набить

* * *

-бью, -бьшь, προστκ. набей, παθ. μτχ. παρλθ. χρ. набитый, βρ: -бит, -а, -о; ρ.σ.μ.

1. γεμίζω, πληρώ στουπώνω•

2. μπήγω, χτυπώ•

3. βάζω, περνώ χτυπώντας•

4. βλάπτω μέλος του σώματος με χτύπημα ή τριβή•

5. πατώ, κάνω συνεκτικό•

6. τυπώνω σχέδια σε ύφασμα.

7. σκοτώνω, φονεύω πολλούς, -ές, -ά•

|| ρίχνω, ραβδίζω(σε μεγάλη ποσότητα)•

8. σπάζω (πολλά)•

9. παρασύρω, ρίχνω•

10. χτυπώ, δέρνω, ξυλοκοπώ

εκφρ.

набить кармам – φουσκώνω τη τσέπη χρήματα (πλουτίζω)•

набить мошну – γεμίζω το πουγγί χρήματα (θησαυρίζω)•

набить руку – εξασκούμαι, αποκτώ πείρα, τρίβομαι•

набить себе цену – επιδείχνομαι•

набить цену – αυξαίνω την τιμή, υπερτιμώ.

набиться

1. γεμίζω, πληρούμαι κλπ. ρ. ενεργ. φ.

2. επιζητώ, αναζητώ, επιδιώκω•

сов см. набивать· \набить гвоздей в стену καρφώνω καρφιά στον τοίχο· \набить обруч на бочку περνώ στεφάνι στό βαρέλι· ◊ \набить карман πλουτίζω, βγάζω· \набить ру́ку ἀποκτῶ πείρα· \набить оскомину а) μουδιάζουν τά δόντια, б) перен μπουχτίζω κάτι.

* * *

см. набить

м ἡ τσέπη, τό θυλάκΐθ[ν]· ◊ мне это не по -\карману разг αὐτό δέν εἶναι γιά τήν τσέπη μου, δέν τό βαστἄ ἡ τσέπη μου1 бить по \карману разг ξεπαραδιάζω· набить \карман разг γεμίζω τίς τσέπες μου, θησαυρίζω· не лезть за словом в \карман разг ἔχω τήν ἀπάντηση ἐτοιμη· положить себе в \карман (присвоить) σφετερίζομαι, βάζω στήν τσέπη.

ж ἡ στυφάδα:

нареч

1. (совсем близко) κολλητά·

2. (наглухо) καλά, γερά, ἐρμητικά:

ж

1. τό χέρι, ἡ χείρ / τό μπράτσο, ὁ βραχίονας [-ων] (от локтя до плеча):

2. (почерк) ὁ γραφικός χαρακτήρας, τό γράψιμο:

3. перен (протекция) разг τό μέσο[ν], ἡ προστασία· ◊ он его правая \рука εἶναι τό δεξί του χέρι· \рука не дрогнет δέν θά διστάσω· у меня \рука не поднимается δέν μοδ κάνει καρδιά· золотые руки а) ἡ χρυσοχέρα (о женщине), б) ὁ χρυσοχέρης (о мужчине)· сидеть сложа руки κάθομαι μέ σταυρωμένα τά χέρια· руки не доходят до чего-л. δέν Εχω καιρό ν' ἀσχοληθώ μέ κάτι· у него руки опускаются χάνει τό κουράγιο του· ру́кн прочь! κάτω τά χέρια!· играть в четыре \рукай παίζω κατρμαίν связать кого-л. по \рукаам δένω τά χέρια κάποιου· быть связанным по \рукаа́м и ногам εἶμαι δεμένος χεροπόδαρα· уда́рить по \рукаа́м (согласиться) δίνω χέρι, συμφωνώ· дать кому-л. по \рукаам τιμωρώ κάποιον, τσακίζω τά χέρια· ходить по \рукаам περνώ ἀπό χέρι σέ χέρι· прибрать к \рукаам что-л. βάζω κάτι στό χέρι, οἰκειοποιούμαι κάτι· \рукаам воли не давай! μή σηκώνεις χέρι!· в одни руки (продать, отпустить) στό ἀτομο, κατ' ίίτο-μο[ν]· брать что-л. в свой руки παίρνω στά χέρια μου, ἀναλαμβάνω κάτι· взять кого-л. в руки κάνω κάποιον του χεριοο μου· взять себя в руки συνέρχομαι, συγκρατούμαι· попасть кому-л. в руки πέφτω στά χέρια κάποιου· быть в \рукаах у кого-л. μ' ἐχει κάποιος στό χέρι· быть (находиться) в хороших \рукаах βρίσκομαι σέ καλά χέρια· это в наших (их, ваших, его и т. п.) \рукаах εἶναι στό χέρι μας (τους, του, σας)· носить кого-л. на \рукаах ἔχω κάποιον μή στάξει καί μή βρέξει· иметь на \рукаа́х ἔχω· умереть на \рукаах у кого-л. πεθαίνω στά χέρια κάποιου· на все ру́ки мастер πολυτεχνίτης· набить руку παίρνω τόν ἀέρα (τής δουλειάς), συνηθίζω σέ κάτι· марать руки λερώνω τά χέρια μου· умывать руки νίπτω τάς χείρας μου, πλένω τά χέρια μου· \рука руку моет погов. τό ἕνα χέρι νίβει τ' ἀλλο καί τά δυό τό πρόσωπο· \рука об руку χέρι μέ χέρι· на скорую руку разг πρόχειρα, στά πεταχτά· нечист на руку ἀπατεώνας, παλη-άνθρωιτος· под пьяную руку разг στό μεθύσι, μεθυσμένος· подать руку помощи δίνω βοήθεια· поднять ру́ку на кого-л. σηκώνω χέρι (επάνω σέ κάποιον)-наложи́ть ру́ку на что-л. βάζω χέρι σέ κάτι, βάζω στό χέρι κάτι· наложить на себя руки κάνω ἀπόπειρα αὐτοκτονίας, σηκώνω ἐπάνω μου χέρι· приложить ру́ку βάζω τό χεράκι μου, βοηθώ· нагреть себе руки на чем-л. κάνω τή μπάζα μου, βγάζω μίζα· выдать на руки δίνω στά χέρια· это дело его рук εἶναι δική του δουλειά· из рук в ру́ки, с рук на руки ἀπό χέρι σέ χέρι· из первых рук ἀπό πρώτο χέρι· из рук вон плохо κακά καί ψυχρά· все валится из рук δέν μπορώ νά κάνω δουλειά· как без рук без кого-чего-л. εἶμαι ἀνήμπορος, μοῦ κόβονται τά χέρια· не покладая рук ἀσταμάτητα, ἀκούραστα· не хватает рабочих рук δέν φτάνουν τά ἐργατικά χέρια· отбиться от рук γίνομαι ᾶτακτος, δέν πειθαρχώ· с ру́к сбыть ξεφορτώνομαι κάτι· ему́ все сходит с рук βγαίνω πάντα λάδι· это мне не с \рукай разг δέν μοῦ ἐρχεται βολικό· средней \рукай разг μέτριος, κοινός· просить чьей-л, \рукаи ζητώ τό χέρι (или τήν χείρα), ζητώ σέ γάμο· махну́ть \рукао́й на что-л. παρατάω κάτι· \рукаой подать πολύ κοντά, δίπλα· как \рукаой сняло что-либо разг πέρασε ἐντελώς· чужими \рукаами жар загребать погов. βάζω ἄλλον νά βγάλει τό φίδι ἀπό τήν τρύπα, βάζω ἄλλον νά βγάλει τά κάστανα ἀπ' τή φωτιά· ухватиться обеими \рукаами за что-л. ἀρπάζομαι (или πιάνομαι) ἀπό κάτι, δέχομαι μέ εὐχαρίστηση· сон в ру́ку τό ὀνειρο βγήκε· передать кого-л. в ру́ки правосудия παραδίδω κάποιον στά χέρια τής δικαιοσύνης· положа ру́ку на сердце μέ τό χέρι στήν καρδιά.

επίρ.

битком набить(ся) γεμίζω κάργα, καργάρω, τιλώνω.

-а α.

τσέπη•

εκφρ.

толстый (тугой, полный) карман – κάργα (φούσκα) η τσέπη λεφτά•

тощий ή пустой карман – άδεια η τσέπη, πανί με πανί•

не по -у – δεν είναι για τη τσέπη (μου), είναι ακριβότατος, απρόσιτος•

набить карман – φούσκωνα-χρήματα, θησαυρίζω•

положить, класть в карман – τσεπώνω, παίρνω για τον εαυτό μου, σφετερίζομαι•

бить по -у – ζημιώνω, βλάπτω.

πρόθεμα

I.

Χρησιμοποιείται για σχηματισμό ρημάτων και σημαίνει:

1. κατεύθυνση της ενέργειας στην επιφάνεια του αντικείμενου: α) σύγκρουση, επαφή με το αντικείμενο: наткнуться на камень προσκρούω στην πέτρα, β) επίθεση, τοποθέτηση στο αντικείμενο, στην επιφάνεια του αντικειμένου: наклеить на стену επικολλώ στον τοίχο•

2. πραγματοποίηση ενέργειας στην επιφάνεια του αντικειμένου ή σχηματισμός στην επιφάνεια: налипнуть, намрзнуть, насохнуть βλ. ρ.

3. πλήρη επάρκεια ενέργειας: α) επέκταση της ενέργειας σε ακαθόριστο πλήθος αντικειμένων: набрать (ягод) μαζεύω (καρπούς)•

4. (μόνο από θέμα ρ.δ. και με επιθέματα: -ива, -ыва, -ва τα οποία προσδίνουν στα ρ. σημασία μακράς διαρκείας)• σημαίνει μείωση έντασης της ενέργειας ή σημαντική δύναμη αυτής παραδείγ. χάρη: наигрывать, напевать, насвистывать.

II.

Σχηματίζει ρ.σ. μερικών ρημάτων: набальзамировать, напечатать, написать.

III.

Σχηματίζει επ. και ουσ. με σημ. ύπαρξης επί της επιφάνειας και αντιστοιχεί με το ελληνικό πρόθεμα «επί»: нагрудный, настольный, настенный, нарукавник, наколенник.

IV.

Σχηματίζει επιρ. με σημ. υπερθετικού β. ως εξής: крепко-накрепко, строго-настрого.

ρ.δ.

βλ. набить(ся).

παθ. μτχ. παρλθ. χρ. του ρ. набить.

εκφρ.

набитый дурак; -ая дура – μεγάλος βλάκας, κουτεντές, κουτούλιακας.

-ы θ.

στυφάδα•

|| αηδία, σιχασιά.

επίρ.

σφιχτά, συνεκτικά γερά,κάργα, -αριστά, τεζαριστά ερμητικά•