. the oaken plough, Verg. G. 1, 162; Val. Fl. 7, 555.—In partic., the lower and stronger part of the prison at Rome, built by Servius Tullius, was called Robur (also Tullianum):B. 1.Robus in carcere dicitur is locus, quo praecipitatur maleficorum genus, quod ante arcis robusteis includebatur, Paul. ex Fest. s. v. robum, p. 264 Müll.: in robore et tenebris exspiret,
Liv. 38, 59 fin.:robur et saxum minitari,
Tac. A. 4, 29; Val. Max. 6, 3, 1:verbera, carnifices, robur,
Lucr. 3, 1017; Hor. C. 2, 13, 19 (v. carcer and Tullianum).—Lit.:2.duri robora ferri,
Lucr. 2, 449; so,ferri,
Verg. A. 7, 609:saxi,
Lucr. 1, 882:navium,
Liv. 37, 30: omnia pariter crescunt et robora sumunt, gain strength, [p. 1598] Lucr. 5, 820; 895; cf.:qui si jam satis aetatis atque roboris haberet, ipse pro Sex. Roscio diceret,
Cic. Rosc. Am. 51, 149:paululum jam roboris accessit aetati,
id. Cael. 30, 73:solidaeque suo stant robore vires,
Verg. A. 2, 639; Vulg. Judic. 8, 21:si quod est robur,
Flor. 2, 1, 1.—Trop., power, strength, force, vigor (very freq.):b.alter virtutis robore firmior quam aetatis,
Cic. Phil. 10, 8, 16:in animi excelsi atque invicti magnitudine ac robore,
id. Off. 1, 5, 14; so,animi (with magnitudo),
id. de Or. 2, 84, 343; id. Tusc. 1, 40, 95:robur incredibile animi,
id. Mil. 37, 101:quantum in cujusque animo roboris est ac nervorum,
id. Fam. 6, 1, 3:multo plus firmamenti ac roboris,
id. Imp. Pomp. 4, 10; so (with firmamentum) id. Mur. 28, 58; (with firmitas) id. Fin. 5, 5, 12:hi tot equites Romani quid roboris hujus petitioni attulerunt?
id. Planc. 8, 21:pectus robore fultum,
Ov. Tr. 5, 12, 11:te mea robora fallunt,
id. H. 16, 367:velocitate pari, robore animi virumque praestanti,
Liv. 24, 26, 11:verba quanti roboris plena,
Sen. Ep 10, 3:qui robur aliquod in stilo fecerint,
Quint. 10, 3, 10; cf.:robur oratorium adicere sententiis,
id. 10, 5, 4; 8, prooem. §3: illi robur et aes triplex Circa pectus erat,
Hor. C. 1, 3, 9; cf.:O saxis nimirum et robore nati,
Stat. Th. 4, 340. —Authority: nostrarum constitutionum, Just. Inst. prooem. 6.—c.Concr., the strongest, most effective, or best part, the pith, kernel, strength of any thing; of soldiers, the flower of the troops, choice troops, etc. (freq. and class.):versaris in optimorum civium vel flore vel robore,
Cic. Or. 10, 34: et robur et suboles militum interiit, Asin. ap. Cic. Fam. 10, 33; cf.:quod fuit roboris, duobus proeliis interiit,
Caes. B. C. 3, 87:quod roboris ea provincia habuerat,
Liv. 30, 2; Ov. M. 14, 454 al.:senatūs robur,
Liv. 5, 39. — Plur.:tunc C. Flavius Pusio, Cn. Titinnius, C. Maecenas, illa robora populi Romani,
Cic. Clu. 56, 163:haec sunt nostra robora,
id. Att. 6, 5, 3; Liv. 7, 7; 12; 21, 54; 22, 6; 23, 16; 25, 6 init.:robora pubis,
Verg. A. 8, 518; Ov. M. 7, 510:ingentia robora virorum,
Plin. Pan. 34, 3:conferta robora virorum,
Curt. 3, 5, 13: betae, i. e. stalks, Col. poët. 10, 326. — Of a place, a stronghold:quod coloniam virium et opum validam robur ac sedem bello legisset,
Tac. H. 2, 19.— Absol.: robus, the name of an excellent kind of wheat:quoniam et pondere et nitore praestat,
Col. 2, 6, 1. -
16 urgenter
urgeo (less correctly urgueo), ursi ( perf. rare; past part. not found), 2, v. a. [Gr. Werg-, heirgnumi, to shut in; Sanscr. varg-, vargami, prevent; Germ. Merk; Engl. work], to press, push, force, drive, impel, urge.I.Lit. (mostly poet.;B.syn.: pello, trudo): unda impellitur undā Urgeturque eadem veniens urgetque priorem,
Ov. M. 15, 182:urgeris turbā circum te stante,
Hor. S. 1, 3, 135:angustoque vagos pisces urgere catino,
id. ib. 2, 4, 77:trepidique pedem pede fervidus urget,
Verg. A. 12, 748; cf. Cic. Rep. 6, 20, 21:aut petis aut urges ruiturum, Sisyphe, saxum,
i. e. roll up, Ov. M. 4, 460:versaque in obnixos urguentur cornua vasto Cum gemitu,
Verg. G. 3, 222:tres (naves) Eurus ab alto In brevia et Syrtes urget,
id. A. 1, 111:miserum tenues in jecur urget acus,
Ov. H. 6, 92:equites in oppidum, Auct. B. Afr. 6, 3: (Mars) aetherias currus urgebat ad arces,
Stat. Th. 3, 222.—Transf.1.To press upon (as something burdensome or compulsory).a.To bear hard or close upon; press hard, beset (class.):b.Caesar cum septimam legionem, quae juxta constiterat, urgeri ab hoste vidisset,
Caes. B. G. 2, 26; 2, 25; Sall. J. 56, 6; cf.:hinc Pallas instat et urget Hinc contra Lausus,
Verg. A. 10, 433:urgent impavidi te Salaminius Teucer, te Sthenelus,
Hor. C. 1, 15, 23:hac urget lupus, hac canis angit,
id. S. 2, 2, 64. —To weigh or bear down, to burden, oppress:c.at onus urget,
Plaut. Poen. 4, 2, 35; cf.:onus aut jam urgentis aut certe adventantis senectutis,
Cic. Sen. 1, 2:quod latus mundi nebulae malusque Juppiter urget,
Hor. C. 1, 22, 20:quem scabies aut morbus urget,
id. A. P. 453; cf.:ergo Quintilium perpetuus sopor Urget,
id. C. 1, 24, 5:omnes illacrimabiles Urgentur ignotique longa Nocte,
id. ib. 4, 9, 27:populus militiā atque inopiā urguebatur,
Sall. J. 41, 7:praesens atque urgens malum,
Cic. Tusc. 3, 25, 61.—To urge, press, stimulate, drive, solicit (syn. insto):2.quod te urget, scelus, Qui huic sis molestus?
Plaut. Men. 2, 2, 47:etiam atque etiam insto atque urgeo,
Cic. Planc. 19, 48:quamobrem, ut facis, urge, insta, perfice,
id. Att. 13, 32, 1: Lepidus ursit me et suis et Antonii litteris, ut, etc., Asin. ap. Cic. Fam. 10, 32, 4:nihil urget,
is pressing, Cic. Att. 13, 27, 2:cur patrem non urserit ad exsolutionem,
Dig. 23, 3, 33.—To press, strain, exert in excess, etc.:3.vox autem ultra vires urgenda non est,
Quint. 11, 3, 51; cf.orationem,
id. 11, 3, 102.—To press upon (by too great nearness), to crowd, hem in, confine:II.ne urbem hanc urbe aliā premere atque urgere possitis,
Cic. Agr. 1, 5, 16:vallis, quam densis frondibus atrum Urget utrimque latus,
Verg. A. 11, 524; 7, 566:quāque pharetratae vicinia Persidis urget,
id. G. 4, 290.—Trop.A.To press, ply, urge with argument (a favorite expression of Cic.):B.urgerent praeterea philosophorum greges... instaret Academia,
Cic. de Or. 1, 10, 42:illum neque ursi, neque levavi,
id. Q. Fr. 3, 9, 1:sed urges me meis versibus,
id. Div. 2, 20, 45:urguebat Arcesilas Zenonem, cum ipse falsa omnia diceret, etc.,
id. N. D. 1, 25, 70.—With acc. and inf.:sed urguetis identidem hominum esse istam culpam non deorum,
Cic. N. D. 3, 31, 76:illud urgeam, non intellegere eum, quid, etc.,
id. Fin. 5, 27, 80.— Absol.:ut interrogando urgeat,
Cic. Or. 40, 137:urgent tamen et nihil remittunt,
id. Fin. 4, 28, 77; id. Off. 3, 9, 39; id. Lig. 3, 9 (also ap. Quint. 9, 2, 57).—To follow up, keep to, stick to, ply hard, push forward, urge on any thing:eundem locum diutius,
Cic. N. D. 1, 35, 97:quin tu urges istam occasionem et facultatem,
id. Fam. 7, 8, 2:jus, aequitatem,
id. Off. 3, 16, 67: idem illud de provinciis, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 5, 3:propositum,
Hor. S. 2, 7, 6:et durum terrae rusticus urget opus,
Tib. 1, 9, 8; Ov. M. 4, 390; cf.:non tacta ligonibus arva,
Hor. Ep. 1, 14, 26:vestem,
Verg. A. 9, 489:iter,
Ov. F. 6, 520:vestigia ad manes,
Sil. 12, 419:Romae cum sum et urgeo forum,
am often in the Forum, Cic. Fam. 9, 15, 4; cf. altum, to force or plunge into, Hor. C. 2, 10, 2.— Urgeri, with gen., to be hard pressed, prosecuted for any thing:male administratae provinciae aliorumque criminum,
Tac. A. 6, 29.— Poet., with inf.:marisque Baiis obstrepentis urges Summovere litora,
Hor. C. 2, 18, 20.—Hence, urgens, entis, P. a. (acc. to I.B.1.), pressing, cogent, urgent (postclass. and very rare):urgentior causa,
Tert. Res. Carn. 2 med.:urgentissima ratio,
Cod. Just. 3, 11, 1.— Adv.: urgenter, pressingly (late Lat.), Cypr. Ep. 30, 1. -
17 urgeo
urgeo (less correctly urgueo), ursi ( perf. rare; past part. not found), 2, v. a. [Gr. Werg-, heirgnumi, to shut in; Sanscr. varg-, vargami, prevent; Germ. Merk; Engl. work], to press, push, force, drive, impel, urge.I.Lit. (mostly poet.;B.syn.: pello, trudo): unda impellitur undā Urgeturque eadem veniens urgetque priorem,
Ov. M. 15, 182:urgeris turbā circum te stante,
Hor. S. 1, 3, 135:angustoque vagos pisces urgere catino,
id. ib. 2, 4, 77:trepidique pedem pede fervidus urget,
Verg. A. 12, 748; cf. Cic. Rep. 6, 20, 21:aut petis aut urges ruiturum, Sisyphe, saxum,
i. e. roll up, Ov. M. 4, 460:versaque in obnixos urguentur cornua vasto Cum gemitu,
Verg. G. 3, 222:tres (naves) Eurus ab alto In brevia et Syrtes urget,
id. A. 1, 111:miserum tenues in jecur urget acus,
Ov. H. 6, 92:equites in oppidum, Auct. B. Afr. 6, 3: (Mars) aetherias currus urgebat ad arces,
Stat. Th. 3, 222.—Transf.1.To press upon (as something burdensome or compulsory).a.To bear hard or close upon; press hard, beset (class.):b.Caesar cum septimam legionem, quae juxta constiterat, urgeri ab hoste vidisset,
Caes. B. G. 2, 26; 2, 25; Sall. J. 56, 6; cf.:hinc Pallas instat et urget Hinc contra Lausus,
Verg. A. 10, 433:urgent impavidi te Salaminius Teucer, te Sthenelus,
Hor. C. 1, 15, 23:hac urget lupus, hac canis angit,
id. S. 2, 2, 64. —To weigh or bear down, to burden, oppress:c.at onus urget,
Plaut. Poen. 4, 2, 35; cf.:onus aut jam urgentis aut certe adventantis senectutis,
Cic. Sen. 1, 2:quod latus mundi nebulae malusque Juppiter urget,
Hor. C. 1, 22, 20:quem scabies aut morbus urget,
id. A. P. 453; cf.:ergo Quintilium perpetuus sopor Urget,
id. C. 1, 24, 5:omnes illacrimabiles Urgentur ignotique longa Nocte,
id. ib. 4, 9, 27:populus militiā atque inopiā urguebatur,
Sall. J. 41, 7:praesens atque urgens malum,
Cic. Tusc. 3, 25, 61.—To urge, press, stimulate, drive, solicit (syn. insto):2.quod te urget, scelus, Qui huic sis molestus?
Plaut. Men. 2, 2, 47:etiam atque etiam insto atque urgeo,
Cic. Planc. 19, 48:quamobrem, ut facis, urge, insta, perfice,
id. Att. 13, 32, 1: Lepidus ursit me et suis et Antonii litteris, ut, etc., Asin. ap. Cic. Fam. 10, 32, 4:nihil urget,
is pressing, Cic. Att. 13, 27, 2:cur patrem non urserit ad exsolutionem,
Dig. 23, 3, 33.—To press, strain, exert in excess, etc.:3.vox autem ultra vires urgenda non est,
Quint. 11, 3, 51; cf.orationem,
id. 11, 3, 102.—To press upon (by too great nearness), to crowd, hem in, confine:II.ne urbem hanc urbe aliā premere atque urgere possitis,
Cic. Agr. 1, 5, 16:vallis, quam densis frondibus atrum Urget utrimque latus,
Verg. A. 11, 524; 7, 566:quāque pharetratae vicinia Persidis urget,
id. G. 4, 290.—Trop.A.To press, ply, urge with argument (a favorite expression of Cic.):B.urgerent praeterea philosophorum greges... instaret Academia,
Cic. de Or. 1, 10, 42:illum neque ursi, neque levavi,
id. Q. Fr. 3, 9, 1:sed urges me meis versibus,
id. Div. 2, 20, 45:urguebat Arcesilas Zenonem, cum ipse falsa omnia diceret, etc.,
id. N. D. 1, 25, 70.—With acc. and inf.:sed urguetis identidem hominum esse istam culpam non deorum,
Cic. N. D. 3, 31, 76:illud urgeam, non intellegere eum, quid, etc.,
id. Fin. 5, 27, 80.— Absol.:ut interrogando urgeat,
Cic. Or. 40, 137:urgent tamen et nihil remittunt,
id. Fin. 4, 28, 77; id. Off. 3, 9, 39; id. Lig. 3, 9 (also ap. Quint. 9, 2, 57).—To follow up, keep to, stick to, ply hard, push forward, urge on any thing:eundem locum diutius,
Cic. N. D. 1, 35, 97:quin tu urges istam occasionem et facultatem,
id. Fam. 7, 8, 2:jus, aequitatem,
id. Off. 3, 16, 67: idem illud de provinciis, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 5, 3:propositum,
Hor. S. 2, 7, 6:et durum terrae rusticus urget opus,
Tib. 1, 9, 8; Ov. M. 4, 390; cf.:non tacta ligonibus arva,
Hor. Ep. 1, 14, 26:vestem,
Verg. A. 9, 489:iter,
Ov. F. 6, 520:vestigia ad manes,
Sil. 12, 419:Romae cum sum et urgeo forum,
am often in the Forum, Cic. Fam. 9, 15, 4; cf. altum, to force or plunge into, Hor. C. 2, 10, 2.— Urgeri, with gen., to be hard pressed, prosecuted for any thing:male administratae provinciae aliorumque criminum,
Tac. A. 6, 29.— Poet., with inf.:marisque Baiis obstrepentis urges Summovere litora,
Hor. C. 2, 18, 20.—Hence, urgens, entis, P. a. (acc. to I.B.1.), pressing, cogent, urgent (postclass. and very rare):urgentior causa,
Tert. Res. Carn. 2 med.:urgentissima ratio,
Cod. Just. 3, 11, 1.— Adv.: urgenter, pressingly (late Lat.), Cypr. Ep. 30, 1. -
18 urgueo
urgeo (less correctly urgueo), ursi ( perf. rare; past part. not found), 2, v. a. [Gr. Werg-, heirgnumi, to shut in; Sanscr. varg-, vargami, prevent; Germ. Merk; Engl. work], to press, push, force, drive, impel, urge.I.Lit. (mostly poet.;B.syn.: pello, trudo): unda impellitur undā Urgeturque eadem veniens urgetque priorem,
Ov. M. 15, 182:urgeris turbā circum te stante,
Hor. S. 1, 3, 135:angustoque vagos pisces urgere catino,
id. ib. 2, 4, 77:trepidique pedem pede fervidus urget,
Verg. A. 12, 748; cf. Cic. Rep. 6, 20, 21:aut petis aut urges ruiturum, Sisyphe, saxum,
i. e. roll up, Ov. M. 4, 460:versaque in obnixos urguentur cornua vasto Cum gemitu,
Verg. G. 3, 222:tres (naves) Eurus ab alto In brevia et Syrtes urget,
id. A. 1, 111:miserum tenues in jecur urget acus,
Ov. H. 6, 92:equites in oppidum, Auct. B. Afr. 6, 3: (Mars) aetherias currus urgebat ad arces,
Stat. Th. 3, 222.—Transf.1.To press upon (as something burdensome or compulsory).a.To bear hard or close upon; press hard, beset (class.):b.Caesar cum septimam legionem, quae juxta constiterat, urgeri ab hoste vidisset,
Caes. B. G. 2, 26; 2, 25; Sall. J. 56, 6; cf.:hinc Pallas instat et urget Hinc contra Lausus,
Verg. A. 10, 433:urgent impavidi te Salaminius Teucer, te Sthenelus,
Hor. C. 1, 15, 23:hac urget lupus, hac canis angit,
id. S. 2, 2, 64. —To weigh or bear down, to burden, oppress:c.at onus urget,
Plaut. Poen. 4, 2, 35; cf.:onus aut jam urgentis aut certe adventantis senectutis,
Cic. Sen. 1, 2:quod latus mundi nebulae malusque Juppiter urget,
Hor. C. 1, 22, 20:quem scabies aut morbus urget,
id. A. P. 453; cf.:ergo Quintilium perpetuus sopor Urget,
id. C. 1, 24, 5:omnes illacrimabiles Urgentur ignotique longa Nocte,
id. ib. 4, 9, 27:populus militiā atque inopiā urguebatur,
Sall. J. 41, 7:praesens atque urgens malum,
Cic. Tusc. 3, 25, 61.—To urge, press, stimulate, drive, solicit (syn. insto):2.quod te urget, scelus, Qui huic sis molestus?
Plaut. Men. 2, 2, 47:etiam atque etiam insto atque urgeo,
Cic. Planc. 19, 48:quamobrem, ut facis, urge, insta, perfice,
id. Att. 13, 32, 1: Lepidus ursit me et suis et Antonii litteris, ut, etc., Asin. ap. Cic. Fam. 10, 32, 4:nihil urget,
is pressing, Cic. Att. 13, 27, 2:cur patrem non urserit ad exsolutionem,
Dig. 23, 3, 33.—To press, strain, exert in excess, etc.:3.vox autem ultra vires urgenda non est,
Quint. 11, 3, 51; cf.orationem,
id. 11, 3, 102.—To press upon (by too great nearness), to crowd, hem in, confine:II.ne urbem hanc urbe aliā premere atque urgere possitis,
Cic. Agr. 1, 5, 16:vallis, quam densis frondibus atrum Urget utrimque latus,
Verg. A. 11, 524; 7, 566:quāque pharetratae vicinia Persidis urget,
id. G. 4, 290.—Trop.A.To press, ply, urge with argument (a favorite expression of Cic.):B.urgerent praeterea philosophorum greges... instaret Academia,
Cic. de Or. 1, 10, 42:illum neque ursi, neque levavi,
id. Q. Fr. 3, 9, 1:sed urges me meis versibus,
id. Div. 2, 20, 45:urguebat Arcesilas Zenonem, cum ipse falsa omnia diceret, etc.,
id. N. D. 1, 25, 70.—With acc. and inf.:sed urguetis identidem hominum esse istam culpam non deorum,
Cic. N. D. 3, 31, 76:illud urgeam, non intellegere eum, quid, etc.,
id. Fin. 5, 27, 80.— Absol.:ut interrogando urgeat,
Cic. Or. 40, 137:urgent tamen et nihil remittunt,
id. Fin. 4, 28, 77; id. Off. 3, 9, 39; id. Lig. 3, 9 (also ap. Quint. 9, 2, 57).—To follow up, keep to, stick to, ply hard, push forward, urge on any thing:eundem locum diutius,
Cic. N. D. 1, 35, 97:quin tu urges istam occasionem et facultatem,
id. Fam. 7, 8, 2:jus, aequitatem,
id. Off. 3, 16, 67: idem illud de provinciis, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 5, 3:propositum,
Hor. S. 2, 7, 6:et durum terrae rusticus urget opus,
Tib. 1, 9, 8; Ov. M. 4, 390; cf.:non tacta ligonibus arva,
Hor. Ep. 1, 14, 26:vestem,
Verg. A. 9, 489:iter,
Ov. F. 6, 520:vestigia ad manes,
Sil. 12, 419:Romae cum sum et urgeo forum,
am often in the Forum, Cic. Fam. 9, 15, 4; cf. altum, to force or plunge into, Hor. C. 2, 10, 2.— Urgeri, with gen., to be hard pressed, prosecuted for any thing:male administratae provinciae aliorumque criminum,
Tac. A. 6, 29.— Poet., with inf.:marisque Baiis obstrepentis urges Summovere litora,
Hor. C. 2, 18, 20.—Hence, urgens, entis, P. a. (acc. to I.B.1.), pressing, cogent, urgent (postclass. and very rare):urgentior causa,
Tert. Res. Carn. 2 med.:urgentissima ratio,
Cod. Just. 3, 11, 1.— Adv.: urgenter, pressingly (late Lat.), Cypr. Ep. 30, 1. -
19 callōsus
callōsus adj. [callum], hard-skinned, callous: ova, H.* * *callosa -um, callosior -or -us, callosissimus -a -um ADJtough, hard/thick-skinned; made hard/tough by use; callused, indurated -
20 premō
premō essī, essus, ere [PREM-], to press: ad pectora natos, V.: anguem humi, to tread on, V.: membra paterna rotis, i. e. drove her chariot over the body, O.: trabes Premunt columnas, press upon, H.: ubera plena, i. e. milk, O.: frena manu, grasp, O.: dente frena, champ, O.: grana ore suo, chew, O.: presso molari, with compressed teeth, Iu.: pressum lac, i. e. cheese, V.: quod surgente die mulsere, Nocte premunt, make into cheese, V.: litus, hug the shore, H.— To press out, express, obtain by pressing: pressa tuis balanus capillis, i. e. balsam, H.: oleum, express, H.— To press upon, lie on, rest on, be upon: humum, O.: toros, O.: hoc quod premis habeto, O.: pharetram cervice, O.— To cover, bury, suppress, hide: alqd terrā, H.: Omne lucrum tenebris premebat humus, O.: ossa male pressa, i. e. buried, O.: Conlectum sub naribus ignem, repressing (of a horse), V.— To cover, crown, adorn: ut premerer sacrā lauro, H.: Fronde crinem, V.— To press hard, bear upon, crowd, throng, pursue closely: Hac fugerent Grai, premeret Troiana iuventus, thronged, V.: Hinc Rutulus premit, V.: hostīs ex loco superiore, Cs.: naves cum adversarios premerent acrius, N.: Trīs famulos, i. e. kill., V.: ad retia cervom, chase, V.— To press down, burden, load, freight: Nescia quem premeret, on whose back she sat, O.: pressae carinae, loaded, V.— To press down, depress, cause to sink: sors, quae tollit eosdem, Et premit, O.: mundus ut ad Scythiam Consurgit, premitur, etc., is depressed, V.: dentīs in vite, O.: presso sub vomere, V.: cubito remanete presso, i. e. rest on your couches, H.— To mark, impress: littera articulo pressa tremente, written, O.: multā via pressa rotā, O.— To set out, plant: virgulta per agros, V.: pressae propaginis arcūs, layers, V.— To press down, make deep, impress: vestigio leviter presso: sulcum, draw a furrow, V.: cavernae in altitudinem pressae, Cu.— To press close, compress, close, shut: oculos, V.: fauces, O.: laqueo collum, strangle, H.: praecordia senis, stop the breath, Iu.: quibus illa premetur Per somnum digitis, choked, Iu. — To shorten, keep down, prune: falce vitem, H.: luxuriem falce, O.— To check, arrest: vestigia, V. — To visit frequently, frequent: forum.—Fig., to press, be pressing, burden, oppress, overwhelm, weigh down: necessitas eum premebat: aerumnae, quae me premunt, S.: pressus gravitate soporis, O.: aere alieno premi, Cs.: premi periculis.— To press, press upon, urge, drive, importune, pursue, press hard: cum a me premeretur: Criminibus premunt veris, urge, O.: a plerisque ad exeundum premi, to be importuned, N.: Numina nulla premunt, V.: (deus) Os rabidum fingit premendo, i. e. by his inspiration, V.— To follow up, press home, urge, dwell upon: argumentum etiam atque etiam: (vocem) pressit, i. e. laid to heart, V.— To cover, hide, conceal: dum nocte premuntur, V.: iam te premet nox, H.— To lower, pull down, humble, degrade, disparage, depreciate: premebat eum factio, kept him down, L.: hunc prensantem premebat nobilitas, opposed his candidacy, L.: arma Latini, V.: opuscula (opp. laudet ametque), H.— To compress, abridge, condense: haec Zeno sic premebat.— To check, arrest, repress, restrain: cursum ingeni tui, Brute, premit haec clades: vocem, to be silent, V. — To surpass, exceed, overshadow: Facta premant annos, O.: ne prisca vetustas Laude pudicitiae saecula nostra premat, O.— To keep down, rule: ventos imperio, V.: Mycenas servitio, V.* * *premere, pressi, pressus Vpress, press hard, pursue; oppress; overwhelm
См. также в других словарях:
hard — hard … Dictionnaire des rimes
Hard-Fi — at the 2006 Hurricane Festival in Germany Background information Origin Staines, Surrey, England … Wikipedia
Hard — (h[aum]rd), a. [Compar. {Harder} ( [ e]r); superl. {Hardest}.] [OE. hard, heard, AS. heard; akin to OS. & D. hard, G. hart, OHG. herti, harti, Icel. har[eth]r, Dan. haard, Sw. h[*a]rd, Goth. hardus, Gr. kraty s strong, ka rtos, kra tos, strength … The Collaborative International Dictionary of English
Hard — Hard … Deutsch Wikipedia
hard — [härd] adj. [ME < OE heard, akin to Ger hart < IE base * kar , hard > Gr karyon, nut, kratos, strength] 1. not easily dented, pierced, cut, or crushed; resistant to pressure; firm and unyielding to the touch; rigid; solid and compact 2.… … English World dictionary
Hard — Hard, adv. [OE. harde, AS. hearde.] 1. With pressure; with urgency; hence, diligently; earnestly. [1913 Webster] And prayed so hard for mercy from the prince. Dryden. [1913 Webster] My father Is hard at study; pray now, rest yourself. Shak. [1913 … The Collaborative International Dictionary of English
Hard by — Hard Hard, adv. [OE. harde, AS. hearde.] 1. With pressure; with urgency; hence, diligently; earnestly. [1913 Webster] And prayed so hard for mercy from the prince. Dryden. [1913 Webster] My father Is hard at study; pray now, rest yourself. Shak.… … The Collaborative International Dictionary of English
Hard up — Hard Hard, adv. [OE. harde, AS. hearde.] 1. With pressure; with urgency; hence, diligently; earnestly. [1913 Webster] And prayed so hard for mercy from the prince. Dryden. [1913 Webster] My father Is hard at study; pray now, rest yourself. Shak.… … The Collaborative International Dictionary of English
hard — ► ADJECTIVE 1) solid, firm, and rigid; not easily broken, bent, or pierced. 2) requiring or demonstrating a great deal of endurance or effort; difficult. 3) (of a person) not showing any signs of weakness; tough. 4) (of information or a subject… … English terms dictionary
Hard FM — Origines stylistiques Glam metal Hard rock Heavy metal Origines culturelles … Wikipédia en Français
Hard — «Hard» 200px Sencillo de Rihanna junto a Young Jeezy del álbum Rated R Publicación 10 de noviembre de 2009 Formato Sencillo en CD descarga digital Género(s) Hip Hop … Wikipedia Español