Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

taxātiō

  • 1 taxatio

    taxātĭo, ōnis, f. [taxo], a rating, valuing, appraisal, estimation.
    I.
    In gen. (cf. aestimatio):

    ejus rei taxationem nos fecimus, Cic. Fragm. Or. pro Tull. 7: intra pecuniam versabitur taxatio,

    Sen. Ben. 3, 10, 2:

    hoc super omnem taxationem est,

    Plin. 7, 12, 10, § 56:

    taxatio (succini) in deliciis tanta, ut, etc.,

    id. 37, 3, 12, § 49:

    taxationem confirmans,

    id. 9, 35, 58, § 120:

    latifundī,

    id. 13, 15, 29, § 92.—
    II.
    In partic., in jurid. lang., a defining or limiting clause in wills, contracts, etc., Dig. 31, 1, 42 fin.; 33, 6, 5; 36, 3, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > taxatio

  • 2 taxātiō

        taxātiō ōnis, f    [taxo; TAG-], a valuing, appraisal, estimation: eius rei taxationem nos fecimus.

    Latin-English dictionary > taxātiō

  • 3 lis

    līs, lītis (old form stlis, stlitis, like stlocus for locus; cf. Quint. 1, 4, 16), f. [root star-, in sterno; cf. Germ. streiten, to contend], a strife, dispute, quarrel.
    I.
    In gen.:

    si quis pugnam expectat, litis contrahat,

    Plaut. Capt. prol. 63:

    philosophi aetatem in litibus conterunt,

    Cic. Leg. 1, 20, 53:

    grammatici certant et adhuc sub judice lis est,

    Hor. A. P. 78:

    morsus litibus alternis dati,

    Prop. 4 (5), 5, 39:

    semper habet lites alternaque jurgia lectus In quo nupta jacet,

    Juv. 6, 268.— Transf., of inanimate things:

    lis est cum formā magna pudicitiae,

    Ov. H. 16, 288; id. F. 1, 107.—
    II.
    In partic.
    A.
    A charge, an accusation:

    accipito hanc tute ad te litem... Fac ego ne metuam mihi, atque ut tu meam timeas vicem,

    Plaut. Most. 5, 2, 23. —
    B.
    A lawsuit, an action or process at law:

    nam mihi tris hodie litis judicandas dicito,

    Plaut. Merc. 2, 2, 10: hodie juris coctiores [p. 1071] non sunt, qui litis creant, Quam sunt hice, qui, si nihil est litium, litis serunt, id. Poen. 3, 2, 9 sq.; Cic. de Or. 3, 28, 109:

    repetere ac persequi lite atque judicio aliquid,

    id. Verr. 2, 3, 13, § 32:

    litem alicui intendere,

    id. de Or. 1, 10, 42:

    in inferendis litibus,

    id. Rab. Post. 4, 10:

    contestari,

    id. Att. 16, 15, 2:

    obtinere aut amittere,

    id. Rosc. Com. 4, 10:

    orare,

    id. Off. 3. 10, 43:

    sedare,

    id. Verr. 2, 3, 57, § 132:

    secare,

    Hor. Ep. 1, 16, 42:

    perdere,

    Gai. Inst. 4, 30:

    in litibus aestimandis,

    in suits for damages, Cic. Clu. 41, 116; id. Rab. Post. 4, 9:

    lis capitis,

    a prosecution involving life, a capital charge, id. Clu. 41, 116:

    aestimationem litium non esse judicium,

    an appraisal of damages, id. ib.; cf. id. Rab. Post. 5, 11:

    cum in eum litis aestimares,

    id. ib. 5, 12:

    quod vulgo dicitur, e lege Julia litem anno et sex mensibus mori,

    Gai. Inst. 4, 104.—
    2.
    In the phrase: litem suam facere, to make the cause his own, said,
    (α).
    Litem suam facere, of an advocate who neglects the cause of his client and seeks his own advantage:

    quid, si cum pro altero dicas, litem tuam facias?

    Cic. de Or. 2, 75, 305.—
    (β).
    Also of a judge who, out of favor or through bribery, pronounces an unjust sentence, or who turns aside from the questions strictly before him to express his own opinions or feelings through the judgment: debet enim judex attendere, ut cum certae pecuniae condemnatio posita sit, neque majoris neque minoris summa petita nummo condemnet, alioquin litem suam facit;

    item si taxatio posita sit, ne pluris condemnet quam taxatum sit, alias enim similiter litem suam facit,

    Gai. Inst. 2, 52:

    si judex litem suam fecerit,

    Dig. 44, 7, 4, § 4; cf. ib. 5, 1, 15; so, trop.: nam et Varro satis aperte, quid dicere oporteret, edocuit;

    et ego adversus eum, qui doctus esse dicebatur, litem meam facere absens nolui,

    Gell. 10, 1.—
    (γ).
    Also of a judge who does not appear on the day appointed: inde ad comitium vadunt, ne litem suam faciant, C. Titius ap. Macr. S. 2, 12.—
    C.
    The subject of an action at law, the matter in dispute:

    quibus res erat in controversia, ea vocabatur lis,

    Varr. L. L. 7, § 93 Müll.:

    illud mihi mirum videri solet, tot homines statuere non potuisse, utrum rem an litem dici oporteret,

    Cic. Mur. 12, 27:

    lites severe aestimatae,

    id. ib. 20, 42:

    quo minus secundum eas tabulas lis detur, non recusamus,

    id. Rosc. Com. 1, 3:

    de tota lite pactionem facere,

    id. ib. 14, 40:

    in suam rem litem vertere,

    Liv. 3, 72:

    litem lite resolvere,

    to explain one obscure thing by another equally so, Hor. S. 2, 3, 103.

    Lewis & Short latin dictionary > lis

  • 4 sestertius

    sestertĭus, a, um, num. adj. [contr. from semis-tertius], two and a half; only in the phrases sestertius nummus and milia sestertia; v. I. A. and I. B. 1. infra.— Mostly as subst.
    I.
    sestertĭus (written also with the characters HS.; v. B. 4. infra), ii, m. (sc. nummus); also in full: sestertius nummus; gen. plur. sestertiūm; rarely sestertiorum or sestertiūm nummūm, a sesterce, a small silver coin, originally equal to two and a half asses, or one fourth of a denarius. When the as was reduced in weight, during the Punic wars, the denarius was made equal to sixteen asses, and the sestertius continued to be one fourth of the denarius. Its value, up to the time of Augustus, was twopence and half a farthing sterling, or four and one tenth cents; afterwards about one eighth less. The sestertius was the ordinary coin of the Romans, by which the largest sums were reckoned. The sestertium (1000 sestertii) was equal (up to the time of Augustus, afterwards about one eighth less) to
    8 17 s.
    1 d. sterling, or $42.94 in United States coin (v. Zumpt, Gram. § 842; Dict. of Ant. s. v. as, sestertius).
    A.
    In gen.:

    sestertius, quod duobus semis additur (dupondius enim et semis antiquus sestertius est) et veteris consuetudinis, ut retro aere dicerent, ita ut semis tertius, quartus semis pronunciarent, ab semis tertius sestertius dicitur,

    Varr. L. L. 5, § 173 Müll.: nostri quartam denarii partem, quod efficie [p. 1686] batur ex duobus assibus et tertio semisse, sestertium nominaverunt, Vitr. 3, 1 med.; Cic. Div. in Caecil. 10, 30:

    taxatio in libras sestertii singuli et in penuriā bini,

    Plin. 18, 13, 34, § 130.—Freq. joined with nummus:

    mille nongentos quinquaginta sestertios nummos,

    Col. 3, 3, 9.— Gen. plur. sestertiūm: quid verum sit, intellego;

    sed alias ita loquor, ut concessum est, ut hoc vel pro deum dico vel pro deorum, alias, ut necesse est, cum triumvirum non virorum, cum sestertiūm nummūm non nummorum, quod in his consuetudo varia non est,

    Cic. Or. 46, 56:

    sestertiūm sexagena milia nummūm,

    Varr. R. R. 3, 6, 1; cited ap. Plin. 10, 20, 23, § 45.—Rarely, sestertiorum:

    duo milia sestertiorum,

    Col. 3, 3, 13.—
    B.
    In partic.
    1.
    As adj. in neutr. plur., with milia (in Varr. and Col.):

    ut asinus venierit sestertiis milibus LX. (= sexaginta milibus sestertium),

    Varr. R. R. 2, 1, 14:

    grex centenarius facile quadragena milia sestertia ut reddat,

    id. ib. 3, 6, 6:

    hos numquam minus dena milia sestertia ex melle recipere,

    id. ib. 3, 6, 11:

    Hirrius ex aedificiis duodena milia sestertia capiebat,

    id. ib. 3, 17, 3:

    sestertiis octo milibus,

    Col. 3, 3, 8; 3, 3, 9; 3, 3, 10.—
    2.
    To express more than two complete thousands sestertia is used as plurale tantum, with distrib. numerals (rare before the Aug. per.):

    si qui vilicus ex eo fundo, qui sestertia dena meritasset... domino XX. milia nummūm pro X. miserit (= decem milia sestertiūm),

    Cic. Verr. 2, 3, 50, § 119:

    candidati apud eum HS. quingena deposuerunt (= quindecim milia sestertiūm),

    id. Att. 4, 15, 7:

    capit ille ex suis praediis sexcena sestertia, ego centena ex meis,

    id. Par. 6, 3, 49:

    bis dena super sestertia nummum,

    Hor. Ep. 2, 2, 33:

    Tiberius Hortalo se respondisse ait, daturum liberis ejus ducena sestertia singulis,

    Tac. A. 2, 38:

    princeps capiendis pecuniis posuit modum usque ad dena sestertia,

    id. ib. 11, 7.—Rarely with card. numerals:

    sestertia centum,

    Sall. C. 30, 6:

    septem donat sestertia,

    Hor. Ep. 1, 7, 80:

    centum sestertia,

    Mart. 6, 20, 1:

    sex sestertia,

    id. 6, 30, 1; cf.:

    ne cui jus esset nisi qui... HS. CCCC. census fuisset,

    Plin. 33, 2, 8, § 32.—
    3.
    Millions of sesterces were expressed in three ways:
    a.
    By the words centena (or centum) milia sestertiūm, preceded by a numeral adverb (rare): miliens centena milia sestertium, a hundred millions, etc., Plin. 12, 18, 41, § 84.—
    b.
    With ellips. of the words centena milia, the gen. plur. sestertiūm being preceded by the numeral adv. (rare;

    once in Cic.): HS. (i. e. sestertium) quater decies P. Tadio numerata Athenis... planum faciam (i.e. sestertiūm quater decies centena milia, = 1,400,000 sesterces),

    Cic. Verr. 2, 1, 39, § 100 (where B. and K. after Orell. read. ex conj., sestertium; v. Kühner, Gram. § 229, 5 b.).—
    c.
    With sestertium, declined as subst. neutr., and the numeral adverbs from decies upward (also with ellips. of centena or centum milia; sestertium here = centum milia sestertiūm. The origin of this usage, which became general, has been much disputed, and it is usual to explain it, after Non. p. 495 (cf. Quint. 1, 6, 18), as a grammatical blunder, by which the gen. plur. sestertium has been mistaken for a neutr. sing., Zumpt, Gram. § 873; but it more probably grew out of the adj. use of sestertium with mille, supra; v. Fischer, Gram. 2, p. 269; cf. Neue, Formenl. 1, p. 116; Kühner, Gram. § 209).
    (α).
    Nom. and acc.:

    quom ei testamento sestertium milies relinquatur,

    Cic. Off. 3, 24, 93:

    nonne sestertium centies et octogies... Romae in quaestu reliquisti?

    id. Pis. 35, 86:

    sestertium sexagies, quod advexerat Domitius,

    Caes. B. C. 1, 23, 4:

    sestertium quadringenties aerario illatum est,

    Tac. A. 13, 31:

    sestertium deciens numeratum esse,

    Cic. Verr. 2, 2, 7, § 20; 2, 3, 70, § 163:

    quadringenties sestertium, quod debuisti,

    id. Phil. 2, 37, 93; id. Off. 3, 24, 93; Nep. Att. 14, 2:

    sestertium ducenties ex eā praedā redactum esse,

    Liv. 45, 43, 8; Val. Max. 9, 1, 6:

    sestertium milies in culinam congerere,

    Sen. Cons. ad Helv. 10, 3:

    quater milies sestertium suum vidit,

    id. Ben. 2, 27, 1; Plin. 18, 6, 7, § 37; Tac. A. 6, 45; 12, 22; 12, 53; 13, 31; id. H. 4, 47; Suet. Calig. 37; id. Galb. 5.—Sometimes with ellips. of sestertium:

    dissipatio, per quam Antonius septies miliens avertit,

    Cic. Phil. 5, 4, 11.—
    (β).
    Gen.:

    syngrapha sestertii centies per legatos facta,

    Cic. Phil. 2, 37, 95:

    argenti ad summam sestertii decies in aerarium rettulit,

    Liv. 45, 4, 1:

    sestertii milies servus,

    Sen. Q. N. 1, 16, 1:

    liberalitas decies sestertii,

    Tac. A. 2, 37; 2, 86:

    centies sestertii largitio,

    id. ib. 12, 58; 12, 53; Plin. Ep. 10, 3 (5), 2.—
    (γ).
    Abl.:

    quadragies sestertio villam venisse,

    Varr. R. R. 3, 17, 3:

    sexagies sestertio, tricies sestertio,

    Val. Max. 9, 1, 4:

    centies sestertio cenavit uno die,

    Sen. Cons. ad Helv. 9, 11:

    pantomimae decies sestertio nubunt,

    id. ib. 12, 5; id. Ben. 4, 36, 1; Plin. 8, 48, 74, § 196:

    accepto quinquagies sestertio,

    Tac. A. 3, 17; 6, 17; 16, 13; id. H. 4, 42; Plin. Ep. 3, 19, 7; Suet. Caes. 50; id. Tib. 48; id. Calig. 38, 4.—The sign HS., i.e. II. and semis, stands for sestertius, sestertia, and sestertium, in all the uses described above; when it is necessary, to avoid ambiguity, its meanings are distinguished thus: HS. XX. stands for sestertii viginti; HS. X̅X̅., with a line over the numeral, = sestertia vicena, or 20,000 sesterces; H̅S̅. X̅X̅., with lines over both signs, = sestertium vicies, or 2,000,000 sesterces (Kühner, Gram. § 229 Anm. 1). But in recent edd. the numerals are usu. written in full, when the meaning would otherwise be doubtful.—
    C.
    Transf., in gen.
    a.
    Nummo sestertio or sestertio nummo, for a small sum, for a trifle (good prose):

    ecquis est, qui bona C. Rabirii Postumi nummo sestertio sibi addici velit? Tua, Postume, nummo sestertio a me addicuntur,

    Cic. Rab. Post. 17, 45; Val. Max. 5, 2, 10:

    C. Matienus damnatus sestertio nummo veniit,

    Liv. Epit. 55:

    quae maxima inter vos habentur, divitiae, gratia, potentia, sestertio nummo aestiman da sunt,

    Sen. Ep. 95, 59; Val. Max. 8, 2, 3.—
    * b.
    Money, a sum of money:

    sestertio amplo comparare,

    for a large sum, Sol. 27 (40) fin.
    D.
    In the times of the emperors, also, a copper coin, worth four asses, Plin. 34, 2, 2, § 4; cf. Eckhel. Doctr. Num. 6, p. 283.—
    * II.
    ses-tertĭum, ii, n., in econom. lang., as a measure of dimension, two and a half feet deep:

    ipsum agrum sat erit bipalio vertere: quod vocant rustici sestertium,

    Col. Arb. 1, 5 (for which:

    siccus ager bipalio subigi debet, quae est altitudo pastinationis, cum in duos pedes et semissem convertitur humus,

    id. ib. 3, 5, 3).

    Lewis & Short latin dictionary > sestertius

  • 5 taxo

    taxo, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [tago, tango], to touch sharply, to feel, handle (post-Aug.; but cf. taxatio; syn.: tango, tracto).
    I.
    Lit. (very rare):

    taxare pressius crebriusque est quam tangere, unde procul dubio id inclinatum est,

    Gell. 2, 6, 5; cf. Macr. S. 6, 7; Fest. pp. 356 and 357 Müll.—
    II.
    Trop.
    A.
    To twit, censure, reproach, charge, or tax with a fault, etc.:

    Cassius Parmensis quādam epistolā sic taxat Augustum: Materna tibi farina, etc.,

    Suet. Aug. 4:

    divortium suum cum uxore,

    id. Dom. 10: in piris taxatur superbia cognomine, i. e. they are called superba, Plin. 15, 15, 16, § 53.—
    B.
    To rate, value, appraise, estimate, determine the worth of a thing (qs. by feeling of or handling it; cf.

    aestimo, to judge of the value, etc.): chrysocolla aspera taxatur in libras denariis septem,

    Plin. 33, 5, 27, § 90:

    talentum Attieum denariis sex millibus taxat Varro,

    id. 35, 11, 40, § 136: senatorum cen sum ampliavit ac pro octingentorum milium [p. 1845] summa duodecies HS. taxavit, Suet. Aug. 41;

    taxato prius modo summae,

    id. Calig. 38 et saep. —
    C.
    To judge of, estimate, compute, reckon, etc., Plin. 6, 33, 38, § 207; cf.:

    totum sinum quatridui navigatione in longitudinem taxavit,

    id. 6, 28, 33, § 163:

    modii duo anulorum Carthaginem missi, dignitasque equestris taxata mensura,

    Flor. 2, 6, 18:

    timorem tuum taxa,

    Sen. Ep. 24, 2; cf.:

    tanti quodque malum est, quanti illud taxavimus,

    id. Cons. ad Marc. 19, 1:

    uni sapienti notum est, quanti res quaeque taxanda sit,

    id. Ep. 81, 7:

    taxata stipendio hiberna,

    Flor. 1, 12, 8:

    scelera taxantur modo majore,

    more severely punished, Sen. Herc. Fur. 746.

    Lewis & Short latin dictionary > taxo

См. также в других словарях:

  • taxatio ecclesiastica — /taekseysh(iy)ow akliyziysstaka/ The value of ecclesiastical benefices made through every diocese in England, on occasion of Pope Innocent IV granting to King Henry III the tenth of all spirituals for three years. This taxation was first made by… …   Black's law dictionary

  • taxatio — (лат.) таксация, оценка …   Словарь ботанических терминов

  • taxatio — /taekseysh(iy)ow/ In Roman law, taxation or assessment of damages; the assessment, by the judge, of the amount of damages to be awarded to a plaintiff, and particularly in the way of reducing the amount claimed or sworn to by the latter …   Black's law dictionary

  • taxatio — (Civil law.) An order made by the judge reducing the amount of damages claimed by the plaintiff in an action …   Ballentine's law dictionary

  • taxatio expensarum — /taekseysh(iy)ow ekspenseram/ In old English practice, taxation of costs …   Black's law dictionary

  • taxatio norwicensis — /taekseysh(iy)ow norwachensss / nohrachensas/ A valuation of ecclesiastical benefices made through every diocese in England, by Walter, bishop of Norwich, delegated by the pope to this office in 38 Hen. III …   Black's law dictionary

  • taxatio expensarum — The taxation of costs …   Ballentine's law dictionary

  • unica taxatio — /yuwnska tsekseysh(iy)ow/ The obsolete language of a special award of venire, where, of several defendants, one pleads, and one lets judgment go by default, whereby the jury, who are to try and assess damages on the issue, are also to assess… …   Black's law dictionary

  • Pope Nicholas IV — Nicholas IV Papacy began February 22, 1288 Papacy ended April 4, 1292 Predecessor Honorius IV Successor …   Wikipedia

  • ТАКСАЦИЯ — (лат. taxatio; этим. см. такса). Определение таксы, оценка земель и лесов по стоимости деревьев, вычисление убыли и прибыли леса и проч. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка. Чудинов А.Н., 1910. ТАКСАЦИЯ в широком смысле… …   Словарь иностранных слов русского языка

  • taxation — [ taksasjɔ̃ ] n. f. • taussacion 1283; lat. taxatio ♦ Le fait de taxer (I); son résultat. 1 ♦ Fixation par voie administrative, réglementaire, du prix maximum (parfois minimum) applicable à certains biens, certains services. Taxation de denrées… …   Encyclopédie Universelle

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»