-
21 взаимопомощь
yardımlaşma* * *жyardımlaşma, karşılıklı yardım••ка́сса взаимопо́мощи — yardımlaşma sandığı
-
22 врачебный
-
23 всяческий
her türlü için* * *ока́зывать вся́ческую по́мощь — elden geldiğince yardım etmek
под вся́ческими предло́гами — her türlü bahanelerle
-
24 вызываться
несов.; сов. - вы́зваться, в соч.он вы́звался помо́чь нам — bize (seve seve) yardım etmeye hazır olduğunu söyledi
э́то вызыва́ется необходи́мостью... — bunu... lüzumu gerektiriyor
-
25 выручка
-
26 давать
vermek; getirmek,kazandırmak; atmak,vurmak; müsaade etmek,bırakmak* * *1) врз vermekдава́ть де́ньги — para vermek
дава́ть уро́ки — ders vermek
дава́ть конце́рты — konser vermek
дава́ть возмо́жность — olanak vermek
дава́ть взя́тки — rüşvet vermek
в тот день дава́ли "Оте́лло" — o gün "Otello" oynanıyordu
э́то не ка́ждому дано́ — bu herkesin harcı / kârı değildir
не ка́ждому поэ́ту бы́ло дано́... —...mak her şaire nasip olmamıştır
2) ( приносить как результат) getirmek; kazandırmak; vermekдава́ть при́быль — kâr getirmek
дава́ть хоро́шие урожа́и — iyi ürünler vermek
со́лнце даёт тепло́ — güneş ısı verir
золота́я меда́ль даёт (кома́нде) пять очко́в — altın madalya beş puandır
это тебе́ ничего́ не даст — bu sana hiç bir şey kazandırmaz
э́тот го́род дал (ми́ру) мно́гих изве́стных учёных — bu şehirden birçok ünlü bilim adamı yetişmiştir
э́то расте́ние цвето́в не даёт — bu bitkinin çiçeği olmaz
3) ( наносить удар) atmak; vurmak4) в сочетании с некоторыми сущ. (производить делать)дава́ть знак / сигна́л — işaret vermek
дать два вы́стрела — iki el ateş etmek
дава́ть звоно́к — zil çalmak
5) vermekдава́ть обеща́ние — vaatte bulunmak, vaad etmek
дава́ть указа́ние — talimat vermek
дава́ть разреше́ние — müsaade vermek, müsaade etmek
6) (позволять, предоставлять возможность) müsaade etmek; bırakmak; часто переводится глаголом понудительного залогадай пройти́ — müsaade et de geçeyim
он не дал мне отве́тить — cevap vermeme vakit bırakmadı
не дава́ть спать кому-л. — birini uyutmamak
он не даст нам встре́титься — bizi görüştürmeyecek
не дать вспы́хнуть войне́ — savaşın patlamasına yol vermemek
он не дава́л себя́ сфотографи́ровать — fotoğrafını çıkartmazdı
дава́ть вы́пить — içirmek
дава́ть поню́хать — koklatmak
мы стара́лись не дать ему́ оторва́ться / уйти́ вперёд (о гонщике) — onu kaçırmamaya gayret ediyorduk
7) разг. ( определять возраст по внешнему виду) göstermekему́ бо́льше 20 (лет) не дашь — 20 yaşından fazla göstermiyor
8) разг., повел., в соч.дава́й дружи́ть — gel dost olalım
дава́й потанцу́ем / танцева́ть — gel dans edelim
дава́й пиши́! — haydi yaz!
дава́йте рабо́тать вме́сте — gelin beraber çalışalım
дай, ду́маю, пойду́ посмотрю́ — gidip bakayım dedim
дава́й я тебе́ помогу́ — yardım edeyim sana
••дать знать кому-л. — birine duyurmak
недоста́тки даю́т себя́ знать — eksikler kendini duyuruyor
он прие́хал, не дав знать — habersiz geldi
он не дал себе́ труда́ поду́мать — düşünmek zahmetine girmedi
дава́ть кому-л. поня́ть — ihsas etmek
дава́ть сло́во — söz vermek
дать себе́ сло́во не... — bir şeye tövbe etmek
дава́ть показа́ния — ifade vermek
-
27 денежный
parasal; paralı* * *1) para °; parasalде́нежная рефо́рма — para reformu
де́нежное выраже́ние сто́имости — değerin paraca ifadesi
де́нежный штраф — para cezası
де́нежные дохо́ды — parasal gelirler
де́нежная по́мощь — paraca / parasal yardım, para yardımı
2) разг. ( богатый) paralı••де́нежный мешо́к — para babası
-
28 держаться
tutunmak,tutmak; dayanmak; durmak; davranmak; ayakta durmak; bağlı kalmak* * *1) tutunmak; tutmakдержа́ться за пери́ла — korkuluğa tutunmak
держа́ться (руко́й) за се́рдце — eliyle kalbini tutmak
на пла́стике кра́ска не де́ржится — plastik, boya tutmaz
де́ржится? (о гвозде и т. п.) — tuttu mu?
2) dayanmakмост де́ржится на быка́х — köprü ayaklar üstüne dayanır
3) врз durmakдержа́ться пря́мо — dik durmak
уве́ренно держа́ться в седле́ — at üstünde güvenli durmak
держа́ться (по)да́льше от кого-чего-л. — uzak durmak
4) ( вести себя) davranmakдержа́ться про́сто — hali tavrı sade olmak
он держа́лся уве́ренно — kendinden emin hali vardı
дом ещё де́ржится — ev halâ ayakta duruyor
держа́ться благодаря́ по́мощи извне́ — dışarıdan aldığı yardım sayesinde ayakta durmak
6) ( не сдаваться) dayanmakдержи́сь сто́йко! — sıkı dur!
7) bağlı kalmakдержа́ться пре́жнего мне́ния — eski fikrine bağlı kalmak
••весь дом держа́лся на нём — evin direği oydu
он кре́пко держа́лся за свою́ зе́млю — toprağına dört elle sarılmıştı
у него́ де́ньги (до́лго) не де́ржатся — para onda durmaz
-
29 дотация
ödenek* * *жyardım ödeneği; ödenekэ́тот теа́тр на дота́ции — bu tiyatro ödeneklidir
-
30 друг
arkadaş,dost* * *I мдруг де́тства — çocukluk arkadaşı
друзья́ и знако́мые — dost ve tanıdıklar; eş dost
мы с ним ста́рые друзья́ — onunla eski hukukumuz var
ста́рый друг лу́чше но́вых двух — посл. eski dost düşman olmaz; yenisinden vefa gelmez
••II в соч.будь дру́гом, помоги́ — bir arkadaşlık yap da yardım et
друг дру́га — birbir(ler)ini
друг за дру́гом — birbiri ardınca
друг дру́гу — birbir(ler)ine
друг про́тив дру́га — bir bir(ler)ine karşı
две вражде́бные друг дру́гу идеоло́гии — birbirinin düşmanı (olan) iki ideoloji
мы сиде́ли напро́тив друг дру́га — karşılıklı oturuyorduk
они́ полюби́ли друг дру́га — seviştiler
посмотре́ть друг на дру́га — bakışmak
пожа́ть друг дру́гу ру́ки — el sıkışmak
-
31 за
1) ( на ту сторону) arkasına; ardına; ötesine; dışına ( за пределы)поста́вить что-л. за шкаф — dolabın arkasına koymak
распространи́ться за Ура́л — Uralların ötesine yayılmak
пое́хать за́ город — şehir dışına gitmek; kıra gitmek
2) ( по ту сторону) arkasında; ardında; ötesinde; dışında ( за пределами)за гора́ми — dağların ardında
реши́ть вопро́с за закры́тыми дверя́ми — sorunu kapalı kapılar ardında halletmek
за облака́ми — bulutların ötesinde
за́ городом — şehir dışında
3) (около, у) başına; başındaсиде́ть за столо́м — masa başında oturmak
сесть за пиани́но — piyano başına oturmak
4) (до какого-л. временного или пространственного предела) kala; kalırkenза день до сва́дьбы — düğüne bir gün kala
за ми́лю до по́рта — limana bir mil kala
5) ( на расстоянии) ötede; uzaktaего́ за версту́ ви́дно! — bir fersah uzaktan görülür!
6) (при указании на лицо, предмет, до которого дотрагиваются)...dan;...aвзять кого-л. за́ руку — elinden / kolundan tutmak
держа́ться за пери́ла — parmaklığa tutunmak
7) (во время чего-л.)...da, sırasındaза обе́дом — yemekte, yemek sırasında, yemek yerken
я заста́л их за игро́й в ша́шки — onları dama oynarken buldum
8) ( в течение)...da, içindeза́ год — bir yılda; bir yıl içinde
да́нные за́ два го́да — iki yılın verileri
впервы́е за пять лет — beş yıldan beri ilk kez
за коро́ткое вре́мя — kısa zamanda
за че́тверть ча́са — çeyrek saatte
реши́ть зада́чу за мину́ту — problemi bir dakikada çözmek
9) (вместо кого-л.) yerine; olarak (в качестве кого-л.)распиши́сь за него́ — onun yerine sen imzala
рабо́тать за секретаря́ — katip olarak çalışmak
есть за трои́х — üç kişinin yediğini yemek
10) (в возмещение, в обмен)...a, karşılığında; içinза де́ньги — para karşılığında
за э́ти де́ньги он рабо́тать не бу́дет — bu paraya çalışmayacak
надба́вка за сверхуро́чную рабо́ту — fazla mesai zammı
он не хоте́л рабо́тать за таку́ю зарпла́ту — bu ücretle çalışmak istemiyordu
покупа́ть нефть за до́ллары — petrolü dolar karşılığı almak
купи́ть что-л. за рубль — bir rubleye almak
продава́ть что-л. по рублю́ за килогра́мм — kilosunu bir rubleden satmak
что / ско́лько он получа́ет за свой труд? — emeği karşılığında / emeğine ne alır?
11) (ради, в пользу, во имя) için; uğruna; uğrundaборьба́ за незави́симость — bağımsızlık için / uğruna savaşım
стоя́ть / выступа́ть за мир — barıştan yana olmak
ты за каку́ю кома́нду (боле́ешь)? — hangi takımdansın?, hangi takımı tutuyorsun?
ты за кого́? — kimden yanasın?
12) (одно вслед за другим; преследуя) arkasından; ardındanоди́н за други́м — birbiri arkasından
идёт ме́сяц за ме́сяцем — aylar birbirini kovalıyor
он идёт за на́ми — arkamızdan geliyor
мы пошли́ за ним — ardına düştük
чита́ть кни́гу за кни́гой — kitap üstüne kitap okumak
13) (с целью получить, достать что-л.) için;...mayaон пошёл за хле́бом — ekmek almaya gitti
обрати́ться к кому-л. за по́мощью — yardım için birine başvurmak
сходи́ за ребёнком — gidip çocuğu getir
14) (по причине, вследствие) için,...dan dolayı / ötürü;...dığı için,...dığından (dolayı)за недоста́тком вре́мени — vakit dar olduğu için / olduğundan
за неиме́нием ну́жных материа́лов — gerekli malzeme yokluğu nedeniyle
уважа́ть кого-л. за хра́брость — cesareti için saymak
за э́то он досто́ин похвалы́ — bundan dolayı övgüye layıktır
извини́те меня за гру́бость — kabalığımı affediniz
наказа́ние за мале́йшее неповинове́ние — en küçük bir itaatsizliğin cezası
15) (свыше какого-л. предела) aşkın; fazlaему́ уже́ за со́рок — kırkını aşkın / geçkin
(вре́мя) бы́ло за́ полночь — saat geceyarısını geçmişti
16) ( указывает на направление действия) içinборо́ться за свобо́ду — özgürlük için mücadele vermek
движе́ние за мир — barış hareketi
уха́живать за больны́м — hastaya bakmak
следи́ть за игро́й — oyunu izlemek
17) ( в тостах)...a; içinза ва́ше здоро́вье! — sağlığınıza!
за мир и дру́жбу! — barış ve dostluk için!
••за по́дписью Ивано́ва — İvanov imzalı
за но́мером три — üç numaralı
о́чередь за ва́ми — sıra sizde
де́ло за деньга́ми — iş paraya kaldı
проводи́ть вре́мя за чте́нием — vaktini okumakla geçirmek
закры́ть за собо́й дверь — kapıyı üstüne kapatmak
об э́том он был оповещён за неде́лю — bu kendisine bir hafta öncesinden duyuruldu
о́чень рад за Вас — sizin için / hesabınıza çok sevindim
что он за челове́к? — o, nasıl adamdır?
что за гла́зки! — bunlar nasıl göz!
мы прие́дем за ва́ми — sizi gelip alacağız
кто отве́тствен за э́то? — bundan sorumlu kim?
де́сять мину́т не счита́лись за опозда́ние — on dakika rötardan sayılmazdı
быть за́мужем за... — karısı olmak
-
32 знакомство
tanışıklık; muhit,tanıdıklar; bilgi* * *с1) tanışıklıkсо дня на́шего знако́мства — tanıştığımız gündenberi
2) ( круг знакомых) tanıdıklar; muhitобзавести́сь знако́мствами — muhit edinmek / yapmak
3) bilgi(ler)ему́ помогло́ знако́мство с англи́йским языко́м — İngilizce bilmesi kendisine yardım etti
••по знако́мству — iltimasla
-
33 как
nasıl* * *1) нареч. nasıl; neкак пройти́ на у́лицу Го́рького? — Gorki caddesine nereden gidilir?
как (чу́вствует себя́) больно́й? — hasta nasıl?
как пожива́ешь / дела́? — ne âlemdesin?
как (мне) не по́мнить! — hatırlamaz olur muyum hiç!
как тут не вспо́мнить... — gel(in) de... hatırlama(yın)
ну как тут не вспо́мнишь пре́жнего дире́ктора! — eski müdürü gel de arama!
ты рад? - как не ра́доваться?! — sevindin mi? - Sevinilmez mi?
как же по́сле э́того (мне) не зли́ться? — bundan sonra nasıl kızmam?
он поступа́ет (так), как вели́т со́весть — vicdanı ne emrediyorsa onu yapıyor
как бы мне побыстре́е зако́нчить э́ту рабо́ту — ne yapsam da şu işi bir an önce bitirsem
не зна́ю, как ты, а я... — seni bilmem ama ben...
2) нареч. ne (kadar)как стра́нно! — ne tuhaf!
как тру́дно бы́ло ждать! — ne zordu beklemek!
как мне хо́чется повида́ть его́! — onu görmeyi ne kadar isterim!
как мно́го он зна́ет! — ne çok şey biliyormuş!
а ведь как она́ его́ люби́ла! — oysa, ne severdi onu!
знал бы ты, как он волнова́лся! — ne heyecan içindeydi, bilsen!
ви́дели бы вы то́лько, как она́ испуга́лась! — ne kadar korktuğunu bir görseniz!
как я бу́ду сча́стлив, е́сли он сде́ржит своё сло́во! — sözünü tutarsa ne mutlu bana!
3) частица nasılкак! Ты ещё здесь / не уе́хал?! — nasıl? Sen hâlâ gitmedin mi?!
она́ как закричи́т! — bağırıvermesin mi?; birden bağırmasın mı?
4) союз gibi; kadarбе́лый как снег — kar gibi beyaz
бесшу́мно, как тень — gölge sessizliğiyle
он ну́жен нам как во́здух — ona hava kadar muhtacız
он э́того бои́тся как сме́рти — bundan, ölümden korkar gibi korkuyor
таки́е, как ты — senin gibiler
он не тако́й терпели́вый, как ты — senin kadar sabırlı değildir, sendeki sabır onda yok
то́чно так же, как и (его́) оте́ц — tıpkı babası gibi
как бы извиня́ясь — af diler gibi
ко́мната как ко́мната — alelade / bildiğimiz bir oda
де́лай / поступа́й, как я — yaptığım gibi yap / davran, ben nasıl yaptımsa sen de öyle yap / davran
в строи́тельных дела́х он разбира́лся, как хоро́ший инжене́р — yapı işlerinden iyi bir mühendis kadar anlardı
5) союз (в качестве кого-чего-л.) olarak, diyeмне его́ предста́вили как худо́жника — bana onu ressam diye tanıttılar
6) союз ( в составе вводных групп) gibiкак ста́ло изве́стно — öğrenildiğine göre; öğrenildiği gibi
мост, постро́енный, как предполага́ют, в пя́том ве́ке,... — beşinci yüzyılda kurulduğu sanılan köprü
7) союз ( когда)...dığı zaman / sırada,...dıkta; iken;...ır...maz,...dı mı ( как только);...dıktan sonra (после того, как); (her)...dıkça ( всякий раз как);...alı ( с тех пор как);...madan (önce) ( перед тем как); oysa ( между тем как)задо́лго до того́, как стемне́ло — karanlık basmadan çok önce
с того́ дня, как он прие́хал — geldiği günden beri
не прошло́ и неде́ли, как... — aradan bir hafta geçmemişti ki...
как поду́маю об э́той ава́рии,... — ben o kazayı düşündükçe...
вот уж бо́льше го́да, как... — bir yıldan fazla bir süredir...
вот уж мно́го лет, как... — yıllar var ki...
э́то не что ино́е, как... — bu...dan başka bir şey değildi
ина́че, как изме́ной, э́то не назовёшь — buna ihanetten başka isim verilemez
кому́ же им помо́чь, как не тебе́? — onlara sen yardım etmesen kim etsin?
ну кому́ ж пла́кать, как не мне! — ben ağlamayayım da kim ağlasın?
я ви́дел как он сел в авто́бус — otobüse bindiğini gördüm
••как бу́дто —...mış gibi;...mış ( кажется)
как оди́н (челове́к) — tek adammışçasına
как раз наоборо́т — tam tersine
э́ти сапоги́ мне как раз — bu çizme ayağıma tam / tastamam geliyor
не зна́ю, как вы, а я... — sizi bilmem ama ben...
что, никаки́х весте́й нет? - Как не быть, есть! — haber yok muymuş? - Var ya, olmaz olur mu?
как он ни сопротивля́лся — her ne kadar direndiyse de
как бы он ни сопротивля́лся — ne kadar direnirse dirensin
как мо́жно быстре́е — bir an önce, mümkün olduğu kadar çabuk
э́тот, как его́... — şey, neydi adı...
-
34 медицинский
tıbbi* * *tıbbi; tıp °; sağlık °медици́нская нау́ка — tıp bilimi
медици́нская по́мощь — tıbbi yardım
беспла́тное медици́нское обслу́живание — parasız sağlık hizmetleri
медици́нские учрежде́ния — sağlık kurumları / kuruluşları
медици́нский персона́л — см. медперсонал
медици́нский осмо́тр — см. медосмотр
медици́нский пункт — см. медпункт
••медици́нская сестра́ — hemşire
-
35 наотрез
-
36 насколько
ne kadar* * *ne kadar / denli; ne dereceнаско́лько изве́стно — bilindiği kadarıyla
наско́лько возмо́жно — mümkün olduğunca / olduğu kadar
наско́лько возмо́жно подро́бнее — olabildiğince ayrıntılı biçimde
я помогу́ наско́лько суме́ю — elimden geldiğince yardım edeceğim
наско́лько справедли́во э́то утвержде́ние? — bu iddia ne dereceye kadar doğrudur?
-
37 неоткуда
в соч.по́мощи ждать не́откуда — yardım gelecek bir yer yok
-
38 обязательство
сyükümlülük; taahhüt (-dü), vecibeдогово́рные обяза́тельства — ahdi vecibeler, anlaşmadan doğan vecibeler
вы́полнить своё обяза́тельство — taahhüdünü / vaadini yerine getirmek
взять на себя́ обяза́тельство оказа́ть по́мощь — yardım göstermeyi taahhüt etmek / üstenmek
-
39 оказание
соказа́ние по́мощи — yardım gösterme, yardımda bulunma
оказа́ние сопротивле́ния поли́ции — polise karşı gelme
с це́лью оказа́ния давле́ния на кого-л. — birine baskı yapmak amacıyla
-
40 погорелец
мharikzede, yangından çıkmışпо́мощь погоре́льцам — yangından çıkmışlara yardım
См. также в других словарях:
yardım — is. Kömək. Maddi yardım. Tibbi yardım. Yardım etmək (göstərmək) – 1) birinə bir şeylə kömək etmək. Maddi cəhətdən yardım etmək. İşin öhdəsindən yaxşı gəlmək üçün ona yardım etmək lazımdır. – <Nüşabə:> . . Enməyə nər kimi coşqun Tərtər; Ən… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
yardım — is. 1) Kendi gücünü ve imkânlarını başka birinin iyiliği için kullanma, muavenet Bu, bir ricada bulunacak, bir yardım isteyecek sandı. M. Ş. Esendal 2) Bir ülkeye bağış veya ödünç olarak verilen para ve ihtiyaç maddeleri 3) Etki Otların üstünde,… … Çağatay Osmanlı Sözlük
Yardim — Fahri Ogün Yardim (* 1980) ist ein Hamburger Schauspieler. Seine Schauspielausbildung erhielt er am Bühnenstudio der darstellenden Künste. Schauspielerfahrung auf dem Theater sammelte er u.a. am Berliner Hebbel am Ufer und Tiyatrom sowie an… … Deutsch Wikipedia
yardım etmek — kendi gücünü, imkânlarını başka birinin iyiliği için kullanmak Kalkmasına yardım etmedikten başka ayaklarından sarılmış, bir defa da böyle sürümüştüm. R. H. Karay … Çağatay Osmanlı Sözlük
yardım görmek — destek elde etmek, bağış almak Devlet yahut diğer kamu tüzel kişilerinden mali yardım gören haber ajansları hakkında da uygulanır. Anayasa … Çağatay Osmanlı Sözlük
yardım sandığı — is. Sosyal yardımlaşmayı güçlendirmek amacıyla kurulan dernek veya kurum … Çağatay Osmanlı Sözlük
Fahri Ogün Yardım — (* 1980) ist ein deutsch türkischer Schauspieler. Leben Yardım erhielt seine Schauspielausbildung am Hamburger Bühnenstudio der darstellenden Künste. Schauspielerfahrung auf dem Theater sammelte er unter anderem am Berliner Hebbel am Ufer und… … Deutsch Wikipedia
Fahri Ogün Yardim — (* 1980) ist ein Hamburger Schauspieler. Seine Schauspielausbildung erhielt er am Bühnenstudio der darstellenden Künste. Schauspielerfahrung auf dem Theater sammelte er u.a. am Berliner Hebbel am Ufer und Tiyatrom sowie an Hamburger Theatern wie… … Deutsch Wikipedia
İnsan Hak ve Hürriyetleri ve İnsani Yardım Vakfı — Die İHH İnsani Yardım Vakfı (İHH, İnsan Hak ve Hürriyetleri ve İnsani Yardım Vakfı, deutsch: Stiftung für Menschenrechte, Freiheiten und Humanitäre Hilfe) ist eine türkische, islamische, nichtstaatliche, international tätige Organisation mit… … Deutsch Wikipedia
İnsani Yardım Vakfı — İnsan Hak ve Hürriyetleri ve İnsani Yardım Vakfı Contexte général Champs d’action Établir la justice dans le monde, répandre le bien et réprimander le mal par la conscience fraternel, aider et défendre les plus démunis pour permettre à tous… … Wikipédia en Français
ilk yardım — is. 1) Kaza, hastalık, yangın, deprem vb. tehlikeli ve ani durumlarda hastaya kesin tedavi öncesi, olay yerinde uygulanan ilk ve ivedi işlem, sıhhi imdat 2) Bu işlemin uygulandığı yer Birleşik Sözler ilk yardım çantası ilk yardım hastanesi … Çağatay Osmanlı Sözlük