-
1 परवर्ग
-
2 अपसदः _apasadḥ
अपसदः [अपकृष्टो नीच इव सीदति, सद-अच्]1 An outcast, a low man; usually at the end of comp. in the sense of 'vile', 'wretched', 'accursed'; कापालिक˚ Māl.5; रे रे क्षत्रियापसदाः Ve.3; नर˚, ब्राह्मण˚ &c.-2 N. for the children of six degrading connections, i. e. of men of the first three castes with women of the castes inferior to their own; विप्रस्य त्रिषु वर्णेषु नृपतेर्वर्णयोर्द्वयोः । वैश्यस्य वर्णे चैकस्मिन् षडेते$पसदाः स्मृताः ॥ Ms.1.1. See अपध्वंसः.-3 प्रतिलोमजः contrary to अनुलोमजः (परवर्णासु अनुलोमजाः ष़ड- पध्वंसजाः विलोमजा अपसदाः षडिति ज्ञेयम्) cf. Mb.13.49.6-8. -
3 वर्णः _varṇḥ
वर्णः [वर्ण्-अच् Uṇ.3.1]1 A colour, hue; अन्तः- शुद्धस्त्वमपि भविता वर्णमात्रेण कृष्णः Me.51.-2 A paint, dye, paint-colour; see वर्ण् (1).-3 Colour, complexion, beauty; विविक्तवर्णाभरणा सुखश्रुतिः Ki.14.3; त्वय्यादातुं जलमवनते शार्ङ्गिणो वर्णचौरे Me.48; R.8.42.-4 Look, countenance; मध्यस्थवर्ण इव दृश्यते Madhyamavyāyoga 1; किं त्वं शङ्कितवर्ण इव Chārudatta 4; अवदातिका परशङ्कितवर्णेव दृश्यते Pratimā 1.-5 A class of men, tribe, caste (especially applied to the four principal castes, ब्राह्मण, क्षत्रिय, वैश्य and शूद्र); वर्णानामानुपूर्व्येण Vārt; न कश्चिद्वर्णानामपथमपकृष्टो$पि भजते Ś.5. 1; R.5.19.-6 A class, race, tribe, kind, species; as in सवर्णम् अक्षरम्; ब्रह्मणा पूर्वसृष्टं हि कर्मभिर्वर्णतां गतम् Mb.12. 188.1.-7 (a) A letter, character, sound; न मे वर्ण- विचारक्षमा दृष्टिः V.5; Ki.14.3. (b) A word, syllable; S. D.9.-8 Fame, glory, celebrity, renown; राजा प्रजा- रञ्जनलब्धवर्णः R.6.21.-9 A good quality, merit, virtue; त्रिवर्णा वर्णिता$स्माभिः किं भूयः श्रोतुमिच्छसि Bhāg.11.3.16.-1 Praise; स्वगुणोच्चगिरो मुनिव्रताः परवर्णग्रहणेष्वसाधवः Śi.16. 29.-11 Dress, decoration.-12 Outward appearance, form, figure.-13 A cloak, mantle.-14 A covering, lid.-15 The order or arrangement of a subject in a song (गीतक्रम); अभिध्यायन्वर्णरतिप्रमोदानतिदीर्घे जीविते को रमेत Kaṭh.1.28; उपात्तवर्णे चरिते पिनाकिनः Ku.5.56 'cele- brated in song, made the subject of a song.'-16 The housings of an elephant.-17 A quality, property; जङ्गमानामसंख्येयाः स्थावराणां च जातयः । तेषां विविधवर्णानां कुतो वर्णविनिश्चयः ॥ Mb.12.188.9.-18 A religious observance.-19 An unknown quantity.-2 The number 'one'.-21 Application of perfumed unguents to the body.-22 Gold.-23 A musical mode.-र्णा Cajanus Indicus (Mar. तूर).-र्णम् 1 Saffron.-2 A coloured unguent or perfume.-Comp. -अङ्का a pen.-अधिपः a planet presiding over a caste or class.-अनुप्रासः alliteration.-अन्तरम् 1 another caste. ˚गमनम् the passing into another caste.-2 change of sound.-अपसदः an outcast.-अपेत a. devoid of any cast, outcast, degraded; वर्णा- प्रेतमविज्ञातं...... कर्मभिः स्वैर्विभावयेत् Ms.1.57.-अवकृष्टः a Śūdra; अपि वर्णावकृष्टस्तु नारी वा धर्मकाङ्क्षिणी Mb.12.24.34.-अर्हः a kind of bean.- अवर a. inferior in caste.-आगमः the addition of a letter; भवेद्वर्णागमाद्धंसः Sk.-आत्मन् m. a word.-आश्रमाः the (four) castes and stages of life; वर्णाश्रमाणां गुरवे स वर्णी विचक्षणः प्रस्तुतमाचचक्षे R.5.19. ˚गुरुः N. of Śiva. ˚धर्मः the duties of caste and order.-उदकम् coloured water; वर्णोदकैः काञ्चनशृङ्गमुक्तै- स्तमायताक्ष्यः प्रणयादसिञ्चन् R.16.7.-कविः N. of a son of Kubera.-कूपिका an ink-stand.-क्रमः 1 the order of castes or colours.-2 alphabetical order or arrange- ment.-गत a.1 coloured.-2 algebraical.-गुरुः a king, prince.-ग्रथणा a method (artificial) of writing verses.-चारकः a painter.-ज्येष्ठः a Brāhmaṇa.-तर्णकम्, -तर्णिका woollen cloth used as a mat.-तालः (in music) a kind of measure.-तूलिः, -तूलिका, -तूली f. a pencil, paint-brush.-द a. colouring. (-दम्) a kind of fra- grant yellow wood.-दात्री turmeric.-दूतः a letter.-दूषक a. violating the distinctions of castes; यत्र त्वेते परिध्वंसा जायन्ते वर्णदूषकाः Ms.1.61.-धर्मः the peculiar duties of a caste.-नाथः the planetary regent of a caste.-पत्रम् a pallet.-परिचयः skill in song or music.-पातः the omission of a letter.-पात्रम् a paint-box.-पुष्पम् the flower of the globe-amaranth.-पुष्पकः the globe- amaranth.-प्रकर्षः excellence of colour.-प्रसादनम् aloe-wood.-बुद्धिः the notion connected with particular letters or sounds.-भेदिनी millet.-मातृ f. a pen, pencil.-मातृका N. of Sarasvatī.-माला, -राशिः the alphabet.-रे(ले)खा, -लेखिका chalk.-वर्तिः, -वर्तिका f.1 a paint-brush; फलकमादाय मणिसमुद्गकाद्वर्णवर्तिकामुद्धृत्य Dk.2.2.-2 a pencil.-वादिन् m. a panegyrist.-विक्रिया enmity against the castes.-विपर्ययः the substitution or change of letters; (भवेत्) सिंहो वर्णविपर्ययात् Sk.-विलासिनी turmeric.-विलोडकः 1 a house-breaker.-2 a plagiarist (lit. word-stealer).-वृत्तम् a metre regulated by the number of syllables it contains (opp. मात्रावृत्त).-व्यव- -स्थितिः f. the institution of caste, caste-system.-शिक्षा instruction in letters.-श्रेष्ठः a Brāhmaṇa; वर्णश्रेष्ठो द्विजः पूज्यः H.4.21.-संयोगः marriage between persons of the same caste.-संसर्गः confusion of castes, marriage with members of other castes; Ms.8.172.-संहारः an assemblage of different castes.-संकरः 1 confusion of castes through intermarriage; स्त्रीषु दुष्टासु वार्ष्णेय जायते वर्ण- संकरः Bg.1.41.-2 mixture or blending of colours; चित्रेषु वर्णसंकरः K. (where both senses are intended); Śi.14.37.-संघातः, -समाम्नायः the alphabet.-स्थानम् an organ of utterance.-हीन a. outcast. -
4 पर
pára
abl. sg. m. n. párasmāt, - rāt;
loc. párasmin, - re;
nom. pl. m. páre, - rās, - rāsas;
cf. Pāṇ. 1-1, 34; VII, 1, 16; 50)
far, distant, remote (in space), opposite, ulterior, farther than, beyond, on the other orﾠ farther side of, extreme;
previous (in time), former;
ancient, past;
later, future, next;
following, succeeding, subsequent;
final, last;
exceeding (in number orﾠ degree), more than;
better orﾠ worse than, superior orﾠ inferior to, best orﾠ worst, highest, supreme, chief (in the compar. meanings <where alsoﾠ - tara>, with abl., rarely gen. orﾠ ifc.;
exceptionally paraṉṡatam, more than a hundred lit. « an excessive hundred, a hundred with a surplus» R. ;
parāḥkoṭayaḥ Prab. Hcat.) RV. etc. etc.;
strange, foreign, alien, adverse, hostile ib. ;
other than, different from (abl.) Prab. ;
left, remaining Kathās. ;
concerned orﾠ anxious for (loc.) R. ;
m. another (different from one's self), a foreigner, enemy, foe, adversary RV. etc. etc.;
a following letter orﾠ sound (only ifc. mfn. e.g.. ta-para, having t as the following letter, followed by t) RPrāt. Pāṇ. ;
(scil. graha) a subsidiary Soma-graha TS. ;
N. of a king of Kosala with the patr. Āṭṇāra Br. ;
of another king MBh. ;
of a son of Samara Hariv. ;
(sc. prāsāda) of the palace of Mitravindā ib. ;
m. orﾠ n. the Supreme orﾠ Absolute Being, the Universal Soul Up. R. Pur. ;
(ā) f. a foreign country, abroad (?) Kathās. ;
a species of plant L. ;
N. of a sound in the first of its 4 stages L. ;
a partic. measure of time Sāy. ;
N. of a river MBh. VP. (v.l. pārā, veṇā, veṇṇā);
of a goddess (cf. s.v.) n. remotest distance MBh. ;
highest point orﾠ degree ib. ;
final beatitude L. ( alsoﾠ - taram andﾠ parātpara-taram);
the number 10,000,000,000 (as the full age of Brahmā.) VP. ;
N. of partic. Sāmans Kāṭh. ;
any chief matter orﾠ paramount object (ifc. <f. ā> having as the chief object, given up to, occupied with, engrossed in, intent upon, resting on, consisting of, serving for, synonymous with etc. MBh. Kāv. etc.);
the wider orﾠ mare extended orﾠ remoter meaning of a word Jaim. Kull.;
(in logic) genus;
existence (regarded as the common property of all things) W. ;
(am) ind. afterwards, later;
(with abl.) beyond, after (e.g.. paraṉvijñānāt, beyond human knowledge;
astam-ayātp-, after sunset;
mattaḥp-, after me;
ataḥp- orﾠ paramataḥ, after this, farther on, hereafter, next;
itaḥp-, henceforward, from now;
tataḥp- orﾠ tataṡcap-, after that, thereupon;
nâ̱smātp- <for mâ̱sm-p->, no more of this, enough) MBh. Kāv. etc.;
in a high degree, excessively, greatly, completely ib. ;
rather, most willingly, by all means ib. ;
I will, so be it Divyâ̱v. ;
at the most, at the utmost, merely, no more than, nothing but ib. ;
but, however, otherwise ( paraṉtu orﾠ paraṉkiṉtu id.;
yadip-, if at all, perhaps, at any rate;
na-p-, not-but;
napñparaṉ-api, not only-but alsoﾠ;
pñparaṉna-apina, not only not-but not even;
napñparaṉ-yāvat, not only-but even) ib. ;
( páreṇa) ind. farther, beyond, past (with acc.) RV. etc. etc.;
thereupon, afterwards, later than, after (with abl. orﾠ gen.). Mn. MBh. etc.;
( paré) ind. later, farther, in future, afterwards RV. MBh. Kāv. ;
+ cf. Zd. para;
Gk. πέρα, πέραν;
Lat. peren-die;
Goth. faírra;
Germ. fern;
Eng. far andﾠ fore
para2) in comp. for - ras
- परकथा
- परकरगत
- परकर्मन्
- परकलत्र
- परकायप्रवेशन
- परकार्य
- परकाल
- परकृति
- परकृत्य
- परक्रम
- परक्राथिन्
- परक्रान्ति
- परक्षुद्रा
- परक्षेत्र
- परखातक
- परगत
- परगामिन्
- परगुण
- परगृहवास
- परगेहव्
- परग्रन्थि
- परग्लानि
- परचक्र
- परचित्तज्ञान
- परचिन्ता
- परच्छन्द
- परच्छिद्र
- परज
- परजन
- परजन्मन्
- परजात
- परज्ञानमय
- परतङ्गण
- परतत्त्व
- परतन्त्र
- परतम
- परतर
- परतर्कक
- परतर्कुक
- परतल्प
- परतस्
- परता
- परतापन
- परतीर्थिक
- परतोषयितृ
- परत्र
- परत्व
- परदार
- परदुःख
- परदूषण
- परदेवता
- परदेश
- परदोष
- परद्रव्य
- परद्रोह
- परद्वेषिन्
- परधन
- परधर्म
- परध्यान
- परनिन्दा
- परनिपात
- परनिर्मितवशवर्तिन्
- परनिर्वाण
- परंतप
- परपक्ष
- परपत्नी
- परपद
- परपरिग्रह
- परपरिभव
- परपरिवाद
- परपाक
- परपारभूत
- परपिण्ड
- परपुरंजय
- परपुरप्रवेश
- परपुरुष
- परपुष्ट
- परपूरुष
- परपूर्वत्व
- परपूर्वा
- परपौरवतन्तव
- परप्रकाशक
- परप्रणव
- परप्रयोजन
- परप्रवादिन्
- परप्रेष्यत्व
- परबल
- परबलीयस्
- परब्रह्मन्
- परभाग
- परभाग्य
- परभाव
- परभाषा
- परभू
- परभूत
- परभूमि
- परभूषण
- परभृत्
- परभृत
- परभृतिका
- परभृत्य
- परभेदक
- परभेदन
- परमणि
- परमत
- परमद
- परमन्त्र
- परमन्थु
- परमन्यु
- परमर्म
- परमात्र
- परमार
- परमुखचपेटिका
- परमृत्यु
- परमोक्षनिरासकारिका
- परम्पर
- परम्परा
- परपराक
- परपरित
- परपरीण
- परयुवतिग
- परयोषित्
- पररमण
- परराष्ट्र
- पररूप
- परलोक
- परवत्
- परवर्ग
- परवल्लभ
- परवश
- परवश्य
- परवस्तु
- परवाच्य
- परवाणि
- परवाद
- परवारण
- परवित्त
- परवीरहन्
- परवेश्मन्
- परव्याक्षेपिन्
- परव्यूहविनाशन
- परव्रत
- परशक्ति
- परशरीरावेश
- परशासन
- परशिव
- परशुचि
- परश्री
- परश्वस्
- परसंगत
- परसंचारक
- परसंज्ञक
- परसम्बन्ध
- परसवर्ण
- परसस्थान
- परसात्कृ
- परसेवा
- परस्त्री
- परस्थान
- परस्व
- परहंस
- परहन्
- परहित
-
5 nurture
n.पालन पोषण; भोजन, खाना; शिक्षा, शिक्षणv. tr.खिलाना; शिक्षा देना; परवरिश करना, पालन पोषण करना
См. также в других словарях:
pára-varga — परवर्ग … Indonesian dictionary
Porvorim — Infobox Indian Jurisdiction native name = Porvorim type = Town locator position = left latd = 15.493 longd = 73.818 Taluka = Bardez (Bardesh) state name = Goa district = North Goa population total = 59,066 population density = 7274 area total = 8 … Wikipedia
