-
1 plenum
plēnus, a, um, adj. [from the root ple-; Sanscr. prā-, to fill; Gr. pla- in pimplêmi, plêthô; Lat. plerus, plebs, populus, etc.; whence compleo, expleo, suppleo], full, filled with any thing (class.; cf.: refertus, oppletus).I.Lit.A.In gen., with gen.:B.rimarum,
Ter. Eun. 1, 2, 25:corpus suci,
id. ib. 2, 3, 27:Gallia est plena civium Romanorum,
Cic. Font. 1, 11:domus plena caelati argenti,
id. Verr. 2, 2, 14. §35: vini, somni,
id. Red. in Sen. 6, 13: [p. 1387] stellarum, id. Rep. 6, 11, 11.—With abl.:plena domus ornamentis,
Cic. Verr. 2, 4, 57, § 126:vita plena et conferta voluptatibus,
id. Sest. 10, 23:plenum pueris gymnasium,
Quint. 2, 8, 3.— Absol.:auditorium,
Quint. 2, 11, 3:plenissimis velis navigare,
with swelling sails, Cic. Dom. 10, 24.—As subst.: plēnum, i, n., space occupied by matter, a plenum, Cic. Ac. 2, 37, 118.—Adverb.: ad plenum, to repletion, copiously, abundantly ( poet.), Verg. G. 2, 244:hic tibi copia Manabit ad plenum benigno Ruris honorum opulenta cornu,
Hor. C. 1, 17, 15; so Veg. 2, 9:philosophiae scientiam ad plenum adeptus,
Eutr. 8, 10.—In partic.1.Of bodily size, stout, bulky, portly, plump, corpulent (class.):b.pleni enective simus,
Cic. Div. 2, 69, 142:vulpecula pleno corpore,
Hor. Ep. 1, 7, 31:frigus inimicum est tenui: at prodest omnibus plenis,
Cels. 1, 9:femina,
Ov. A. A. 2, 661.— Comp.:tauros palea ac feno facere pleniores,
Varr. R. R. 2, 5, 12.— Sup.:plenissimus quisque,
Cels. 2, 1.—Of females, big, with child, pregnant (class.):2.et cum te gravidam et cum te pulchre plenam aspicio, gaudeo,
Plaut. Am. 2, 2, 49:femina,
Ov. M. 10, 469; Val. Fl. 1, 413:sus plena,
Cic. Div. 1, 45, 101; cf.:Telluri plenae victima plena datur (preceded by gravida),
Ov. F. 4, 634.—Filled, satisfied ( poet.), Ov. Am. 2, 6, 29:3.plenus cum languet amator,
sated with reading, Hor. Ep. 1, 20, 8; cf.:illa bibit sitiens lector, mea pocula plenus,
Ov. P. 3, 4, 55.—Full packed, laden; with abl.:4.quadrupedes pleni dominis armisque,
Stat. Th. 4, 812:exercitus plenissimus praedā,
Liv. 41, 28:crura thymo plenae (apes),
Verg. G. 4, 181.— Absol.:vitis,
Ov. Am. 2, 14, 23.—Entire, complete, full, whole:5.ut haberet ad praeturam gerendam plenum annum atque integrum,
Cic. Mil. 9, 24:gaudia,
id. Tusc. 5, 23, 67:numerus,
id. Rep. 6, 12, 12:pleno aratro sulcare,
with the whole plough sunk in the ground, Col. 2, 2, 25:sustineas ut onus, nitendum vertice pleno est, i. e. toto,
Ov. P. 2, 7, 77:pleno gradu,
at full pace, at storming pace, Liv. 4, 32.— Neutr. adverb.: in plenum, on the whole, generally (post-Aug.), Plin. 13, 4, 7, § 31; Sen. Ep. 91, 9.—Of the voice, sonorous, full, clear, strong, loud (class.):6.vox grandior et plenior,
Cic. Brut. 84, 289:voce plenior,
id. de Or. 1, 29, 132.—Of letters, syllables, words, full, at full length, not contracted, unabridged:7. 8.pleniores syllabae,
Auct. Her. 4, 20, 28:ut E plenissimum dicas,
Cic. de Or. 3, 12, 46:siet plenum est, sit imminutum,
id. Or. 47, 157:plenissima verba,
Ov. M. 10, 290.—Full, abundant, plentiful, much:9.non tam Siciliam, quam inanem offenderant, quam Verrem ipsum, qui plenus decesserat,
Cic. Verr. 2, 2, 4, § 12:urbes,
id. Pis. 37, 91:pecunia,
much money, id. Rosc. Am. 2, 6:mensa,
Verg. A. 11, 738.— Comp.:serius potius ad nos, dum plenior,
Cic. Fam. 7, 9, 2:tres uno die a te accepi litteras, unam brevem, duas pleniores,
fuller, larger, id. ib. 11, 12, 1.— Sup.:plenissima villa,
Hor. S. 1, 5, 50.—Of age, full, advanced, ripe, mature:10.jam plenis nubilis annis,
marriageable, Verg. A. 7, 53:plenus vitā,
Stat. S. 2, 2, 129:annis,
full of years, that has reached extreme old age, Plin. Ep. 2, 1, 7:plenior annis,
Val. Fl. 1, 376:annus vicesimus quintus coeptus pro pleno habetur,
Dig. 50, 4, 8.—Law t. t.: pleno jure, with a complete legal title:II.proinde pleno jure incipit, id est et in bonis et ex jure Quiritium, tua res esse,
Gai. Inst. 2, 41:pleno jure heres fieri,
id. ib. 3, 85 al.—Trop., full, filled.A.In gen., with gen.: plenus fidei, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 Vahl.):B.jejunitatis plenus,
Plaut. Merc. 3, 3, 13:consili,
Plaut. Ep. 1, 2, 49:viti probrique,
id. Mil. 2, 5, 13:fraudis, sceleris, parricidi, perjuri,
id. Rud. 3, 2, 37:offici,
Cic. Att. 7, 4, 1:negoti,
full of business, id. N. D. 1, 20, 54; Plaut. Ps. 1, 3, 146:irae,
Liv. 3, 48:ingenii,
Cic. Fl. 6, 15:laboris,
Plin. 6, 19, 22, § 66:quae regio in terris nostri non plena laboris?
is not full of our disaster? Verg. A. 1, 460.—With abl.:plenus sum exspectatione de Pompeio,
full of expectation, Cic. Att. 3, 14, 1:laetitiā,
Caes. B. C. 1, 74:humanitate,
Plin. Ep. 1, 10, 2; 2, 1, 7.—In partic.1.Complete, finished, ample, copious (class.):2.orator plenus atque perfectus,
Cic. de Or. 1, 13, 59:plenior, opp. to jejunior,
id. ib. 3, 4, 16:oratio plenior,
id. Off. 1, 1, 2:pleniora scribere,
Caes. B. C. 1, 53.—Full of, abounding or rich in any thing:1.plenum bonarum rerum oppidum,
Plaut. Pers. 4, 2, 38:quis plenior inimicorum fuit C. Mario?
Cic. Prov. Cons. 8, 19: pleniore ore laudare, with fuller mouth, i. e. more heartily, id. Off. 1, 18, 61.—Hence, adv.: plēnē.Lit., full (post-Aug.):2.vasa plene infundere,
Plin. 14, 22, 28, § 139.—Trop., fully, wholly, completely, thorougnly, largely (class.):plene cumulateque aliquid perficere,
Cic. Div. 2, 1:plene perfectae munitiones,
Caes. B. G. 3, 3:aliquid vitare,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 13:plene sapientes homines,
id. Off. 1, 15:praestare aliquid,
perfectly, Hor. Ep. 1, 11, 14.— Comp.:plenius facere aliquid,
Ov. P. 2, 11, 20:alere,
Quint. 2, 2, 8.— Sup.:quamvis illud plenissime, hoc restrictissime feceris,
Plin. Ep. 5, 8, 13. -
2 plenus
plēnus, a, um, adj. [from the root ple-; Sanscr. prā-, to fill; Gr. pla- in pimplêmi, plêthô; Lat. plerus, plebs, populus, etc.; whence compleo, expleo, suppleo], full, filled with any thing (class.; cf.: refertus, oppletus).I.Lit.A.In gen., with gen.:B.rimarum,
Ter. Eun. 1, 2, 25:corpus suci,
id. ib. 2, 3, 27:Gallia est plena civium Romanorum,
Cic. Font. 1, 11:domus plena caelati argenti,
id. Verr. 2, 2, 14. §35: vini, somni,
id. Red. in Sen. 6, 13: [p. 1387] stellarum, id. Rep. 6, 11, 11.—With abl.:plena domus ornamentis,
Cic. Verr. 2, 4, 57, § 126:vita plena et conferta voluptatibus,
id. Sest. 10, 23:plenum pueris gymnasium,
Quint. 2, 8, 3.— Absol.:auditorium,
Quint. 2, 11, 3:plenissimis velis navigare,
with swelling sails, Cic. Dom. 10, 24.—As subst.: plēnum, i, n., space occupied by matter, a plenum, Cic. Ac. 2, 37, 118.—Adverb.: ad plenum, to repletion, copiously, abundantly ( poet.), Verg. G. 2, 244:hic tibi copia Manabit ad plenum benigno Ruris honorum opulenta cornu,
Hor. C. 1, 17, 15; so Veg. 2, 9:philosophiae scientiam ad plenum adeptus,
Eutr. 8, 10.—In partic.1.Of bodily size, stout, bulky, portly, plump, corpulent (class.):b.pleni enective simus,
Cic. Div. 2, 69, 142:vulpecula pleno corpore,
Hor. Ep. 1, 7, 31:frigus inimicum est tenui: at prodest omnibus plenis,
Cels. 1, 9:femina,
Ov. A. A. 2, 661.— Comp.:tauros palea ac feno facere pleniores,
Varr. R. R. 2, 5, 12.— Sup.:plenissimus quisque,
Cels. 2, 1.—Of females, big, with child, pregnant (class.):2.et cum te gravidam et cum te pulchre plenam aspicio, gaudeo,
Plaut. Am. 2, 2, 49:femina,
Ov. M. 10, 469; Val. Fl. 1, 413:sus plena,
Cic. Div. 1, 45, 101; cf.:Telluri plenae victima plena datur (preceded by gravida),
Ov. F. 4, 634.—Filled, satisfied ( poet.), Ov. Am. 2, 6, 29:3.plenus cum languet amator,
sated with reading, Hor. Ep. 1, 20, 8; cf.:illa bibit sitiens lector, mea pocula plenus,
Ov. P. 3, 4, 55.—Full packed, laden; with abl.:4.quadrupedes pleni dominis armisque,
Stat. Th. 4, 812:exercitus plenissimus praedā,
Liv. 41, 28:crura thymo plenae (apes),
Verg. G. 4, 181.— Absol.:vitis,
Ov. Am. 2, 14, 23.—Entire, complete, full, whole:5.ut haberet ad praeturam gerendam plenum annum atque integrum,
Cic. Mil. 9, 24:gaudia,
id. Tusc. 5, 23, 67:numerus,
id. Rep. 6, 12, 12:pleno aratro sulcare,
with the whole plough sunk in the ground, Col. 2, 2, 25:sustineas ut onus, nitendum vertice pleno est, i. e. toto,
Ov. P. 2, 7, 77:pleno gradu,
at full pace, at storming pace, Liv. 4, 32.— Neutr. adverb.: in plenum, on the whole, generally (post-Aug.), Plin. 13, 4, 7, § 31; Sen. Ep. 91, 9.—Of the voice, sonorous, full, clear, strong, loud (class.):6.vox grandior et plenior,
Cic. Brut. 84, 289:voce plenior,
id. de Or. 1, 29, 132.—Of letters, syllables, words, full, at full length, not contracted, unabridged:7. 8.pleniores syllabae,
Auct. Her. 4, 20, 28:ut E plenissimum dicas,
Cic. de Or. 3, 12, 46:siet plenum est, sit imminutum,
id. Or. 47, 157:plenissima verba,
Ov. M. 10, 290.—Full, abundant, plentiful, much:9.non tam Siciliam, quam inanem offenderant, quam Verrem ipsum, qui plenus decesserat,
Cic. Verr. 2, 2, 4, § 12:urbes,
id. Pis. 37, 91:pecunia,
much money, id. Rosc. Am. 2, 6:mensa,
Verg. A. 11, 738.— Comp.:serius potius ad nos, dum plenior,
Cic. Fam. 7, 9, 2:tres uno die a te accepi litteras, unam brevem, duas pleniores,
fuller, larger, id. ib. 11, 12, 1.— Sup.:plenissima villa,
Hor. S. 1, 5, 50.—Of age, full, advanced, ripe, mature:10.jam plenis nubilis annis,
marriageable, Verg. A. 7, 53:plenus vitā,
Stat. S. 2, 2, 129:annis,
full of years, that has reached extreme old age, Plin. Ep. 2, 1, 7:plenior annis,
Val. Fl. 1, 376:annus vicesimus quintus coeptus pro pleno habetur,
Dig. 50, 4, 8.—Law t. t.: pleno jure, with a complete legal title:II.proinde pleno jure incipit, id est et in bonis et ex jure Quiritium, tua res esse,
Gai. Inst. 2, 41:pleno jure heres fieri,
id. ib. 3, 85 al.—Trop., full, filled.A.In gen., with gen.: plenus fidei, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1 (Ann. v. 342 Vahl.):B.jejunitatis plenus,
Plaut. Merc. 3, 3, 13:consili,
Plaut. Ep. 1, 2, 49:viti probrique,
id. Mil. 2, 5, 13:fraudis, sceleris, parricidi, perjuri,
id. Rud. 3, 2, 37:offici,
Cic. Att. 7, 4, 1:negoti,
full of business, id. N. D. 1, 20, 54; Plaut. Ps. 1, 3, 146:irae,
Liv. 3, 48:ingenii,
Cic. Fl. 6, 15:laboris,
Plin. 6, 19, 22, § 66:quae regio in terris nostri non plena laboris?
is not full of our disaster? Verg. A. 1, 460.—With abl.:plenus sum exspectatione de Pompeio,
full of expectation, Cic. Att. 3, 14, 1:laetitiā,
Caes. B. C. 1, 74:humanitate,
Plin. Ep. 1, 10, 2; 2, 1, 7.—In partic.1.Complete, finished, ample, copious (class.):2.orator plenus atque perfectus,
Cic. de Or. 1, 13, 59:plenior, opp. to jejunior,
id. ib. 3, 4, 16:oratio plenior,
id. Off. 1, 1, 2:pleniora scribere,
Caes. B. C. 1, 53.—Full of, abounding or rich in any thing:1.plenum bonarum rerum oppidum,
Plaut. Pers. 4, 2, 38:quis plenior inimicorum fuit C. Mario?
Cic. Prov. Cons. 8, 19: pleniore ore laudare, with fuller mouth, i. e. more heartily, id. Off. 1, 18, 61.—Hence, adv.: plēnē.Lit., full (post-Aug.):2.vasa plene infundere,
Plin. 14, 22, 28, § 139.—Trop., fully, wholly, completely, thorougnly, largely (class.):plene cumulateque aliquid perficere,
Cic. Div. 2, 1:plene perfectae munitiones,
Caes. B. G. 3, 3:aliquid vitare,
Cic. Q. Fr. 1, 1, 13:plene sapientes homines,
id. Off. 1, 15:praestare aliquid,
perfectly, Hor. Ep. 1, 11, 14.— Comp.:plenius facere aliquid,
Ov. P. 2, 11, 20:alere,
Quint. 2, 2, 8.— Sup.:quamvis illud plenissime, hoc restrictissime feceris,
Plin. Ep. 5, 8, 13.
Перевод: с латинского на все языки
со всех языков на латинский- Со всех языков на:
- Латинский
- С латинского на:
- Английский