-
1 vild
f.1) will, liking (eptir várri v.);2) favour (fyrir vildar sakir við lýðinn).* * *f. [vili], will, liking, good-will; með vild ok samþykki allra höfðingja, Fms. xi. 97; tók ríki af vild (villd) alls lands-fólksins Haraldr Guðinason, x. 372; með vild, favourably, as one wills; endask með vild, to end well, MS. 4. 10; eptir várri vild, after our will, Fms. vi. 261; í fyrstu gékk honum með vildum, at first all went to his will, x. 414.2. a favour; fyrir vildar sakar við lýðinn, Fms. x. 381; ok görði honum mart í vild (villd), Ó. H. 249; með vild ok vináttu, Str. 14, D. N. ii. 12: goodness, good quality, skulu þeir skipta at jafnaði millum sín eptir bónda vild, bæði boðburð ok stafkarla-færslu, N. G. L. i. 138.COMPDS: vildarfólk, vildarklæði, vildarlið, vildarmaðr, vildarmær. -
2 góð-vild
f. = góðvili, Nj. 15, Fms. i. 159, x. 234. -
3 vel-vild
f. kindness, good-will (also vel-vili, a, m.), Ísl. ii. 441, passim in mod. usage. -
4 góðvild
f. kindness, good-will. -
5 eftir vild
-
6 HAGA
(að), v.1) to manage, arrange, with dat. (svá skulu vér haga inngöngu vorri);fénu var hagat til gæzlu, the money was taken into keeping;with adv., hvernig skulum vér þá til haga, how shall we arrange it;haga svá til, at, to arrange or contrive it so that;haga e-m til e-s, to turn out so and so for one (þat hagaði Ólafi til mikils harms);2) to suit, be suitable (skip með þeim farmi, sem ek veit vel hagar til Íslands).* * *að, [Hel. bihagan; Germ. behagen], to manage, arrange, with dat.; hversu hann skyldi haga verks-háttum sínum, Eb. 150; svá skulu vér haga inngöngu várri, at …, Fms. i. 16; en nú var oss því hægra at haga kostum þeirra eptir várri vild, vi. 261; at haga svá formælinu, at …, to put the words so, that …, 655 xi. 2; haga sér til sess, to take one’s seat, Ó. H. (in a verse); haga hálft yrkjum, to take the middle course, Am. 57; en fénu var hagat til gæzlu, the money was taken into keeping, Fms. iv. 31; þeim er sólina gerði, ok heiminum hagaði ok hann gerði, Fagrsk. 11.β. with adv., skal erkibiskup haga svá, at hann hafi lög, N. G. L. i. 145; hvernig skulum vér þá til haga, Fms. vi. 201;.γ. to conduct oneself, behave; þér hagit yðr verr en annarr lýðr, Stj. 430; ef vegandi hefir sér til óhelgi hagat, Grág. ii. 106; ef hann hagar annan veg ( does otherwise), ok verðr hann útlagr um þrem mörkum, K. Þ. K. 84.δ. with prep. til, to contrive; svarði hann eiða, at hann skyldi svá til haga, at …, Edda 26; bað Þórir svá til haga, at Egill sé ekki langvistum í mínu ríki, Eg. 237; hagaðu svá til, at þú vitir víst at Hrærekr komi aldregi síðan lífs til Noregs, Ó. H. 75; haga svá (til) sem Jökull vildi, Fs. 10.2. absol., haga e-m, to turn out so and so for one; en þetta sama hagaði honum til mikils háska, but this turned out to his great peril, Fms. viii. 17; þat hagar okkr til auðar, it falls luckily for us, Gísl. (in a verse); ok hagar þá siðleysi eigi vel fyrir manni, Sks. 280; oss þætti sem þér sé lítt til gamans hagat, Fas. ii. 225; ok hefir vætr meir til úyndis hagat, en þá, i. e. it was a sore calamity, Bs. i. 79; er sálinni hagar til mikils háska, which is fraught with much peril to the soul, Al. 163; þat hagaði Ólafi til mikils harms, Fms. x. 239; í þeim eyri sem okkr bezt hagaði, in the money which suited us best. D. N.; vil ek gefa þér skip þetta með þeim farmi, sem ek veit vel hagar til Íslands, with a cargo which I know is suitable for Iceland, Fms. vi. 305; en mér er eigi um at finna hann, þannig sem til hagat er, as matters stand, Orkn. 428.II. reflex. (rare), en það hagask svá til ( it so happened) at þeir gengu út fjórir, Sturl. i. 129 (where Bs. i. 434, berr svá til, at …).III. part., at höguðu, meet, fitting; eigi skiptir þá at höguðu til, ef …, ‘tis not fitting, if …, Fms. ii. 61; cp. at högum, Fs. 99, l. c., and 79 (bottom):—van-haga, impers. to lack, want. -
7 HITTA
* * *(-tta, -ttr), v.1) to hit upon, meet with one;hitta ráð, to hit upon a device;hitta leiðina, to find one’s way;absol., hitta inn í váginn, to find the way into the bay;sjaldan hittir leiðr í lið, an unwelcome guest always misses the feast;hitta í vandræði, to get into scrapes;hitta á e-t, to hit upon (hitti hann þar á þórolf);2) to hit, strike (spjótit hitti í brjóst hestsins);3) to visit, call on, see (fóru þá margir menn at hitta Hákon konung);4) refl., hittast, to meet one another;hann bað þá vel fara ok heila hittast (meet again safe and sound).* * *tt, [akin to Goth. hinþan, Swed. hinna = to find; Engl. hit; Dan. hitte; Swed. hitta]:—to hit upon, meet with one, Fms. i. 129, xi. 124, v. l.; en er þeir hittu menn at máli, Eg. 405, Fs. 29: hitta ráð, to hit upon a device, Fms. vi. 152; h. á e-t, to hit or light upon, hitti hann þar á Þórólf, iv. 309: to find one’s way, time, opportunity, hann hitti ílla leiðir, Fs. 101; h. vel leiðina, 141; at eigi villumk ek ok hitti aptr til þeirra, 623. 62; þar til er þér hittið inn í váginn, Fms. xi. 124 (twice); eigi hittu þér nú í tíma til, ef þér komut svá at borðin vóru uppi, vii. 197; ok vita ef þú hittir í þann tíma, at vild þín megi fram ganga, hit upon the proper time, Sks. 294; sjaldan hittir leiðir í lið, Hm. 65:—also, h. til, to happen, Bs. ii. 129: h. í vandræði, etc., to get into scrapes; hér kom ek með son minn er hitt hefir í vandræði, Fms. vi. 107; þú hefir hitt í fjártjón, Fs. 100; h. í stórræði, Ísl. ii. 391.2. to hit; hitta sjálfan sik fyrir, to hit oneself, make oneself smart, for a thing (metaph.), Þórð. 75; spjótið hitti (hit, struck) í brjóst hestsins, Flóv. 16; skýtr snæris-spjóti, ok hittir milli herða þeim er stýrði, Fagrsk. 50.3. to visit, call on; fóru þá margir menn at hitta Hákon konung, Fms. i. 21; gakk ok hitt (imperat.) Magnús konung, vi. 198; gakk at hitta hana, Fas. i. 193; Auðr gékk út ok hittir Rannveigu, Gísl. 105, Fs. 51; hittú (imperat.) föður Magna, Hbl. 51; ok nú hittr (sic) konungr drottning, Fms. x. 292.II. reflex.,1. recipr. to hit on or meet one another, Vsp. 7, Fms. vi. 107, x. 292; hann bað þá vel fara ok heila hittask, Eg. 22; hittumk ( let us meet) í vík Varins, Hkv. Hjörv. 22; þeir hittusk þar sem heitir í Minni (of a battle), Fms. vii. 208; hittask á með vandræðum, Js. 40.2. pass. to be found; hann hittisk við Sköfnungsey, Ld. 326. -
8 KAPP
n. contest, zeal, eagerness, ardour; deila kappi við e-n, brjóta kapp (halda til kapps) við e-n, to contend, contest, with one; með kappi, with ardour; meirr af kappi en forsjá, with more obstinacy than prudence; berjast af miklu kappi, with great ardour; renna í köpp við e-n, to run a race with.* * *n. [a word common to all Teut. languages; A. S. camp; O. H. G. champh; Germ. kampf; Swed. and Dan. kamp; in the Icel. the m is assimilated; and in Danish also kap]:—contest, zeal, eagerness, energy, but throughout with the notion of contest, which is the old sense; even in early Germ. kamph is still duellum, whence it came to mean bellum: deila kappi við e-n, to contend, contest with one; megu vér eigi deila kappi við Hrafnkel, Hrafn. 10; þungt get ek at deila kappi við Hrafnkel um múla-ferli, 11; er hann deildi kappi við Þorgrím goða á Þórness-þingi ok við sonu hans, Ísl. ii. 215; deila kappi við konunga, Fagrsk. 10; mikit er upp tekit, ef þú vill kappi deila við Ólaf Svía-konung ok við Knút, Ó. H. 33; ok ætla þér aldri síðan at deila kappi við oss bræðr, Fs. 57, cp. deila I. 4: brjóta kapp við e-n, to wage war against; hæfir þat ekki konungdómi yðrum at brjóta kapp við kvennmenn, Fagrsk. 10, Fms. vii. 45 (in a verse): at halda til kapps ok jafns við þá höfðingjana, Fb. ii. 46; sögðu honum þat betr sama, at halda eigi til kapps við þá Hofs-menn, Fs. 35: kosta kapps um e-t, to strive.2. a race; in the phrase, bað hann renna í köpp við ( run a race with) Þjálfa, Edda 31; at vit at köppum kenndar vórum, we were noted for our matches, Gs. 14; ekki dýr er þat, at renna mætti í köpp við hann, Karl. 514, cp. Dan. löbe omkaps med en = to run a race.II. eagerness, vehemence; er konungi mikit kapp á því, Eg. 16; eigi veit ek hvar kapp þitt er nú komit, Ld. 166; hann lætr engi mann þora at mæla við sik nema þat eitt er hann vill vera láta, ok hefir hann þar við allt kapp, Ó. H. 68; mæltu þá sumir at honum hlypi kapp í kinn, Sturl. iii. 232; at þat væri konungi vegsemd en eigi fyrir kapps sakir við hann, Eg. 44; honum görðisk svá mikit kapp á þessi veiði, at hann skreið þar eptir allan dag, Ó. H. 85; kapps lystr, eager, Hornklofi; lögðu þeir á þat it mesta kapp hverr betr reið eðr betri hesta átti, Hkr. i. 27; Önundr konungr lagði á þat kapp mikit ok kostnað, at ryðja markir ok byggja eptir ruðin, 44; með kappi ok ágirnd, D. N. i. 3; berjask af miklu kappi, Þiðr. 326; gangask þær tvennar fylkingar at móti með miklu kappi, 328; verja með kappi, Eg. 720; þessi ætlan er meir af kappi en forsjá, Ó. H. 32; var sú veizla gör með enu mesta kappi, 31; hón gékk at með öllu kappi at veita Ólafi konungi, 51; meir sækir þú þetta með fjár-ágirnd ok kappi ( obstinacy) heldr en við góðvild ok drengskap, Nj. 15.III. gen. kapps, intens. kapps-vel, mighty well, Bjarn. (in a verse), Fms. vii. 45 (in a verse); kapps-auðigr, mighty wealthy, Merl. 1. 9; kapps-hár, mighty high (cp. Dan. kjephöj), Lex. Poët.; kona kapps gálig, a very gentle woman, Akv. 6; or even singly.COMPDS: kappsfullr, kappsmaðr. -
9 vildi-
-
10 viljan
f. = vild, Skáld H. i. 20, 37. -
11 VILLR
a.1) wild, false (hverfa af villum götum);2) bewildered, erring, astray; fara v., fara villt, to go astray (hann fór v. um stórar merkr ok úkunnar);3) perplexed, uncertain (þeir urðu villir á hvára hönd þeim sjór skyldi liggja); with gen., fara v. vegar, to go astray.* * *adj. [Ulf. wilþeis = ἄγριος; A. S., Engl., and Germ. wild; O. H. G. wildi; Dan.-Swed. vild]:— wild; hverfa af villum götum, from wild (false) paths, Sks. 4.2. bewildered, erring, astray; þeir urðu villir á hvára hönd þeim sjór skyldi liggja, Landn. 215 (Hb.); þá ferr þú eigi villr, 625. 75; bera e-t villt upp, to report it wrong, Trist.; dag-villr, N. G. L. i. 400; villr á mörkum, Fms. iii. 56.3. with gen., þá varð ek villr vega, Hm. 46; villr ertú vegarins, Fas. iii. (in a verse); en þeir villir fari sinna heimhama, Hm. 156; fara daga villt, to confuse the days, to take e. g. Thursday for Friday; also verða daga-viltr; so also átta viltr, confused as to the ‘airts’ or quarters of heaven, e. g. whether south or east.4. neut., fara villt, to go astray, Fb. i. 131.
См. также в других словарях:
Vild — ist ein Weiler der Gemeinde Sargans im Kanton St. Gallen in der Schweiz. Er liegt nördlich des Ortes Sargans an der ehemaligen Grenze der Landvogtei Sargans. In Vild beginnt der Anstieg des Saumweges über Matug ins St. Galler Rheintal, darum… … Deutsch Wikipedia
Vild — Vild, a. [As if the p. p. of a verb to vile. See {Vile}, a.] Vile. [Obs.] That vild race. Spenser. {Vild ly}, adv. [Obs.] Spenser. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
vild — adj., t, e … Dansk ordbog
vild — ˈvīld adjective Etymology: by alteration archaic : vile … Useful english dictionary
vild — • ostyrig, yster, livlig, vild, busig • vildsint … Svensk synonymlexikon
Vild-Svinet — Standort BonBon Land (Seeland, Dänemark) Typ Stahl – sitzend Modell Euro Fighter Modell 500/8 Antriebsart vertikaler Kettenlift Hersteller … Deutsch Wikipedia
Vild Kaschu — Vild Kaschu, s. Blighia … Meyers Großes Konversations-Lexikon
VILD — ICAO Airportcode f. Ludhiana (India) … Acronyms
VILD — ICAO Airportcode f. Ludhiana ( India) … Acronyms von A bis Z
vild — eri / hyvin / kovin … Suomen slangisanakirjaa
Marienkapelle (Vild) — Die Marienkapelle in Vild Die Marienkapelle in Vild befindet sich am Beginn des Saumweges über Matug ins Rheintal. Die Kapelle ist als kantonalschützenswert eingestuft (B Objekt)[1], und steht somit unter Denkmalschutz. An der heutigen Stelle… … Deutsch Wikipedia
