Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

strata

  • 1 strata

    strāta, ae f. [ sterno ] (sc. via)
    мощёная улица, мостовая Eutr, Aug

    Латинско-русский словарь > strata

  • 2 strata

    strāta, ae, f. (sterno), sc. via, die gepflasterte Straße, Eutr. 9, 15, 2. Oros. 5, 4, 9. Vict. Vit. 1, 40. Cod. Theod. 15, 3, 6. Augustin. serm. 9, 21. Isid. orig. 15, 16. 6. Iuvenc. 1, 315 (325) u. 3, 655. Corp. inscr. Lat. 10, 1885.

    lateinisch-deutsches > strata

  • 3 strata

    strāta, ae, f. (sterno), sc. via, die gepflasterte Straße, Eutr. 9, 15, 2. Oros. 5, 4, 9. Vict. Vit. 1, 40. Cod. Theod. 15, 3, 6. Augustin. serm. 9, 21. Isid. orig. 15, 16. 6. Iuvenc. 1, 315 (325) u. 3, 655. Corp. inscr. Lat. 10, 1885.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > strata

  • 4 strata

    strāta, ae, v. sterno fin.

    Lewis & Short latin dictionary > strata

  • 5 strata

    (sc. via) см. sternere.

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > strata

  • 6 strata

    , ae f
      мостовая, улица

    Dictionary Latin-Russian new > strata

  • 7 sterno

    sterno, strāvi, strātum, 3 ( pluperf. sync. strarat, Manil. 1, 774: strasset, Varr. ap. Non. 86, 8), v. a. [Gr. root STOR, storennumi, to spread; stratos, camp; Sanscr. star- strnāmi = sterno; cf.: strages, struo, torus, and lātus, adj., old Lat. stlatus], to spread out, spread abroad; to stretch out, extend.
    I.
    Lit. (mostly poet. and in postAug. prose; in Cic. only in the part. perf.; cf.:

    effundo, extendo, subicio, subdo): vestes,

    Ov. M. 8, 658:

    in duro vellus solo,

    id. F. 4, 654:

    bubulos utres ponte,

    Plin. 6, 29, 34, § 176:

    hic glarea dura Sternitur,

    Tib. 1, 7, 60:

    natas sub aequore virgas Sternit,

    i. e. scatters, strews, Ov. M. 4, 743:

    harenam,

    id. F. 3, 813; id. Am. 2, 14, 8:

    herbas,

    id. M. 7, 254:

    poma passim,

    Verg. E. 7, 54:

    spongeas ad lunam et pruinas,

    Plin. 31, 11. [p. 1758] 47, §

    123: arma per flores,

    Grat. Cyneg. 487:

    fessi sternunt corpora,

    stretch out their bodies, lie down, Liv. 27, 47, 9; cf.:

    sternunt se somno diversae in litore phocae,

    Verg. G. 4, 432.—Mid.:

    sternimur optatae gremio telluris,

    Verg. A. 3, 509; and:

    in Capitolinas certatim scanditur arces Sternunturque Jovi,

    Sil. 12, 340.— Part. perf.: strātus, a, um, stretched out, lying down, prostrate (syn. prostratus): strata terrae, Enn. ap. Non. 172, 20 (Trag. v. 370 Vahl.):

    nos humi strati,

    Cic. de Or. 3, 6, 22:

    quidam somno etiam strati,

    Liv. 37, 20, 5:

    ad pedes strati,

    Cic. Att. 10, 4, 3:

    stratum jacere et genua complecti,

    Quint. 6, 1, 34:

    nunc viridi membra sub arbuto Stratus,

    Hor. C. 1, 1, 21.—
    2.
    Of places, to extend:

    insulae Frisiorum, Chaucorum, etc.... sternuntur inter Helium ac Flevum,

    stretch out, extend, Plin. 4, 15, 29, § 101; 3, 5, 9, § 60;

    hence, vites stratae,

    spreading, Col. 5, 4, 2 (for Nep. Milt. 5, 3, v. under rarus, II. A.).—
    B.
    In partic., to spread a thing out flat, i. e. to smooth, level (mostly poet.):

    sternere aequor aquis,

    Verg. A. 8, 89; cf.:

    placidi straverunt aequora venti,

    id. ib. 5, 763:

    nunc omne tibi stratum silet aequor,

    id. E. 9, 57:

    pontum,

    Ov. M. 11, 501:

    mare,

    Plin. 2, 47, 47, § 125:

    stratoque super discumbitur ostro,

    Verg. A. 1, 700:

    viam per mare,

    smoothed, levelled, Lucr. 3, 1030 (acc. to the Gr. hodon storennumi):

    stratum militari labore iter,

    Quint. 2, 13, 16; so,

    hoc iter Alpes, Hoc Cannae stravere tibi,

    Sil. 12, 514;

    and trop.: praesens tibi fama benignum Stravit iter,

    Stat. Th. 12, 813.—
    * 2.
    Trop. (the figure borrowed from the sea), to calm, still, moderate:

    odia militum,

    Tac. H. 1, 58 (cf.:

    constrata ira,

    Stat. S. 2, 5, 1).—
    II.
    Transf.
    A.
    To cover, cover over (by spreading something out; the predom. class. signif. of the word; cf. obtendo).
    1.
    Of a couch, bed, etc., to spread, prepare, arrange, make:

    lectus vestimentis stratus est,

    Ter. Heaut. 5, 1, 30; cf.:

    strata cubilia sunt herbis,

    Lucr. 5, 1417:

    rogatus est a Maximo, ut triclinium sterneret... Atque ille stravit pelliculis haedinis lectulos Punicanos,

    Cic. Mur. 36, 75; so,

    lectum, lectos, biclinium, triclinia, etc.,

    Plaut. Stich. 2, 2, 33; id. Most. 1, 4, 14; id. Men. 2, 3, 3; id. Bacch. 4, 4, 70; id. Ps. 1, 2, 31; Ter. Heaut. 1, 1, 73; id. Ad. 2, 4, 21; Cic. Clu. 5, 14; id. Tusc. 5, 21, 61; Hirt. B. G. 8, 51:

    his foliis cubitus sternere,

    Plin. 24, 9, 38, § 59:

    torum frondibus,

    Juv. 6, 5:

    strata cathedra,

    cushioned, id. 9, 52; cf. also, ARCERAM NE STERNITO, Fragm. XII. Tab. ap. Gell. 20, 1, 25; and absol.:

    jubet sterni sibi in primā domus parte (sc. lectum),

    Plin. Ep. 7, 27, 7.—
    2.
    Esp., places, to cover; of a way, road, path, etc., to pave:

    aspreta erant strata saxis,

    Liv. 9, 35, 2:

    via strata,

    id. 8, 15, 8:

    semitam saxo quadrato straverunt,

    id. 10, 23 fin.; so,

    vias silice... clivum Capitolinum silice... emporium lapide,

    id. 41, 27, 5 sq.; and absol.:

    locum illum sternendum locare,

    Cic. Att. 14, 15, 2:

    pavimentum stratum lapide,

    Vulg. Ezech. 40, 17:

    viam lapide,

    Dig. 43, 11, 1.—
    3.
    To saddle:

    equos,

    Liv. 37, 20, 12; 37, 20, 4; Veg. 5, 77:

    asinum,

    Vulg. Gen. 22, 3.—
    4.
    In gen., to cover, spread:

    argento sternunt iter omne viarum,

    Lucr. 2, 626:

    foliis nemus Multis et algā litus inutili tempestas Sternet,

    will strew over, bestrew, Hor. C. 3, 17, 12:

    congeriem silvae vellere summam,

    Ov. M. 9, 236:

    litora nive,

    Val. Fl. 5, 175:

    harenam Circi chrysocolla,

    Plin. 33, 5, 27, § 90:

    solum telis,

    Verg. A. 9, 666:

    Tyrrhenas valles caedibus,

    Sil. 6, 602:

    strati bacis silvestribus agri,

    Verg. G. 2, 183:

    ante aras terram caesi stravere juvenci,

    covered, id. A. 8, 719.—
    B.
    To stretch out by flinging down, to throw down, stretch on the ground, throw to the ground, overthrow, prostrate (mostly poet., esp. in Verg.; in prose not before the Aug. period; in Cic. only once in the trop. sense; v. the foll.; cf.

    profligo): cujus casus prolapsi cum proximos sterneret,

    Liv. 5, 47:

    circa jacentem ducem sterne Gallorum catervas,

    id. 7, 26, 8:

    turbam invadite ac sternite omnia ferro,

    id. 24, 38, 7:

    alius sit fortis in armis, Sternat et adversos Marte favente duces,

    Tib. 1, 10, 30:

    caede viros,

    Verg. A. 10, 119:

    aliquem leto,

    id. ib. 8, 566:

    morte,

    id. ib. 11, 796; Liv. 31, 21, 15; Ov. M. 12, 604:

    adversā prensis a fronte capillis Stravit humi pronam,

    id. ib. 2, 477: primosque et extremos Stravit humum, Hor. C. 4, 14, 32:

    sternitur volnere,

    Verg. A. 10, 781:

    impetus per stratos caede hostes,

    Liv. 4, 29, 1:

    aliquem morti,

    Verg. A. 12, 464:

    irae Thyesten exitio gravi Stravere,

    Hor. C. 1, 16, 18:

    corpore toto Sternitur in vultus,

    Stat. Th. 12, 318:

    sternitur, et toto projectus corpore terrae,

    Verg. A. 11, 87:

    toto praecipitem sternit,

    Sil. 4, 182:

    hostes,

    Just. 2, 11, 13:

    Ajax stravit ferro pecus,

    Hor. S. 2, 3, 202:

    sternitur et procumbit humi bos,

    Verg. A. 5, 481:

    strata belua texit humum,

    Ov. H. 10, 106:

    rapidus torrens Sternit agros, sternit sata laeta,

    Verg. A. 2, 306:

    moenia,

    to overthrow, demolish, Ov. M. 12, 550; cf.:

    stratis ariete muris,

    Liv. 1, 29, 2:

    sternit a culmine Trojam,

    Verg. A. 2, 603; so,

    (elephanti) stabula Indorum dentibus sternunt,

    Plin. 8, 9, 9, § 27.—
    2.
    Trop. (rare):

    deorum plagā perculsi, afflictos se et stratos esse fatentur,

    cast down, prostrated, Cic. Tusc. 3, 29, 72:

    mortalia corda Per gentes humiles stravit pavor,

    Verg. G. 1, 331:

    virtus populi Romani haec omnia strata humi erexit ac sustulit,

    Liv. 26, 41, 12:

    stratā Germaniā,

    subdued, Amm. 16, 1, 5.—Hence, strātus, a, um, P. a.; as substt.
    A.
    strāta, ae, f. (sc. via), a paved road or way (post-class.), Eutr. 9, 15:

    amplas sternite jam stratas,

    Juvenc. 1, 315:

    in margine stratae,

    id. 3, 656.—
    B.
    strātum, i, n. (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic.; acc. to II. A.).—
    1.
    A bed-covering, a coverlet, quilt, blanket; a pillow, bolster:

    lecti mollia strata,

    Lucr. 4, 849:

    proripere se e strato,

    Suet. Calig. 51; Ov. M. 5, 34; 10, 267.—
    b.
    Meton. (pars pro toto), a bed, couch:

    haud segnis strato surgit Palinurus,

    Verg. A. 3, 513; cf. id. ib. 8, 415;

    3, 176: tale,

    Nep. Ages. 8:

    quies neque molli strato neque silentio arcessita,

    Liv. 21, 4, 7.— Plur.:

    strataque quae membris intepuere tuis,

    Ov. H. 10, 54:

    dura,

    id. Am. 1, 2, 2; Luc. 1, 239.—Once also (sc. lectus) in the masc., Favorin. ap. Gell. 15, 8, 2.—
    2.
    A horsecloth, housing, a saddle, Ov. M. 8, 33; Liv. 7, 14, 7; Sen. Ep. 80, 9; Plin. 7, 56, 57, § 202. —Prov.:

    qui asinum non potest, stratum caedit (v. asinum),

    Petr. 45, 8.—
    3.
    A pavement:

    saxea viarum,

    Lucr. 1, 315; 4, 415: extraneum, Petr. poët. 55, 6, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > sterno

  • 8 stratum

    stratum, i, n. et strata, ōrum, n. [sterno] [st2]1 [-] couverture de lit, couverture (pour s'envelopper). [st2]2 [-] couche, lit, natte, matelas, coussin, tapis. [st2]3 [-] housse, selle, bât. [st2]4 [-] Vitr. plate-forme. [st2]5 [-] au plur. pavage; les pavés.    - strata volgi pedibus detrita viarum saxea conspicimus, Lucr. 1, 315: on voit que sous les pas de la foule les pavés en pierre des routes sont usés.
    * * *
    stratum, i, n. et strata, ōrum, n. [sterno] [st2]1 [-] couverture de lit, couverture (pour s'envelopper). [st2]2 [-] couche, lit, natte, matelas, coussin, tapis. [st2]3 [-] housse, selle, bât. [st2]4 [-] Vitr. plate-forme. [st2]5 [-] au plur. pavage; les pavés.    - strata volgi pedibus detrita viarum saxea conspicimus, Lucr. 1, 315: on voit que sous les pas de la foule les pavés en pierre des routes sont usés.
    * * *
        Stratum, strati, Substantiuum. Plin. Ce qu'on accoustre et appreste pour coucher dessus, comme la lictiere aux chevauls et autres bestes, et le lict à l'homme.
    \
        Corpus corripere e stratis. Virgil. Se lever hastivement du lict.
    \
        Viarum strata. Virgil. Rues pavees.
    \
        Stratum. Plin. La housse d'un cheval ou d'une mule, Ce qu'on luy met sur le dos, comme la selle, ou autre couverture.

    Dictionarium latinogallicum > stratum

  • 9 sterno

    sterno, strāvī, strātum, ere (zu Wz. *ster-, altind. strnati, streut, wirft nieder, griech. στρώννυμι, στορέννυμι got. straujan, ahd. strewen, streuen), I) auf den Boden hinbreiten, hinstreuen, A) im allg.: a) eig.: vestes, Ov.; vgl. strata sub pedibus vestis, Suet.: vellus duro in solo, Ov.: strata iacent passim sua quaeque sub arbore poma, Verg.: glaream, Tibull.: arenam, Ov.: spongias ad lunam et pruinas, Plin.: arma per flores, Gratt.: super eos (asseres) pontes, schlagen, Curt. – bildl., illos cognitioni numinis tui sternere, unterbreiten, unterstellen, Spart. Hel. 1. § 1. – b) übtr., u. zwar Passiv sterni medial, v. Örtl., sich ausbreiten, sich erstrecken, ibi Laborini campi sternuntur, Plin.: insulae Frisiorum, Chaucorum etc. sternuntur inter Helinum ac Flevum, Plin. – B) insbes.: 1) am Boden usw. hinbreiten, hinlegen, hinstrecken, niederlegen, niederstrecken, niederwerfen, a) übh.: silvas, Curt.: vineam, Colum.: u. so vites stratae, Colum. – corpora passim, Liv.: strata somno corpora, Liv.: quidam somno etiam strati, Liv. – refl. se st., sich hinstrecken, sich lagern, se somno in litore, Verg. – u. ebenso Passiv medial, sterni passim ferarum ritu, Liv.: sterni Iovi, sich niederwerfen zum Gebet, fußfällig verehren (προςκυνειν), Sil.: so auch Partiz. stratus, hingestreckt, hingelagert, liegend, humi, Cic.: sibi ad pedes strati, Cic.: viridi membra sub arbuto stratus, Hor. – ursi humanitus strati, hingestreckt-, sich hinlegend wie die Menschen, Plin. – b) feindlich, gewaltsam niederstrecken, zu Boden strecken, niederwerfen, niedermachen, niederhauen, α) eig.: ferro pecus, Hor.: omnia ferro, Liv.: caede viros, Verg.: alqm subitā morte, Verg.: alqm morti, Verg.: extremos metendo humum, Hor.: ingenti caede sterni, Liv.: strati caede hostes, Liv. – poet., ventos, sich legen machen, beruhigen, Hor. – moenia, Ov.: ariete muros, Liv.: a culmine Troiam, Verg.: stabula dentibus, vom Elefanten, Plin. – β) übtr., niederwerfen, zu Bodendrücken, -werfen, irae Thyesten exitio gravi stravere, Hor.: mortalia corda humilis stravit pavor, Verg.: afflictos se et stratos esse, Cic. – 2) Rauhes usw. zur Fläche hinbreiten, ebnen, glatt und eben legen, a) das aufwogende Meer ebnen, sich legen machen, aequor aquis, Verg.: pontum, Ov.: postea sternitur mare alcyonum feturae, Plin. – b) einen rauhen Weg usw. ebnen, eben legen, bahnen, α) eig.: viam per mare magnum, Lucr.: hoc (iter) Cannae stravere tibi, Sil.: stratum militari labore iter, Quint. – bes. durch Pflaster usw., pflastern, semitam saxo quadrato, Liv.: vias, clivum silice, emporium lapide, Liv.: fossam silice vel glareā, auspflastern, Plin.: columnam tollere, locum illum sternendum (zu pflastern) locare, Cic. – β) bildl.: praesens tibi fama benignum stravit iter, Stat. Theb. 12, 813. – II) meton., mit etwas überbreiten, überstreuen, bedecken, überdecken, a) übh.: foliis nemus, vom Sturm, Hor.: litora nive, Val. Flacc.: arenam Circi chrysocollā, Plin.: solum telis, Verg.: ante aras terram caesi stravere iuvenci, Verg.: intrinsecus (solum) stratum sulphure et bitumine traditur, Iustin. – naves pontibus, Tac.: maria pontibus, Iustin. – triclinia argento privatorum alci sternuntur, die Tafeln jmds. werden mit dem Silbergerät der Privatpersonen besetzt, Eutr. – b) insbes.: α) eine Lagerstatt mit Teppichen, Polstern usw. überbreiten, decken, polstern, zurechtmachen, duabus culcitis ac duabus toros plagulis, Varro fr.: lectum vestimentis, Ter.: lectum sine linteis, sine purpura, Liv. epit.: u. so bl. lectum, Komik., Cic. u.a.: triclinium, Cic.: arceram, XII tabb. fr.: lectus lepide stratus, Plaut.: cathedra strata, gepolstert, Iuven. – absol., iubet sterni sibi in prima domus parte, Plin. ep. – β) ein Pferd decken, unser satteln, equum, Liv. u. Veget.: non stratos, non infrenatos (aufgezäumt) habebant equos, Liv.: iam dimisso synthemate (Postschein) equus publicus sternebatur, Hieron. epist. 118, 1. – / Synk. Plusquamperf. strarat, Manil. 1, 776: strasset, Varro de vit. P.R. 1. fr. 24 ( bei Non. 86, 6).

    lateinisch-deutsches > sterno

  • 10 sterno

    sterno, strāvī, strātum, ere (zu Wz. *ster-, altind. strnati, streut, wirft nieder, griech. στρώννυμι, στορέννυμι got. straujan, ahd. strewen, streuen), I) auf den Boden hinbreiten, hinstreuen, A) im allg.: a) eig.: vestes, Ov.; vgl. strata sub pedibus vestis, Suet.: vellus duro in solo, Ov.: strata iacent passim sua quaeque sub arbore poma, Verg.: glaream, Tibull.: arenam, Ov.: spongias ad lunam et pruinas, Plin.: arma per flores, Gratt.: super eos (asseres) pontes, schlagen, Curt. – bildl., illos cognitioni numinis tui sternere, unterbreiten, unterstellen, Spart. Hel. 1. § 1. – b) übtr., u. zwar Passiv sterni medial, v. Örtl., sich ausbreiten, sich erstrecken, ibi Laborini campi sternuntur, Plin.: insulae Frisiorum, Chaucorum etc. sternuntur inter Helinum ac Flevum, Plin. – B) insbes.: 1) am Boden usw. hinbreiten, hinlegen, hinstrecken, niederlegen, niederstrecken, niederwerfen, a) übh.: silvas, Curt.: vineam, Colum.: u. so vites stratae, Colum. – corpora passim, Liv.: strata somno corpora, Liv.: quidam somno etiam strati, Liv. – refl. se st., sich hinstrecken, sich lagern, se somno in litore, Verg. – u. ebenso Passiv medial, sterni passim ferarum ritu, Liv.: sterni Iovi, sich niederwerfen zum Gebet, fußfällig verehren (προςκυνειν), Sil.: so auch Partiz. stratus, hingestreckt, hingelagert, liegend, humi, Cic.: sibi ad
    ————
    pedes strati, Cic.: viridi membra sub arbuto stratus, Hor. – ursi humanitus strati, hingestreckt-, sich hinlegend wie die Menschen, Plin. – b) feindlich, gewaltsam niederstrecken, zu Boden strecken, niederwerfen, niedermachen, niederhauen, α) eig.: ferro pecus, Hor.: omnia ferro, Liv.: caede viros, Verg.: alqm subitā morte, Verg.: alqm morti, Verg.: extremos metendo humum, Hor.: ingenti caede sterni, Liv.: strati caede hostes, Liv. – poet., ventos, sich legen machen, beruhigen, Hor. – moenia, Ov.: ariete muros, Liv.: a culmine Troiam, Verg.: stabula dentibus, vom Elefanten, Plin. – β) übtr., niederwerfen, zu Bodendrücken, -werfen, irae Thyesten exitio gravi stravere, Hor.: mortalia corda humilis stravit pavor, Verg.: afflictos se et stratos esse, Cic. – 2) Rauhes usw. zur Fläche hinbreiten, ebnen, glatt und eben legen, a) das aufwogende Meer ebnen, sich legen machen, aequor aquis, Verg.: pontum, Ov.: postea sternitur mare alcyonum feturae, Plin. – b) einen rauhen Weg usw. ebnen, eben legen, bahnen, α) eig.: viam per mare magnum, Lucr.: hoc (iter) Cannae stravere tibi, Sil.: stratum militari labore iter, Quint. – bes. durch Pflaster usw., pflastern, semitam saxo quadrato, Liv.: vias, clivum silice, emporium lapide, Liv.: fossam silice vel glareā, auspflastern, Plin.: columnam tollere, locum illum sternendum (zu pflastern) locare, Cic. – β) bildl.: praesens tibi fama
    ————
    benignum stravit iter, Stat. Theb. 12, 813. – II) meton., mit etwas überbreiten, überstreuen, bedecken, überdecken, a) übh.: foliis nemus, vom Sturm, Hor.: litora nive, Val. Flacc.: arenam Circi chrysocollā, Plin.: solum telis, Verg.: ante aras terram caesi stravere iuvenci, Verg.: intrinsecus (solum) stratum sulphure et bitumine traditur, Iustin. – naves pontibus, Tac.: maria pontibus, Iustin. – triclinia argento privatorum alci sternuntur, die Tafeln jmds. werden mit dem Silbergerät der Privatpersonen besetzt, Eutr. – b) insbes.: α) eine Lagerstatt mit Teppichen, Polstern usw. überbreiten, decken, polstern, zurechtmachen, duabus culcitis ac duabus toros plagulis, Varro fr.: lectum vestimentis, Ter.: lectum sine linteis, sine purpura, Liv. epit.: u. so bl. lectum, Komik., Cic. u.a.: triclinium, Cic.: arceram, XII tabb. fr.: lectus lepide stratus, Plaut.: cathedra strata, gepolstert, Iuven. – absol., iubet sterni sibi in prima domus parte, Plin. ep. – β) ein Pferd decken, unser satteln, equum, Liv. u. Veget.: non stratos, non infrenatos (aufgezäumt) habebant equos, Liv.: iam dimisso synthemate (Postschein) equus publicus sternebatur, Hieron. epist. 118, 1. – Synk. Plusquamperf. strarat, Manil. 1, 776: strasset, Varro de vit. P.R. 1. fr. 24 ( bei Non. 86, 6).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > sterno

  • 11 stratum

    strātum, ī, n. (sterno), das Hingebreitete, I) die Decke, u. zwar: 1) auf das Lager, das Polster, die Matratze, und meton. = das Lager, molle stratum, Liv.: lecti mollia strata, Lucr.: membra stratis reponere, Verg.: strato surgere, Verg. – 2) die Pferdedecke, Reitdecke, Sen. u.a. – u. die Packdecke, der Packsattel, Liv. 7, 14, 7: u. so qui asinum non potest, stratum caedit, sprichw., Petron. 45, 8. – II) das Pflaster der Straße, extraneum, Petron. poët. 55, 6. v. 11: strata viarum, Lucr. 4, 413: strata saxea viarum, Lucr. 1, 315 sq. – u. der Estrich, die Decke des Fußbodens, der Fußboden, *Plin. 11, 98 M.: dah. der Boden, die Grundlinie, Horizontaldecke der Widderschildkröte, Vitr. 10, 13 (19), 6.

    lateinisch-deutsches > stratum

  • 12 stratum

    strātum, ī, n. (sterno), das Hingebreitete, I) die Decke, u. zwar: 1) auf das Lager, das Polster, die Matratze, und meton. = das Lager, molle stratum, Liv.: lecti mollia strata, Lucr.: membra stratis reponere, Verg.: strato surgere, Verg. – 2) die Pferdedecke, Reitdecke, Sen. u.a. – u. die Packdecke, der Packsattel, Liv. 7, 14, 7: u. so qui asinum non potest, stratum caedit, sprichw., Petron. 45, 8. – II) das Pflaster der Straße, extraneum, Petron. poët. 55, 6. v. 11: strata viarum, Lucr. 4, 413: strata saxea viarum, Lucr. 1, 315 sq. – u. der Estrich, die Decke des Fußbodens, der Fußboden, *Plin. 11, 98 M.: dah. der Boden, die Grundlinie, Horizontaldecke der Widderschildkröte, Vitr. 10, 13 (19), 6.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > stratum

  • 13 sternō

        sternō strāvī, strātus, ere    [STER-], to spread out, spread abroad, stretch out, extend, strew, scatter: Sternitur in duro vellus solo, O.: virgas, strew, O.: passim poma, V.: corpora, stretch, L.: Sternimur gremio telluris, lie down, V.— To spread out, flatten, smooth, level: Sterneret aequor aquis, V.: straverunt aequora venti, V.: pontum, O.: odia militum, to calm, moderate, Ta.— To cover, spread, bestrew: foliis nemus tempestas Sternet, H.: Congeriem silvae vellere, O.: strati bacis agri, V.—Of a bed or couch, to cover, spread, prepare, arrange, make: lectus vestimentis stratus est, T.: pelliculis lectulos: torum frondibus, Iu.—Of a way, to cover, lay, pave: locum sternendum locare: via strata, L.: semitam saxo quadrato, L.—Of an animal, to saddle: equos, L.— To throw down, stretch out, lay low, throw to the ground, overthrow, prostrate, raze, level: catervas, L.: omnia ferro, L.: Ter leto sternendus erat, V.: Stravit humi pronam, O.: Primosque et extremos metendo Stravit humum, H.: Sternitur volnere, V.: Thyesten exitio gravi, H.: Strata belua texit humum, O.—Fig., to cast down, prostrate: adflictos se et stratos esse fateantur: mortalia corda Per gentīs humilīs stravit pavor, V.: haec omnia strata humi erexit, L.
    * * *
    sternere, stravi, stratus V
    spread, strew, scatter; lay out

    Latin-English dictionary > sternō

  • 14 stratum

    strātum, ī n.
    1) одеяло, покрывало O, Su; подстилка, постель ( lecti mollia strāta Lcr); ложе (strato surgere V; stratis reponere collapsa membra V)
    2) вьючное седло Sen; попона или чепрак L
    qui asinum non potest, s. caedit Ptсм. asinus
    4) настил, пол PM (v. l.), Vtr

    Латинско-русский словарь > stratum

  • 15 obmolior

    obmōlĭor, īri, ītus sum    - dép. tr. [st2]1 [-] élever contre, construire contre, entasser devant. [st2]2 [-] construire devant, boucher, obstruer.    - truncos arborum obmoliri, Curt.: entasser des troncs d'arbres (pour barrer la route).    - omnes ad obmolienda, quae ruinis strata erant, concurrerunt, Liv.: ils coururent tous boucher les brèches des murs en ruines.
    * * *
    obmōlĭor, īri, ītus sum    - dép. tr. [st2]1 [-] élever contre, construire contre, entasser devant. [st2]2 [-] construire devant, boucher, obstruer.    - truncos arborum obmoliri, Curt.: entasser des troncs d'arbres (pour barrer la route).    - omnes ad obmolienda, quae ruinis strata erant, concurrerunt, Liv.: ils coururent tous boucher les brèches des murs en ruines.
    * * *
        Obmolior, obmoliris, obmolitus sum, pen. prod. obmoliri. Liu. Avec grande peine et travail mettre quelque chose au devant de quelque lieu, à fin qu'on n'y puisse passer.

    Dictionarium latinogallicum > obmolior

  • 16 sterno

    sterno, ĕre, strāvi, strātum - tr. - [st2]1 [-] étendre, étaler. [st2]2 [-] coucher par terre, faire tomber, jeter à terre, abattre, renverser, faire tomber. [st2]3 [-] aplanir, égaliser; calmer (la mer, la fureur). [st2]4 [-] couvrir, garnir, recouvrir d'une couche, joncher, couvrir, paver (une route).    - lectum sternere: dresser un lit.    - equum sternere: seller un cheval.    - (viam) sternere: paver (un chemin).    - sterni (au passif): s'étendre pour dormir.    - humi stratus: étendu à terre.    - aliquem leto (morte) sternere: étendre mort qqn, abattre qqn mortellement.    - via strata: route pavée.    - aequora sternere: aplanir les flots, calmer les flots.    - sternere odia militum, Tac. H. 1, 58: calmer la haine des soldats.
    * * *
    sterno, ĕre, strāvi, strātum - tr. - [st2]1 [-] étendre, étaler. [st2]2 [-] coucher par terre, faire tomber, jeter à terre, abattre, renverser, faire tomber. [st2]3 [-] aplanir, égaliser; calmer (la mer, la fureur). [st2]4 [-] couvrir, garnir, recouvrir d'une couche, joncher, couvrir, paver (une route).    - lectum sternere: dresser un lit.    - equum sternere: seller un cheval.    - (viam) sternere: paver (un chemin).    - sterni (au passif): s'étendre pour dormir.    - humi stratus: étendu à terre.    - aliquem leto (morte) sternere: étendre mort qqn, abattre qqn mortellement.    - via strata: route pavée.    - aequora sternere: aplanir les flots, calmer les flots.    - sternere odia militum, Tac. H. 1, 58: calmer la haine des soldats.
    * * *
        Sterno, sternis, straui, stratum, sternere. Cic. Estendre sur quelque chose, Esternir.
    \
        Flores humi sternere, et Sternere humum floribus, Idem. Cic. Couvrir la terre de fleurs, Joncer la terre de fleurs, Semer et espandre des fleurs sur la terre.
    \
        Sternere equos. Liu. Seller et housser chevaulx, Mettre à point.
    \
        Sternere lectos. Terent. Dresser ou faire et accoustrer ou apprester les licts.
    \
        Triclinia sternere. Cic. Accoustrer et apprester, Mettre à poinct.
    \
        Iuuenci caesi strauere terram. Virgil. Ont couvert la terre, La terre a esté couverte de boeufs tuez pour sacrifier.
    \
        Venti placidi strauerunt aequora. Virgil. Ont rendu la superficie de la mer plaine et unie et sans ondes ou vagues.
    \
        Fama tibi strauit benignum iter. Stat. T'a faict beau chemin pour parvenir.
    \
        Iter argento sternunt. Lucret. Ils couvrent le chemin de monnoye d'argent.
    \
        Viam strauit per mare. Lucret. Xerxes a faict une voye et chemin sur la mer Hellespontique: C'est à dire, un pont de plusieurs batteaulx, ou navires attachees l'une à l'autre, et des tables par dessus, pour passer son armee d'Asie en Grece.
    \
        Sternunt corpora passim. Liu. Ruent par terre et tuent.
    \
        Corpore toto sternitur in vultus. Stat. Elle se couche toute estendue sur le visage, Elle se prosterne, etc.
    \
        Humi sternere aliquem. Horat. Le ruer par terre et esternir.
    \
        Terrae sternitur toto proiectus corpore. Virgil. Il tombe à terre tout esterni, ou estendu.
    \
        Torrens rapidus sternit agros. Virgil. Abbat et rue par terre tout ce qui est parmi les champs.
    \
        Pauor strauit corda mortalia. Virg. La paour et frayeur a abbatu le courage des hommes.
    \
        Exitio graui sternere aliquem. Horat. Le ruiner et destruire.
    \
        Sternere locum saxis. Liu. Paver.
    \
        Morti sternere aliquem. Virgil. Le ruer par terre et tuer.
    \
        Sternitur omne solum iaculis. Virg. On couvre toute la terre de dards.
    \
        Sternere se somno. Virgil. Se coucher pour dormir.

    Dictionarium latinogallicum > sterno

  • 17 stratus

    [st1]1 [-] strātus, a, um: part. passé de sterno. [st1]2 [-] strātŭs, ūs, m.: - [abcl][b]a - action d'étendre. - [abcl]b - tapis, couverture.[/b]
    * * *
    [st1]1 [-] strātus, a, um: part. passé de sterno. [st1]2 [-] strātŭs, ūs, m.: - [abcl][b]a - action d'étendre. - [abcl]b - tapis, couverture.[/b]
    * * *
        Stratus, Participium. Virgil. Estendu, Esterni.
    \
        Stratus ad pedes alicuius. Cic. Jecté et couché à ses pieds, Prosterné.
    \
        AEquor stratum silet. Virgil. La mer est calme.
    \
        Via strata. Liu. Pavee.
    \
        Vites stratae, quae et constratae. Columel. Couchees par terre pour produire nouveauls seps.
    \
        Vnda strata aequaliter. Ouid. Quand la mer est calme et paisible et sans vagues.

    Dictionarium latinogallicum > stratus

  • 18 detero

    dē-tero, trīvī, trītum, ere
    1) стирать, натирать ( strata viarum pedibus detrīta Lcr)
    2) шлифовать, тщательно отделывать или устранять ( sibi multa Hо стихах)
    3) молотить (frumenta Col; segetem Vop)
    4) ослаблять, понижать ( ardorem et ferociam militum T); уменьшать, умалять ( laudes alicujus H)
    5) ухудшать, портить
    nimia cura deterit magis, quam emendat PJ — чрезмерное усердие больше портит, чем улучшает (дело)

    Латинско-русский словарь > detero

  • 19 superscando

    super-scando (-scendo), —, —, ere
    шагать через, переступать Col, Tert
    s. corpora strata somno Lшагать через тела спящих

    Латинско-русский словарь > superscando

  • 20 detraho

    dē-traho, trāxī, tractum, ere, I) herab-, herunterziehen, -nehmen, herab-, herunterreißen, 1) eig.: a) übh.: alqm de curru, Cic.: alqm de caelo (bildl., seines hohen Ruhms berauben), Cic.: alqm e curru, Val. Max.: alqm ex suspendio, Cels.: alqm pedibus e tribunali, Suet.: alqm ab ipsis aris pulvinaribusque, Cic. – alqm equo, Liv.: alqm lecto, Curt.: integrum corpus Christi patibulo, Lact.: coronam capite, Val. Max.: virgam non altā ilice, Ov. – armatos ingenti corporum mole secum ad terram, Curt.: feros tauros cornibus ad terram, Suet. – b) ein Bauwerk usw. herab-, niederreißen, schleifen, pontes et scalas, Tac.: statuas, Lampr.: statuas et imagines eius, Iustin.: muros coloniae, munimenta servitii, Tac.: castella trans Euphratem, Tac.

    2) übtr., herabziehen, erniedrigen, filiae ex fastigio paterno rerum mutatione detractae, Curt. 3, 13 (35), 12: sciat regum maiestatem difficilius ad medium detrahi, quam a mediis ad ima praecipitari, Liv. 37, 45, 18.

    II) wegziehen, wegnehmen, A) abziehen, abnehmen, abreißen, 1) eig.: a) übh.: crumenam sibi de collo, Plaut.: de digito anulum, Ter.: alci de digito anulum, Cic.: de mulis stramenta, Caes.: e manu alcis anulum, Val. Max. u. Eutr.: ex aure alcis bacam od. unionem, Hor. u. Suet.: e veste matris fibulas, Hyg.: nomen ex scutis, herausmeißeln, Auct. b. Alex.: lapidem quadratum ex opere, herausnehmen, Plin. ep.: alci ungulum, Pacuv. fr.: alci anulum, Ter. u. Suet.: torquem hosti, Cic.: scutum militi, Caes.: frenos equis, Liv. u. Aur. Vict.: strata od. clitellas mulis, Liv.: copulam canibus, Phaedr.: vestem corpori, Curt.: diadema capiti, Curt.: coronam capiti (suo), Liv. u. Plin.: crinalem capiti vittam, Ov.: lectis argenteam laminam, Suet. – m. bl. Acc., vestimenta, Cato fr.: vestem, Cic.: loricam vestemque, Curt.: soccos, Ter.: socculum, Suet.: signum (das Siegel), Nep. – b) insbes.: α) scherend od. schindend od. schälend von einem Körper abziehen, pecori lanas, abscheren, Ps. Quint. decl.: u. so lanam, Col.: capillos, Cael. Aur. – coria occisis, Mela: pellem, Hor. u. Phaedr.: pelles vitulorum marinorum corpori, Plin.: si summa pellicula detracta est, sich abgeschält hat, Cels.: quid me mihi detrahis? warum ziehst du mich selber (meine Haut) ab? Ov.: cucumeris se mina detractis corticibus, geschälte, Cels. – β) als t. t. des Gartenbaues, einen Setzling vom Stamme abreißen, flagellum matri, Col.: malleolos quam maturissimos viti, Col. – γ) als mediz. t. t., aus dem Körper abführen, ausleeren, abzapfen, dem Körper entziehen, materiam per os, Scrib.: materiam ex capite per nares vel os, Scrib.: materiam per alvum, Scrib.: cathetere liquorem (des Wassersüchtigen), Cael. Aur.: sanguinem venis, Lucr.: sanguinem, Capit.: si satis materiae (Blutstoff, Blut) detractum est, Cels. – v. Heilmitteln, sinapi detrahit largiter pituitam, Scrib.: hoc medicamentum detrahere dixit post diem septimum fragmina quaedam lapidum quasi arenam, Scrib. – v. Embryo, praeseminatio crescens ex omnibus cibi partibus detrahit alimentum in se, führt sich zu, zieht an sich, Vitr.

    2) übtr.: a) wegnehmen, abnehmen übh., quod ab alterutra detraxit parte reponit eius in adversa, Lucr.: ab ore figuram, Prop.: de homine sensus, Cic.: cum de symmetria sit detractum aut adiectum, Vitr.: multis erit de magnitudine et longitudine detrahendum corporis, Augustin.: feros habitus homini, Ov.: vindicet (gebe zurück) antiquam faciem vultusque ferinos detrahat, Ov. – b) als milit. t. t., einen Truppenteil wegziehen, absondern, detachieren, ex tertia acie singulas cohortes, Caes. b. c. 3, 89, 3: cohortes duas et complures singulatim, Caes. b. G. 3, 2, 3. – c) wegnehmen = weglassen, auslassen, parvis momentis multa natura aut affingit (setzt zu) aut mutat aut detrahit, Cic.: nec detrahens quicquam vitae beatae nec adiciens, Sen. – als gramm. t. t., Buchstaben usw. wegnehmen, weglassen, wegfallen lassen (Ggstz. adicere), litteras syllabasque, Quint. 1, 6, 22: consonantes, Quint. 9, 4, 86: litteram, Isid. 1, 31, 4: coniunctiones, Suet. Aug. 86, 1. – d) numerisch von einer Summe, einem Gewicht abziehen, de tota summa binas quinquagesimas, Cic.: alqd de summa frumenti, Cic.: nihil de vivo, Cic.: de militum cibariis, Quint.: neque detractum de pondere quicquam, Lucr. – multae (von der Strafsumme) novem partes, Nep.: ponderibus antiquis aut adiecit aut detraxit, Scrib. – prägn., durch Wegnahme, Abzug vermindern, verringern, pondus, Nep.: imperatorium sumptum pulsis non necessariis ad solidi dimidium, Capit.: et lucubrationes detraxi et meridiationes addidi, Cic. – e) ein geistiges oder moral. Übel od. Gut abnehmen, benehmen, alci unius mensis laborem, vom Halse schaffen, Cic.: facientibus iter multum defatigationis, Quint.: illam opinionem maerenti, Cic.: animis errorem (die Ungewißheit) nostris, Ov.: molestiam (von einem Umstand), Vitr.: inanes sollicitudines (v. der Philosophie), Cic.: alci calamitatem, dem Unglück entreißen, Cic.: senatui infamiam tanti flagitii, ersparen, Tac.: fingendus est nobis oratione nostrā detractis vitiis orator, ein fehlerfreier R., Cic.: detractā opinione probitatis, wenn der Glaube an seine R. benommen ist, fehlt, Cic. – f) jmd. von einem Vorhaben abbringen, alqm a deformi proposito, Amm. 26, 7, 13.

    B) wegziehen, fortziehen, weg-, fortschleppen, 1) eig.: alqm manu suā, Liv. epit. 30: alqm spectaculis, Suet. Cal. 35, 2 (vgl. Cal. 55, 1; Suet. Dom. 10, 1). – m. Ang. wohin? navem ad terram, ans L. ziehen, Auct. b. Alex. 10, 6. – m. Ang. wozu? durch Dat., magnam vim materiae faciendo aggeri, Curt. 8, 10 (38), 30. – 2) übtr.: a) eine Pers. von einem Orte od. aus einem Besitz entfernen, inimicum ex Gallia, Cic.: Hannibalem ex Italia od. ex Italiae possessione, Liv. – b) jmd. zu etw. zwingen, nötigen, alqm ad aequum certamen, Liv.: alqm ad hanc accusationem, Cic.: alqm in iudicium, vor G. zu erscheinen nötigen, Cic.

    C) im weitern u. üblen Sinne, entziehend weg- od. fort- od. abnehmen, entziehen, entwenden, 1) eig.: α) v. Pers.: fetus nido implumes, Verg.: equos equitibus, Caes. – spolia hostium templis porticibusque, Liv.: ex Olympii Iovis templo spolia Gallorum Illyriorumque, Liv.: arma templis, Flor.: arma templo affixa, Quint.: pugionem templo Salutis, Tac.: gladium delubro Martis, Suet.: templis compluribus dona, Suet.: alci fasces (Ggstz. deferre), Hor. – β) v. lebl. Subjj.: magnam sol partem (maris) detrahit aestu, Lucr.: valetudo detraxit vires, Vitr.: aër agitatus a vitiosis corporibus detrahit sucum, Vitr.

    2) übtr.: a) einer Person od. Sache entziehen, nehmen, vorenthalten, Abbruch tun, etw. schmälern, α) einer Pers.: duas legiones uni, Hirt. b. G.: caput (den Anführer), Vell.: alci Armeniam a senatu datam, Tac.: pompae simulacrum, bei dem Aufzug wegzulassen befehlen, Suet.: tres Pompeio triumphos, Prop.: magna duo auxilia (Unterstützung) Romanis, Liv.: alci dignitatem, Sall. u. Cic.: alci debitum honorem, Cic.: alci veram laudem, laudes bellicas, Cic.: ut alienum appetat et id, quod alteri detraxerit, assumat, Cic.: cum rerum ortum tribuas naturae, detrahas deo, Lact.: nihil tibi detraxit (hat vorenthalten) senatus, nisi id, quod etc., Cic.: m. folg. Relativsatz, multum detraxit ei (es tat ihm viel Abbruch), quod alienae erat civitatis, Nep. Eum. 1, 2. – β) einer Sache: multis rebus et locis veterem appellationem, Suet.: nihil vulgatae opinioni, Liv.: de suo iure aliquid et commodo, Cic.: multa de suis commodis, Cic.: celeritas (Schnelligkeit des Handelns) detracta de causa est, Cic.: ne quid de summo meo erga te amore detractum esse videatur, als hätte meine unbegrenzte Liebe zu dir Abbruch erlitten, Cic.: quantum detraxit ex studio (soviel er an Eifer nachließ), tantum amisit ex gloria, Cic. – b) durch die Rede entziehen, α) jmdm. etw. absprechen, saepe etiam facete concedas adversario id ipsum, quod ille tibi detrahit, Cic. de or. 2, 286. – β) von jmds. Ansehen usw. od. Taten entziehen, sie schmälern, de honestate et de auctoritate alcis, Cic.: de alcis fama et gloria, Cic.: de rebus gestis, Nep. – γ) jmd. verkleinern, verunglimpfen, verleumden, de alqo, Cic. u. Nep.: de se, Cic.: ne nihil detrahatur, damit doch etwas auszusetzen sei, Cic.: absol., de absentibus detrahendi causā maledice contumelioseque dicere, Cic.: Partiz. detrahens, verleumdend, verleumderisch, mulieres non detrahentes, Vulg. 1. Tim. 3, 11: Plur. subst., die Verleumder, declinet detrahentium linguas, Paulin. vit. S. Ambros. 55. – / Infin. Perf. synk. detraxe, Plaut. trin. 743.

    lateinisch-deutsches > detraho

См. также в других словарях:

  • Strata — Основная информация Жанры Альт …   Википедия

  • Strata — is the plural of stratum (the geological formation); for other uses in which it can be used in the singular or plural, see Stratum (disambiguation).Strata may refer to:* Strata (novel), a science fiction novel by Terry Pratchett. * Strata title,… …   Wikipedia

  • Strata 3D — is a commercial 3D modeling and animation program developed in St. George, Utah by Corastar. It is the current incarnation of a program that was previously called Strata Studio Pro and StrataVision 3D.Strata 3D is well known for its ease of use… …   Wikipedia

  • straţă — STRÁŢĂ, straţe, s.f. Registru în care se înscriu toate operaţiile economice ale unei întreprinderi, într o formă nesistematizată din punct de vedere contabil. – Din germ. Strazze. Trimis de LauraGellner, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  stráţă s. f.,… …   Dicționar Român

  • strāta — *strāta germ., Femininum: nhd. Weg, Straße; ne. way, street; Rekontruktionsbasis: an., ae., afries., anfrk., as., ahd.; Interferenz: Lehnwort lat. (via) strāta; …   Germanisches Wörterbuch

  • strata — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ia, CMc. strataacie {{/stl 8}}{{stl 7}} niechciany, mimowolny ubytek czegoś, co się posiadało; poniesiona szkoda; to, że się przestało coś mieć, posiadać : {{/stl 7}}{{stl 10}}Bezpowrotna, bolesna, dotkliwa, duża,… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Strata — Stra ta, n., pl. of {Stratum}. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Strata — Allgemeine Informationen Genre(s) Alternative Rock Gründung 2000 Website http://www.stratadirect.com/ …   Deutsch Wikipedia

  • Strata — (lat.), 1) geebneter Weg, Straße; 2) Lagen, flach über einander liegende Theile mancher Organe, Häute, Blättchen, Muskeln; daher S. corticalĭa, Rindenschichten, concentrische Kreise, welche man, obschon zuweilen nur unbestimmt, auch in der Rinde… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Strata — (Straten, Mehrzahl v. lat. stratum), in der Geologie soviel wie Schichten; s. Schichtung …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • strata — pl of STRATUM * * * stra·ta (straґtə) [L.] plural of stratum …   Medical dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»