Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

stuprum

  • 1 stuprum

    stuprum, ī, n. (zu Wz. *stup-, schlagen, stoßen, altind. (s)tupáti, er stößt; griech. τύπτω, schlagen, τόπος, Schlag; nhd. Staupe, stäupen), I) die Schande, cum stupro redire suos ad populares, Naev. b. Punic. fr. 37 Vahlen: magnum stuprum populo fieri per gentes, ibid. 39. Vgl. Fest. 317 (a), 21. – II) insbes., die Entehrung durch Unzucht aller Art, die Schändung, Hurerei, der uneheliche Beischlaf (Ggstz. pudicitia), a) eig.: auctor stupri, Ov.: homo plenus stupri, flagitii, sceleris, ein Hurer, schandbarer u. lasterhafter Mensch, Cic.: stupra virginum matronarumque, Liv.: puerorum stupra, Arnob.: raptus ac stupra, Sen.: stuprum alci offerre od. inferre, schänden, Cic.: inicere stupra puberibus, Aur. Vict.: nefarium stuprum facere cum alqa, Cic.: stuprum admittere cum alqo, Tac.: virgines ad stuprum rapere, Sall. fr., diripere, Iustin.: plura virorum inter sese quam feminarum esse stupra, Liv.: alqam cogere pati stuprum (notzüchtigen), Sen. rhet.: uxor stuprum pati coacta, Val. Max.: stuprum pati nolle, Liv.: stuprum saevi passa tyranni, Sen. poët.: erat ei cum Fulvia stupri vetus consuetudo, Sall.: stupri consuetudinem facere cum sororibus, Suet.: in domesticis germanitatis stupris volutatum esse, Cic.: sumptus stupro corporis tolerare, Sall. – v. Tieren, caper stupro matrem supervenit, Colum. 7, 6, 3. – b) meton. = die Buhlerin, Prop. 4, 7, 57.

    lateinisch-deutsches > stuprum

  • 2 stuprum

    stuprum, ī, n. (zu Wz. *stup-, schlagen, stoßen, altind. (s)tupáti, er stößt; griech. τύπτω, schlagen, τόπος, Schlag; nhd. Staupe, stäupen), I) die Schande, cum stupro redire suos ad populares, Naev. b. Punic. fr. 37 Vahlen: magnum stuprum populo fieri per gentes, ibid. 39. Vgl. Fest. 317 (a), 21. – II) insbes., die Entehrung durch Unzucht aller Art, die Schändung, Hurerei, der uneheliche Beischlaf (Ggstz. pudicitia), a) eig.: auctor stupri, Ov.: homo plenus stupri, flagitii, sceleris, ein Hurer, schandbarer u. lasterhafter Mensch, Cic.: stupra virginum matronarumque, Liv.: puerorum stupra, Arnob.: raptus ac stupra, Sen.: stuprum alci offerre od. inferre, schänden, Cic.: inicere stupra puberibus, Aur. Vict.: nefarium stuprum facere cum alqa, Cic.: stuprum admittere cum alqo, Tac.: virgines ad stuprum rapere, Sall. fr., diripere, Iustin.: plura virorum inter sese quam feminarum esse stupra, Liv.: alqam cogere pati stuprum (notzüchtigen), Sen. rhet.: uxor stuprum pati coacta, Val. Max.: stuprum pati nolle, Liv.: stuprum saevi passa tyranni, Sen. poët.: erat ei cum Fulvia stupri vetus consuetudo, Sall.: stupri consuetudinem facere cum sororibus, Suet.: in domesticis germanitatis stupris volutatum esse, Cic.: sumptus stupro corporis tolerare, Sall. – v. Tieren, caper stupro matrem supervenit, Colum. 7, 6, 3. – b) meton. = die Buhlerin,
    ————
    Prop. 4, 7, 57.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > stuprum

  • 3 stuprum

        stuprum ī, n    defilement, dishonor, disgrace, violation, outrage, incest, lust: coniugem inlexe in stuprum: nefarium: hinc pudicitia (pugnat), illinc stuprum: cum sorore stuprum fecisse: cum Fulviā stupri consuetudo, S.: vigiliae in stupris consumptae: stupri mercede, O.: matronae stupri damnatas, L.: una Clytemnestrae stuprum vehit, i. e. the paramour, Pr.
    * * *
    dishonor, shame; (illicit) sexual intercourse

    Latin-English dictionary > stuprum

  • 4 stuprum

    stuprum, i, n. [st2]1 [-] déshonneur, affront, honte, infâmie. [st2]2 [-] attentat à la pudeur, commerce criminel, débauche, adultère. [st2]3 [-] courtisane, femme de mauvaise vie. [st2]4 [-] Col. accouplement (des animaux).    - nil stupra valet, nihil, tacere, Catul. 6, 12: il ne sert absolument à rien de taire ses débauches.
    * * *
    stuprum, i, n. [st2]1 [-] déshonneur, affront, honte, infâmie. [st2]2 [-] attentat à la pudeur, commerce criminel, débauche, adultère. [st2]3 [-] courtisane, femme de mauvaise vie. [st2]4 [-] Col. accouplement (des animaux).    - nil stupra valet, nihil, tacere, Catul. 6, 12: il ne sert absolument à rien de taire ses débauches.
    * * *
        Stuprum, stupri. Cicero. Quand on ha la compaignie d'une femme mariee, ou à marier, Paillardise commise avec femmes mariees, ou non.
    \
        In aliquam domum stuprum inferre. Cic. Gaster la femme d'autruy.

    Dictionarium latinogallicum > stuprum

  • 5 stuprum

    stuprum stuprum, i n позор

    Латинско-русский словарь > stuprum

  • 6 stuprum

    stuprum stuprum, i n бесчестье

    Латинско-русский словарь > stuprum

  • 7 stuprum

    stuprum stuprum, i n разврат

    Латинско-русский словарь > stuprum

  • 8 stuprum

    stū̆prum, i, n., defilement, dishonor, disgrace.
    I.
    In gen. (so only ante-class.):

    stuprum pro turpitudine antiquos dixisse apparet in Appii sententiis: qui animi compotem esse, ne quid fraudis stuprique ferocia pariat. Naevius: seseque ii perire mavolunt ibidem, quam cum stupro redire ad suos populares,

    Fest. p. 317 Müll.—
    II.
    In partic., dishonor, disgrace by unchastity of any sort, debauchery, lewdness, violation, always implying the infliction of dishonor on the subject, whether male or female, not used of dealings with prostitutes, etc. (opp. pudicitia; cf.: adulterium, incestum; class.): conjugem inlexe in stuprum, Att. ap. Cic. N. D. 3, 26, 68 (Trag. Rel. v. 205 Rib.):

    ubi quis pudenda queritur, ut stuprum,

    Quint. 11, 1, 84:

    probri, stupri, dedecoris argutam,

    Plaut. Am. 3, 2, 2; 3, 2, 17:

    stupra et corruptelae et adulteria, incesta denique,

    Cic. Tusc. 4, 35, 75:

    quod nefarium stuprum non per illum (factum)?

    id. Cat. 2, 4, 7:

    stupri plenus,

    id. Red. in Sen. 6, 13:

    cum stuprum Bonae Deae pulvinaribus intulisset,

    id. Pis. 39, 95; cf.:

    stuprum reginae intulit,

    id. Off. 3, 9, 38; and:

    quamcumque in domum stuprum intulerint,

    id. Par. 3, 2, 23:

    (eum) cum germanā sorore nefarium stuprum fecisse,

    id. Mil. 27, 73:

    erat ei cum Fulviā stupri vetus consuetudo,

    Sall. C. 23, 3:

    qui primo ingentis sumptus stupro corporis toleraverant,

    id. ib. 24, 3: rapere ad stuprum virgines matronasque, id. ap. Non. 456, 15:

    filiae stupro violatae,

    Tac. A. 14, 31; 14, 2; id. H. 4, 44:

    nullis polluitur casta domus stupris,

    Hor. C. 4, 5, 21:

    stupri mercede,

    Ov. M. 2, 529:

    auctor stupri tui,

    id. A. A. 1, 704:

    matronas ad populum stupri damnatas pecuniā multavit,

    Liv. 10, 31, 9 Weissenb. ad loc.; 32, 21; 39, 19; Quint. 11, 1, 84; Suet. Calig. 24; Val. Max. 6, 1, 10:

    stuprum saevi pati tyranni,

    Sen. Herc. Oet. 302:

    Lacedaemonii ipsi omnia concedunt in amore juvenum, praeter stuprum,

    Cic. Rep. 4, 4, 4; Just. 8, 6, 6.—Of animals, Col. 7, 6, 3.— Poet., transf., for the person committing it:

    una Clytemnestrae stuprum vehit,

    i. e. the paramour, Prop. 4 (5), 7, 57.

    Lewis & Short latin dictionary > stuprum

  • 9 stuprum

    ī n.
    бесчестье, позор, срам, разврат
    inferre (offerre) alicui s. C — обесчестить кого-л.
    stupri consuetudinem habere cum aliquo Su — находиться с кем-л. в преступной связи

    Латинско-русский словарь > stuprum

  • 10 luo

    [st1]1 [-] lŭo, ĕre [lavo]: laver, baigner (cf. abluo, alluo, diluo...). [st1]2 [-] lŭo, ĕre, lŭi, lŭĭtūrus: - [abcl][b]a - délier ( = solvo). - [abcl]b - payer, acquitter. - [abcl]c - subir un châtiment, racheter, expier.[/b]    - [gr]gr. λύω: délier; délivrer.    - luere poenam (poenas) alicui: être puni par quelqu'un.    - mei peccati luo poenas, Cic. Att. 3, 9: j'expie ma faute.    - stuprum voluntariā morte luere, Cic. Fin. 5, 22, 64: expier par une mort volontaire l'attentat (qu'elle a subi).
    * * *
    [st1]1 [-] lŭo, ĕre [lavo]: laver, baigner (cf. abluo, alluo, diluo...). [st1]2 [-] lŭo, ĕre, lŭi, lŭĭtūrus: - [abcl][b]a - délier ( = solvo). - [abcl]b - payer, acquitter. - [abcl]c - subir un châtiment, racheter, expier.[/b]    - [gr]gr. λύω: délier; délivrer.    - luere poenam (poenas) alicui: être puni par quelqu'un.    - mei peccati luo poenas, Cic. Att. 3, 9: j'expie ma faute.    - stuprum voluntariā morte luere, Cic. Fin. 5, 22, 64: expier par une mort volontaire l'attentat (qu'elle a subi).
    * * *
        Luo, luis, lui, luere. Payer.
    \
        Vt debito supplicio scelus lueret. Liu. Qu'il payast et comparust ce cas.
    \
        Quomodo ergo haec lues? Cic. Comment satisferas tu à cela?
    \
        Luere aes alienum. Curtius. Payer les debtes d'autruy.
    \
        Luitur libido alicuius sanguine innocentium. Cic. Le sang des innocents satisfait pour la faulte d'autruy.
    \
        Maculas furtorum et flagitiorum, sociorum innocentium sanguine luere. Cicero. Satisfaire à ses peines par le sang des innocents.
    \
        Luere peccata. Liu. Estre puni pour ses pechez.
    \
        Luere poenas. Cic. Estre puni.
    \
        Periculum publicum luere. Liu. Porter la peine pour le commun.
    \
        Scelus luere. Liu. Souffrir la peine deue à un meffaict.
    \
        Oblatum stuprum voluntaria morte luit Lucretia. Cic. Elle souffrit mort voluntaire pour un adultere duquel elle n'estoit consentante.
    \
        Supplicia crucibus luerunt. Iusti. Ils souffrirent mort en croix.
    \
        Luere capite. Liu. Obsides capite luerent, si pacto non staretur. Souffrissent mort, si l'accord ne se tenoit.
    \
        Luere. Vlpianus. Payer sa rencon.

    Dictionarium latinogallicum > luo

  • 11 pudor

    pŭdŏr, ōris, m. [pudeo] [st1]1 [-] sentiment de pudeur, de honte, de réserve, de retenue, de délicatesse, de retenue.    - pudorem rubor consequitur, Cic. Tusc. 4, 19: la rougeur accompagne le sentiment de honte.    - quantum ineuntis aetatis meae patiebatur pudor, Cic. de Or. 2, 3: autant que la timidité de ma jeunesse le permettait.    - pudor civium, Enn. d. Non. 160, 6: timidité en présence des citoyens.    - pudor famae, Cic. Prov. Cons. 6, 14: la honte d'une mauvaise réputation.    - paupertatis pudor, Hor. Ep. 1, 18, 24: la honte de la misère.    - sit tandem pudor, aut eamus in jus, Mart. 12, 98: un peu de pudeur, enfin, ou allons au tribunal.    - detractandi certaminis pudor, Liv. 8, 7, 8: la honte de refuser le combat.    - pudor est promissa precesque (meas) referre, Ov. M. 14, 18: j'ai honte de te rappeler mes promesses, mes prières.    - narrare pudori est, qua (telum) tulerit mercede, Ov. M. 7 667: il a honte de dire à quel prix il a eu ce dard.    - me pudor habet + inf. Arn. 5, 28: j'éprouve de la honte à. [st1]2 [-] sentiment moral, moralité, honneur.    - ex hac enim parte pudor pugnat, illinc petulantia; hinc pudicitia, illinc stuprum, Cic. Cat. 2, 25: dans notre camp combat l'honneur, dans l'autre l'impudence, chez nous les bonnes moeurs, chez eux les mauvaises. [st1]3 [-] honneur, point d'honneur.    - ecqui pudor est? Cic. Verr. 4, 18: as-tu qq sentiment de l'honneur ?    - aliquid pudore ferre, Cic. Tusc. 2, 46: supporter qqeh par respect humain. --- cf. Caes. BG. 1, 40, 14. [st1]4 [-] [poét.] = pudicitia.    - Ov. M. 6, 616, etc. [st1]5 [-] honte, déshonneur, opprobre.    - vulgare alicujus pudorem, Ov. H. 11, 79: divulguer la honte de qqn.    - pudori esse alicui, Liv. 34, 58, 7: être un objet de honte pour qqn. --- cf. Liv. 40, 15, 6.    - pro pudor ! Stat. Th. 10, 871: ô honte !    - pro pudor imperii ! Sen. Pol. 17, 4: quelle honte pour la puissance souveraine ! [st1]6 [-] parties sexuelles, sexe (c. pudenda).    - Tert. de virg. vel. 11; Tert. de spect. 21.
    * * *
    pŭdŏr, ōris, m. [pudeo] [st1]1 [-] sentiment de pudeur, de honte, de réserve, de retenue, de délicatesse, de retenue.    - pudorem rubor consequitur, Cic. Tusc. 4, 19: la rougeur accompagne le sentiment de honte.    - quantum ineuntis aetatis meae patiebatur pudor, Cic. de Or. 2, 3: autant que la timidité de ma jeunesse le permettait.    - pudor civium, Enn. d. Non. 160, 6: timidité en présence des citoyens.    - pudor famae, Cic. Prov. Cons. 6, 14: la honte d'une mauvaise réputation.    - paupertatis pudor, Hor. Ep. 1, 18, 24: la honte de la misère.    - sit tandem pudor, aut eamus in jus, Mart. 12, 98: un peu de pudeur, enfin, ou allons au tribunal.    - detractandi certaminis pudor, Liv. 8, 7, 8: la honte de refuser le combat.    - pudor est promissa precesque (meas) referre, Ov. M. 14, 18: j'ai honte de te rappeler mes promesses, mes prières.    - narrare pudori est, qua (telum) tulerit mercede, Ov. M. 7 667: il a honte de dire à quel prix il a eu ce dard.    - me pudor habet + inf. Arn. 5, 28: j'éprouve de la honte à. [st1]2 [-] sentiment moral, moralité, honneur.    - ex hac enim parte pudor pugnat, illinc petulantia; hinc pudicitia, illinc stuprum, Cic. Cat. 2, 25: dans notre camp combat l'honneur, dans l'autre l'impudence, chez nous les bonnes moeurs, chez eux les mauvaises. [st1]3 [-] honneur, point d'honneur.    - ecqui pudor est? Cic. Verr. 4, 18: as-tu qq sentiment de l'honneur ?    - aliquid pudore ferre, Cic. Tusc. 2, 46: supporter qqeh par respect humain. --- cf. Caes. BG. 1, 40, 14. [st1]4 [-] [poét.] = pudicitia.    - Ov. M. 6, 616, etc. [st1]5 [-] honte, déshonneur, opprobre.    - vulgare alicujus pudorem, Ov. H. 11, 79: divulguer la honte de qqn.    - pudori esse alicui, Liv. 34, 58, 7: être un objet de honte pour qqn. --- cf. Liv. 40, 15, 6.    - pro pudor ! Stat. Th. 10, 871: ô honte !    - pro pudor imperii ! Sen. Pol. 17, 4: quelle honte pour la puissance souveraine ! [st1]6 [-] parties sexuelles, sexe (c. pudenda).    - Tert. de virg. vel. 11; Tert. de spect. 21.
    * * *
        Pudor, pudoris, pen. prod. Cic. Honte, soit en bien, ou en mal.
    \
        Pudor. Ouid. Acte honteux et vilain, Deshonneur, Vitupere.
    \
        Afflictus. Stat. Honte perdue.
    \
        Infans. Horat. Quand de honte on ne scait qu'on doibt dire.
    \
        Profugus. Ouid. Honte qui s'en est allee, Honte beue.
    \
        Nominibus adest pudor. Ouid. Les noms sont vilains et deshonnestes.
    \
        Vultus deiecti pudore. Seneca. De honte.
    \
        Notat ora pudor. Ouid. Honte fait rougir le visage, Il rougit de honte.
    \
        Pensare pudorem nece. Ouid. Recompenser sa virginité perdue par mort.
    \
        Ponere pudorem. Stat. Perdre sa virginité et son pucelage.
    \
        Ponere pudorem. Martial. S'eshonter, Oster ou perdre toute honte.
    \
        Rapere pudorem puellae. Ouid. La despuceler.
    \
        Sollicitare tenerum pudorem. Claud. Chasteté.
    \
        Sed quae impetrata, gloriae sibi, non pudori sit. Liu. Qui luy soit à gloire, et non pas à deshonneur.
    \
        Pudor est mihi dicere. Ouid. J'ay honte de le dire.

    Dictionarium latinogallicum > pudor

  • 12 stuprare

    быть в преступной половой связи с незамужней, свободной женщиной;

    stuprum, временная половая связь мужчины с свободной, незамужней женщиной; растление;

    stuprator, растлитель (§ 4 I. 4, 18. 1. 1 § 1. 1. 3 pr. D. 25, 7. 1. 6 pr. § 1. 1. 12. 13 § 10. 1. 34 D. 48, 5. 1. 101 pr. D. 50, 16. и. 25 D. 47, 10);

    servus stupratus, mancipium stupratum (1. 21 D. 1, 18); тк. по отношению к мальчикам, мужеложствовать, деторастление, puero stuprum persuadere (1. 1 § 2 D. 47, 11);

    puerum vel feminam, vel quemquam per vim stuprare, изнасиловать (1. 3 § 4 D. 48, 6. 1. 1 § 6 D. 3, 1. 1. 43 § 1 D. 23, 2).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > stuprare

  • 13 stupre

    stū̆prē, adv. [stuprum], shamefully: foede stupreque castigor cottidie, Neleus ap. Fest. s. v. stuprum, p. 317 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > stupre

  • 14 admitto

    ad-mitto, mīsī, missum, ere
    1)
    a. aliquem ad se Nep — допускать к себе, принимать кого-л
    б) пропускать, впускать ( lucem in thalamos O)
    a. aliquid ad animum L — принимать что-л. во внимание (близко к сердцу)
    a. aliquid ad aures L — выслушать что-л.
    a. preces alicujus T — уважить чью-л. просьбу
    2)
    а) (от)пускать, давать волю, пускать вскачь ( equos in hostem L)
    admissus поэт. — быстрый, стремительный (aquae, rota O)
    3) ( о правонарушениях) учинять, совершать (scelus Pt; stuprum cum aliquo T)
    4) возводить, поднимать ( oculos caelo LJ)
    5) вводить, допускать (ad или in possessionem, ad successionem, ad heriditatem Dig)
    6) разрешать, позволять ( litem C)
    7) культ. сулить успех
    aves admittunt aliquid L — ауспиции (гадание по полёту птиц) предвещают успех чему-л.
    8) случать (ariĕtes ovibus Col; equum equae Just)

    Латинско-русский словарь > admitto

  • 15 infandus

    īn-fandus, a, um [ for ]
    невыразимый, несказанный ( amor V); неслыханный (res C; stuprum L); страшный, ужасный (dolor, mors, bellum V; morbus Ap)
    incus infandaсм. incus

    Латинско-русский словарь > infandus

  • 16 luo

    I luī, luitūrus, ere
    1) очищать, освобождать ( insontes errore VF)
    2) искупить, заглаживать ( aliquid pecuniā L)
    3) (за)платить, оплачивать, погашать (aes alienum QC; debĭtum CTh)
    l. poenam pro aliquā re O (rei alicujus C, Just) — понести наказание за что-л.
    II luo, —, —, ere (преим. в приставочных глаголах: abluo, diluo etc.)

    Латинско-русский словарь > luo

  • 17 stuprosus

    stuprōsus, a, um [ stuprum ]
    развращённый, распутный ( mens VM)

    Латинско-русский словарь > stuprosus

  • 18 admitto

    ad-mitto, mīsī, missum, ere, hinzulassen, I) hingehen-, hinlaufen machen (faire aller), hinschießen lassen, los (gehen) lassen, A) eig.: a) ein Pferd loslassen, dahinsprengen lassen, equum in alqm, auf jmd. lossprengen, Liv.: u. so admissi equi, die dahinsprengenden, rasch dahineilenden, Ov.: u. bes. equo admisso od. equis admissis, im gestreckten Laufe, Cic., Caes. u.a. – b) etw. herzugehen machen, hinsenden, loslassen, hinschießen lassen, die Bewegung od. den Lauf von etwas beschleunigen, suos in verba novissima fluctus, Ov.: oculos caelo, Sever.: venturam aquam, Tibull.: se (von der Welle), Ov. – u. so admissae iubae, frei herabwallende, Ov.: admisso passu, in beschleunigtem, raschem Schr., Ov.: admissae aquae, reißender Strom, Ov. – B) übtr., etw. in Gang setzen, loslassen, difficilem temperantiam postulant in eo, quod semel admissum coerceri reprimique non potest, Cic. de fin. 1, 2. – II) = zulassen, wohin gehen od. kommen lassen, wozu (wohin) lassen, einlassen, den Zutritt gestatten (laisser aller), A) eig.: a) übh. (Ggstz. arcere): alqm ad capsas, in cubiculum, Cic.: alqm ad alqm, Nep.: alqm ad genua, Suet.: alqm in od. ad conspectum suum, vor sich lassen, Suet. u. Iustin.: admissi spectatum. Hor.: alqm per fenestram, Petr.: lucem in thalamos, Ov.: solem, Plin. – b) jmd. zur Audienz zu- od. vorlassen, vor sich lassen, den Zutritt gestatten (Ggstz. arcere, excludere), alqm, Cic. u.a. – c) zur Teilnahme an etw. zulassen, α) zu einer Beratung, einem Geschäft usw. zulassen, hinzuziehen, nehmen, alqm ad consilium, Cic., od. ad colloquium, Caes.: horum in numerum, Nep. – dah. apium ad cibos, nehmen, gebrauchen, Plin. – β) als Zuhörer zulassen, Zutritt gestatten, alqm, Suet. – d) (v. der Buhle) einen Mann zu sich einlassen, zur Umarmung zulassen, ad se virum, Plaut.: alqm, Prop. – e) Tiere (Männchen od. Weibchen) zur Begattung zulassen, alqm alci od. bl. alqm, Scriptt. r.r. u.a. – auch Bäume pfropfen, Plin. 17, 135. – B) übtr.: 1) zulassen = gelangen lassen zu usw., a) jmd. zu etw., wie: alqm ad od. in possessionem, ad hereditatem, ad legatum u. dgl., ICt. – b) etw. (wie Worte, Bitten, eine Klage usw.) wohin gelangen-, wo Eingang finden lassen, ihm Raum geben, ad animum, ne ad aures quidem, Liv.: eas condiciones vix auribus, Liv.: precationem, Liv.: solacium, Plin. ep. – 2) etw. (eine Tat usw.) zulassen, zugeben, gestatten, geschehen lassen, a) übh.: litem (v. Richter), Cic.: religiones, Cic.: non admittit hoc idem veritas, Quint. – als t.t. der Augurspr., admittunt aves, die Vögel erlauben es, versprechen einen günstigen Erfolg, Liv. 1, 55, 3 (Ggstz. non addicere): aves rite admittunt, Liv. 4, 18, 6: quovis admittunt aves, Plaut. asin. 259. – b) etw. moralisch Straffälliges zulassen, d.i. auf sich laden, sich zuschulden kommen lassen, verschulden, begehen (mit u. ohne in se), in te tantum facinus, Cic.: hoc delictum in me, Ter.: caedem in regulum, Liv. epit.: culpam in se, Ter. – haec indigna genere nostro, Ter.: facinus, Cic. u. Caes.: dedecus, maleficium, Cic.: tetrum flagitium, Cic.: scelus, Nep.: insignia scelera, Tac.: incestum cum alqa, Suet.: stuprum cum alqo, Tac.: m. dopp. Acc., non adm. veneficium impunitum, Gell. 12, 7, 4. – m. Adv., aliquid foede admissum, Lucr. 5, 1222. – / Synkop. Infinit. Perf. admisse, Plaut. mil. 1287 (1282); doch s. Ribbeck not. crit. – Paragog. Infinit. Praes. Pass. admittier, Verg. Aen. 9, 231.

    lateinisch-deutsches > admitto

  • 19 cogito [1]

    1. cōgito, āvī, ātum, āre (eig. coigito, aus co = com u. agito), im Geiste (dah. auch mit dem Zusatz cum animo, in animo, secum) zusammenstellen, denken, I) im allg., etw. denken, s ich vorstellen, an etw. denken, auf etw. denken, sinnen, auf od. für etw. bedacht sein, etw. bedenken, berechnen, erwägen, über etwas nachdenken, a) absol. (Ggstz. facere, dicere): vis cogitandi, Quint.: cui vivere est cogitare, Cic.: qui cum cogitasset facere auderet et prius cogitare quam conari consuesset, Nep.: duas res non modo agere uno tempore, sed ne cogitando quidem explicare quisquam potest, Cic.: ita sum irritatus, animum ut nequeam ad cogitandum instituere, Ter.: alci (id) cogitandum dare, zu bedenken geben, Cic.: sprichw., non animo, sed auribus cogitant, Apul. de deo Socr. 19. – m. Ang. wie? durch Advv., c. acutissime, Cic.: callide, Nep.: stulte (Ggstz. stulte dicere), Quint.: si vere cogitare volumus (als Parenthese), die Sache richtig betrachtet, Cic. – u. sic cogitabam m. folg. Gedankenreihe in direkter Rede, s. Ter. Andr. 110: ebenso coepi egomet mecum sic cogitare, Sulpic. in Cic. ep. 4, 5, 4: u. sic cogitabam mit folg. indirekten Rede, Cic. Quint. 77: quo magis cogito cum meo animo m. direkter Rede ( si etc.), Plaut. most. 702. – b) m. Acc., u. zwar: α) m. Acc. rei: c. nihil abiectum, Cic.: nihil nisi triste, Cael. in Cic. ep.: diu omnia, Curt.: deus nihil aliud quam »Mihi pulchre est« cogitans, Cic.: si quid aliud attentius cogitet, Cic. – c. insulam Britanniam, Cic.: pacem, Cic.: beneficia alcis, Cic.: nihil his in locis nisi saxa et montes, Cic.: ultima, sich das Schrecklichste vormalen, Amm.: eam rem sibi cogitandam et suscipiendam esse, Caes. – hoc tu facito cum animo cogites, Ter.: id potestis cum animis vestris cogitare, Cic.: quae in animo cogitat irata, Ter.: haec si voles in animo vere cogitare, Ter.: id, quod muliebri cogitabat animo, Liv.: semper secum c. pericula, damna, uxoris mortem, Ter.: sive quid mecum ipse cogito, sive aliquid aut scribo aut lego, Cic.: cogito ad verbum (meditiere Wort für Wort) nunc pauciora, nunc plura, Plin. ep.: animal non videtur, sed cogitatur, wird bloß gedacht, besteht bloß in der Vorstellung, Sen. – Partiz. cogitatus prägn. = durchdacht, wohl erwogen, res multum et diu cogitatae, Cic.: sapientis hominis cogitata ratio, Cic. – neutr. Partic. subst., das Gedachte, quo neque acutius ullius imperatoris cogitatum neque celerius factum usquam legimus, Nep. Dat. 6, 8. – bes. im Plur., das Gedachte, die Gedanken, optime ab ipso cogitata (Ggstz. male facta collegarum), Vell.: cogitata praeclare eloqui, Cic.: cogitata proloqui non posse, Ter.: u. ex quo et ex ceteris dictis, factis cogitatisque quivis potest intellegere etc., Cic. – β) m. Acc. pers., teils = sich jmd. denken, Catonem tantum (nur) c., Tac. dial. 2: Regulum cogita, Plin. ep. 4, 2, 2: matrem, patrem, propinquos tantum cogitasti, Ps. Quint. decl. 6, 22 extr.: mit dopp. Acc., quem ultimae gentes castiorem, moderatiorem, sanctiorem non modo viderunt, sed aut sperando umquam aut optando cogitarunt? Cic. Balb. 9. – teils = an jmd. denken, te vero, M. Scaure, equidem video, video inquam, non cogito solum, Cic. Scaur. 49: c. Scipionem, Laelium, Cic. de fin. 5, 2: et maiores et posteros cogitate, Tac. Agr. 32, 7: si principem cogitares, Plin. ep. 6, 31, 31: cum Persas et Orientem cogitaret, Flor. 2, 8, 2: iuvenis te quietam semper nominatus cogitatusque (indem du oft ihn nennst u. an ihn denkst) faciat, Sen. ad Marc. 3, 4: o felicem illum, qui non praesens tantum, sed etiam cogitatus (wenn man nur an ihn denkt) emendat, Sen. ep. 11, 9. – c) m. Acc. u. Infin.: uxor te amare cogitat, Ter.: cogitat assidue beatum esse se, Cic.: homines ea sibi accĭdere posse non cogitant, Cic.: fac memineris et cum animo tuo cogites G. Caesarem atrocissimo bello Gallico cum alia multa militaria, tum etiam duos de analogia libros scrupulosissimos scripsisse, Fronto de bell. Parth. p. 221, 8 N. – mit vorhergeh. allg. Acc., denique illud cogita: quod offensae fuerit in ista cunctatione, te subisse, Cael. in Cic. ep. – d) m. de u. Abl., u. zwar teils zugl. m. allg. Acc., nihil posse de dis immortalibus cogitare, Cic.: non de pace, sed de me ipso et de meo officio ut aliquid cogitet, Cic.: eadem de profectione cogitans, quae ante senserat, Caes. – teils absol. = denken an usw., nachdenken über usw., de deo, Cic.: de te et de Ser. Sulpicio cogitans, Cic.: cum de tuis cogitas, Cic.: mihi de rationibus tuis cogitanti, Cic. – u. = an etw. denken, auf etw. bedacht sein, de Scapulanis hortis toto pectore cogitemus, Cic.: c. spe atque animo de se et gloria sua, Cic.: toto animo de te ac de tuis commodis c., Cic.: de salute, non de victoria c., Cic. – e) m. folg. indir. Fragesatz: quid agam cogito, Ter.: cogita, qui sis, quo loco sis, Cic.: fac cogites in quanta calamitate sis, Sall.: nec quibus rationibus superare possent, sed quemadmodum uti victoriā deberent, cogitabant, Caes.: si cogitaverimus, unde et quousque provecta sit orandi facultas, Quint. – Ciceronem secum cogitasse, utrumne Brutum an Cassium peteret, Sen. suas. 6, 19. – cogitate cum animis vestris, si quid vos per laborem recte feceritis, labor ille a vobis cito recedet, Cato oratt. 5. fr. 1. b. Gell. 16, 1, 4: itaque diebus noctibusque cogito, si quā me quoque possim tollere humo, Plin. ep. 5, 8, 3. – f) mit ad u. Akk.: ad haec igitur cogita, vel potius excogita, Cic. ep.: ut ne esset spatium cogitandi ad disturbandas nuptias, Ter.: quod ad perniciem suam fuerat cogitatum, id ad salutem convertit, Nep. – g) m. ut od. ne u. Konj., darauf denken = darauf od. dafür bedacht sein, das im Auge haben, neque iam, ut aliquid acquireret proelioque hostes lacesseret, sed ut incolumem exercitum Agedincum reduceret, cogitabat, Caes. b. G. 7, 59, 4 (u. so m. ut u. Konj. Cic. Tusc. 1, 32. Nep. Dion. 9, 2. Curt. 10, 6 [19], 8): ne quam occasionem rei bene gerendae dimitteret, cogitabat, Caes. b. G. 5, 57, 1. – h) m. pro u. Abl.: non minus pro adversa parte, quam pro mea cogitabam, Quint. 7, 1, 4. – i) elliptisch: ut (wie) saepe cogitavissent (verst. fieri), Caes. b. c. 3, 86, 5.

    II) insbes.: a) etw. ausdenken, quantum ille potuit cogitare commode (geschickt), Ter. heaut. prol. 14: et cogitavi plura quam reliquerat, Phaedr. 3. prol. 39: aliud agendum ac cogitandum, quo modo resistatur patribus, Liv. 2, 55, 2. – b) auf od. an etw. denken, auf etw. sinnen, etw. zu tun gedenken, = etw. beabsichtigen, vorhaben, im Sinne haben, Willens sein, α) m. Acc.: nihil cogitant nisi caedes, nisi incendia, Cic.: c. proscriptiones et dictaturas, Cic.: c. accusationem, Cic.: quod iam diu cogito, Cic. – m. Ang. mit wem? durch cum u. Abl., sunt qui mecum rem pulcherrimam cogitaverunt, Curt. 8, 7 (25), 9. – mit Ang. gegen wen? durch in od. adversus m. Akk., tantum nefas in alqm, Curt. 6, 7 (27), 30 u. 8, 6 (24), 3: si qua aut cogitarentur gravius adversus se aut dicerentur, Suet. Caes. 75, 4. – v. personif. lebl. Subjj., quid cogitet umidus auster, was der f. Au. im Schilde führe (Schlimmes bringe), Verg. georg. 1, 462. – dah. Partiz. cogitatus = beabsichtigt, gewollt, vorbedacht, facinus (Ggstz. facinus perfectum), Cic.: furores, Cic.: in noverca commissum stuprum et parricidium cogitatum, Val. Max.: utrum perturbatione aliqua animi, an consulto et cogitata fiat iniuria, Cic.: u. Partiz. n. pl. subst., das Gedachte = das Vorhaben, die Absichten, cogitata patefacere, Nep.: cogitata perficere, Cic. – β) m. Infin.: quid nunc facere cogitas? Ter.: qui nocere alteri cogitat, Cic.: impeditos in agmine adoriri cogitabant, Caes. – γ) m. de u. Abl.: magis de reliqua fuga quam de castrorum defensione, Caes.: de parricidio, de alcis interitu, Cic.: de reditu, Frontin.: de nuptiis, Apul.: de laqueo et suspendio, Val. Max.: de toto senatu trucidando, Sen.: cum de pernicie populi Romani et exitio huius urbis tam acerbe tamque crudeliter cogitarit, Cic. – v. personif. lebl. Subjj.: cum spiritus coepit de exitu cogitare, Sen. nat. qu. 6, 25, 1. – δ) elliptisch (im Briefstil), m. in od. ad u. Akk. od. m. bl. Acc. der Städtenamen = zu reisen, zu gehen gedenken (verst. iter facere, ire, proficisci), inde cogito in Tusculanum, deinde Arpinum, Romam ad Kal. Iun., Cic.: etiam Lepidus cras cogitabat, Cic.: inde ad Taurum cogitabam, Cic. – m. in u. Abl. = wo zu sein gedenken (verst. esse), eo die cogitabam in Anagnino, postero autem in Tusculano, Cic. – c) so u. so denken = so u. so gesinnt sein, m. Ang. wie? durch Advv., male c., Cic. u.a. – m. Ang. gegen wen? durch in u. Akk., si humaniter et sapienter et amabiliter in me cogitare vis, Cic. – m. Ang. in Betreff wessen? durch de m. Abl., male de alqo c., Cael. in Cic. ep.: si quid amice de Romanis cogitabis, Nep.

    lateinisch-deutsches > cogito [1]

  • 20 concludo

    conclūdo, clūsi, clūsum, ere (con u. cludo = claudo), verschließen = beischließen, einschließen, beistecken, einsperren, absperren, I) eig.: a) leb. Wesen u. lebl. Ggstde., eos, magnam hominum multitudinem, Cic.: bestias delectationis causā, Cic.: conclusa aqua facile corrumpitur, Cic. – m. Adv. wohin? oder m. in u. Akk., ut ab illa excludar, huc concludar (im Bilde, scherzh. = daß mir jene genommen wird, diese mich nimmt), Ter. Andr. 386: c. se in cellulam cum illa, Ter.: c. in vincla bestiam nequissimam, Plaut.: cistellulam in vidulum, Plaut.: u. (im Bilde) ius civile in parvum quendam et angustum locum, Cic. – m. intra u. Akk., amicos intra dentes (hinter den Z.) conclusos habere, Plaut. trin. 909. – im Passiv m. Adv. wo? oder m. in u. Abl., conclusam hic uxorem habeo saevam, Ter.: si forent conclusi in cavea, ut pulli gallinacei, Plaut. ( aber Cic. Tim. 10 jetzt mit den besten Hdschrn. animum inclusit in corpore, u. Cic. Verr. 4, 54 apte in scaphiis aureis includebat). – mit Abl. wodurch? se loco calce arenāque perpolito, Vitr.: aurae follibus conclusae, Hor. – b) eine Örtl. einschließen, abschließen, absperren, v. Pers., maria, abdämmen, Sen.: locum sulco, Verg. – v. anbern Örtl., c. mediam (Mesopotamiam) ab utroque latere (v. Tigris u. Euphrat), Curt. – conclusus locus, Lucr. u. Hor. (u. so im Kompar., locus conclusior, Hyg. astr. 4, 14); conclusum mare, das eingeschlossene, eingeengte, das Binnenmeer (Ggstz. vastissimus atque apertissimus Oceanus), Caes.: piscina porticibus conclusa, Suet. – dah. prägn., jmd. (= jmds. Leib) verstopfen, ne pituita eos (phasianos) concludat, Pallad. 1, 29, 3.

    II) übtr.: a) einschließen, einengen, in einen engen Raum zusammenfassen, angustia conclusae orationis, Cic. – m. in u. Akk., tot res tantas tam opportune in unum diem, Ter.: alqm in angustissimam formulam sponsionis c., Cic.: in hanc formulam omnia iudicia legitima conclusa et comprehensa, Cic.: nisi ut equester ordo in huiusce legis periculum concludatur, daß sich die G. dieses Gesetzes nur auf den Ritterstand erstreckt (beschränkt), Cic. – m. Abl. wodurch? deutsch in etw. umfassen, quartus dies hoc libro concluditur, Cic.: uno volumine vitam excellentium virorum complurium, Nep.: ea (vis) verbis interdicti non concluditur, Cic.: omnia fere quae sunt conclusa artibus, dispersa ac dissipata quondam fuerunt, Cic. – b) in ein abgeschlossenes Ganzes bringen, α) übh. abschließen, zum Abschluß bringen, epistulam, Cic.: crimen decumarum (in der Rede), Cic.: aliquando totam huius generis orationem c. atque definire, Cic.: c. tempora, Lucr.: invenietis id facinus natum a cupiditate, auctum per stuprum, crudelitate perfectum atque conclusum, Cic. Verr. 2, 82. – u. als rhet. t. t. v. Schluß des Vortrags od. v. Epilog, mit etw. zum Abschlusse kommen, ut ea ipsa concludamus aliquando, Cic.: perorationem inflammantem restinguentemve c., Cic. – absol., ut concludamus atque ita peroremus, Cic. – β) (als rhet. t. t.) die Rede, Gedanken rhythmisch, periodisch abschließen, zu einem Ganzen abrunden (s. Ellendt Cic. Brut. 33 ed. 1), sententias explere concludereque, Cic.: c. versum, Cic.: horridā oratione neque perfectā neque conclusā (Ggstz. levi et structā, et terminatā), Cic. – m. Abl. womit? wodurch? verbum gravi od. acuto tenore, Quint.: sensus (nachaug. = sententia) numeris conclusus, Quint. – γ) (als, philos. t. t.) syllogistisch (in syllogistischer Form) –, zu einem Schluß zusammenfassen, zusammenstellen, einen Schluß ziehen, schließen, in Schlußform folgern (s. Holstein Cic. de fin. 3, 27), argumentum, Cic.: argumenta sententiae, Cic.: rationem hoc modo, Cic.: argumentationem, die Reihe der argumenta zum Resultat zusammenstellen, Cic.: satisne hoc conclusum (esse) videtur? scheint dir dieser Schluß genügend? Cic. – mit ex u. Abl., commodius arbitror ex rebus concessis concludi quod velis, Cic. – m. folg. Acc. u. Infin., deinde concludebas summum malum esse dolorem, Cic.: quattuor sunt capita, quae concludant (zu dem Schlusse führen sollen) nihil esse, quod nosci, percipi, comprehendi possit, Cic.: u. so im Abl. absol., perfecto et concluso (wenn es abgemacht u. schlußkräftig [d.i. erwiesen] ist) neque virtutibus neque amicitiis usquam locum esse, nihil praeterea est magno opere dicendum, Cic. – absol. = einen Schluß ziehen od. machen, schließen, in Schlußform folgern, ille concludit astrictius, hic latius, Quint.: ea sumunt ad concludendum, quorum iis nihil conceditur, Cic.: argumenta ratione concludentia, vernunftgemäße Schlüsse, Cic. – c) abschließen = begrenzen, luctuosam vitam termino funestiore conclusit, Paul. b. Augustin. serm. 322. – / Solözist., conclausa semina, Col. 3, 12, 2.

    lateinisch-deutsches > concludo

См. также в других словарях:

  • stuprum — stȕprum m DEFINICIJA term. prisila na spolni odnos protiv volje (ob.) ženske osobe, krivično djelo protiv dostojanstva, ličnosti i morala; silovanje ETIMOLOGIJA lat. stuprum tal. stuprare: silovati ≃ stupro: silovanje …   Hrvatski jezični portal

  • Stuprum — Stu prum, n. [L.] Stupration. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Stuprum — Stuprum, (lat.), die außereheliche Geschlechtsgemeinschaft mit einem Frauenzimmer, bei den Römern auch Unzucht mit Knaben; S. violentum, Nothzucht. Daher Stupriren, außerehelich schwängern; Stupration, außereheliche Schwängerung, Schwächung,… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Stūprum — (lat.), außerehelicher Beischlaf, besonders aber Schwächung, der geschlechtliche Mißbrauch, die Notzucht einer Frauensperson (s. Sittlichkeitsverbrechen). Stuprāta, die Geschändete, Geschwächte; Stuprātor, der Schwängerer …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Stuprum — (lat.), Schändung, Entehrung einer weiblichen Person; Unzucht; stuprieren, schänden; Stuprāta, die Geschändete; Stuprātor, der Schwängerer …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Stuprum — Stuprum, lat., Schändung, Hurerei; s. consentaneum, mit Einwilligung der Weibsperson; s. violentum, Nothzucht; stuprata, die Entehrte; stuprator, der Entehrer …   Herders Conversations-Lexikon

  • stuprum — index debauchery, seduction Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Stuprum — Stuprum,das:⇨Vergewaltigung(1) …   Das Wörterbuch der Synonyme

  • Stuprum — Als Vergewaltigung werden bestimmte strafbare sexuelle Übergriffe bezeichnet, denen Personen gegen ihren Willen ausgesetzt sind. Inhaltsverzeichnis 1 Rechtliche Aspekte 1.1 Rechtslage in Deutschland 1.1.1 Strafrecht in Deutschland 1.1.2… …   Deutsch Wikipedia

  • Stuprum — Stu|prum [ ʃt..., st...], das; s, ...pra [lat. stuprum] (veraltet): Vergewaltigung …   Universal-Lexikon

  • Stuprum — Stu̱|prum [aus lat. stuprum = Schändung] s; s, ...pra: Vergewaltigung, Notzucht …   Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»