-
1 kiedyś
pron. 1. (w przeszłości) once, at one time- była kiedyś piękną kobietą at one time she was a beautiful woman- kiedyś paliłem I used to smoke- tak jak kiedyś like in the old days- żył sobie kiedyś dobry król once upon a time there lived a good king2. (w przyszłości) some time, some day- kiedyś będziemy musieli to zrobić we’ll have to do that some time- odwiedź nas kiedyś come and see us some time a. day* * *adv( w przeszłości) once, sometime; ( w przyszłości) one lub some day, sometime* * *adv.( w przeszłości) once, sometime; ( w przyszłości) one l. some day, sometime.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kiedyś
-
2 czy
Ⅰ part. 1. (w pytaniu) czy pada deszcz? is it raining?- czy znasz go? do you know him?- czy byłeś kiedyś w Indiach? have you ever been to India?- czy widziałeś go wczoraj? did you see him yesterday?- czy pójdziesz ze mną do kina? will you go to the cinema with me?- czy możesz wyłączyć radio? can a. could you turn the radio off?- czy byłby pan łaskaw zamknąć okno? would you mind closing the window?2. (w zdaniu złożonym) if, whether- ciekawe, czy przyjdą I wonder if they’ll come- wątpię, czy on wróci I doubt if he’ll be back- sprawdź, czy drzwi są zamknięte na klucz check to see if the door is locked- zastanawiam się, czy pisać do niego, czy nie I’m wondering if a. whether I should write to him or not- nasłuchiwała, czy dziecko nie płacze she was listening for sounds of the baby cryingⅡ conj. or- tak czy nie yes or no- prędzej czy później sooner or later- chcesz kawę czy herbatę? would you like coffee or tea?- idziesz z nami czy zostajesz? are you coming with us or staying here?- było ich piętnastu czy dwudziestu there were fifteen or twenty of them- spał, czy udawał, że śpi he was asleep, or pretended to be- zwolniłeś się sam czyś został zwolniony? did you resign or were you dismissed?- czy …, czy … (zarówno) whether … or …- czy szyje, czy robi na drutach, zawsze zakłada okulary whether she’s sewing or knitting, she always wears her glasses- czy to …, czy to a. też … (bądź) either … or …- czy to autobusem, czy pociągiem either by bus or by train- w taki czy inny sposób a. tak czy inaczej one way or the other a. another- z tego czy czy innego powodu for one reason or another- ten czy ów nie dawał wiary jej słowom there were some (people) who didn’t believe her- zgłupiałeś czy co a. jak? are you stupid or what a. something?- pisał pieśni, kwartety, sonaty czy co tam jeszcze he wrote songs, quartets, sonatas and whatever else- poszła na zakupy czy coś takiego she went shopping or something- …., czy jak mu/jej tam pot. …whatever he’s/she’s called, …or whatever his/her name is; …or what d’yer call him/her pot.* * *1. partczy znasz tę książkę? — do you know this book?czy ja wiem? — pot I don't know, ( w zdaniach podrzędnych) if, whether
nie wiem, czy to jest prawda — I don't know if it's true
2. conjzapytaj ją, czy przyjdzie — ask her if she's coming
or* * *I.czy1part.( w pytaniach) czy pada śnieg? is it snowing?; czy znasz ten film? do you know this movie?; czy byłeś kiedyś w Anglii? have you ever been to England?; czy mogę już iść? can I go now?; czy ja wiem? I don't know.II.czy2conj.1. ( wprowadza zdanie podrzędne) if, whether; zapytaj, czy przyjdzie ask him if he's coming.2. ( łączy części współrzędne) or; kawa czy herbata? coffee or tea?; prędzej czy później sooner or later; tak czy inaczej l. owak l. siak one way or another, anyhow, eitherway; świątek czy piątek anytime.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czy
-
3 tam
Ⅰ pron. there; (z towarzyszącym gestem) over there- zatrzymaj się tam stop (over) there- połóż/włóż to tam put it there/put it in there- kto tam? who is it?, who’s there?- tam w górze/dole up/down there- urodził się w Szwecji i tam też spędził dzieciństwo he was born in Sweden, where he also spent his childhood- gdzie poszedł, tam spotykał znajomych wherever he went, he met a. saw someone he knew- tam, gdzie… where…- tam, gdzie kończy się miasto where the town comes to an end- odłóż to tam, skąd wziąłeś put it back where you found it- tam, gdzie będzie to uzasadnione where (it’s) warranted książk.Ⅱ part. co tam u was słychać? how are things?- jak tam twoi rodzice? how are your parents?- co mi tam! pot. who cares? pot.- co tam deszcz, mamy przecież parasole who cares about the rain? – we’ve got umbrellas- gdzieś tam somewhere (or other)- kiedyś tam some day (or other)- gdzież mu tam do ciebie he’s no match for you- hej tam! hey, you! pot.■ tam i z powrotem there and back- chodzić tam i z powrotem to pace back and forth a. to and fro- bilet tam i z powrotem a return GB a. round-trip US ticket- a a. e tam! pot. (niedowierzanie) you’re kidding! pot.* * *advtam, skąd przyjechałem — the place where I came from
gdzie tam! — pot nothing of the kind!
* * *adv.1. (wskazuje miejsce, kierunek) there; ( o podróży) outward; kto tam? who's there?; tam i z powrotem there and back, up and down; bilet tam i powrót l. z powrotem round-trip ticket; to tu, to tam now here, now there; tu i tam here and there; połóż to tam, skąd wziąłeś put it back where you took it from; kiedyś tam some time or other l. another.2. ( wyraża lekceważenie) co (mi) tam! what the heck!; a l. e tam! pot. tell that to the marines!; gdzie tam! yeah, right!; jak mu tam what's his name; kto go tam wie! who knows what he's up to?; tam do licha! the hell with that!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > tam
-
4 mu|sieć
impf (musisz, musiał, musieli) vi 1. (podlegać przymusowi) musisz to zrobić you have to a. you’ve got to do it- zostanę, jeśli będę musiał I’ll stay if I have to- nie musisz pracować na dwa etaty you don’t have to a. don’t need to have two full-time jobs- czy muszę iść na przyjęcie? do I have to a. have I got to go to the party?- wszyscy musimy kiedyś umrzeć we all have to die some day- tak musi być this is how it’s got to be- żebym nie musiał ci powtarzać don’t make me tell you again2. (uznawać za potrzebne) musisz to zrobić you must do it, you have to a. need to do it- nie musiałeś tego robić you needn’t have done that, you didn’t have to a. need to do that- muszę już iść I must go a. be going now, I have to a. I’ve got to go now- dokument musi zostać podpisany the document must be signed a. needs signing- musisz mi wszystko opowiedzieć you must a. have to tell me everything- musiał pomagać rodzicom he had to help his parents- kandydat musi mieć wyższe wykształcenie the candidate must have a college US a. university education- muszę powiedzieć, że zachował się bardzo szlachetnie I must say he behaved very nobly- musisz przyznać, że egzaminy były trudne you must admit (that) the exams were difficult- musisz wiedzieć, że on nie jest uczciwy you should a. ought to know that he isn’t honest- „czy naprawdę muszę teraz odrabiać lekcje?” – „tak, musisz!” ‘do I really have to do my homework now?’ – ‘yes, you do!’3. (bardzo chcieć) muszę tu jeszcze kiedyś wrócić I must return a. I’ll have to return here some day- muszę mieć tę sukienkę! I must have this dress!- muszę z nim pomówić I must talk a. speak to him4. (prawdopodobieństwo) musiałeś o tym słyszeć you must have heard about that- musiał już dostać mój list he must have received my letter by now- ktoś puka, to musi być on someone’s knocking, it must be a. has to be him- ona musi być bardzo nieszczęśliwa she must be very unhappy- w tym musi coś być there must be something to it5. (pewność) ten pies musi być chory that dog must be ill- musiało tu padać, bo ulice są mokre it must have rained here, the streets are wet- musicie być bardzo zmęczeni po podróży you must be very tired after the journey- musi być już dziewiąta it must be nine o’clock now- musiałem cię już gdzieś widzieć I’m sure I’ve seen you somewhere before- to musi być prawda it must be true- to nie musi być prawda it isn’t necessarily true6. (konieczność, zachęta) musisz zobaczyć ten film you must see a. you’ve got to see this film, this film is a must- musicie koniecznie spróbować mojego ciasta you absolutely a. really have to try my cake7. (nie móc się powstrzymać) on zawsze musi postawić na swoim he always has to have his way, he’s always got to have his way- dlaczego ty zawsze musisz się spóźniać? why do you always have to be late?, why must you always be late?- musiałem spróbować I (just) had to try8. (nieuchronność) to musiało się stać this (just) had to happen, this was bound to happen■ co pan każe, sługa musi przysł. those that are bound must obey przysł.- kazał pan, musiał sam przysł. (it’s a case of) keep a dog and bark yourself przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > mu|sieć
-
5 przysi|ąc
pf — przysi|ęgać impf (przysięgnę, przysięgniesz, przysiągł, przysięgła, przysięgli — przysięgam) Ⅰ vt 1. (obiecać) to promise; (uroczyście) to swear, to pledge- przysiągł jej miłość he promised her his love- przysięgam, że nikomu nie powiem I swear I won’t tell anybody- przysiągł jej opiekować się dziećmi he promised her that he’d take care of the children- przysiągł sobie w duchu zemstę he swore a. vowed revenge- przysięgała sobie, że już tam więcej nie pójdzie she promised herself she would never go there again- przysięgła sobie nigdy go nie zostawiać samego she swore never to leave him alone2. (zapewnić) to swear- przysięgać na Biblię/honor to swear on the Bible/on one’s honour- przysięgam (ci), że nie wiedziałem I swear I didn’t know- przysiągłbym a. mógłbym przysiąc, że już go kiedyś widziałem I could have sworn I’d seen him before, I could swear I’ve seen him before- gotów był przysiąc, że kiedyś już tu był he could have sworn he’d been there before- można było przysiąc, że śpi you would have sworn he was sleeping- przysiągłbyś, że to uczciwi ludzie you could have sworn they were honest peopleⅡ przysiąc się — przysięgać się pot. to swear- przysięgał się, że nic nie wie he swore he didn’t know anythingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przysi|ąc
-
6 raz1
Ⅰ m (G razu) 1. (ilość wystąpień) time- tylko raz only once- zrobić coś raz/dwa razy/trzy razy to do sth once/twice/three times- setki razy hundreds of times- dwa razy większy/droższy twice as big/expensive- trzy/dziesięć razy szybszy three/ten times as fast a. faster- dwa razy więcej osób/czasu twice as many people/as much time- sprzedał dom trzy razy drożej, niż kupił he sold the house for three times the price he paid for it- półtora raza więcej wypadków niż rok temu one and a half times more accidents than last year- podróż trwała kilka razy dłużej niż zwykle the journey lasted several times as long as usual- zrobiłbym to sto razy lepiej I’d do it way a. a hundred times better- jest tysiąc razy przystojniejszy od brata he’s way more handsome than his brother- choć a. chociaż raz chciałbym… just for once I’d like to…- ile razy? how many times?- ile razy mam powtarzać? how many times do I have to repeat myself?- ile razy go widzę, zawsze wygląda na zadowolonego whenever I see him he looks happy, every time I see him he looks happy- ileż to razy próbowałem go przekonać! how many times have I tried to convince him?- to się zdarzyło już tyle razy, że… it already happened so many times that…- pierwszy/drugi/ostatni raz a. po raz pierwszy/drugi/ostatni for the first/second/last time- zawsze kiedyś jest ten pierwszy raz there’s always a first time- kolejny raz a. po raz kolejny once again- po raz ostatni widziałem go w… I last saw him in…- kiedy z nim ostatni raz rozmawiałem… when I last talked to him…- zrobiłem to po raz pierwszy i ostatni a. pierwszy i ostatni raz I did it for the first and (the) last time- zrobić coś jeszcze raz a. raz jeszcze to do sth once more a. one more time- nie raz (i nie dwa) more than once- nie raz chodziliśmy tam razem we’ve been there together more than once- raz czy dwa a. raz i drugi once or twice- rozmawiałem z nim raz czy dwa I’ve talked to him once or twice- ani razu not (even) once- ani razu o niej nie wspomniał he never once mentioned her- raz/dwa razy/trzy razy na godzinę once/twice/three times an hour- raz na rok a. do roku once a year- raz na sto lat once every one hundred years- raz na dzień a. dziennie once a day- raz na jakiś czas (every) once in a while- coś takiego zdarza się tylko raz w życiu something like this happens only once in a lifetime- raz na zawsze once and for all- powiedziałem mu raz na zawsze, że… I told him once and for all that..- było raz ciepło, raz zimno it was first warm and then cold- wiodło im się raz lepiej, raz gorzej they had their ups and downs- wiało raz z północy, to znowu z północnego wschodu the wind was changing from north to north-east- raz po raz a. raz za razem (bez przerwy) over and over (again); (co jakiś czas) every now and then- raz po raz spoglądał na zegarek every now and then he looked at his watch- tym razem this time- tym razem ci daruję I’ll let you off this time- następnym razem a. na drugi raz next time- następnym razem, kiedy go zobaczysz… next time you see him…- poprzednim a. ostatnim razem the last time- poprzednim razem, kiedy tu był… the last time he was here- za pierwszym/drugim razem the first/second time round- zdałem za trzecim razem I passed the test the third time round- za każdym razem each a. every time- trafiał za każdym razem he hit the target every time- za każdym razem, kiedy go widzę… every time I see him…2. (zdarzenie) case- w takich razach in such cases- w razie pożaru/wypadku in case of fire/accident- w razie potrzeby if need be- w razie, gdyby coś się stało/ktoś pytał in case something happens/somebody asks- w razie czego if anything happens- innym razem some other time- pewnego a. jednego razu one day- w każdym (bądź) razie in any case, anyway- jest najlepszy, a w każdym razie tak uważa he’s the best, that’s what he thinks anyway- w najgorszym/najlepszym razie at (the) worst/at best- w przeciwnym razie otherwise- w takim razie in that case- w żadnym razie (nigdy) never; (pod żadnym pozorem) under no circumstances; (bynajmniej) by no means- on w żadnym razie się nie zgodzi he will never agree- proszę w żadnym razie z nimi nie rozmawiać you must not under any circumstances talk to them- w żadnym razie nie uważam się za eksperta I don’t consider myself an expert by any meansⅡ num. one- raz, dwa, trzy one, two, threeⅢ adv. 1. (kiedyś) once- raz byłem świadkiem ich kłótni once I saw them arguing- była sobie raz królewna once upon a time there was a princess2. (wreszcie) at last- chciałbym, żeby to się już raz skończyło! I’d like it to be over at last3. (ostatecznie) once- jak już raz coś obiecam, to dotrzymuję słowa once I promise something I always keep my word- jak już raz zaczniesz… once you start…4. (po pierwsze) first- nie zrobiłem tego, raz, że nie miałem czasu a dwa, że mi się nie chciało I didn’t do it, for one thing because I had no time, and for another because I didn’t feel like itⅣ razy conj. times- jeden razy dwa one times two- trzy razy pięć równa się piętnaście three times five is fifteenⅤ na razie adv. (w tej chwili) at the moment, for the time being; (do tej pory) so far- (jak) na razie nie ma niebezpieczeństwa there’s no danger at the moment- „jak idzie?” – „na razie dobrze” ‘how is it going?’ – ‘so far, so good’- na razie! (pożegnanie) see you later!- no to na razie, chłopaki! see you, guys!Ⅵ od razu adv. at once, right away- od razu go poznał he recognized him right away- od razu wiedziałem, że tak będzie I always knew it would be like that■ zrobić coś raz, dwa a. raz-raz to do sth in no time- raz się żyje! you only live once- jak raz zadzwonił telefon pot. at that very moment the telephone rang- w sam raz dla kogoś perfect for sb- praca w sam raz dla informatyka the right kind of a. a perfect job for a computer expert- spodnie były w sam raz the trousers fitted perfectlyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > raz1
-
7 bodaj
Ⅰ part. 1. (chyba) maybe, perhaps- widziałem go bodaj trzy tygodnie temu I saw him maybe three weeks ago- to bodaj najlepszy jego film I think it’s probably a. I think perhaps it’s his best film- spotkali się bodaj w Paryżu they met in Paris, I think a. believe- miał bodaj(że) jakieś kłopoty it seems he had some problems- był wtedy bodaj(że) nauczycielem I think he was a teacher at the time2. (przynajmniej) at least- czy ona bodaj wyszła za bogatego? did she at least marry someone wealthy?- pożycz mi trochę, bodaj sto złotych lend me some money, will you? – even if it’s only a hundred zlotys3. pot. (żeby) bodajby wszyscy byli tacy if only we were all like that- bodaj go cholera wzięła! damn him! pot.- bodajby to piorun strzelił! blast and bugger it! GB pot.- bodajby/bodajbyście zdechli! I wish they’d/you’d just drop dead! pot.- bodajbyś kark skręcił! obraźl. I hope you break your neck! obraźl.- bodaj go tam nikt nie skrzywdził! as long as a. just so long as no one there harms him!- bodajby odpocząć choć przez tydzień! I wish I could have a rest, even for just a week! a. even if only for a week!Ⅱ conj. (chociażby) say- odwiedź mnie kiedyś, bodajby w przyszłym tygodniu come and see me some time, next week say a. say next week- masz coś do czytania, bodaj gazetę have you got anything to read, a newspaper say? a. like a newspaper?* * *bodaj; partto było bodaj w sobotę — it was on Saturday, I think
* * *int.przest. ( wzmacnia życzenie) (I) would that...; bodajś tu nigdy więcej nie wrócił would that you never returned; bodajby każdy urzędnik był tak miły jak pan would that every official was as nice as you; bodajbym się nigdy nie urodził! would that I had never been born.adv.( osłabia treść) I think; było to bodaj w maju it was in May, I think; miała bodaj jakieś kłopoty ze zdrowiem I think she had some health problems; daj mi czas bodaj do jutra at least give me until tomorrow; to bodaj dobra książka it's a good book, I think.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bodaj
-
8 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
9 choćby
Ⅰ conj. 1. (nawet gdyby) even if- choćbyś mnie błagał na klęczkach, nie ustąpię even if you were to go down on bended knees, I wouldn’t give in- skończę książkę, choćbym miał czytać całą noc I’ll finish this book, even if I have to read all night- choćby najbiedniejszy/najtrudniejszy even the poorest/most difficult- każdy sen, choćby najpiękniejszy, musi się kiedyś skończyć every dream, even the most beautiful, must come to an end2. (na przykład) sprawdź to gdzieś, choćby w encyklopedii check it somewhere, in an encyclopaedia, say- połóż to byle gdzie, choćby na stole just put it anywhere, like on the tableⅡ part. 1. (przynajmniej) if only, even- choćby miesiąc/dwa dni if only (for) a. even (for) a month/two days- wstąp do nas choćby na chwilę drop in on us, even if it’s just a. only for a moment- choćby nie wiem gdzie/jak/co no matter where/how/what- choćbyś nie wiem co robił, nie dorównasz jej no matter what you do, you won’t measure up to her- porozmawiajmy choćby o polityce let’s talk about politics, say a. for instance* * ** * *conj. i part.even if; pójdę na koncert, choćbym miał się zwolnić z pracy I'm going to concert even if I have to take a day off (work); będę u ciebie o ósmej, choćbym nawet miał iść pieszo I'll be at your place at eight even if I have to walk.adv.at least, even if; as much as, just, but; choćby na chwilę usiądźmy i porozmawiajmy let's sit down and talk at least for a moment; czy masz choćby jeden argument przeciwko temu? do you have as much as one argument against it?; powiedz choćby jedno słowo say but one word; choćby to było najskromniejsze be it ever so humble; choćby tylko (po to), żeby mu powiedzieć even if only to tell him; czy on choćby kiwnął palcem, żeby wam pomóc? did he as much as lift a finger to help you?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > choćby
-
10 co
Ⅰ pron. 1. (w pytaniach) what- co to (jest)? what’s this/that?- co jest na górze? what’s upstairs?- co robisz? what are you doing?- co mi kupiłaś? what did you buy for me?- co się dzieje? what’s going on a. happening?- co ci po tym? what do you need it for?- o co chodzi? what’s the problem a. matter?, what’s going on?- w co się ubierzesz? what are you going to wear?- czego szukasz? what are you looking for?- czego on chciał? what did he want?- czego a. copot. chcesz w zamian? what do you want in exchange?- do czego służy ten guzik? what is this button for?- z czego jest ta koszula? what is this shirt made of?- czemu się tak przyglądasz? what are you looking at?- czym mam otworzyć tę puszkę? what shall I open this tin with?- czym żywią się wieloryby? what do whales feed on?- czym to się skończy? how will it (all) end?- o czym oni mówią? what are they talking about?- co to za maszyna? what’s this/that machine?- co to za kamień? what kind of stone is this?- co ty na to? what do you say a. think?- co u ciebie? how are you?, what’s new?, how’s life (treating you)?- co z tobą? źle się czujesz? what’s wrong (with you)?, don’t you feel well?- psa zabierzemy ze sobą, ale co z kotem? we can take the dog with us, but what about the cat?- co z tego? a. no to co? what of a. about it? pot.- co z tego, że kocha? so he’s in love, so what? pot.- co on, oszalał, żeby tyle forsy przepuścić! pot. he must be mad blowing all that money pot.- czego tam nie ma na strychu! there are all sorts of things in the attic- czym to on w życiu nie był! he’s done all sorts of things in life- co ty mi tu przyniosłeś? what on earth have you brought me?- po co a. na co? what for?- po co jedziesz do Krakowa? what are you going to Cracow for?- na co ci ten scyzoryk? what do you need this penknife for?- i na co wam to było? what did you have to (go and) do that for?- czego tam poszłaś? pot. what did you go there for?- czemu płaczesz? what are you crying for?- czemu nie? why not?- „idziesz z nami?” – „czemu nie” ‘are you coming with us?’ – ‘why not?’2. (w mowie zależnej) what- powiedz, co chcesz na śniadanie tell me what you want for breakfast- zapytaj go, co zrobił z nożyczkami ask him what he’s done with the scissors- dobrze byłoby wiedzieć, o co właściwie mu chodzi it would be good to know what he really wants- przysłuchiwał się, o czym rozmawiają he was listening in on their conversation- nie wiem, co to była za ryba I don’t know what kind of fish it was- nie rozumiem, po co tu przyszedł I don’t understand why he came here a. what he came here for- powiem mu jutro, co i jak I’ll tell him tomorrow what’s what- wiesz co?… (do) you know what?… pot., (I’ll) tell you what… pot.3. (w zdaniu podrzędnym zawężającym) that- wszystko to, co chciał zrobić everything (that) he wanted to do- mam coś, co cię zainteresuje I’ve got something that’ll interest you- nie zrobiłam nic, czego musiałabym się wstydzić I did nothing (that) I ought to be ashamed of- rób, co chcesz do what you want- czym była kiedyś łacina, tym stał się dziś język angielski what Latin was once, English is today- co jest naprawdę nieznośne, to myśl, że… what is really maddening is the thought that…- z czego będziemy żyć, to mój kłopot what we’re going to live on is my problem- co się stało, to się nie odstanie what’s done is done4. (w zdaniu podrzędnym rozwijającym) which- powiedział, że pożyczył mi pieniądze, co nie było prawdą he said he had lent me some money, which wasn’t true- zdał ostatni egzamin, czym bardzo ucieszył rodziców he passed the last exam, which made his parents very happy5. (ile, jak, jaki) as- on ma tyle samo wrogów, co przyjaciół he has as many enemies as he has friends- zatrudniamy tyle samo pracowników, co rok temu we employ as many people as we did a year ago- mam dwa razy tyle pracy, co ty I have twice as much work as you (have)- kapelusz tego samego koloru, co płaszcz a hat the same colour as the coat- mieszkam w tym samym domu, co on I live in the same building as he does- rodzice tyle go widywali, co na obiedzie his parents only saw him at dinner time6. pot. (kto, który) who- ktoś, co nigdy nie był w wojsku someone who has never been in the army- znam kogoś, co to chętnie zrobi I know someone who’ll be glad to do it- gdzie się podział ten chłopak, co u was mieszkał? what happened to the boy who used to live with you?- wiesz, co ty dla niego jesteś? do you know what you are to him?- ten młyn, co to w nim teraz jest hotel that mill that’s a hotel now7. pot. (dlaczego, w jakim celu) why- co się tak kręcisz? why can’t you sit still?- co tak wcześnie wstałaś? why did you get up so early?- coś taki wesoły? why are you so cheerful?, what are you so cheerful about?8. (w wyrażeniach emfatycznych) what (a)- co to za dureń z niego! what a clown he is! pejor.- co za niespodzianka! what a surprise!- nie masz pojęcia, co to za rozkosz! you’ve no idea what a delight it isⅡ praep. every- co dzień/sobota every day/Saturday- co dziesięć minut/dwa tygodnie every ten minutes/two weeks- przystawał co krok he stopped with each a. every step- co jakiś czas tu zagląda, żeby sprawdzić, co robimy he looks in every now and then to check on us- opuszczał co drugą stronę he was skipping every other pageⅢ adv. (bardziej) co ciekawsze fragmenty/książki some of the more interesting sections/books- co wytrwalsi zostali do końca sztuki only the most persevering stayed till the end of the playⅣ conj. (jak) as- (ona) pracuje w tej samej firmie co ja she works for the same company as me- ten sam/to samo co zawsze the same as always- taki sam jadłospis co przed tygodniem the same menu as a week ago- to już nie ten człowiek, co dawniej he’s not the man he used to be- jest równie inteligentny, co przebiegły he’s as intelligent as he is crafty- mogła mieć równie dobrze trzydzieści co czterdzieści lat she could just as well have been thirty as forty- co ciekawe/dziwne… what’s interesting/strange…- co gorsza… what’s worse…- co więcej… what’s more…Ⅴ part. pot. (jako równoważnik zdania) boisz się, co? you’re afraid, eh? pot.- ale ona urosła, co? she’s really grown, hasn’t she?- będziemy w kontakcie, co? we’ll be in touch, right? pot.- miłe dzieciaki, co nie? nice kids, eh? pot.- nie poznajesz mnie, co? you don’t recognize me, do you?- wszyscy gdzieś jadą na wykacje, a my co? everyone’s going somewhere on holiday, and what about us?- kto cię tu wpuścił, co? who let you in, eh? pot.- i co, zdałeś egzamin? well, did you pass (the exam)?- co ty, chcesz oberwać od ojca? you don’t want to get it from your father, do you? pot.- a ty co? dzwonka nie słyszałeś? what are you doing? – didn’t you hear the bell?Ⅵ co do praep. 1. (jeśli chodzi o) as for, as far as [sb/sth] is concerned- co do mnie, nigdy w horoskopy nie wierzyłem as for me, I’ve never believed in horoscopes- co do pańskiego artykułu… as for your article…, as far as your article is concerned…2. (w sprawie) regarding, concerning- mamy zastrzeżenia co do ostatniej partii towaru we have some reservations regarding the last consignment- jego uwagi co do nowelizacji ustawy his remarks regarding a. concerning the amendment of the law3. (pod względem) regarding, concerning- ustalenia co do zakresu prac details regarding a. concerning the scope of the work- druga co do wielkości partia polityczna the second largest party- dziesiąte co do wielkości państwo świata the world’s tenth largest state4. (dokładnie) to- co do godziny/dnia to the hour/day- o siódmej co do minuty at seven o’clock sharp- przyszedł punktualnie co do minuty he came a. arrived right on the dot pot.- oddał mi wszystko co do grosza he gave me back every single penny- powtórzyła wszystko co do słowa she repeated everything word for word- zginęli wszyscy co do jednego not one of them survivedⅦ co…, (to) … conj. 1. (ile razy) each time- co wstawał, robiło mu się słabo each time he got up, he felt faint- co otworzył gazetę, wszędzie o Iraku every time he opened a newspaper, there was something about Iraq- co strzelił, to chybił every time he fired, he missed- co wspiął się wyżej, to zsuwał się each time he climbed up, he slipped down again- co premiera, to sukces each new production is/was a success2. (dla podkreślenia) co praca, to praca work is work (after all)- co chłop, to chłop you can’t beat a man (about the place)- co głowa, to głowa you can’t beat good brains- co prawda, to prawda I’ll second that- co dyrektor, to nie zwykły robotnik a director’s not just any workerⅧ czym…, tym… conj. kryt. czym starszy, tym głupszy the older he gets, the more foolish he becomes- czym większy przywódca, tym groźniejszy jego upadek the greater the leader, the further he has to fall■ a co tam what do I care?, what does it matter?- chciała pokazać, co to nie ona she wanted to show what she was made of- co jak co, ale ciasto robisz pyszne say what you like, but you make delicious cake- czego jak czego, ale pieniędzy im nie brakuje whatever they’re short of, it’s not money- co najmniej at least- co najwyżej at most- co to, to nie! pot. that’s out of the question!; no way! pot.- co (proszę)? pot. (w odpowiedzi) what?- „Adam!” – „co?” ‘Adam!’ – ‘what?’- „jesteś tam?” – „a co?” ‘are you there?’ – ‘what do you want?’- co (takiego)? (wyrażające zdziwienie) what?, really?- goście dopiero co wyjechali the guests have not long gone, the guests have only just left* * *1. pron( w pytaniach) whatto drzewo, co rośnie koło domu — the tree that grows by the house
wspominał tych, co odeszli — he remembered those who had left
zdałem egzamin, co wszystkich zaskoczyło — I passed the exam, which surprised everybody
co się stało, to się nie odstanie — what's done cannot be undone ( w równoważnikach zdań)
rób, co chcesz — do what you want
co niemiara — in abundance, (pot: cokolwiek) anything
2. partjeśli co, daj mi znać — get in touch at the slightest thing
co najwyżej — at (the) mostco gorsza — what's worse, worse still
co więcej — what's more, furthermore
co chwila/krok — every lub each minute/step
co drugi/trzeci — every second/third
co do (+gen) — ( odnośnie do) as to, as for
3. conjco do mnie — as far as I am concerned, ( dokładnie) (exact) to
4. advco strzelił, to chybił — every time he shot he missed
(pot: dlaczego) why* * *copron.1. ( zastępuje rzeczowniki) what; rób, co chcesz do what you want; czego (znowu) chcesz? what do you want (now)?; zwł. z irytacją what is it that you want (now)?; co to będzie? (= co chcesz zrobić?) what is it going to be?, what'll it be?; (= co się stanie?) what'll happen?; po co? what for?; byle co anything; Bóg wie co God knows what; diabli wiedzą co only the Devil knows; co to, to nie I won't have that; jeszcze czego! anything else?, what('s) next?; bądź co bądź anyway; w czym rzecz what's the matter; w razie czego (just) in case, if need(s) be; jak przyjdzie co do czego when the chips are down; nie ma co! there is no point; co komu do tego? it is none of anybody's business, why should it be anyone's business?, why should they care?; co mi tam! I don't care, I couldn't care less, who cares?; co będzie, to będzie happen what may; będzie co ma być what is to be, will be; what must be, must be; what will be, will be; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr let bygones be bygones; co z oczu, to z serca out of sight, out of mind; co się stało, to się nie odstanie what's been done cannot be undone, let bygones be bygones; co za dużo, to niezdrowo too much of a good thing, too much breaks the bag; co się odwlecze, to nie uciecze there is luck in leisure; co ma wisieć, nie utonie he that is born to be hanged shall never be drowned, if you're born to be hanged then you'll never be drowned; co nagle, to po diable haste makes waste; czym chata bogata, tym rada what's mine is yours; co ma piernik do wiatraka what do these two things have in common?, it is quite beside the point.2. (jako zaimek względny, głównie w pytaniach i zdaniach złożonych) co tchu at full l. top speed, in all haste; tyle, co kot napłakał next to nothing; co do grosza not a penny less, not a penny more; tyle pomoże, co umarłemu kadzidło it won't do any good, it won't help at all.conj.( rozpoczyna zdanie podrzędne) which.part.1. ( wyraża powtarzalność) every; co krok every step; co godzina/co chwila/co miesiąc/co roku every hour/every moment/every month/every year; co prawda admittedly; co prawda, to prawda you're right; co rusz every moment, every time; na co dzień every day; co i raz pot. every moment, every time; co kraj, to obyczaj every country has its customs; every land has its own law; so many countries, so many customs.2. ( wzmacnia przysłówki) what, still; co gorsza what's worse, worse still; co więcej what's more; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one.3. (wyraża pytanie o przyczynę, cel) why; co się tak długo zastanawiasz? why have you been dwelling on it so long?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > co
-
11 niech
Ⅰ part. 1. (w poleceniach, życzeniach) niech wejdzie let him/her (come) in, send him/her in- niech zaczekają let them wait- niech to będzie dla ciebie nauczką let that be a lesson to you- niech pani spocznie please take a seat- niech ciocia sobie wyobrazi jego minę (just) imagine his expression, auntie- niech nikt nie wchodzi do tego pokoju (nie pozwalam) no one is to enter this room; (nie pozwól) don’t let anyone enter this room- niech tego więcej nie słyszę don’t let me hear that again- powiedz mu niech weźmie ze sobą śpiwór tell him to take a sleeping bag with him- poczekaj, niech pomyślę wait (a minute), let me think- pokaż, niech zobaczę, co tam napisałaś show me, let me a. let’s see what you’ve written2. (oby) niech ta chwila pozostanie wam na zawsze w pamięci may you always remember this moment- niech żyje wolność! long live freedom!, freedom for ever!- niech żyje król! long live the king!- niech żyje młoda para! (toast) to the bride and groom!3. (obojętność) a niech sobie ma i dziesięć samochodów, co mnie to obchodzi let him have ten cars if he wants, what do I care? 4. (groźba) niech tylko spróbuje! just let him try!- niech ja cię kiedyś dorwę! pot. just wait till I lay my hands on you!5. książk. (przypuśćmy) let- niech x = 45 let x equal 45- niech linia AB przecina linię CD let line AB intersect line CD- weźmy na przykład Polskę, niech to będzie Polska średniowieczna let’s take Poland for example, (say) mediaeval PolandⅡ conj. niech tylko zrobi się ciepło, to pojedziemy na plażę let’s just wait a. just let’s wait till it gets warmer, then we’ll go to the beach- niech ja zachoruję, co wtedy zrobisz? what if I fall ill, what will you do then?- niech wszystko stracę, nie ustapię I don’t care if I lose everything, I won’t give in- wakacje, niech będą najdłuższe, muszą się skończyć holidays, however long they are, must come to an end■ niech będzie a. niech tam oh, all right- niech ci będzie a. niech ci tam oh, all right (have it your own way)- niech mu będzie a. niech mu tam good luck to him- niech się dzieje, co chce come what may- (a) niech cię/go! pot. damn you/him! pot.- (a) niech to! pot. blast a. damn it! pot.- niech to zostanie między nami that’s between you and me* * *partniech pomyślę — let me think lub see
niech cię Bóg broni, jeśli... — God help you if...
niech żyje...! — three cheers for...!
* * *adv.1. niech wejdą let them come in; niech żyje (król)! long live (the King)!; niech się dzieje, co chce come what may; niech cię ręka boska broni, jeśli... God help you if...; niech będzie pochwalony (Jezus Chrystus) praised be Jesus Christ; niech będzie let it be, so be it; niech ci będzie all right; a niech go! ( z podziwem) some lucky devil!; niech to szlag! damnation!; niech mi wolno będzie (powitać/zaprosić) let me (welcome/invite); niech stracę my loss!; niech pomyślę let me think l. see; niech żyje...! three cheers for...!; a niech to! what a nuisance!; niech cię o to głowa nie boli don't worry, I'll take care of everything.2. pot. (= przypuśćmy, że) a niech ktoś się o tym dowie suppose l. what if sb learns about it; a niech ci się nie uda suppose l. what if you fail.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > niech
-
12 onegdaj
adv. 1. książk. (kiedyś) once; erst przest. 2. przest. (przedwczoraj) the day before yesterday* * *adv.przest. the other day, the day before yesterday.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > onegdaj
-
13 pewien
f pewna; nt pewne* * *I.pewien1, pewna, pewnea.a l. an, one, certain; pewien pan a man; pewien mój znajomy a friend of mine; pewna moja znajoma a woman I know; pewnego dnia ( w przyszłości) one day, some day, one of these days; pewna doza czegoś (np. swobody) a measure of sth; pewnego razu (= kiedyś) once; ( w bajkach) once upon a time; w pewnym sensie in a sense; w pewnym stopniu to some extent, to a certain extent; w pewnym wieku at a certain age; w pewnej odległości at a (certain) distance; koniec pewnej epoki the end of an era; pewna część ciała euf. the backside; przez pewien czas for some time.II.pewien2a.por. pewny.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pewien
-
14 pewna
I.pewien1, pewna, pewnea.a l. an, one, certain; pewien pan a man; pewien mój znajomy a friend of mine; pewna moja znajoma a woman I know; pewnego dnia ( w przyszłości) one day, some day, one of these days; pewna doza czegoś (np. swobody) a measure of sth; pewnego razu (= kiedyś) once; ( w bajkach) once upon a time; w pewnym sensie in a sense; w pewnym stopniu to some extent, to a certain extent; w pewnym wieku at a certain age; w pewnej odległości at a (certain) distance; koniec pewnej epoki the end of an era; pewna część ciała euf. the backside; przez pewien czas for some time.II.pewien2a.por. pewny.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pewna
-
15 pewne
I.pewien1, pewna, pewnea.a l. an, one, certain; pewien pan a man; pewien mój znajomy a friend of mine; pewna moja znajoma a woman I know; pewnego dnia ( w przyszłości) one day, some day, one of these days; pewna doza czegoś (np. swobody) a measure of sth; pewnego razu (= kiedyś) once; ( w bajkach) once upon a time; w pewnym sensie in a sense; w pewnym stopniu to some extent, to a certain extent; w pewnym wieku at a certain age; w pewnej odległości at a (certain) distance; koniec pewnej epoki the end of an era; pewna część ciała euf. the backside; przez pewien czas for some time.II.pewien2a.por. pewny.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pewne
-
16 raz
1. - zu; -zy; loc sg - zie; m(przy oznaczaniu wielokrotności, porównywaniu itp.) time, ( cios) blowdwa razy więcej — (osób, książek) twice as many; (wody, pieniędzy, rozumu) twice as much
raz na tydzień/rok — once a week/year
jeszcze raz — one more time, once again
na razie — ( do tej pory) as yet; ( tymczasem) for the moment, for the time being
na razie! — pot so long! (pot)
od razu — straight away lub off, at once
po raz pierwszy/trzeci — for the first/third time
tym/innym razem — this/another time
za każdym razem — each lub every time
w razie raz — +gen in the event of
w razie potrzeby — if necessary lub required, should the need arise
w każdym (bądź) razie — at any rate, in any case
w najlepszym/najgorszym razie — at best/worst
2. numw przeciwnym razie — otherwise, or else
3. advraz, dwa, trzy... — one, two, three...
( pewnego razu) once (upon a time)* * *mi1. pl. blows.2. (sytuacja, okoliczność) time; raz po raz l. za razem time after time; innym razem some other time; pewnego razu once; tym razem this time; na drugi raz next time; na razie (= tymczasem) for the time being; na razie! pot. see you!; na razie nie not yet; w każdym razie in any case, at any rate; w najlepszym razie at best; w najgorszym razie at worst; w przeciwnym razie otherwise, or else; w takim razie so, well then, in that case; w żadnym razie no way, by no means; w razie czego just in case; w razie pożaru in the event l. case of fire; w razie potrzeby if need be; w sam raz just fine l. right; przejść od razu do rzeczy get straight to the point; tak od razu offhand, just like that; trzeba było tak od razu mówić! why didn't you say so in the first place?!.3. ( wielokrotność) time; (jeden) raz once; dwa razy twice; dwa razy dwa two times two; dwa razy więcej ( policzalne) two times more; ( niepoliczalne) twice as much; pierwszy raz first time; za pierwszym razem on the first go, at the first attempt; pierwszy raz słyszę I've never heard that before; raz na jakiś czas from time to time; raz na miesiąc/rok once a month/year, monthly/annually; po raz pierwszy for the first time; raz na zawsze for good, once and for all; raz czy dwa once or twice; raz w życiu once in a lifetime; ani razu not a single time; choć raz just once, just for once; ile razy? how many times?; jeszcze raz once again, once more; na raz at once; zerknij na to jeszcze raz take another look at it; nie raz, nie dwa many a time, more than once; od razu straightaway, at once; za każdym razem every time, each time, whenever.adv.1. (= kiedyś) once; raz go widziałem I saw him once.2. (= wreszcie) at last.3. (= ostatecznie) eventually, finally.num.indecl. pot. (= jeden) one; raz, dwa, trzy... one, two, three...; raz dwa (= błyskawicznie) in no time.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > raz
-
17 tu
Ⅰ pron. 1. (wskazujące na miejsce) here; (wewnątrz) in here- jej tu nie ma she’s not here- co się tu dzieje? what’s going on here?- połóż to tu put it in here- czy jest tu ktoś? is anybody there?- tu spoczywa… (na nagrobku) here lies…- tu jest napisane, że… it says here that…- tu gdzieś somewhere here a. around- tu mieszka moja siostra this is where my sister lives- tu, gdzie stoi mój dom, był kiedyś las (here) where my house stands there was a forest once- tu i ówdzie a. tam here and there- tu i teraz here and now2. (wskazujące na sytuację) here, there- tu się mylisz that’s where you’re wrong- nie będę tu wchodził w szczegóły I won’t go into detail (at this point)- żal nic tu nie pomoże it’s no use grieving- tu właśnie jest problem that’s exactly where the problem lies- tu cię mam! I’ve got you there! pot.Ⅱ part. 1. (przedstawienie się) tu Jan, czy mogę mówić z Adamem? this is Jan, can a. may I speak to Adam?- tu numer 567832 this is 567832- tu Polskie Radio, Program I Polish Radio, Programme 12. (ekspresywne) i co tu teraz robić! and what am I/are we (going) to do now?- jak tu malować dom, kiedy pada? how can you paint the house when it’s raining?- wierz tu teraz komuś! you (just) can’t trust anyone!* * *adv* * *tuadv.( wskazuje miejsce) here; tu i tam l. tu i ówdzie here and there; tu i teraz here and now; tu mówi Nowak! this is Nowak speaking!particle( o charakterze ekspresywnym) co tu (dużo) gadać there's nothing to talk about; co tu robić? what to do (now)?; tu trzeba działać szybko we need to act quickly.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > tu
-
18 chwil|a
Ⅰ f 1. (moment) moment, instant- dogodna/odpowiednia chwila a suitable/an appropriate moment- chwila prawdy the moment of truth- chwila wytchnienia a breather pot.- robić coś bez chwili wytchnienia to do sth without a moment’s rest- co chwila every now and then a. again- lada chwila any moment a. minute (now)- poczekaj, on przyjdzie lada chwila hang on, he’ll be here any minute- chwilę temu a. przed chwilą just now, a minute ago- dobrą chwilę for a good few seconds a. minutes- przyglądał mi się dobrą chwilę he sized me up for a good few seconds- na chwilę for a moment a. second- zatrzymać się na chwilę to stop for a moment a. second- po chwili after a bit a. while a. minute- zasnął po chwili after a bit a. while he fell asleep- przez chwilę for a moment- nawet przez chwilę nie myślałem, że… I didn’t think for a a. one moment that…- od tej chwili masz się do mnie nie odzywać from this moment on I don’t want you talking to me- obraził się i od tej chwili nie rozmawiamy ze sobą he took offence, and from that time on we haven’t spoken to each other- w chwili słabości in a moment of weakness- w jednej chwili in a flash- zdecydowała się w jednej chwili she decided in a flash- w każdej a. dowolnej chwili (at) any time a. moment- w ostatniej chwili at the last moment a. minute- dotarłam na dworzec w ostatniej chwili I got to the station at the last moment- w ostatniej chwili zmieniła zdanie she changed her mind at the last moment- został powiadomiony o terminie spotkania niemal w ostatniej chwili he was informed of the date of the meeting at the last possible moment- zawsze pakujesz (się) w ostatniej chwili you always leave your packing to the last minute- wiadomość z ostatniej chwili some last-minute news- w tej chwili (w tym momencie) at the moment; (obecnie) at present; (natychmiast) this instant, at once- w tej chwili nie mogę I can’t at the moment- chodź tu(taj) w tej chwili! come here this instant!- nie w tej chwili! not now!- w tej samej chwili at that very moment a. instant- za chwilę in a minute a. moment- wrócę za chwilę I’ll be back in a minute a. moment- pod wpływem chwili on the spur of the moment- z każdą chwilą (with) every moment, by the minute- z każdą chwilą czuła się gorzej she felt worse every minute- nadeszła krytyczna chwila the critical moment had arrived2. zw. pl (okres, pora) time(s)- dobre/szczęśliwe chwile good/happy times- ciężkie a. trudne chwile difficult times a. moments- wolne chwile free time- chwile milczenia/zwątpienia/szczęścia/grozy moments of silence/doubt/bliss/terror- w takich chwilach at times like this- żyć w przełomowej a. epokowej chwili to live at a turning point in historyⅡ chwilami adv. at times, now and then- chwilami bywa bardzo denerwujący he can be really irritating at timesThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chwil|a
-
19 dawn|o
Ⅰ adv. grad. (w przeszłości) [istnieć, zdarzyć się] a long time ago, long ago- to nie było tak dawno (temu) it wasn’t so long ago- dawno, dawno temu (w bajkach) once upon a timeⅡ adv. (długo) for a long time- dawno cię nie widziałem I haven’t seen you for a long time- jak dawno tu mieszkasz? how long have you been living here?Ⅲ dawniej adv. comp. (kiedyś) before, formerly- wszystko jest jak dawniej everything’s (just) like it used to be- dawniej był nauczycielem/krawcem he was a teacher/tailor before- dawniej spotykaliśmy się dość często we used to meet quite often (before)- Wołgograd (dawniej Stalingrad) Volgograd (formerly Stalingrad)Ⅳ od dawna adv. for a long time- znana od bardzo dawna reguła an old-established rule- od a. z dawien dawna książk. from time immemorial a. out of mind- mieszkają tu od dawien dawna they’ve lived here for ages (and ages)The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dawn|o
-
20 dopa|ść
pf — dopa|dać1 impf (dopadnę, dopadniesz, dopadł, dopadła, dopadli — dopadam) Ⅰ vt 1. (schwytać) to catch, to get- policja w końcu go dopadła the police finally caught him- psy dopadły zwierzynę the dogs caught their prey a. quarry- zobaczysz, kiedyś cię dopadnę I’ll get you one day a. in the end2. (napotkać) to catch up- dopadł mnie na korytarzu i zaczął opowiadać nudne historie he caught up with me in the hall and started rattling on- akwizytorzy dopadają nas teraz wszędzie: w domu, w pracy, na ulicy door-to-door salesmen accost us everywhere: at home, at work, in the street3. (doświadczyć) [choroba, nieszczęście] to strike (down), to afflict; [uczucie] to seize- dopadła go grypa he’s got the flu- dopadł go atak malarii he was struck down by malaria- dopadła ich bieda, gdy ojciec stracił posadę when father lost his job they became poverty-strickenⅡ vi (dobiec) to catch vt- dopadła do niego z krzykiem she run up screaming and grabbed him- do pociągu dopadł w ostatniej chwili he caught the train at the very last minute a. momentThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dopa|ść
- 1
- 2
См. также в других словарях:
kiedyś — {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł. {{/stl 8}}{{stl 7}} wskazuje na nieokreślony czas dziania się czegoś; mówiący nie jest w stanie lub nie ma zamiaru określić go bliżej : {{/stl 7}}{{stl 10}}Kiedyś było tu czyste powietrze. Wstąp kiedyś do nas. Kiedyś… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
kiedyś — «w czasie nie określonym, w przeszłości lub przyszłości (z odcieniem możliwości, niepewności)» Kiedyś był bogaty. Może kiedyś zostanie znanym aktorem … Słownik języka polskiego
Trans Misja — Infobox Album | Name = Trans Misja Type = Studio Artist = Reni Jusis Released = August 23 2003 Genre = dance/electronic Length = 60:45 Label = Pomaton EMI Producer = Reni Jusis/Michał Przytuła Last album = Elektrenika (2001) This album = Trans… … Wikipedia
Liroy — Infobox musical artist Name = Liroy |Img capt = Background = solo singer Birth name = Piotr Marzec Alias = PM Cool Lee Born = birth date and age|1971|8|12 Origin = Kielce, Poland Genre = Hip hop Occupation = Rapper, actor, producer Instrument =… … Wikipedia
Reni Jusis — Infobox Musical artist Img size = 150 Name = Reni Jusis |Img capt = Promotional photo for her 2003 album Trans Misja Background = solo singer Birth name = Renata Jusis Born = Birth date and age|1974|3|29|mf=y Origin = Konin, Poland Genre = Pop,… … Wikipedia
Marian Hemar — Born Jan Maria Hescheles April 6, 1901(1901 04 06) Lwów Died February 11, 1972(1972 02 11) (aged 70) … Wikipedia
czas — 1. Ciężkie czasy «okres kryzysu, niedostatku, trudności materialnych, kłopotów»: (...) dzięki stałemu zajęciu – umożliwiała przeżycie całej rodzinie w tych ciężkich czasach. R. Antoszewski, Kariera. 2. Coś jest kwestią czasu «coś musi… … Słownik frazeologiczny
czas — m IV, D. u, Ms. czassie; lm M. y 1. zwykle blm «nieprzerwany ciąg chwil, trwania; jedna z podstawowych (obok przestrzeni) form bytu materii» Drogocenny, wolny, zajęty, stracony czas. Czas mija, płynie, upływa, leci, pędzi, ucieka. Czas leczy,… … Słownik języka polskiego
raz — m IV, D. u, Ms. razzie 1. lm D. ów dziś zwykle w lm «uderzenia, ciosy; cięcia, ukłucia, sztychy» Bolesne, dotkliwe, mocne, okrutne razy. Razy rózgi, bata, topora, miecza. Odpierać razy. Zadawać razy. Okładać kogoś razami. Zasłaniać, chronić kogoś … Słownik języka polskiego
dawny — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ia, dawnyni, dawnyniejszy {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} istniejący w przeszłości, pochodzący z odległych czasów; stary : {{/stl 7}}{{stl 10}}Dawny zwyczaj, strój. To są dawne czasy.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
List of town tramway systems — This is a list of cities that have, or once had, town tramway (urban tramway, or streetcar) systems as part of their public transport system. Due to size, the list is divided into separate article based on geographical locations. *Africa and Asia … Wikipedia