-
1 vaco
văco, āvi, ātum, 1 ( perf. vacui, Tert. Pall. 4; id. Pud. 8 fin.; id. adv. Val. 9), v. n. [etym. dub.], to be empty, void, or vacant; to be void of, or without; not to contain (class.; cf.: careo, egeo).I.In gen.A.Lit., of space, etc.1.Absol.:2.quācumque vacat spatium, quod inane vocamus,
Lucr. 1, 507; so,spatium,
id. 2, 1053; 6, 1029:inane,
id. 1, 520:villa ita completa militibus est, ut vix triclinium... vacaret,
Cic. Att. 13, 52, 1:tota domus superior vacat,
id. ib. 13, 12, 10:aedes,
Plaut. Cas. 3, 1, 7:maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,
to be uninhabited, uncultivated, Caes. B. G. 4, 3:locus,
id. ib. 1, 28; Quint. 8, 6, 18; 9, 4, 118; 10, 3, 33:ostia septem Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles,
Ov. M. 2, 256:odi cum late splendida cera vacat,
id. Am. 1, 11, 20:haec fiunt dum vacat harena,
Sen. Ep. 7, 4.—With abl. (so most freq.):3.illa natura caelestis et terra vacat et umore,
Cic. Tusc. 1, 26, 65; cf. id. N. D. 2, 24, 64:mens vacans corpore,
id. ib. 1, 10, 25:hoste vacare domos,
Verg. A. 3, 123:(domus) quae Igne vacet,
Ov. M. 2, 764:custode vacans,
id. ib. 2, 422:ora vacent epulis,
i. e. abstain from, id. ib. 15, 478: ea pars oppidi, quae fluminis circuitu vacabat, Auct. B. G. 8, 41. —With ab:B. 1.haec a custodiis classium loca maxime vacabant,
Caes. B. C. 3, 25.—With abl.:2.ejusmodi (nimiis animi) motibus sermo debet vacare,
Cic. Off. 1, 38, 136:nulla vitae pars vacare officio potest,
id. ib. 1, 2, 4:omni curatione et administratione rerum (dii),
id. N. D. 1, 1, 2:studiis,
id. de Or. 3, 11, 43:curā et negotio,
id. Leg. 1, 3, 8:vitio,
id. ib. 3, 3, 10:culpā,
id. Fam. 7, 3, 4:criminibus,
Quint. 10, 1, 34:febri,
Cels. 2, 14 med.:morbis,
Dig. 21, 1, 53:amplitudo animi pulchrior, si vacet populo,
keeps free from, remains aloof from, Cic. Tusc. 2, 26, 64:respublica et milite illic et pecuniā vacet,
be free from the necessity of furnishing, Liv. 2, 48, 9.—With ab and abl.:II.nullum tempus illi umquam vacabat aut a forensi dictione aut a scribendo,
Cic. Brut. 78, 272:(rex) quicquid a bellis populi Romani vacabat, cum hominibus nostris consuetudines jungebat,
id. Deiot. 9, 27:a publico officio et munere,
id. Div. 2, 2, 7:ab opere (milites),
Caes. B. C. 3, 76:ne quando a metu ac periculis vacarent,
Liv. 7, 1:vacant ab imbecillis valetudinaria,
Col. 12, 3, 8:a culpā,
Sen. Ep. 97, 1:a periculo,
id. Q. N. 6, 1, 1:a negotiis,
Phaedr. 3 prol.—In partic.A.To be free from labor, not busied, idle, at leisure; to have leisure or time:2.quamvis occupatus sis, otii tamen plus habes: aut, si ne tu quidem vacas, noli, etc.,
Cic. Fam. 12, 30, 1; cf. Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13, 1; Quint. 10, 3, 27:festus in pratis vacat otioso Cum bove pagus,
Hor. C. 3, 18, 11:si vacabis,
Cic. Att. 12, 38, 2:si forte vacas,
Hor. Ep. 2, 2, 95.—After the Aug. per. esp. freq.a.Vacare alicui rei, to be free to attend, apply, or devote one's self to something; to have leisure or time for a thing (cf. studeo):b.philosophiae, Quinte, semper vaco,
Cic. Div. 1, 6, 10:in itinere, quasi solutus ceteris curis, huic uni vacaret,
Plin. Ep. 3, 5, 15:huic uni negotio vacare,
Vell. 2, 114, 1:ille non vacasse sermoni suo regem causatus discessit,
Curt. 6, 7, 21:paulum etiam palaestricis,
Quint. 1, 11, 15:studio operis pulcherrimi,
id. 12, 1, 4:foro,
id. 10, 1, 114:clientium negotiis,
Tac. A. 16, 22:non discendo tantum juri, sed etiam docendo,
Quint. 12, 1, 10:libellis legendis ac rescribendis,
Suet. Aug. 45:queruntur de superiorum fastidio, quod ipsis adire volentibus non vacaverint,
have no leisure for them, can not attend to them, Sen. Brev. Vit. 2, 5.—Rarely absol.:dum perago tecum pauca sed apta, vaca,
Ov. Am. 2, 2, 2.—Vacare ad aliquid:c.non vaco ad istas ineptias,
Sen. Ep. 49, 9; cf. ( poet.):in grande opus,
Ov. P. 3, 3, 36; also, with inf.:sternere acies,
Stat. Th. 8, 185.—Vacat (alicui), impers., there is time, room, or leisure for a thing ( poet. and in post-Aug. prose).(α).With inf. (so most freq.): si primā repetens ab origine pergam Et vacet annales nostrorum audire laborum, Verg. A. 1, 373:(β).tunc et elegiam vacabit in manus sumere,
Quint. 10, 1, 58:non vacabit incohare haec studia,
id. 1, 12, 12: hactenus indulsisse vacat, it is permitted, i. q. licet, Verg. A. 10, 625 Heyne; imitated by Sil. 17, 374.—With dat., I ( thou, he, etc.) have leisure or time for a thing:B.nobis venari nec vacat nec libet,
Plin. Ep. 9, 16, 1:non vacat exiguis rebus adesse Jovi,
Ov. Tr. 2, 216:nec nostris praebere vacet tibi cantibus aures,
id. M. 5, 334:obstat enim diligentiae scribendi etiam fatigatio et abunde, si vacet, lucis spatia sufficiunt,
Quint. 10, 3, 27:cui esse diserto vacet,
id. 11, 1, 50:quo magis te, cui vacat, hortor, etc.,
Plin. Ep. 1, 10, 11; 8, 15, 1; Curt. 10, 10, 12; Vell. 1, 15, 1; 2, 124, 1.— Absol.:teneri properentur amores, Dum vacat,
Ov. Am. 3, 1, 70:si vacat,
Juv. 1, 21. —Of possessions, lands, etc., to be unoccupied, vacant, ownerless:2.cum agri Ligustini... aliquantum vacaret, senatūs consultum est factum, ut is ager viritim divideretur,
Liv. 42, 4, 3:fundi possessionem nancisci, quae ex neglegentiā domini vacat,
Dig. 41, 3, 37:si nemo sit, bona vacabunt,
ib. 38, 7, 2 fin. —Esp., of offices, relations, positions, employments, etc., to be vacant, without incumbent, etc.:A.si Piso adesset, nullius philosophiae vacaret locus,
Cic. N. D. 1, 7, 16: quid enim nostrā victum esse Antonium, si victus est, ut alii vacaret, quod ille obtinuit? may stand open, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 17, 6:rogo ut Suram praeturā exornare digneris, cuia locus vacet,
Plin. Ep. 10, 12 (7), 1:rogo dignitati... vel auguratum vel septemviratum, quia vacant, adicere digneris,
id. ib. 10, 13 (8).— Hence, văcans, antis, P. a.Empty, unoccupied, without an owner, vacant:B.locus,
Sen. Cons. ad Marc. 16, 8:metaphora... vacantem locum occupare debet,
Quint. 8, 6, 18:regnum,
Just. 42, 4, 2; 25, 2, 4; 27, 3, 1:saltus,
Verg. G. 3, 477:balneae,
Tac. H. 3, 11:bona,
Dig. 30, 1, 93; 30, 1, 111.— Subst.: văcantia, ĭum, n., vacant estates, property without an owner:ut, si a privilegiis parentum cessaretur, velut parens omnium populus vacantia teneret,
Tac. A. 3, 28.—Of women, single, unmarried, without a husband:C.qui vacantem mulierem rapuit vel nuptam,
Dig. 48, 6, 5; Quint. Decl. 262 (cf. vacua, Ov. H. 20, 149).—Of persons, at leisure, unoccupied, idle:nec petiit animum vacantem,
Ov. M. 9, 612.— Subst.: văcantĭa, ĭum, n., that which is superfluous, useless (post-class.):vacantia ex quāque re ac non necessariā auferre et excidere,
Gell. 6, 5, 6.—Hence, adv.: vă-canter, superfluously, Gell. 17, 10, 16. -
2 vacō
vacō āvī, ātus, āre, to be empty, be void, be vacant, be without, not to contain: villa ita completa militibus est, ut vix triclinium... vacaret: maximam putant esse laudem, quam latissime vacare agros, to be uninhabited, Cs.: ostia septem Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles, O.: Ora vacent epulis, i. e. abstain from, O.: haec a custodiis classium loca maxime vacabant, Cs.— To be unoccupied, be vacant, be ownerless: cum agri Ligustini... aliquantum vacaret, L.: Piso si adesset, nullius philosophiae vacaret locus, i. e. no system would be without a representative.—Fig., to be vacant, be free, be without, be unoccupied: nulla vitae pars vacare officio potest: amplitudo animi pulchrior, si vacet populo, remains aloof from: res p. et milite illic et pecuniā vacet, be relieved from furnishing, L.: nullum tempus illi umquam vacabat a scribendo: a publico officio et munere: ab opere (milites), Cs.—To be free from labor, be idle, be at leisure, have leisure, have time: quamvis occupatus sis... aut, si ne tu quidem vacas, etc.: Dum perago tecum pauca vaca, i. e. attend, O.: philosophiae, Quinte, semper vaco, have time for: In grande opus, O.: teneri properentur amores, Dum vacat, i. e. in idle hours, O.: si vacat, Iu.: si vacet annalīs nostrorum audire laborum, if there is time, V.: Hactenus indulsisse vacat, i. e. it is permitted, V.: Non vacat exiguis rebus adesse Iovi, Jupiter has no leisure for trifles, O.* * *vacare, vacavi, vacatus Vbe empty; be vacant; be idle; be free from, be unoccupied -
3 vaco
adj.vacant. -
4 vaco
to be free from work, of a master, of property. -
5 vacantia
văco, āvi, ātum, 1 ( perf. vacui, Tert. Pall. 4; id. Pud. 8 fin.; id. adv. Val. 9), v. n. [etym. dub.], to be empty, void, or vacant; to be void of, or without; not to contain (class.; cf.: careo, egeo).I.In gen.A.Lit., of space, etc.1.Absol.:2.quācumque vacat spatium, quod inane vocamus,
Lucr. 1, 507; so,spatium,
id. 2, 1053; 6, 1029:inane,
id. 1, 520:villa ita completa militibus est, ut vix triclinium... vacaret,
Cic. Att. 13, 52, 1:tota domus superior vacat,
id. ib. 13, 12, 10:aedes,
Plaut. Cas. 3, 1, 7:maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,
to be uninhabited, uncultivated, Caes. B. G. 4, 3:locus,
id. ib. 1, 28; Quint. 8, 6, 18; 9, 4, 118; 10, 3, 33:ostia septem Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles,
Ov. M. 2, 256:odi cum late splendida cera vacat,
id. Am. 1, 11, 20:haec fiunt dum vacat harena,
Sen. Ep. 7, 4.—With abl. (so most freq.):3.illa natura caelestis et terra vacat et umore,
Cic. Tusc. 1, 26, 65; cf. id. N. D. 2, 24, 64:mens vacans corpore,
id. ib. 1, 10, 25:hoste vacare domos,
Verg. A. 3, 123:(domus) quae Igne vacet,
Ov. M. 2, 764:custode vacans,
id. ib. 2, 422:ora vacent epulis,
i. e. abstain from, id. ib. 15, 478: ea pars oppidi, quae fluminis circuitu vacabat, Auct. B. G. 8, 41. —With ab:B. 1.haec a custodiis classium loca maxime vacabant,
Caes. B. C. 3, 25.—With abl.:2.ejusmodi (nimiis animi) motibus sermo debet vacare,
Cic. Off. 1, 38, 136:nulla vitae pars vacare officio potest,
id. ib. 1, 2, 4:omni curatione et administratione rerum (dii),
id. N. D. 1, 1, 2:studiis,
id. de Or. 3, 11, 43:curā et negotio,
id. Leg. 1, 3, 8:vitio,
id. ib. 3, 3, 10:culpā,
id. Fam. 7, 3, 4:criminibus,
Quint. 10, 1, 34:febri,
Cels. 2, 14 med.:morbis,
Dig. 21, 1, 53:amplitudo animi pulchrior, si vacet populo,
keeps free from, remains aloof from, Cic. Tusc. 2, 26, 64:respublica et milite illic et pecuniā vacet,
be free from the necessity of furnishing, Liv. 2, 48, 9.—With ab and abl.:II.nullum tempus illi umquam vacabat aut a forensi dictione aut a scribendo,
Cic. Brut. 78, 272:(rex) quicquid a bellis populi Romani vacabat, cum hominibus nostris consuetudines jungebat,
id. Deiot. 9, 27:a publico officio et munere,
id. Div. 2, 2, 7:ab opere (milites),
Caes. B. C. 3, 76:ne quando a metu ac periculis vacarent,
Liv. 7, 1:vacant ab imbecillis valetudinaria,
Col. 12, 3, 8:a culpā,
Sen. Ep. 97, 1:a periculo,
id. Q. N. 6, 1, 1:a negotiis,
Phaedr. 3 prol.—In partic.A.To be free from labor, not busied, idle, at leisure; to have leisure or time:2.quamvis occupatus sis, otii tamen plus habes: aut, si ne tu quidem vacas, noli, etc.,
Cic. Fam. 12, 30, 1; cf. Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13, 1; Quint. 10, 3, 27:festus in pratis vacat otioso Cum bove pagus,
Hor. C. 3, 18, 11:si vacabis,
Cic. Att. 12, 38, 2:si forte vacas,
Hor. Ep. 2, 2, 95.—After the Aug. per. esp. freq.a.Vacare alicui rei, to be free to attend, apply, or devote one's self to something; to have leisure or time for a thing (cf. studeo):b.philosophiae, Quinte, semper vaco,
Cic. Div. 1, 6, 10:in itinere, quasi solutus ceteris curis, huic uni vacaret,
Plin. Ep. 3, 5, 15:huic uni negotio vacare,
Vell. 2, 114, 1:ille non vacasse sermoni suo regem causatus discessit,
Curt. 6, 7, 21:paulum etiam palaestricis,
Quint. 1, 11, 15:studio operis pulcherrimi,
id. 12, 1, 4:foro,
id. 10, 1, 114:clientium negotiis,
Tac. A. 16, 22:non discendo tantum juri, sed etiam docendo,
Quint. 12, 1, 10:libellis legendis ac rescribendis,
Suet. Aug. 45:queruntur de superiorum fastidio, quod ipsis adire volentibus non vacaverint,
have no leisure for them, can not attend to them, Sen. Brev. Vit. 2, 5.—Rarely absol.:dum perago tecum pauca sed apta, vaca,
Ov. Am. 2, 2, 2.—Vacare ad aliquid:c.non vaco ad istas ineptias,
Sen. Ep. 49, 9; cf. ( poet.):in grande opus,
Ov. P. 3, 3, 36; also, with inf.:sternere acies,
Stat. Th. 8, 185.—Vacat (alicui), impers., there is time, room, or leisure for a thing ( poet. and in post-Aug. prose).(α).With inf. (so most freq.): si primā repetens ab origine pergam Et vacet annales nostrorum audire laborum, Verg. A. 1, 373:(β).tunc et elegiam vacabit in manus sumere,
Quint. 10, 1, 58:non vacabit incohare haec studia,
id. 1, 12, 12: hactenus indulsisse vacat, it is permitted, i. q. licet, Verg. A. 10, 625 Heyne; imitated by Sil. 17, 374.—With dat., I ( thou, he, etc.) have leisure or time for a thing:B.nobis venari nec vacat nec libet,
Plin. Ep. 9, 16, 1:non vacat exiguis rebus adesse Jovi,
Ov. Tr. 2, 216:nec nostris praebere vacet tibi cantibus aures,
id. M. 5, 334:obstat enim diligentiae scribendi etiam fatigatio et abunde, si vacet, lucis spatia sufficiunt,
Quint. 10, 3, 27:cui esse diserto vacet,
id. 11, 1, 50:quo magis te, cui vacat, hortor, etc.,
Plin. Ep. 1, 10, 11; 8, 15, 1; Curt. 10, 10, 12; Vell. 1, 15, 1; 2, 124, 1.— Absol.:teneri properentur amores, Dum vacat,
Ov. Am. 3, 1, 70:si vacat,
Juv. 1, 21. —Of possessions, lands, etc., to be unoccupied, vacant, ownerless:2.cum agri Ligustini... aliquantum vacaret, senatūs consultum est factum, ut is ager viritim divideretur,
Liv. 42, 4, 3:fundi possessionem nancisci, quae ex neglegentiā domini vacat,
Dig. 41, 3, 37:si nemo sit, bona vacabunt,
ib. 38, 7, 2 fin. —Esp., of offices, relations, positions, employments, etc., to be vacant, without incumbent, etc.:A.si Piso adesset, nullius philosophiae vacaret locus,
Cic. N. D. 1, 7, 16: quid enim nostrā victum esse Antonium, si victus est, ut alii vacaret, quod ille obtinuit? may stand open, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 17, 6:rogo ut Suram praeturā exornare digneris, cuia locus vacet,
Plin. Ep. 10, 12 (7), 1:rogo dignitati... vel auguratum vel septemviratum, quia vacant, adicere digneris,
id. ib. 10, 13 (8).— Hence, văcans, antis, P. a.Empty, unoccupied, without an owner, vacant:B.locus,
Sen. Cons. ad Marc. 16, 8:metaphora... vacantem locum occupare debet,
Quint. 8, 6, 18:regnum,
Just. 42, 4, 2; 25, 2, 4; 27, 3, 1:saltus,
Verg. G. 3, 477:balneae,
Tac. H. 3, 11:bona,
Dig. 30, 1, 93; 30, 1, 111.— Subst.: văcantia, ĭum, n., vacant estates, property without an owner:ut, si a privilegiis parentum cessaretur, velut parens omnium populus vacantia teneret,
Tac. A. 3, 28.—Of women, single, unmarried, without a husband:C.qui vacantem mulierem rapuit vel nuptam,
Dig. 48, 6, 5; Quint. Decl. 262 (cf. vacua, Ov. H. 20, 149).—Of persons, at leisure, unoccupied, idle:nec petiit animum vacantem,
Ov. M. 9, 612.— Subst.: văcantĭa, ĭum, n., that which is superfluous, useless (post-class.):vacantia ex quāque re ac non necessariā auferre et excidere,
Gell. 6, 5, 6.—Hence, adv.: vă-canter, superfluously, Gell. 17, 10, 16. -
6 वचोविपरिलोप
-
7 वचो
-
8 वचोग्रह
vaco-graham. « receiving words», the ear L.
-
9 वचोमार्गातित
vaco-mārgâ̱titamfn. « gone beyond the path of words», greater than words can tell Siṇhâs.
-
10 वचोयुज्
vaco-yújmfn. yoked by a (mere) word (said of Indra's steeds) RV.
-
11 वचोविद्
vaco-vídmfn. skilful in speech, eloquent ib.
-
12 वचोहर
vaco-haram. « receiver of words», a messenger, envoy Ṡiṡ.
-
13 वाचो
-
14 वाचोयुक्ति
-
15 vacuum
văcŭus, a, um, adj. [vaco], empty, void, free, clear, devoid of, without something (freq. and class.; cf. inanis.)I.In gen.A.Lit., in material sense.(α).Absol.:(β).spatium vacuum,
Lucr. 1, 523; cf. id. 1, 394; 1, 509:vacua castra,
Caes. B. G. 7, 45:perque domos Ditis vacuas et inania regna,
Verg. A. 6, 269:atria,
id. ib. 7, 379;2, 528: porticus,
id. ib. 2, 761:videntur Aëra per vacuum ferri,
id. G. 3, 109:Acerrae,
unpeopled, id. ib. 2, 225:Cumae,
Juv. 3, 2:Ulubrae,
id. 10, 102:agri,
Verg. G. 2, 54:aurae,
id. A. 12, 592:caelum,
id. ib. 5, 515:oppida, Auct. B. Afr. 9: aliquam partem aedium vacuam facere,
Liv. 39, 14, 2:aër,
Hor. C. 1, 3, 34:theatrum,
id. Ep. 2, 2, 130:aula,
id. C. 4, 14, 36:tabellae,
Quint. 10, 3, 32:numerus peditum in vicem prolapsorum equitum vacuos capientium ad pugnam equos,
Liv. 44, 26, 3:lectus,
Prop. 2, 2, 1: Ov. M. 11, 471:per vacuum locum inruperunt,
Liv. 25, 3, 18:manus,
Quint. 11, 2, 42:ossa vacuis exsucta medullis,
Juv. 8, 90: si vacuo ventre mulier fuit, not pregnant (opp. plenus), Dig. 29, 2, 84:vultus,
without eyes, Sen. Oedip. 1012.—With abl.:(γ).nihil igni vacuum videri potest,
Cic. Univ. 4:gladium vaginā vacuum in urbe non vidimus,
id. Marcell. 6, 17:moenia defensoribus,
Liv. 42, 63, 6:viae occursu hominum,
id. 5, 41, 5:cultoribus agri,
Ov. M. 7, 653:ense ebur,
id. ib. 4, 148:arvum arboribus,
Col. 3, 11, 3:loca fetu in vite,
id. 3, 10, 5:pectus velamine,
Stat. Th. 1, 593.—With ab and abl.:(δ).Messana ab his rebus...vacua ac nuda est,
Cic. Verr. 2, 4, 2, § 3:oppidum vacuum ab defensoribus,
without, Caes. B. G. 2, 12:pars Galliae ab exercitu,
Hirt. B. G. 8, 46:vacuum ab hostibus mare,
Liv. 37, 13, 6.—With gen. (rare; mostly poet.):b.ager aridus et frugum vacuus,
Sall. J. 90, 1:Romana urbs annonae,
Mamert. Grat. Act. ad Julian. 14.—Subst.: vă-cŭum, i, n., an empty space, an open or vacant place, a void, vacuity:B. (α).vacuum minus intus habere,
Lucr. 1, 367:in vacuum poterunt se extendere rami,
Verg. G. 2, 287:ne per vacuum incurreret hostis,
Hor. S. 2, 1, 37:libera per vacuum posui vestigia princeps,
Hor. Ep. 1, 19, 21.—With abl.:(β).animus per somnum sensibus et curis vacuus,
Cic. Div. 2, 11, 27:molestiis,
id. Fam. 4, 4, 2:cupiditate et timore,
id. Fin. 2, 10, 30:consilium periculo,
id. Att. 10, 16, 2:cum vacui curis etiam quid in caelo fiat scire avemus,
id. Fin. 2, 14, 46:vacui negotiis vivere possimus,
id. ib. 4, 5, 12:his rebus mens vacua,
id. Tusc. 3, 4, 9:vacuus duellis Janus,
Hor. C. 4, 15, 8:crimine nox vacua est,
Ov. F. 4, 581:ille metu vacuus,
id. M. 3, 582:nullum tempus sterile et vacuum beneficio,
Plin. Pan. 56, 2:aemulatione,
Tac. A. 12, 2:curā domesticā vacuus,
id. H. 1, 88:tali culpā,
id. A. 6, 16:tributo,
id. ib. 12, 61:vacuam laboribus egi vitam,
Ov. Tr. 5, 3, 9.—With ab and abl.:(γ).Mamertini soli vacui, expertes, soluti ac liberi fuerunt ab omni sumptu, molestiā, munere,
Cic. Verr. 2, 4, 10, § 23:a securibus et tributis,
Tac. A. 12, 34; 12, 61:hora nulla vacua a furto, a scelere, crudelitate, flagitio reperietur,
Cic. Verr. 2, 1, 12, § 34:nullus dies ab exercitationibus oratoriis,
id. Brut. 90, 309:animus a talibus factis vacuus et integer,
id. Inv. 2, 7, 24:cum ab omni molestiā vacuus esses,
id. Fam. 11, 16, 1:domus a suspitione religionis vacua atque pura,
id. Har. Resp. 6, 11:ab odio, amicitiā, irā atque misericordiā,
Sall. C. 51, 1:a culpa,
id. ib. 14, 4: censores vacui ab operum locandorun;curā,
Liv. 24, 18, 1.—With gen.:(δ).vacuas caedis habete manus,
Ov. A. A. 1, 642:operum vacuus,
Hor. S. 2, 2, 119:vacuas habuissem criminis umbras,
Ov. M. 6, 541:composuit ad Caesarem litteras, quasi confecto bello verbis magnificas, rerum vacuas,
Tac. A. 15, 8.—With dat. of that for which room or a vacancy exists or is made:II.Aruns Tarquinius et Tullia minor, prope continuatis funeribus cum domos vacuas novo matrimonio fecissent, junguntur,
Liv. 1, 46, 9:necato filio vacuam domum scelestis nuptiis fecisse,
Sall. C. 15, 2:quanto molimine circumspectemus vacuam Romanis vatibus aedem (Apollinis),
Hor. Ep. 2, 2, 94.— Subst.: văcŭum, i, n., leisure:aliquid invenire vacui,
Quint. 10, 6, 1.—In partic. (cf. vaco, II.).A.Free from labor or occupation, without business, at leisure, clear, disengaged, unoccupied, idle:B.quoniam vacui sumus, dicam,
Cic. Leg. 1, 4, 13:si es animo vacuo, expone nobis quod quaerimus... hunc elegimus diem, cum te sciremus esse vacuum,
id. Brut. 5, 20:animus vacuus ac solutus,
id. Verr. 1, 9, 26:aures vacuae atque eruditae,
Quint. 10, 1, 32:aures,
Hor. Ep. 1, 16, 26; Ov. M. 4, 41; 12, 56:pedibus vacuis terere Porticum,
id. A. A. 1, 491:si quid vacui sub umbrā Lusimus,
Hor. C. 1, 32, 1:cetera, quae vacuas tenuissent carmine mentes,
Verg. G. 3, 3:ne vacuum esse me nunc ad narrandum credas,
Ter. And. 4, 2, 23:ut animum vacuum ad res difficiles scribendas afferam,
Cic. Att. 12, 38, 3:cum per tot menses vacuā civitate nemo controversiam fecerit,
Liv. 3, 40, 10.— Sup.:nec rursus jubeo, dum sit vacuissima quaeras,
Ov. P. 3, 1, 141.— Poet., transf., of places in which to lounge or enjoy leisure, quiet, peaceful, undisturbed, etc.:Tibur,
Hor. Ep. 1, 7, 45:Athenae,
id. ib. 2, 2, 81:tonsoris in umbrā,
id. ib. 1, 7, 50 (cf.:otiosa Neapolis,
id. Epod. 5, 43).—Rarely of persons, free from care, calm, composed:Rutilius animo vacuus,
i. e. careless, without apprehension, Sall. J. 52, 6:haud animi vacuus,
quiet, Stat. Th. 5, 644:cantamus vacui, sive quid urimur,
Hor. C. 1, 6, 19; so of one free from love, id. ib. 1, 5, 10.—Of female animals, not bearing young:equa,
Col. 6, 37, 10.— Impers.: vacuum est, with inf., there is leisure, time, Sall. H. 1, 10; Tac. H. 2, 28.—Of time, free, vacant, disengaged, leisure:C.etiam si spatium ad dicendum nostro commodo vacuosque dies habuissemus,
Cic. Verr. 1, 17, 56:cum vacui temporis nihil haberem,
id. Att. 2, 23, 1:vacuam noctem operi dedere,
Liv. 3, 28, 7:tempora,
Col. 12, 4, 1; cf. Luc. 3, 26.—Of women, free, unmarried, single:D.ubi mulier vacua fuit,
Tac. A. 13, 44: vacuis indicere nuptias, Pseudo - Quint. Decl. 376:Hersilia,
i. e. widowed, Ov. M. 14, 831.—Of possessions, free, vacant, without an occupant or master:E.vacuam possessionem regni sperans,
Caes. B. C. 3, 112:prudentiae doctrinaeque possessio... quasi caduca atque vacua,
Cic. de Or. 3, 31, 122:centuria, id. Tull. § 17: sese praedia vacua filio traditurum,
id. Rosc. Am. 9, 26:vacuam rempublicam tradere Hannibali,
Liv. 23, 2, 7:ut impetus fiat in vacuam rempublicam,
Sall. C. 52, 23:sacerdotia ut vacua contulit in alios,
Tac. A. 6, 40; cf.:Syriam provinciam vacuam tum morte Atilii Rufi,
id. Agr. 40:vacua Armenia,
without a ruler, id. A. 12, 50:bona,
Dig. 38, 9, 1, § 12:possessio,
ib. 41, 3, 4, § 22; Gai Inst. 4, 131.— Subst.: văcŭum, i, n.:si quis casus puerum egerit Orco, In vacuum venias,
into the vacant property, Hor. S. 2, 5, 50:ut in vacuum lege praeditoriā venalis pependerit,
Suet. Claud. 9; cf. Quint. 12, 9, 8.—Without value, worthless, useless, empty, vain, unprofitable, = vanus (rare;not anteAug.): si respublica et senatus et populus vacua nomina sunt,
Tac. H. 1, 30:rem,
Petr. 102:vacua et inanis productio verbi,
Gell. 11, 15, 6:tollens vacuum plus nimio Gloria verticem,
her empty head, Hor. C. 1, 18, 15:pecunia,
unused, unproductive, Dig. 19, 5, 24; cf. ib. 16, 3, 28. -
16 vacuus
văcŭus, a, um, adj. [vaco], empty, void, free, clear, devoid of, without something (freq. and class.; cf. inanis.)I.In gen.A.Lit., in material sense.(α).Absol.:(β).spatium vacuum,
Lucr. 1, 523; cf. id. 1, 394; 1, 509:vacua castra,
Caes. B. G. 7, 45:perque domos Ditis vacuas et inania regna,
Verg. A. 6, 269:atria,
id. ib. 7, 379;2, 528: porticus,
id. ib. 2, 761:videntur Aëra per vacuum ferri,
id. G. 3, 109:Acerrae,
unpeopled, id. ib. 2, 225:Cumae,
Juv. 3, 2:Ulubrae,
id. 10, 102:agri,
Verg. G. 2, 54:aurae,
id. A. 12, 592:caelum,
id. ib. 5, 515:oppida, Auct. B. Afr. 9: aliquam partem aedium vacuam facere,
Liv. 39, 14, 2:aër,
Hor. C. 1, 3, 34:theatrum,
id. Ep. 2, 2, 130:aula,
id. C. 4, 14, 36:tabellae,
Quint. 10, 3, 32:numerus peditum in vicem prolapsorum equitum vacuos capientium ad pugnam equos,
Liv. 44, 26, 3:lectus,
Prop. 2, 2, 1: Ov. M. 11, 471:per vacuum locum inruperunt,
Liv. 25, 3, 18:manus,
Quint. 11, 2, 42:ossa vacuis exsucta medullis,
Juv. 8, 90: si vacuo ventre mulier fuit, not pregnant (opp. plenus), Dig. 29, 2, 84:vultus,
without eyes, Sen. Oedip. 1012.—With abl.:(γ).nihil igni vacuum videri potest,
Cic. Univ. 4:gladium vaginā vacuum in urbe non vidimus,
id. Marcell. 6, 17:moenia defensoribus,
Liv. 42, 63, 6:viae occursu hominum,
id. 5, 41, 5:cultoribus agri,
Ov. M. 7, 653:ense ebur,
id. ib. 4, 148:arvum arboribus,
Col. 3, 11, 3:loca fetu in vite,
id. 3, 10, 5:pectus velamine,
Stat. Th. 1, 593.—With ab and abl.:(δ).Messana ab his rebus...vacua ac nuda est,
Cic. Verr. 2, 4, 2, § 3:oppidum vacuum ab defensoribus,
without, Caes. B. G. 2, 12:pars Galliae ab exercitu,
Hirt. B. G. 8, 46:vacuum ab hostibus mare,
Liv. 37, 13, 6.—With gen. (rare; mostly poet.):b.ager aridus et frugum vacuus,
Sall. J. 90, 1:Romana urbs annonae,
Mamert. Grat. Act. ad Julian. 14.—Subst.: vă-cŭum, i, n., an empty space, an open or vacant place, a void, vacuity:B. (α).vacuum minus intus habere,
Lucr. 1, 367:in vacuum poterunt se extendere rami,
Verg. G. 2, 287:ne per vacuum incurreret hostis,
Hor. S. 2, 1, 37:libera per vacuum posui vestigia princeps,
Hor. Ep. 1, 19, 21.—With abl.:(β).animus per somnum sensibus et curis vacuus,
Cic. Div. 2, 11, 27:molestiis,
id. Fam. 4, 4, 2:cupiditate et timore,
id. Fin. 2, 10, 30:consilium periculo,
id. Att. 10, 16, 2:cum vacui curis etiam quid in caelo fiat scire avemus,
id. Fin. 2, 14, 46:vacui negotiis vivere possimus,
id. ib. 4, 5, 12:his rebus mens vacua,
id. Tusc. 3, 4, 9:vacuus duellis Janus,
Hor. C. 4, 15, 8:crimine nox vacua est,
Ov. F. 4, 581:ille metu vacuus,
id. M. 3, 582:nullum tempus sterile et vacuum beneficio,
Plin. Pan. 56, 2:aemulatione,
Tac. A. 12, 2:curā domesticā vacuus,
id. H. 1, 88:tali culpā,
id. A. 6, 16:tributo,
id. ib. 12, 61:vacuam laboribus egi vitam,
Ov. Tr. 5, 3, 9.—With ab and abl.:(γ).Mamertini soli vacui, expertes, soluti ac liberi fuerunt ab omni sumptu, molestiā, munere,
Cic. Verr. 2, 4, 10, § 23:a securibus et tributis,
Tac. A. 12, 34; 12, 61:hora nulla vacua a furto, a scelere, crudelitate, flagitio reperietur,
Cic. Verr. 2, 1, 12, § 34:nullus dies ab exercitationibus oratoriis,
id. Brut. 90, 309:animus a talibus factis vacuus et integer,
id. Inv. 2, 7, 24:cum ab omni molestiā vacuus esses,
id. Fam. 11, 16, 1:domus a suspitione religionis vacua atque pura,
id. Har. Resp. 6, 11:ab odio, amicitiā, irā atque misericordiā,
Sall. C. 51, 1:a culpa,
id. ib. 14, 4: censores vacui ab operum locandorun;curā,
Liv. 24, 18, 1.—With gen.:(δ).vacuas caedis habete manus,
Ov. A. A. 1, 642:operum vacuus,
Hor. S. 2, 2, 119:vacuas habuissem criminis umbras,
Ov. M. 6, 541:composuit ad Caesarem litteras, quasi confecto bello verbis magnificas, rerum vacuas,
Tac. A. 15, 8.—With dat. of that for which room or a vacancy exists or is made:II.Aruns Tarquinius et Tullia minor, prope continuatis funeribus cum domos vacuas novo matrimonio fecissent, junguntur,
Liv. 1, 46, 9:necato filio vacuam domum scelestis nuptiis fecisse,
Sall. C. 15, 2:quanto molimine circumspectemus vacuam Romanis vatibus aedem (Apollinis),
Hor. Ep. 2, 2, 94.— Subst.: văcŭum, i, n., leisure:aliquid invenire vacui,
Quint. 10, 6, 1.—In partic. (cf. vaco, II.).A.Free from labor or occupation, without business, at leisure, clear, disengaged, unoccupied, idle:B.quoniam vacui sumus, dicam,
Cic. Leg. 1, 4, 13:si es animo vacuo, expone nobis quod quaerimus... hunc elegimus diem, cum te sciremus esse vacuum,
id. Brut. 5, 20:animus vacuus ac solutus,
id. Verr. 1, 9, 26:aures vacuae atque eruditae,
Quint. 10, 1, 32:aures,
Hor. Ep. 1, 16, 26; Ov. M. 4, 41; 12, 56:pedibus vacuis terere Porticum,
id. A. A. 1, 491:si quid vacui sub umbrā Lusimus,
Hor. C. 1, 32, 1:cetera, quae vacuas tenuissent carmine mentes,
Verg. G. 3, 3:ne vacuum esse me nunc ad narrandum credas,
Ter. And. 4, 2, 23:ut animum vacuum ad res difficiles scribendas afferam,
Cic. Att. 12, 38, 3:cum per tot menses vacuā civitate nemo controversiam fecerit,
Liv. 3, 40, 10.— Sup.:nec rursus jubeo, dum sit vacuissima quaeras,
Ov. P. 3, 1, 141.— Poet., transf., of places in which to lounge or enjoy leisure, quiet, peaceful, undisturbed, etc.:Tibur,
Hor. Ep. 1, 7, 45:Athenae,
id. ib. 2, 2, 81:tonsoris in umbrā,
id. ib. 1, 7, 50 (cf.:otiosa Neapolis,
id. Epod. 5, 43).—Rarely of persons, free from care, calm, composed:Rutilius animo vacuus,
i. e. careless, without apprehension, Sall. J. 52, 6:haud animi vacuus,
quiet, Stat. Th. 5, 644:cantamus vacui, sive quid urimur,
Hor. C. 1, 6, 19; so of one free from love, id. ib. 1, 5, 10.—Of female animals, not bearing young:equa,
Col. 6, 37, 10.— Impers.: vacuum est, with inf., there is leisure, time, Sall. H. 1, 10; Tac. H. 2, 28.—Of time, free, vacant, disengaged, leisure:C.etiam si spatium ad dicendum nostro commodo vacuosque dies habuissemus,
Cic. Verr. 1, 17, 56:cum vacui temporis nihil haberem,
id. Att. 2, 23, 1:vacuam noctem operi dedere,
Liv. 3, 28, 7:tempora,
Col. 12, 4, 1; cf. Luc. 3, 26.—Of women, free, unmarried, single:D.ubi mulier vacua fuit,
Tac. A. 13, 44: vacuis indicere nuptias, Pseudo - Quint. Decl. 376:Hersilia,
i. e. widowed, Ov. M. 14, 831.—Of possessions, free, vacant, without an occupant or master:E.vacuam possessionem regni sperans,
Caes. B. C. 3, 112:prudentiae doctrinaeque possessio... quasi caduca atque vacua,
Cic. de Or. 3, 31, 122:centuria, id. Tull. § 17: sese praedia vacua filio traditurum,
id. Rosc. Am. 9, 26:vacuam rempublicam tradere Hannibali,
Liv. 23, 2, 7:ut impetus fiat in vacuam rempublicam,
Sall. C. 52, 23:sacerdotia ut vacua contulit in alios,
Tac. A. 6, 40; cf.:Syriam provinciam vacuam tum morte Atilii Rufi,
id. Agr. 40:vacua Armenia,
without a ruler, id. A. 12, 50:bona,
Dig. 38, 9, 1, § 12:possessio,
ib. 41, 3, 4, § 22; Gai Inst. 4, 131.— Subst.: văcŭum, i, n.:si quis casus puerum egerit Orco, In vacuum venias,
into the vacant property, Hor. S. 2, 5, 50:ut in vacuum lege praeditoriā venalis pependerit,
Suet. Claud. 9; cf. Quint. 12, 9, 8.—Without value, worthless, useless, empty, vain, unprofitable, = vanus (rare;not anteAug.): si respublica et senatus et populus vacua nomina sunt,
Tac. H. 1, 30:rem,
Petr. 102:vacua et inanis productio verbi,
Gell. 11, 15, 6:tollens vacuum plus nimio Gloria verticem,
her empty head, Hor. C. 1, 18, 15:pecunia,
unused, unproductive, Dig. 19, 5, 24; cf. ib. 16, 3, 28. -
17 vacāns
vacāns antis, adj. [P. of vaco], empty, unoccupied, vacant: saltus, V.: mens corpore, without: custode, O.— Plur n. as subst, vacant estates: populus vacantia teneret, Ta.—Fig., at leisure, <*>nemployed, unoccupied: animus, O. -
18 vacātiō
vacātiō ōnis, f [vaco], freedom, exemption, immunity, dispensation: cum sacerdotes deorum vacationem habeant: adulescentiae, i. e. the license of youth: rerum gestarum, i. e. immunity earned by service: neque ei suam vacationem eripio, i. e. his peculiar license: omnium munerum: publici muneris: militiae, from military service, Cs.: a causis: a belli administratione, L.: vacationem, quo minus iudiciis operam darent, habere.— Exemption from military service (sc. militiae): P. Vatinius... et agro a senatu et vacatione donatus est: scribere exercitum sine ullā vacationis veniā, L.— A sum paid for exemption from military service: vacationes centurionibus ex fisco numerat, Ta.: vacationes annuae, Ta.* * *freedom, exemption; privilege -
19 vacuus
vacuus adj. with sup. [cf. vaco], empty, void, unoccupied, vacant, free, clear, devoid of, without: castra, Cs.: Perque domos Ditis vacuas, V.: Aëra per vacuum ferri, V.: Acerrae, unpeopled, V.: agri, deserted, V.: partem aedium vacuam fecere, L.: aula, H.: equi, riderless, L.: lectus, O.: ossa vacuis exsucta medullis, Iu.: gladium vaginā vacuum in urbe non vidimus: defensoribus moenia, L.: cultoribus agri, O.: Messana ab his rebus: oppidum ab defensoribus, without, Cs.: ager frugum vacuus, S.—As subst n., an empty space, vaeant place, void, vacuity: in vacuum poterunt se extendere rami, V.: per vacuum incurrere, H.— Fig., free, freed, clear, devoid of, without: animus per somnum sensibus et curis vacuus: Crimine nox vacua est, O.: hora nulla vacua a furto reperietur: ab odio, S.: censores vacui ab operum locandorum curā, L.: vacuas caedis habete manūs, O.: operum vacuus, H.: cum domos vacuas novo matrimonio fecissent, L.—Free from labor, without business, at leisure, idle, clear, disengaged, unoccupied, not engrossed: quoniam vacui sumus, dicam: si es animo vacuo, expone: pedibus vacuis terere Porticum, O.: Cetera, quae vacuas tenuissent carmine mentes, V.: Rutilius animo vacuus, i. e. undisturbed, S.: Qui (te) semper vacuam sperat, i. e. heart-free, H.: Nec rursus iubeo, dum sit (domus Augusti) vacuissima, quaeras, i. e. till it is absolutely at leisure, O.—Of places, quiet, peaceful, undisturbed (poet.): Tibur, H.: tonsoris in umbrā, H.: mare, unguarded, Ta.—Of time, free, vacant, disengaged, leisure: vacuos dies habere: vacuam noctem operi dedere, L.—Of women, free, unmarried, single: Hersilia, i. e. widowed, O.: Elige de vacuis, among the single, O.—Of possessions, free, vacant, without occupant, unappropriated: possessio regni, Cs.: prudentiae doctrinaeque possessio: sese praedia vacua filio traditurum: Syriam provinciam vacuam tum morte Atilii Rufi, Ta.—As subst n.: si quis casus puerum egerit Orco, In vacuum venias, into the vacant property, H.—Empty, vain, worthless: tollens vacuum plus nimio Gloria verticem, H.* * *vacua, vacuum ADJempty, vacant, unoccupied; devoid of, free of -
20 vocīvos (vac-)
vocīvos (vac-) adj. [cf. vaco], vacant, unoccupied: tempus Laboris, T.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
vaco — vaco, ca adjetivo vacante*, vacuo … Diccionario de sinónimos y antónimos
vaco — de vaco significado: terreno que un año queda sin cultivar, bravo etimología: lat. vacuum ( vacío ) … Etimologías léxico asturiano
VACO — Veterans Affairs Central Office … Medical dictionary
vaco — ► adjetivo culto Que está vacante o sin proveer. ► sustantivo masculino coloquial Buey, macho vacuno castrado. * * * vaco1 (de «vaca») m. Buey. vaco2, a (del lat. «vacŭus») adj. Vacuo. * * * … Enciclopedia Universal
Vaco — terrain vague Suisse … Glossaire des noms topographiques en France
Vaco — Brosimum (C); Magnolia (P) … EthnoBotanical Dictionary
vaco — वचो … Indonesian dictionary
vāco — वाचो … Indonesian dictionary
VACO — • Veterans Affairs Central Office … Dictionary of medical acronyms & abbreviations
vaco — vaco1 (De vaca). m. coloq. buey (ǁ macho vacuno). vaco2, ca (Del lat. vacŭus). adj. vacante (ǁ sin proveer) … Diccionario de la lengua española
vaco-graha — वचोग्रह … Indonesian dictionary