Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

vertigo

  • 1 vertigo

    vertīgo, ĭnis, f. [verto], a turning or whirling round (perh. not ante-Aug.).
    I.
    Lit.:

    assidua caeli,

    Ov. M. 2, 70:

    ponti,

    id. ib. 11, 548:

    venti,

    Sen. Q. N. 5, 13, 3:

    torti fili,

    Luc. 6, 460:

    rotarum,

    Prud. Psych. 414:

    assiduā vertigine rotare aliquem,

    Plin. 8, 40, 61, § 150: quibus una Quiritem Vertigo facit, a turn, twirl of a slave in manumission, Pers. 5, 76.—
    B.
    Transf., a whirling of the head, giddiness, dizziness, vertigo, Liv. 44, 6, 8; Plin. 20, 15, 57, § 161; 20, 17, 73, § 194; 25, 9, 70, § 117; 25, 11, 89, § 139 al.; Macr. S. 7, 9.—Of persons intoxicated, Juv. 6, 304.—
    II.
    Trop., a revolution, change, alteration:

    vertigine rerum Attoniti,

    Luc. 8, 16.

    Lewis & Short latin dictionary > vertigo

  • 2 vertīgō

        vertīgō inis, f    [VERT-], a turning round, whirling: adsidua caeli, O.—Fig., a sensation of whirling, giddiness, dizziness, vertigo: oculorum animique, L.; cf. vertigine tectum Ambulat, the ceiling whirls round (of drunken men), Iu.
    * * *
    gyration/rotation, whirling/spinning movement; giddiness, dizziness; changing

    Latin-English dictionary > vertīgō

  • 3 circumago

    circum-ăgo, ēgi, actum, 3, v. a.
    I.
    To drive or turn in a circle, turn round (most freq. since the Aug. per.;

    not in Cic. or Quint.): impera suovetaurilia circumagi,

    Cato, R. R. 141, 1.—And with two acc. (on account of circum):

    terram fundumque meum suovetaurilia circumagi jussi,

    Cato, R. R. 141, § 2:

    (annus) qui solstitiali circumagitur orbe,

    Liv. 1, 19, 6:

    chamaeleonis oculos ipsos circumagi totos tradunt,

    Plin. 11, 37, 55, § 152.— Act. in mid. sense (very rare):

    Aegeum pelagus summotas terras hinc ad promunturium, quod Sunium vocatur, magno ambitu mollique circumagit,

    rolls around, surrounds, Mel. 2, 2, 8.—
    2.
    To drive around, produce by going around:

    pinctis bobus... aratro circumagebant sulcum,

    Varr. L. L. 5, § 143 Müll.—Hence,
    B.
    T. t., to manumit a slave by turning him round. since the slave, in such a case, was taken by his master with the right hand, and turned around in a circle (cf. vertigo, Casaub. Pers. 5, 75 sq., and Dict. of Antiq.);

    fig.: qui se illi (philosophiae) subjecit et tradidit, statim circumagitur: hoc enim ipsum philosophiae servire libertas est,

    Sen. Ep. 8, 6.—
    C.
    Trop.
    1.
    Of time, with se, or more freq. in pass, to pass away, to be spent (so most freq. in temp. perf. and in Liv.):

    in ipso conatu rerum circumegit se annus,

    Liv. 9, 18, 14:

    sed prius se aestas circumegit, quam, etc.,

    id. 23, 39, 4:

    prius circumactus est annus, quam, etc.,

    id. 6, 38, 1:

    circumactis decem et octo mensibus,

    id. 9, 33, 3; 6, 1, 4; 26, 40, 1; 27, 30, 11; 44, 36, 1; Plin. 7, 16, 17, § 76;

    and in tmesis: circum tribus actis annis,

    Lucr. 5, 881.—In temp. pres.:

    annus, qui solstitiali circumagitur orbe,

    Liv. 1, 19, 6:

    nobis in apparatu ipso annus circumagitur,

    id. 24, 8, 8.—
    2.
    Of the vicissitudes of fortune, etc.:

    cum videamus tot varietates tam volubili orbe circumagi,

    Plin. Ep. 4, 24, 6.—
    II.
    To turn, turn about, wheel around:

    equos frenis,

    Liv. 1, 14, 9; 8, 7, 10; 10, 11, 1; Curt. 3, 11, 14 sq.:

    collum in aversam se,

    Plin. 11, 47, 107, § 256:

    corpora,

    Tac. H. 4, 29:

    se ad dissonos clamores,

    Liv. 4, 28, 2:

    circumagitur, cum venit, imago (in speculis),

    Lucr. 4, 316 (340):

    circumagente se vento,

    Liv. 37, 16, 4:

    aciem,

    id. 42, 64, 5:

    signa,

    id. 10, 36, 9; 6, 24, 7; Curt. 4, 6, 14:

    ut qui (milites) ultimi stabant... verti tamen et in frontem circumagi possent,

    id. 4, 13, 32:

    se,

    to turn about, Plin. 6, 31, 36, § 199; 16, 41, 80, § 220:

    legiones,

    to lead back, Flor. 3, 21, 6. —Hence, prov.:

    circumagetur hic orbis,

    the tide will turn, Liv. 42, 42, 6; cf.

    ' praecipua cenationum rotunda, quae perpetuo diebus ac noctibus vice mundi circumageretur,

    Suet. Ner. 31.—
    2.
    Esp., to agitate, disturb:

    verna (mala) stomacho inutilia sunt, alvom, vesicam circumagunt,

    Plin. 23, 6, 54, § 100.—
    B.
    Trop.:

    hic paululum circumacta fortuna est,

    changes, is changed, Flor. 2, 2, 22:

    sed unā voce, quā Quirites eos pro militibus appellarat, tam facile circumegit et flexit,

    Suet. Caes. 70:

    quo te circumagas?

    whither will you now turn? Juv. 9, 81:

    universum prope humanum genus circumegit in se,

    brought over to his side, Plin. 26, 3, 7, § 13.—
    III.
    (Acc. to circum, II. C.) To run or drive about, proceed from one place to another:

    (milites) huc illuc clamoribus hostium circumagi,

    Tac. H, 3, 73: nil opus est te Circumagi, i. e. that you wander about with me, * Hor. S. 1, 9, 17.—
    B.
    Trop.:

    non pendere ex alterius vultu ac nutu, nec alieni momentis animi circumagi,

    Liv. 39, 5, 3:

    rumoribus vulgi circumagi,

    id. 44, 34, 4; 26, 8, 3.—
    IV.
    Aliquem aliquā re = circumdare, to surround with something:

    fratrem Saturnum muro,

    Lact. 1, 14.—Hence, circumactus, a, um, P. a., bent around, curved (perh. only in the two Plin.):

    in orbem circumactus,

    Plin. 9, 33, 52, § 102; 15, 14, 15, § 51; 16, 34, 62, § 146:

    sensim circumactis curvatisque litoribus,

    Plin. Ep. 6, 16, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > circumago

  • 4 Quiris

    1.
    quĭris or cŭris [Sabine], a spear:

    sive quod hasta curis (al. quiris) est dicta Sabinis,

    Ov. F. 2, 477.
    2.
    Quĭrīs, ītis, and mostly plur., Quĭ-rītes, tĭum (or tum, Aus. Prof. 22, 9), m. [Cures].
    I.
    Originally, the inhabitants of the Sabine town Cures, the Quirites (very rare):

    prisci Quirites,

    Verg. A. 7, 710 Serv.: veteres illi Sabini Quirites, Col. praef. § 19. —After the Sabines and the Romans had united in one community, under Romulus, the name of Quirites was taken in addition to that of Romani, the Romans calling themselves, in a civil capacity, Quirites, while, in a political and military capacity, they retained the name of Romani: post foedus Titi (Tatii) et Romuli placuit, ut quasi unus de duobus fieret populus. Unde et Romani Quirites dicti sunt, quod nomen Sabinorum fuerat a civitate Curibus;

    et Sabini a Romulo Romani dicti sunt,

    Serv. Verg. A. 7, 710; cf. Liv. 1, 13.— Joined with populus Romanus, the technical expression is usually POPVLVS ROMANVS QVIRITIVM, qs. the Roman commonwealth of Quirite citizens, the Roman nation of Quirites; but not unfreq. also in apposition: POPVLO ROMANO QVIRITIBVS (like homines prisci Latini, and populus priscorum Latinorum): QVOD BONVM FORTVNATVM FELIXQVE SALVTAREQVE SIET POPVLO ROMANO QVIRITIVM, REIQVE PVBLICAE POPVLI ROMANI QVIRITIVM... OMNES QVIRITES, PEDITES ARMATOS PRIVATOSQVE VOCA INLICIVM HVC AD ME, Tab. Censor. ap. Varr. L. L. 6, § 86 Müll.:

    populo Romano Quiritium,

    Liv. 8, 9; 41, 16:

    populus Romanus Quiritium,

    id. 1, 32:

    populi Romani Quiritium,

    id. 1, 24; 32; 10, 28; 22, 10 al.— In the other form: POPVLD ROMANO QVIRITIBVS, Inscr. Marin. Fratr. [p. 1516] Arv. tab. 24, 1, 34; cf. id. ib. 41, 2, 24; so, an ancient formula ap. Gell. 1, 12, 14, acc. to the MSS.; so,

    too,

    id. 10, 24, 3; Macr. S. 1, 4 fin. —We rarely meet with the form populo Romano Quiritibusque, Liv. 8, 6 (al. om. que); cf.

    Paul. ex Fest. s. v. dici, p. 67 Müll.: devovisse eos se pro patriā Quiritibusque Romanis,

    Liv. 5, 41:

    Quiritium Romanorum exercitus,

    id. 26, 2:

    factum hoc populi Romain Quiritibus ostentum Cimbricis bellis,

    to the citizens of the Roman nation, Plin. 16, 32, 57, § 132.—

    It was a reproach for soldiers to be addressed as Quirites,

    Tac. A. 1, 42; Suet. Caes. 70; Lampr. Alex. Sev. 52 sq.; Luc. 5, 358:

    Quiritium fossae dicuntur, quibus Ancus Marcius circumdedit urbem, quam secundum ostium Tiberis posuit, ex quo etiam Ostiam, et quia populi opera eas faceret, appellavit Quiritium,

    Fest. p. 254 Müll.: jus Quiritium, full Roman citizenship:

    ago gratias, domine, quod et jus Quiritium libertis necessariae mihi feminae, et civitatem Romanam Harpocrati iatraliptae meo indulsisti,

    Plin. Ep. 10, 6 (22), 1:

    Latinis jus Quiritium (constituit),

    Suet. Claud. 19: Latini jus Quiritium consequuntur his modis, beneficio principali, etc., Ulp. Reg. tit. 4, de Latinis.— Sing.: Quiris (also Quiritis, acc. to Prisc. p. 633 P.), a Roman citizen, a Quirite: ollus Quiris Leto datus, an ancient formula in Fest. p. 254 Müll.:

    dona Quiritis,

    Hor. Ep. 1, 6, 7:

    reddere jura Quiriti,

    Ov. M. 14, 823:

    minimum de plebe Quiritem,

    id. Am. 1, 7, 29; Juv. 8, 47: quibus una Quiritem Vertigo facit, makes a Roman citizen, sets free (for in the ceremony of manumission the slave was turned around), Pers. 5, 75:

    quis te redonavit Quiritem Dis patriis?

    an uninjured Roman citizen, Hor. C. 2, 7, 3:

    epulis repleto Quirite, i. e. populo Romano,

    Claud. Carm. 12, 16:

    Romani more Quiritis, i. e. civis,

    Luc. 2, 386: Quiris Eoüs, an eastern Roman, i. e. an inhabitant of Constantinople, Sid. Carm. 1, 31.— In fem.:

    Q. TVLLIVS Q. F. PONTIFEX SACR. IVNONIS QVIRITIS,

    Inscr. Grut. 308, 1. —
    II.
    ( Poet. transf.) Of bees, citizens, commonalty:

    ipsae regem, parvosque Quirites Sufficiunt,

    Verg. G. 4, 201.

    Lewis & Short latin dictionary > Quiris

  • 5 quiris

    1.
    quĭris or cŭris [Sabine], a spear:

    sive quod hasta curis (al. quiris) est dicta Sabinis,

    Ov. F. 2, 477.
    2.
    Quĭrīs, ītis, and mostly plur., Quĭ-rītes, tĭum (or tum, Aus. Prof. 22, 9), m. [Cures].
    I.
    Originally, the inhabitants of the Sabine town Cures, the Quirites (very rare):

    prisci Quirites,

    Verg. A. 7, 710 Serv.: veteres illi Sabini Quirites, Col. praef. § 19. —After the Sabines and the Romans had united in one community, under Romulus, the name of Quirites was taken in addition to that of Romani, the Romans calling themselves, in a civil capacity, Quirites, while, in a political and military capacity, they retained the name of Romani: post foedus Titi (Tatii) et Romuli placuit, ut quasi unus de duobus fieret populus. Unde et Romani Quirites dicti sunt, quod nomen Sabinorum fuerat a civitate Curibus;

    et Sabini a Romulo Romani dicti sunt,

    Serv. Verg. A. 7, 710; cf. Liv. 1, 13.— Joined with populus Romanus, the technical expression is usually POPVLVS ROMANVS QVIRITIVM, qs. the Roman commonwealth of Quirite citizens, the Roman nation of Quirites; but not unfreq. also in apposition: POPVLO ROMANO QVIRITIBVS (like homines prisci Latini, and populus priscorum Latinorum): QVOD BONVM FORTVNATVM FELIXQVE SALVTAREQVE SIET POPVLO ROMANO QVIRITIVM, REIQVE PVBLICAE POPVLI ROMANI QVIRITIVM... OMNES QVIRITES, PEDITES ARMATOS PRIVATOSQVE VOCA INLICIVM HVC AD ME, Tab. Censor. ap. Varr. L. L. 6, § 86 Müll.:

    populo Romano Quiritium,

    Liv. 8, 9; 41, 16:

    populus Romanus Quiritium,

    id. 1, 32:

    populi Romani Quiritium,

    id. 1, 24; 32; 10, 28; 22, 10 al.— In the other form: POPVLD ROMANO QVIRITIBVS, Inscr. Marin. Fratr. [p. 1516] Arv. tab. 24, 1, 34; cf. id. ib. 41, 2, 24; so, an ancient formula ap. Gell. 1, 12, 14, acc. to the MSS.; so,

    too,

    id. 10, 24, 3; Macr. S. 1, 4 fin. —We rarely meet with the form populo Romano Quiritibusque, Liv. 8, 6 (al. om. que); cf.

    Paul. ex Fest. s. v. dici, p. 67 Müll.: devovisse eos se pro patriā Quiritibusque Romanis,

    Liv. 5, 41:

    Quiritium Romanorum exercitus,

    id. 26, 2:

    factum hoc populi Romain Quiritibus ostentum Cimbricis bellis,

    to the citizens of the Roman nation, Plin. 16, 32, 57, § 132.—

    It was a reproach for soldiers to be addressed as Quirites,

    Tac. A. 1, 42; Suet. Caes. 70; Lampr. Alex. Sev. 52 sq.; Luc. 5, 358:

    Quiritium fossae dicuntur, quibus Ancus Marcius circumdedit urbem, quam secundum ostium Tiberis posuit, ex quo etiam Ostiam, et quia populi opera eas faceret, appellavit Quiritium,

    Fest. p. 254 Müll.: jus Quiritium, full Roman citizenship:

    ago gratias, domine, quod et jus Quiritium libertis necessariae mihi feminae, et civitatem Romanam Harpocrati iatraliptae meo indulsisti,

    Plin. Ep. 10, 6 (22), 1:

    Latinis jus Quiritium (constituit),

    Suet. Claud. 19: Latini jus Quiritium consequuntur his modis, beneficio principali, etc., Ulp. Reg. tit. 4, de Latinis.— Sing.: Quiris (also Quiritis, acc. to Prisc. p. 633 P.), a Roman citizen, a Quirite: ollus Quiris Leto datus, an ancient formula in Fest. p. 254 Müll.:

    dona Quiritis,

    Hor. Ep. 1, 6, 7:

    reddere jura Quiriti,

    Ov. M. 14, 823:

    minimum de plebe Quiritem,

    id. Am. 1, 7, 29; Juv. 8, 47: quibus una Quiritem Vertigo facit, makes a Roman citizen, sets free (for in the ceremony of manumission the slave was turned around), Pers. 5, 75:

    quis te redonavit Quiritem Dis patriis?

    an uninjured Roman citizen, Hor. C. 2, 7, 3:

    epulis repleto Quirite, i. e. populo Romano,

    Claud. Carm. 12, 16:

    Romani more Quiritis, i. e. civis,

    Luc. 2, 386: Quiris Eoüs, an eastern Roman, i. e. an inhabitant of Constantinople, Sid. Carm. 1, 31.— In fem.:

    Q. TVLLIVS Q. F. PONTIFEX SACR. IVNONIS QVIRITIS,

    Inscr. Grut. 308, 1. —
    II.
    ( Poet. transf.) Of bees, citizens, commonalty:

    ipsae regem, parvosque Quirites Sufficiunt,

    Verg. G. 4, 201.

    Lewis & Short latin dictionary > quiris

  • 6 vertigino

    vertīgĭno, āre, v. n. [vertigo], to whirl round, revolve:

    puncta luminis,

    Tert. Pall. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > vertigino

  • 7 vertiginosus

    vertīgĭnōsus, i, m. [id.], one who suffers from giddiness or vertigo, vertiginous, Plin. 23, 2, 28, § 59.

    Lewis & Short latin dictionary > vertiginosus

См. также в других словарях:

  • Vertigo — may refer to: * Vertigo (medical), a form of dizziness * Vertigo (film), a film by Alfred Hitchcock **Vertigo effect, a special effect in film, named after the movie ** Vertigo (film score), its soundtrack * Vertigo (genus), a genus of snails *… …   Wikipedia

  • vertigo — [ vɛrtigo ] n. m. • 1664; « vertige » 1478; repris au lat. 1 ♦ Maladie du cheval, méningo encéphalite qui provoque des mouvements désordonnés, des tournoiements. 2 ♦ Fig. et vx Caprice, fantaisie. « Voyez un peu quel “vertigo” lui prend »… …   Encyclopédie Universelle

  • vértigo — m. neurol. Falsa sensación de movimiento; puede presentarse de dos formas distintas: un desplazamiento de los objetos en relación con el sujeto (vértigo objetivo), o del sujeto en relación con los objetos (vértigo subjetivo). Generalmente es… …   Diccionario médico

  • vértigo — vértigo, de vértigo expr. impresionante. ❙ «Bárbara. Cuerpo de vértigo. Me excito sólo con la forma de mirarme los hombres.» Anuncio clasificado, ABC, 12.7.98. ❙ «...se propagó por todo el país a una velocidad de vértigo...» Rafael García Serrano …   Diccionario del Argot "El Sohez"

  • Vertigo — (англ., нем.)  головокружение, с французского  колер, дурь, прихоть, причуды. Vertigo  знаменитый фильм Альфреда Хичкока. Vertigo Records. Vertigo (песня)  сингл U2. Vertigo (комиксы) Vertigo альбом группы Каренина. См.также… …   Википедия

  • vértigo — (Del lat. vertīgo, ĭnis, movimiento circular). 1. m. Med. Trastorno del sentido del equilibrio caracterizado por una sensación de movimiento rotatorio del cuerpo o de los objetos que lo rodean. 2. Med. Turbación del juicio, repentina y pasajera.… …   Diccionario de la lengua española

  • Vertigo — Ver ti*go (?; 277), n.; pl. E. {Vertigoes}, L. {Vertigines}. [L., fr. vertere to turn. See {Verse}.] 1. (Med.) Dizziness or swimming of the head; an affection of the head in which objects, though stationary, appear to move in various directions,… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Vertīgo [2] — Vertīgo, eine Untergattung der Schneckengattung Moos od. Windelschnecke (Pupa), der Gattung Clausilia verwandt, aber meist rechts gewunden u. ohne jenes Schlußknöchelchen; Mundsaum unterbrochen u. die halbeirunde Mündung oft mit Falten u. Zähnen… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • vertigo — (n.) 1520s, from L. vertigo dizziness, originally a whirling or spinning movement, from vertere to turn (see VERSUS (Cf. versus)) …   Etymology dictionary

  • vertigo — vertȋgo m DEFINICIJA term. osjećaj vrtoglavice; vrtoglavica ETIMOLOGIJA lat. vertigo ← vertere: okrenuti …   Hrvatski jezični portal

  • Vertīgo [1] — Vertīgo (lat.), so v. w. Schwindel …   Pierer's Universal-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»