Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

supellectilis

  • 1 supellectilis

    furniture, apparatus, gear.

    Latin-English dictionary of medieval > supellectilis

  • 2 supellex

    sŭpellex (nom. supellectilis, Eutr. 3, 23; Salv. Gub. Dei, 3, 2), lectĭlis (abl. -li or -le; v. Neue, Formenl. 1, 240), f. [superlego], household utensils, stuff, furniture, or goods (class.; only in sing.; cf.:

    vasa, utensilia, instrumenta),

    Dig. 33, 10 (De supellectile legata), 1; 33, 10, 3; 33, 10, 7; Cato ap. Prisc. p. 782 P.; Varr. R. R. 1, 22, 6; Plaut. Aul. 2, 5, 17; id. Pers. 4, 8, 2; Ter. Phorm. 4, 3, 61; Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83; 2, 4, 17, § 37; id. Agr. 2, 13, 32; 2, 15, 38; id. Par. 1, 2, 10; Prop. 4 (5), 8, 37; Hor. S. 1, 6, 118; Curt. 5, 2, 10; Juv. 3, 14:

    ad ornanda colla,

    ornaments, Vulg. Jud. 5, 30. — Plur. supellectiles (late Lat.), Amm. 22, 8, 42;

    for which, class.: plurima Deliaca supellex,

    Cic. Verr. 2, 2, 72, § 176.—
    II.
    Trop., apparatus, furniture, outfit, qualification:

    amicos parare, optimam et pulcherrimam vitae, ut ita dicam, supellectilem,

    Cic. Lael. 15, 55:

    usus oratoriae quasi supellectilis,

    id. Or. 24, 80; cf.:

    in oratoris instrumento tam lauta supellex,

    id. de Or. 1, 36, 165:

    qui occupatus est in supervacuā litterarum supellectile,

    Sen. Ep. 88, 36:

    medicorum,

    id. ib. 95, 18:

    copiosa verborum supellex,

    stock, store, Quint. 8, prooem. §

    28: tecum habita, et noris, quam sit tibi curta supellex,

    i. e. what an ill-furnished mind you have, Pers. 4, 52:

    scientiae,

    Macr. S. 1, 1 init.

    Lewis & Short latin dictionary > supellex

  • 3 supellex

        supellex lectilis (abl. -lī or -le), f    [1 LEG-], domestic utensils, household stuff, furniture, goods (only sing collect.): Supellectile opus est, T.: lauta et magnifica: Campana, H.—Fig., apparatus, furniture, outfit, qualification: optima et pulcherrima vitae, ut ita dicam, supellex: oratoria.
    * * *

    Latin-English dictionary > supellex

  • 4 apotheca

    ăpŏthēca, ae, f., = apothêkê [corrupted in Ital. to bottega, in Fr. to boutique, and in Germ. to Bude = booth, shop], a place where things are put away, laid up, a repository, storehouse, magazine, warehouse, etc., Cic. Phil. 2, 27, so id. Vatin. 5; Dig. 33, 7, 12; esp. for wine, a store-room (not wine-cellar, since the ancients kept their wine in the upper part of the house), * Hor. S. 2, 5, 7; Plin. 14, 14, 16, § 49; 14, 4, 6, § 57; Dig. 47, 2, 21, Arn. 7, p. 236;

    also for oil: apothecae olei,

    Vulg. 1 Par. 27, 28;

    for corn: apothecae frumenti,

    ib. 2 Par. 32, 28; ib. Joel, 1, 17;

    for armor, equipments: omnes apothecas supellectilis suae,

    ib. Isa. 39, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > apotheca

  • 5 deliciae

    dēlĭcĭae, ārum, f. (sing. dēlĭcĭa, ae, f.;

    ante-and post-class.,

    Plaut. Truc. 5, 29; id. Rud. 2, 4, 13; id. Poen. 1, 2, 152; Inscr. Grut. 1014, 5: dēlĭcĭum, ii, n., Phaedr. 4, 1, 8; Verg. Copa, 26; Mart. 7, 50, 2; 13, 98, 1; Inscr. Orell. 680; 1724; 2679 sq.; 4394; 4958. And dēlĭcĭus, ii, m., Inscr. Don. cl. 1, 132, and ap. Gorium Columb. Liv. p. 73, no. 4) [delicio; that which allures, flatters the senses], delight, pleasure, charm, allurement; deliciousness, luxuriousness, voluptuousness, curiosities of art; sport, frolics, etc. (freq. and class.; for syn. cf.: voluptas, libido, delectatio, oblectatio, delectamentum, oblectamentum).
    I.
    Prop.:

    cogitatio amoenitatum ad delectationem, aut supellectilis ad delicias, aut epularum ad voluptates,

    Cic. Par. 1, 2; cf. Hor. Od. 4, 8, 10 et saep.:

    deliciarum causa et voluptatis cives Romanos cum mitella saepe vidimus,

    Cic. Rab. Post. 10:

    multarum deliciarum comes est extrema saltatio,

    id. Mur. 6:

    deliciis diffluentes,

    id. Lael. 15; id. Verr. 2, 4, 57; Sall. C. 31, 3; Hor. Ep. 1, 6, 31 et saep.:

    Herodotus Thucydidesque longissime a talibus deliciis vel potius ineptiis afuerunt,

    Cic. Or. 12 fin.; cf. Quint. 1, 11, 6; 12, 8, 4: delicias facere, to play tricks, to joke, to make sport of one, Plaut. Men. 2, 3, 30; id. Poen. 1, 2, 68; 83; on the contrary, to sport as lovers, Catull. 45, 24;

    72, 2: amores et hae deliciae quae vocantur,

    Cic. Cael. 19:

    votorum,

    a dallying with, fondly prolonging, Juv. 10, 291: ecce aliae deliciae ( pretensions) equitum vix ferendae, Cic. Att. 1, 17, 9:

    esse in deliciis alicui,

    to be any one's favorite, Cic. Verr. 2, 4, 1 fin.; so id. Vatin. 8 fin.; Lucr. 4, 1152:

    aliquid in deliciis habere,

    Cic. Div. 1, 34 fin.:

    habere aliquem in deliciis,

    Suet. Vit. 12:

    in deliciis vivere,

    Vulg. Apoc. 18, 9. —
    II.
    Transf., of living beings: delight, darling, sweetheart, beloved:

    tu urbanus scurra, deliciae popli,

    Plaut. Most. 1, 1, 14:

    mea voluptas, meae deliciae, mea vita, mea amoenitas,

    id. Poen. 1, 2, 152:

    amores ac deliciae tuae Roscius,

    Cic. Div. 1, 36, 79; cf. id. Att. 16, 6 fin.; id. Phil. 6, 5;

    and the well-known appellation of Titus: amor ac deliciae generis humani,

    Suet. Tit. 1: C. Sempronium Rufum mel ac delicias tuas, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8:

    Corydon ardebat Alexim, Delicias domini,

    Verg. E. 2, 2; cf. id. ib. 9, 22, Cat. 6, 1:

    verba ne Alexandrinis quidem permittenda deliciis,

    favorite slaves, Quint. 1, 2, 7:

    aegrae solaque libidine fortes Deliciae,

    a voluptuary, minion, Juv. 4, 4; Petr. 67; Stat. Silv. 5, 5, 67; cf.

    Plutarch, Anton. 59: delicias hominis,

    a precious fellow! Juv. 6, 47.

    Lewis & Short latin dictionary > deliciae

  • 6 delicius

    dēlĭcĭae, ārum, f. (sing. dēlĭcĭa, ae, f.;

    ante-and post-class.,

    Plaut. Truc. 5, 29; id. Rud. 2, 4, 13; id. Poen. 1, 2, 152; Inscr. Grut. 1014, 5: dēlĭcĭum, ii, n., Phaedr. 4, 1, 8; Verg. Copa, 26; Mart. 7, 50, 2; 13, 98, 1; Inscr. Orell. 680; 1724; 2679 sq.; 4394; 4958. And dēlĭcĭus, ii, m., Inscr. Don. cl. 1, 132, and ap. Gorium Columb. Liv. p. 73, no. 4) [delicio; that which allures, flatters the senses], delight, pleasure, charm, allurement; deliciousness, luxuriousness, voluptuousness, curiosities of art; sport, frolics, etc. (freq. and class.; for syn. cf.: voluptas, libido, delectatio, oblectatio, delectamentum, oblectamentum).
    I.
    Prop.:

    cogitatio amoenitatum ad delectationem, aut supellectilis ad delicias, aut epularum ad voluptates,

    Cic. Par. 1, 2; cf. Hor. Od. 4, 8, 10 et saep.:

    deliciarum causa et voluptatis cives Romanos cum mitella saepe vidimus,

    Cic. Rab. Post. 10:

    multarum deliciarum comes est extrema saltatio,

    id. Mur. 6:

    deliciis diffluentes,

    id. Lael. 15; id. Verr. 2, 4, 57; Sall. C. 31, 3; Hor. Ep. 1, 6, 31 et saep.:

    Herodotus Thucydidesque longissime a talibus deliciis vel potius ineptiis afuerunt,

    Cic. Or. 12 fin.; cf. Quint. 1, 11, 6; 12, 8, 4: delicias facere, to play tricks, to joke, to make sport of one, Plaut. Men. 2, 3, 30; id. Poen. 1, 2, 68; 83; on the contrary, to sport as lovers, Catull. 45, 24;

    72, 2: amores et hae deliciae quae vocantur,

    Cic. Cael. 19:

    votorum,

    a dallying with, fondly prolonging, Juv. 10, 291: ecce aliae deliciae ( pretensions) equitum vix ferendae, Cic. Att. 1, 17, 9:

    esse in deliciis alicui,

    to be any one's favorite, Cic. Verr. 2, 4, 1 fin.; so id. Vatin. 8 fin.; Lucr. 4, 1152:

    aliquid in deliciis habere,

    Cic. Div. 1, 34 fin.:

    habere aliquem in deliciis,

    Suet. Vit. 12:

    in deliciis vivere,

    Vulg. Apoc. 18, 9. —
    II.
    Transf., of living beings: delight, darling, sweetheart, beloved:

    tu urbanus scurra, deliciae popli,

    Plaut. Most. 1, 1, 14:

    mea voluptas, meae deliciae, mea vita, mea amoenitas,

    id. Poen. 1, 2, 152:

    amores ac deliciae tuae Roscius,

    Cic. Div. 1, 36, 79; cf. id. Att. 16, 6 fin.; id. Phil. 6, 5;

    and the well-known appellation of Titus: amor ac deliciae generis humani,

    Suet. Tit. 1: C. Sempronium Rufum mel ac delicias tuas, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8:

    Corydon ardebat Alexim, Delicias domini,

    Verg. E. 2, 2; cf. id. ib. 9, 22, Cat. 6, 1:

    verba ne Alexandrinis quidem permittenda deliciis,

    favorite slaves, Quint. 1, 2, 7:

    aegrae solaque libidine fortes Deliciae,

    a voluptuary, minion, Juv. 4, 4; Petr. 67; Stat. Silv. 5, 5, 67; cf.

    Plutarch, Anton. 59: delicias hominis,

    a precious fellow! Juv. 6, 47.

    Lewis & Short latin dictionary > delicius

  • 7 expendo

    ex-pendo, di, sum, 3, v. a., to weigh out, weigh.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (very rare):

    aliquem,

    Plaut. As. 2, 2, 34:

    ut jam expendantur, non numerentur pecuniae,

    Cic. Phil. 2, 38, 97:

    bacam, nucem,

    Cels. 5, 19, 12.—With abl. of that against which any thing is weighed:

    hunc hominem decet auro expendi,

    i. e. is worth his weight in gold, Plaut. Bacch. 4, 4, 1.— Poet.:

    ibat et expenso planta morata gradu,

    measured, Prop. 2, 4, 6 (16).—
    B.
    In partic., to weigh out money in payment, to pay out, pay; to lay out, expend (class.;

    syn.: pendo, impendo, pondero, solvo, luo): ante pedes praetoris in foro expensum est auri pondo centum,

    Cic. Fl. 28, 68:

    nummos nominibus certis,

    Hor. Ep. 2, 1, 105:

    usuras gravissimas,

    Dig. 19, 1, 47:

    viginti milia talenta in hos sumptus,

    Just. 12, 11.—With abl.:

    aurum auro expendetur, argentum argento exaequabitur,

    Plaut. Rud. 4, 4, 43. —
    2.
    In the part. perf. as a neutr. subst.: expensum, i, money paid, a payment:

    bene igitur ratio accepti atque expensi inter nos convenit,

    of debt and credit, Plaut. Most. 1, 3, 146; id. Truc. 1, 1, 54:

    in codicem expensum et receptum referre,

    Cic. Rosc. Com. 3:

    probari debere pecuniam datam consuetis modis, expensi latione, mensae rationibus, chirographi exhibitione, etc.,

    Gell. 14, 2, 7.—Esp. freq.: ferre alicui expensum or pecuniam expensam, to set down, enter, charge, reckon, account a sum as paid (opp. accipio):

    quod minus Dolabella Verri acceptum retulit quam Verres illi expensum tulerit... quid proderat tibi te expensum illis non tulisse?

    Cic. Verr. 2, 1, 39, §§

    100 and 102: haec pecunia necesse est aut data aut expensa lata aut stipulata sit,

    id. Rosc. Com. 5, 14: pecunias ferre (opp. acceptas referre), Auct. B. Alex. 56, 3: homines prope quadringentos produxisse dicitur, quibus sine fenore pecunias expensas tulisset, had set down, i. e. lent, Liv. 5, 20, 6.—Rarely transf., of other things: legio, quam expensam tulit C. Caesari Pompeius, i. e. transferred, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4; for which also: expenso ferre vestem supellectilis nomine, Dig. 33, 10, 19.
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to I. A.) To weigh mentally, to ponder, estimate, consider, judge, decide (class.):

    equidem cum colligo argumenta causarum, non tam ea numerare soleo quam expendere,

    Cic. de Or. 2, 76 fin.; cf.:

    in dissensione civili... expendendos cives non numerandos puto,

    id. Rep. 6, 1:

    omnia expendet ac seliget,

    id. Or. 15, 47:

    vos in privatis minimarum rerum judiciis testem diligenter expenditis,

    id. Fl. 5, 12:

    singula animo suo,

    Ov. Am. 3, 5, 34:

    haec arte aliqua,

    Cic. Brut. 50, 186; cf.:

    verba arte,

    Tac. A. 13, 3:

    omnes casus,

    Verg. A. 12, 21:

    belli consilia,

    Tac. H. 1, 87:

    causam meritis,

    to decide, Ov. M. 13, 150 et saep.:

    quae contemplantes expendere oportebit, quid quisque habeat sui,

    Cic. Off. 1, 31, 113:

    Hannibalem,

    Juv. 10, 147:

    quid conveniat nobis,

    id. 10, 347.—
    B.
    (Acc. to I. B. 1.) To pay a penalty, suffer a punishment ( poet. and in post-Aug. prose): poenas Jovi expendisse (shortly after, in prose, poenas pendens), Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; cf.:

    infanda per orbem Supplicia et scelerum poenas expendimus omnes,

    Verg. A. 11, 258:

    dignas poenas pro talibus ausis,

    Sil. 13, 698:

    poenas capite,

    Tac. A. 12, 19:

    dura supplicia,

    Sil. 6, 588.—Hence, to pay for, expiate:

    scelus,

    Verg. A. 2, 229:

    dignum pretium Poeno,

    Sil. 7, 713.—
    C.
    (Cf. I. B. 2.) Ipsam facilitati suae expensum ferre debere, i. e. have to ascribe to, Dig. 36, 4, 3:

    creditores suae negligentiae expensum ferre debeant,

    ib. 42, 8, 24.—
    * expense, adv., largely, very much (late Lat.), Theod. Prisc. de Diaeta, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > expendo

  • 8 instrumentum

    instrūmentum, i, n. [id.], an implement of any kind, a utensil, tool, instrument (class.).
    I.
    Lit.:

    militare,

    Caes. B. G. 6, 30:

    culinarum argentea,

    Just. 38, 10, 4:

    crudelia jussae instrumenta necis,

    Ov. M. 3, 698.—
    2.
    Esp., sing. collect., instruments, apparatus, material, stock, furniture (freq. and class.):

    instrumentum ac ornamenta villae,

    Cic. Dom. 24, 62:

    orationes magna impensā magnoque instrumento tueri,

    id. Verr. 2, 3, 21, § 53:

    belli instrumentum et apparatus,

    id. Ac. 2, 1, 3: rusticum, Phaedr. 4, 4, 24; Val. Max. 4, 4, 6:

    hostium spolia, monumenta imperatorum, decora atque ornamenta fanorum, in instrumento atque in supellectile Verris nominabuntur,

    Cic. Verr. 2, 4, 44, § 97; cf. Pall. 1, 43, 1:

    hibernorum,

    Caes. B. C. 5, 31:

    bellicum,

    Liv. 42, 53, 4:

    nauticum,

    id. 30, 10, 3:

    venatorium,

    Plin. Ep. 3, 19, 3:

    piscationis,

    Paul. Sent. 3, 6, 41.—Esp., in law, the personalty, chattels, or stock of a farm, business, trade, etc.:

    fundo legato, neque instrumentum fundi... ad legatarium pertinet,

    Paul. Sent. 3, 6, 34:

    instrumento cauponio legato, ea debentur, quae in cauponis usum parata sunt, velut vasa,

    id. ib. 3, 6, 61:

    pistoris,

    id. ib. §

    64: medici,

    Dig. 33, 7, 18, § 10; cf.:

    in fanis alia vasorum sunt et sacrae supellectilis, alia ornamentorum, quae vasorum sunt instrumenti instar habent, quibus sacrificia conficiuntur,

    apparatus, Macr. S. 3, 11, 5. —
    II.
    Trop.
    A.
    Of writings, an instrument, document, record:

    opus est intueri omne litis instrumentum,

    Quint. 12, 8, 12:

    aerearum tabularum tria milia... instrumentum imperii pulcherrimum ac vetustissimum,

    Suet. Vesp. 8:

    publici instrumenti auctoritas,

    id. Calig. 8:

    emtionis,

    Dig. 24, 1, 58:

    si scriptum fuerit instrumento, promisisse aliquem,

    Paul. Sent. 5, 7, 2:

    instrumentorum obligatio desideratur,

    id. ib. 2, 17, 13. —
    B.
    Store, provision, supply, means, assistance, furtherance, etc.:

    oratoris,

    provision, supply, Cic. de Or. 1, 36, 165:

    causarum,

    id. ib. 2, 34, 146.— Absol.:

    quid viatici, quid instrumenti satis sit,

    i. e. for a journey, Cic. Att. 12, 32, 2:

    instrumenta ad obtinendam sapientiam,

    means, id. Leg. 1, 22, 59:

    virtutis,

    id. Cat. 2, 5, 9:

    naturae,

    id. Brut. 77, 268:

    graviorum artium,

    id. ib. 97:

    dicendi,

    Quint. 12, 11, 24:

    ciborum,

    i. e. organs of digestion, Plin. 7, 50, 51, § 168.—
    C.
    Ornament, embellishment:

    felices ornent haec instrumenta libellos,

    Ov. Tr. 1, 1, 9:

    anilia,

    apparel, dress, id. M. 14, 766; Suet. Aug. 73.

    Lewis & Short latin dictionary > instrumentum

  • 9 parsimonia

    parsĭmōnĭa ( parcĭmōnĭa), ae (collat. form, PARCIMONIVM, Inscr. Donat. 35, 4), f. [parco], sparingness, frugality, thrift, parsimony.
    I.
    Lit.:

    dies noctesque estur, bibitur, neque quisquam parsimoniam adhibet,

    Plaut. Most. 1, 3, 78:

    parsimonia et duritia,

    id. ib. 1, 2, 75; id. Truc. 2, 2, 55; Ter. Heaut. 3, 1, 32; Cic. Verr. 2, 2, 3, § 7:

    res familiaris conservatur diligentiā et parsimoniā,

    id. Off. 2, 24, 87:

    non intellegunt homines, quam magnum vectigal sit parsimonia,

    id. Par. 6, 3, 49:

    instrumenti et supellectilis,

    Suet. Aug. 73.—In plur. (anteand post-class.):

    veteres mores veteresque parsimoniae,

    Plaut. Trin. 4, 3, 21:

    adesto castis, Christe, parsimoniis,

    i. e. at the fasts, Prud. Cath. 7, 3:

    sine parsimoniā,

    lavishly, Amm. 15, 4, 8.—Prov.:

    sera parsimonia in fundo est,

    it is too late to spare when all is spent, Sen. Ep. 1, 5 (cf. the Gr. deinê d eWi puthmeni pheidô, Hesiod. Erg. 369).—
    II.
    Trop.:

    sunt pleraeque aptae hujus ipsius orationis parsimoniae,

    Cic. Or. 25, 84 (v. the passage in connection).

    Lewis & Short latin dictionary > parsimonia

  • 10 praecupidus

    prae-cŭpĭdus, a, um, adj., very desirous or fond of any thing:

    pretiosae supellectilis praecupidus,

    Suet. Aug. 70.

    Lewis & Short latin dictionary > praecupidus

См. также в других словарях:

  • Библиография — Содержание статьи: Понятие библиографии. I. Библиография всеобщая. II. Обозрение би6лиографии по государствам и национальностям. Франция. Италия. Испания и Португалия. Германия. Австро Венгрия. Швейцария. Бельгия и Голландия. Англия. Дания,… …   Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона

  • Carlo Borromeo — Karl Borromäus Gemälde von Giovanni Ambrogio Figino (1548 1608). Karl Borromäus (unten links) auf einem Gemälde von …   Deutsch Wikipedia

  • Jan Frederik Gronovius — (* 10. Februar 1686 in Leiden; † 10. Juli 1762 ebenda; auch Johann Frederik und Johannes Fredericus) war ein niederländischer Botaniker und Förderer von Carl von Linné. Sein offizielles botanisches Autorenkürzel lautet „Gronov.“. Titelseite …   Deutsch Wikipedia

  • Jan Fredrik Gronovius — Jan Frederik Gronovius (* 10. Februar 1686 in Leiden; † 10. Juli 1762 ebenda; auch Johann Frederik und Johannes Fredericus) war ein niederländischer Botaniker und Förderer von Carl von Linné. Sein offizielles botanisches Autorenkürzel lautet… …   Deutsch Wikipedia

  • Johan Frederik Gronovius — Jan Frederik Gronovius (* 10. Februar 1686 in Leiden; † 10. Juli 1762 ebenda; auch Johann Frederik und Johannes Fredericus) war ein niederländischer Botaniker und Förderer von Carl von Linné. Sein offizielles botanisches Autorenkürzel lautet… …   Deutsch Wikipedia

  • Johann Christoph Wolf — (* 21. Februar 1683 in Wernigerode; † 25. Juli 1739 in Hamburg) war ein deutscher Theologe und Polyhistor. Inhalt …   Deutsch Wikipedia

  • Karl Borromäus — Gemälde von Giovanni Ambrogio Figino (1548 1608) …   Deutsch Wikipedia

  • San Carlo Borromeo — Karl Borromäus Gemälde von Giovanni Ambrogio Figino (1548 1608). Karl Borromäus (unten links) auf einem Gemälde von …   Deutsch Wikipedia

  • Décennie 1570 en architecture — Années de l architecture : 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 Décennies de l architecture : 1540 1550 1560 1570 1580 1590 1600 …   Wikipédia en Français

  • Johan Frederik Gronovius — Jan Frederik Gronovius (Jan Fredrik Bronovius y Johannes Fredericus) ( * 10 de febrero de 1686, Leiden 10 de julio de 1762, ibíd.) fue un botánico holandés notable como profesor de Carlos Linneo. John Clayton, un recolector de flora de Virginia… …   Wikipedia Español

  • Гроновиус — Гроновиус, Ян Ян Гроновиус нидерл. Jan Frederik Gronovius известен ещё как Johann Frederik Gronovius или Johannes Fredericus Gronovius Дата рождения: 10 августа 1686(1686 08 10) …   Википедия

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»