Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

suo+loco

  • 21 demoveo

    dē-moveo, mōvī, mōtum, ēre, von irgendwo fortbewegen, entfernen, fortschaffen, vertreiben, I) im allg.: cave oculos a meis oculis quoquam demoveas tuos, Ter.: demoveri et depelli de loco, Cic.: manu demotus, Cic.: Clanis (der Fluß Kl.) solito alveo demotus, Tac.: alqm in insulam, auf eine Insel entf. = verbannen, Tac.: übtr., alqm de sententia, abbringen, Cic.: culpam ab alqo, entfernen, Cic.: u. so odium a nobis ac nostris, Cic.: labem a re publica, Cic.: hanc a me molestiam posse demoveri, Cic. – II) insbes.: A) t. t. der milit. od. Gladiatoren-Spr., gradu alqm, jmd. aus seiner festen Stellung vertreiben, Liv.: alqm suo loco, beseitigen, Cic.: vigilantem consulem de rei publicae praesidio, Cic.: animum loco et certo de statu, bildl. = aus der Fassung bringen, Cic.: ebenso mentem ex sua sede et statu, Cic.: absol., Pompeius vesitri facti praeiudicio demotus Italiā excessit, Caes. – übtr., jmd. beiseite schieben, verdrängen, matre demotā, Tac. ann. 14, 12. – B) jmd. aus seiner Besitzung vertreiben, populum Romanum de suis possessionibus, Cic.: ex ea possessione rem publicam, Cic. – übtr., a) jmd. von seinem Amte entfernen, dessen entsetzen, alqm praefecturā, Tac.: alqm ordine, Tac.: centuriones, absetzen, Tac. – b) jmd. der Aussicht auf einen Besitz berauben, ihn verdrängen, ut non alteros demovisse, sed utrosque constituisse videatur, Cic. Sull. 62. – / Vgl. dimoveo, das mit demoveo in Hdschrn. u. Ausgg. oft verwechselt wird, so daß der eine Herausgeber da demoveo schreibt, wo der andere dimoveo hat; vgl. (für Cicero) Zumpt Cic. Muren. 82, dessen Begriffsbestimmung beider Wörter jedoch unhaltbar ist.

    lateinisch-deutsches > demoveo

  • 22 demoveo

    dē-moveo, mōvī, mōtum, ēre, von irgendwo fortbewegen, entfernen, fortschaffen, vertreiben, I) im allg.: cave oculos a meis oculis quoquam demoveas tuos, Ter.: demoveri et depelli de loco, Cic.: manu demotus, Cic.: Clanis (der Fluß Kl.) solito alveo demotus, Tac.: alqm in insulam, auf eine Insel entf. = verbannen, Tac.: übtr., alqm de sententia, abbringen, Cic.: culpam ab alqo, entfernen, Cic.: u. so odium a nobis ac nostris, Cic.: labem a re publica, Cic.: hanc a me molestiam posse demoveri, Cic. – II) insbes.: A) t. t. der milit. od. Gladiatoren-Spr., gradu alqm, jmd. aus seiner festen Stellung vertreiben, Liv.: alqm suo loco, beseitigen, Cic.: vigilantem consulem de rei publicae praesidio, Cic.: animum loco et certo de statu, bildl. = aus der Fassung bringen, Cic.: ebenso mentem ex sua sede et statu, Cic.: absol., Pompeius vesitri facti praeiudicio demotus Italiā excessit, Caes. – übtr., jmd. beiseite schieben, verdrängen, matre demotā, Tac. ann. 14, 12. – B) jmd. aus seiner Besitzung vertreiben, populum Romanum de suis possessionibus, Cic.: ex ea possessione rem publicam, Cic. – übtr., a) jmd. von seinem Amte entfernen, dessen entsetzen, alqm praefecturā, Tac.: alqm ordine, Tac.: centuriones, absetzen, Tac. – b) jmd. der Aussicht auf einen Besitz berauben, ihn verdrängen, ut non alteros demovisse, sed utrosque constituisse
    ————
    videatur, Cic. Sull. 62. – Vgl. dimoveo, das mit demoveo in Hdschrn. u. Ausgg. oft verwechselt wird, so daß der eine Herausgeber da demoveo schreibt, wo der andere dimoveo hat; vgl. (für Cicero) Zumpt Cic. Muren. 82, dessen Begriffsbestimmung beider Wörter jedoch unhaltbar ist.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > demoveo

  • 23 repono

    re-pōno, posuī, positum, ere
    1) класть обратно, опять ставить (lapidem suo loco C; vina mensis V); снова возлагать ( insigne regium C); вправлять ( ossa in suas sedes CC); помещать, раскладывать ( ligna super foco H)
    2)
    а) вновь вносить, откладывать ( pecuniam in aerario Nep); сберегать, сохранять ( aliquid hiĕmi V и in hiĕmem Q)
    aliquid scriptis r. Oзаписать что-л
    б) затаивать ( odium T); запечатлевать ( aliquid sensibus imis V); хоронить, погребать ( corpus tumulo O)
    3)
    а) класть в сторону, откладывать (arma Cs; onus Ctl; caestūs artemque V)
    r. brachia VF — опустить руки, т. е. отдыхать
    б) приподнимать, оправлять ( togam Q)
    se r. in cubitum H — вновь облокотиться, т. е. приподняться на своём застольном ложе
    в) запрокидывать (cervīcem Lcr, Q)
    4) возвращать ( donata H); давать взамен, возмещать, воздавать, вознаграждать (alicui aliquid pro aliquā re V etc.)
    5) успокаивать (iram Man; pontum et turbata litora VF); навёрстывать ( tempora cessata Sil)
    6) восстанавливать, отстраивать ( pontes ruptos T); снова представлять, вновь выводить на сцену ( Achillem H); ставить ещё раз, повторять ( fabulam H)
    r. aliquem in sceptra V — вновь возвести кого-л. на престол
    7) включать, причислять ( aliquem in numero и in numerum deorum C или in deos C)
    aliquem in suis r. Antonius ap. C — считать кого-л. своим (человеком)
    r. aliquid in artis loco C — считать что-л. искусством
    8) видеть, полагать, усматривать ( beatam vitam in aliquā re Sen); полагать, возлагать, основывать ( spem in aliquā re Cs)
    r. salutem in aliquā re C — усматривать спасение в чём-л. (ждать спасения от чего-л.)
    reposĭtum esse in aliquā re C, L — успокоиться на чём-л.
    9) приводить в ответ, выдвигать в противовес, возражать, отвечать (alicui aliquid C, V, Sen etc.)

    Латинско-русский словарь > repono

  • 24 repono

    re-pōno, posuī, positum, ere, I) zurück-, rückwärts-, hinter sich legen, -stellen, -setzen, a) übh.: digitum oblique, Quint.: cervicem, zurückbeugen, Lucr. u. Quint. – b) aufbewahrend zurücklegen, aufbewahren, pecuniam in thesauris, Liv.: arma, Caes.: alimenta in hiemem, Quint.: hiemi reponere, Verg.: res suis locis, Quint. – bildl., in praesentia odium, aufheben, vor der Hand verbergen, Tac.: haec sensibus imis reponas, präge es dir tief ein, Verg. – c) zurücklegen = weglegen, beiseite legen, telas, Ov.: scripta in aliquod tempus, Quint.: onus, Catull.: faciemque deae vestemque, Verg.: brachia, herablassen, Val. Flacc. – poet., falcem arbusta reponunt, machen unnötig, Verg. georg. 2, 416. – übtr., aufgeben, einstellen, caestus artemque, Verg. – iram, Manil.: fugam, Stat. – d) beisetzen, begraben, beerdigen, tellure repostos, Verg.: an poteris siccis mea fata (poet. für meine Asche, meinen Leichnam) reponere ocellis? Prop. – II) wieder zurück an seinen vorigen Ort legen, -setzen, wieder-, von neuem hinsetzen, -legen, -stellen, a) übh.: columnas, Cic.: lapidem suo loco, Cic.: femur, einrenken, Cels.: ossa in suas sedes, Cels.: se in cubitum, sich wieder auf den Ellbogen stützen, d.i. wieder zu essen anfangen, Hor.: insigne regium, das Diadem wieder aufsetzen, Cic.: togam, wieder in die Höhe nehmen, Quint.: pecuniam duplam in thensauros, zurückliefern, Liv. 29, 19, 7 (vgl. 31, 13, 1); dagegen sacram pecuniam in thensauris, Liv. 29, 18, 15. – übtr., in memoriam reponi, in das G. zurückgerufen werden, Quint. 11, 2, 19. – b) wieder (auf die Tafel) aufsetzen, plena pocula, Verg.: dapes et sublata pocula, Verg.: vina mensis, Verg. – c) wieder in den vorigen Stand setzen, wiederherstellen, robora flammis ambesa, Verg.: pontes ruptos, Tac.: amissam virtutem voce, Ov. (vgl. nec vera virtus, cum semel excĭdit, curat reponi deterioribus, Hor.): tempora cessata, wieder einbringen, Sil.: pontum et turbata litora, beruhigen, Val. Flacc. – dah. wieder einsetzen, reges, Sil.: alqm in sceptra, in die königliche Würde, Verg. – d) wieder aufführen, wieder auf die Bühne bringen, Achillem (nach Homer), Hor. de art. poët. 120: so auch fabulam, ibid. 190. – e) zurückerstatten, wieder zustellen, wiedergeben, nummos, Plaut.: donata, Hor.: cum reputaret quosdam ex debito aliquantum, quosdam nihil reposuisse, Plin. ep. – III) dagegensetzen, -legen, -stellen, eins gegen das andere, statt des anderen, a) an die Stelle von etw. setzen, te meas epistulas delere, ut reponas tuas, Cic.: praeclarum diem illis diebus festis, Cic.: verbum aliud, Quint.: eorum in vicem reponenda, Colum.: in eius locum reponi, Brut. in Cic. ep. – b) antwortend erwidern, dagegen antworten, versetzen, ne tibi ego idem reponam, damit ich dir nicht dieselbe Frage (statt aller Antwort) vorlege, Cic.: semper ego auditor tantum? numquamne reponam? Iuven. – c) erwidern, dagegen erweisen, vergelten, iniuriam, Sen.: haec pro virginitate reponit? Verg.: absol., Catulo et Lucullo alibi reponemus, wollen wir anderswo Ersatz (für ihre Ausschließung vom Dialog) geben, Cic. ad Att. 13, 12, 3. – IV) hinsetzen, -stellen, -legen, a) eig.: grues in tergo praevolantium colla et capita reponunt, Cic.: quae (signa) sacra quaedam more Atheniensium virginum reposita in capitibus sustinebant, Cic.: ligna super foco, Hor.: animas sedibus, Hor.: litteras in gremio, Liv.: mollia crura, setzen, werfen (v. Füllen), Enn. u. Verg. – b) übtr.: α) übh.: sidera in numero deorum, Cic.: tamen hunc in numenum non repono, Cic. de opt. gen. 17: rep. in deos, Cic. de nat. deor. 1, 38: in eius locum, Cic. ad Brut. 1, 16, 4: in alqa re vigilias, somnum, auf etwas verwenden, Plin. ep.: rem in artis loco, für eine Kunst halten, Cic.: ille deus, quem mente noscimus et in animi notione tamquam in vestigio volumus reponere, wie in eine Fußspur hineinpassen, Cic. – reponi cum Iove, gegen I. gestellt, dem I. zur Seite gestellt werden, Sen. de brev. vit. 17, 6. – β) setzen = beruhen lassen, spem in virtute, Caes.: causam totam in iudicum humanitate, Cic.: plus reponere (mehr Gewicht legen) in duce quam in exercitu, Tac.: dah. repositum esse, auf etwas beruhen, in te repositam esse rem publicam, Cic.: in armis, Liv. – / Archaist. Perf. reposivi. Plaut. asin. 519 G. – Synk. Partiz. repostus, bes. im Hexameter, Lucr. 1, 35 u.a. Verg. Aen. 1, 26 u.a. Hor. epod. 9, 1. Sil. 7, 507; 12, 639. Iuvenc. hist. evang. 4, 143.

    lateinisch-deutsches > repono

  • 25 repono

    re-pōno, posuī, positum, ere, I) zurück-, rückwärts-, hinter sich legen, -stellen, -setzen, a) übh.: digitum oblique, Quint.: cervicem, zurückbeugen, Lucr. u. Quint. – b) aufbewahrend zurücklegen, aufbewahren, pecuniam in thesauris, Liv.: arma, Caes.: alimenta in hiemem, Quint.: hiemi reponere, Verg.: res suis locis, Quint. – bildl., in praesentia odium, aufheben, vor der Hand verbergen, Tac.: haec sensibus imis reponas, präge es dir tief ein, Verg. – c) zurücklegen = weglegen, beiseite legen, telas, Ov.: scripta in aliquod tempus, Quint.: onus, Catull.: faciemque deae vestemque, Verg.: brachia, herablassen, Val. Flacc. – poet., falcem arbusta reponunt, machen unnötig, Verg. georg. 2, 416. – übtr., aufgeben, einstellen, caestus artemque, Verg. – iram, Manil.: fugam, Stat. – d) beisetzen, begraben, beerdigen, tellure repostos, Verg.: an poteris siccis mea fata (poet. für meine Asche, meinen Leichnam) reponere ocellis? Prop. – II) wieder zurück an seinen vorigen Ort legen, -setzen, wieder-, von neuem hinsetzen, -legen, -stellen, a) übh.: columnas, Cic.: lapidem suo loco, Cic.: femur, einrenken, Cels.: ossa in suas sedes, Cels.: se in cubitum, sich wieder auf den Ellbogen stützen, d.i. wieder zu essen anfangen, Hor.: insigne regium, das Diadem wieder aufsetzen, Cic.: togam, wieder in die Höhe nehmen, Quint.: pecuniam
    ————
    duplam in thensauros, zurückliefern, Liv. 29, 19, 7 (vgl. 31, 13, 1); dagegen sacram pecuniam in thensauris, Liv. 29, 18, 15. – übtr., in memoriam reponi, in das G. zurückgerufen werden, Quint. 11, 2, 19. – b) wieder (auf die Tafel) aufsetzen, plena pocula, Verg.: dapes et sublata pocula, Verg.: vina mensis, Verg. – c) wieder in den vorigen Stand setzen, wiederherstellen, robora flammis ambesa, Verg.: pontes ruptos, Tac.: amissam virtutem voce, Ov. (vgl. nec vera virtus, cum semel excĭdit, curat reponi deterioribus, Hor.): tempora cessata, wieder einbringen, Sil.: pontum et turbata litora, beruhigen, Val. Flacc. – dah. wieder einsetzen, reges, Sil.: alqm in sceptra, in die königliche Würde, Verg. – d) wieder aufführen, wieder auf die Bühne bringen, Achillem (nach Homer), Hor. de art. poët. 120: so auch fabulam, ibid. 190. – e) zurückerstatten, wieder zustellen, wiedergeben, nummos, Plaut.: donata, Hor.: cum reputaret quosdam ex debito aliquantum, quosdam nihil reposuisse, Plin. ep. – III) dagegensetzen, -legen, - stellen, eins gegen das andere, statt des anderen, a) an die Stelle von etw. setzen, te meas epistulas delere, ut reponas tuas, Cic.: praeclarum diem illis diebus festis, Cic.: verbum aliud, Quint.: eorum in vicem reponenda, Colum.: in eius locum reponi, Brut. in Cic. ep. – b) antwortend erwidern, dagegen antworten, versetzen, ne tibi ego idem reponam, damit ich dir
    ————
    nicht dieselbe Frage (statt aller Antwort) vorlege, Cic.: semper ego auditor tantum? numquamne reponam? Iuven. – c) erwidern, dagegen erweisen, vergelten, iniuriam, Sen.: haec pro virginitate reponit? Verg.: absol., Catulo et Lucullo alibi reponemus, wollen wir anderswo Ersatz (für ihre Ausschließung vom Dialog) geben, Cic. ad Att. 13, 12, 3. – IV) hinsetzen, -stellen, -legen, a) eig.: grues in tergo praevolantium colla et capita reponunt, Cic.: quae (signa) sacra quaedam more Atheniensium virginum reposita in capitibus sustinebant, Cic.: ligna super foco, Hor.: animas sedibus, Hor.: litteras in gremio, Liv.: mollia crura, setzen, werfen (v. Füllen), Enn. u. Verg. – b) übtr.: α) übh.: sidera in numero deorum, Cic.: tamen hunc in numenum non repono, Cic. de opt. gen. 17: rep. in deos, Cic. de nat. deor. 1, 38: in eius locum, Cic. ad Brut. 1, 16, 4: in alqa re vigilias, somnum, auf etwas verwenden, Plin. ep.: rem in artis loco, für eine Kunst halten, Cic.: ille deus, quem mente noscimus et in animi notione tamquam in vestigio volumus reponere, wie in eine Fußspur hineinpassen, Cic. – reponi cum Iove, gegen I. gestellt, dem I. zur Seite gestellt werden, Sen. de brev. vit. 17, 6. – β) setzen = beruhen lassen, spem in virtute, Caes.: causam totam in iudicum humanitate, Cic.: plus reponere (mehr Gewicht legen) in duce quam in exercitu, Tac.: dah. repositum esse, auf etwas beruhen, in te reposi-
    ————
    tam esse rem publicam, Cic.: in armis, Liv. – Archaist. Perf. reposivi. Plaut. asin. 519 G. – Synk. Partiz. repostus, bes. im Hexameter, Lucr. 1, 35 u.a. Verg. Aen. 1, 26 u.a. Hor. epod. 9, 1. Sil. 7, 507; 12, 639. Iuvenc. hist. evang. 4, 143.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > repono

  • 26 secreto

    sēcrētō [ secretus ]
    1) отдельно, особо ( de aliquā re dicere secretius suo loco Col); наедине (loqui Pl, H)
    2) тайно, втайне, секретно (s. hoc audi, tecum habeto C)

    Латинско-русский словарь > secreto

  • 27 exemplum

    exemplum, ī, n. (= exempulum, v. eximo), eig. ein aus einer Menge gleichartiger Dinge Ausgewähltes, woran die ihnen gemeinschaftlichen Eigenschaften anschaulich werden; dah. I) als etw. Ähnliches, Nachgebildetes, 1) die Probe, das Muster von etwas, purpurae, tritici, Cornif. rhet. 4, 9.

    2) die Abschrift, Kopie, a) objektiv, Caesaris litterarum exemplum tibi misi, Cic.: tuae litterae, quarum exemplum legi, Cic. – b) subjektiv = der Inhalt, Wortlaut einer Schrift, litterae sunt allatae hoc exemplo, dieses Inhaltes, Cic.: alterae (tabulae testamenti) eodem exemplo relictae, gleiches Inhaltes, gleichlautende, Caes.

    3) in der Kunst = die Kopie, das Abbild in der Malerei, der Abdruck in der Bildnerei, hinc exemplum ut pingeretis, Plaut.: hic quoque exemplum (einen Abdruck als Marke) reliquit, Plaut. – dah. übtr., unum aliquem te ex barbatis illis exemplum (Abbild) imperii veteris, imaginem (Konterfei) antiquitatis intueri, Cic.: exemplum dei quisque est in imagine parva, Manil. – Homeri ingenium sine exemplo (gleichs. ohne Gegenstück) maximum, der über allen Vergleich erhabene, Vell.: u. so supra omnia exempla sanctissima uxor, Inscr. (s. Ruhnken Vell. 1, 5 in.).

    4) die ähnliche Art, Weise der Beschaffenheit und Handlungsweise nach, ad idem exemplum (auf dieselbe W.) somnium quam simile somniavit, Plaut.: Ch. Nomen patris ... quod ad exemplum est? (mit welchem [andern Namen] hat er Ähnlichkeit, auf welche Art lautet er?) Sy. Ad hoc exemplum Char ... (ähnlich so wie Char...). Ch. an Chares? an Charidemus? Plaut.: ad hoc exemplum (so wie du da bist, so wie du da aussiehst) te exornavi, Plaut.: credo istoc exemplo (in dieser Stellung) tibi esse eundum ad portam, Plaut.: nunc huc nunc illuc, exemplo nubis aquosae (wie eine W.) fertur, Ov. – quaestionem haberi eodem exemplo, quo M. Pomponius praetor habuisset, auf dieselbe Weise wie usw., ganz ähnlich wie usw., Liv.: uno exemplo vitam vivere, auf einerlei Weise, Plaut.: exemplo malo committi, auf bedenkliche Weise, Iuven. – im Plur., alqm omnibus od. pessumis exemplis cruciare od. excruciare, jmd. auf jede od. die schrecklichste Art martern, Plaut.: te omnes di malis exemplis perdant, Ter. (vgl. Lindemann Plaut. capt. 3, 5, 33).

    II) als etwas Nachzuahmendes = das Beispiel, Muster, A) in technischer Hinsicht, 1) im allg.: si musici vocem docentium, pictores opera priorum, rustici probatam experimento culturam in exemplum intuentur, achten als wie auf ein Muster auf usw., Quint.: tempora illa, quae sine exemplis fuerunt, Quint.: quae in exemplum assumimus (sc. in orationibus), was wir zum M. nehmen, Quint.

    2) insbes.: a) in der Baukunst = das Muster, Modell, aedes probant; sibi quisque inde exemplum expetunt, Plaut.: superposuit altissimam turrem in exemplum Alexandrini Phari, Suet. – b) in der Bildnerei u. Malerei = das Original, in mutum simulacrum ab animali exemplo (nach einem lebenden O.) transfertur, Cic.: illi fuit exemplorum eligendi potestas, Cic.: huiusmodi tractare exempla, Plaut. – c) der Entwurf, das Konzept zu einer Schrift, litterarum exemplum componere, Cic.: cum ad te harum (litterarum) exemplum in codicillis exaravi, Cic.

    B) in geistiger u. ethischer Hinsicht: 1) das Muster, Vorbild für unser Verhalten, feruntur enim ex optimis naturae et veritatis exemplis, sie sind von den besten Vorbildern, der Natur u. der Wahrheit, genommen, Cic.: ex. innocentiae, pudicitiae, ein M. von usw., Cic.: vir mali exempli, Sen.: vir exempli recti, ein M. von Geradheit, Cic.: magnum exemplum continentiae, Ter.: honestum ex., ein M. von Bescheidenheit, Tac.: exemplum capere ex alqo, sich ein Beispiel an jmd. nehmen, Ter.: so auch exemplum capere de alqo, Ter.: ab alqo, Cic. u. Liv.: u. hinc exemplum capere, Plaut.: u. exemplum petere ab alqo, Cic. u. Liv.

    2) das Beispiel = das Verfahren, Benehmen, die Handlung (Tat), insofern es od. sie nachahmenswert od. verabscheuungswürdig ist, inductum pessimum exemplum, ut optimum opponeretur, Plin. pan.: alqd aliorum exemplo institutoque facere, etwas nach anderer Beispiel und Vorgange tun, Cic.: more et exemplo populi Romani, nach der Sitte und dem Verfahren (Brauch) des usw., Caes.: se exemplo (nach anderer Beispiel, Vorgang) fecisse, quod fecisset, Cic.: exemplum dare, Tac.: dare in (für) omnes provincias exemplum, Tac.: dare magna exempla, Iuven.: inter exempla esse od. haberi, als B. dienen, Sen. u. Solin.: alcis exemplum sequi, sich jmds. Beispiel (Benehmen) zum Muster nehmen, Nep.: commoverat quosdam magnitudine exempli, durch die Erhabenheit seines Beispiels (Benehmens), Tac.: insigne Epponinae uxoris exemplum (das ausgezeichnete Benehmen) suo loco reddemus, Tac.: singulare omnium saeculorum exemplum ausae, Iustin.: exemplo carens (beispiellos) luctus erat, Lucan. 9, 169. – plus exemplo (durch ihr übles Beispiel) quam peccato nocent, Cic.: in alqo exemplum periculosum prodere, Cic. – ut huius urbis iura et exempla corrumperes, Rechtsbestimmungen u. Vorgänge (= Verfahren u. Normen in der Ausübung des Rechts), Cic. – sub hoc exemplo, nach diesem B. (Vorgange), Plin. ep. 1, 18, 5; 2, 6, 6 u.a.: sub his exemplis, nach diesen Vorgängen, Vell. 2, 127, 3.

    3) das Beispiel zur Nachachtung, Warnung, daswarnende Beispiel, das Strafbeispiel (vgl. Brix Plaut. capt. 688. Spalding Quint. 4, 1, 7. Gronov Liv. 2, 30, 1), a) im allg.: ex. bonum, utile, Tac.: ut arcendis sceleribus exemplum nobile esset, damit ein auffallendes B. gegeben würde, um usw., Liv.: exemplum severitatis edere, Cic.: ea in civitatem Carthaginiensium exempla edere, Liv.: uterque in te exempla edent, Ter.: dare ultionis exemplum, Tac.: dare exemplum praecavendi, Tac.: exemplum praebere, ut etc., Hor.: exemplo territus huius, Ov. – b) das Strafbeispiel, die Strafe (vgl. Held Caes. b.G. 1, 31. § 9), habet aliquid ex iniquo omne magnum exemplum, Tac.: deditos in fidem populi Romani omni ultimae crudelitatis exemplo laceratos ac deletos esse, Liv.: exemplum statuere in alqm u. in alqo, Ter., Cic. u.a.: u. so statuite exemplum impudenti, date pudori praemium, Plaut.: statuite exemplum, quantae poenae sint in civitate hominibus istius modi comparatae, Cornif. rhet. – u. bes. im Plur., meritum novissima exempla Mithridatem, verdient habe M. die härteste Strafe, Tac.: exempla in alqm facere od. edere, jmd. empfindlich bestrafen, Komik., Caes. u.a. (s. Ruhnken Ter. eun. 5, 4, 24. Drak. Liv. 29, 27, 4): in alqm omnia exempla cruciatusque edere, an jmd. qualvolle Strafen vollziehen, Caes.: exempla in eum fient, er wird empfindlich bestraft werden, Ter.: mala exempla, übel angewandte Strafbeispiele, Sall.

    III) als etwas einen ähnlichen Fall Erläuterndes, Beweisendes, Bestätigendes (als Synon. von documentum, s. Cornif. rhet. 4, 5. Cic. de inv. 1, 49), das Beispiel, hisce ego rebus exempla adiungerem, nisi etc., Cic.: fieri tamen potest, ut ex aliis legibus exempla ducamus, per quae appareat etc., Quint.: magna exempla casuum humanorum, Liv.: exemplum insigne mutationis rerum humanarum, Liv. (s. Fabri Liv. 22, 44, 5. Mützell Curt. 5, 4 [17], 5). – dah. exempli causā od. gratiā u. in exemplum, um als Beispiel zu dienen, um ein Beispiel zu geben od. anzuführen, beispielsweise (wenn ein histor. od. erdachtes Faktum zum Beweis usw. wirklich angeführt wird), exempli causā paucos nominavi, Cic.: in ea muliere etiamnunc, quasi exempli causā, vestigia antiqui officii remanent, Cic.: satis est unam rem, exempli gratiā, proferre, Nep.: vel exempli gratiā, in Verrem de L. Domitio, Quint.: ex quibus in exemplum pauca hinc inde subieci, Suet.

    lateinisch-deutsches > exemplum

  • 28 secreto

    sēcrētō, Adv. (secretus), I) abgesondert, beiseite, eo nunc ego secreto foras te huc seduxi, Plaut. aul. 133 G.: consilia secreto ab aliis coquebant, Liv. 3, 36, 2. – II) übtr.: a) besonders, für sich, de quibus suo loco dicam secretius, Colum. 11, 2, 25. – b) abseits = im stillen, ohne Zeugen, unter vier Augen, insgeheim, heimlich (Ggstz. palam, s. Oudend. Caes. b. G. 1, 31, 1), mirum quid solus secum secr. ille agat, Plaut.: petierunt, ut sibi secreto de sua omniumque salute cum eo agere liceret, Caes.: eadem secreto ab aliis quaerit, Caes.: ibi secreto monuit, ut etc., Sall.: secreto hoc audi, tecum habeto, Cic.: secreto velle loqui te aiebas, Hor. – Compar., et dicebat Simpliciano non palam, sed secretius et familiarius, Augustin. conf. 8, 2, 4: cum dicerent quaedam secretius suggerenda, Capit. Albin. 8, 2: quae (inflatio) ventrem interdum cum sono exonerat, interdum secretius (ziemlich lautlos), Sen. nat. qu. 5, 4, 2.

    lateinisch-deutsches > secreto

  • 29 arbor

    arbŏr (arbōs), ŏris, f. [st2]1 [-] arbre, bois. [st2]2 [-] navire, mât, rame. [st2]3 [-] javelot. [st2]4 [-] arbre du pressoir. [st2]5 [-] polype de mer.    - arbor alni, Varr.: l'aune.    - arbor Jovis, Ov.: l'arbre de Jupiter (le chêne).    - ex arbore simulacra fuere (= fuerunt), Plin.: les statues étaient en bois.    - Pelias arbor, Ov.: le navire Argo.    - pendere arbore, Sil.: être suspendu au mât.    - fluctus arbore verberare, Virg.: battre les flots de la rame.    - arbor infelix, Cic.: potence, croix.    - arbori infelici suspendere, Liv.: attacher à la potence.
    * * *
    arbŏr (arbōs), ŏris, f. [st2]1 [-] arbre, bois. [st2]2 [-] navire, mât, rame. [st2]3 [-] javelot. [st2]4 [-] arbre du pressoir. [st2]5 [-] polype de mer.    - arbor alni, Varr.: l'aune.    - arbor Jovis, Ov.: l'arbre de Jupiter (le chêne).    - ex arbore simulacra fuere (= fuerunt), Plin.: les statues étaient en bois.    - Pelias arbor, Ov.: le navire Argo.    - pendere arbore, Sil.: être suspendu au mât.    - fluctus arbore verberare, Virg.: battre les flots de la rame.    - arbor infelix, Cic.: potence, croix.    - arbori infelici suspendere, Liv.: attacher à la potence.
    * * *
        Arbor, huius arboris, pen. cor. f. g. Arbre.
    \
        Arbor, Malus est nauis. Iuuenal. L'arbre d'une navire.
    \
        Arbor, est pars torcularis apud Cat. L'arbre d'un pressoir.
    \
        Bifera. Plin. Qui porte deux fois l'an.
    \
        Caelebs. Plin. Qui n'ha point de vigne plantee au pied.
    \
        Arboris exesae antrum. Virgil. Le creux d'un arbre mangé de vieillesse.
    \
        Foelix arbor. Ouid. Qui porte fruict, Arbre fruictier.
    \
        Inanis. Ouid. Creuse. \ Incurua. Plin. Courbee.
    \
        Indociles nasci arbores. Pli. Qui ne scavent ou peuvent naistre.
    \
        Infoelix arbor. Plin. Qui ne porte point de fruict.
    \
        Iouis arbor. Ouid. Un chesne.
    \
        Peregrinae arbores. Plin. D'estrange pais.
    \
        Trifera. Columel. Qui porte trois fois l'an.
    \
        Vidua. Horat. Qui n'ha point de vigne au pied.
    \
        Ablaqueare arbores. Columel. Deschausser. Vide suo loco.
    \
        Assurgere in arborem. Plin. Croistre aussi hault qu'un arbre.
    \
        Canescit arbor. Cic. Vieillist.
    \
        Castrare arbores Plin. Les percer au bas.
    \
        Circunfodere arbores, et operire, vel adobruere. Columel. Les rechausser, et leur recouvrir le pied de terre.
    \
        Claudere arborem restibus. Columel. Clorre.
    \
        Inarare arbores. Columel. Labourer.
    \
        Induerat se pomis arbor. Virgil. S'estoit chargee et revestue de pommes.
    \
        Luxuriantur arbores. Columel. Quand ils produisent trop de branches superflues.
    \
        Maritare arborem. Columel. Marier un arbre à un sep de vigne, Luy planter un sep de vigne au pied.
    \
        Nutant arbores. Plin. Sont enclinees, Pendent, Penchent.

    Dictionarium latinogallicum > arbor

  • 30 assigno

    assigno, (adsigno), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] marquer d'un signe, signer, imprimer un sceau, sceller; au fig.: signaler. [st2]2 [-] assigner, répartir, attribuer, distribuer, partager, donner, confier, remettre. [st2]3 [-] attribuer, mettre sur le compte de, imputer.    - alicui jugera quinquaginta assignare: attribuer cinquante jugères à qqn.    - assignare agros militibus (dat.), Cic.: distribuer des terres aux soldats.    - culpam fortunae adsignare, Cic. Verr. 2, 5, 50: rejeter la faute sur la fortune.
    * * *
    assigno, (adsigno), āre, āvi, ātum - tr. - [st2]1 [-] marquer d'un signe, signer, imprimer un sceau, sceller; au fig.: signaler. [st2]2 [-] assigner, répartir, attribuer, distribuer, partager, donner, confier, remettre. [st2]3 [-] attribuer, mettre sur le compte de, imputer.    - alicui jugera quinquaginta assignare: attribuer cinquante jugères à qqn.    - assignare agros militibus (dat.), Cic.: distribuer des terres aux soldats.    - culpam fortunae adsignare, Cic. Verr. 2, 5, 50: rejeter la faute sur la fortune.
    * * *
        Assigno, assignas, assignare. Liu. Bailler par assignation: comme les Romains faisoyent aucunesfois quand ils departissoyent quelque contree à un nombre de vieux souldats, Assigner.
    \
        Assignati a Praetore apparitores. Cic. Ordonnez, deputez, et assignez.
    \
        Natura auibus caelum assignauit. Plin. Nature a establi, baillé et assigné l'air aux oiseaus.
    \
        Assignare aliquid suo loco. Colum. Mettre en son lieu qui luy est deputé et ordonné.
    \
        Assignare morbos certis partibus. Cel. Attribuer particulierement à certaines parties du corps.
    \
        Assignatum tempus implere. Pli. iu. Employer le temps prefix.
    \
        Assignare. Cic. Bailler et rejecter le blasme, la coulpe, le tort sur aucun, Attribuer, Imputer.
    \
        Assignare infinitatem Deo. Plin. Attribuer.
    \
        Assignare culpam fortunae. Cic. Blasmer fortune, Dire que fortune soit cause d'aucun mal.

    Dictionarium latinogallicum > assigno

  • 31 dispartio

    c. dispertio.
    * * *
    c. dispertio.
    * * *
        Dispartio, dispartis, dispartiui, quod et Dispertio per e secundam vocalem dicitur. Vide suo loco. Plaut. Departir, Diviser, Partir en deux ou plusieurs parties, Mespartir.

    Dictionarium latinogallicum > dispartio

  • 32 os

    [st1]1 [-] ōs, ōris, n.:    - dat.-abl. plur. oribus Varr. L. 7, 64; Virg. En. 8, 486. a - bouche, gueule, museau, bec.    - Cic. Nat. 2, 122; Pis. 13, etc..    - alicujus postremum spiritum ore excipere, Cic. Verr. 5, 118: recueillir sur les lèvres le dernier souffle de qqn.    - cf. Virg. En. 4, 684.    - esse in ore omnium, in ore vulgi, Cic. Verr. 2, 56; 1, 121; ou esse omnibus in ore, Cic. Lael. 2: être dans la bouche de tout le monde, faire l'objet des propos de la foule.    - volitare per ora virum, Enn. d. Cic. Tusc. 1, 34: voler sur les lèvres des hommes.    - in ore (semper) habere aliquid, aliquem: avoir constamment qqch, qqn à bouche, citer constamment qqch, qqn.    - cf. Cic. Fam. 6, 18, 5; 5, 16, 2; Fin. 2, 22; 3, 37.    - habent in ore nos ingratos, Cic. Att. 14, 22, 2: on parle constamment de mon ingratitude.    - orationi Caepionis ore respondit Aelius, Cic. Br. 169: à ce discours Aelius fit une réponse par la bouche de Cépion [prononcée par...].    - uno ore, Cic. Lael. 86: d'une seule voix, unanimement.    - ore tenus, Tac. An. 15, 45: jusqu'à la bouche seulement, en parole seulement.    - quasi pleniore ore laudare aliquid, Cic. Off. 1, 61: louer qqch comme d'une voix plus pleine, avec plus d'enthousiasme.    - in ore gladii, Vulg.: sous le tranchant du glaive. b - entrée, ouverture; embouchure.    - in Ponti ore et angustiis, Cic. Verr. 4, 129: à l'entrée et dans le détroit du Pont-Euxin.    - in ore portus, Cic. Verr. 5, 30: à l'ouverture du port.    - os ulceris, Virg. G. 3, 454: l'orifice de l'ulcère.    - os Tiberis, Liv. 1, 33: embouchure du Tibre. d - visage, face, figure.    - Cic. Cat. 4, 1; Off. 1, 102; de Or. 3, 221.    - os Gorgonis, Cic. Verr. 4, 124: la tête de Méduse. --- cf. Tac. An. 1, 61.    - aliquem in os laudare, Ter. Ad. 269: louer qqn en face.    - in ore omnium versari, Cic. Amer. 16: se montrer à la face de tous, être sous les yeux de tout le monde.    - in ore parentum liberos jugulat, Sen. Ben. 7, 19, 8: il égorge les enfants sous les yeux de leurs parents.    - cf. Cic. Verr. 2, 81; Tac. H. 3, 77.    - alicui ante os esse, Cic. Rep. 3, 15: être sous les regards de qqn.    - ante ora conjugum, Liv. 28, 19, 12: sous les regards des épouses.    - incedunt per ora vestra magnifici, Sall. J. 31, 10: ils marchent devant vous, hautains.    - os ducere, Cic. Or. 86: grimacer, cf. Cic. de Or. 3, 222. g - physionomie, air [en tant qu'expression des sentiments, cf. frons.    - quod habent os, Cic. R. Post. 34: quel front ils ont !    - ore durissimo esse, Cic. Quinct. 77: être de la dernière impudence.    - os hominis cognoscite, Cic. Verr. 4, 66: apprenez à connaître l'effronterie du personnage.    - nostis os hominis, nostis audaciam, Cic. Verr. 2, 2, 20: vous connaissez l’effronterie du personnage, vous connaissez son audace.    - cf. Cic. de Or. 1, 175; Clu. 65, etc. h - bec (de navire), proue.    - ora navium rostrata, Hor. Epo. 4, 17: proues munies d'éperons. [st1]2 [-] ŏs, ossis, n.:    - forme ossum, i, n., v. Charis. 139, 3; Prisc. 7, 37 --- ossu Char. 139, 4 ; Prisc. 6, 69; plur. ossua CIL 1, 1010, etc.; gén. ossuum Pac. Tr. 102; ossuorum Ps. Cypr. alcat. 6.    - [gr]gr. ὀστοῦν-οῦ.    - voir la déclinaison. a - os, ossement.    - cineri atque ossibus alicujus solacium reportare, Cic. Verr. 5, 128: rapporter une consolation aux cendres et aux restes [os] de qqn.    - ossa ac pellis totust (= totus est), Plaut. Aul.: il n'a que la peau et les os.    - ossa atque pellis sum, Plaut. Capt. 135: je n'ai que la peau et les os.    - ossa legere, Sen. Ben. 5, 24, 3: extraire les esquilles (d'une blessure).    - ossa legere, Virg. En. 6, 228: recueillir les restes (après incinération).    - ossa (orationis), Cic.: la charpente du discours. b - moelle des os = fond de l'être.    - exarsit juveni dolor ossibus ingens, Virg. En. 5, 172: un violent ressentiment s'alluma dans le coeur du jeune homme. d - le squelette, les dehors, l'apparence.    - ossa nudare, Cic. Fin. 4, 6: décharner des os [avoir un style décharné]. e - la partie la plus intime d'un arbre, d'un fruit coeur, noyau.    - Plin. 17, 252; Suet. Claud. 8.
    * * *
    [st1]1 [-] ōs, ōris, n.:    - dat.-abl. plur. oribus Varr. L. 7, 64; Virg. En. 8, 486. a - bouche, gueule, museau, bec.    - Cic. Nat. 2, 122; Pis. 13, etc..    - alicujus postremum spiritum ore excipere, Cic. Verr. 5, 118: recueillir sur les lèvres le dernier souffle de qqn.    - cf. Virg. En. 4, 684.    - esse in ore omnium, in ore vulgi, Cic. Verr. 2, 56; 1, 121; ou esse omnibus in ore, Cic. Lael. 2: être dans la bouche de tout le monde, faire l'objet des propos de la foule.    - volitare per ora virum, Enn. d. Cic. Tusc. 1, 34: voler sur les lèvres des hommes.    - in ore (semper) habere aliquid, aliquem: avoir constamment qqch, qqn à bouche, citer constamment qqch, qqn.    - cf. Cic. Fam. 6, 18, 5; 5, 16, 2; Fin. 2, 22; 3, 37.    - habent in ore nos ingratos, Cic. Att. 14, 22, 2: on parle constamment de mon ingratitude.    - orationi Caepionis ore respondit Aelius, Cic. Br. 169: à ce discours Aelius fit une réponse par la bouche de Cépion [prononcée par...].    - uno ore, Cic. Lael. 86: d'une seule voix, unanimement.    - ore tenus, Tac. An. 15, 45: jusqu'à la bouche seulement, en parole seulement.    - quasi pleniore ore laudare aliquid, Cic. Off. 1, 61: louer qqch comme d'une voix plus pleine, avec plus d'enthousiasme.    - in ore gladii, Vulg.: sous le tranchant du glaive. b - entrée, ouverture; embouchure.    - in Ponti ore et angustiis, Cic. Verr. 4, 129: à l'entrée et dans le détroit du Pont-Euxin.    - in ore portus, Cic. Verr. 5, 30: à l'ouverture du port.    - os ulceris, Virg. G. 3, 454: l'orifice de l'ulcère.    - os Tiberis, Liv. 1, 33: embouchure du Tibre. d - visage, face, figure.    - Cic. Cat. 4, 1; Off. 1, 102; de Or. 3, 221.    - os Gorgonis, Cic. Verr. 4, 124: la tête de Méduse. --- cf. Tac. An. 1, 61.    - aliquem in os laudare, Ter. Ad. 269: louer qqn en face.    - in ore omnium versari, Cic. Amer. 16: se montrer à la face de tous, être sous les yeux de tout le monde.    - in ore parentum liberos jugulat, Sen. Ben. 7, 19, 8: il égorge les enfants sous les yeux de leurs parents.    - cf. Cic. Verr. 2, 81; Tac. H. 3, 77.    - alicui ante os esse, Cic. Rep. 3, 15: être sous les regards de qqn.    - ante ora conjugum, Liv. 28, 19, 12: sous les regards des épouses.    - incedunt per ora vestra magnifici, Sall. J. 31, 10: ils marchent devant vous, hautains.    - os ducere, Cic. Or. 86: grimacer, cf. Cic. de Or. 3, 222. g - physionomie, air [en tant qu'expression des sentiments, cf. frons.    - quod habent os, Cic. R. Post. 34: quel front ils ont !    - ore durissimo esse, Cic. Quinct. 77: être de la dernière impudence.    - os hominis cognoscite, Cic. Verr. 4, 66: apprenez à connaître l'effronterie du personnage.    - nostis os hominis, nostis audaciam, Cic. Verr. 2, 2, 20: vous connaissez l’effronterie du personnage, vous connaissez son audace.    - cf. Cic. de Or. 1, 175; Clu. 65, etc. h - bec (de navire), proue.    - ora navium rostrata, Hor. Epo. 4, 17: proues munies d'éperons. [st1]2 [-] ŏs, ossis, n.:    - forme ossum, i, n., v. Charis. 139, 3; Prisc. 7, 37 --- ossu Char. 139, 4 ; Prisc. 6, 69; plur. ossua CIL 1, 1010, etc.; gén. ossuum Pac. Tr. 102; ossuorum Ps. Cypr. alcat. 6.    - [gr]gr. ὀστοῦν-οῦ.    - voir la déclinaison. a - os, ossement.    - cineri atque ossibus alicujus solacium reportare, Cic. Verr. 5, 128: rapporter une consolation aux cendres et aux restes [os] de qqn.    - ossa ac pellis totust (= totus est), Plaut. Aul.: il n'a que la peau et les os.    - ossa atque pellis sum, Plaut. Capt. 135: je n'ai que la peau et les os.    - ossa legere, Sen. Ben. 5, 24, 3: extraire les esquilles (d'une blessure).    - ossa legere, Virg. En. 6, 228: recueillir les restes (après incinération).    - ossa (orationis), Cic.: la charpente du discours. b - moelle des os = fond de l'être.    - exarsit juveni dolor ossibus ingens, Virg. En. 5, 172: un violent ressentiment s'alluma dans le coeur du jeune homme. d - le squelette, les dehors, l'apparence.    - ossa nudare, Cic. Fin. 4, 6: décharner des os [avoir un style décharné]. e - la partie la plus intime d'un arbre, d'un fruit coeur, noyau.    - Plin. 17, 252; Suet. Claud. 8.
    * * *
    I.
        Os, oris, neut. gen. Plin. La bouche.
    \
        Os humerosque Deo similis. Virgil. Resemblant de face à Dieu.
    \
        Mithridates rex Ponti duarum et viginti gentium ore loquebatur. Plin. iunior. Il parloit vingtdeux langages.
    \
        Dos. Ouid. Le don et grace de bien parler et chanter.
    \
        Inanitas. Quintil. Le creux de la bouche.
    \
        Grauis odor oris. Ouid. Puanteur de bouche.
    \
        Cornea. Ouid. Le bec. \ Dulce os. Ouid. Eloquent.
    \
        Durum. Terent. Un effronté et eshonté.
    \
        Falsi oris ambages. Ouid. Menteries, Mensonges.
    \
        Impudens. Terent. Un effronté et eshonté, Un impudent.
    \
        Laeuum. Horat. Le costé gauche du visage.
    \
        Laxum. Sil. Grande et large bouche.
    \
        - omnes Vno ore authores fuere, vt praecipitem hanc daret. Terent. Tout d'un accord et consentement, Touts d'une voix.
    \
        Aperit ora futuris Cassandra. Virg. Pour dire les choses futures.
    \
        Sublimi ore canere aliquem. Claud. Escrire ses louanges en hault style.
    \
        Colligit os rabiem. Ouid. Son visage prend la mine et contenance d'un forcené et enragé.
    \
        Comprimere ora. Ouid. Clorre la bouche.
    \
        Confudit ora infractis ossibus. Ouid. Il luy rompit ou cassa et esmarmela tellement les os du visage, qu'il ne luy demoura aucune figure d'homme.
    \
        Vno ore consentiunt omnes de vtilitate amicitiae. Cic. Sont touts d'un accord et opinion.
    \
        Dolor contrahit ora populi. Ouid. Contriste et fait rechigner.
    \
        Conuertere ora vulgi. Horat. Attirer le peuple à nous regarder par admiration.
    \
        Discutit ora saxo. Ouid. Il luy casse ou rompt et escache la teste contre une roche.
    \
        Distorquere os. Terent. Faire laide mine ou grimace, Tordre la bouche.
    \
        Ducere os. Cic. Faire laide mine ou grimace de la bouche.
    \
        Efferre ora. Virgil. Lever la teste.
    \
        Eluere os. Cels. Laver la bouche.
    \
        Ora ad ora ferre. Ouid. Baiser.
    \
        Per ora hominum ferri. Plin. iunior. Estre publié et divulgué.
    \
        Flectere os in moestitiam. Tacit. Contrefaire le triste et ennuyé.
    \
        Virginis os habitumque gerens. Virgil. Ayant l'habit et face de vierge.
    \
        Imponere os alicui. Ouid. Reposer sa teste sur luy.
    \
        Pallor albus ora inficit. Horat. Le visage luy devient palle.
    \
        Os alicui laedere. Terent. Mesdire d'aucun en sa presence.
    \
        Halitum alicuius ore legere. Virgil. Recevoir son haleine.
    \
        Rotundo ore loqui. Horat. Parfaictement bien.
    \
        Os ad male andiendum praebere. Cic. Se laisser dire oultrages en son nez et à son visage.
    \
        Praebere os ad contumeliam. Liu. Se faire mocquer de soy. B.
    \
        Primaque ferratis praefigunt ora capistris. Virgil. Ils mettent aux veaulx ou chevreaulx desja grands, des muselieres garnies de cloux poinctuz, pour les garder de tetter leurs meres.
    \
        Soluere ora. Ouid. Ouvrir la bouche pour parler.
    \
        Sublinere os. Plaut. Se mocquer d'aucun, et le tromper.
    \
        Durissimo ore esse. Cic. Estre fort effronté et eshonté ou impudent.
    \
        In ore est omni populo. Terent. Tout le peuple en parle.
    \
        Tibi valde solet in ore esse. Cic. Tu en parles souvent.
    \
        Tenebant ora intenti. Virgil. Ils ne disoyent mot.
    \
        Vacant epulis ora. Ouid. N'ont que manger, ou S'abstiennent de manger.
    \
        Venire in ora hominum. Horat. Venir en bruit.
    \
        In ore vulgi et in communibus prouerbiis istius iniquitas versatur. Cic. Le peuple en tient ses comptes et propos.
    \
        Vigent in ore illi. Cic. Sont fort louez et en bruit.
    \
        Volitare per ora virum. Virgil. Estre fort en bruit parmi les hommes.
    \
        Os hominis, insignemque impudentiam cognoscite. Cic. La hardiesse et oultrecuidance.
    \
        Ego tamen os vt videam hominis expecto. Cicero. J'ay grand'envie de veoir sa mine et contenance.
    \
        In ore eius iugulatur. Tacit. En sa presence.
    \
        Ante ora patrum oppetere. Virgil. Mourir devant les yeulx et en la presence de, etc.
    \
        Os, Ouverture.
    \
        Os portus. Cic. L'entree d'un port, La bouche.
    \
        Discordia ora. Virgil. Langages differents et discordants.
    II.
        Os, ossis, neut. gen. Cic. Un os.
    \
        Asperare sagittas ossibus. Tacitus. Mettre des os poinctuz au bout des fleiches en lieu de fer.
    \
        Condere terrae ossa alicuius. Virgil. Enterrer.
    \
        Excidunt ossa, suo loco mouentur, vel promouentur. Celsus. Se disloquent, ou desboistent.
    \
        Reponere os. Celsus. Remettre un os qui estoit desnoué et disloqué, Le remboister.
    \
        Ossa olearum et palmularum. Sueton. Les noyaulx.

    Dictionarium latinogallicum > os

  • 33 sublate

    sublātē, adv. [st2]1 [-] à une grande hauteur. [st2]2 [-] dans un style élevé, pompeusement. [st2]3 [-] superbement.
    * * *
    sublātē, adv. [st2]1 [-] à une grande hauteur. [st2]2 [-] dans un style élevé, pompeusement. [st2]3 [-] superbement.
    * * *
    I.
        Sublate, pen. prod. Aduerbium a Sublatus participio verbi Sustollo, Vide suo loco. Magnifiquement et haultement.
    II.
        Sublate, Aduerbium, vnde Sublate dicere: cui opponitur Attenuate. Cic. En hault style.
    \
        Sublate de se dicere. Cic. Parler de soy orgueilleusement et haultainement.
    III.
        Sublate, penul. prod. Aduerbium: vt Sublatius de se dicere. Cic. Haultement.

    Dictionarium latinogallicum > sublate

  • 34 exemplum

    exemplum, ī, n. (= exempulum, v. eximo), eig. ein aus einer Menge gleichartiger Dinge Ausgewähltes, woran die ihnen gemeinschaftlichen Eigenschaften anschaulich werden; dah. I) als etw. Ähnliches, Nachgebildetes, 1) die Probe, das Muster von etwas, purpurae, tritici, Cornif. rhet. 4, 9.
    2) die Abschrift, Kopie, a) objektiv, Caesaris litterarum exemplum tibi misi, Cic.: tuae litterae, quarum exemplum legi, Cic. – b) subjektiv = der Inhalt, Wortlaut einer Schrift, litterae sunt allatae hoc exemplo, dieses Inhaltes, Cic.: alterae (tabulae testamenti) eodem exemplo relictae, gleiches Inhaltes, gleichlautende, Caes.
    3) in der Kunst = die Kopie, das Abbild in der Malerei, der Abdruck in der Bildnerei, hinc exemplum ut pingeretis, Plaut.: hic quoque exemplum (einen Abdruck als Marke) reliquit, Plaut. – dah. übtr., unum aliquem te ex barbatis illis exemplum (Abbild) imperii veteris, imaginem (Konterfei) antiquitatis intueri, Cic.: exemplum dei quisque est in imagine parva, Manil. – Homeri ingenium sine exemplo (gleichs. ohne Gegenstück) maximum, der über allen Vergleich erhabene, Vell.: u. so supra omnia exempla sanctissima uxor, Inscr. (s. Ruhnken Vell. 1, 5 in.).
    ————
    Handlungsweise nach, ad idem exemplum (auf dieselbe W.) somnium quam simile somniavit, Plaut.: Ch. Nomen patris ... quod ad exemplum est? (mit welchem [andern Namen] hat er Ähnlichkeit, auf welche Art lautet er?) Sy. Ad hoc exemplum Char ... (ähnlich so wie Char...). Ch. an Chares? an Charidemus? Plaut.: ad hoc exemplum (so wie du da bist, so wie du da aussiehst) te exornavi, Plaut.: credo istoc exemplo (in dieser Stellung) tibi esse eundum ad portam, Plaut.: nunc huc nunc illuc, exemplo nubis aquosae (wie eine W.) fertur, Ov. – quaestionem haberi eodem exemplo, quo M. Pomponius praetor habuisset, auf dieselbe Weise wie usw., ganz ähnlich wie usw., Liv.: uno exemplo vitam vivere, auf einerlei Weise, Plaut.: exemplo malo committi, auf bedenkliche Weise, Iuven. – im Plur., alqm omnibus od. pessumis exemplis cruciare od. excruciare, jmd. auf jede od. die schrecklichste Art martern, Plaut.: te omnes di malis exemplis perdant, Ter. (vgl. Lindemann Plaut. capt. 3, 5, 33).
    II) als etwas Nachzuahmendes = das Beispiel, Muster, A) in technischer Hinsicht, 1) im allg.: si musici vocem docentium, pictores opera priorum, rustici probatam experimento culturam in exemplum intuentur, achten als wie auf ein Muster auf usw., Quint.: tempora illa, quae sine exemplis fuerunt, Quint.: quae in exemplum assumimus (sc. in orationi-
    ————
    bus), was wir zum M. nehmen, Quint.
    2) insbes.: a) in der Baukunst = das Muster, Modell, aedes probant; sibi quisque inde exemplum expetunt, Plaut.: superposuit altissimam turrem in exemplum Alexandrini Phari, Suet. – b) in der Bildnerei u. Malerei = das Original, in mutum simulacrum ab animali exemplo (nach einem lebenden O.) transfertur, Cic.: illi fuit exemplorum eligendi potestas, Cic.: huiusmodi tractare exempla, Plaut. – c) der Entwurf, das Konzept zu einer Schrift, litterarum exemplum componere, Cic.: cum ad te harum (litterarum) exemplum in codicillis exaravi, Cic.
    B) in geistiger u. ethischer Hinsicht: 1) das Muster, Vorbild für unser Verhalten, feruntur enim ex optimis naturae et veritatis exemplis, sie sind von den besten Vorbildern, der Natur u. der Wahrheit, genommen, Cic.: ex. innocentiae, pudicitiae, ein M. von usw., Cic.: vir mali exempli, Sen.: vir exempli recti, ein M. von Geradheit, Cic.: magnum exemplum continentiae, Ter.: honestum ex., ein M. von Bescheidenheit, Tac.: exemplum capere ex alqo, sich ein Beispiel an jmd. nehmen, Ter.: so auch exemplum capere de alqo, Ter.: ab alqo, Cic. u. Liv.: u. hinc exemplum capere, Plaut.: u. exemplum petere ab alqo, Cic. u. Liv.
    2) das Beispiel = das Verfahren, Benehmen, die Handlung (Tat), insofern es od. sie nachahmenswert
    ————
    od. verabscheuungswürdig ist, inductum pessimum exemplum, ut optimum opponeretur, Plin. pan.: alqd aliorum exemplo institutoque facere, etwas nach anderer Beispiel und Vorgange tun, Cic.: more et exemplo populi Romani, nach der Sitte und dem Verfahren (Brauch) des usw., Caes.: se exemplo (nach anderer Beispiel, Vorgang) fecisse, quod fecisset, Cic.: exemplum dare, Tac.: dare in (für) omnes provincias exemplum, Tac.: dare magna exempla, Iuven.: inter exempla esse od. haberi, als B. dienen, Sen. u. Solin.: alcis exemplum sequi, sich jmds. Beispiel (Benehmen) zum Muster nehmen, Nep.: commoverat quosdam magnitudine exempli, durch die Erhabenheit seines Beispiels (Benehmens), Tac.: insigne Epponinae uxoris exemplum (das ausgezeichnete Benehmen) suo loco reddemus, Tac.: singulare omnium saeculorum exemplum ausae, Iustin.: exemplo carens (beispiellos) luctus erat, Lucan. 9, 169. – plus exemplo (durch ihr übles Beispiel) quam peccato nocent, Cic.: in alqo exemplum periculosum prodere, Cic. – ut huius urbis iura et exempla corrumperes, Rechtsbestimmungen u. Vorgänge (= Verfahren u. Normen in der Ausübung des Rechts), Cic. – sub hoc exemplo, nach diesem B. (Vorgange), Plin. ep. 1, 18, 5; 2, 6, 6 u.a.: sub his exemplis, nach diesen Vorgängen, Vell. 2, 127, 3.
    3) das Beispiel zur Nachachtung, Warnung, das
    ————
    warnende Beispiel, das Strafbeispiel (vgl. Brix Plaut. capt. 688. Spalding Quint. 4, 1, 7. Gronov Liv. 2, 30, 1), a) im allg.: ex. bonum, utile, Tac.: ut arcendis sceleribus exemplum nobile esset, damit ein auffallendes B. gegeben würde, um usw., Liv.: exemplum severitatis edere, Cic.: ea in civitatem Carthaginiensium exempla edere, Liv.: uterque in te exempla edent, Ter.: dare ultionis exemplum, Tac.: dare exemplum praecavendi, Tac.: exemplum praebere, ut etc., Hor.: exemplo territus huius, Ov. – b) das Strafbeispiel, die Strafe (vgl. Held Caes. b.G. 1, 31. § 9), habet aliquid ex iniquo omne magnum exemplum, Tac.: deditos in fidem populi Romani omni ultimae crudelitatis exemplo laceratos ac deletos esse, Liv.: exemplum statuere in alqm u. in alqo, Ter., Cic. u.a.: u. so statuite exemplum impudenti, date pudori praemium, Plaut.: statuite exemplum, quantae poenae sint in civitate hominibus istius modi comparatae, Cornif. rhet. – u. bes. im Plur., meritum novissima exempla Mithridatem, verdient habe M. die härteste Strafe, Tac.: exempla in alqm facere od. edere, jmd. empfindlich bestrafen, Komik., Caes. u.a. (s. Ruhnken Ter. eun. 5, 4, 24. Drak. Liv. 29, 27, 4): in alqm omnia exempla cruciatusque edere, an jmd. qualvolle Strafen vollziehen, Caes.: exempla in eum fient, er wird empfindlich bestraft werden, Ter.: mala exempla, übel angewandte Strafbeispiele, Sall.
    ————
    III) als etwas einen ähnlichen Fall Erläuterndes, Beweisendes, Bestätigendes (als Synon. von documentum, s. Cornif. rhet. 4, 5. Cic. de inv. 1, 49), das Beispiel, hisce ego rebus exempla adiungerem, nisi etc., Cic.: fieri tamen potest, ut ex aliis legibus exempla ducamus, per quae appareat etc., Quint.: magna exempla casuum humanorum, Liv.: exemplum insigne mutationis rerum humanarum, Liv. (s. Fabri Liv. 22, 44, 5. Mützell Curt. 5, 4 [17], 5). – dah. exempli causā od. gratiā u. in exemplum, um als Beispiel zu dienen, um ein Beispiel zu geben od. anzuführen, beispielsweise (wenn ein histor. od. erdachtes Faktum zum Beweis usw. wirklich angeführt wird), exempli causā paucos nominavi, Cic.: in ea muliere etiamnunc, quasi exempli causā, vestigia antiqui officii remanent, Cic.: satis est unam rem, exempli gratiā, proferre, Nep.: vel exempli gratiā, in Verrem de L. Domitio, Quint.: ex quibus in exemplum pauca hinc inde subieci, Suet.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > exemplum

  • 35 secreto

    sēcrētō, Adv. (secretus), I) abgesondert, beiseite, eo nunc ego secreto foras te huc seduxi, Plaut. aul. 133 G.: consilia secreto ab aliis coquebant, Liv. 3, 36, 2. – II) übtr.: a) besonders, für sich, de quibus suo loco dicam secretius, Colum. 11, 2, 25. – b) abseits = im stillen, ohne Zeugen, unter vier Augen, insgeheim, heimlich (Ggstz. palam, s. Oudend. Caes. b. G. 1, 31, 1), mirum quid solus secum secr. ille agat, Plaut.: petierunt, ut sibi secreto de sua omniumque salute cum eo agere liceret, Caes.: eadem secreto ab aliis quaerit, Caes.: ibi secreto monuit, ut etc., Sall.: secreto hoc audi, tecum habeto, Cic.: secreto velle loqui te aiebas, Hor. – Compar., et dicebat Simpliciano non palam, sed secretius et familiarius, Augustin. conf. 8, 2, 4: cum dicerent quaedam secretius suggerenda, Capit. Albin. 8, 2: quae (inflatio) ventrem interdum cum sono exonerat, interdum secretius (ziemlich lautlos), Sen. nat. qu. 5, 4, 2.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > secreto

  • 36 digero

    dī-gĕro, gessi, gestum, 3, v. a., to force apart, separate, divide, distribute (cf.: dispono, distribuo, divido, dispenso, ordino, compono).
    I.
    Lit.
    A.
    Ingen. (so mostly post-Aug.):

    (insulae) interdum discordantibus ventis digeruntur (opp. junctae copulataeque),

    Plin. Ep. 8, 20, 6; cf.

    nubes (opp. congregare),

    Sen. Q. N. 7, 22:

    nimbos,

    Plin. 31, 4, 30, § 53; Plin. Ep. 2, 17, 9:

    digesti colores,

    Ov. F. 5, 213:

    stercoris pars in prata digerenda,

    Col. 11, 2, 18:

    radix digesta,

    Plin. 24, 17, 102, § 161:

    inque canes totidem trunco digestus ab uno Cerberus,

    divided, separated, Ov. H. 9, 93; cf.: Nilus [p. 577] septem in cornua, id. M. 9, 774 (for which, septem discretus in ostia Nilus, id. ib. 5, 324):

    Crete centum per urbes,

    id. H. 10, 67:

    populus Romanus in classes (coupled with distributus),

    Flor. 1, 6, 4 et saep.; cf. Ov. F. 6, 83.— Poet.:

    (augur Thestorides) novem volucres in belli digerit annos,

    i. e. explains, interprets, Ov. M. 12, 21 (cf. omina, Verg. A. 2, 182).—
    B.
    In partic.
    1.
    (Post-Aug.): cibum, to cut up, divide:

    (dentes) qui digerunt cibum,

    Plin. 11, 37, 61, § 160;

    and still more freq., like the class. concoquere,

    to digest, Sen. Controv. 1 prooem.; Cels. 3, 4; 4, 7; Quint. 10, 1, 19 al.—
    2.
    In medic. lang., to dissolve, dissipate morbid matter, Cels. 5, 18 (twice); 1, 9 fin.; 2, 17 al.; Plin. 26, 7, 25, § 41 al.— Very freq. and class.,
    3.
    With the accessory notion of arrangement, to distribute, arrange, dispose, set in order:

    quas (accepti tabulas) diligentissime legi et digessi,

    Cic. Verr. 2, 1, 23; cf. id. Rosc. Com. 3, 9:

    capillos,

    Ov. Am. 1, 7, 11: crines, Col. poet. 10, 165; cf.:

    crines ordine,

    Mart. 3, 63:

    asparagum,

    to plant in regular rows, Cato R. R. 161, 3; Plin. 19, 8, 42, § 149; cf. Verg. G. 2, 54 and 267:

    bibliothecam,

    to arrange, Suet. Caes. 44:

    carmina in numerum,

    Verg. A. 3, 446 (ordinat, disponit, Serv.).
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to distribute (rare and not ante-Aug.):

    quam meruit solus poenam digessit in omnes,

    Ov. M. 14, 469; cf.:

    mala per annos longos,

    id. Pont. 1, 4, 9:

    tempora,

    id. F. 1, 27; cf.:

    annum in totidem species,

    Tac. G. 26 et saep.—Freq. and class.,
    B.
    In partic., to arrange, set in order, distribute:

    mandata,

    Cic. Q. Fr. 2, 14, 3:

    quaestiones,

    Quint. 11, 2, 37; cf. id. 10, 4, 1 Spald. N. cr.:

    reliquos usus ejus suo loco,

    to relate in order, Plin. 29, 2, 10, § 37 et saep.:

    omina,

    interprets, Verg. A. 2, 182 (cf. above, no. I. A. fin.):

    post descripte et electe in genus quodque causae, quid cuique conveniat, ex hac copia digeremus,

    Cic. Inv. 1, 30, 49; cf. id. de Or. 1, 41, 186:

    omne jus civile in genera,

    id. ib. 1, 42, 190:

    commentarios in libros,

    Quint. 10, 7, 30:

    res in ordinem,

    id. ib. 7 prooem. §

    1: argumenta in digitos,

    id. 11, 3, 114:

    commentarium per genera usus sui,

    Plin. 29, 1, 8, § 15 et saep.—With a relat. clause:

    nec quid quoque anno actum sit, in tanta vetustate non modo rerum sed etiam auctorum digerere possis,

    Liv. 2, 21, 4: senium, digest, i. e. endure, Val. Fl. 8, 92 (cf. gêras hepsein, Pind. Olym. 1, 133).—
    C.
    To consider maturely (late Lat.):

    consilium,

    Amm. 14, 6, 14; 15, 4, 1.—
    D.
    To exercise (for health): si satis valet, gestando aegrum, digerere;

    si parum, intra domum tamen dimovere,

    Cels. 4, 7, 4:

    ne imbecillum hominem nimis digerant,

    id. 2, 15 med. al.—Hence, dīgestus, a, um, P. a.
    A.
    (Acc. to I. B. 1.) That has a good digestion: purissimus et digestissimus, Marc. Empir. c. 22 med.
    B.
    (Acc. to no. II. B.) Subst.: dīgesta, ōrum, n., a name given to a collection of writings distributed under certain heads, Gell. 6, 5 init.; esp. of Justinian's code of laws, the Pandects, Digests; cf. Just. Cod. 1, 17, 3, § 1.—Also to the Bible, Tert. adv. Marc. 4, 3.— Sing.:

    digestum Lucae,

    the Gospel of Luke, id. ib. 4, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > digero

  • 37 digesta

    dī-gĕro, gessi, gestum, 3, v. a., to force apart, separate, divide, distribute (cf.: dispono, distribuo, divido, dispenso, ordino, compono).
    I.
    Lit.
    A.
    Ingen. (so mostly post-Aug.):

    (insulae) interdum discordantibus ventis digeruntur (opp. junctae copulataeque),

    Plin. Ep. 8, 20, 6; cf.

    nubes (opp. congregare),

    Sen. Q. N. 7, 22:

    nimbos,

    Plin. 31, 4, 30, § 53; Plin. Ep. 2, 17, 9:

    digesti colores,

    Ov. F. 5, 213:

    stercoris pars in prata digerenda,

    Col. 11, 2, 18:

    radix digesta,

    Plin. 24, 17, 102, § 161:

    inque canes totidem trunco digestus ab uno Cerberus,

    divided, separated, Ov. H. 9, 93; cf.: Nilus [p. 577] septem in cornua, id. M. 9, 774 (for which, septem discretus in ostia Nilus, id. ib. 5, 324):

    Crete centum per urbes,

    id. H. 10, 67:

    populus Romanus in classes (coupled with distributus),

    Flor. 1, 6, 4 et saep.; cf. Ov. F. 6, 83.— Poet.:

    (augur Thestorides) novem volucres in belli digerit annos,

    i. e. explains, interprets, Ov. M. 12, 21 (cf. omina, Verg. A. 2, 182).—
    B.
    In partic.
    1.
    (Post-Aug.): cibum, to cut up, divide:

    (dentes) qui digerunt cibum,

    Plin. 11, 37, 61, § 160;

    and still more freq., like the class. concoquere,

    to digest, Sen. Controv. 1 prooem.; Cels. 3, 4; 4, 7; Quint. 10, 1, 19 al.—
    2.
    In medic. lang., to dissolve, dissipate morbid matter, Cels. 5, 18 (twice); 1, 9 fin.; 2, 17 al.; Plin. 26, 7, 25, § 41 al.— Very freq. and class.,
    3.
    With the accessory notion of arrangement, to distribute, arrange, dispose, set in order:

    quas (accepti tabulas) diligentissime legi et digessi,

    Cic. Verr. 2, 1, 23; cf. id. Rosc. Com. 3, 9:

    capillos,

    Ov. Am. 1, 7, 11: crines, Col. poet. 10, 165; cf.:

    crines ordine,

    Mart. 3, 63:

    asparagum,

    to plant in regular rows, Cato R. R. 161, 3; Plin. 19, 8, 42, § 149; cf. Verg. G. 2, 54 and 267:

    bibliothecam,

    to arrange, Suet. Caes. 44:

    carmina in numerum,

    Verg. A. 3, 446 (ordinat, disponit, Serv.).
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to distribute (rare and not ante-Aug.):

    quam meruit solus poenam digessit in omnes,

    Ov. M. 14, 469; cf.:

    mala per annos longos,

    id. Pont. 1, 4, 9:

    tempora,

    id. F. 1, 27; cf.:

    annum in totidem species,

    Tac. G. 26 et saep.—Freq. and class.,
    B.
    In partic., to arrange, set in order, distribute:

    mandata,

    Cic. Q. Fr. 2, 14, 3:

    quaestiones,

    Quint. 11, 2, 37; cf. id. 10, 4, 1 Spald. N. cr.:

    reliquos usus ejus suo loco,

    to relate in order, Plin. 29, 2, 10, § 37 et saep.:

    omina,

    interprets, Verg. A. 2, 182 (cf. above, no. I. A. fin.):

    post descripte et electe in genus quodque causae, quid cuique conveniat, ex hac copia digeremus,

    Cic. Inv. 1, 30, 49; cf. id. de Or. 1, 41, 186:

    omne jus civile in genera,

    id. ib. 1, 42, 190:

    commentarios in libros,

    Quint. 10, 7, 30:

    res in ordinem,

    id. ib. 7 prooem. §

    1: argumenta in digitos,

    id. 11, 3, 114:

    commentarium per genera usus sui,

    Plin. 29, 1, 8, § 15 et saep.—With a relat. clause:

    nec quid quoque anno actum sit, in tanta vetustate non modo rerum sed etiam auctorum digerere possis,

    Liv. 2, 21, 4: senium, digest, i. e. endure, Val. Fl. 8, 92 (cf. gêras hepsein, Pind. Olym. 1, 133).—
    C.
    To consider maturely (late Lat.):

    consilium,

    Amm. 14, 6, 14; 15, 4, 1.—
    D.
    To exercise (for health): si satis valet, gestando aegrum, digerere;

    si parum, intra domum tamen dimovere,

    Cels. 4, 7, 4:

    ne imbecillum hominem nimis digerant,

    id. 2, 15 med. al.—Hence, dīgestus, a, um, P. a.
    A.
    (Acc. to I. B. 1.) That has a good digestion: purissimus et digestissimus, Marc. Empir. c. 22 med.
    B.
    (Acc. to no. II. B.) Subst.: dīgesta, ōrum, n., a name given to a collection of writings distributed under certain heads, Gell. 6, 5 init.; esp. of Justinian's code of laws, the Pandects, Digests; cf. Just. Cod. 1, 17, 3, § 1.—Also to the Bible, Tert. adv. Marc. 4, 3.— Sing.:

    digestum Lucae,

    the Gospel of Luke, id. ib. 4, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > digesta

  • 38 dispono

    dis-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum (contr. dispostum, Lucr. 1, 52; 2, 644), 3, v. a., to place here and there, to set in different places, to distribute regularly, to dispose, arrange (cf. dispenso, II.—freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., to set in order, arrange, dispose:

    libros confusos antea,

    Cic. Att. 4, 8, a; cf.:

    Homeri libros,

    id. de Or. 3, 34, 137:

    oculos (harundinum),

    Cato R. R. 47; cf.

    brassicam,

    Col. 11, 3, 27:

    arbores,

    Plin. 17, 11, 15, § 78:

    quidque suo loco,

    Col. 12, 2, 3; cf.:

    pennas in ordine,

    Ov. A. A. 2, 45;

    for which: disjecta membra in ordinem,

    Sen. Hippol. 1257:

    obliquos ordines in quincuncem,

    Caes. B. G. 7, 73, 5:

    aciem,

    Tac. H. 2, 41; Plin. 9, 8, 9, § 31:

    male capillos,

    Ov. Am. 1, 14, 35; cf.

    comas,

    id. Pont. 3, 3, 16; Mart. 12, 83:

    tectos enses per herbam,

    Verg. A. 3, 237:

    ceras per atria,

    Ov. F. 1, 591;

    for which: expressi cera voltus singulis disponebantur armariis,

    Plin. 35, 2, 2, § 6:

    tabernas deversorias per litora et ripas,

    Suet. Ner. 27:

    cubicula plurifariam,

    id. Tib. 43 et saep.— Poet.:

    (Prometheus) corpora disponens, etc., qs. arranging the parts, limbs,

    i. e. fashioning, forming, Prop. 3, 5, 9 (4, 4, 9 M.):

    moenia versu,

    i. e. to describe, id. 4 (5), 1, 57; cf. Ov. Am. 3, 7, 64.—
    B.
    In partic., milit. t. t., to set in order, arrange, to draw up, array a body of men, a guard, military engines, etc.:

    praesidia disponit, castella communit,

    Caes. B. G. 1, 8, 2; so,

    praesidia,

    id. B. C. 3, 15, 2:

    stationes,

    id. B. G. 5, 15 fin.; id. B. C. 1, 73, 3:

    custodias,

    id. ib. 3, 8, 4:

    cohortes,

    id. B. G. 5, 33, 1:

    equites,

    id. ib. 7, 56, 4; id. B. C. 3, 101, 3:

    exploratores,

    id. B. G. 7, 35, 1:

    insidias,

    Front. Strat. 2, 5, 29; 2, 9, 7 al.:

    equos,

    to station in relays, Liv. 37, 7:

    ballistas machinasque,

    Suet. Calig. 46 et saep.:

    custodias in muro,

    Caes. B. G. 7, 27, 1; 7, 34, 1:

    expeditos,

    id. B. C. 1, 27 fin. et saep.; cf.:

    legiones in Apulia hibernorum causa,

    id. ib. 1, 14, 3:

    tormenta in muris,

    id. ib. 1, 17, 3:

    sudes in opere,

    id. B. G. 7, 81, 4 et saep.:

    milites iis operibus quae, etc.,

    id. B. C. 1, 21, 3:

    exploratores omni fluminis parte,

    id. B. G. 7, 61, 1:

    classem omni ora maritima,

    id. B. C. 3, 5, 2:

    naves in litore pluribus locis separatim,

    id. ib. 3, 24, 1:

    cohortes castris praesidio,

    id. ib. 3, 88, 4 et saep.:

    praesidia custodiasque ad ripas Ligeris,

    id. B. G. 7, 55, 9; cf. id. ib. 7, 65, 3; id. B. C. 1, 50:

    praesidia cis Rhenum,

    id. B. G. 4, 4, 3; cf.:

    legiones Narbone circumque ea loca hiemandi causa,

    id. B. C. 1, 37, 1:

    equites per oram maritimam,

    id. ib. 3, 24, 4; cf. id. ib. 3, 111, 1; Suet. Aug. 32; Front. Strat. 2, 5, 1 et saep.
    II.
    Trop.:

    verba ita disponunt ut pictores varietatem colorum, paria paribus referunt,

    Cic. Or. 19 fin.;

    so of the regular arrangement of the parts of a discourse,

    id. de Or. 2, 42, 179; 3, 25, 96 al.; Quint. 2, 12, 10; 3, 3, 10 et saep.; cf. also Tac. Or. 3:

    fac ut plane iis omnibus, quos devinctos tenes, descriptum ac dispositum suum cuique munus sit,

    Q. Cic. Pet. Cons. 5 fin.; cf.

    ministeria principatus in equites Romanos,

    Tac. H. 1, 58:

    imperii curas,

    id. A. 16, 8:

    consilia in omnem fortunam ita disposita habebat (the fig. being borrowed from milit. lang.),

    Liv. 42, 29:

    in disponendo die,

    in arranging the business of the day, Suet. Tib. 11:

    diem,

    Sen. Cons. ad Polyb. 25 fin.; Tac. G. 30; Plin. Ep. 9, 36; cf.

    otium,

    id. ib. 4, 23:

    tempus otiosum,

    Mart. 5, 20:

    opus et requiem pariter,

    Pers. 5, 43 et saep.—
    B.
    In post-class. lang., with acc. and inf. or rel. clause, like the Gr. diatassô, to settle, determine:

    non alienum erit disponi, apud quem puer interim educetur,

    Dig. 43, 30, 3, § 4:

    Thebani apparere paucos disposuerunt,

    Front. Strat. 3, 2, 10, 2 (dub.):

    excursatores quingentos sensim praeire disposuit,

    Amm. 24, 1; 24, 6, 4.—With ut, Dig. 10, 3, 18.—Hence, dispŏsĭtus, a, um, P. a., regularly distributed; hence properly ordered, arranged (very rare):

    studia ad honorem disposita,

    Cic. Mur. 14:

    vita hominum,

    Plin. Ep. 3, 1, 2;

    also transf.: vir dispositus,

    an orderly speaker, id. ib. 2, 11, 17.—As subst.:

    lumina ex disposito relucentia,

    Sen. de Prov. 1, 2.— Comp.: dispositius, Sen. Q. N. praef. fin.; cf. Lact. Ira D. 10 med.—Sup. Boëth. Cons. Phil. 4, pros. 2.— Adv.: dispŏsĭte, orderly, methodically:

    accusare istum,

    Cic. Verr. 2, 4, 40, § 87:

    dicere,

    Quint. 10, 7, 12:

    exponere,

    Vitr. 7 praef. §

    18: mundus effectus est (with ordinate),

    Lact. 3, 17.— Sup.:

    aedificare,

    Sid. Ep. 5, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > dispono

  • 39 disposite

    dis-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum (contr. dispostum, Lucr. 1, 52; 2, 644), 3, v. a., to place here and there, to set in different places, to distribute regularly, to dispose, arrange (cf. dispenso, II.—freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., to set in order, arrange, dispose:

    libros confusos antea,

    Cic. Att. 4, 8, a; cf.:

    Homeri libros,

    id. de Or. 3, 34, 137:

    oculos (harundinum),

    Cato R. R. 47; cf.

    brassicam,

    Col. 11, 3, 27:

    arbores,

    Plin. 17, 11, 15, § 78:

    quidque suo loco,

    Col. 12, 2, 3; cf.:

    pennas in ordine,

    Ov. A. A. 2, 45;

    for which: disjecta membra in ordinem,

    Sen. Hippol. 1257:

    obliquos ordines in quincuncem,

    Caes. B. G. 7, 73, 5:

    aciem,

    Tac. H. 2, 41; Plin. 9, 8, 9, § 31:

    male capillos,

    Ov. Am. 1, 14, 35; cf.

    comas,

    id. Pont. 3, 3, 16; Mart. 12, 83:

    tectos enses per herbam,

    Verg. A. 3, 237:

    ceras per atria,

    Ov. F. 1, 591;

    for which: expressi cera voltus singulis disponebantur armariis,

    Plin. 35, 2, 2, § 6:

    tabernas deversorias per litora et ripas,

    Suet. Ner. 27:

    cubicula plurifariam,

    id. Tib. 43 et saep.— Poet.:

    (Prometheus) corpora disponens, etc., qs. arranging the parts, limbs,

    i. e. fashioning, forming, Prop. 3, 5, 9 (4, 4, 9 M.):

    moenia versu,

    i. e. to describe, id. 4 (5), 1, 57; cf. Ov. Am. 3, 7, 64.—
    B.
    In partic., milit. t. t., to set in order, arrange, to draw up, array a body of men, a guard, military engines, etc.:

    praesidia disponit, castella communit,

    Caes. B. G. 1, 8, 2; so,

    praesidia,

    id. B. C. 3, 15, 2:

    stationes,

    id. B. G. 5, 15 fin.; id. B. C. 1, 73, 3:

    custodias,

    id. ib. 3, 8, 4:

    cohortes,

    id. B. G. 5, 33, 1:

    equites,

    id. ib. 7, 56, 4; id. B. C. 3, 101, 3:

    exploratores,

    id. B. G. 7, 35, 1:

    insidias,

    Front. Strat. 2, 5, 29; 2, 9, 7 al.:

    equos,

    to station in relays, Liv. 37, 7:

    ballistas machinasque,

    Suet. Calig. 46 et saep.:

    custodias in muro,

    Caes. B. G. 7, 27, 1; 7, 34, 1:

    expeditos,

    id. B. C. 1, 27 fin. et saep.; cf.:

    legiones in Apulia hibernorum causa,

    id. ib. 1, 14, 3:

    tormenta in muris,

    id. ib. 1, 17, 3:

    sudes in opere,

    id. B. G. 7, 81, 4 et saep.:

    milites iis operibus quae, etc.,

    id. B. C. 1, 21, 3:

    exploratores omni fluminis parte,

    id. B. G. 7, 61, 1:

    classem omni ora maritima,

    id. B. C. 3, 5, 2:

    naves in litore pluribus locis separatim,

    id. ib. 3, 24, 1:

    cohortes castris praesidio,

    id. ib. 3, 88, 4 et saep.:

    praesidia custodiasque ad ripas Ligeris,

    id. B. G. 7, 55, 9; cf. id. ib. 7, 65, 3; id. B. C. 1, 50:

    praesidia cis Rhenum,

    id. B. G. 4, 4, 3; cf.:

    legiones Narbone circumque ea loca hiemandi causa,

    id. B. C. 1, 37, 1:

    equites per oram maritimam,

    id. ib. 3, 24, 4; cf. id. ib. 3, 111, 1; Suet. Aug. 32; Front. Strat. 2, 5, 1 et saep.
    II.
    Trop.:

    verba ita disponunt ut pictores varietatem colorum, paria paribus referunt,

    Cic. Or. 19 fin.;

    so of the regular arrangement of the parts of a discourse,

    id. de Or. 2, 42, 179; 3, 25, 96 al.; Quint. 2, 12, 10; 3, 3, 10 et saep.; cf. also Tac. Or. 3:

    fac ut plane iis omnibus, quos devinctos tenes, descriptum ac dispositum suum cuique munus sit,

    Q. Cic. Pet. Cons. 5 fin.; cf.

    ministeria principatus in equites Romanos,

    Tac. H. 1, 58:

    imperii curas,

    id. A. 16, 8:

    consilia in omnem fortunam ita disposita habebat (the fig. being borrowed from milit. lang.),

    Liv. 42, 29:

    in disponendo die,

    in arranging the business of the day, Suet. Tib. 11:

    diem,

    Sen. Cons. ad Polyb. 25 fin.; Tac. G. 30; Plin. Ep. 9, 36; cf.

    otium,

    id. ib. 4, 23:

    tempus otiosum,

    Mart. 5, 20:

    opus et requiem pariter,

    Pers. 5, 43 et saep.—
    B.
    In post-class. lang., with acc. and inf. or rel. clause, like the Gr. diatassô, to settle, determine:

    non alienum erit disponi, apud quem puer interim educetur,

    Dig. 43, 30, 3, § 4:

    Thebani apparere paucos disposuerunt,

    Front. Strat. 3, 2, 10, 2 (dub.):

    excursatores quingentos sensim praeire disposuit,

    Amm. 24, 1; 24, 6, 4.—With ut, Dig. 10, 3, 18.—Hence, dispŏsĭtus, a, um, P. a., regularly distributed; hence properly ordered, arranged (very rare):

    studia ad honorem disposita,

    Cic. Mur. 14:

    vita hominum,

    Plin. Ep. 3, 1, 2;

    also transf.: vir dispositus,

    an orderly speaker, id. ib. 2, 11, 17.—As subst.:

    lumina ex disposito relucentia,

    Sen. de Prov. 1, 2.— Comp.: dispositius, Sen. Q. N. praef. fin.; cf. Lact. Ira D. 10 med.—Sup. Boëth. Cons. Phil. 4, pros. 2.— Adv.: dispŏsĭte, orderly, methodically:

    accusare istum,

    Cic. Verr. 2, 4, 40, § 87:

    dicere,

    Quint. 10, 7, 12:

    exponere,

    Vitr. 7 praef. §

    18: mundus effectus est (with ordinate),

    Lact. 3, 17.— Sup.:

    aedificare,

    Sid. Ep. 5, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > disposite

  • 40 reddo

    red-do, dĭdi, dĭtum, 3 (old fut. reddibo = reddam, Plaut. Cas. 1, 41; id. Men. 5, 7, 49, acc. to Non. 476, 27; id. Fragm. ap. Non. 508, 9; pass. reddibitur, id. Ep. 1, 1, 22), v. a.
    I.
    Lit., to give back, return, restore (freq. and class.;

    syn. restituo): reddere est quod debeas ei cujus est volenti dare,

    Sen. Ben. 7, 19, 2:

    ut mihi pallam reddat, quam dudum dedi,

    Plaut. Men. 4, 2, 109; 4, 3, 5; cf.:

    potes nunc mutuam drachmam dare mihi unam, quam cras reddam tibi?

    id. Ps. 1, 1, 84;

    so corresp. to dare,

    id. ib. 1, 1, 89; id. Stich. 4, 1, 42:

    quid si reddatur illi, unde empta est,

    id. Merc. 2, 3, 83; id. Men. 3, 3, 21 sq.; Ter. Ad. 5, 9, 24 sq. et saep.; cf.

    the foll.: ea, quae utenda acceperis, majore mensurā, si modo possis, jubet reddere Hesiodus,

    Cic. Off. 1, 15, 48;

    so corresp. to accipere,

    id. Lael. 8, 26; 16, 58; id. Rep. 2, 5, 10; Sen. Ben. 1, 1, 13:

    accipe quod nunquam reddas mihi,

    Hor. S. 2, 3, 66; Verg. G. 4, 172; id. A. 8, 450 et saep.:

    si quid ab omnibus conceditur, id reddo ac remitto,

    I give it back and renounce it, Cic. Sull. 30, 84: Th. Redde argentum aut virginem. Ph. Quod argentum, quam tu virginem, me reposcis? Plaut. Curc. 5, 2, 14:

    ut (virginem) suis Restituam ac reddam,

    Ter. Eun. 1, 2, 67;

    so with restituere,

    Liv. 3, 68 al.; cf.:

    reddere alias tegulas, i. e. restituere,

    Plaut. Most. 1, 2, 29: obsides, Naev. ap. Non. 474, 19; so Caes. B. G. 1, 35; 1, 36; 6, 12:

    captivos,

    id. ib. 7, 90; Liv. 26, 50:

    ho mines,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 7 al.:

    corpora (mor tuorum),

    Verg. A. 11, 103; cf. id. ib. 2, 543:

    equos,

    Cic. Rep. 4, 2, 2; Suet. Aug. 38:

    suum cuique,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136:

    hereditatem mulieri,

    id. Fin. 2, 18, 58:

    sive paribus paria redduntur,

    i. e. are set against, opposed to, id. Or. 49, 164:

    nosmet ipsos nobis reddidistis,

    id. Red. in Sen. 1, 1:

    redditus Cyri solio Phraates,

    Hor. C. 2, 2, 17:

    reddas incolumem, precor,

    id. ib. 1, 3, 7:

    ut te reddat natis carisque,

    id. S. 1, 1, 83:

    redditus terris Daedalus,

    Verg. A. 6, 18; cf.:

    patriis aris,

    id. ib. 11, 269:

    oculis nostris,

    id. ib. 2, 740:

    tenebris,

    id. ib. 6, 545:

    sed jam urbi votisque publicis redditus,

    Plin. Pan. 60, 1:

    ex magnā desperatione saluti redditus,

    Just. 12, 10, 1:

    quin tu primum salutem reddis, quam dedi,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 11:

    operam da, opera reddibitur tibi,

    id. Ep. 1, 1, 22; so id. Men. 4, 2, 101: cum duo genera liberalitatis sint, unum dandi beneficii, alterum reddendi, demus nec ne, in nostrā potestate est;

    non reddere viro bono non licet,

    Cic. Off. 1, 15, 48; so Sen. Ben. 1, 1 sq.; and cf. Plaut. Pers. 5, 1, 10:

    redde his libertatem,

    id. Poen. 5, 4, 17; so,

    Lyciis libertatem ademit, Rhodiis reddidit,

    Suet. Claud. 25:

    patriam,

    Liv. 5, 51 fin.:

    sibi ereptum honorem,

    Verg. A. 5, 342:

    conspectum,

    id. ib. 9, 262 al.:

    se ipse convivio reddidit,

    betook himself again to the banquet, returned, Liv. 23, 9 fin.:

    quae belua reddit se catenis,

    Hor. S. 2, 7, 71:

    se reddidit astris,

    Sil. 4, 119; so,

    lux terris,

    Verg. A. 8, 170:

    se iterum in arma,

    id. ib. 10, 684.—
    (β).
    Poet., with inf.:

    sua monstra profundo Reddidit habere Jovi,

    Stat. Th. 1, 616.—
    (γ).
    Absol. (rare and poet.), of a river:

    sic modo conbibitur, modo Redditur ingens Erasinus,

    is swallowed up... reappears, Ov. M. 15, 275. —
    II.
    Transf.
    1.
    To give up, hand over, deliver, impart, assign; to yield, render, give, grant, bestow, pay, surrender, relinquish, resign (syn.:

    trado, refero): Cincius eam mihi abs te epistulam reddidit, quam tu dederas,

    Cic. Att. 1, 20, 1; so,

    litteras (alicui),

    id. ib. 2, 1, 1; id. Fam. 2, 17, 1:

    litteras a te mihi reddidit stator tuus,

    id. ib. 2, 1, 1; Caes. B. C. 1, 1; 2, 20; 3, 33; Sall. C. 34, 3; cf.

    mandata,

    Suet. Tib. 16:

    pretium alicui pro benefactis ejus,

    Plaut. Capt. 5, 1, 20:

    hoccine pretii,

    id. As. 1, 2, 2; cf.:

    praemia debita (along with persolvere grates),

    Verg. A. 2, 537:

    cetera praemia (with dare),

    id. ib. 9, 254:

    primos honores,

    id. ib. 5, 347:

    gratiam alicui (for the usual referre gratiam),

    Sall. J. 110, 4:

    reddunt ova columbae,

    Juv. 3, 202:

    obligatam Jovi dapem,

    Hor. C. 2, 7, 17:

    o fortunata mors, quae naturae debita, pro patriā est potissimum reddita,

    Cic. Phil. 14, 12, 31; cf.:

    vitam naturae reddendam,

    id. Rep. 1, 3, 5; so, vitam. Lucr. 6, 1198:

    debitum naturae morbo,

    i. e. to die by disease, Nep. Reg. 1 fin.:

    lucem,

    Ov. Tr. 3, 3, 35:

    ultimum spiritum,

    Vell. 2, 14, 2; cf. id. 2, 22, 2; 2, 35 fin.;

    2, 87, 2: animam caelo,

    id. ib. 123 fin.; cf.

    animas (with moriuntur),

    Verg. G. 3, 495:

    hanc animam, vacuas in auras,

    Ov. P. 2, 11, 7:

    caute vota reddunto,

    to pay, offer, render, Cic. Leg. 2, 9, 22; so,

    vota,

    Verg. E. 5, 75; Just. 11, 10, 10:

    tura Lari,

    Tib. 1, 3, 34:

    liba deae,

    Ov. F. 6, 476:

    fumantia exta,

    Verg. G. 2, 194; Tac. H. 4, 53; cf.:

    graves poenas,

    i. e. to suffer, Sall. J. 14, 21:

    promissa viro,

    Verg. A. 5, 386 al.:

    tibi ego rationem reddam?

    will render an account, Plaut. Aul. 1, 1, 6; so,

    rationem,

    id. Trin. 2, 4, 114; Cic. Tusc. 1, 17, 38;

    v. ratio: animam a pulmonibus respirare et reddere,

    to give off, exhale, id. N. D. 2, 54, 136; cf.:

    ut tibiae sonum reddunt,

    give forth, Quint. 11, 3, 20; so,

    sonum,

    id. 9, 4, 40; 66; Sen. Ep. 108; Hor. A. P. 348:

    vocem,

    Verg. A. 3, 40; 7, 95; 8, 217 (with mugiit); Hor. A. P. 158:

    stridorem,

    Ov. M. 11, 608:

    murmura,

    id. ib. 10, 702:

    flammam,

    Plin. 37, 2, 11, § 36 et saep.; so,

    alvum,

    Cels. 2, 12, 2:

    bilem,

    id. 7, 23:

    sanguinem,

    to vomit, Plin. Ep. 5, 19, 6 (just before:

    sanguinem rejecit): urinam,

    Plin. 8, 42, 66, § 165:

    calculum,

    id. 28, 15, 61, § 217:

    catulum partu,

    Ov. M. 15, 379; cf.

    so of parturition,

    id. ib. 10, 513; id. H. 16, 46:

    fructum, quem reddunt praedia,

    yield, produce, Ter. Phorm. 4, 3, 75; Ov. P. 1, 5, 26; Col. 2, 16, 2; Pall. Febr. 9, 4; Plin. 18, 9, 20, § 87; cf. Tib. 2, 6, 22; Quint. 12, 10, 25:

    generi nostro haec reddita est benignitas,

    is imparted to, Plaut. Stich. 1, 3, 27; cf.: nulla quies est [p. 1539] Reddita corporibus primis, Lucr. 2, 96. — Hence, poet., redditum esse, in gen., = factum esse, esse:

    una superstitio, superis quae reddita divis,

    which is given, belongs to the gods, Verg. A. 12, 817:

    quibus et color et sapor una reddita sunt cum odore,

    Lucr. 2, 681; cf. id. 2, 228 Munro ad loc.; Juv. 1, 93; Orell. ad Hor. Ep. 2, 1, 216:

    neque iis petentibus jus redditur,

    is dispensed, granted, Caes. B. G. 6, 13:

    alicui jus,

    Quint. 11, 2, 50; cf.:

    alicui testimonium reddere industriae,

    id. 11, 1, 88:

    quod reliquum vitae virium, id ferro potissimum reddere volebant,

    to yield, sacrifice, Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89:

    quibus ille pro meritis... jura legesque reddiderat,

    had conferred upon it the power of self-jurisdiction, Caes. B. G. 7, 76; cf Liv. 9, 43, 23 Drak.:

    Lanuvinis sacra sua reddita,

    id. 8, 14:

    conubia,

    to bestow, grant, id. 4, 5:

    peccatis veniam,

    Hor. S. 1, 3, 75:

    nomina facto vera,

    to call by the right name, Ov. Tr. 3, 6, 36.— Hence,
    b.
    Jurid. t. t.:

    judicium,

    to appoint, grant, fix the time for a trial, Ter. Phorm. 2, 3, 57; Caes. B. C. 2, 18; Quint. 7, 4, 43; Tac. A. 1, 72:

    jus,

    to administer justice, pronounce sentence, id. ib. 6, 11; 13, 51; id. H. 3, 68; id. G. 12; Suet. Vit. 9 et saep.—
    2.
    To give up, yield, abandon to one that which has not been taken away, but only threatened or in danger:

    Thermitanis urbem, agros legesque suas reddere,

    Cic. Verr. 2, 2, 37, § 90 ( = relinquere, id. ib. 2, 2, 36, §

    88): Orestis leges suae redditae,

    left undisturbed, Liv. 33, 34, 6; 9, 43, 23 (cf. restituere); 29, 21, 7.—
    3.
    To give back, pay back; hence, to take revenge for, punish, inflict vengeance for:

    per eum stare quominus accepta ad Cannas redderetur hosti clades,

    Liv. 24, 17, 7:

    reddidit hosti cladem,

    id. 24, 20, 2:

    redditaque aequa Cannensi clades,

    id. 27, 49, 5.—
    4.
    To give back in speech or writing, i. e.
    a.
    To translate, render (syn.:

    converto, transfero): cum ea, quae legeram Graece, Latine redderem,

    Cic. de Or. 1, 34, 155:

    verbum pro verbo,

    id. Opt. Gen. 5:

    verbo verbum,

    Hor. A. P. 133; cf. Ov. Tr. 5, 7, 54.—
    b.
    To repeat, declare, report, narrate, recite, rehearse (freq. in Quint.):

    ut quae secum commentatus esset, ea sine scripto verbis iisdem redderet, quibus cogitasset,

    Cic. Brut. 88, 301; cf. Quint. 10, 6, 3:

    sive paria (verba) paribus redduntur, sive opponuntur contraria,

    Cic. Or. 49, 164:

    reddere quae restant,

    id. Brut. 74, 258:

    tertium actum de pastionibus,

    Varr. R. R. 3, 17, 1:

    nomina per ordinem audita,

    Quint. 11, 2, 23:

    causas corruptae eloquentiae,

    id. 8, 6, 76:

    quid cuique vendidissent,

    id. 11, 2, 24:

    dictata,

    to repeat, rehearse, Hor. Ep. 1, 18, 14; id. S. 2, 8, 80:

    carmen,

    to recite, deliver, id. C. 4, 6, 43:

    cum talia reddidit hospes,

    Ov. M. 6, 330; Lucr. 2, 179:

    causam,

    id. F. 1, 278:

    insigne exemplum suo loco,

    Tac. H. 4, 67.—
    c.
    To answer, reply ( poet.):

    veras audire et reddere voces,

    Verg. A. 1, 409; 6, 689:

    Aeneas contra cui talia reddit,

    id. ib. 10, 530;

    2, 323: auditis ille haec placido sic reddidit ore,

    id. ib. 11, 251 et saep.; cf.

    responsa,

    id. G. 3, 491:

    responsum,

    Liv. 38, 9; 3, 60; Verg. A. 6, 672.—
    5.
    To give back or render a thing according to its nature or qualities; to represent, imitate, express, resemble ( poet. and in post - Aug. prose):

    quas hominum reddunt facies,

    Lucr. 6, 812:

    faciem locorum,

    Ov. M. 6, 122; 7, 752:

    lux aemula vultum Reddidit,

    gave back, reflected, Stat. Achill. 2, 191:

    formam alicujus,

    Sil. 3, 634:

    et qui te nomine reddet Silvius Aeneas,

    Verg. A. 6, 768; cf.:

    jam Phoebe toto fratrem cum redderet orbe,

    Luc. 1, 538:

    paternam elegantiam in loquendo,

    Quint. 1, 1, 6; 6, 3, 107; cf.:

    odorem croci saporemque,

    i. e. to smell and taste like saffron, Plin. 36, 23, 55, § 177:

    imaginem quandam uvae,

    id. 34, 12, 32, § 123:

    flammam excellentis purpurae et odorem maris,

    id. 35, 6, 27, § 46:

    Apelleā redditus arte Mentor,

    Mart. 11, 10, 2.—
    6.
    To give back, return a thing changed in some respect:

    senem illum Tibi dedo ulteriorem lepide ut lenitum reddas,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 31; cf.:

    quas tu sapienter mihi reddidisti opiparas opera tua,

    id. Poen. 1, 1, 4.— Hence, in gen.,
    7.
    To make or cause a thing to be or appear something or somehow; to render (very freq. and class.; cf.:

    facio, redigo): reddam ego te ex ferā fame mansuetem,

    Plaut. As. 1, 2, 19; id. Capt. 4, 2, 42:

    eam (servitutem) lenem reddere,

    id. ib. 2, 5, 1: tutiorem et opulentiorem vitam reddere, Cic. Rep. 1, 2, 3:

    haec itinera infesta reddiderat,

    Caes. B. C. 3, 79:

    aliquem insignem,

    Verg. A. 5, 705:

    obscuraque moto Reddita forma lacu est,

    dimmed by the disturbance of the water, Ov. M. 3, 476:

    homines ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,

    Cic. Inv. 1, 2, 2: omnes Catilinas Acidinos postea reddidit, has made all the Catilines seem to be Acidini, i. e. patriots, in comparison with himself, id. Att. 4, 3, 3:

    aliquid perfectum,

    Plaut. As. 1, 1, 109:

    aliquid effectum,

    to accomplish, id. Ps. 1, 3, 152; 1, 5, 116; 5, 2, 14:

    omne transactum,

    id. Capt. 2, 2, 95:

    actum,

    id. Trin. 3, 3, 90:

    dictum ac factum,

    Ter. Heaut. 4, 5, 12.— With ut and subj.:

    hic reddes omnia Quae sunt certa ei consilia incerta ut sient,

    Ter. And. 2, 3, 15.— Pass. = fieri scripsit fasciculum illum epistularum totum sibi aquā madidum redditum esse, Cic. Q. Fr. 2, 12, 4; Just. 16, 4, 6; 22, 7, 2:

    per sudorem corpus tantum imbecillius redditur,

    Cels. 3, 3, 19; cf. Just. 29, 4, 3; 42, 5, 4; 44, 1, 10; Flor. 3, 5, 17; Val. Max. 4, 3 prooem.; Lact. 4, 26, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > reddo

См. также в других словарях:

  • suo loco — [lō′kō] n. [L] in one s or its own (i.e., proper) place …   English World dictionary

  • suo loco — /soo oh law koh/; Eng. /sooh oh loh koh/, Latin. in one s own or rightful place. * * * suo loco /sooˈō lōˈkō or sŭˈō lokˈō/ (esp law) adverb In one s (or its) rightful place ORIGIN: L …   Useful english dictionary

  • suo loco — suo lo|co [ ...ko] <lat. > an seiner Stelle, am rechten Platz …   Das große Fremdwörterbuch

  • suo loco — /suoʊ ˈlɒkoʊ/ (say soohoh lokoh) adverb in his, her, its, or their own or rightful place. {Latin} …  

  • suo loco — foreign term Etymology: Latin in its proper place …   New Collegiate Dictionary

  • suo loco — /soo oh law koh/; Eng. /sooh oh loh koh/, Latin. in one s own or rightful place. * * * …   Universalium

  • loco suo movere — index displace (remove) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • po. lo. suo. — An old abbreviation for the words ponit loco suo (puts in his place), used in warrants of attorney …   Black's law dictionary

  • ponit loco suo — See po. lo. suo …   Black's law dictionary

  • po. lo. suo — An abbreviation of ponit loco suo …   Ballentine's law dictionary

  • Ponit loco suo — He put him in his place or stead …   Ballentine's law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»