Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

sperare+in

  • 61 gallinaceus

    gallīnācĕus ( - acius, Bücheler, Rhein. Mus. 20, 441; Wagner ad Plaut. Aul. 462), a, um, adj. [gallina, 1. gallus], of or belonging to domestic fowls or poultry:

    gallus,

    a poultry-cock, dunghill-cock, Plaut. Aul. 3, 4, 7; Lucil. ap. Non. 427, 26; Cic. Div. 1, 34, 74; 2, 26, 56; id. Mur. 29, 61; for which also absol.: gallīnācĕus, i, m., Plin. 37, 10, 54, § 144:

    gallinacei mares salacissimi,

    Col. 8, 2, 9; cf.

    salacitas,

    of cocks, id. 8, 11, 5:

    pulli,

    Plaut. Capt. 4, 2, 69; id. Curc. 3, 80; Varr. R. R. 3, 9, 10; Col. 8, 11, 13:

    genus,

    id. 8, 5, 10.—Prov.: ut vel lactis gallinacei sperare possis haustum, i. e. something uncommon, Plin. H. N. praef. § 23. —
    II.
    Transf., of plants.
    (α).
    Cunila gallinacea, Gr. konilê, a kind of savory, Plaut. Trin. 4, 2, 90; Plin. 20, 16, 62, § 170.—
    (β).
    Pedes gallinacei, chicken-feet, fumitory, Plin. 25, 13, 98, § 155.

    Lewis & Short latin dictionary > gallinaceus

  • 62 gallinacius

    gallīnācĕus ( - acius, Bücheler, Rhein. Mus. 20, 441; Wagner ad Plaut. Aul. 462), a, um, adj. [gallina, 1. gallus], of or belonging to domestic fowls or poultry:

    gallus,

    a poultry-cock, dunghill-cock, Plaut. Aul. 3, 4, 7; Lucil. ap. Non. 427, 26; Cic. Div. 1, 34, 74; 2, 26, 56; id. Mur. 29, 61; for which also absol.: gallīnācĕus, i, m., Plin. 37, 10, 54, § 144:

    gallinacei mares salacissimi,

    Col. 8, 2, 9; cf.

    salacitas,

    of cocks, id. 8, 11, 5:

    pulli,

    Plaut. Capt. 4, 2, 69; id. Curc. 3, 80; Varr. R. R. 3, 9, 10; Col. 8, 11, 13:

    genus,

    id. 8, 5, 10.—Prov.: ut vel lactis gallinacei sperare possis haustum, i. e. something uncommon, Plin. H. N. praef. § 23. —
    II.
    Transf., of plants.
    (α).
    Cunila gallinacea, Gr. konilê, a kind of savory, Plaut. Trin. 4, 2, 90; Plin. 20, 16, 62, § 170.—
    (β).
    Pedes gallinacei, chicken-feet, fumitory, Plin. 25, 13, 98, § 155.

    Lewis & Short latin dictionary > gallinacius

  • 63 impetro

    impĕtro ( inp-), āvi, ātum, 1 (archaic inf. pres. pass. impetrarier, Plaut. Rud. 3, 3, 40; inf. fut. act. impetrassere, id. Aul. 4, 7, 6; id. Cas. 2, 3, 53; id. Mil. 4, 3, 35; id. Stich. 1, 2, 23), v. a. [in-patro], to accomplish, effect, bring to pass; to get, obtain, procure, esp. by exertion, request, entreaty (class.; cf.: obtineo, adipiscor, consequor).
    I.
    In gen., constr. with acc., ut, ne, the simple subj., or absol.
    (α).
    With acc.:

    quod volui, ut volo, impetravi per amicitiam et gratiam a Philocomasio,

    Plaut. Mil. 4, 5, 1:

    istuc confido a fratre me impetrassere,

    id. Aul. 4, 7, 6:

    a me istam exceptionem numquam impetrabunt,

    Cic. Ac. 2, 30, 97:

    ei Dolabella rogatu meo civitatem a Caesare impetravit,

    id. Fam. 13, 36, 1:

    decet abs te id impetrarier,

    Plaut. Rud. 3, 3, 40:

    in omni re considerandum est et quid postules ab amico et quid patiare a te impetrari,

    Cic. Lael. 20, 76; cf. id. ib. 11, 38:

    dum id impetrant,

    Plaut. Capt. 2, 1, 37; 1, 2, 17:

    cum istuc, quod postulo, impetro cum gratia,

    Ter. And. 2, 5, 11; id. Ad. 3, 4, 44:

    uti ea, quae vellent, impetrarent,

    Caes. B. G. 1, 31, 2:

    (chorus) Impetrat et pacem et locupletem frugibus annum,

    Hor. Ep. 2, 1, 137:

    restitutionem patris,

    Quint. 7, 1, 42; 11, 3, 4:

    provinciam,

    id. 6, 3, 68: post impetratam studiis meis [p. 903] quietem, id. Prooem. §

    1: impetrato Fortis Augusti reditu,

    Hor. C. 4, 2, 42.—
    (β).
    With ut, ne, or the simple subj.: Cl. Quid, si ego impetro atque exoro a vilico, causa mea Ut eam illi permittat? St. Quid si ego ab armigero impetro, Eam illi permittat? atque hoc, credo, impetrassere, Plaut. Cas. 2, 3, 51 sq.:

    impetrabis igitur a Caesare, ut, etc.,

    Cic. Att. 9, 2, A, 1; Q. Cic. Pet. Cons. 7, 26:

    a Sequanis impetrat, ut per fines suos ire Helvetios patiantur,

    Caes. B. G. 1, 9 fin.:

    verbisne istis, ut pugnent, te impetraturum credis,

    Liv. 2, 46, 6:

    postremo impetravi, ut ne quid ei succenseat,

    Plaut. Bacch. 3, 6, 4:

    suadeo, a te impetres, ne sis nugax,

    Petr. 52:

    tandem impetravi abiret,

    Plaut. Trin. 2, 4, 190.— Pass. impers.: aegre ab iis impetratum est summa tribunorum plebis contentione, ut in senatu recitarentur (litterae);

    ut vero ex litteris ad senatum referretur, impetrari non potuit,

    Caes. B. C. 1, 1, 1; Plin. 16, 32, 59, § 136.—In abl. of the part. perf.:

    impetrato, ut manerent,

    Liv. 9, 30, 10; Vell. 2, 107, 2.—
    (γ). * With acc.
    and inf.:

    Agrippina in oppidum Ubiorum veteranos coloniamque deduci impetrat,

    Tac. A. 12, 27.—
    (δ).
    Absol.:

    incipere multo est quam impetrare facilius,

    Plaut. Poen. 5, 2, 14:

    hilarus exit, impetravit,

    id. Mil. 4, 4, 62; id. As. 3, 3, 131: Ca. Jus hic orat. Ly. Impetrabit te advocato atque arbitro, id. Trin. 5, 2, 37:

    quid attinet dicere, si contendisset, impetraturum non fuisse, cum, etc.?

    Cic. Lael. 11, 39:

    si id ita fecisset... si non impetraret, etc.,

    Caes. B. G. 1, 35, 4:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    id. ib. 6, 2, 2:

    simul, ut, si quid possent, de induciis fallendo impetrarent,

    id. ib. 4, 13, 5; id. B. C. 1, 22 fin.; cf.:

    sperare, ab eo de sua ac militum salute impetrare posse,

    id. B. G. 5, 36, 3; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2.—Esp.: impetras, you have your request, i. e. I will do as you desire, nolo ames. Pae. Facile impetras, Plaut. Pers. 2, 2, 63: adpropera! age, amabo! Mu. Impetras, abeo, id. Cas. 2, 2, 39; cf. id. Ep. 2, 2, 119; id. Cas. 2, 3, 17.—
    II.
    Esp.
    A.
    Like impetrio:

    exstat annalium memoria, sacris quibusdam et precationibus vel cogi fulmina vel impetrari, etc.,

    Plin. 2, 53, 54, § 140.—
    B.
    In mal. part., to obtain, get possession of:

    ut superior sis mihi quam quisquam qui impetrant,

    Plaut. Men. 1, 3, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > impetro

  • 64 impotens

    impŏtens ( inp-), entis, adj. [2. in-potens], powerless, impotent, weak, feeble (class.).
    I.
    In gen.
    (α).
    Absol.:

    neque homini infanti aut impotenti injuste facta conducunt,

    Cic. Fin. 1, 16, 52:

    ad opem impotentium,

    id. Mur. 28, 59; cf.

    Sall. Or. Licin.: (Juno) inulta cesserat impotens Tellure,

    Hor. C. 2, 1, 26.—
    (β).
    With gen., having no power over, not master of, unable to control:

    gens impotens rerum suarum,

    Liv. 9, 14, 5; cf.:

    equi impotentes regendi,

    id. 35, 11, 10:

    ob sitim impotentes sui,

    Curt. 4, 7:

    impotens irae,

    Liv. 29, 9, 9:

    laetitiae,

    id. 30, 42, 17:

    amoris,

    Tac. H. 4, 44:

    doloris,

    Val. Max. 4, 6, 2:

    animi,

    Curt. 8, 1 fin. al. —
    II. A.
    Of animated beings:

    mea (amica) est impotens, procax,

    Ter. Heaut. 2, 1, 15:

    victoria eos ipsos ferociores impotentioresque reddit,

    Cic. Fam. 4, 9, 3:

    impotens, iracundus, etc.,

    id. Phil. 5, 9, 24:

    homo impotentissim us, ardens odio,

    id. ib. 5, 16, 42:

    confidens, impotens, etc.,

    id. ib. 11, 7, 16:

    Marius immodicus gloriae, insatiabilis, impotens,

    Vell. 2, 11, 1:

    si contra impotentem suscepta est causa,

    Quint. 6, 1, 12:

    ferox atque impotens mulier,

    Suet. Ner. 28:

    inimici,

    id. Claud. 15:

    militibus impotens,

    violent, despotic towards the soldiers, Just. 26, 3.—
    (β).
    Poet. with inf.:

    (regina) quidlibet impotens Sperare,

    Hor. C. 1, 37, 10.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things:

    quae effrenatio impotentis animi!

    Cic. Phil. 5, 8, 22; cf.:

    aut nullos animi motus aut non tam impotentes fuisse,

    id. Part. Or. 35, 119:

    laetitia,

    id. Tusc. 5, 7, 17:

    impotentissimus dominatus,

    id. Fam. 10, 27, 1:

    in multo impotentiorem subito rabiem accensi,

    Liv. 29, 9, 6:

    impotentissimae cogitationes (invidiae, avaritiae, etc.),

    Quint. 12, 1, 6:

    actiones,

    id. 5, 13, 21:

    superstitio (with saeva),

    Curt. 4, 10:

    postulatum,

    Liv. 7, 41, 8:

    jussa mulierum (with pervicacia),

    Tac. A. 3, 33:

    injuria,

    Liv. 38, 56, 11:

    amor,

    Cat. 35, 12:

    Aquilo,

    Hor. C. 3, 30, 3; cf.

    freta,

    Cat. 4, 18.— Hence, adv.: impŏtenter.
    1.
    (Acc. to I.) Powerlessly, weakly (very rare):

    elephantos impotentius regi,

    Liv. 27, 48, 11.— More freq., but perh. not anteAug.,
    2.
    (Acc. to II.) Passionately, violently, intemperately:

    aliquid facere,

    Quint. 1, 3, 13:

    dicere aliquid,

    id. 6, 3, 83:

    uti magna potentia,

    Sen. Ep. 42:

    flagitare divisionem agrorum divitum,

    Just. 16, 4: regnare, Auct. B. Alex. 33. — Sup.:

    quae impotentissime fecit,

    Sen. Ben. 4, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > impotens

  • 65 improprium

    imprō̆prĭus ( inpr-), a, um, adj. [2. in-proprius], not befitting a thing, unsuitable, improper (post-Aug.):

    nec improprium nec inusitatum nomen,

    Quint. 8, 4, 16; cf.

    cognomen,

    Plin. 37, 8, 37, § 116:

    verba,

    Quint. 8, 3, 57:

    tropus maxime improprius,

    id. 8, 6, 37.— Neutr. as subst.: impropri-um, i, something improper, impropriety, faultiness: ei (proprietati) contrarium est vitium; id apud nos improprium, akuron apud Graecos vocatur, quale est:

    Tantum sperare dolorem,

    Quint. 8, 2, 3:

    sciam us, nihil ornatum esse, quod sit improprium,

    id. 8, 3, 15; 1, 5, 46.—In plur., Quint. 1, 8, 13; 2, 5, 10; 10, 3, 20; 12, 10, 42. — Adv.: im-propriē, improperly, Plin. 8, 10, 10, § 29; Gell. 6, 6, 2; 17, 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > improprium

  • 66 improprius

    imprō̆prĭus ( inpr-), a, um, adj. [2. in-proprius], not befitting a thing, unsuitable, improper (post-Aug.):

    nec improprium nec inusitatum nomen,

    Quint. 8, 4, 16; cf.

    cognomen,

    Plin. 37, 8, 37, § 116:

    verba,

    Quint. 8, 3, 57:

    tropus maxime improprius,

    id. 8, 6, 37.— Neutr. as subst.: impropri-um, i, something improper, impropriety, faultiness: ei (proprietati) contrarium est vitium; id apud nos improprium, akuron apud Graecos vocatur, quale est:

    Tantum sperare dolorem,

    Quint. 8, 2, 3:

    sciam us, nihil ornatum esse, quod sit improprium,

    id. 8, 3, 15; 1, 5, 46.—In plur., Quint. 1, 8, 13; 2, 5, 10; 10, 3, 20; 12, 10, 42. — Adv.: im-propriē, improperly, Plin. 8, 10, 10, § 29; Gell. 6, 6, 2; 17, 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > improprius

  • 67 inibi

    ĭn-ĭbi, adv., therein, there.
    I.
    Lit., of place, in that place, there:

    superbia nata inibi (Capuae) esse videtur,

    Cic. Agr. 1, 7, 20:

    marsupium habeat, inibi paulum praesidii,

    in that matter, Plaut. Pers. 1, 3, 45; Cato, R. R. 18, 2; Cels. 5, 26, 23:

    inibi (i. e. in eodem libro) iisdem laudibus non invenuste lusit,

    Gell. 17, 12, 13; cf. id. 17, 8, 2. —
    II.
    Transf.
    A.
    Of time, nearly, almost, on the point of:

    in vitae postremo, cum jam inibi mors occuparet,

    when he was on the point of dying, Gell. 1, 3 init.
    B.
    Inibi est, for in eo est, it is near at hand, about to happen, will soon take place:

    quod sperare debemus aut inibi esse, aut jam esse confectum,

    Cic. Phil. 14, 2, 5: profecto aut inibi est aut jam potiuntur Frugum, Pac. ap. Non. 124, 25 (Trag. Rel. v. 205 Rib.): liberne es? non sum: verum inibi est, Caecil. ap. Non. 124, 23 (Com. Fragm. v. 189 Rib.)

    Lewis & Short latin dictionary > inibi

  • 68 iniquitas

    ĭnīquĭtas, ātis ( gen. plur. iniquitatium, Tert. Spect. 2), f. [iniquus], unequalness.
    I.
    Lit.
    A.
    Unevenness, of the ground:

    loci,

    Caes. B. G. 7, 45:

    in talibus iniquitatibus locorum,

    Liv. 38, 22, 3.—
    B.
    Inequality, of weight:

    ponderis,

    App. M. 7, p. 195, 38.—
    C.
    Excessiveness, that exceeds one ' s strength:

    operis,

    Col. 2, 4, 6.—
    II.
    Trop.
    A.
    Unfavorableness, adverseness, difficulty, hardness:

    loci,

    Liv. 2, 65, 5:

    in tanta rerum iniquitate,

    Caes. B. G. 2, 22 fin.:

    temporum iniquitate pressi,

    Liv. 35, 16, 11:

    temporis,

    Curt. 7, 7, 3:

    propter iniquitatem temporum,

    Cic. Rosc. Am. 1, 1;

    with acerbitas,

    id. ib. 29, 81.—
    B.
    Unfairness, injustice, unreasonableness:

    aequitas, temperantia, fortitudo certant cum iniquitate, luxuria, ignavia,

    Cic. Cat. 2, 11, 25:

    praetoris,

    id. Quint. 2, 9:

    in tanta hominum perfidia et iniquitate,

    id. Fam. 1, 2, 4; id. Verr. 2, 3, 89, § 207:

    iniquitates potestatum,

    Plin. 28, 8, 27, § 106:

    Vespasiano ad obtinendas iniquitates haud perinde obstinante,

    unreasonable demands in the shape of taxes, Tac. H. 2, 84:

    exitii,

    id. A. 16, 17:

    summae iniquitatis se condemnari debere,

    would render himself guilty of the highest injustice, Caes. B. G. 7, 19:

    quae si vobis non probabuntur, vestram iniquitatem accusatote,

    your unreasonable demands, Cic. de Or. 1, 48, 208; so of unreasonable harshness, id. Caecin. 23, 65:

    iniquitatem deum atque execrabilem fortunam suam incusabant,

    Liv. 26, 34, 13:

    ab iniquitate judicis victoriam sperare,

    partiality, Gai. Inst. 4, 178.— Plur.:

    juris emendatae edicto Praetoris,

    Gai. Inst. 3, 25; 41: calumniantium, acts of injustice, Just. Inst. prooem. init.

    Lewis & Short latin dictionary > iniquitas

  • 69 inpetro

    impĕtro ( inp-), āvi, ātum, 1 (archaic inf. pres. pass. impetrarier, Plaut. Rud. 3, 3, 40; inf. fut. act. impetrassere, id. Aul. 4, 7, 6; id. Cas. 2, 3, 53; id. Mil. 4, 3, 35; id. Stich. 1, 2, 23), v. a. [in-patro], to accomplish, effect, bring to pass; to get, obtain, procure, esp. by exertion, request, entreaty (class.; cf.: obtineo, adipiscor, consequor).
    I.
    In gen., constr. with acc., ut, ne, the simple subj., or absol.
    (α).
    With acc.:

    quod volui, ut volo, impetravi per amicitiam et gratiam a Philocomasio,

    Plaut. Mil. 4, 5, 1:

    istuc confido a fratre me impetrassere,

    id. Aul. 4, 7, 6:

    a me istam exceptionem numquam impetrabunt,

    Cic. Ac. 2, 30, 97:

    ei Dolabella rogatu meo civitatem a Caesare impetravit,

    id. Fam. 13, 36, 1:

    decet abs te id impetrarier,

    Plaut. Rud. 3, 3, 40:

    in omni re considerandum est et quid postules ab amico et quid patiare a te impetrari,

    Cic. Lael. 20, 76; cf. id. ib. 11, 38:

    dum id impetrant,

    Plaut. Capt. 2, 1, 37; 1, 2, 17:

    cum istuc, quod postulo, impetro cum gratia,

    Ter. And. 2, 5, 11; id. Ad. 3, 4, 44:

    uti ea, quae vellent, impetrarent,

    Caes. B. G. 1, 31, 2:

    (chorus) Impetrat et pacem et locupletem frugibus annum,

    Hor. Ep. 2, 1, 137:

    restitutionem patris,

    Quint. 7, 1, 42; 11, 3, 4:

    provinciam,

    id. 6, 3, 68: post impetratam studiis meis [p. 903] quietem, id. Prooem. §

    1: impetrato Fortis Augusti reditu,

    Hor. C. 4, 2, 42.—
    (β).
    With ut, ne, or the simple subj.: Cl. Quid, si ego impetro atque exoro a vilico, causa mea Ut eam illi permittat? St. Quid si ego ab armigero impetro, Eam illi permittat? atque hoc, credo, impetrassere, Plaut. Cas. 2, 3, 51 sq.:

    impetrabis igitur a Caesare, ut, etc.,

    Cic. Att. 9, 2, A, 1; Q. Cic. Pet. Cons. 7, 26:

    a Sequanis impetrat, ut per fines suos ire Helvetios patiantur,

    Caes. B. G. 1, 9 fin.:

    verbisne istis, ut pugnent, te impetraturum credis,

    Liv. 2, 46, 6:

    postremo impetravi, ut ne quid ei succenseat,

    Plaut. Bacch. 3, 6, 4:

    suadeo, a te impetres, ne sis nugax,

    Petr. 52:

    tandem impetravi abiret,

    Plaut. Trin. 2, 4, 190.— Pass. impers.: aegre ab iis impetratum est summa tribunorum plebis contentione, ut in senatu recitarentur (litterae);

    ut vero ex litteris ad senatum referretur, impetrari non potuit,

    Caes. B. C. 1, 1, 1; Plin. 16, 32, 59, § 136.—In abl. of the part. perf.:

    impetrato, ut manerent,

    Liv. 9, 30, 10; Vell. 2, 107, 2.—
    (γ). * With acc.
    and inf.:

    Agrippina in oppidum Ubiorum veteranos coloniamque deduci impetrat,

    Tac. A. 12, 27.—
    (δ).
    Absol.:

    incipere multo est quam impetrare facilius,

    Plaut. Poen. 5, 2, 14:

    hilarus exit, impetravit,

    id. Mil. 4, 4, 62; id. As. 3, 3, 131: Ca. Jus hic orat. Ly. Impetrabit te advocato atque arbitro, id. Trin. 5, 2, 37:

    quid attinet dicere, si contendisset, impetraturum non fuisse, cum, etc.?

    Cic. Lael. 11, 39:

    si id ita fecisset... si non impetraret, etc.,

    Caes. B. G. 1, 35, 4:

    cum ab proximis impetrare non possent, ulteriores tentant,

    id. ib. 6, 2, 2:

    simul, ut, si quid possent, de induciis fallendo impetrarent,

    id. ib. 4, 13, 5; id. B. C. 1, 22 fin.; cf.:

    sperare, ab eo de sua ac militum salute impetrare posse,

    id. B. G. 5, 36, 3; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2.—Esp.: impetras, you have your request, i. e. I will do as you desire, nolo ames. Pae. Facile impetras, Plaut. Pers. 2, 2, 63: adpropera! age, amabo! Mu. Impetras, abeo, id. Cas. 2, 2, 39; cf. id. Ep. 2, 2, 119; id. Cas. 2, 3, 17.—
    II.
    Esp.
    A.
    Like impetrio:

    exstat annalium memoria, sacris quibusdam et precationibus vel cogi fulmina vel impetrari, etc.,

    Plin. 2, 53, 54, § 140.—
    B.
    In mal. part., to obtain, get possession of:

    ut superior sis mihi quam quisquam qui impetrant,

    Plaut. Men. 1, 3, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > inpetro

  • 70 inpotens

    impŏtens ( inp-), entis, adj. [2. in-potens], powerless, impotent, weak, feeble (class.).
    I.
    In gen.
    (α).
    Absol.:

    neque homini infanti aut impotenti injuste facta conducunt,

    Cic. Fin. 1, 16, 52:

    ad opem impotentium,

    id. Mur. 28, 59; cf.

    Sall. Or. Licin.: (Juno) inulta cesserat impotens Tellure,

    Hor. C. 2, 1, 26.—
    (β).
    With gen., having no power over, not master of, unable to control:

    gens impotens rerum suarum,

    Liv. 9, 14, 5; cf.:

    equi impotentes regendi,

    id. 35, 11, 10:

    ob sitim impotentes sui,

    Curt. 4, 7:

    impotens irae,

    Liv. 29, 9, 9:

    laetitiae,

    id. 30, 42, 17:

    amoris,

    Tac. H. 4, 44:

    doloris,

    Val. Max. 4, 6, 2:

    animi,

    Curt. 8, 1 fin. al. —
    II. A.
    Of animated beings:

    mea (amica) est impotens, procax,

    Ter. Heaut. 2, 1, 15:

    victoria eos ipsos ferociores impotentioresque reddit,

    Cic. Fam. 4, 9, 3:

    impotens, iracundus, etc.,

    id. Phil. 5, 9, 24:

    homo impotentissim us, ardens odio,

    id. ib. 5, 16, 42:

    confidens, impotens, etc.,

    id. ib. 11, 7, 16:

    Marius immodicus gloriae, insatiabilis, impotens,

    Vell. 2, 11, 1:

    si contra impotentem suscepta est causa,

    Quint. 6, 1, 12:

    ferox atque impotens mulier,

    Suet. Ner. 28:

    inimici,

    id. Claud. 15:

    militibus impotens,

    violent, despotic towards the soldiers, Just. 26, 3.—
    (β).
    Poet. with inf.:

    (regina) quidlibet impotens Sperare,

    Hor. C. 1, 37, 10.—
    B.
    Of inanim. and abstr. things:

    quae effrenatio impotentis animi!

    Cic. Phil. 5, 8, 22; cf.:

    aut nullos animi motus aut non tam impotentes fuisse,

    id. Part. Or. 35, 119:

    laetitia,

    id. Tusc. 5, 7, 17:

    impotentissimus dominatus,

    id. Fam. 10, 27, 1:

    in multo impotentiorem subito rabiem accensi,

    Liv. 29, 9, 6:

    impotentissimae cogitationes (invidiae, avaritiae, etc.),

    Quint. 12, 1, 6:

    actiones,

    id. 5, 13, 21:

    superstitio (with saeva),

    Curt. 4, 10:

    postulatum,

    Liv. 7, 41, 8:

    jussa mulierum (with pervicacia),

    Tac. A. 3, 33:

    injuria,

    Liv. 38, 56, 11:

    amor,

    Cat. 35, 12:

    Aquilo,

    Hor. C. 3, 30, 3; cf.

    freta,

    Cat. 4, 18.— Hence, adv.: impŏtenter.
    1.
    (Acc. to I.) Powerlessly, weakly (very rare):

    elephantos impotentius regi,

    Liv. 27, 48, 11.— More freq., but perh. not anteAug.,
    2.
    (Acc. to II.) Passionately, violently, intemperately:

    aliquid facere,

    Quint. 1, 3, 13:

    dicere aliquid,

    id. 6, 3, 83:

    uti magna potentia,

    Sen. Ep. 42:

    flagitare divisionem agrorum divitum,

    Just. 16, 4: regnare, Auct. B. Alex. 33. — Sup.:

    quae impotentissime fecit,

    Sen. Ben. 4, 17.

    Lewis & Short latin dictionary > inpotens

  • 71 inproprius

    imprō̆prĭus ( inpr-), a, um, adj. [2. in-proprius], not befitting a thing, unsuitable, improper (post-Aug.):

    nec improprium nec inusitatum nomen,

    Quint. 8, 4, 16; cf.

    cognomen,

    Plin. 37, 8, 37, § 116:

    verba,

    Quint. 8, 3, 57:

    tropus maxime improprius,

    id. 8, 6, 37.— Neutr. as subst.: impropri-um, i, something improper, impropriety, faultiness: ei (proprietati) contrarium est vitium; id apud nos improprium, akuron apud Graecos vocatur, quale est:

    Tantum sperare dolorem,

    Quint. 8, 2, 3:

    sciam us, nihil ornatum esse, quod sit improprium,

    id. 8, 3, 15; 1, 5, 46.—In plur., Quint. 1, 8, 13; 2, 5, 10; 10, 3, 20; 12, 10, 42. — Adv.: im-propriē, improperly, Plin. 8, 10, 10, § 29; Gell. 6, 6, 2; 17, 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > inproprius

  • 72 jubeo

    jŭbĕo, jussi, jussum (jusso for jussero, Verg. A. 11, 467; Sil. 12, 175:

    justi for jussisti,

    Ter. Eun. 5, 1, 15.— Inf.:

    jusse,

    Ter. Heaut. 5, 2, 48:

    jussitur for jubetur,

    Cato, R. R. 14), 2, v. a. [perh. = jus habere, to regard as right, hence], to order one to do something, to bid, tell, command (syn.: mando, impero, praecipio).
    I.
    In gen.:

    jubesne? jubeo, cogo atque impero,

    Ter. Eun. 2, 3, 97:

    ut justi (jussisti),

    Plaut. Men. 5, 9, 85:

    defessa jubendo, est saeva Jovis conjux,

    Ov. M. 9, 198:

    sic jubeo, stat pro ratione voluntas,

    Juv. 6, 223.
    (α).
    With an objectclause:

    jubeto, istos foras exire,

    Ter. Eun. 2, 3, 16:

    hae me litterae Dolabellae jubent ad pristinas cogitationes reverti,

    Cic. Att. 9, 13, 2:

    Perdicca pueros equos jussit conscendere,

    Curt. 10, 8, 4:

    eos suum adventum exspectare jussit,

    Caes. B. G. 1, 27 so with pass.:

    deos iratos Tarentinis relinqui jussit,

    Liv. 27, 16, 8.—
    (β).
    With ut or ne:

    jubet sententiam ut dicat suam,

    Plaut. Am. 1, 1, 50:

    jubere ut haec quoque referret, etc.,

    Cic. Verr. 2, 4, 12, § 28; Liv. 28, 36, 2; Curt. 8, 5, 38; 5, 13, 19; Suet. Tib. 22:

    jussitque ut quae venissent naves Euboeam peterent,

    Liv. 32, 16; Hor. S. 1, 4, 121.—

    Esp. of decrees of the people: senatus decrevit populusque jussit, ut, etc.,

    Cic. Verr. 2, 2, 67, § 161; id. Pis. 29, 72; id. Dom. 17, 44; Gell. 5, 19 (cf. II. B. infra):

    quod ne fieret, consules jusserunt,

    Hirt. B. G. 8, 52. —
    (γ).
    With subj. alone (ante-class. and postAug., Madv. Gr. §

    390): jube, mihi denuo respondeat,

    Ter. Eun. 4, 4, 24; Liv. 30, 19, 2; 24, 10, 4; cf. esp. Ter. Eun. 3, 27, 3 sq. Weissenb.;

    28, 36, 2: rescribat multa jubeto,

    Ov. Am. 1, 11, 19; id. M. 8, 795: 11, 588 al.—
    (δ).
    With dat. pers.:

    qui scribae... deos iratos Tarentinis relinqui jussit,

    Liv. 27, 16, 8:

    Hercules sacrorum custodibus jussit, ne mulierem interesse permitterent,

    Macr. S. 1, 12, 28:

    quibus jusserat, ut instantibus resisterent,

    Tac. A. 13, 40:

    Britannico jussit, exsurgeret,

    id. ib. 13, 15:

    suis rex cultu feminarum abstinere jussit,

    Curt. 5, 6, 8.—
    (ε).
    With acc. pers. vel rei:

    jube famulos, rem divinam mihi apparent,

    Plaut. Stich. 2, 2, 71:

    litterae non quae te aliquid juberent, sed, etc.,

    Cic. Fam. 13, 26:

    sed tu jussisses Eurysthea,

    Mart. 9, 66, 7:

    neque jubere caedem fratris palam audebat,

    Tac. A. 13, 15:

    Nero jussit scelera,

    id. Agr. 45.—
    (ζ).
    With acc. rei and dat. pers.:

    tributum iis Drusus jusserat modicum,

    imposed, Tac. A. 4, 72; cf.

    II. B. 2. infra: pacem jubebo Omnibus,

    Stat. Th. 7, 32.—
    (η).
    Pass.:

    quod jussi sunt faciunt,

    Caes. B. G. 3, 6:

    consules jubentur scribere exercitum,

    Liv. 3, 30:

    opto ut ea potissimum jubear, quae, etc.,

    Plin. Ep. 9, 26:

    Germanos non juberi, non regi,

    Tac. H. 4, 76:

    jussi sunt aegri deferri,

    Suet. Tib. 11; cf.:

    locus lautiaque legatis praeberi jussa,

    Liv. 28, 39, 19.—
    II.
    In partic.
    A.
    To wish, desire, entreat, bid:

    jubeto habere bonum animum,

    Plaut. Pers. 2, 5, 2:

    sperare nos amici jubent,

    Cic. Fam. 14, 1, 2: valde jubeo gaudere te, id. ib. 7, 2, 3:

    Caesar te sine cura esse jussit,

    id. Att. 12, 6, 3:

    Dionysium jube salvere,

    salute him for me, id. ib. 4, 14. —So ellipt.:

    jubeo Chremetem,

    Ter. And. 3, 3, 1.—
    B.
    In polit. lang.
    1.
    To order, decree, ratify, approve the introduction of a proposed law:

    quae scisceret plebs aut quae populus juberet,

    Cic. Flac. 7, 15; Sall. J. 40, 3:

    legem populus Romanus jussit de civitate tribuenda,

    Cic. Balb. 17, 38:

    dicere apud populum de legibus jubendis aut vetandis,

    id. de Or. 1, 14, 60.— Absol. with de:

    de omnibus his—populum jussisse,

    Liv. 38, 45.—
    2.
    To designate, appoint, assign:

    Tullum Hostilium regem populus jussit,

    Liv. 1, 22, 1 Weissenb.:

    id modo excepere ne postea eosdem tribunos juberent,

    id. 3, 30:

    quem vos imperatorem jussistis,

    Sall. J. 85, 11:

    postquam ei provinciam Numidiam populus jussit,

    allotted, id. ib. 84, 1.—
    3.
    Hence the formula, Velitis, jubeatis, with which the magistrates called upon the people to confirm any thing proposed to them:

    rogationem promulgavit: vellent, juberent Philippo regi bellum indici,

    Liv. 31, 6.—
    C.
    Med. t. t., to prescribe, order:

    quod jussi ei dari bibere, date,

    Ter. And. 3, 2, 4; Petr. 56, 3:

    aegrotus, qui jussus sit vinum sumere,

    Cic. N. D. 3, 31, 78.—
    D.
    Transf.:

    qui modo, si volucres habuissem regna jubentes, In populo potui maximus esse meo,

    Ov. F. 5, 461.

    Lewis & Short latin dictionary > jubeo

  • 73 lacertus

    1.
    lăcertus, i, m., the muscular part of the arm, from the shoulder to the elbow, the upper arm.
    I.
    Lit., opp. bracchium, the forearm, Lucr. 4, 829; cf.:

    laudat digitosque manusque, Bracchiaque et nudos mediā plus parte lacertos,

    Ov. M. 1, 501; and:

    subjecta lacertis brachia sunt,

    id. ib. 14, 304; cf. also Quint. 8 prooem. 19:

    brachia quoque et lacertos auro colunt,

    Curt. 8, 9, 21.—
    II.
    Transf.
    A.
    The arm (esp. as brawny, muscular):

    nam scutum gladium galeam in onere nostri milites non plus numerant quam umeros, lacertos, manus,

    Cic. Tusc. 2, 16, 37:

    Milo Crotoniates nobilitatus ex lateribus et lacertis suis,

    Cic. de Sen. 9, 27:

    excusso lacerto telum torquere,

    Sen. Ben. 2, 6; Prop. 2, 18 (3, 15), 37:

    lacertos collo imponere,

    Ov. H. 16, 219:

    lacerto jaculari,

    id. Am. 3, 12, 27:

    amplecti,

    id. ib. 3, 8, 11:

    candida cingantur colla lacertis,

    id. A. A. 2, 457:

    laevus,

    Verg. A. 11, 693; Hor. S. 1, 6, 74:

    adducto contortum hastile lacerto immittit,

    Verg. A. 11, 561:

    secto requiem sperare lacerto,

    Juv. 6, 106. —Of bees:

    spicula exacuunt rostris, aptantque lacertos,

    i. e. make trial of, Verg. G. 4, 74.—
    B.
    Transf.
    1.
    A blow or cast from a strong arm, Sil. 16, 562; 1, 262.—
    2.
    Trop., muscular power, muscle, strength, military force:

    in Lysia saepe sunt lacerti, sic ut fieri nihil possit valentius,

    Cic. Brut. 16, 64:

    hastas oratoris lacertis viribusque torquere,

    id. de Or. 1, 57, 242:

    me civilis tulit aestus in arma, Caesaris Augusti non responsura lacertis,

    Hor. Ep. 2, 2, 48;

    Flor. prooem. § 8: viribus confisus admirandisque lacertis,

    Juv. 10, 11.
    2.
    lăcertus, i, a lizard; a sea-fish; v. lacerta.

    Lewis & Short latin dictionary > lacertus

  • 74 modo

    mŏdŏ (scanned mŏdō, Plaut. Ps. 2, 3, 23; Lucr. 2, 11, 35; Cic. poët. N. D. 2, 42, 107; v. Corss. Ausspr. 2, p. 480; Lachm. ad Lucr. 2, p. 140), adv. [orig. abl. of modus, q. v.].
    I.
    Qs., by measure, expressing, like tantum, a restriction of the idea, only, merely, but.
    A.
    In gen.
    1.
    Affirmatively: ter sub armis malim vitam cernere, Quam semel modo parere, even once, Enn. ap. Varr. L. L. 6, § 81 Müll. (Trag. v. 298 Vahl.):

    semel modo,

    only once, Plaut. Poen. 1, 3, 30:

    uni modo gessi morem,

    id. Most. 1, 3, 43:

    hoc autem si ita sit, ut unum modo sensibus falsum videatur, etc.,

    Cic. Ac. 2, 32, 101; cf.:

    quorum genera plura sunt: hi unum modo quale sit suspicantur,

    id. Or. 9, 28:

    nec audiendi quidam, qui tres modo primas esse partes volunt,

    Quint. 3, 3, 4:

    paulum modo,

    Cic. Fam. 1, 5, b, 2; Varr. ap. Gell. 13, 15:

    perpauxillum modo,

    Plaut. Capt. 1, 2, 74; cf.:

    manus erat nulla, quae parvam modo causam timoris afferret,

    Caes. B. G. 6, 35, 3:

    quae pacisci modo scis, sed quod pacta es, non scis solvere,

    Plaut. Ps. 1, 2, 88:

    ad ornandam modo, non augendam orationem assumuntur,

    Quint. 8, 6, 39; cf. Cic. Inv. 2, 23, 69:

    solere modo non etiam oportere,

    id. Off. 3, 4, 18:

    doctrina ac litterae secundis rebus delectationem modo habere videbantur, nunc vero etiam salutem,

    id. Fam. 6, 12, 5:

    circi modo spectaculum fuerat,

    Liv. 7, 2: modo facito ut illam serves, only see that, etc., Ter. Ad. 5, 3, 59:

    modo fac, ne quid aliud cures, etc.,

    Cic. Fam. 16, 11, 1:

    aetatem velim servire, Libanum ut conveniam modo,

    if I can only, Plaut. As. 2, 2, 8:

    modo ut tacere possis,

    Ter. Phorm. 1, 2, 9; cf.:

    concede, ut impune emerit, modo ut bonā ratione emerit,

    if but. provided that, Cic. Verr. 2, 4, 5, § 10:

    modo ut haec nobis loca tenere liceat,

    id. Fam. 14, 14, 1.— For the expressions dummodo, solummodo, and tantummodo, v. dum, solum, and tantum.—
    2.
    Negatively: non modo... sed (verum) etiam (et, or simply sed), not only... but also:

    ut non modo secunda sperare debeas, sed etiam adversa fortissimo animo ferre,

    Cic. Fam. 6, 13, 5:

    non modo agendo, verum etiam cogitando,

    id. Cael. 19, 45:

    illum non modo favisse, sed et, etc.,

    id. Att. 11, 9, 2:

    non modo falsum id esse, sed hoc verissimum,

    id. Rep. 2, 44, 71.— As to these expressions, and also respecting the omission of a second non in the latter clause, v. under sed and non.—
    B.
    In partic., in restrictive clauses, for ullo or aliquo modo, in any way or degree, at all, only, even:

    servus est nemo, qui modo tolerabili conditione sit servitutis, qui, etc.,

    who is in any tolerable condition, Cic. Cat. 4, 8, 16; cf.:

    quamquam quis ignorat, qui modo umquam mediocriter res istas scire curavit, quin, etc.,

    id. Fl. 27, 64; and:

    quis est omnium, qui modo cum Musis habeat aliquod commercium, qui? etc.,

    id. Tusc. 5, 23, 66:

    nemo aliter philosophus sensit, in quo modo esset auctoritas,

    id. Div. 1, 39, 86; cf.: servitus, honorifica modo, Brut. ap. Cic. ad Brut. 1, 17, 4:

    tum quam plurimis modo dignis, se utilem praebent,

    be they but worthy, Cic. Off. 1, 26, 92:

    bonis viris... faciendum est, modo pro facultatibus,

    id. ib. 2, 17, 58:

    decerne, modo recte,

    id. Rosc. Am. 48, 138:

    itaque veniam, quo vocas, modo adjutore te,

    id. Att. 16, 13, a, 1:

    atque utinam posset aliquā ratione hoc crimen quamvis falsa, modo humana atque usitata defendere,

    if only, id. Verr. 2, 3, 97, § 224.—
    b.
    Si modo, if only (freq.):

    tu si modo es Romae: vix enim puto, sin es, hoc vehementer animadvertas velim,

    Cic. Att. 5, 8, 2:

    tute scis (si modo meministi) me tibi tum dixisse, etc.,

    id. ib. 12, 18, 2:

    fortasse vici, si modo permansero,

    id. ib. 12, 44, 3.— Poet. with subj.:

    si modo sola queant saxa tenere fidem,

    Prop. 1, 18, 4.—
    c.
    Poet. and in jurid. Latin, modo si, for dummodo, if only, provided that:

    persequar inferius, modo si licet ordine ferri,

    Ov. Tr. 2, 263:

    modo si ejus nomine opus fiat,

    Dig. 39, 1, 18; 26, 2, 28; 19, 2, 19, § 10.—
    d.
    As a conjunction with subj., for dummodo, if only, provided that (freq. and class.):

    quos valetudo modo bona sit, tenuitas ipsa delectat,

    Cic. Brut. 16, 64; id. Or. 9, 28:

    manent ingenia senibus, modo permaneat studium et industria,

    id. Sen. 7, 22; Quint. 10, 1, 131:

    modo Juppiter adsit, Tertia lux classem Cretaeis sistet in oris,

    Verg. A. 3, 116.—So, modo ne for dummodo ne, if only not, provided that not:

    quae de Sicinio audīsti, ea mihi probantur: modo ne illa exceptio in aliquem incurrat bene de nobis meritum,

    Cic. Att. 5, 4, 3:

    si quis est paulo ad voluptates propensior, modo ne sit ex pecudum genere, etc.,

    id. Off. 1, 30, 105; id. Ac. 2, 43, 132.—
    2.
    Modo non, like the Gr. monon ouchi, all but, almost, nearly, = propemodum (ante- and post-class.):

    modo non montes auri pollicens,

    Ter. Phorm. 1, 2, 17 Don.:

    favet Fabi gloriae, quae modo non suā contumeliā splendeat,

    Liv. 10, 24, 11:

    pictor equum venientem, modo non vivum, comprehenderat,

    Val. Max. 8, 11, ext. 7:

    modo non reclamante publico vigore,

    Amm. 14, 7, 1; 16, 12, 16; 21, 14, 1; 22, 6, 2 al.—
    3.
    In colloq. lang. with imperatives, just, now, only:

    sequere hac modo,

    Plaut. Men. 4, 1, 4:

    sedete hic modo,

    id. Rud. 3, 3, 29:

    propera modo,

    id. Men. 1, 4, 32:

    vide modo,

    Cic. Div. in Caecil. 14, 46:

    ignem scrutare modo, inquam,

    Hor. S. 2, 3, 276.—Indignantly:

    quin tu i modo,

    begone now, Plaut. Trin. 2, 4, 182; so,

    i modo,

    id. Stich. 3, 2, 23:

    tace modo,

    be still now, id. As. 5, 2, 19.—With tu or vos ( poet. and post-class.):

    tu modo, dum licet, hunc fructum ne desere vitae,

    Prop. 2, 15, 49; Verg. G. 3, 73:

    tu modo posce deos veniam,

    id. A. 4, 50:

    vos modo, inquit, parcite,

    Phaedr. 2, 8, 8; Curt. 9, 6, 24; 9, 2, 25.
    II.
    With specifications of time, like Gr. arti (reaching to the full measure of the time, fully).
    A.
    In gen.
    1.
    Of the pressent time, just now, just (ante-class. and poet.):

    quid? ego modo huic frater factus, dum intro eo atque exeo?

    just now? Plaut. Ep. 5, 1, 43:

    modo dolores, meatu, occipiunt,

    Ter. Ad. 3, 1, 2 (evidenter hic modo temporis praesentis adverbium est, Don.):

    advenis modo,

    id. Hec. 3, 5, 8 Don.:

    devoravi nomen imprudens modo,

    Plaut. Trin. 4, 2, 63:

    jam modo nunc possum contentus vivere parvo,

    Tib. 1, 1, 25; cf.:

    peccare fuisset Ante satis, penitus modo nunc genus omne perosos Femineum,

    Verg. A. 9, 141.—
    2.
    Of time just passed, just now, but this moment, a little while ago, lately (class.):

    nuper homines nobiles hujusmodi, judices, et quid dico nuper? immo vero modo ac plane paulo ante vidimus, qui, etc.,

    Cic. Verr. 2, 4, 3, § 7: Al. Ita uti dudum dixeras? Am. Dudum? quam dudum istuc factum est? Al. Temptas:

    jam dudum, pridem, modo,

    Plaut. Am. 2, 2, 60: Ph. Quando? Do. Hodie. Ph. Quamdudum? Do. Modo, Ter. Eun. 4, 4, 30:

    sum illi villae amicior modo factus,

    Cic. Leg. 2, 2, 4:

    quaeras putemne talem esse deorum naturam, qualis modo a te sit exposita,

    id. N. D. 1, 21, 57:

    declaravit id modo temeritas C. Caesaris,

    id. Off. 1, 8, 26:

    modo hoc malum in rem publicam invasit,

    id. ib. 2, 21, 75:

    si hodie bella sint, quale Gallicum modo (i. e. twenty-two years earlier),

    Liv. 6, 40, 17; cf. id. 22, 14, 13; Cic. Div. 1, 44, 99.—Opp. to nunc: qui nunc primum te advenisse dicas, [p. 1156] modo qui hinc abieris, Plaut. Am. 2, 2, 63:

    in quā urbe modo gratiā, auctoritate, gloriā floruimus, in eā nunc iis quidem omnibus caremus,

    Cic. Fam. 4, 13, 2; id. Mur. 40, 86; 41, 88; Prop. 1, 18, 7.—With tunc, Tac. A. 2, 75.—
    3.
    Of time just to come, immediately, directly, in a moment (rare, and perh. not in Cic.):

    domum modo ibo,

    Ter. And. 3, 4, 15; Liv. 26, 15:

    Artabanus tardari metu, modo cupidine vindictae inardescere,

    Tac. A. 6, 32; 4, 50.—
    B.
    In partic.
    1.
    Modo... modo, now... now, at one moment... at another, sometimes... sometimes (class.):

    modo ait, modo negat,

    sometimes he says Yes, and sometimes No, Ter. Eun. 4, 4, 46:

    Cotta meus modo hoc, modo illud,

    Cic. N. D. 1, 18, 47; id. Div. 2, 44, 93:

    modo his, modo illis ex partibus,

    id. N. D. 2, 19, 49:

    o Academiam volaticam et sui similem, modo huc, modo illuc!

    id. Att. 13, 25, 3:

    citus modo, modo tardus incessus,

    Sall. C. 15, 5:

    laetos modo, modo pavidos animadverteres,

    id. J. 60, 4:

    nebulonem modo, modo nugatorem appellat,

    Liv. 38, 56.—Instead of modo... modo, we sometimes find:

    nunc... modo: nunc quereretur eundem accusatorem ac judicem esse, modo vitam sibi eripi, etc.,

    Liv. 8, 32, 9.—Again, instead of the second modo (esp. in poets and in post-Aug. prose writers), we find:

    nunc aliquando, interdum, nonnumquam, saepe, rursus.—So, modo... nunc,

    Ov. M. 13, 922; id. F. 4, 643; id. Tr. 1, 2, 27:

    modo ut reciperet imperium, nunc ut legatione fungeretur,

    Tac. H. 2, 51:

    modo... aliquando,

    id. A. 1, 81; 6, 35; 11, 34; 16, 10; id. H. 2, 74:

    modo... interdum,

    Sall. J. 42, 1; 55, 9; 62, 9 Kritz.; 74, 1; Hor. S. 1, 9, 9 et saep.:

    modo... nonnumquam,

    Suet. Tib. 66; id. Claud. 15; id. Calig. 52:

    modo... saepe,

    Hor. S. 1, 10, 11:

    modo... modo... saepe,

    Sall. J. 45, 2; Tac. H. 4, 84:

    modo... rursus,

    Prop. 1, 3, 41.—
    2.
    Modo... tum (deinde, postea, etc.), at first... then, at one time... at another:

    sol modo accedens, tum autem recedens,

    Cic. N. D. 2, 40, 102:

    (Xenophon) facit Socratem disputantem... et modo unum, tum autem plures deos,

    id. ib. 1, 12, 31:

    et modo mundum, tum mentem divinam esse putat,

    id. ib. 1, 13, 34; cf.:

    modo (Theophrastus) menti divinum tribuit principatum, modo caelo, tum autem signis sideribusque caelestibus,

    id. ib. 1, 13, 35:

    et forte in eo loco grandis ilex coaluerat inter saxa paulum modo prona, deinde flexa, etc.,

    Sall. J. 93, 4:

    modo... paulo post,

    Val. Max. 7, 4, 5:

    modo... modo... postremum,

    Tac. H. 4, 46:

    quid agerent, modo timentes, vicissim contemnentes religiones,

    Cic. Leg. 2, 17, 43.

    Lewis & Short latin dictionary > modo

  • 75 posteritas

    postĕrĭtas, ātis, f. [posterus], future time, futurity, after - ages, succeeding generations, posterity (class.):

    sperare videor, Scipionis et Laelii amicitiam notam posteritati fore,

    Cic. Lael. 4, 15:

    infinita,

    id. Att. 12, 19, 1:

    hujus rei ne posteritatem quidem omnium saeculorum, umquam immemorem esse,

    id. Phil. 2, 22, 54:

    sera,

    a late posterity, Ov. P. 4, 8, 48:

    aeterna,

    id. H. 16, 374:

    posteritati servire,

    one's fame with posterity, Cic. Tusc. 1, 15, 35:

    posteritatis otio consulere,

    id. Fam. 2, 18, 3:

    habeat rationem posteritatis et periculi sui,

    Caes. B. C. 1, 13: in posteritatem, in the distant future, hereafter:

    quanta tempestas invidiae nobis...in posteritatem impendeat,

    Cic. Cat. 1, 9, 22; Just. 2, 3, 15:

    sola posteritatis dilectio,

    desire for offspring, Vulg. Tob. 8, 9.—
    B.
    Transf., of animals, offspring ( poet.), Juv. 8, 62.—
    II.
    Trop., the last place, inferiority (eccl. Lat.):

    principalem veritati, et posteritatem mendacitati deputare,

    Tert. Praescr. 31.

    Lewis & Short latin dictionary > posteritas

  • 76 praesto

    1.
    praestō (old collat. form praestū, acc. to Curtius Valerianus in Cassiod. p. 2289 P.: qui praestu sunt, Inscr. Carina Via Appia, 1, p. 217. In later time as adj.: prae-stus, a, um:

    bonorum officio praestus fui,

    Inscr. Grut. 669, 4), adv. [dat. from praestus, a sup. form from prae, so that praesto esse alicui = to be or stand in the foremost place for or as respects one], at hand, ready, present, here; usually with esse (very freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    ni tua propitia pax foret praesto,

    Plaut. Trin. 4, 1, 18: sed ubi est frater? Chaer. Praesto adest, Ter. Eun. 5, 8, 20; id. Heaut. 1, 1, 120; so Att. Tr. 498:

    quod adest praesto in primis placet,

    Lucr. 5, 1412; Lact. 3, 7, 10:

    sacrificiis omnibus praesto adesse,

    id. 2, 16, 10;

    more freq., praesto esse: ibi mihi praesto fuit L. Lucilius,

    Cic. Fam. 3, 5, 1:

    togulae lictoribus ad portam praesto fuerunt,

    id. Pis. 23, 55:

    tibi nulla fuit clementia praesto?

    hadst thou no compassion? Cat. 64, 137: praesto esse, to arrive, appear:

    hirundines aestivo tempore praesto sunt,

    Auct. Her. 4, 48, 61.—Without esse ( poet.):

    era, eccum praesto militem,

    Plaut. Mil. 4, 6, 1:

    ipsum adeo praesto video,

    Ter. And. 2, 5, 4; Stat. Th. 6, 643.—
    II.
    In partic: praesto esse or adire
    A.
    To be at hand, to attend or wait upon, to serve, aid:

    ero meo ut omnibus locis sine praesto,

    Plaut. Men. 5, 6, 26:

    jus civile didicit, praesto multis fuit,

    Cic. Mur. 9, 19:

    praesto esse clientem tuum?

    id. Att. 10, 8, 3:

    saluti tuae praesto esse, praesto esse virtutes ut ancillulas,

    id. Fin. 2, 21, 69; id. Fam. 4, 14, 4:

    ut ad omnia, quae tui velint, ita assim praesto, ut, etc.,

    id. ib. 4, 8, 1; id. Att. 4, 12, 1 fin.;

    also with videor,

    id. ib. 4, 12, 1 fin. —With adire:

    pauper erit praesto semper tibi, pauper adibit primus,

    will be at hand, at your service, Tib. 1, 5, 61.—
    B.
    With esse, to present one's self in a hostile manner, to resist, oppose:

    si quis mihi praesto fuerit cum armatis hominibus,

    Cic. Caecin. 30, 87:

    quaestores cum fascibus mihi praesto fuerunt,

    id. Verr. 2, 2, 4, § 11.
    2.
    prae-sto, ĭti (post-class. also praestāvi), ātum or ĭtum, 1, v. n. and a.
    I.
    Neutr., to stand before or in front.
    A.
    Lit.:

    dum primae praestant acies,

    Luc. 4, 30.—
    B.
    Trop., to stand out, be superior, to distinguish one's self, to be excellent, distinguished, admirable; constr. alicui aliquā re, alicui rei, in aliquā re, or absol. (class.):

    cum virtute omnibus praestarent,

    Caes. B. G. 1, 3:

    quantum praestiterint nostri majores prudentiā ceteris gentibus,

    Cic. de Or. 1, 44, 192:

    quā re homines bestiis praestent,

    id. Inv. 1, 4, 5:

    hoc praestat amicitia propinquitati, quod, etc.,

    id. Lael. 5, 19:

    Zeuxin muliebri in corpore pingendo plurimum aliis praestare,

    id. Inv. 2, 1, 1:

    ceteris,

    id. Ac. 1, 4, 16:

    suos inter aequales longe praestitit,

    id. Brut. 64, 230:

    omnes homines, qui sese student praestare ceteris animalibus,

    Sall. C. 1, 1:

    praestare honestam mortem existimans turpi vitae,

    Nep. Chabr. 4, 3:

    quantum ceteris praestet Lucretia,

    Liv. 1, 57, 7:

    cernere, quantum eques Latinus Romano praestet,

    id. 8, 7, 7:

    quantum vel vir viro vel gens genti praestat!

    id. 31, 7, 8:

    genere militum praestare tironibus,

    id. 42, 52, 10:

    tantum Romana in bellis gloria ceteris praestat,

    Quint. 1, 10, 14:

    qui eloquentiā ceteris praestet,

    id. 2, 3, 5; 2, 16, 17; Curt. 8, 14, 13; Just. 18, 3, 14; 28, 2, 11; 44, 3, 9:

    sacro, quod praestat, peracto,

    Juv. 12, 86:

    probro atque petulantiā maxume praestabant,

    were pre-eminent, distinguished themselves, Sall. C. 37, 5:

    truculentiā caeli praestat Germania,

    Tac. A. 2, 24:

    cur alias aliis praestare videmus Pondere res rebus?

    Lucr. 1, 358.—
    2.
    Praestat, with a subjectclause, it is preferable or better:

    nimio impendiosum praestat te, quam ingratum dicier,

    it is much better, Plaut. Bacch. 3, 2, 12:

    mori milies praestitit, quam haec pati,

    it was better, Cic. Att. 14, 9, 2:

    praestare dicunt, Gallorum quam Romanorum imperia perferre,

    it is better, Caes. B. G. 1, 17:

    motos praestat componere fluctus,

    Verg. A. 1, 135; 3, 429; 6, 39.
    II.
    Act.
    A.
    To surpass, outstrip, exceed, [p. 1431] excel (not in Cic. or Cæs.; constr. usually aliquem aliquā re): qui primus in alterutrā re praestet alios, Varr. ap. Non. 502, 23; Varr. R. R. 2, 2, 10; 3, 1, 3:

    quantum Galli virtute ceteros mortales praestarent,

    Liv. 5, 36, 4:

    qui belli gloriā Gallos omnes Belgasque praestabant,

    Hirt. B. G. 8, 6:

    praestate virtute peditem, ut honore atque ordine praestatis,

    Liv. 3, 61, 7:

    ut vetustate et gradu honoris nos praestent,

    id. 7, 30, 4; 34, 34, 14; 37, 30, 2:

    praestat ingenio alius alium,

    Quint. 1, 1, 3; Val. Max. 3, 2, 21; 3, 2, ext. 7;

    7, 2, 17: honore ceteros,

    Nep. Att. 18, 5; 3, 3; id. Reg. 3, 5:

    imperatores prudentiā,

    id. Hann. 1, 1:

    eloquentiā omnes eo tempore,

    id. Epam. 6, 1.—Only aliquem, Stat. Th. 4, 838.—
    B.
    To become surety for, to answer or vouch for, to warrant, be responsible for, to take upon one's self, etc. (class.):

    ut omnes ministros imperii tui rei publicae praestare videare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 3:

    quem tamen ego praestare non poteram,

    id. Att. 6, 3, 5:

    quanto magis arduum est alios praestare quam se, tanto laudabilius,

    Plin. Pan. 83:

    communem incertumque casum neque vitare quisquam nostrum, nec praestare ullo pacto potest,

    Cic. Fam. 5, 17, 3: simus eā mente ut nihil in vitā nobis praestandum praeter culpam putemus, that we need only answer for guilt, i. e. keep ourselves clear of guilt, id. ib. 6, 1, 4:

    impetus populi praestare nemo potest,

    no one can be held to answer for the outbreaks of the people, id. de Or. 2, 28, 124:

    periculum judicii,

    id. Mur. 2, 3:

    damnum alicui,

    id. Off. 3, 16:

    invidiam,

    id. Sest. 28, 61:

    nihil,

    to be responsible for nothing, id. Q. Fr. 3, 1, 3; cf. in pass.:

    cum id, quod ab homine non potuerit praestari, evenerit,

    what none could vouch for that it would not happen, id. Tusc. 3, 16, 34. —With ab aliquā re:

    ego tibi a vi praestare nihil possum,

    Cic. Fam. 1, 4, 3.—With de:

    quod de te sperare, de me praestare possum,

    Cic. Fam. 4, 15, 2.—With an objectclause:

    quis potest praestare, semper sapientem beatum fore, cum, etc.?

    Cic. Tusc. 5, 10, 29; cf.:

    (praedones) nullos fore, quis praestare poterat?

    id. Fl. 12, 28:

    meliorem praesto magistro Discipulum,

    Juv. 14, 212.—With ut:

    illius lacrimae praestant ut veniam culpae non abnuat Osiris,

    Juv. 6, 539.—
    C.
    In gen., to fulfil, discharge, maintain, perform, execute:

    arbitramur nos ea praestitisse, quae ratio et doctrina praescripserit,

    Cic. N. D. 1, 3, 7:

    ultima exspectato, quae ego tibi et jucunda et honesta praestabo,

    id. Fam. 7, 17, 2:

    suum munus,

    id. de Or. 2, 9, 38:

    hospitii et amicitiae jus officiumque,

    id. Fam. 14, 4, 2:

    ne quem ejus paeniteret, praestiti,

    I took care, exerted myself, Liv. 30, 30; Ov. Tr. 5, 14, 19:

    quamcumque ei fidem dederis, ego praestabo,

    I will fulfil, keep the promise, Cic. Fam. 5, 11, 2:

    fidem alicui,

    Liv. 30, 15:

    pacem cum iis populus Romanus non ab se tantum, sed ab rege etiam Masinissa praestitit,

    maintained, id. 40, 34:

    tributa,

    to pay, Juv. 3, 188:

    annua,

    id. 6, 480:

    triplicem usuram,

    id. 9, 7.— Pass.:

    promissum id benignius est ab rege quam praestitum,

    Liv. 43, 18, 11:

    mea tibi tamen benevolentia fidesque praestabitur,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; so,

    quibus (victoribus) senatūs fides praestabitur,

    id. Phil. 14, 11, 30:

    virtus vetat spectare fortunam dum praestetur fides,

    id. Div. 2, 37, 79:

    ni praestaretur fides publica,

    Liv. 2, 28, 7.—
    2.
    In partic.
    a.
    To keep, preserve, maintain, retain:

    pueri, quibus videmur praestare rem publicam debuisse,

    Cic. Att. 10, 4, 5; Ov. M. 11, 748:

    omnes socios salvos praestare poteramus,

    Cic. Imp. Pomp. 18, 55:

    mors omnia praestat Vitalem praeter sensum calidumque vaporem,

    Lucr. 3, 214. —
    b.
    To show, exhibit, to prove, evince, manifest:

    Pomptinius praestat tibi memoriam benevolentiamque, quam debet,

    Cic. Fam. 3, 10, 3:

    neque hercule in iis ipsis rebus eam voluntatem, quam exspectaram, praestiterunt,

    id. ib. 1, 9, 5:

    virtutem,

    Caes. B. G. 2, 27:

    benevolentiam,

    Cic. Att. 11, 1, 1:

    consilium suum fidemque,

    id. de Or. 3, 33, 134. —With se, to show, prove, or behave one's self as: praesta te eum, qui, etc., show thyself such, as, etc., Cic. Fam. 1, 6, 2:

    se incolumem,

    Lucr. 3, 220:

    se invictum,

    Ov. Tr. 4, 10, 104:

    teque praesta constanter ad omne Indeclinatae munus amicitiae,

    show thyself constant, id. ib. 4, 5, 23:

    Victoria nunc quoque se praestet,

    show itself, id. ib. 2, 169: sed ne ad illam quidem artissimam innocentiae formulam praestare nos possumus, prove ourselves innocent even according to that rule, Sen. Ira, 2, 28, 1:

    juris periti consultatoribus se praestabant,

    showed themselves accessible, Dig. 1, 2, 2.— Poet.:

    vel magnum praestet Achillem,

    should show, prove, approve himself a great Achilles, Verg. A. 11, 438.—
    c.
    To show, exhibit, manifest:

    honorem debitum patri,

    Cic. Phil. 9, 5, 12:

    fratri pietatem,

    id. Brut. 33, 126:

    virtutem et diligentiam alicui,

    id. Fam. 14, 3, 2:

    frequentiam et officium alicui honores petenti,

    Hirt. B. G. 8, 50:

    obsequium,

    Sen. Q. N. 2, 59, 8:

    sedulitatem alicui rei,

    to apply, Plin. Ep. 3, 18, 6.—
    d.
    To give, offer, furnish, present, expose:

    alicui certam summam pecuniae,

    Suet. Dom. 9: cervicem, Sen. ap. Diom. p. 362 P.:

    caput fulminibus,

    to expose, Luc. 5, 770:

    Hiberus praestat nomen terris,

    id. 4, 23:

    anser praestat ex se pullos atque plumam,

    Col. 8, 13:

    cum senatui sententiam praestaret,

    gave his vote, Cic. Pis. 32, 80:

    terga hosti,

    to turn one's back to the enemy, to flee, Tac. Agr. 37:

    voluptatem perpetuam sapienti,

    to assume, Cic. Fin. 2, 27, 89.— Pass.:

    pueri, quibus id (biduum) praestabatur,

    was devoted, Quint. 1, prooem. § 7; cf.:

    corpus, cui omnia olim tamquam servo praestabantur, nunc tamquam domino parantur,

    Sen. Ep. 90, 19.—Hence, praestans, antis, P. a., pre-eminent, superior, excellent, distinguished, extraordinary.
    A.
    In gen. (class.).
    1.
    Of persons:

    omnibus praestans et ingenio et diligentiā,

    far surpassing all, Cic. Tusc. 1, 10, 22:

    usu et sapientiā praestantes,

    noted for their experience and wisdom, Nep. Timoth. 3, 2.— Comp.:

    virginibus praestantior omnibus Herse,

    superior to all, Ov. M. 2, 724.— Sup.:

    in illis artibus praestantissimus,

    Cic. de Or. 1, 50, 217:

    praestantissimi studio atque doctrinā,

    id. Ac. 1, 4, 17.—With gen.:

    o praestans animi juvenis,

    distinguished for courage, Verg. A. 12, 19:

    belli,

    Sil. 5, 92:

    armorum,

    Stat. Th. 1, 605:

    praestantissimus sapientiae,

    Tac. A. 6, 6.— Poet., with objectclause:

    quo non praestantior alter Aere ciere viros,

    whom no other excelled in rousing the men, Verg. A. 6, 164.—
    2.
    Of things, pre-eminent, excellent, remarkable, extraordinary, distinguished:

    praestanti corpore Nymphae,

    Verg. A. 1, 71:

    praestanti corpore tauri,

    id. G. 4, 550:

    formā,

    id. A. 7, 483:

    naturā excellens atque praestans,

    Cic. N. D. 1, 20, 56:

    qui a te tractatus est praestanti et singulari fide,

    id. Fam. 3, 10, 3:

    praestans prudentiā in omnibus,

    Nep. Alc. 5, 1; Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    quid praestantius mihi potuit accidere?

    id. Vatin. 3, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    Efficacious:

    medicina,

    Plin. 13, 24, 47, § 130:

    usus praestantior,

    id. 18, 13, 34, § 126:

    calamus praestantior odore,

    id. 12, 22, 48, § 105:

    sucus sapore praestantissimus,

    id. 15, 1, 2, § 5:

    praestantissima auxilia,

    id. 27, 13, 120, § 146.—
    2.
    Sup.:

    Praestantissimus,

    a title of the later emperors, Nazar. 26; Tert. Cor. Mil. 1.— Hence, adv.: praestanter, excellently, admirably (post-Aug.); sup.:

    praestantissime,

    Plin. 28, 12, 50, § 186.

    Lewis & Short latin dictionary > praesto

  • 77 praestu

    1.
    praestō (old collat. form praestū, acc. to Curtius Valerianus in Cassiod. p. 2289 P.: qui praestu sunt, Inscr. Carina Via Appia, 1, p. 217. In later time as adj.: prae-stus, a, um:

    bonorum officio praestus fui,

    Inscr. Grut. 669, 4), adv. [dat. from praestus, a sup. form from prae, so that praesto esse alicui = to be or stand in the foremost place for or as respects one], at hand, ready, present, here; usually with esse (very freq. and class.).
    I.
    Lit.:

    ni tua propitia pax foret praesto,

    Plaut. Trin. 4, 1, 18: sed ubi est frater? Chaer. Praesto adest, Ter. Eun. 5, 8, 20; id. Heaut. 1, 1, 120; so Att. Tr. 498:

    quod adest praesto in primis placet,

    Lucr. 5, 1412; Lact. 3, 7, 10:

    sacrificiis omnibus praesto adesse,

    id. 2, 16, 10;

    more freq., praesto esse: ibi mihi praesto fuit L. Lucilius,

    Cic. Fam. 3, 5, 1:

    togulae lictoribus ad portam praesto fuerunt,

    id. Pis. 23, 55:

    tibi nulla fuit clementia praesto?

    hadst thou no compassion? Cat. 64, 137: praesto esse, to arrive, appear:

    hirundines aestivo tempore praesto sunt,

    Auct. Her. 4, 48, 61.—Without esse ( poet.):

    era, eccum praesto militem,

    Plaut. Mil. 4, 6, 1:

    ipsum adeo praesto video,

    Ter. And. 2, 5, 4; Stat. Th. 6, 643.—
    II.
    In partic: praesto esse or adire
    A.
    To be at hand, to attend or wait upon, to serve, aid:

    ero meo ut omnibus locis sine praesto,

    Plaut. Men. 5, 6, 26:

    jus civile didicit, praesto multis fuit,

    Cic. Mur. 9, 19:

    praesto esse clientem tuum?

    id. Att. 10, 8, 3:

    saluti tuae praesto esse, praesto esse virtutes ut ancillulas,

    id. Fin. 2, 21, 69; id. Fam. 4, 14, 4:

    ut ad omnia, quae tui velint, ita assim praesto, ut, etc.,

    id. ib. 4, 8, 1; id. Att. 4, 12, 1 fin.;

    also with videor,

    id. ib. 4, 12, 1 fin. —With adire:

    pauper erit praesto semper tibi, pauper adibit primus,

    will be at hand, at your service, Tib. 1, 5, 61.—
    B.
    With esse, to present one's self in a hostile manner, to resist, oppose:

    si quis mihi praesto fuerit cum armatis hominibus,

    Cic. Caecin. 30, 87:

    quaestores cum fascibus mihi praesto fuerunt,

    id. Verr. 2, 2, 4, § 11.
    2.
    prae-sto, ĭti (post-class. also praestāvi), ātum or ĭtum, 1, v. n. and a.
    I.
    Neutr., to stand before or in front.
    A.
    Lit.:

    dum primae praestant acies,

    Luc. 4, 30.—
    B.
    Trop., to stand out, be superior, to distinguish one's self, to be excellent, distinguished, admirable; constr. alicui aliquā re, alicui rei, in aliquā re, or absol. (class.):

    cum virtute omnibus praestarent,

    Caes. B. G. 1, 3:

    quantum praestiterint nostri majores prudentiā ceteris gentibus,

    Cic. de Or. 1, 44, 192:

    quā re homines bestiis praestent,

    id. Inv. 1, 4, 5:

    hoc praestat amicitia propinquitati, quod, etc.,

    id. Lael. 5, 19:

    Zeuxin muliebri in corpore pingendo plurimum aliis praestare,

    id. Inv. 2, 1, 1:

    ceteris,

    id. Ac. 1, 4, 16:

    suos inter aequales longe praestitit,

    id. Brut. 64, 230:

    omnes homines, qui sese student praestare ceteris animalibus,

    Sall. C. 1, 1:

    praestare honestam mortem existimans turpi vitae,

    Nep. Chabr. 4, 3:

    quantum ceteris praestet Lucretia,

    Liv. 1, 57, 7:

    cernere, quantum eques Latinus Romano praestet,

    id. 8, 7, 7:

    quantum vel vir viro vel gens genti praestat!

    id. 31, 7, 8:

    genere militum praestare tironibus,

    id. 42, 52, 10:

    tantum Romana in bellis gloria ceteris praestat,

    Quint. 1, 10, 14:

    qui eloquentiā ceteris praestet,

    id. 2, 3, 5; 2, 16, 17; Curt. 8, 14, 13; Just. 18, 3, 14; 28, 2, 11; 44, 3, 9:

    sacro, quod praestat, peracto,

    Juv. 12, 86:

    probro atque petulantiā maxume praestabant,

    were pre-eminent, distinguished themselves, Sall. C. 37, 5:

    truculentiā caeli praestat Germania,

    Tac. A. 2, 24:

    cur alias aliis praestare videmus Pondere res rebus?

    Lucr. 1, 358.—
    2.
    Praestat, with a subjectclause, it is preferable or better:

    nimio impendiosum praestat te, quam ingratum dicier,

    it is much better, Plaut. Bacch. 3, 2, 12:

    mori milies praestitit, quam haec pati,

    it was better, Cic. Att. 14, 9, 2:

    praestare dicunt, Gallorum quam Romanorum imperia perferre,

    it is better, Caes. B. G. 1, 17:

    motos praestat componere fluctus,

    Verg. A. 1, 135; 3, 429; 6, 39.
    II.
    Act.
    A.
    To surpass, outstrip, exceed, [p. 1431] excel (not in Cic. or Cæs.; constr. usually aliquem aliquā re): qui primus in alterutrā re praestet alios, Varr. ap. Non. 502, 23; Varr. R. R. 2, 2, 10; 3, 1, 3:

    quantum Galli virtute ceteros mortales praestarent,

    Liv. 5, 36, 4:

    qui belli gloriā Gallos omnes Belgasque praestabant,

    Hirt. B. G. 8, 6:

    praestate virtute peditem, ut honore atque ordine praestatis,

    Liv. 3, 61, 7:

    ut vetustate et gradu honoris nos praestent,

    id. 7, 30, 4; 34, 34, 14; 37, 30, 2:

    praestat ingenio alius alium,

    Quint. 1, 1, 3; Val. Max. 3, 2, 21; 3, 2, ext. 7;

    7, 2, 17: honore ceteros,

    Nep. Att. 18, 5; 3, 3; id. Reg. 3, 5:

    imperatores prudentiā,

    id. Hann. 1, 1:

    eloquentiā omnes eo tempore,

    id. Epam. 6, 1.—Only aliquem, Stat. Th. 4, 838.—
    B.
    To become surety for, to answer or vouch for, to warrant, be responsible for, to take upon one's self, etc. (class.):

    ut omnes ministros imperii tui rei publicae praestare videare,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 3:

    quem tamen ego praestare non poteram,

    id. Att. 6, 3, 5:

    quanto magis arduum est alios praestare quam se, tanto laudabilius,

    Plin. Pan. 83:

    communem incertumque casum neque vitare quisquam nostrum, nec praestare ullo pacto potest,

    Cic. Fam. 5, 17, 3: simus eā mente ut nihil in vitā nobis praestandum praeter culpam putemus, that we need only answer for guilt, i. e. keep ourselves clear of guilt, id. ib. 6, 1, 4:

    impetus populi praestare nemo potest,

    no one can be held to answer for the outbreaks of the people, id. de Or. 2, 28, 124:

    periculum judicii,

    id. Mur. 2, 3:

    damnum alicui,

    id. Off. 3, 16:

    invidiam,

    id. Sest. 28, 61:

    nihil,

    to be responsible for nothing, id. Q. Fr. 3, 1, 3; cf. in pass.:

    cum id, quod ab homine non potuerit praestari, evenerit,

    what none could vouch for that it would not happen, id. Tusc. 3, 16, 34. —With ab aliquā re:

    ego tibi a vi praestare nihil possum,

    Cic. Fam. 1, 4, 3.—With de:

    quod de te sperare, de me praestare possum,

    Cic. Fam. 4, 15, 2.—With an objectclause:

    quis potest praestare, semper sapientem beatum fore, cum, etc.?

    Cic. Tusc. 5, 10, 29; cf.:

    (praedones) nullos fore, quis praestare poterat?

    id. Fl. 12, 28:

    meliorem praesto magistro Discipulum,

    Juv. 14, 212.—With ut:

    illius lacrimae praestant ut veniam culpae non abnuat Osiris,

    Juv. 6, 539.—
    C.
    In gen., to fulfil, discharge, maintain, perform, execute:

    arbitramur nos ea praestitisse, quae ratio et doctrina praescripserit,

    Cic. N. D. 1, 3, 7:

    ultima exspectato, quae ego tibi et jucunda et honesta praestabo,

    id. Fam. 7, 17, 2:

    suum munus,

    id. de Or. 2, 9, 38:

    hospitii et amicitiae jus officiumque,

    id. Fam. 14, 4, 2:

    ne quem ejus paeniteret, praestiti,

    I took care, exerted myself, Liv. 30, 30; Ov. Tr. 5, 14, 19:

    quamcumque ei fidem dederis, ego praestabo,

    I will fulfil, keep the promise, Cic. Fam. 5, 11, 2:

    fidem alicui,

    Liv. 30, 15:

    pacem cum iis populus Romanus non ab se tantum, sed ab rege etiam Masinissa praestitit,

    maintained, id. 40, 34:

    tributa,

    to pay, Juv. 3, 188:

    annua,

    id. 6, 480:

    triplicem usuram,

    id. 9, 7.— Pass.:

    promissum id benignius est ab rege quam praestitum,

    Liv. 43, 18, 11:

    mea tibi tamen benevolentia fidesque praestabitur,

    Cic. Fam. 12, 2, 3; so,

    quibus (victoribus) senatūs fides praestabitur,

    id. Phil. 14, 11, 30:

    virtus vetat spectare fortunam dum praestetur fides,

    id. Div. 2, 37, 79:

    ni praestaretur fides publica,

    Liv. 2, 28, 7.—
    2.
    In partic.
    a.
    To keep, preserve, maintain, retain:

    pueri, quibus videmur praestare rem publicam debuisse,

    Cic. Att. 10, 4, 5; Ov. M. 11, 748:

    omnes socios salvos praestare poteramus,

    Cic. Imp. Pomp. 18, 55:

    mors omnia praestat Vitalem praeter sensum calidumque vaporem,

    Lucr. 3, 214. —
    b.
    To show, exhibit, to prove, evince, manifest:

    Pomptinius praestat tibi memoriam benevolentiamque, quam debet,

    Cic. Fam. 3, 10, 3:

    neque hercule in iis ipsis rebus eam voluntatem, quam exspectaram, praestiterunt,

    id. ib. 1, 9, 5:

    virtutem,

    Caes. B. G. 2, 27:

    benevolentiam,

    Cic. Att. 11, 1, 1:

    consilium suum fidemque,

    id. de Or. 3, 33, 134. —With se, to show, prove, or behave one's self as: praesta te eum, qui, etc., show thyself such, as, etc., Cic. Fam. 1, 6, 2:

    se incolumem,

    Lucr. 3, 220:

    se invictum,

    Ov. Tr. 4, 10, 104:

    teque praesta constanter ad omne Indeclinatae munus amicitiae,

    show thyself constant, id. ib. 4, 5, 23:

    Victoria nunc quoque se praestet,

    show itself, id. ib. 2, 169: sed ne ad illam quidem artissimam innocentiae formulam praestare nos possumus, prove ourselves innocent even according to that rule, Sen. Ira, 2, 28, 1:

    juris periti consultatoribus se praestabant,

    showed themselves accessible, Dig. 1, 2, 2.— Poet.:

    vel magnum praestet Achillem,

    should show, prove, approve himself a great Achilles, Verg. A. 11, 438.—
    c.
    To show, exhibit, manifest:

    honorem debitum patri,

    Cic. Phil. 9, 5, 12:

    fratri pietatem,

    id. Brut. 33, 126:

    virtutem et diligentiam alicui,

    id. Fam. 14, 3, 2:

    frequentiam et officium alicui honores petenti,

    Hirt. B. G. 8, 50:

    obsequium,

    Sen. Q. N. 2, 59, 8:

    sedulitatem alicui rei,

    to apply, Plin. Ep. 3, 18, 6.—
    d.
    To give, offer, furnish, present, expose:

    alicui certam summam pecuniae,

    Suet. Dom. 9: cervicem, Sen. ap. Diom. p. 362 P.:

    caput fulminibus,

    to expose, Luc. 5, 770:

    Hiberus praestat nomen terris,

    id. 4, 23:

    anser praestat ex se pullos atque plumam,

    Col. 8, 13:

    cum senatui sententiam praestaret,

    gave his vote, Cic. Pis. 32, 80:

    terga hosti,

    to turn one's back to the enemy, to flee, Tac. Agr. 37:

    voluptatem perpetuam sapienti,

    to assume, Cic. Fin. 2, 27, 89.— Pass.:

    pueri, quibus id (biduum) praestabatur,

    was devoted, Quint. 1, prooem. § 7; cf.:

    corpus, cui omnia olim tamquam servo praestabantur, nunc tamquam domino parantur,

    Sen. Ep. 90, 19.—Hence, praestans, antis, P. a., pre-eminent, superior, excellent, distinguished, extraordinary.
    A.
    In gen. (class.).
    1.
    Of persons:

    omnibus praestans et ingenio et diligentiā,

    far surpassing all, Cic. Tusc. 1, 10, 22:

    usu et sapientiā praestantes,

    noted for their experience and wisdom, Nep. Timoth. 3, 2.— Comp.:

    virginibus praestantior omnibus Herse,

    superior to all, Ov. M. 2, 724.— Sup.:

    in illis artibus praestantissimus,

    Cic. de Or. 1, 50, 217:

    praestantissimi studio atque doctrinā,

    id. Ac. 1, 4, 17.—With gen.:

    o praestans animi juvenis,

    distinguished for courage, Verg. A. 12, 19:

    belli,

    Sil. 5, 92:

    armorum,

    Stat. Th. 1, 605:

    praestantissimus sapientiae,

    Tac. A. 6, 6.— Poet., with objectclause:

    quo non praestantior alter Aere ciere viros,

    whom no other excelled in rousing the men, Verg. A. 6, 164.—
    2.
    Of things, pre-eminent, excellent, remarkable, extraordinary, distinguished:

    praestanti corpore Nymphae,

    Verg. A. 1, 71:

    praestanti corpore tauri,

    id. G. 4, 550:

    formā,

    id. A. 7, 483:

    naturā excellens atque praestans,

    Cic. N. D. 1, 20, 56:

    qui a te tractatus est praestanti et singulari fide,

    id. Fam. 3, 10, 3:

    praestans prudentiā in omnibus,

    Nep. Alc. 5, 1; Cic. Tusc. 5, 13, 38:

    quid praestantius mihi potuit accidere?

    id. Vatin. 3, 8.—
    B.
    In partic.
    1.
    Efficacious:

    medicina,

    Plin. 13, 24, 47, § 130:

    usus praestantior,

    id. 18, 13, 34, § 126:

    calamus praestantior odore,

    id. 12, 22, 48, § 105:

    sucus sapore praestantissimus,

    id. 15, 1, 2, § 5:

    praestantissima auxilia,

    id. 27, 13, 120, § 146.—
    2.
    Sup.:

    Praestantissimus,

    a title of the later emperors, Nazar. 26; Tert. Cor. Mil. 1.— Hence, adv.: praestanter, excellently, admirably (post-Aug.); sup.:

    praestantissime,

    Plin. 28, 12, 50, § 186.

    Lewis & Short latin dictionary > praestu

  • 78 providus

    prōvĭdus, a, um, adj. [provideo].
    I.
    Foreseeing:

    mens provida rerum futurarum,

    Cic. Div. 2, 57, 117:

    nec eum provida futuri, fefellit opinio,

    Liv. 23, 36:

    fati,

    Tib. 2, 5, 12:

    veri providus augur,

    Ov. M. 12, 18:

    nec futuri providus est nec praeteriti memor,

    Sen. Ep. 66, 35.—
    II.
    Cautious, circumspect, provident, prudent (syn.:

    cautus, consideratus): homines parum cauti providique,

    Cic. Rosc. Am. 40, 117:

    animal hoc providum, sagax... quem vocamus hominem,

    id. Leg. 1, 7, 22:

    orator prudens et providus,

    id. Part. 5, 15:

    dispice, ne sit parum providum, sperare ex aliis, quod tibi ipse non praestes,

    Plin. Ep. 2, 10, 5:

    auspex,

    Hor. C. 3, 27, 8:

    mens,

    id. ib. 3, 5, 13; cf.

    Ulixes,

    id. Ep. 1, 2, 19.—
    III.
    Caring or providing for, provident of:

    natura consultrix et provida utilitatum oportunitatumque omnium,

    Cic. N. D. 2, 22, 58:

    rerum vestrarum providus,

    Tac. A. 4, 38:

    opera providae sollertisque naturae,

    Cic. N. D. 2, 51, 28: [p. 1481] provida cura ducis, Ov. F. 2, 60.—Hence, adv.: prōvĭdē, carefully, prudently (very rare):

    provide eligere,

    Plin. 10, 33, 50, § 97.

    Lewis & Short latin dictionary > providus

  • 79 pullum

    1.
    pullus, i, m. [root pu-, to beget; cf. puer; Gr. pôlos; Engl. foal].
    I.
    A young animal, young, a foal (cf. fetus):

    asininus,

    Varr. R. R. 2, 8, 2:

    equinus,

    Col. 6, 29, 1:

    onagrorum,

    Plin. 8, 44, 69, § 171:

    glirium,

    Varr. R. R. 3, 15:

    ranae,

    Hor. S. 2, 3, 314:

    columbini,

    Cic. Fam. 9, 18:

    gallinacei,

    Liv. 32, 1; Col. 8, 5, 7:

    pavonini,

    Varr. R. R. 3, 9:

    anserum,

    id. ib. 3, 10:

    ciconiae,

    Juv. 14, 74:

    ex ovis pulli orti,

    chicks, Cic. N. D. 2, 48, 124:

    asinam, et pullum filium,

    Vulg. Zach. 9, 9.—
    B.
    In partic., a young fowl, a chicken, Hor. S. 1, 3, 92; 2, 2, 121; id. Ep. 2, 2, 163; Sen. Q. N. 4, 6, 2; cf.:

    pulli implumes,

    Hor. Epod. 1, 19.—So of the sacred chickens, used in divination:

    cum cavea liberati pulli non pascerentur,

    Cic. N. D. 2, 3, 8.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of persons.
    1.
    As a term of endearment, dove, chick, darling:

    meus pullus passer, mea columba,

    Plaut. Cas. 1, 50:

    strabonem Appellat paetum paeter, et pullum, male parvus Si cui filius est,

    Hor. S. 1, 3, 45; Suet. Calig. 13 fin.; M. Aur. ap. Front. Ep. ad Anton. 1, 1 Mai.—
    2.
    Pullus milvinus, qs. young kite, of an avaricious person, Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 6.—
    B.
    Of plants, a sprout, young twig, Cato, R. R. 51; 133; Pall. 4, 9.
    2.
    pullus, a, um, adj. dim. [for purulus, from purus], pure: veste pullā candidi, Varr. ap. Non. 368, 28.
    3.
    pullus, a, um, adj. [kindr. with pellos].
    I.
    Dark-colored, blackish-gray, dusky, blackish:

    lepus superiore parte pulla, ventre albo,

    Varr. R. R. 3, 12, 5:

    nigra terra, quam pullam vocant,

    Col. 1, praef. §

    24: color lanae pullus atque fuscus,

    id. 7, 2, 4:

    ne maculis infuscet vellera pullis,

    Verg. G. 3, 389:

    hostia,

    Tib. 1, 2, 62:

    capilli,

    Ov. Am. 2, 4, 41:

    myrtus,

    dusky, dark-green, Hor. C, 1, 25, 18; cf.

    ficus,

    id. Epod. 16, 46.—ESD. freq.: pulla vestis, a dark-gray garment (of dark-gray or undyed wool, the dress of mourners and of the lower orders), of mourners, Varr. ap. Non. 549, 33;

    also called toga pulla, not worn at funeral repasts,

    Cic. Vatin. 12, 30; 13, 31.—Hence, subst.: pullum, i, n., a dark - gray garment, Ov. M. 11, 48:

    pullo amictus,

    Liv. 45, 7; Flor. 4, 2, 45.— Plur.:

    pulla decent niveas (puellas),

    Ov. A. A. 3, 189.—
    II.
    Transf.
    a.
    In allusion to the clothing of the poor:

    pulla paupertas,

    Calp. Ecl. 7, 26;

    80: ipse praetor cum tunicā pullā sedere solebat,

    Cic. Verr. 2, 4, 24, § 54.—

    Prov.: non possum togam praetextam sperare, cum exordium pullum videam,

    i. e. a bad beginning cannot make a good ending, Quint. 5, 10, 71.—
    b.
    Of language:

    pullus sermo,

    the vulgar speech, Varr. L. L. 9, 26, 33.—
    c.
    (From mourning attire.) Sad, sorrowful, mournful ( poet.):

    si mihi lanificae ducunt non pulla sorores stamina,

    Mart. 6, 58, 7:

    nere stamina pulla,

    Ov. Ib. 246.

    Lewis & Short latin dictionary > pullum

  • 80 pullus

    1.
    pullus, i, m. [root pu-, to beget; cf. puer; Gr. pôlos; Engl. foal].
    I.
    A young animal, young, a foal (cf. fetus):

    asininus,

    Varr. R. R. 2, 8, 2:

    equinus,

    Col. 6, 29, 1:

    onagrorum,

    Plin. 8, 44, 69, § 171:

    glirium,

    Varr. R. R. 3, 15:

    ranae,

    Hor. S. 2, 3, 314:

    columbini,

    Cic. Fam. 9, 18:

    gallinacei,

    Liv. 32, 1; Col. 8, 5, 7:

    pavonini,

    Varr. R. R. 3, 9:

    anserum,

    id. ib. 3, 10:

    ciconiae,

    Juv. 14, 74:

    ex ovis pulli orti,

    chicks, Cic. N. D. 2, 48, 124:

    asinam, et pullum filium,

    Vulg. Zach. 9, 9.—
    B.
    In partic., a young fowl, a chicken, Hor. S. 1, 3, 92; 2, 2, 121; id. Ep. 2, 2, 163; Sen. Q. N. 4, 6, 2; cf.:

    pulli implumes,

    Hor. Epod. 1, 19.—So of the sacred chickens, used in divination:

    cum cavea liberati pulli non pascerentur,

    Cic. N. D. 2, 3, 8.—
    II.
    Transf.
    A.
    Of persons.
    1.
    As a term of endearment, dove, chick, darling:

    meus pullus passer, mea columba,

    Plaut. Cas. 1, 50:

    strabonem Appellat paetum paeter, et pullum, male parvus Si cui filius est,

    Hor. S. 1, 3, 45; Suet. Calig. 13 fin.; M. Aur. ap. Front. Ep. ad Anton. 1, 1 Mai.—
    2.
    Pullus milvinus, qs. young kite, of an avaricious person, Cic. Q. Fr. 1, 2, 2, § 6.—
    B.
    Of plants, a sprout, young twig, Cato, R. R. 51; 133; Pall. 4, 9.
    2.
    pullus, a, um, adj. dim. [for purulus, from purus], pure: veste pullā candidi, Varr. ap. Non. 368, 28.
    3.
    pullus, a, um, adj. [kindr. with pellos].
    I.
    Dark-colored, blackish-gray, dusky, blackish:

    lepus superiore parte pulla, ventre albo,

    Varr. R. R. 3, 12, 5:

    nigra terra, quam pullam vocant,

    Col. 1, praef. §

    24: color lanae pullus atque fuscus,

    id. 7, 2, 4:

    ne maculis infuscet vellera pullis,

    Verg. G. 3, 389:

    hostia,

    Tib. 1, 2, 62:

    capilli,

    Ov. Am. 2, 4, 41:

    myrtus,

    dusky, dark-green, Hor. C, 1, 25, 18; cf.

    ficus,

    id. Epod. 16, 46.—ESD. freq.: pulla vestis, a dark-gray garment (of dark-gray or undyed wool, the dress of mourners and of the lower orders), of mourners, Varr. ap. Non. 549, 33;

    also called toga pulla, not worn at funeral repasts,

    Cic. Vatin. 12, 30; 13, 31.—Hence, subst.: pullum, i, n., a dark - gray garment, Ov. M. 11, 48:

    pullo amictus,

    Liv. 45, 7; Flor. 4, 2, 45.— Plur.:

    pulla decent niveas (puellas),

    Ov. A. A. 3, 189.—
    II.
    Transf.
    a.
    In allusion to the clothing of the poor:

    pulla paupertas,

    Calp. Ecl. 7, 26;

    80: ipse praetor cum tunicā pullā sedere solebat,

    Cic. Verr. 2, 4, 24, § 54.—

    Prov.: non possum togam praetextam sperare, cum exordium pullum videam,

    i. e. a bad beginning cannot make a good ending, Quint. 5, 10, 71.—
    b.
    Of language:

    pullus sermo,

    the vulgar speech, Varr. L. L. 9, 26, 33.—
    c.
    (From mourning attire.) Sad, sorrowful, mournful ( poet.):

    si mihi lanificae ducunt non pulla sorores stamina,

    Mart. 6, 58, 7:

    nere stamina pulla,

    Ov. Ib. 246.

    Lewis & Short latin dictionary > pullus

См. также в других словарях:

  • sperare (1) — {{hw}}{{sperare (1)}{{/hw}}A v. tr.  (io spero ) Aspettare con desiderio e fiducia qlco. di cui si è certi o ci si augura che deriverà bene, gioia, piacere e sim.: sperare la guarigione | Aver fiducia che qlco. avvenga o sia avvenuta secondo i… …   Enciclopedia di italiano

  • sperare — SPERÁRE, sperări, s.f. (înv.) Speranţă. – v. spera. Trimis de LauraGellner, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  SPERÁRE s. v. nădejde, speranţă. Trimis de siveco, 13.09.2007. Sursa: Sinonime  speráre s. f., g. d. art …   Dicționar Român

  • sperare — [lat. sperare, der. di spes spei speranza ] (io spèro, ecc.). ■ v. tr. [attendere con animo fiducioso il realizzarsi di qualcosa di positivo, seguito da frase oggettiva esplicita o implicita, o da compl. diretto indefinito: spero di rivederti… …   Enciclopedia Italiana

  • sperare — index expect (anticipate) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • sperare — 1spe·rà·re v.tr. e intr. (io spèro) FO 1a. v.tr., attendere con fiducia l attuazione di un evento che potrà recare benefici o soddisfazioni o costituirà l esito positivo di una situazione incerta o difficile: spero di superare l esame, spero di… …   Dizionario italiano

  • sperare — v. tr. e intr. aspettare fiduciosamente, attendersi, augurarsi, auspicare (lett.), fidare, confidare, aver fiducia, contare, fare assegnamento, credere, ripromettersi □ fantasticare, illudersi, lusingarsi, sognare, vagheggiare CONTR. disperare,… …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

  • Lo sperare e l’aspettare… — См. Авоська вор обманет …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • Una salus victis, nullam sperare salutem. — См. Одно спасенье мне не ожидать спасенья …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • espérer — [ ɛspere ] v. <conjug. : 6> • v. 1050; lat. sperare 1 ♦ V. tr. ESPÉRER QQCH. : considérer (ce qu on désire) comme devant se réaliser. ⇒ attendre, compter (sur), escompter; espérance, espoir. « On jouit moins de ce qu on obtient que de ce qu …   Encyclopédie Universelle

  • spera — SPERÁ, sper, vb. I. intranz. şi tranz. A considera ca realizabilă o dorinţă, a avea speranţă; a nădăjdui. – Din lat., it. sperare. Trimis de claudia, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  A spera ≠ a deznădăjdui Trimis de siveco, 03.08.2004. Sursa:… …   Dicționar Român

  • disperare — A v. tr. (+ di + inf., + che + congv., lett. + qlco.) non sperare più, cessare di sperare, abbandonare la speranza CONTR. sperare, fidare, confidare, aspettare, attendere B v. intr. (assol., + di + sost.) perdere la speranza CONTR. sperare,… …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»