Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

squālĕntĭa

  • 1 squalentia

    squālentia, ae, f. (squaleo), der Unflat, Schmutz, Tert. exhort. ad castit. 10.

    lateinisch-deutsches > squalentia

  • 2 squalentia

    squālentia, ae, f. (squaleo), der Unflat, Schmutz, Tert. exhort. ad castit. 10.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > squalentia

  • 3 squalentia

    squālentĭa, ae, f. [squaleo], dirt, filth, Tert. Exh. ad Cast. 10.

    Lewis & Short latin dictionary > squalentia

  • 4 squalentia

    I squālentia, ae f. II squālentia, ium n.

    Латинско-русский словарь > squalentia

  • 5 squaleo

    squālĕo, ŭi, 2, v. n. [squalor], to be stiff or rough with any thing, etc. (mostly poet. and in post-Aug. prose; cf. sordeo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    squalentes infode conchas,

    i. e. rough, Verg. G. 2, 348:

    per tunicam squalentem auro,

    id. A. 10, 314; cf.:

    auro squalens lorica,

    id. ib. 12, 87:

    maculis auro squalentibus,

    id. G. 4, 91; Sil. 2, 585:

    picti squalentia terga lacerti,

    Verg. G. 4, 13: squalentia tela venenis, Ov. F. 5, 397.—
    B.
    In partic.
    1.
    To be stiff or rough from dryness or drought, to be dry, parched:

    squalebant pulvere fauces,

    Luc. 9, 503:

    oraque projecta squalent arentia linguā,

    id. 4, 755:

    tellus squalet,

    Sil. 14, 592.—Hence,
    (β).
    Of lands, etc., to be desert, untilled, waste:

    squalentes campi,

    Sil. 3, 655; 4, 376:

    squalens litus,

    Tac. A. 15, 42:

    squalentia arva Libyes,

    Luc. 1, 205; 5, 39:

    sterilis profundi vastitas squalet soli,

    Sen. Herc. Fur. 697.—
    2.
    To be stiff or rough from slovenliness or want of care; to be filthy, neglected, squalid:

    squalenti Dido comā,

    Ov. F. 3, 640:

    squalens barba,

    Verg. A. 2, 277:

    crines squalent a pulvere effuso,

    Sil. 2, 452:

    barba cruore,

    id. 10, 512:

    vestes squalentes atro pulvere,

    Luc. 8, 37:

    neque ego arma squalere situ ac rubigine velim, sed fulgorem inesse,

    Quint. 10, 1, 30; Gell. 9, 4, 2:

    mihi supellex squalet atque aedes meae,

    Plaut. Pers. 4, 8, 2:

    invidiae nigro squalentia tabo Tecta petit,

    Ov. M. 2, 760; cf. id. ib. 15, 627:

    squalent abductis arva colonis,

    lie untilled, Verg. G. 1, 507; cf. 1. b, supra.—
    II.
    Transf., to mourn in filthy or squalid garments (cf. sordes and sordidatus;

    in Cic. only so): erat in luctu senatus: squalebat civitas publico consilio mutatā veste,

    Cic. Sest. 14, 32:

    luget senatus, maeret equester ordo, tota civitas confecta senio est, squalent municipia, afflictantur coloniae,

    id. Mil. 8, 20. —P. a. as subst.: squālĕntĭa, ōrum, n., deserts, Plin. 5, 9, 10, § 52.

    Lewis & Short latin dictionary > squaleo

  • 6 squaleo

    squāleo, ēre (1. squālus), starren, rauh-, starr sein, I) im allg.: squalentes conchae, die rauhen, Verg.: picti squalentia terga lacerti, der harte, schuppige Rücken, Verg. – mit Abl., von etw. starren, strotzen = mit etwas überzogen, überdeckt sein, tunica oder lorica sqalens auro, Verg.: squalentes auro maculae, Verg.: filaque concreto cogit squalere metallo, Claud.: squalentia murice terga, des Triton, Claud.: nigro squalentia tecta tabo (Moder), Ov.: humus squalet serpentibus atris, wimmelt, Ov.: quidquid hirsutis squalet imaginibus, Mart.: vestes squalentes atro pulvere, Lucan.: neque arma squalere situ (Schmutz) ac rubigine velim, Quint. – II) insbes.: 1) infolge der Trockenheit starren = trocken, vertrocknet sein, squalebant pulvere fauces, Lucan.: oraque proiectā squalent arentia linguā, Lucan.: diffugere undae, squalent fontesque lacusque, Stat.: squalebat tellus, Sil.: squalentes campi, Sil. – 2) aus Mangel an Pflege, vor Schmutz starren, a) übh.: ita mihi supellex squalet atque aedes meae, startt vor Schmutz, Plaut.: volumina et diutino situ squalebant et habitu aspectuque taetro erant, Gell.: barba squalens, schmutziger, Verg.: coma squalens, verworrenes, Ov. – dah. meton. = in schmutzigem Aufzuge trauern, das Trauergewand angelegt haben, squalebat civitas publico consilio veste mutatā, Cic. Sest. 32: luget se natus, maeret equester ordo, tota civitas confecta senio est, squaleni municipia, Cic. Mil. 20. – b) v. Örtlichkeiten, ungepflegt = unangebaut-, wüst liegen, squalent abductis arva colonis, Verg.: sterilis profundi vastitas squalet soli, Sen. poët.: squalentia arva, Lucan.: squalens litus, wüste (öde) Dünen, Tac.

    lateinisch-deutsches > squaleo

  • 7 squaleo

    squāleo, ēre (1. squālus), starren, rauh-, starr sein, I) im allg.: squalentes conchae, die rauhen, Verg.: picti squalentia terga lacerti, der harte, schuppige Rücken, Verg. – mit Abl., von etw. starren, strotzen = mit etwas überzogen, überdeckt sein, tunica oder lorica sqalens auro, Verg.: squalentes auro maculae, Verg.: filaque concreto cogit squalere metallo, Claud.: squalentia murice terga, des Triton, Claud.: nigro squalentia tecta tabo (Moder), Ov.: humus squalet serpentibus atris, wimmelt, Ov.: quidquid hirsutis squalet imaginibus, Mart.: vestes squalentes atro pulvere, Lucan.: neque arma squalere situ (Schmutz) ac rubigine velim, Quint. – II) insbes.: 1) infolge der Trockenheit starren = trocken, vertrocknet sein, squalebant pulvere fauces, Lucan.: oraque proiectā squalent arentia linguā, Lucan.: diffugere undae, squalent fontesque lacusque, Stat.: squalebat tellus, Sil.: squalentes campi, Sil. – 2) aus Mangel an Pflege, vor Schmutz starren, a) übh.: ita mihi supellex squalet atque aedes meae, startt vor Schmutz, Plaut.: volumina et diutino situ squalebant et habitu aspectuque taetro erant, Gell.: barba squalens, schmutziger, Verg.: coma squalens, verworrenes, Ov. – dah. meton. = in schmutzigem Aufzuge trauern, das Trauergewand angelegt haben, squalebat civitas publico consilio veste mutatā, Cic. Sest. 32: luget se-
    ————
    natus, maeret equester ordo, tota civitas confecta senio est, squaleni municipia, Cic. Mil. 20. – b) v. Örtlichkeiten, ungepflegt = unangebaut-, wüst liegen, squalent abductis arva colonis, Verg.: sterilis profundi vastitas squalet soli, Sen. poët.: squalentia arva, Lucan.: squalens litus, wüste (öde) Dünen, Tac.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > squaleo

  • 8 squaleo

    squāleo, —, —, ēre
    1) быть покрытым коркой, быть шероховатым, шершавым, жёстким ( squalentes conchae V); быть чешуйчатым ( squalentia terga lacerti V); быть покрытым (pulvere Lcn; rubigĭne Q; auro V)
    2) изобиловать, кишеть ( humus squalet serpentibus O)
    3) быть пересохшим, сухим ( squalent fontes St)
    4) быть грязным, нечёсанным (barba, coma squalens V, O)
    5) быть запущенным, невозделанным ( squalent arva V)
    6) быть в трауре, скорбеть (luget senatus, squalent municipia C)

    Латинско-русский словарь > squaleo

  • 9 absum

    ab-sum, āfuī, āfutūrus, abesse (ἄπειμι), weg-, fortsein (Ggstz. adesse), I) infolge einer Bewegung (Abwesenheit); dah. 1) im allg., weg-, nicht dasein, entfernt-, abwesend sein, ab domo, Plaut. u. Liv.: ab domo, ab re familiari paulo diutius, Liv.: ab urbe u. ex urbe, Cic.: ab alqo, Cic. – domo et foro, Cic.: nuptā lentus abesse tuā, Ov. – abesse longe, Cic.: longe gentium, Cic.: non longe hinc, Plaut.: propius, Cic.: procul, Cic.: tres menses, Ter. – dah. quare me, qui nullā lege abessem (abwesend [= in der Verbannung] sei), non restitui lege, sed revocari senatus auctoritate oportere, Cic. Sest. 73. – 2) insbes.: a) von der Teilnahme an etw. entfernt sein od. bleiben, wegbleiben, nicht teilnehmen, einer Sache nicht beiwohnen, einer Sache fern stehen, mit etw. nichts zu schaffen haben (Ggstz. adesse), ab hoc concilio, Caes.: a periculis, sich fern halten, Sall.: ab his studiis, Cic. – m. Abl., toto bello, Caes.: publicis consiliis, Liv. – afuisse in altercationibus, Cic. – b) alci od. ab alqo, mit seinem Beistande nicht dasein, fehlen, jmdm. nicht beistehen (versch. von deesse, jmd. im Stiche lassen), bes. als Verteidiger vor Gericht (Ggstz. alci adesse, alqm defendere, s. Halm zu Cic. Sull. 7 ed. mai.), qui Autronio non afuerim, Cic.: ne longe tibi Iuppiter absit, Ov.: nec dextrae erranti deus afuit, Verg.: et quo plus intererat, eo plus aberas a me, je mehr ich deines Beistandes bedurfte, desto mehr verließest du mich, Cic.: longe iis fraternum nomen P.R. afuturum, werde ihnen nirgends etwas helfen, Caes. – absol., nusquam abero, Verg.: nobis absentibus, ohne unser Dazutun, Cic. – c) geistig abwesend sein, cum milite isto praesens absens ut sies, Ter. Eun. 192. – d) nicht dasein, fern sein, verbannt sein, dah. auch abgehen, u. in diesem Sinne = fehlen (versch. von deesse, mangeln, vermißt werden; vgl. Sorof Cic. de or. 1, 48), hoc unum illi, si nihil utilitatis habebat, afuit (war nicht da), si opus erat, defuit (fehlte, wurde vermißt), Cic.: studium semper adsit, cunctatio absit, Cic.: denique isto bono utare dum adsit; cum absit, ne requiras, Cic.: semper aves quod abest, Lucr.: praeter idoneum ducem nihil abest ad subvortendum imperium, Sall. fr. – m. ab u. Abl., unum a praetura tua abest, Plaut.: neque corpus neque animus a vobis aberit, Sall. – m. Dat., quid enim abest huic homini, quod si adesset, iure haec ei tribui et concedi putaremus, Cic.: si cui dentes vetustate absunt, Varr.: abest luctamen remo, man rudert ohne Anstrengung, Verg.: abest enim historia litteris nostris, Cic.: fraudem et sermoni et rei abesse, Liv.: cum partem abesse numero sensisset, Liv.: ratus pluribus curam, omnibus afuisse fortunam, Curt.

    II) infolge der Lage (Abstand); dah. 1) eig., von einem Punkte (räumlich od. zeitlich) weg-, entfernt-, getrennt sein, abstehen, m. ab od. m. bl. Abl. u. absol., sowie mit u. ohne Bezeichnung des (räumlichen od. zeitlichen) Abstandes, paulum ab eius villa, Cic.: ab urbe milia passuum ducenta, Cic.: plus mille passibus a mari (v. einer Villa), Liv. fr.: quinque dierum iter ab Carthagine (v. einer Stadt), Liv.: bidui (v. Lager), Cic.: quatridui iter Laodiceā, Cic.: quatridui ab Autronio, Cic.: aequo spatio, Caes.: bidui spatio ab eo, Cic.: septem milium intervallo, Caes.: milibus passuum quattuor, Caes.: haud longe abesse potest, es muß nicht weit von hier sein, Plaut.: quoniam propius abes, weil du dort näher bist, Cic. – 2) übtr.: a) übh., von etw. entfernt sein, fern stehen, id enim vero hinc nunc abest, das liegt jetzt im weiten Felde, daran ist gegenwärtig nicht zu denken, Ter.: quod abest longissime, Cic.: u. so ab. longissime a vero, Cic.: longe a spe, Cic.: procul seditione, Liv.: paulum a capienda urbe, die Stadt beinahe einnehmen, Iustin.: cum ego ab ista laude non absim, mir dieser Ruhm nicht abgesprochen werden kann, Cic. – ille longe aberit, ut credat, wird weit entfernt sein zu glauben, Cic.: tantum aberat a bello, ut etc., Cic.: tantum afuit ab insolentia gloriae, ut etc., Nep.: tantum a paenitentia afuit, ut etc., Val. Max.: a quibus longe absunt, ut perseverent, Augustin. de civ. dei 9, 16, 1: sperare videor tantum afuturam esse orationem meam a minima suspicione offensionis tuae, te ut potius obiurgem, quam ut ego etc., Cic.; u. so die unpers. haud multum od. haud (non, nec) procul abest od. non longe abest od. paulum (paululum) abest, quin etc., es ist nicht weit entfernt od. nahe dabei, es fehlt nicht viel, daß usw., beinahe möchte usw. (s. Zumpt § 540), Cic., Caes. u.a.; so auch non multum abest ab eo, quin etc., Caes. b.G. 5, 2, 2: neque longius abesse, quin etc., es fehle gar nicht viel, daß er usw., er sei darauf u. daran, zu usw., Caes. b.G. 3, 18, 4: minimum abest, quin etc., Suet. Aug. 14: paulo afuit, quin, Ammian.: nihil afore credunt, quin etc., es könne nicht fehlen, Verg. Aen. 8, 147: quid abest, quin etc., Liv. 8, 4, 2. Val. Max. 5, 3. ext. 3: abesse non potest, quin etc., Gracch. b. Cic. or. 233 u. Gell. 11, 13, 3: spätlat., parum abest, quin etc., Donat. vit. Verg. c. 8: u. persönl., haud multum afuere, quin opera perrumperent, Liv. fr. 36 (bei Prisc. 6, 22): nec ita multum omnes afuisse, quin accusatorem potius dementiae accusarent, Apul. apol. 37: adeo vehementer talum inverti, ut minimum afuerim, quin articulum etiam a crure defregerim, Apul. flor. 16. – Dah. die Redensart tantum abest, ut... ut, weit entfernt, daß... ist usw., deren Entstehung durch folgende drei Stellen deutlich wird: id tantum abest officio, ut nihil magis officio possit esse contrarium, Cic. de off. 1, 43: tantum abest ab eo, ut malum mors sit, ut verear, ne etc., Cic. Tusc. 1, 76 (vgl. Liv. 25, 6, II): u. so zuletzt: ego vero istos tantum abest ut ornem, ut effici non possit, quin eos oderim, d.i. weit entfernt, daß... vielmehr usw., Cic. Phil. 11, 36. – persönl. gebr., hoc detrimento milites nostri tantum afuerunt ut perturbarentur, ut incensi atque incitati magnas accessiones fecerint in operibus hostium expugnandis, Auct. b. Alex. 22, 1. – Spätlat., tantum aberat quominus aliquid nuntiaretur, ut etiam quae gesta non fuerant adicerentur, Heges. 3, 21, 1. – Zuw. tritt der zweite Satz, wie im Deutschen, auch selbständig auf, tantum afuit, ut inflammares nostros animos; somnum isto loco vix tenebamus, Cic. Brut. 278 (u. so Cic. de fin. 5, 57; ad Att. 13, 21, 5); od. es bildet das einfache tantum abest ut einen bloßen Nachsatz, wie Cic. ad Att. 6, 2, 1. – auch steht im zweiten Satz ut etiam, ut quoque, wie Cic. ep. 12, 15, 4. Suet. Tib. 50, 1; seltener ut contra, wie Liv. 6, 31, 4. – Spätlat. statt des ersten ut der Infinit., tantum abfuit laudare industrie gesta, ut etiam quaedam scriberet de etc., Amm. 15, 5, 36. – b) von etw. Unangenehmem entfernt-, also davon befreit-, frei sein, a culpa, Cic.: nihil a me abesse longius crudelitate, Caes. in Cic. ep.: a cupiditate pecuniae, Nep.: a reprehensione temeritatis absum, der Vorwurf bei Unbesonnenheit trifft mich nicht, Planc. in Cic. ep.: afuimus dolori, vergaßen den Schmerz, Ov. – c) v. ungehörigen, unangenehmen, lästigen Personen od. Dingen selbst, fern sein od. bleiben, si vis afuisset, Liv. fr. 49 (50) bei Sen. suas. 6, 22. – bes. in der Wunschformel absit = fern sei od. bleibe, m. ab u. Abl., carnifex vero et obductio capitis et nomen ipsum crucis absit non modo a corpore civium Romanorum, sed etiam a cogitatione, oculis, auribus, Cic.: absint et picti squalentia terga lacerti pinguibus a stabulis, Verg.: u. absol., vos quoque abesse iubeo, Tibull.: procul absit gloria vulgi, Tibull.: absit periculum, Sall. fr.: dolus malus abesto! Not. Tir.: u. bes. absit invidia verbo od. absit verbo invidia, fern sei Vermessenheit der Rede, Liv.: u. so bl. absit invidia, Curt. – Dah. im Spätlat. die Formel absit m. folg. ut od. Infinit. = es sei ferne, Gott wolle verhüten, daß usw., Apul. u. Sulpic. Sev.: u. procul absit, Stat., od. quod absit, Apul., das sei ferne, das wolle Gott verhüten! – d) mit Willen, aus innerem Trieb u. dgl. von etw. entfernt, also ihm abgeneigt sein, a consilio fugiendi, Cic.: a periculis, sich von den Gefahren entfernt halten, Cic. – e) mit Rücksicht auf die Beschaffenheit od. Eigenschaft einer Sache od. Pers. fern sein, fern stehen, von etw. abweichen, quod certe abest a tua virtute et fide, Brut. in Cic. ep.: istae κολακειαι non longe absunt a scelere, Cic. – bei Vergleichen höher stehen, im Vorteil sein, nullā re magis absumus a natura ferarum, Cic.: qui longissime a te afuit, Cic. – u. tiefer stehen, weit nachstehen, multum ab iis, Cic.; u. so Hor. de art. poët. 370. – f) von etw. noch fern sein, etw. nicht erreichen, a nitore Ciceronis, Quint.: a virtute alcis, Hor. – g) sich für etw. nicht eignen, sich nicht schicken, zu etw. nicht passen, ab forensi condicione, Cic.: a principis persona, Nep. – / statt abfui, abforem, abfore u. abfuturus haben die besten Handschriften u. auch die Ausgaben afui, aforem, afore, afuturus, s. Halm zu Cic. Sull. 7. p. 60 ed. mai. Osann zu Cic. de rep. 2, 69. p. 243. Heindorf zu Hor. sat. 1, 4, 104. Vgl. Neue-Wagener Formenl.3 2, 836 f. – arch. Konj. Präs. absiet, Cato r.r. 19, 1. – Form abfuat = absit, zweifelh. bei Fronto ep. ad am. 1, 14. p. 184 N. (viell. mit Eckstein abludat zu lesen).

    / Partic., absēns, tis, abwesend, a) v. Menschen (Ggstz. praesens, coram), α) räumlich: me absente, in meiner Abwesenheit, Cic.: te praesente absente, du magst da sein od. nicht, Ter.: absente nobis, Ter. eun. 649. – Dah. v. Verbannten, absens mecum in gratiam rediit, Cic. – v. Verstorbenen, absentes (poëtae) sunt pro praesentibus, Plaut. Cas. prol. 20; u. so Vitr. 7. pr. § 8. – u. von solchen, die, obgleich in Rom, bei öffentlichen Bewerbungen nicht als Mitbewerber erscheinen, Cic. de rep. 6, 11 (u. dazu Moser). Liv. 4, 42, 1 (u. dazu Drak.). – u. von solchen, die sich nicht vor Gericht stellen, de absente iudicare, Cic.; vgl. Halm zu Cic. Verr. 4, 40. – b) von Orten u. Dingen, entfernt, Rhodos, urbs, Hor.: rogus, Mart.: comae, nicht wirklich vorhandene, falsche, Mart. – versus absentes dicere, auswendig hersagen, Gell. 20, 10, 4. – c) geistig nicht bei der Sache, abwesend, mente ac sensu absentissimus, Augustin. confess. 4, 4.

    lateinisch-deutsches > absum

  • 10 prodo

    prō-do, didī, ditum, ere, I) hervorgeben,bringen, -tun, A) im allg.: anima extra prodita, Lucr.: pr. alto suspiria pectore, Ov.: pr. fumoso condita vina cado, Ov.: Medusae squalentia prodidit ora, zeigte, Ov. – B) insbes.: 1) zur Welt bringen, hervorbringen, parvā prodite patriā, Acc. tr. fr.: ex eadem domo et gente proditi, ICt. – übtr., vom Boden, aus sich hervorsprießen lassen, fetum olivae, Ov. – 2) zur öffentlichen Kenntnis bringen, a) zur Achtgebung, Warnung usw. aufstellen, bekanntmachen, decretum, Cic.: exemplum, statuieren, Liv.: übtr., exemplum perniciosum, turpe, anderen geben, Cic. u. Vell. – b) als publiz. t. t., jmd. (zu einem Amte) ernennen, alqm consulum rogandorum ergo, Cic.: bes. flaminem, interregem, Cic. – c) als Erzähler, Geschichtschreiber berichten, melden, falso proditum esse, Liv.: utrumque auctores prodidere, Tac.: sicut proditur, Liv.: quae scriptores prodiderunt, Cic.: m. folg. Acc. u. Infin., Tac. ann. 12, 67 u. 15, 16: proditur (es wird berichtet, erzählt, es heißt) m. Nom. u. Infin., Iustin. 28, 4, 14 u. 44, 4, 12. – d) Verborgenes od. Geheimes mitteilen, entdecken, verraten, conscios, Cic.: commissa, Hor.: secretum uxori, Suet.: crimen vultu, Ov.: v. Lebl., gaudia prodens vultus, Hor. sat. 2, 5, 104: servabam vultus ducis ac prodentia sensum lumina, Sil. 6, 384: cum turbato iam prodita voltu ira ducis tandem testata est voce dolorem, Lucan. 3, 356. – 3) treulos, verräterisch in die Hände spielen, übergeben, ausliefern, verraten, anui filiam planissime (auf Gnade u. Ungnade), Ter.: classem praedonibus, Cic.: supplicem, Nep.: verb. alqm proicere (preisgeben) ac prodere, prodere et proicere, Caes. u. Cic. – u. wie verraten übh. = der Gefahr preisgeben, alqm ad mortem, Verg.: commilitones ad caedem, Liv.: alqm in omnes cruciatus, Liv.: verb. proicere ac prodere ad inconsultam atque improvidam pugnam legiones, leichtsinnig preisgeben, Liv. – urbem, Liv.: patriam, Liv.: ne fortunas meas, ne unicam filiam tam temere proderem, Cic.: vitam et pecuniam, Ter.: caput et salutem alcis, Cic.: utilitatem communem, Cic.: libertatem, Liv.: officium, Cic.: fidem, sein Wort brechen, Sall.: alvum, den Magen verderben, Plaut.: prodita iudiciis fallacibus, Lucr. – II) weitergeben, -gehen lassen, A) ausdehnen, fristen, illi prodit vitam ad miseriam, Plaut. trin. 340. – B) verschieben, weiter hinaussetzen, porro diem, Lucil. 214: diem militibus legionis III., Cato oratt. 72, 12 (b. Fest. 242, 16): diem nuptiis, Ter. Andr. 313. – C) übergeben, überliefern, hinterlassen, sa cra suis posteris, Cic.: ius imaginis ad memoriam posteritatemque prodendae, Cic.: regnum a Tantalo proditum, Cic. – bes. schriftlich, nostrae amicitiae memoriam, Cael. in Cic. ep.: exercitus memoriam, Caes.: de Magonis interitu duplex memoria prodita est, ist eine doppelte Erzählung überliefert worden, Nep.: memoriae prodere, schriftlich hinterlassen, -überliefern, sermonem eius, Cic.: u. so memoriae prodiderunt m. folg. Acc. u. Infin., Cic. u. Nep.: und memoriae proditur m. folg. Acc. u. Infin., Tac. u. Liv.: multos deerrasse memoria prodidit, Colum.: quos natos in insula ipsi memoriā proditum (mündlich überliefert) dicunt, Caes.: so auch quod memoriā proditum, quod est memoriā proditum ac litteris, Cic. – D) fortpflanzen, genus a sanguine Teucri, Verg. Aen. 4, 231. – / Archaist. Konj. Perf. produit, Fest. 229 (a), 16.

    lateinisch-deutsches > prodo

  • 11 pictus

    pictus, a, um part. passé de pingo. [st2]1 [-] peint, orné de peinture, tatoué, tacheté, diapré, nuancé. [st2]2 [-] brodé. [st2]3 [-] coloré, orné (en parl. du style). [st2]4 [-] peint, représenté en peinture. [st2]5 [-] qu'on ne trouve qu'en peinture, irréel, imaginaire, faux, vain.    - picti Geloni, Virg. G. 2.115: les Gélons qui se peignent le corps.    - Lysiā nihil potest esse pictius, Cic. Brut. 95, 293: rien ne peut être plus fleuri que Lysias.    - picta toga, Tac.: robe brodée (du triomphateur).    - picti reges, Mart.: rois revêtus de la toge brodée.    - picti terga lacerti, Virg.: lézards à la peau bigarrée.    - picta villa, Mart.: ferme en peinture.
    * * *
    pictus, a, um part. passé de pingo. [st2]1 [-] peint, orné de peinture, tatoué, tacheté, diapré, nuancé. [st2]2 [-] brodé. [st2]3 [-] coloré, orné (en parl. du style). [st2]4 [-] peint, représenté en peinture. [st2]5 [-] qu'on ne trouve qu'en peinture, irréel, imaginaire, faux, vain.    - picti Geloni, Virg. G. 2.115: les Gélons qui se peignent le corps.    - Lysiā nihil potest esse pictius, Cic. Brut. 95, 293: rien ne peut être plus fleuri que Lysias.    - picta toga, Tac.: robe brodée (du triomphateur).    - picti reges, Mart.: rois revêtus de la toge brodée.    - picti terga lacerti, Virg.: lézards à la peau bigarrée.    - picta villa, Mart.: ferme en peinture.
    * * *
        Pictus, Participium: vt Pictae tabulae. Cic. Peinctes.
    \
        Frigora picta. Martial. Marbres de diverses couleurs.
    \
        Lacerti picti terga squalentia. Virgil. Lezards picquotez et marquetez sur le dos.
    \
        Pantherae pictae. Ouid. Mouchetees de diverses couleurs, Tachetees.
    \
        Philosophus pictus. Cic. En peincture.
    \
        Vestes pictae. Pli. Bigarrees.

    Dictionarium latinogallicum > pictus

  • 12 squalens

        Squalens auro. Virgil. Reluisant d'or.
    \
        Barba squalens. Virgil. Orde et sale, Crasseuse.
    \
        Maculae squalentes auro. Virgil. Taches reluisantes comme or.
    \
        Tela squalentia venenis. Ouid. Fleiches envenimees.

    Dictionarium latinogallicum > squalens

  • 13 absum

    ab-sum, āfuī, āfutūrus, abesse (ἄπειμι), weg-, fortsein (Ggstz. adesse), I) infolge einer Bewegung (Abwesenheit); dah. 1) im allg., weg-, nicht dasein, entfernt-, abwesend sein, ab domo, Plaut. u. Liv.: ab domo, ab re familiari paulo diutius, Liv.: ab urbe u. ex urbe, Cic.: ab alqo, Cic. – domo et foro, Cic.: nuptā lentus abesse tuā, Ov. – abesse longe, Cic.: longe gentium, Cic.: non longe hinc, Plaut.: propius, Cic.: procul, Cic.: tres menses, Ter. – dah. quare me, qui nullā lege abessem (abwesend [= in der Verbannung] sei), non restitui lege, sed revocari senatus auctoritate oportere, Cic. Sest. 73. – 2) insbes.: a) von der Teilnahme an etw. entfernt sein od. bleiben, wegbleiben, nicht teilnehmen, einer Sache nicht beiwohnen, einer Sache fern stehen, mit etw. nichts zu schaffen haben (Ggstz. adesse), ab hoc concilio, Caes.: a periculis, sich fern halten, Sall.: ab his studiis, Cic. – m. Abl., toto bello, Caes.: publicis consiliis, Liv. – afuisse in altercationibus, Cic. – b) alci od. ab alqo, mit seinem Beistande nicht dasein, fehlen, jmdm. nicht beistehen (versch. von deesse, jmd. im Stiche lassen), bes. als Verteidiger vor Gericht (Ggstz. alci adesse, alqm defendere, s. Halm zu Cic. Sull. 7 ed. mai.), qui Autronio non afuerim, Cic.: ne longe tibi Iuppiter absit, Ov.: nec dextrae erranti deus afuit, Verg.: et quo plus intererat, eo plus aberas a
    ————
    me, je mehr ich deines Beistandes bedurfte, desto mehr verließest du mich, Cic.: longe iis fraternum nomen P.R. afuturum, werde ihnen nirgends etwas helfen, Caes. – absol., nusquam abero, Verg.: nobis absentibus, ohne unser Dazutun, Cic. – c) geistig abwesend sein, cum milite isto praesens absens ut sies, Ter. Eun. 192. – d) nicht dasein, fern sein, verbannt sein, dah. auch abgehen, u. in diesem Sinne = fehlen (versch. von deesse, mangeln, vermißt werden; vgl. Sorof Cic. de or. 1, 48), hoc unum illi, si nihil utilitatis habebat, afuit (war nicht da), si opus erat, defuit (fehlte, wurde vermißt), Cic.: studium semper adsit, cunctatio absit, Cic.: denique isto bono utare dum adsit; cum absit, ne requiras, Cic.: semper aves quod abest, Lucr.: praeter idoneum ducem nihil abest ad subvortendum imperium, Sall. fr. – m. ab u. Abl., unum a praetura tua abest, Plaut.: neque corpus neque animus a vobis aberit, Sall. – m. Dat., quid enim abest huic homini, quod si adesset, iure haec ei tribui et concedi putaremus, Cic.: si cui dentes vetustate absunt, Varr.: abest luctamen remo, man rudert ohne Anstrengung, Verg.: abest enim historia litteris nostris, Cic.: fraudem et sermoni et rei abesse, Liv.: cum partem abesse numero sensisset, Liv.: ratus pluribus curam, omnibus afuisse fortunam, Curt.
    II) infolge der Lage (Abstand); dah. 1) eig., von einem Punkte (räumlich od. zeitlich) weg-, entfernt-,
    ————
    getrennt sein, abstehen, m. ab od. m. bl. Abl. u. absol., sowie mit u. ohne Bezeichnung des (räumlichen od. zeitlichen) Abstandes, paulum ab eius villa, Cic.: ab urbe milia passuum ducenta, Cic.: plus mille passibus a mari (v. einer Villa), Liv. fr.: quinque dierum iter ab Carthagine (v. einer Stadt), Liv.: bidui (v. Lager), Cic.: quatridui iter Laodiceā, Cic.: quatridui ab Autronio, Cic.: aequo spatio, Caes.: bidui spatio ab eo, Cic.: septem milium intervallo, Caes.: milibus passuum quattuor, Caes.: haud longe abesse potest, es muß nicht weit von hier sein, Plaut.: quoniam propius abes, weil du dort näher bist, Cic. – 2) übtr.: a) übh., von etw. entfernt sein, fern stehen, id enim vero hinc nunc abest, das liegt jetzt im weiten Felde, daran ist gegenwärtig nicht zu denken, Ter.: quod abest longissime, Cic.: u. so ab. longissime a vero, Cic.: longe a spe, Cic.: procul seditione, Liv.: paulum a capienda urbe, die Stadt beinahe einnehmen, Iustin.: cum ego ab ista laude non absim, mir dieser Ruhm nicht abgesprochen werden kann, Cic. – ille longe aberit, ut credat, wird weit entfernt sein zu glauben, Cic.: tantum aberat a bello, ut etc., Cic.: tantum afuit ab insolentia gloriae, ut etc., Nep.: tantum a paenitentia afuit, ut etc., Val. Max.: a quibus longe absunt, ut perseverent, Augustin. de civ. dei 9, 16, 1: sperare videor tantum afuturam esse orationem meam a minima suspicione offensionis tuae, te ut potius
    ————
    obiurgem, quam ut ego etc., Cic.; u. so die unpers. haud multum od. haud (non, nec) procul abest od. non longe abest od. paulum (paululum) abest, quin etc., es ist nicht weit entfernt od. nahe dabei, es fehlt nicht viel, daß usw., beinahe möchte usw. (s. Zumpt § 540), Cic., Caes. u.a.; so auch non multum abest ab eo, quin etc., Caes. b.G. 5, 2, 2: neque longius abesse, quin etc., es fehle gar nicht viel, daß er usw., er sei darauf u. daran, zu usw., Caes. b.G. 3, 18, 4: minimum abest, quin etc., Suet. Aug. 14: paulo afuit, quin, Ammian.: nihil afore credunt, quin etc., es könne nicht fehlen, Verg. Aen. 8, 147: quid abest, quin etc., Liv. 8, 4, 2. Val. Max. 5, 3. ext. 3: abesse non potest, quin etc., Gracch. b. Cic. or. 233 u. Gell. 11, 13, 3: spätlat., parum abest, quin etc., Donat. vit. Verg. c. 8: u. persönl., haud multum afuere, quin opera perrumperent, Liv. fr. 36 (bei Prisc. 6, 22): nec ita multum omnes afuisse, quin accusatorem potius dementiae accusarent, Apul. apol. 37: adeo vehementer talum inverti, ut minimum afuerim, quin articulum etiam a crure defregerim, Apul. flor. 16. – Dah. die Redensart tantum abest, ut... ut, weit entfernt, daß... ist usw., deren Entstehung durch folgende drei Stellen deutlich wird: id tantum abest officio, ut nihil magis officio possit esse contrarium, Cic. de off. 1, 43: tantum abest ab eo, ut malum mors sit, ut verear, ne etc., Cic. Tusc. 1, 76 (vgl. Liv. 25, 6, II): u. so zu-
    ————
    letzt: ego vero istos tantum abest ut ornem, ut effici non possit, quin eos oderim, d.i. weit entfernt, daß... vielmehr usw., Cic. Phil. 11, 36. – persönl. gebr., hoc detrimento milites nostri tantum afuerunt ut perturbarentur, ut incensi atque incitati magnas accessiones fecerint in operibus hostium expugnandis, Auct. b. Alex. 22, 1. – Spätlat., tantum aberat quominus aliquid nuntiaretur, ut etiam quae gesta non fuerant adicerentur, Heges. 3, 21, 1. – Zuw. tritt der zweite Satz, wie im Deutschen, auch selbständig auf, tantum afuit, ut inflammares nostros animos; somnum isto loco vix tenebamus, Cic. Brut. 278 (u. so Cic. de fin. 5, 57; ad Att. 13, 21, 5); od. es bildet das einfache tantum abest ut einen bloßen Nachsatz, wie Cic. ad Att. 6, 2, 1. – auch steht im zweiten Satz ut etiam, ut quoque, wie Cic. ep. 12, 15, 4. Suet. Tib. 50, 1; seltener ut contra, wie Liv. 6, 31, 4. – Spätlat. statt des ersten ut der Infinit., tantum abfuit laudare industrie gesta, ut etiam quaedam scriberet de etc., Amm. 15, 5, 36. – b) von etw. Unangenehmem entfernt-, also davon befreit-, frei sein, a culpa, Cic.: nihil a me abesse longius crudelitate, Caes. in Cic. ep.: a cupiditate pecuniae, Nep.: a reprehensione temeritatis absum, der Vorwurf bei Unbesonnenheit trifft mich nicht, Planc. in Cic. ep.: afuimus dolori, vergaßen den Schmerz, Ov. – c) v. ungehörigen, unangenehmen, lästigen Personen od. Dingen selbst, fern sein
    ————
    od. bleiben, si vis afuisset, Liv. fr. 49 (50) bei Sen. suas. 6, 22. – bes. in der Wunschformel absit = fern sei od. bleibe, m. ab u. Abl., carnifex vero et obductio capitis et nomen ipsum crucis absit non modo a corpore civium Romanorum, sed etiam a cogitatione, oculis, auribus, Cic.: absint et picti squalentia terga lacerti pinguibus a stabulis, Verg.: u. absol., vos quoque abesse iubeo, Tibull.: procul absit gloria vulgi, Tibull.: absit periculum, Sall. fr.: dolus malus abesto! Not. Tir.: u. bes. absit invidia verbo od. absit verbo invidia, fern sei Vermessenheit der Rede, Liv.: u. so bl. absit invidia, Curt. – Dah. im Spätlat. die Formel absit m. folg. ut od. Infinit. = es sei ferne, Gott wolle verhüten, daß usw., Apul. u. Sulpic. Sev.: u. procul absit, Stat., od. quod absit, Apul., das sei ferne, das wolle Gott verhüten! – d) mit Willen, aus innerem Trieb u. dgl. von etw. entfernt, also ihm abgeneigt sein, a consilio fugiendi, Cic.: a periculis, sich von den Gefahren entfernt halten, Cic. – e) mit Rücksicht auf die Beschaffenheit od. Eigenschaft einer Sache od. Pers. fern sein, fern stehen, von etw. abweichen, quod certe abest a tua virtute et fide, Brut. in Cic. ep.: istae κολακειαι non longe absunt a scelere, Cic. – bei Vergleichen höher stehen, im Vorteil sein, nullā re magis absumus a natura ferarum, Cic.: qui longissime a te afuit, Cic. – u. tiefer stehen, weit nachstehen, multum ab iis, Cic.; u. so Hor. de art.
    ————
    poët. 370. – f) von etw. noch fern sein, etw. nicht erreichen, a nitore Ciceronis, Quint.: a virtute alcis, Hor. – g) sich für etw. nicht eignen, sich nicht schicken, zu etw. nicht passen, ab forensi condicione, Cic.: a principis persona, Nep. – statt abfui, abforem, abfore u. abfuturus haben die besten Handschriften u. auch die Ausgaben afui, aforem, afore, afuturus, s. Halm zu Cic. Sull. 7. p. 60 ed. mai. Osann zu Cic. de rep. 2, 69. p. 243. Heindorf zu Hor. sat. 1, 4, 104. Vgl. Neue-Wagener Formenl.3 2, 836 f. – arch. Konj. Präs. absiet, Cato r.r. 19, 1. – Form abfuat = absit, zweifelh. bei Fronto ep. ad am. 1, 14. p. 184 N. (viell. mit Eckstein abludat zu lesen).
    Partic., absēns, tis, abwesend, a) v. Menschen (Ggstz. praesens, coram), α) räumlich: me absente, in meiner Abwesenheit, Cic.: te praesente absente, du magst da sein od. nicht, Ter.: absente nobis, Ter. eun. 649. – Dah. v. Verbannten, absens mecum in gratiam rediit, Cic. – v. Verstorbenen, absentes (poëtae) sunt pro praesentibus, Plaut. Cas. prol. 20; u. so Vitr. 7. pr. § 8. – u. von solchen, die, obgleich in Rom, bei öffentlichen Bewerbungen nicht als Mitbewerber erscheinen, Cic. de rep. 6, 11 (u. dazu Moser). Liv. 4, 42, 1 (u. dazu Drak.). – u. von solchen, die sich nicht vor Gericht stellen, de absente iudicare, Cic.; vgl. Halm zu Cic. Verr. 4, 40. – b) von Orten u. Dingen, entfernt, Rhodos, urbs, Hor.:
    ————
    rogus, Mart.: comae, nicht wirklich vorhandene, falsche, Mart. – versus absentes dicere, auswendig hersagen, Gell. 20, 10, 4. – c) geistig nicht bei der Sache, abwesend, mente ac sensu absentissimus, Augustin. confess. 4, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > absum

  • 14 prodo

    prō-do, didī, ditum, ere, I) hervorgeben,bringen, - tun, A) im allg.: anima extra prodita, Lucr.: pr. alto suspiria pectore, Ov.: pr. fumoso condita vina cado, Ov.: Medusae squalentia prodidit ora, zeigte, Ov. – B) insbes.: 1) zur Welt bringen, hervorbringen, parvā prodite patriā, Acc. tr. fr.: ex eadem domo et gente proditi, ICt. – übtr., vom Boden, aus sich hervorsprießen lassen, fetum olivae, Ov. – 2) zur öffentlichen Kenntnis bringen, a) zur Achtgebung, Warnung usw. aufstellen, bekanntmachen, decretum, Cic.: exemplum, statuieren, Liv.: übtr., exemplum perniciosum, turpe, anderen geben, Cic. u. Vell. – b) als publiz. t. t., jmd. (zu einem Amte) ernennen, alqm consulum rogandorum ergo, Cic.: bes. flaminem, interregem, Cic. – c) als Erzähler, Geschichtschreiber berichten, melden, falso proditum esse, Liv.: utrumque auctores prodidere, Tac.: sicut proditur, Liv.: quae scriptores prodiderunt, Cic.: m. folg. Acc. u. Infin., Tac. ann. 12, 67 u. 15, 16: proditur (es wird berichtet, erzählt, es heißt) m. Nom. u. Infin., Iustin. 28, 4, 14 u. 44, 4, 12. – d) Verborgenes od. Geheimes mitteilen, entdecken, verraten, conscios, Cic.: commissa, Hor.: secretum uxori, Suet.: crimen vultu, Ov.: v. Lebl., gaudia prodens vultus, Hor. sat. 2, 5, 104: servabam vultus ducis ac prodentia sensum lumina, Sil. 6, 384: cum turbato iam prodita voltu ira
    ————
    ducis tandem testata est voce dolorem, Lucan. 3, 356. – 3) treulos, verräterisch in die Hände spielen, übergeben, ausliefern, verraten, anui filiam planissime (auf Gnade u. Ungnade), Ter.: classem praedonibus, Cic.: supplicem, Nep.: verb. alqm proicere (preisgeben) ac prodere, prodere et proicere, Caes. u. Cic. – u. wie verraten übh. = der Gefahr preisgeben, alqm ad mortem, Verg.: commilitones ad caedem, Liv.: alqm in omnes cruciatus, Liv.: verb. proicere ac prodere ad inconsultam atque improvidam pugnam legiones, leichtsinnig preisgeben, Liv. – urbem, Liv.: patriam, Liv.: ne fortunas meas, ne unicam filiam tam temere proderem, Cic.: vitam et pecuniam, Ter.: caput et salutem alcis, Cic.: utilitatem communem, Cic.: libertatem, Liv.: officium, Cic.: fidem, sein Wort brechen, Sall.: alvum, den Magen verderben, Plaut.: prodita iudiciis fallacibus, Lucr. – II) weitergeben, -gehen lassen, A) ausdehnen, fristen, illi prodit vitam ad miseriam, Plaut. trin. 340. – B) verschieben, weiter hinaussetzen, porro diem, Lucil. 214: diem militibus legionis III., Cato oratt. 72, 12 (b. Fest. 242, 16): diem nuptiis, Ter. Andr. 313. – C) übergeben, überliefern, hinterlassen, sa cra suis posteris, Cic.: ius imaginis ad memoriam posteritatemque prodendae, Cic.: regnum a Tantalo proditum, Cic. – bes. schriftlich, nostrae amicitiae memoriam, Cael. in Cic. ep.: exercitus memoriam,
    ————
    Caes.: de Magonis interitu duplex memoria prodita est, ist eine doppelte Erzählung überliefert worden, Nep.: memoriae prodere, schriftlich hinterlassen, - überliefern, sermonem eius, Cic.: u. so memoriae prodiderunt m. folg. Acc. u. Infin., Cic. u. Nep.: und memoriae proditur m. folg. Acc. u. Infin., Tac. u. Liv.: multos deerrasse memoria prodidit, Colum.: quos natos in insula ipsi memoriā proditum (mündlich überliefert) dicunt, Caes.: so auch quod memoriā proditum, quod est memoriā proditum ac litteris, Cic. – D) fortpflanzen, genus a sanguine Teucri, Verg. Aen. 4, 231. – Archaist. Konj. Perf. produit, Fest. 229 (a), 16.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > prodo

  • 15 prō-dō

        prō-dō didī, ditus, ere,    to put forth, exhibit, reveal: Medusae squalentia ora, O.—To bring forth, produce, propagate: genus alto a sanguine Teucri, V.: Quae dies ut cesset prodere furem, Iu.—To put forth, relate, report, record, hand down, transmit: ea, quae scriptores prodiderunt: Thucydides ossa eius esse sepulta memoriae prodidit, has recorded, N.: quos natos in insulā ipsā memoriā proditum dicunt, that there is a tradition, Cs.: ius imaginis ad memoriam posteritatemque prodendae.—To proclaim, appoint, elect, create: quem produnt patres consulum rogandorum ergo: flaminem.—To reveal, make known, disclose, discover, betray: cum decretum proditur, lex veri rectique proditur: is me deseruit ac prodidit: classem praedonibus: hosti rem p., S.: crimen voltu, O.: arcanum, Iu.: Gaudia prodentem voltum celare, H.— To give up, surrender, abandon: anui prodita abs te filiast, T.: suam vitam, T.: ad improvidam pugnam legiones, expose, L.—Fig., to set forth, give display: perniciosum exemplum: prodendi exempli causā, of setting an example, L.—To extend, protract: aliquot nuptiis dies, i. e. delay the wedding a few days, T.

    Latin-English dictionary > prō-dō

  • 16 squāleō

        squāleō uī, —, ēre    [squalus; 2 CAL-], to be stiff, be rigid, be rough: squalentes infode conchas, i. e. rough, V.: auro squalens lorica, V.: maculis auro squalentibus, V.: squalentia tela venenis, O.— To be filthy, be neglected, be squalid, lie waste: Squalenti Dido comā, O.: Squalens barba, V.: squalebant corpora morbo, O.: squalent abductis arva colonis, lie untilled, V.: squalens litus, Ta.—Because soiled garments were a sign of mourning, to go in mourning, wear the garb of grief: squalebat civitas veste mutatā: squalent municipia.
    * * *
    squalere, squalui, - V
    be covered with a rough or scaly layer; be dirty

    Latin-English dictionary > squāleō

  • 17 pingo

    pingo, pinxi, pictum, 3, v. a., to represent pictorially with the pencil or needle, to paint, embroider (cf.: depingo, delineo, adumbro).
    I.
    Lit.:

    quas (comas) Dione Pingitur sustinuisse manu,

    is represented in painting, Ov. Am. 1, 14, 34; Cic. Fam. 5, 12, 7:

    tabulas,

    id. Inv. 2, 1, 1:

    tabula picta,

    a painting, picture, id. Brut. 75:

    pingere hominis speciem,

    id. de Or. 2, 16, 69:

    Helenae simulacrum,

    id. Inv. 2, 1, 1:

    Nero princeps jusserat colosseum se pingi,

    Plin. 35, 7, 33, § 51.—Prov.:

    quae dicunt ii, qui numquam philosophum pictum, ut dicitur, viderunt, of those who speak of things they know nothing about,

    Cic. Fin. 5, 27, 80.— Of embroidering (with or without acu):

    textile stragulum, magnificis operibus pictum,

    Cic. Tusc. 5, 21, 61:

    pingere acu,

    Ov. M. 6, 23:

    picti reges,

    in embroidered garments, Mart. 10, 72, 7:

    picti tori,

    with embroidered coverlets, Ov. H. 12, 30:

    toga,

    the embroidered toga worn by a triumphing commander, Lampr. Alex. Sev. 40:

    tapetes,

    Vulg. Prov. 7, 16.— Pass. in mid. force:

    pingi,

    to paint the face, Plaut. Poen. 1, 2, 11.—
    B.
    Transf.
    1.
    To paint, stain, color with any thing (mostly poet.):

    palloribus omnia pingunt,

    Lucr. 4, 311; 2, 375:

    sanguineis frontem moris et tempora pingit,

    Verg. E. 6, 22; 2, 50; Mart. 14, 5, 2:

    multas facies,

    Juv. 9, 146:

    oculos,

    id. 2, 94; so,

    oculos stibio,

    Vulg. Jer. 4, 30. —Esp., to tattoo:

    Agathyrsi ora artusque pingunt iisdem omnes notis, et sic ut ablui nequeunt,

    Mel. 2, 1, 10:

    membraque qui ferro gaudet pinxisse Gelonus,

    Claud. in Ruf. 1, 313.—
    2.
    To adorn, decorate, embellish:

    herbas floribus,

    Lucr. 5, 1396:

    bibliothecam aliquā re,

    Cic. Att. 4, 5, 3:

    stellis pingitur aether,

    Sen. Med. 310.—
    II.
    Trop., of style, to paint, color, embellish:

    verba,

    Cic. Brut. 37, 141:

    tabula, quam Cleanthes sane commode verbis depingere solebat,

    id. Fin. 2, 21, 69:

    locus, quem ego varie meis orationibus soleo pingere,

    id. Att. 1, 14, 3:

    modo mihi date Britanniam, quam pingam coloribus tuis penicillo meo,

    id. Q. Fr. 2, 15, a, 2:

    hunc (virum) omnibus a me pictum et politum artis coloribus subito deformatum vidi,

    id. Att. 2, 21, 4.—Hence, pictus, a, um, P. a., painted, colored, of various colors.
    A.
    Lit.:

    volucres,

    Verg. A. 4, 525:

    pelles,

    id. G. 4, 342:

    absint et picti squalentia terga lacerti,

    id. ib. 4, 13:

    puppes,

    id. A. 5, 663:

    carinae,

    id. ib. 8, 93.—
    B.
    Transf., tattooed:

    Geloni,

    Verg. G. 2, 115:

    Agathyrsi,

    id. A. 4, 146 Forbig. ad loc.; Prisc. Perieg. 302.—
    2.
    Of style, ornamented, ornate: orationis pictum et expolitum genus, Cic. Or. 27, 96:

    Lysiā nihil potest esse pictius,

    id. Brut. 95, 293.—
    3.
    Merely painted, i. e. unreal, false, deceptive, empty, vain:

    pictos experiere metus,

    Prop. 4 (5), 6, 50.

    Lewis & Short latin dictionary > pingo

  • 18 retrosus

    rē̆trō-versus or - sum ( - vorsus, and sync. rē̆trōrsus, - sum, also rē̆trōsus, Tert. Apol. 19), a, um, adj. [verto], turned back or backwards (adj. very rare, but freq. as adv.; v. infra).
    (α).
    Form rē̆trōversus:

    Medusae Ipse retroversus squalentia prodidit ora,

    Ov. M. 4, 655:

    retroversi ortus omen,

    Sol. 4. — Trop.:

    argumentum,

    confuted, Lact. 1, 16 fin.
    (β).
    Form rē̆trōrsus:

    retrorsā manu,

    Plin. 26, 9, 60, § 93:

    denique saepe retrorsa respiciens (mulier) substitit,

    App. M. 2, 6 Hild. p. 101 Oud. (retrorsus, p. 101 Elm.).—
    B.
    Trop., back, as to time, former, earlier; so only in comp.:

    retrosior,

    older, Tert. Apol. 19.—Hence, adv., in four forms: retrorsum (the predom. one, class.), retrorsus, retrovorsum, and retroversus, back, backwards, behind.
    I.
    Lit.
    (α).
    Form rē̆trōrsum:

    me vestigia terrent, Omnia te adversum spectantia, nulla retrorsum,

    Hor. Ep. 1, 1, 75:

    vela dare,

    id. C. 1, 34, 3; cf.:

    mutata te ferat aura,

    id. Ep. 1, 18, 88:

    rejectae Hannibalis minae,

    id. C. 4, 8, 16; cf.

    redire,

    Plin. 9, 31, 51, § 99.—
    (β).
    Form rē̆trōrsus: dare terga metu, Val. Fl. 3, 268:

    cedentem,

    Sil. 11, 513; App. M. 3, p. 143, 39.—
    (γ).
    Form rē̆trōvorsum: cedam, imitabor nepam, Plaut. Fragm. ap. Non. 145, 14; Macr. S. 1, 17. —
    (δ).
    Form rē̆trōversus:

    colonia crescit tamquam coda vituli,

    Petr. 44, 12.—
    II.
    Trop.
    a.
    In time, back, before, earlier (jurid. Lat.):

    retrorsus ad id tempus, etc.,

    Dig. 15, 1, 32 fin.:

    retrorsum se actio refert,

    ib. 13, 5, 18.—
    b.
    In other relations, back, backwards, in return, in reversed order.
    (α).
    Form rē̆trōrsum: ex terrā aqua, ex aquā oritur aer, ex aëre aether;

    deinde retrorsum vicissim ex aethere aër, etc.,

    Cic. N. D. 2, 33, 84 (cf. the like use of retro, Lucr. 1, 785):

    ut viros ac feminas, diem ac noctem dicas potius, quam retrorsum,

    Quint. 9, 4, 23; 7, 1, 25:

    quaedam et retrorsum idem valent,

    id. 5, 9, 6:

    sed omnia retrorsum,

    Flor. 4, 12, 25.—
    (β).
    Form rē̆trōrsus:

    ac si retrorsus homo mihi venisset,

    Dig. 44, 3, 6, § 1.

    Lewis & Short latin dictionary > retrosus

  • 19 retroversum

    rē̆trō-versus or - sum ( - vorsus, and sync. rē̆trōrsus, - sum, also rē̆trōsus, Tert. Apol. 19), a, um, adj. [verto], turned back or backwards (adj. very rare, but freq. as adv.; v. infra).
    (α).
    Form rē̆trōversus:

    Medusae Ipse retroversus squalentia prodidit ora,

    Ov. M. 4, 655:

    retroversi ortus omen,

    Sol. 4. — Trop.:

    argumentum,

    confuted, Lact. 1, 16 fin.
    (β).
    Form rē̆trōrsus:

    retrorsā manu,

    Plin. 26, 9, 60, § 93:

    denique saepe retrorsa respiciens (mulier) substitit,

    App. M. 2, 6 Hild. p. 101 Oud. (retrorsus, p. 101 Elm.).—
    B.
    Trop., back, as to time, former, earlier; so only in comp.:

    retrosior,

    older, Tert. Apol. 19.—Hence, adv., in four forms: retrorsum (the predom. one, class.), retrorsus, retrovorsum, and retroversus, back, backwards, behind.
    I.
    Lit.
    (α).
    Form rē̆trōrsum:

    me vestigia terrent, Omnia te adversum spectantia, nulla retrorsum,

    Hor. Ep. 1, 1, 75:

    vela dare,

    id. C. 1, 34, 3; cf.:

    mutata te ferat aura,

    id. Ep. 1, 18, 88:

    rejectae Hannibalis minae,

    id. C. 4, 8, 16; cf.

    redire,

    Plin. 9, 31, 51, § 99.—
    (β).
    Form rē̆trōrsus: dare terga metu, Val. Fl. 3, 268:

    cedentem,

    Sil. 11, 513; App. M. 3, p. 143, 39.—
    (γ).
    Form rē̆trōvorsum: cedam, imitabor nepam, Plaut. Fragm. ap. Non. 145, 14; Macr. S. 1, 17. —
    (δ).
    Form rē̆trōversus:

    colonia crescit tamquam coda vituli,

    Petr. 44, 12.—
    II.
    Trop.
    a.
    In time, back, before, earlier (jurid. Lat.):

    retrorsus ad id tempus, etc.,

    Dig. 15, 1, 32 fin.:

    retrorsum se actio refert,

    ib. 13, 5, 18.—
    b.
    In other relations, back, backwards, in return, in reversed order.
    (α).
    Form rē̆trōrsum: ex terrā aqua, ex aquā oritur aer, ex aëre aether;

    deinde retrorsum vicissim ex aethere aër, etc.,

    Cic. N. D. 2, 33, 84 (cf. the like use of retro, Lucr. 1, 785):

    ut viros ac feminas, diem ac noctem dicas potius, quam retrorsum,

    Quint. 9, 4, 23; 7, 1, 25:

    quaedam et retrorsum idem valent,

    id. 5, 9, 6:

    sed omnia retrorsum,

    Flor. 4, 12, 25.—
    (β).
    Form rē̆trōrsus:

    ac si retrorsus homo mihi venisset,

    Dig. 44, 3, 6, § 1.

    Lewis & Short latin dictionary > retroversum

  • 20 retroversus

    rē̆trō-versus or - sum ( - vorsus, and sync. rē̆trōrsus, - sum, also rē̆trōsus, Tert. Apol. 19), a, um, adj. [verto], turned back or backwards (adj. very rare, but freq. as adv.; v. infra).
    (α).
    Form rē̆trōversus:

    Medusae Ipse retroversus squalentia prodidit ora,

    Ov. M. 4, 655:

    retroversi ortus omen,

    Sol. 4. — Trop.:

    argumentum,

    confuted, Lact. 1, 16 fin.
    (β).
    Form rē̆trōrsus:

    retrorsā manu,

    Plin. 26, 9, 60, § 93:

    denique saepe retrorsa respiciens (mulier) substitit,

    App. M. 2, 6 Hild. p. 101 Oud. (retrorsus, p. 101 Elm.).—
    B.
    Trop., back, as to time, former, earlier; so only in comp.:

    retrosior,

    older, Tert. Apol. 19.—Hence, adv., in four forms: retrorsum (the predom. one, class.), retrorsus, retrovorsum, and retroversus, back, backwards, behind.
    I.
    Lit.
    (α).
    Form rē̆trōrsum:

    me vestigia terrent, Omnia te adversum spectantia, nulla retrorsum,

    Hor. Ep. 1, 1, 75:

    vela dare,

    id. C. 1, 34, 3; cf.:

    mutata te ferat aura,

    id. Ep. 1, 18, 88:

    rejectae Hannibalis minae,

    id. C. 4, 8, 16; cf.

    redire,

    Plin. 9, 31, 51, § 99.—
    (β).
    Form rē̆trōrsus: dare terga metu, Val. Fl. 3, 268:

    cedentem,

    Sil. 11, 513; App. M. 3, p. 143, 39.—
    (γ).
    Form rē̆trōvorsum: cedam, imitabor nepam, Plaut. Fragm. ap. Non. 145, 14; Macr. S. 1, 17. —
    (δ).
    Form rē̆trōversus:

    colonia crescit tamquam coda vituli,

    Petr. 44, 12.—
    II.
    Trop.
    a.
    In time, back, before, earlier (jurid. Lat.):

    retrorsus ad id tempus, etc.,

    Dig. 15, 1, 32 fin.:

    retrorsum se actio refert,

    ib. 13, 5, 18.—
    b.
    In other relations, back, backwards, in return, in reversed order.
    (α).
    Form rē̆trōrsum: ex terrā aqua, ex aquā oritur aer, ex aëre aether;

    deinde retrorsum vicissim ex aethere aër, etc.,

    Cic. N. D. 2, 33, 84 (cf. the like use of retro, Lucr. 1, 785):

    ut viros ac feminas, diem ac noctem dicas potius, quam retrorsum,

    Quint. 9, 4, 23; 7, 1, 25:

    quaedam et retrorsum idem valent,

    id. 5, 9, 6:

    sed omnia retrorsum,

    Flor. 4, 12, 25.—
    (β).
    Form rē̆trōrsus:

    ac si retrorsus homo mihi venisset,

    Dig. 44, 3, 6, § 1.

    Lewis & Short latin dictionary > retroversus

См. также в других словарях:

  • AORNUS — I. AORNUS lacus inter Puteolos et Baias, Latinis Avernus, sic dictus, quod avibus careat, quae supervolantes gravi eius odore enecantur: sive quod sulpureae exhalationes aerem usque adeo extenuent, ut aves sustinere non possit. Virg. Aen. l. 6. v …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CATERVA — apud Statium, Thebaid. l. 2. v. 577. quorum ut subitis exterrita fatis Agmina, turbatam vidit laxare catervam: densius agmen exponitur in Gloss. MS. Quam vocem Latinam multis Graecis interpretatur Philoxenus: Caterva, πολυπληθία. Συνδρομὴ,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CINYPS seu CINYPHUS — CINYPS, seu CINYPHUS Ptolemaeo, Africae fluv. prope Garamantas. Hircis olim plurimis abundavit. Virg. Georg. l. 3. v. 312. Nec minus interea barbas, incanaque menta Cinyphii tondent hirci. Silius, l. 3. v. 275. Tum primum castris Phoenicum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • DIRCE — I. DIRCE Lyci Thebarum Regis uxor, quam ille, repudiatâ Antiope, duxerat, quae cum Antiopen gravidam esse animadverteret (nam post repudium, a Iove compressa fuerat) suspicata virum suum clam cum illa consuescere, in vincula eam coniecit. Verum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • champ — un Champ, Campus, Ager. Un champ et piece de terre sans bastiment, ou avec bastiment, Fundus. Un champ couru souvent des ennemis, Infectus ager. Champ seur, où il ne faut point craindre les embusches, Liber a metu insidiarum campus. Champs faits… …   Thresor de la langue françoyse

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»