Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

suppărum

  • 1 supparum

    supparum (sīparum u. sīpharum), ī, n. u. supparus (sīpharus), ī, m. (σίφαρος), I) das Toppsegel, Bramsegel, Form sipharum od. sipharus, Fronto ep. ad Anton, 1, 2. p. 97, 10 N.: Form siparum, Sen. ep. 77, 1. Sen. Med. 328 u. Herc. Oct. 699 Leo. Stat. silv. 3, 2, 27 Baehr. Isid. orig. 19, 3, 4 Arev. (Otto supparum): Form supparum, Lucan. 5, 429. – II) übtr.: A) ein an einem Querbalken, der in Kreuzform an einem aufrechten Balken befestigt ist, ausgespanntes Banner, siphara illa vexillorum, Tert. apol. 16 Oehler. Vgl. Fest. 310 (a), 19 (wo supparos) u. 340 (a), 20 (wo supparum). – B) ein Überwurf von Leinen mit kurzen, ziemlich engen Ärmeln, die den Oberarm bis zum Ellenbogen bedeckten, von Frauen über der subucula getragen, Form supparus, Varro LL. 5, 131. Fest. 310 (a), 10: Form supparus u. supparum (erklärt durch περιώμιον), Prisc. 5, 42. Fest. 310 (a), 15: Akk. supparum, Nov. com. 70. Plaut. Epid. 232 G. Tert. de pall. 4: Plur. suppara, Lucan. 2, 364. – als rosiges Gewand der Morgenröte dem Serapis beigelegt, aurorat ostrinum hic indutus supparum, Varro sat. Men. 121. Vgl. Roeper M. Terentii Varronis Eumenidum reliquiae (Danzig 1861). p. 12–16. Genthe Schol. vet. in Lucan. p. 17.

    lateinisch-deutsches > supparum

  • 2 supparum

    supparum (sīparum u. sīpharum), ī, n. u. supparus (sīpharus), ī, m. (σίφαρος), I) das Toppsegel, Bramsegel, Form sipharum od. sipharus, Fronto ep. ad Anton, 1, 2. p. 97, 10 N.: Form siparum, Sen. ep. 77, 1. Sen. Med. 328 u. Herc. Oct. 699 Leo. Stat. silv. 3, 2, 27 Baehr. Isid. orig. 19, 3, 4 Arev. (Otto supparum): Form supparum, Lucan. 5, 429. – II) übtr.: A) ein an einem Querbalken, der in Kreuzform an einem aufrechten Balken befestigt ist, ausgespanntes Banner, siphara illa vexillorum, Tert. apol. 16 Oehler. Vgl. Fest. 310 (a), 19 (wo supparos) u. 340 (a), 20 (wo supparum). – B) ein Überwurf von Leinen mit kurzen, ziemlich engen Ärmeln, die den Oberarm bis zum Ellenbogen bedeckten, von Frauen über der subucula getragen, Form supparus, Varro LL. 5, 131. Fest. 310 (a), 10: Form supparus u. supparum (erklärt durch περιώμιον), Prisc. 5, 42. Fest. 310 (a), 15: Akk. supparum, Nov. com. 70. Plaut. Epid. 232 G. Tert. de pall. 4: Plur. suppara, Lucan. 2, 364. – als rosiges Gewand der Morgenröte dem Serapis beigelegt, aurorat ostrinum hic indutus supparum, Varro sat. Men. 121. Vgl. Roeper M. Terentii Varronis Eumenidum reliquiae (Danzig 1861). p. 12–16. Genthe Schol. vet. in Lucan. p. 17.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > supparum

  • 3 supparum

    suppărum ( sĭpărium, sĭpărum, sĭphărum), i, n., and suppărus ( sĭphărus) i, m. [Oscan; orig., perh., linen stuff in gen.; hence],
    I.
    A linen garment worn by women: indutui alterum, quod subtus, a quo subucula: alterum quod supra, a quo supparus: nisi id, quod item dicunt Osce, Varr. L. L. 5, § 131 Müll.:

    supparus vestimentum puellare lineum, quod et subucula, id est camisia, dicitur: Afranius: puella non sum, supparo si induta sum,

    Fest. p. 311 ib.; cf. Non. 540, 14:

    quid istae, quae vesti quotannis nomina inveniunt nova... Indusiatam, patagiatam... Supparum aut subminiam,

    Plaut. Ep. 2, 2, 48:

    suppura angusta,

    Luc. 2, 364. —
    (β).
    A linen garment worn by men: hic indutus supparum, Varr. ap. Non. 540, 15; cf. Non. 540, 8.—
    II.
    = sipharos, a small sail on the foremast, a topsail:

    supparum appellant dolonem, velum minus in navi, ut acation majus,

    Fest. p. 340 Müll.:

    pandens Suppara velorum,

    Luc. 5, 428; Stat. S. 3, 2, 27; Sen. Ep. 77, 1; id. Herc. Oet. 698; id. Med. 327 al. —Collat. form sippărum or sippărus, Sen. Ep. 77, 1 Haase.

    Lewis & Short latin dictionary > supparum

  • 4 supparum

    (sipharum), ī n. и supparus, ī m.
    1) верхний парус, род брамселя Lcn
    2) часть женской одежды (с короткими рукавами, надевавшаяся поверх subucula) Pl, Vr, Tert
    3) флаг или вымпел Tert

    Латинско-русский словарь > supparum

  • 5 supparum

    linen garment (for women); topsail

    Latin-English dictionary > supparum

  • 6 sipharum

    suppărum ( sĭpărium, sĭpărum, sĭphărum), i, n., and suppărus ( sĭphărus) i, m. [Oscan; orig., perh., linen stuff in gen.; hence],
    I.
    A linen garment worn by women: indutui alterum, quod subtus, a quo subucula: alterum quod supra, a quo supparus: nisi id, quod item dicunt Osce, Varr. L. L. 5, § 131 Müll.:

    supparus vestimentum puellare lineum, quod et subucula, id est camisia, dicitur: Afranius: puella non sum, supparo si induta sum,

    Fest. p. 311 ib.; cf. Non. 540, 14:

    quid istae, quae vesti quotannis nomina inveniunt nova... Indusiatam, patagiatam... Supparum aut subminiam,

    Plaut. Ep. 2, 2, 48:

    suppura angusta,

    Luc. 2, 364. —
    (β).
    A linen garment worn by men: hic indutus supparum, Varr. ap. Non. 540, 15; cf. Non. 540, 8.—
    II.
    = sipharos, a small sail on the foremast, a topsail:

    supparum appellant dolonem, velum minus in navi, ut acation majus,

    Fest. p. 340 Müll.:

    pandens Suppara velorum,

    Luc. 5, 428; Stat. S. 3, 2, 27; Sen. Ep. 77, 1; id. Herc. Oet. 698; id. Med. 327 al. —Collat. form sippărum or sippărus, Sen. Ep. 77, 1 Haase.

    Lewis & Short latin dictionary > sipharum

  • 7 sipharus

    suppărum ( sĭpărium, sĭpărum, sĭphărum), i, n., and suppărus ( sĭphărus) i, m. [Oscan; orig., perh., linen stuff in gen.; hence],
    I.
    A linen garment worn by women: indutui alterum, quod subtus, a quo subucula: alterum quod supra, a quo supparus: nisi id, quod item dicunt Osce, Varr. L. L. 5, § 131 Müll.:

    supparus vestimentum puellare lineum, quod et subucula, id est camisia, dicitur: Afranius: puella non sum, supparo si induta sum,

    Fest. p. 311 ib.; cf. Non. 540, 14:

    quid istae, quae vesti quotannis nomina inveniunt nova... Indusiatam, patagiatam... Supparum aut subminiam,

    Plaut. Ep. 2, 2, 48:

    suppura angusta,

    Luc. 2, 364. —
    (β).
    A linen garment worn by men: hic indutus supparum, Varr. ap. Non. 540, 15; cf. Non. 540, 8.—
    II.
    = sipharos, a small sail on the foremast, a topsail:

    supparum appellant dolonem, velum minus in navi, ut acation majus,

    Fest. p. 340 Müll.:

    pandens Suppara velorum,

    Luc. 5, 428; Stat. S. 3, 2, 27; Sen. Ep. 77, 1; id. Herc. Oet. 698; id. Med. 327 al. —Collat. form sippărum or sippărus, Sen. Ep. 77, 1 Haase.

    Lewis & Short latin dictionary > sipharus

  • 8 sipparum

    suppărum ( sĭpărium, sĭpărum, sĭphărum), i, n., and suppărus ( sĭphărus) i, m. [Oscan; orig., perh., linen stuff in gen.; hence],
    I.
    A linen garment worn by women: indutui alterum, quod subtus, a quo subucula: alterum quod supra, a quo supparus: nisi id, quod item dicunt Osce, Varr. L. L. 5, § 131 Müll.:

    supparus vestimentum puellare lineum, quod et subucula, id est camisia, dicitur: Afranius: puella non sum, supparo si induta sum,

    Fest. p. 311 ib.; cf. Non. 540, 14:

    quid istae, quae vesti quotannis nomina inveniunt nova... Indusiatam, patagiatam... Supparum aut subminiam,

    Plaut. Ep. 2, 2, 48:

    suppura angusta,

    Luc. 2, 364. —
    (β).
    A linen garment worn by men: hic indutus supparum, Varr. ap. Non. 540, 15; cf. Non. 540, 8.—
    II.
    = sipharos, a small sail on the foremast, a topsail:

    supparum appellant dolonem, velum minus in navi, ut acation majus,

    Fest. p. 340 Müll.:

    pandens Suppara velorum,

    Luc. 5, 428; Stat. S. 3, 2, 27; Sen. Ep. 77, 1; id. Herc. Oet. 698; id. Med. 327 al. —Collat. form sippărum or sippărus, Sen. Ep. 77, 1 Haase.

    Lewis & Short latin dictionary > sipparum

  • 9 sipparus

    suppărum ( sĭpărium, sĭpărum, sĭphărum), i, n., and suppărus ( sĭphărus) i, m. [Oscan; orig., perh., linen stuff in gen.; hence],
    I.
    A linen garment worn by women: indutui alterum, quod subtus, a quo subucula: alterum quod supra, a quo supparus: nisi id, quod item dicunt Osce, Varr. L. L. 5, § 131 Müll.:

    supparus vestimentum puellare lineum, quod et subucula, id est camisia, dicitur: Afranius: puella non sum, supparo si induta sum,

    Fest. p. 311 ib.; cf. Non. 540, 14:

    quid istae, quae vesti quotannis nomina inveniunt nova... Indusiatam, patagiatam... Supparum aut subminiam,

    Plaut. Ep. 2, 2, 48:

    suppura angusta,

    Luc. 2, 364. —
    (β).
    A linen garment worn by men: hic indutus supparum, Varr. ap. Non. 540, 15; cf. Non. 540, 8.—
    II.
    = sipharos, a small sail on the foremast, a topsail:

    supparum appellant dolonem, velum minus in navi, ut acation majus,

    Fest. p. 340 Müll.:

    pandens Suppara velorum,

    Luc. 5, 428; Stat. S. 3, 2, 27; Sen. Ep. 77, 1; id. Herc. Oet. 698; id. Med. 327 al. —Collat. form sippărum or sippărus, Sen. Ep. 77, 1 Haase.

    Lewis & Short latin dictionary > sipparus

  • 10 supparus

    suppărum ( sĭpărium, sĭpărum, sĭphărum), i, n., and suppărus ( sĭphărus) i, m. [Oscan; orig., perh., linen stuff in gen.; hence],
    I.
    A linen garment worn by women: indutui alterum, quod subtus, a quo subucula: alterum quod supra, a quo supparus: nisi id, quod item dicunt Osce, Varr. L. L. 5, § 131 Müll.:

    supparus vestimentum puellare lineum, quod et subucula, id est camisia, dicitur: Afranius: puella non sum, supparo si induta sum,

    Fest. p. 311 ib.; cf. Non. 540, 14:

    quid istae, quae vesti quotannis nomina inveniunt nova... Indusiatam, patagiatam... Supparum aut subminiam,

    Plaut. Ep. 2, 2, 48:

    suppura angusta,

    Luc. 2, 364. —
    (β).
    A linen garment worn by men: hic indutus supparum, Varr. ap. Non. 540, 15; cf. Non. 540, 8.—
    II.
    = sipharos, a small sail on the foremast, a topsail:

    supparum appellant dolonem, velum minus in navi, ut acation majus,

    Fest. p. 340 Müll.:

    pandens Suppara velorum,

    Luc. 5, 428; Stat. S. 3, 2, 27; Sen. Ep. 77, 1; id. Herc. Oet. 698; id. Med. 327 al. —Collat. form sippărum or sippărus, Sen. Ep. 77, 1 Haase.

    Lewis & Short latin dictionary > supparus

  • 11 supparus

    suppărus, i, m. c. supparum.
    * * *
    suppărus, i, m. c. supparum.
    * * *
        Supparus, m. g. vel Supparum, suppari, pen. cor. Plautus. Une ancienne sorte d'habillement de femme, qui estoit estroict et de lin, comme pourroit estre un roquet.

    Dictionarium latinogallicum > supparus

  • 12 induo

    indŭo, ĕre, indŭi, indūtum - tr. et intr. - [st2]1 [-] vêtir, revêtir, habiller (qqn ou soi-même), couvrir; armer. [st2]2 [-] mettre (un vêtement), passer, se revêtir de, revêtir, endosser. [st2]3 [-] au fig. prendre, emprunter, adopter, concevoir, se charger de. [st2]4 [-] entrer dans, se jeter dans (in et acc., ou abl. seul). [st2]5 [-] faire entrer dans, faire passer dans, insérer, enfoncer, introduire. [st2]6 [-] inspirer, inculquer. [st2]7 [-] faire prendre, prêter, donner, ajouter. [st2]8 [-] au pr. et fig. percer, transpercer.    - cf. gr. ἐν-δύω: je fais entrer dans, je vêts, j'habille - ἐνδυτός: enveloppé de, revêtu.    - induere alicui arma: revêtir qqn de ses armes, armer qqn.    - induere vestem: mettre un vêtement.    - induere se veste: mettre un vêtement.    - induere scalas, Ov.: porter une échelle (en passant sa tête entre deux échelons).    - undui veste: mettre un vêtement.    - induere alicui insignia Bacchi, Ov. M. 6: revêtir qqn des insignes de Bacchus.    - avec acc. de relation - ostrinum indutus supparum, Varr.: vêtu d'un vêtement de toile pourpre.    - longam indutae vestem, Liv.: ayant revêtu la robe longue.    - exuvias indutus Achilli, Virg.: revêtu des dépouilles d'Achille.    - induere Persarum mores, Curt.: adopter les moeurs des Perses.    - induere munia ducis, Tac.: se charger des fonctions de général.    - induere alicui amorem sui, Gell.: inspirer à qqn de l'affection.    - induere eloquentiam pueris, Petr.: inculquer l'éloquence aux enfants.    - induere personam philosophi: jouer le rôle d'un philosophe ([mettre le masque]).    - indui suâ confessione, Cic.: être pris par son propre aveu, se livrer par son propre aveu.    - induere se: - [abcl]a - se couvrir, se garnir, se charger. - [abcl]b - se jeter, s'engager, s'entortiller, s'embrouiller, se perdre.    - induere se pomis, Virg.: se couvrir de fruits.    - arbor se induet in florem, Virg.: l'arbre se couvrira de fleurs.    - se aliqua re (in aliquam rem) induere: s’embarrasser dans qqch, tomber dans, se jeter dans.    - se in laqueos induere, Cic.: se mettre dans l'embarras, tomber dans un piège.    - induere se mucrone: se percer de son épée.
    * * *
    indŭo, ĕre, indŭi, indūtum - tr. et intr. - [st2]1 [-] vêtir, revêtir, habiller (qqn ou soi-même), couvrir; armer. [st2]2 [-] mettre (un vêtement), passer, se revêtir de, revêtir, endosser. [st2]3 [-] au fig. prendre, emprunter, adopter, concevoir, se charger de. [st2]4 [-] entrer dans, se jeter dans (in et acc., ou abl. seul). [st2]5 [-] faire entrer dans, faire passer dans, insérer, enfoncer, introduire. [st2]6 [-] inspirer, inculquer. [st2]7 [-] faire prendre, prêter, donner, ajouter. [st2]8 [-] au pr. et fig. percer, transpercer.    - cf. gr. ἐν-δύω: je fais entrer dans, je vêts, j'habille - ἐνδυτός: enveloppé de, revêtu.    - induere alicui arma: revêtir qqn de ses armes, armer qqn.    - induere vestem: mettre un vêtement.    - induere se veste: mettre un vêtement.    - induere scalas, Ov.: porter une échelle (en passant sa tête entre deux échelons).    - undui veste: mettre un vêtement.    - induere alicui insignia Bacchi, Ov. M. 6: revêtir qqn des insignes de Bacchus.    - avec acc. de relation - ostrinum indutus supparum, Varr.: vêtu d'un vêtement de toile pourpre.    - longam indutae vestem, Liv.: ayant revêtu la robe longue.    - exuvias indutus Achilli, Virg.: revêtu des dépouilles d'Achille.    - induere Persarum mores, Curt.: adopter les moeurs des Perses.    - induere munia ducis, Tac.: se charger des fonctions de général.    - induere alicui amorem sui, Gell.: inspirer à qqn de l'affection.    - induere eloquentiam pueris, Petr.: inculquer l'éloquence aux enfants.    - induere personam philosophi: jouer le rôle d'un philosophe ([mettre le masque]).    - indui suâ confessione, Cic.: être pris par son propre aveu, se livrer par son propre aveu.    - induere se: - [abcl]a - se couvrir, se garnir, se charger. - [abcl]b - se jeter, s'engager, s'entortiller, s'embrouiller, se perdre.    - induere se pomis, Virg.: se couvrir de fruits.    - arbor se induet in florem, Virg.: l'arbre se couvrira de fleurs.    - se aliqua re (in aliquam rem) induere: s’embarrasser dans qqch, tomber dans, se jeter dans.    - se in laqueos induere, Cic.: se mettre dans l'embarras, tomber dans un piège.    - induere se mucrone: se percer de son épée.
    * * *
        Induo, induis, indui, indutum, pen. prod. induere. Vestir.
    \
        Induere vestem. Liu. Vestir une robbe.
    \
        Annulum digitis induere. Pli. Mettre un anneau en son doigt.
    \
        Induere arma. Virgil. S'armer.
    \
        Induitur etiam pedibus aurum. Pli. On porte de l'or és pieds.
    \
        Induere calceum. Sueton. Se chausser.
    \
        Induere compedes. Plin. Enferrer.
    \
        Galeam induitur. Virgil. Il met une salade sur sa teste, Il s'arme d'un bonnet d'acier.
    \
        Lugubria induere. Ouid. Vestir robbe de dueil.
    \
        Munia ducis per eos dies induit. Tac. Elle feit l'office de, etc.
    \
        Pectora induere telis. Ouid. Tirer tant de fleiches contre aucun, qu'il an ayt la poictrine toute couverte, Le couvrir ou revestir de fleiches.
    \
        Torquem induere. Plin. iunior. Pendre à son col.
    \
        Induere soleas iumentis. Plin. Ferrer un cheval, ou autre beste chevaline.
    \
        Indutae forma hominum belluae. Cic. Qui ont forme d'homme.
    \
        Induere postes pice. Plaut. Enduire et couvrir de poix, Poisser.
    \
        Arbor induit frondes. Ouid. Se revest de fueilles.
    \
        Arbos induerat se pomis. Virgil. Estoit couverte et chargee de, etc.
    \
        Induit se nux in florem. Virgil. Vient en fleur, Fleurist.
    \
        Quum autem se in nubem induerint anhelitus terrae. Cic. Se seront convertis en une nuee.
    \
        Indui fructu dicuntur palmites arborum. Colum. Estre couverts et chargez de fruicts.
    \
        Induere duritiam contra sensum. Plin. Endurcir tellement qu'on ne sente point les coups.
    \
        Sibi ingenium nouum induere. Liu. Changer d'esprit et de nature.
    \
        Iras induere sibi. Sil. Se courroucer.
    \
        Mores pudicos et seueros induere. Pli. Prendre meurs et maniere de vivre, etc.
    \
        Nomen aliquod induere sibi. Liu. Prendre un nom et se l'imposer.
    \
        Mihi cura mea et fides nomen induit patroni plebis. Liu. M'a baillé ce nom, A esté cause que j'ay eu ce nom.
    \
        Naufragorum induere personas quid attinet, nisi affectus assumamus? Quint. Jouer le roole ou personnage de, etc.
    \
        Personam philosophi induere, et sibiipsi hoc nomen inscribere. Cic. Contrefaire du philosophe, et en prendre le tiltre.
    \
        Personam iudicis induere. Cice. Prendre la personne de juge, Faire l'office de juge.
    \
        Se induere Reipublicae. Seneca. S'emmesler parmi les affaires de la Republique.
    \
        Simulationem alicuius rei induere. Liu. Contrefaire, Faindre.
    \
        Iuuenis longe alius ingenio, quam cuius simulationem induerat. Liu. Il avoit bien un autre esprit qu'il n'en faisoit le semblant.
    \
        Societatem alicuius induere. Tacit. Prendre l'alliance.
    \
        Speciem latronis induere. Liu. Contrefaire un larron, Tenir la facon et maniere d'un larron.
    \
        Vetustatem induere. Plin. Devenir vieil.
    \
        Vultus seueros induere. Mart. Monstrer une face triste.
    \
        In mentes animosque hominum cum audiendi quadam illecebra induit apologos AEsopus. Gell. A mis et fiché dedens, etc.
    \
        Induere aliquem in vultus ferarum. Virgil. Le muer en forme de bestes sauvages.
    \
        Induere se acutissimis vallis aut stimulis. Caes. S'empaller, Se ficher dedens, etc.
    \
        Induere se in laqueos. Cic. Se jecter dedens les laqs, S'enfiler.
    \
        In fraudem induimus nos. Lucret. Nous nous trompons et abusons nousmesmes.
    \
        Indui sua confessione. Cic. Estre pris par sa confession.
    \
        Induere se re aliqua, et Expedire, contraria. Cic. Se mesler ou embrouiller en quelque affaire.
    \
        Quemadmodum sese induit priore actione! Cic. O comment il s'est pris, et mis és rets luymesme! Il s'est enferré!

    Dictionarium latinogallicum > induo

  • 13 siparum

    sīparum и sīpharum, ī n. Sen, Fronto = supparum

    Латинско-русский словарь > siparum

  • 14 induo

    in-duo, duī, dūtum, ere (= ενδύω; Ggstz. exuo), antun, I) eig. = anziehen, anlegen (dagegen amicire = umnehmen, umwerfen), alci tunicam, Cic.: sibi torquem, Cic.: capiti suo personam, Fronto (u. bildl. personam philosophi, Cic.): vestes umeris, Ov.: vestem, Suet.: praetextam, die konsularische Prätexta anlegen (= das Konsulat wirklich verwalten), Plin. pan.: galeas, aufsetzen, Caes.: arma alci, Liv.: capillis induta laurus, Ov.: anulum articulis, Ov., u. bl. anulum, Cic., anstecken: scalas, eine Leiter über den Kopf nehmen, Ov. – im Passiv (gew. im Partiz. Perf.), m. Abl., indui veste, Ter.: socci, quibus indutus esset, Cic.: indutus galeā, Verg.: sancto Caesaris auro, Sil.: indutus duabus quasi personis (Masken, bildl. = Rollen), Cic.: m. Acc., muliebrem amictum induebantur, Heges. 4, 25, 2: ostrinum indutus supparum, Varro fr.: longam indutae virgines vestem, Liv.: pallam inauratam indutus, Cornif. rhet.: indutus chlamydem Tyriam, Ov.: bracas indutus, Tac.: thoracem indutus, Curt.: tunica quam erat induta, Plin. ep.: quidlibet indutus, Hor.: interim nequis quin eius aliquid indutus sies, Plaut. – II) übtr.: A) im allg.: 1) bekleiden = mit etw. umgeben, bedecken, versehen, di induti specie humanā, Cic.: beluae quaedam formā hominum indutae, Cic.: Aegyptus tantis segetibus induebatur, ut etc., Plin. pan.: induere avem, die Gestalt eines Vogels annehmen, Apul.: alci speciem latronis, jmd. als Straßenräuber darstellen, Liv. – homines in vultus ferarum, verwandeln, Verg.: so auch quos scopulis induit, Val. Flacc. – arbor induit se in florem, kleidet sich, hüllt sich in Blüte ein, Verg.: in flore novo pomis se induit arbos, zeigt in der Blüte das Obst, Verg.: cratera coronā, bekränzen, Verg.: vites se induunt uvis, sind umgeben mit usw., voll von usw., Colum.: cum venti se in nubem induerint, sich einhüllten, Cic.: mit Acc., induitur aures aselli, wird versehen mit O., Ov. – 2) gleichs. anziehen, anlegen, a) sich selbst, sich zuteilen, sich aneignen, annehmen (vgl. Bünem. Lact. 2, 16, 3), sibi cognomen, Cic.: illorum sibi nomina, quasi personas aliquas, Lact.: externa vocabula, Lact.: sibi novum ingenium, Liv.: falsam sibi scientiae persuasionem, Quint.: munia ducis, Tac.: mores Persarum, Curt.: imaginem mortis (= somnum), Cic.: proditorem et hostem, die Rolle des V. u. F. übernehmen, Tac.: diversa, verschiedene Gesinnungen annehmen (verschiedenen Parteien angehören), Tac. – u. sich in etw. einlassen, auf etw. eingehen, etw. beginnen, societatem, seditionem, Tac.: hostilia adversus alqm, Tac. – b) einem andern zuteilen, mitteilen, geben, verschaffen, beibringen, verursachen, alci amorem sui, Gell.: vino vetustatem, Plin.: fictam orationem personis, Quint.: eloquentiam pueris, Petron.: maxime positas in affectibus causas propriis personis, Quint. – B) insbes., ind. se in alqd od. se alqā re, sich in etw. verwickeln, in etw. treten, fallen, stürzen, 1) eig.: se in laqueum, Plaut.: se vallis, Caes.: se hastis, Liv. – sese mucrone (al. mucroni), sich in sein Schwert stürzen, Verg. Aen. 10, 682 sg. – 2) übtr., sich mit etw. verflechten, sich in etw. verwickeln, in etw. geraten, se ita rei publicae, ut etc., sich so mit dem St. verflechten usw., Sen. – se in laqueos, Cic.: se in captiones, Cic.: absol., Cic. – ebenso Passiv medial, indui confessione suā, sich in seinem eigenen G. fangen, Cic.: indui in poenas legum, Quint. – / Partiz. Perf. Pass. ungew. induitus, Itala (cod. Fuld.) Ephes. 6, 14. – Partiz. Fut. Akt. induiturus, Tert. adv. Prax. 12 (wo Oehler ohne Not induturus).

    lateinisch-deutsches > induo

  • 15 ostrinus

    ostrīnus, a, um (ostrum), purpurn, ricula, Turpil. com. 74: supparum, Varro sat. Men. 121: torus, Prop. 1, 14, 20: tunica, Prop. 2, 29, 26: colores, Prop. 3, 13, 7.

    lateinisch-deutsches > ostrinus

  • 16 siparium

    sīparium, iī, n. (Demin. v. siparum, supparum; vgl. Fest. p. 340 [a], 17. Paul. ex Fest. 341, 4), I) der kleinere Vorhang auf dem Theater bei den Zwischenszenen der Komödien (während aulaeum = der Hauptvorhang), a) eig.: aulaeum tragicum dimoveto et siparium scaenicum complicato, Apul. met. 1, 8: aulaeo subducto et complicitis sipariis scaena disponitur, Apul. met. 10, 29 extr.: im Bilde, quibuscum iam in exostra (etwa bei offener Bühne = öffentlich) helluatur, antea post siparium (hinter dem Vorhang [wir: hinter den Kulissen] = heimlich), Cic. de prov. cons. 14. – b) meton. = Komödie, verba cothurno, non tantum sipario fortiora, Sen. de tranqu. anim. 11, 8: vocem locasti sipario, Iuven. 8, 186. – II) der Vorhang auf der Richterbühne, um die Sonnenstrahlen abzuhalten, Quint. 6, 1, 32 u. 6, 3, 72.

    lateinisch-deutsches > siparium

  • 17 siparum

    lateinisch-deutsches > siparum

  • 18 induo

    in-duo, duī, dūtum, ere (= ενδύω; Ggstz. exuo), antun, I) eig. = anziehen, anlegen (dagegen amicire = umnehmen, umwerfen), alci tunicam, Cic.: sibi torquem, Cic.: capiti suo personam, Fronto (u. bildl. personam philosophi, Cic.): vestes umeris, Ov.: vestem, Suet.: praetextam, die konsularische Prätexta anlegen (= das Konsulat wirklich verwalten), Plin. pan.: galeas, aufsetzen, Caes.: arma alci, Liv.: capillis induta laurus, Ov.: anulum articulis, Ov., u. bl. anulum, Cic., anstecken: scalas, eine Leiter über den Kopf nehmen, Ov. – im Passiv (gew. im Partiz. Perf.), m. Abl., indui veste, Ter.: socci, quibus indutus esset, Cic.: indutus galeā, Verg.: sancto Caesaris auro, Sil.: indutus duabus quasi personis (Masken, bildl. = Rollen), Cic.: m. Acc., muliebrem amictum induebantur, Heges. 4, 25, 2: ostrinum indutus supparum, Varro fr.: longam indutae virgines vestem, Liv.: pallam inauratam indutus, Cornif. rhet.: indutus chlamydem Tyriam, Ov.: bracas indutus, Tac.: thoracem indutus, Curt.: tunica quam erat induta, Plin. ep.: quidlibet indutus, Hor.: interim nequis quin eius aliquid indutus sies, Plaut. – II) übtr.: A) im allg.: 1) bekleiden = mit etw. umgeben, bedecken, versehen, di induti specie humanā, Cic.: beluae quaedam formā hominum indutae, Cic.: Aegyptus tantis segetibus induebatur, ut etc., Plin. pan.: induere avem, die Gestalt
    ————
    eines Vogels annehmen, Apul.: alci speciem latronis, jmd. als Straßenräuber darstellen, Liv. – homines in vultus ferarum, verwandeln, Verg.: so auch quos scopulis induit, Val. Flacc. – arbor induit se in florem, kleidet sich, hüllt sich in Blüte ein, Verg.: in flore novo pomis se induit arbos, zeigt in der Blüte das Obst, Verg.: cratera coronā, bekränzen, Verg.: vites se induunt uvis, sind umgeben mit usw., voll von usw., Colum.: cum venti se in nubem induerint, sich einhüllten, Cic.: mit Acc., induitur aures aselli, wird versehen mit O., Ov. – 2) gleichs. anziehen, anlegen, a) sich selbst, sich zuteilen, sich aneignen, annehmen (vgl. Bünem. Lact. 2, 16, 3), sibi cognomen, Cic.: illorum sibi nomina, quasi personas aliquas, Lact.: externa vocabula, Lact.: sibi novum ingenium, Liv.: falsam sibi scientiae persuasionem, Quint.: munia ducis, Tac.: mores Persarum, Curt.: imaginem mortis (= somnum), Cic.: proditorem et hostem, die Rolle des V. u. F. übernehmen, Tac.: diversa, verschiedene Gesinnungen annehmen (verschiedenen Parteien angehören), Tac. – u. sich in etw. einlassen, auf etw. eingehen, etw. beginnen, societatem, seditionem, Tac.: hostilia adversus alqm, Tac. – b) einem andern zuteilen, mitteilen, geben, verschaffen, beibringen, verursachen, alci amorem sui, Gell.: vino vetustatem, Plin.: fictam orationem personis, Quint.: eloquentiam pueris, Petron.: maxime po-
    ————
    sitas in affectibus causas propriis personis, Quint. – B) insbes., ind. se in alqd od. se alqā re, sich in etw. verwickeln, in etw. treten, fallen, stürzen, 1) eig.: se in laqueum, Plaut.: se vallis, Caes.: se hastis, Liv. – sese mucrone (al. mucroni), sich in sein Schwert stürzen, Verg. Aen. 10, 682 sg. – 2) übtr., sich mit etw. verflechten, sich in etw. verwickeln, in etw. geraten, se ita rei publicae, ut etc., sich so mit dem St. verflechten usw., Sen. – se in laqueos, Cic.: se in captiones, Cic.: absol., Cic. – ebenso Passiv medial, indui confessione suā, sich in seinem eigenen G. fangen, Cic.: indui in poenas legum, Quint. – Partiz. Perf. Pass. ungew. induitus, Itala (cod. Fuld.) Ephes. 6, 14. – Partiz. Fut. Akt. induiturus, Tert. adv. Prax. 12 (wo Oehler ohne Not induturus).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > induo

  • 19 ostrinus

    ostrīnus, a, um (ostrum), purpurn, ricula, Turpil. com. 74: supparum, Varro sat. Men. 121: torus, Prop. 1, 14, 20: tunica, Prop. 2, 29, 26: colores, Prop. 3, 13, 7.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > ostrinus

  • 20 siparium

    sīparium, iī, n. (Demin. v. siparum, supparum; vgl. Fest. p. 340 [a], 17. Paul. ex Fest. 341, 4), I) der kleinere Vorhang auf dem Theater bei den Zwischenszenen der Komödien (während aulaeum = der Hauptvorhang), a) eig.: aulaeum tragicum dimoveto et siparium scaenicum complicato, Apul. met. 1, 8: aulaeo subducto et complicitis sipariis scaena disponitur, Apul. met. 10, 29 extr.: im Bilde, quibuscum iam in exostra (etwa bei offener Bühne = öffentlich) helluatur, antea post siparium (hinter dem Vorhang [wir: hinter den Kulissen] = heimlich), Cic. de prov. cons. 14. – b) meton. = Komödie, verba cothurno, non tantum sipario fortiora, Sen. de tranqu. anim. 11, 8: vocem locasti sipario, Iuven. 8, 186. – II) der Vorhang auf der Richterbühne, um die Sonnenstrahlen abzuhalten, Quint. 6, 1, 32 u. 6, 3, 72.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > siparium

См. также в других словарях:

  • SUPPARUM — inter femmei sexus vestimenta, memoratum Plauto Epid. Act. 2. Sc. 2. v. 47. Indisiatam, patagiatam, caltulam aut crocotulam, Supparum aut Subminiam etc. Nonio linteum fuit femorale, usque ad talos pendens, dictum, quod subtus appareat. De eodem… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CATAPLUS Lalagea — apud Marcellum Empiricum, in Carm. Quodque ab Idumaeis vectum Seplasia vendunt, Et quidquid confert medicis Lalagea cataplus: Lege, Lagaea cataplu. Cataplum enim Alexandrinum hîc intelligit, h. e. navigationem seu classem, quae medicis species… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • VESTIS — primi hominis innocentia fuit, cui postquam iniquitas successit, vidit se nudum esse, et consutis foliis fecit sibi subligacula, Genes. c. 3. v. 7. ut sic membris minime honestis honorem circumponeret, prout loquitur Paulus 1. Corinth. c. 12. v.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Etymologie — (griech.), »die Wissenschaft vom Wahren oder Echten«, d. h. die Untersuchung der Grundbedeutung, des Ursprungs der Wörter. Etymologische Untersuchungen wurden im Zusammenhang mit der Frage nach dem Ursprung der Sprache schon von den ältesten… …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Jope, die — Die Jōpe, plur. die n, Diminut. das Jȫpchen, nur noch in den niedrigen Sprecharten, besonders Niedersachsens, dasjenige Stück der Weiberkleidung zu bezeichnen, welches man in den Städten ein Corset nennet; ein Wammes. Auch ein kurzes nach dem… …   Grammatisch-kritisches Wörterbuch der Hochdeutschen Mundart

  • Navigation dans l'Antiquité — Voilier de commerce romain : mosaïque de la statio 55 de la Place des Corporations à Ostie La navigation dans l Antiquité marque la première grande étape dans la conquête de l’espace maritime. Certaines îles de la Méditerranée ont été… …   Wikipédia en Français

  • CANONICORUM Coetus — cum ex primaeva institutione, nihil aliud, quam Collegia et Scholae fuerint, de Collegiorum origine ista hîc praelibauda duximus. Eam ab ovo exorsus arcessit Franc. Burmannus Orat. de Collegus, a diversissimo fratrum pari, Habele et Caino; Illô… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CENSOR — Magistratris nomen, apud Romanos, qui morum praefecti, hona in censum redegerunt, Senatores deposuerunt, Principem Senatus creârunt, familiarum inspectores, luxus castigatores, et c. Bini primitus, quorum nnus l atricius, alter ex plebe,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • RICA — Festo palliolum est, ad usum capitis factum: quasi parvum ricinium ad caput velandum. Iac. Oiselius Not. ad A. Gelii, l. 6. c. 10. de Euclide verba haec. Tunicâ longâ muliebri indutus et palliô versicolore amictus, et caput Ricâ velatus, e domo… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • σίπαρος — ο, Ν ναυτ. το ελαφρό τετράγωνο πανί που βρίσκεται πάνω από τον φώσωνα, τον παπαφίγγο, κν. κούντρος ή κοντραπαπαφίγγος. [ΕΤΥΜΟΛ. < λατ. supparus, i / supparum, i / siparum, i «οθόνη, ιστίο» (< supo / sipo «ρίχνω, απλώνω, σκορπίζω»)] …   Dictionary of Greek

  • Siparium — Si|pa|ri|um das; s, ...ien [...i̯ən] <aus gleichbed. lat. siparium, eigtl. »kleines Segel«, Verkleinerungsform von siparum, supparum »Topp , Bramsegel«> (veraltet) Vorhang, bes. im Theater …   Das große Fremdwörterbuch

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»