-
1 contentio
contentĭo, ōnis, f. [contendo] [st1]1 [-] action de tendre [ou] d'être tendu avec effort, tension, contention, effort. - Cic. Tusc. 2, 57 ; Arch. 12 ; Cael. 39 ; de Or. 2, 22, etc. - summa contentione dimicare, Hirt.: combattre avec le plus grand acharnement. - contentio totius corporis, Cic.: tension de tous les muscles. [st1]2 [-] élévation de la voix [portée dans le registre élevé]. - Cic. de Or. 1, 261; 3, 224; Off. 1, 136. [st1]3 [-] effort de la voix, ton animé. - Cic. Br. 202; Or. 85, etc. [st1]4 [-] éloquence soutenue, style oratoire [opp. à sermo, conversation, style familier]. - Cic. Off. 1, 132 ; de Or. 3, 177, etc. [st1]5 [-] éloquence animée, passionnée. - Cic. de Or. 1, 255 ; 2, 213 ; Br. 276 ; Or. 59, 109, etc. [st1]6 [-] tension des corps pesants vers un point (pesanteur, gravité). - Cic. Nat. 2, 116. [st1]7 [-] lutte, rivalité, conflit, débat. - Cic. Clu. 44 ; Cat. 4, 13 ; Phil. 5, 32 ; Marc. 5 ; Off. 1, 90, etc.; Caes. BG. 1, 44, 9 ; 7, 48, 4, etc. - contentio de aliqua re ou alicujus rei: lutte pour qqch, débat à propos de qqch. - contentio commodi alicujus, Cic. Lael. 34: lutte (rivalité) pour tel ou tel avantage. - contentio honorum, Cic. Off. 1, 87: lutte (rivalité) pour les magistratures. - venit in contentionem utrum sit probabilius... Cic. Div. 2, 129: il y a conflit sur la question de savoir laquelle des deux opinions est la plus probable... - inter quos magna fuit contentio, utrum... an... Nep.: il y eut un débat entre eux pour savoir si... ou si... - nulla in re pecuniaria contentio, Cic.: aucune polémique pour affaire d'argent. - haec est una contentio quae adhuc permanserit, Cic. Ac. 2, 78: c'est là tout le débat qui dure encore. [st1]8 [-] comparaison. - ex aliorum contentione, Cic. Pomp. 36: par comparaison avec des choses différentes. - fortunarum contentionem facere, Cic. Pis. 51: faire la comparaison des destinées. - contentio rei cum re, Cic. Inv. 2, 125: comparaison d'une chose avec une autre. [st1]9 [-] antithèse. - Her. 4, 21; I, 58 ; Quint. 9, 3, 81. - [dans de Or. 3, 205, le sens exact du mot est difficile à saisir, cf. Or. 138]. [st1]10 [-] degré de comparaison. - Varr. L. 8, 75.* * *contentĭo, ōnis, f. [contendo] [st1]1 [-] action de tendre [ou] d'être tendu avec effort, tension, contention, effort. - Cic. Tusc. 2, 57 ; Arch. 12 ; Cael. 39 ; de Or. 2, 22, etc. - summa contentione dimicare, Hirt.: combattre avec le plus grand acharnement. - contentio totius corporis, Cic.: tension de tous les muscles. [st1]2 [-] élévation de la voix [portée dans le registre élevé]. - Cic. de Or. 1, 261; 3, 224; Off. 1, 136. [st1]3 [-] effort de la voix, ton animé. - Cic. Br. 202; Or. 85, etc. [st1]4 [-] éloquence soutenue, style oratoire [opp. à sermo, conversation, style familier]. - Cic. Off. 1, 132 ; de Or. 3, 177, etc. [st1]5 [-] éloquence animée, passionnée. - Cic. de Or. 1, 255 ; 2, 213 ; Br. 276 ; Or. 59, 109, etc. [st1]6 [-] tension des corps pesants vers un point (pesanteur, gravité). - Cic. Nat. 2, 116. [st1]7 [-] lutte, rivalité, conflit, débat. - Cic. Clu. 44 ; Cat. 4, 13 ; Phil. 5, 32 ; Marc. 5 ; Off. 1, 90, etc.; Caes. BG. 1, 44, 9 ; 7, 48, 4, etc. - contentio de aliqua re ou alicujus rei: lutte pour qqch, débat à propos de qqch. - contentio commodi alicujus, Cic. Lael. 34: lutte (rivalité) pour tel ou tel avantage. - contentio honorum, Cic. Off. 1, 87: lutte (rivalité) pour les magistratures. - venit in contentionem utrum sit probabilius... Cic. Div. 2, 129: il y a conflit sur la question de savoir laquelle des deux opinions est la plus probable... - inter quos magna fuit contentio, utrum... an... Nep.: il y eut un débat entre eux pour savoir si... ou si... - nulla in re pecuniaria contentio, Cic.: aucune polémique pour affaire d'argent. - haec est una contentio quae adhuc permanserit, Cic. Ac. 2, 78: c'est là tout le débat qui dure encore. [st1]8 [-] comparaison. - ex aliorum contentione, Cic. Pomp. 36: par comparaison avec des choses différentes. - fortunarum contentionem facere, Cic. Pis. 51: faire la comparaison des destinées. - contentio rei cum re, Cic. Inv. 2, 125: comparaison d'une chose avec une autre. [st1]9 [-] antithèse. - Her. 4, 21; I, 58 ; Quint. 9, 3, 81. - [dans de Or. 3, 205, le sens exact du mot est difficile à saisir, cf. Or. 138]. [st1]10 [-] degré de comparaison. - Varr. L. 8, 75.* * *Contentio, Verbale. Efforcement, ou Peine et travail qu'on met ou prend à faire ou parvenir à quelque chose.\Miserrima est ambitio, honorumque contentio. Cic. La peine qu'on prend pour parvenir aux honneurs.\Animorum contentione discrepare, non opinionum dissensione. Cic. Par picque.\Contentionem animi adhibere. Cic. Esveiller son esprit et le rendre attentif, Employer en tout son esprit.\Contentio vocis sine intermissione. Cic. Efforcement de voix haultaine continué et entretenu sans relasche.\Vocis contentio, et vocis Remissio pugnant. Cic. Une voix haultaine et eslevee.\Contentio, Concertatio. Cic. Noise, Debat, Un different, Contention, Estrif.\Venire in contentionem. Cic. Venir en different.\Res etiam dicitur venire in contentionem. Cic. De laquelle on se debat.\Ex alioruum contentione cognosci atque intelligi possunt. Cic. Par la comparaison et estimation des autres.\Contentio ipsorum hominum facienda. Cic. Il les fault comparager. -
2 intentus
[st1]1 [-] intentus, a, um: part. passé de intendo. - [abcl][b]a - tendu, raidi, qui a de la tension. - [abcl]b - tendu sur, étendu, tapissé, couvert (d'une tenture). - [abcl]c - dirigé vers, lancé contre. - [abcl]d - tendu, appliqué, attentif. - [abcl]e - augmenté, fort, intense.[/b] - intentus arcus, Cic.: arc bandé. - intenta bracchia remis, Virg.: bras tendus sur les rames. - aliquo negotio intentus, Sall. C. 2: appliqué à une tâche, occupé à une tâche. - intentus in occasionem, Liv.: à l'affût d'une occasion. - in quod coepit pertinax et intenta (ira), Sen, Ira. 1, 1, 2: (la colère) s'acharne et s'applique à son entreprise. - mentes ad pugnam intentae, Caes.: esprits tendus vers le combat. - intentus delicto, Tac.: sévère pour une faute. - nihil sane intentus, Sall. C. 16, 5: ne songeant à rien. - intentiores custodiae, Liv.: gardes plus vigilants. - intentior disciplina, Tac.: discipline plus ferme. - oratio intenta et vehemens, Cic.: style énergique et véhément. - intento pretio, Tac. H. 1, 89: avec augmentation de prix. - intenta silentia, V.-Fl.: profond silence. [st1]2 [-] intentŭs, ūs, m.: action de tendre; tension. - radii fracti intentu aeris, Apul.: rayons rompus par la résistance de l'air.* * *[st1]1 [-] intentus, a, um: part. passé de intendo. - [abcl][b]a - tendu, raidi, qui a de la tension. - [abcl]b - tendu sur, étendu, tapissé, couvert (d'une tenture). - [abcl]c - dirigé vers, lancé contre. - [abcl]d - tendu, appliqué, attentif. - [abcl]e - augmenté, fort, intense.[/b] - intentus arcus, Cic.: arc bandé. - intenta bracchia remis, Virg.: bras tendus sur les rames. - aliquo negotio intentus, Sall. C. 2: appliqué à une tâche, occupé à une tâche. - intentus in occasionem, Liv.: à l'affût d'une occasion. - in quod coepit pertinax et intenta (ira), Sen, Ira. 1, 1, 2: (la colère) s'acharne et s'applique à son entreprise. - mentes ad pugnam intentae, Caes.: esprits tendus vers le combat. - intentus delicto, Tac.: sévère pour une faute. - nihil sane intentus, Sall. C. 16, 5: ne songeant à rien. - intentiores custodiae, Liv.: gardes plus vigilants. - intentior disciplina, Tac.: discipline plus ferme. - oratio intenta et vehemens, Cic.: style énergique et véhément. - intento pretio, Tac. H. 1, 89: avec augmentation de prix. - intenta silentia, V.-Fl.: profond silence. [st1]2 [-] intentŭs, ūs, m.: action de tendre; tension. - radii fracti intentu aeris, Apul.: rayons rompus par la résistance de l'air.* * *Intentus, huius intentus: vt Intentus palmarum. Cic. Estendement et menacement de mains. -
3 distensio
-
4 intensio
intensĭo, ōnis, f. [st2]1 [-] tension. [st2]2 [-] intonation.* * *intensĭo, ōnis, f. [st2]1 [-] tension. [st2]2 [-] intonation.* * *Intensio, siue Intentio, Verbale. Colum. Estendement, Estendue, Roidissement.\Intentio vocis, cui Remissio vocis opponitur. Plin. Eslevement de voix, Efforcement.\Intentio lusus. Liu. Quand on est fort ententif au jeu.\Intentio. Quint. L'intention, fantasie, et volunté d'une personne.\Intentio. Plin. iun. Soing et diligence de faire quelque chose.\Intentio. Quintil. Escoutement attentif.\Intentio. Vlpianus. Action, et poursuite en jugement, La demande. cui opponitur Depulsio. La response.\Perdere intentionem. Vlpian. Perdre son action. -
5 rigor
rigŏr, ōris, m. [st2]1 [-] raideur, dureté. [st2]2 [-] raideur (causée par le froid), resserrement. [st2]3 [-] froid, gelée, frimas. [st2]4 [-] raideur, rigidité, tension, immobilité. [st2]5 [-] raideur (du style). [st2]6 [-] inflexibilité (du bois), rigidité, solidité. [st2]7 [-] rigueur, sévérité, austérité, rigidité. [st2]8 [-] insensibilité, impassibilité. [st2]9 [-] Quint. fixité (de l'accent tonique).* * *rigŏr, ōris, m. [st2]1 [-] raideur, dureté. [st2]2 [-] raideur (causée par le froid), resserrement. [st2]3 [-] froid, gelée, frimas. [st2]4 [-] raideur, rigidité, tension, immobilité. [st2]5 [-] raideur (du style). [st2]6 [-] inflexibilité (du bois), rigidité, solidité. [st2]7 [-] rigueur, sévérité, austérité, rigidité. [st2]8 [-] insensibilité, impassibilité. [st2]9 [-] Quint. fixité (de l'accent tonique).* * *Rigor, rigoris, pen. prod. Pli. iunior. Une tresgrande froidure.\Ferri rigor. Virgil. Dureté de fer.\Rigor naturae. Plin. Rigueur.\Rigor iuris. Modestinus. Rigueur de droict.\Rigor stillicidii. Scaeuola. La roideur de l'esgout quand il chet.\Rigor neruorum. Cels. Roideur de nerfs, quand on ne les peult plier. -
6 tonus
tonus (tonos), i, m. [st2]1 [-] tension (d'une corde). [st2]2 [-] son (d'un instrument). [st2]3 [-] ton, intervalle (de musique). [st2]4 [-] accent tonique. [st2]5 [-] tonnerre. [st2]6 [-] ton clair-obscur, demi-teinte. - [gr]gr. τόνος.* * *tonus (tonos), i, m. [st2]1 [-] tension (d'une corde). [st2]2 [-] son (d'un instrument). [st2]3 [-] ton, intervalle (de musique). [st2]4 [-] accent tonique. [st2]5 [-] tonnerre. [st2]6 [-] ton clair-obscur, demi-teinte. - [gr]gr. τόνος.* * *Tonus, toni, masc. gen. Son, Ton, Accent. -
7 contentiō
contentiō ōnis, f [com-+2 TA-], a stretching, straining, exertion, tension, effort, struggle: vocis: studiorum: ferre tantam contentionem: dicendi: honorum, for honors: libertatis, L.—A contest, contention, strife, fight, dispute, controversy: contentiones proeliorum: magna belli: in re pecuniariā: tanta mecum: contentiones, quas Aedui secum habuissent, Cs.: adversus procuratores, Ta. — A comparison, contrast: hominum ipsorum: fortunarum.—In rhet., formal speech, oratory, C. —A contrast, antithesis, C.— Stress: vocis, i. e. the arsis.* * *stretching, tension; strenuous exercise (physical/mental); comparison (of ADJ); competition, struggle, effort, exertion; controversy, contention, contrast; raising voice, speaking passionately/vigorously/formally; intensification -
8 intentiō
-
9 re-tendō
re-tendō dī, tus or sus, ere, to release from tension, unbend, slacken, relax: lentos Arcūs, O.: arcus retentus, O.: arcus retensus, Ph. -
10 tentīgō
tentīgō inis, f [2 TA-], a tension, violent passion, furious desire, H., Iu.* * * -
11 tormentum
tormentum ī, n [TARC-], an engine for hurling: tormentis Mutinam verberavit: tormenta, arma, omnis apparatus belli, L.: telum tormento missum, Cs.— A twisted cord, sling: praesectis mulierum crinibus tormenta effecerunt, Cs.— A missile, shot: quod genus tegumenti nullo telo neque tormento transici posse, Cs.: tormenta e navibus procul excussa, Cu.— An instrument of torture, rack: verberibus ac tormentis quaestionem habere.—Fig., torture, anguish, pain, torment: iracundiae tormenta: Invidiā Siculi non invenere tyranni Maius tormentum, H.: animi tormenta latentis in aegro Corpore, Iu.: Tu lene tormentum ingenio admoves, gentle compulsion, H.* * *windlass; instrument for twisting/winding; engine for hurling stones; missle; rack; any torture device; tension, pressure; torture, torment -
12 arteriotonia
-
13 intensio
stretch, extension; spasm; tautness, tension; straining, concentration; aim -
14 tonos
tone, pitch (sound), note; interval; musical scale; astronomical measure; tone/degree of light/shade; strain, tension; peal of thunder (from tono?) -
15 tonus
tone, pitch (sound), note; interval; musical scale; astronomical measure; tone/degree of light/shade; strain, tension; peal of thunder (from tono?) -
16 contentio
contentĭo, ōnis, f. [contendo] (acc. to contendo, II.), an eager stretching, a straining, exertion of the powers of body or mind, tension, effort, a vigorous struggling or striving for something, a struggle after (very freq. and in good prose).I.In gen.A.Prop.:B.contentio et summissio vocis,
Cic. Off. 1, 41, 146; id. de Or. 1, 61, 261:vocis,
id. Tusc. 2, 24, 56:vocis aut lateris,
Plin. 26, 13, 85, § 137 al.:gravitatis et ponderum,
of gravitation, Cic. N. D. 2, 45, 116:animi (opp. relaxatio),
id. de Or. 2, 5, 21; cf. id. Arch. 6, 12 et saep.—With gen. of the object:disputationis,
Cic. de Or. 3, 61, 230:honorum (with ambitio),
id. Off. 1, 25, 87; cf.palmae,
Quint. 1, 2, 24:dignitatis,
id. 4, 5, 12; cf.:libertatis dignitatisque,
Liv. 4, 6, 11 al. —Transf.1.Labored, formal speech (opp. talk, conversation): quoniam magna vis orationis est, eaque duplex, altera contentionis, altera sermonis;* 2.contentio disceptationibus tribuatur judiciorum... sermo in circulis, etc.,
Cic. Off. 1, 37, 132; 2, 14, 48 Heine ad loc.; cf.: sermo est oratio remissa et finitima cottidianae locutioni;contentio est oratio acris, etc.,
Auct. Her. 3, 13, 23.—Gregum = admissura, Censor. 5.—II.In partic.A.(Acc. to contendo, II. B. 2.) A contest, contention, strife (with weapons or words), a fight, dispute, controversy (so most freq.):B.contentiones proeliorum,
Cic. Off. 1, 26, 90; cf.:magna belli,
id. Sest. 27, 58:contentiones, quae cum inimicissimis fiunt,
id. Off. 1, 38, 137; so with cum, id. Phil. 2, 3, 7; id. Leg. 3, 11, 25 al.:cum aliquo de aliquā re,
Quint. 4, 2, 132:de aliquā re,
Cic. Leg. 3, 10, 24; Liv. 4, 6, 4; Quint. 5, 14, 12 al.:adversus procuratores,
Tac. Agr. 9:inter aliquos,
Cic. Sest. 21, 47; Quint. 10, 1, 47; Suet. Claud. 15 et saep.; cf.:inter aliquos de aliquā re,
Cic. Ac. 2, 43, 132 et saep.:contentionis cupidiores quam veritatis,
id. de Or. 1, 11, 47; Curt. 8, 4, 33.—(Acc. to contendo, II. B. 3.) A comparison, contrast:2.si contentio quaedam et comparatio fiat,
Cic. Off. 1, 17, 57; 1, 43, 152; cf. id. Inv. 1, 12, 17:quaedam hominum ipsorum,
id. Planc. 2, 5; id. Inv. 2, 39, 114:fortunarum,
id. Pis. 22, 51.—Hence,T. t.a.In rhetoric, a contrasting of one thought with another, antithesis, Auct. Her. 4, 15, 21; Cic. de Or. 3, 53, 203; Quint. 9, 1, 31; 9, 2, 2.—b.In gram., comparison, Varr. L. L. 8, § 75 Müll. -
17 intentio
I.Lit.:B.corporis,
Cic. Tusc. 1, 10, 20:nervorum,
Col. 6, 6:vocis,
Plin. 28, 4, 14, § 53:aëris,
Gell. 5, 16, 2:intentionem aëris ostendent tibi inflata,... quid enim est vox nisi intentio aëris?
Sen. Q. N. 2, 6, 3:et remissio motus,
Gell. 18, 10:vultus,
Tac. A. 16, 34.—Increase, augmentation:II.doloris,
Sen. Ep. 78, 7:ve particula tum intentionem significat, tum minutionem,
Gell. 16, 5, 5.—Trop., a directing of the mind towards any thing.A.Exertion, effort:B.animus intentione sua depellit pressum omnem ponderum, opp. remissio,
Cic. Tusc. 2, 23, 54:animi,
id. ib. 2, 27, 65:cogitationum,
id. ib. 4, 2; id. Inv. 2, 14, 46:tantum curae intentionisque,
Plin. Ep. 2, 10, 5:ut libertatem revoces,
id. Pan. 78 med.:ad intentiones capiendas habiliores,
Gell. 15, 2, 5.—Attention, application to any thing:C.lusūs,
to play, Liv. 4, 17:intentionem alicui accommodare,
Sen. Ep. 113, 3:avocare ab intentione operis destinati,
Quint. 10, 3, 23:rerum,
id. 6, 3, 1:rei familiaris,
Plin. Ep. 1, 3, 2.—A design, purpose, intention:D.haec intentio tua ut libertatem revoces,
Plin. Pan. 78:defuncti,
Dig. 34, 1, 10; Ambros. de Jos. Patriarch. 11, 52; Aug. c. Mendac. 18.—A charge, accusation:2.intentio adversariorum,
Cic. Inv. 2, 43, 125:judiciale genus officiis constat duobus, intentionis ac depulsionis,
Quint. 3, 9, 11; 7, 1, 9.— Hence,Esp., law t. t., that part of the formula or instruction given by the prætor to the court, setting forth the judgment or relief prayed for by a plaintiff in his complaint (cf. Sanders, Inst. of Just. introd. p. 65 sqq.):E.intentio est ea pars formulae qua actor desiderium suum concludit,
Gai. Inst. 4, 41; 44 sq.;53 sq.: cum petitor intentionem suam perdiderit,
Dig. 10, 4, 9, § 6: quod intentionis vestrae proprias afferre debeatis probationes, Vet. Consult. 6, 14 Huschke.—The first or major premise in a syllogism:ita erit prima intentio, secunda assumptio, tertia conexio,
Quint. 5, 14, 6. -
18 manulea
mănŭlĕa (al. leg. ap. Vitr. mănucŭla or mănucla), ae, f. [1. manus].* I.A long sleeve reaching to the hand, i. q. manica: quid tu amicam times ne te manulea cajet? Plaut. Fragm. ap. Fulg. Contin. Verg. p. 163 Muncker; v. cajo, and cf. manuleus.—II.The trigger of a catapult, which held the cord in tension, Vitr. 10, 15, 4. -
19 retendo
-
20 tasis
tăsis, is, f., = tasis, a straining, tension, exertion:vocis = intentio,
Mart. Cap. 9, 939.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
tension — [ tɑ̃sjɔ̃ ] n. f. • 1490; lat. tensio I ♦ (Concret) 1 ♦ Physiol. État d un tissu, d un organe distendu. Résistance opposée par une paroi organique aux liquides, aux gaz contenus dans la cavité qu elle limite. Tension de la paroi abdominale. 2 ♦… … Encyclopédie Universelle
Tension — Ten sion, n. [L. tensio, from tendere, tensum, to stretch: cf. F. tension. See {Tense}, a.] 1. The act of stretching or straining; the state of being stretched or strained to stiffness; the state of being bent strained; as, the tension of the… … The Collaborative International Dictionary of English
Tension — may refer to:In science: *Tension (physics), a force related to the stretching of an object (the opposite of compression) *High tension, in electrical power transmission, wires which carry high voltages *Stress (medicine), also referred to as… … Wikipedia
tensión — sustantivo femenino 1. Área: física, física Estado de un cuerpo elástico cuando dos o más fuerzas actúan sobre él: Hay que darle más tensión a las cuerdas de la guitarra. tensión superficial Fuerza que ejercen las moléculas del interior de un… … Diccionario Salamanca de la Lengua Española
tension — Tension. s. f. v. Estat de ce qui est tendu. Tension de nerfs. cette fluxion luy causoit une grande tension à la peau. Il se prend aussi fig. pour Grande application d esprit. Il s est épuisé par une trop grande tension d esprit. dans ce travail… … Dictionnaire de l'Académie française
tensión — f. fisiol. Resistencia que ofrecen las paredes de aquellas cavidades orgánicas que contienen un líquido o un gas en su interior, como el sistema circulatorio y la sangre, o el ojo y el humor vítreo. Medical Dictionary. 2011. tensión … Diccionario médico
tension — 1530s, a stretched condition, from M.Fr. tension, from L. tensionem (nom. tensio) a stretching (in M.L. a struggle, contest ), from tensus, pp. of tendere to stretch, from PIE root *ten stretch (see TENET (Cf. tenet)). The sense of nervou … Etymology dictionary
tension — ► NOUN 1) the state of being tense. 2) mental or emotional strain. 3) a situation in which there is conflict or strain because of differing views, aims, or elements. 4) the degree of stitch tightness in knitting and machine sewing. 5) voltage of… … English terms dictionary
tension — [ten′shən] n. [< MFr or L: MFr < L tensio < tensus: see TENSE1] 1. a tensing or being tensed 2. mental or nervous strain, often accompanied by muscular tautness 3. a state of strained relations; uneasiness due to mutual hostility 4. a… … English World dictionary
Tension — (lat./engl.: Spannung) bezeichnet in der physikalischen Chemie Druck, Spannung, siehe Druck (Physik) die Spannung einer Saite alternativ zur Saitenstärke in der Jazzharmonik einen Spannungston, der zu einem Akkord hinzugenommen wird: Tension… … Deutsch Wikipedia
tension — [n1] tightness astriction, balance, constriction, force, pressure, rigidity, stiffness, strain, straining, stress, stretching, tautness, tenseness, tensity; concepts 723,726 Ant. limpness, looseness, relaxation, slack tension [n2] mental stress… … New thesaurus