-
21 luo
[st1]1 [-] lŭo, ĕre [lavo]: laver, baigner (cf. abluo, alluo, diluo...). [st1]2 [-] lŭo, ĕre, lŭi, lŭĭtūrus: - [abcl][b]a - délier ( = solvo). - [abcl]b - payer, acquitter. - [abcl]c - subir un châtiment, racheter, expier.[/b] - [gr]gr. λύω: délier; délivrer. - luere poenam (poenas) alicui: être puni par quelqu'un. - mei peccati luo poenas, Cic. Att. 3, 9: j'expie ma faute. - stuprum voluntariā morte luere, Cic. Fin. 5, 22, 64: expier par une mort volontaire l'attentat (qu'elle a subi).* * *[st1]1 [-] lŭo, ĕre [lavo]: laver, baigner (cf. abluo, alluo, diluo...). [st1]2 [-] lŭo, ĕre, lŭi, lŭĭtūrus: - [abcl][b]a - délier ( = solvo). - [abcl]b - payer, acquitter. - [abcl]c - subir un châtiment, racheter, expier.[/b] - [gr]gr. λύω: délier; délivrer. - luere poenam (poenas) alicui: être puni par quelqu'un. - mei peccati luo poenas, Cic. Att. 3, 9: j'expie ma faute. - stuprum voluntariā morte luere, Cic. Fin. 5, 22, 64: expier par une mort volontaire l'attentat (qu'elle a subi).* * *Luo, luis, lui, luere. Payer.\Vt debito supplicio scelus lueret. Liu. Qu'il payast et comparust ce cas.\Quomodo ergo haec lues? Cic. Comment satisferas tu à cela?\Luere aes alienum. Curtius. Payer les debtes d'autruy.\Luitur libido alicuius sanguine innocentium. Cic. Le sang des innocents satisfait pour la faulte d'autruy.\Maculas furtorum et flagitiorum, sociorum innocentium sanguine luere. Cicero. Satisfaire à ses peines par le sang des innocents.\Luere peccata. Liu. Estre puni pour ses pechez.\Luere poenas. Cic. Estre puni.\Periculum publicum luere. Liu. Porter la peine pour le commun.\Scelus luere. Liu. Souffrir la peine deue à un meffaict.\Oblatum stuprum voluntaria morte luit Lucretia. Cic. Elle souffrit mort voluntaire pour un adultere duquel elle n'estoit consentante.\Supplicia crucibus luerunt. Iusti. Ils souffrirent mort en croix.\Luere capite. Liu. Obsides capite luerent, si pacto non staretur. Souffrissent mort, si l'accord ne se tenoit.\Luere. Vlpianus. Payer sa rencon. -
22 solutio
sŏlūtĭo, ōnis, f. [solvo] [st1]1 [-] dissolution, désagrégation. - Cic. Tusc. 3, 61. [st1]2 [-] dégagement, aisance. - linguæ solutio, Cic. de Or. 1, 114: langue déliée. [st1]3 [-] relâchement, dévoiement. - Plin. 23, 112. [st1]4 [-] paiement, acquittement. - non est quod exspectes, ut solutionem tibi ostendam, Sen. Ben. 2: n'attends pas que je te montre un reçu. - Cic. Off. 2, 84; Glu. 34 ; Pomp. 19 ; Att. 15, 20, 4. [st1]5 [-] solution, explication. - Sen. Ben. 2, 34, 1; Gell. 18, 2, 6.* * *sŏlūtĭo, ōnis, f. [solvo] [st1]1 [-] dissolution, désagrégation. - Cic. Tusc. 3, 61. [st1]2 [-] dégagement, aisance. - linguæ solutio, Cic. de Or. 1, 114: langue déliée. [st1]3 [-] relâchement, dévoiement. - Plin. 23, 112. [st1]4 [-] paiement, acquittement. - non est quod exspectes, ut solutionem tibi ostendam, Sen. Ben. 2: n'attends pas que je te montre un reçu. - Cic. Off. 2, 84; Glu. 34 ; Pomp. 19 ; Att. 15, 20, 4. [st1]5 [-] solution, explication. - Sen. Ben. 2, 34, 1; Gell. 18, 2, 6.* * *Solutio, Verbale: vt Solutio stomachi. Plin. Desvoyement, ou debilitation d'estomach, Dissolution, Resolution.\Solutio. Vlpianus. Payement, Solution. -
23 solutus
sŏlūtus, a, um [st1]1 [-] part. passé de solvo. [st1]2 [-] adjectif: a - sans liens, libre, non enchaîné. - Cic. Dej. 22; Liv. 24, 45. b - disjoint, de contexture relâchée. - solutior terra, Sen. Ep. 90, 21: terre plus meuble. - aër solutior, Cic. Nat. 1, 2, 10: air moins dense, plus volatil. c - dégagé, libre, sans entraves. - judicio soluto et libero, Cic. Phil. 5, 41: par une décision d'une pleine et entière liberté. - soluta nobis est eligendi optio, Cic. Fin. 1, 33: nous avons le libre pouvoir de choisir. - soluti a cupiditatibus, Cic. Agr. 1, 27: dégagés des passions. - paulo solutiore tamen animo, Cic. Verr. 2, 5, 31, § 82: mais avec l’esprit un peu plus dispos. - solutus omni fenore, Hor. Epo. 2, 4: dégagé des soucis de l'usure. - operum soluti, Hor. O. 3, 17, 16: libres de toute tâche. - soluta praedia, Cic. Agr. 3, 9: terres dégagées de toute servitude. - ut quisque contemptissimus, ita solutissimae linguae est, Sen. Const. 11, 3: plus on est avili, plus on est libre de tout dire. - solutum est + inf.: on est libre de. - solutum existimatur esse alteri male dicere, Caecin. in Cic. ep. 6, 7, 3: on est libre, pense-t-on, de dire du mal d'autrui. - maxime solutum fuit prodere de... Tac. An. 4: on a pu en toute liberté parler de... d - qui a de l'aisance, de la facilité. - solutissimus in dicendo, Cic. Br. 180: ayant une très grande aisance de parole. - cf. Cic. Br. 173. e - en parl. du style: dégagé des liens du rythme. - Cic. Or. 77. - plur. n. soluta, Cic. Or. 234: un style lâche. - soluta oratio, Cic. Br. 32: la prose. - verba soluta, Cic. de Or. 3, 176: mots sans l'entrave du rythme. - numerus quidam astrictus et solutus, Cic. de Or. 3, 175: une sorte de rythme à la fois serré et libre. - scribere temptabam verba soluta modis, Ov. Tr. 4, 10, 24: je m'efforçais d'écrire en prose. - carmen solutum, Quint.: poème en prose. g - sans bride, sans retenue. - soluta praetura, Cic. Mil. 34: une préture sans frein (une préture qui ne recule devant aucun excès). - cf. Cic. Rep. 4, 4 ; Liv. 27, 31, 6. h - relâché, négligent, insouciant. - solutus et mollis in gestu, Cic. Br. 225: plein de négligence et de laisser-aller dans l'action oratoire. - solutior cura, Liv. 3, 8, 8: soin qui se relâche davantage, plus grande négligence. - omnia soluta apud hostes esse, Liv. 8, 30, 3: que la négligence est complète chez les ennemis. - sinum togae in dextrum umerum ab imo rejicere, solutum ac delicatum est, Quint. 11, 3, 146: rejeter le pan de derrière sur l'épaule droite est un signe de négligence et de mollesse. k - sans énergie. - mea lenitas adhuc si cui solutior visa est... Cic. Cat. 2, 12: si mon indulgence a pu être prise un peu jusqu'ici pour de la faiblesse... - solutus et enervis, Tac. D. 18: ayant un style sans énergie et sans nerf.* * *sŏlūtus, a, um [st1]1 [-] part. passé de solvo. [st1]2 [-] adjectif: a - sans liens, libre, non enchaîné. - Cic. Dej. 22; Liv. 24, 45. b - disjoint, de contexture relâchée. - solutior terra, Sen. Ep. 90, 21: terre plus meuble. - aër solutior, Cic. Nat. 1, 2, 10: air moins dense, plus volatil. c - dégagé, libre, sans entraves. - judicio soluto et libero, Cic. Phil. 5, 41: par une décision d'une pleine et entière liberté. - soluta nobis est eligendi optio, Cic. Fin. 1, 33: nous avons le libre pouvoir de choisir. - soluti a cupiditatibus, Cic. Agr. 1, 27: dégagés des passions. - paulo solutiore tamen animo, Cic. Verr. 2, 5, 31, § 82: mais avec l’esprit un peu plus dispos. - solutus omni fenore, Hor. Epo. 2, 4: dégagé des soucis de l'usure. - operum soluti, Hor. O. 3, 17, 16: libres de toute tâche. - soluta praedia, Cic. Agr. 3, 9: terres dégagées de toute servitude. - ut quisque contemptissimus, ita solutissimae linguae est, Sen. Const. 11, 3: plus on est avili, plus on est libre de tout dire. - solutum est + inf.: on est libre de. - solutum existimatur esse alteri male dicere, Caecin. in Cic. ep. 6, 7, 3: on est libre, pense-t-on, de dire du mal d'autrui. - maxime solutum fuit prodere de... Tac. An. 4: on a pu en toute liberté parler de... d - qui a de l'aisance, de la facilité. - solutissimus in dicendo, Cic. Br. 180: ayant une très grande aisance de parole. - cf. Cic. Br. 173. e - en parl. du style: dégagé des liens du rythme. - Cic. Or. 77. - plur. n. soluta, Cic. Or. 234: un style lâche. - soluta oratio, Cic. Br. 32: la prose. - verba soluta, Cic. de Or. 3, 176: mots sans l'entrave du rythme. - numerus quidam astrictus et solutus, Cic. de Or. 3, 175: une sorte de rythme à la fois serré et libre. - scribere temptabam verba soluta modis, Ov. Tr. 4, 10, 24: je m'efforçais d'écrire en prose. - carmen solutum, Quint.: poème en prose. g - sans bride, sans retenue. - soluta praetura, Cic. Mil. 34: une préture sans frein (une préture qui ne recule devant aucun excès). - cf. Cic. Rep. 4, 4 ; Liv. 27, 31, 6. h - relâché, négligent, insouciant. - solutus et mollis in gestu, Cic. Br. 225: plein de négligence et de laisser-aller dans l'action oratoire. - solutior cura, Liv. 3, 8, 8: soin qui se relâche davantage, plus grande négligence. - omnia soluta apud hostes esse, Liv. 8, 30, 3: que la négligence est complète chez les ennemis. - sinum togae in dextrum umerum ab imo rejicere, solutum ac delicatum est, Quint. 11, 3, 146: rejeter le pan de derrière sur l'épaule droite est un signe de négligence et de mollesse. k - sans énergie. - mea lenitas adhuc si cui solutior visa est... Cic. Cat. 2, 12: si mon indulgence a pu être prise un peu jusqu'ici pour de la faiblesse... - solutus et enervis, Tac. D. 18: ayant un style sans énergie et sans nerf.* * *Solutus, pen. prod. Participium, siue Nomen ex participio. Cic. Destaché, Deslié, Lasché, Delivré.\Anchoris solutis. Cicero. Apres avoir levé les ancres, Apres avoir desancré.\Hoc liberiores et solutiores sumus, quod integra nobis est iudicandi potestas. Cic. Plus à delivre.\Solutus a cupiditatibus. Cic. Delivré de cupiditez.\Iureiurando solutus. Cic. Absoult et acquicté de son serment.\Languore molli solutus. Ouid. Dormant.\Legibus solutus. Cic. Dispensé, Exempt.\Luxu solutus. Quintil. Tout desbiffé de, etc.\Morbo solutus. Plin. iunior. Mort.\Famuli soluti operum. Horat. Qui se reposent.\Somno solutus. Cic. Fort endormi, Dormant tout estendu.\Somno vinoque soluti. Virgil. Tant yvres, qu'ils n'en peuvent plus, et si endormis, Qui ont perdu force et entendement de force de boire et de dormir.\AEquor solutum. Stat. Mer calme et tranquille, sans aucune perturbation ou tormente ne agitation.\Animo soluto ac libero. Cic. D'esprit estant à delivre.\Coetu soluto discedunt. Ouid. L'assemblee rompue et separee.\Culpa soluta mea est. Ouid. Je suis absoult de ma coulpe.\Solutior cura. Liu. Quand le soulci est amoindri.\Homo in explicandis sententiis solutus. Cic. Qui se resoult bien. B.\Libido solutior. Liu. Abandonnee, Effrenee, Desbauchee, Dissolue.\Nix soluta verno sole. Ouid. Fondue.\Optio soluta eligendi. Cic. Libre, Libere.\Oratio soluta. Quintil. Prose.\Risus solutus. Virgil. Un ris desmesuré.\Sopor solutus clamore. Ouid. Le dormir rompu par un cri.\Terra soluta. Plinius. Terre menue et maigre, qui s'esmie entre les mains.\Si essent omnia mihi solutissima, tamen, etc. Cic. Encore que toutes choses me fussent abandonnees et libres. -
24 absolvo
ab-solvo, solvī, solūtum, ere1) отделять ( lingua absoluta a gutture PM — о лягушках); отвязывать (sc. asinum Ap; canem Amm); отворять ( valvas stabuli Ap)2)а) освобождать (vinclis T и a vinculis Pl; domum ex pignoribus Dig)loca nebularum noctibus absoluta Pall — места, не знающие ночных тумановб) избавлять (aliquem cura Sl; populum Romanum bello T; aliquem timoris Sen; se a. ab aliquā re C)3) освобождать (от обвинения), оправдывать (по суду) (aliquem alicujus rei, aliquā re и — редко — de aliqua re)a. aliquem suspicione alicujus rei L — снять с кого-л. подозрение в чём-л.a. aliquem capitis Nep — не приговаривать к смертной казни (помиловать) кого-л.4) доводить до конца, заканчивать, завершать (opus Cs; libellos Su; rem inchoatam C)a. beneficium suum L — довести своё благодеяние до конца6) (покороче) излагать, рассказыватьde aliquā re a. uno verbo Pl (paucis Sl) — вкратце рассказать о чём-л.7) выполнять ( promissa Vr)8) ( о должниках) рассчитываться, платить, оплачивать (aliquem Pl, Ter; creditorem Dig) -
25 desolvo
dē-solvo, —, solūtum, ereуплачивать Dig -
26 dissolvo
dis-solvo, solvī, solūtum, ere1) развязывать ( nodum Lcr); распускать ( comas Tib)2) рассеивать (nubila solis calore Lcr, tenebras luce Vr); прогонять ( frigus H)3) расшатывать ( navem Ph); разрушать ( pontem Nep)4) расторгать, прекращать (amicitiam, societatem C); отменять (leges, acta Caesaris C)6) разлагать ( corpora Lcr); растопить ( glaciem Lcr); плавить ( aes Lcr); растворять (fel aquā dissolutum PM)8) расслаблять ( stomachum PM)risu ilia d. Pt — смеяться до упаду9) разрознить, разбросать ( scopas C)10) разжижать ( resinam oleo PM)11) опровергать (crimina, criminationem C)12) (раз)решать (interrogationes C; quaestiones Spart)13) освобождать (aliquem Pl; se Ter)14) лишать ритмической связанности (versum H; orationem C)15) уплачивать ( pecuniam alicui C); оплатить (aes alienum C)16) ослаблять, смягчать ( severitatem C)17) снимать, устранять (cuncta mala Sl; dolorem capitis PM) -
27 exsolvo
ex-solvo (поэт. тж. exsoluo), solvī, solūtum, ere1) развязывать ( nodum L); отвязывать ( pugionem a latĕre T); распутывать ( restim Pl); открывать ( cistulam Pl)e. amictūs St — скидывать (с себя) одежды2) освобождать, избавлять (aliquem vinculis Pl, curis V, poenā T; aere alieno L; se occupationibus C; animum religionis nodis Lcr)3) растоплять ( glaciem Lcr)5) расслаблятьdissolūta alvus T — поносe. obsidium T — снять осаду7) погашать, уплачивать (aliquid alicui C etc.; nomina alicujus C)e. aes alienum PJ, Dig — уплачивать долгpretia poenasque e. L — получать то награды, то взысканияalicujus rei poenas morte exsolvisse T — поплатиться жизнью за что-л.9)а) выполнять, исполнять (promissa T; fidem L, Dig)se voto e. Pt — выполнять свой обет10) объяснятьanimi ratione e. alicui, quare... Lcr — дать кому-л. разумное объяснение, почему.. -
28 persolvo
per-solvo, solvī, solūtum, ere1) полностью разрешать, разъяснять ( aliquid alicui C)2)а) выплачивать ( stipendium militibus C); погашать, оплачивать (aes alienum PJ)pecuniam ab aliquo p. C — уплатить деньги через посредство кого-л. (с переводом на кого-л.)б) выдавать ( praemia Su)3) выражать, воздавать ( gratiam alicui C); исполнять (vota C; promissum VP); оказывать ( alicui honorem V)justa alicui p. SenT — отдать кому-л. последний долгp. epistulae C — отвечать на письмоpoenas p. C, Cs — нести наказание, ноpoenae alicui ab aliquo persolutae C — наказание, наложенное на кого-л. кем-л.p. poenas capite QC — поплатиться головойalicui mortem p. Su — умертвить кого-л -
29 resolvo
re-solvo, solvī, solūtum, ere1) развязывать ( nodum CC); распускать (vestem, capillos O); снимать ( periscelides Pt); распрягать ( equos O); освобождать ( aliquem catenis O)luctantem animam nexosque artus r. V — освободить борющуюся душу от оков тела ( об умирающем)2) открывать (ora V; fauces in haec verba O); вскрывать (venas T; epistulam C); проламывать ( muros ariĕte Sil)3) разгонять, рассеивать (nebulas O; tenebras V; curas V; tristitiam PM)4) распутывать, разъяснять (dolos, sc. Labyrinthi V)5) растворять, расплавлять (nivem O; aurum L)6) разрыхлять, вскапывать ( terram Col)7) расслаблять, изнеживать ( corpus somno O); парализовать ( membrum resolutum CC); ослаблять, разрушать ( disciplinam militarem T)8) отменять, уничтожать ( vectigalia T); прекращать ( litem lite H): нарушать ( jura pudoris V)9) распрямлять ( terga V)10) обратно выплачивать, платить (pecuniam Pl, Cato, Dig)11) отменять, расторгать ( transactio resoluta Dig). — см. тж. resolutus -
30 solubilis
solūbilis, e [ solvo ]1) подверженный разложению или разрушению, тленный (caro Eccl; mundus MF)2) разлагающий ( aēr CA) -
31 solutio
solūtio, ōnis f. [ solvo ]s. linguae C — плавная, свободная речь2) разложение, ослабление, надломленность ( totius hominis C); расслабленность ( ventris PM)3) уплата, платёж (rerum creditarum C; aeris alieni L)4) решение, разъяснение ( captionis sophisticae AG)5) стих. разрешение ( spondei in dactylum) -
32 solutor
-
33 solutus
1. solūtus, a, umpart. pf. к solvo2. adj.1)а) распущенный (crines H etc.); развязанный, неподпоясанный ( tunĭca Q); рыхлый (solutior terra facilius patet radicibus Sen), ноterrae solutae H — земля, освободившаяся от снегаб) расслабленный, расстроенный ( stomăchus Scr)s. mero Pt — обессилевший от вина, захмелевший2) свободный, независимый, вольный (homo, animus C); нестеснённый, неограниченный, свободный ( optio eligendi C); свободный от долгов ( praedia C); беззаботный (s. in paupertate H)s. gaudio vultus Pt — просиявшее от радости лицоsolutum est — можно, разрешается ( aliquid facere T)s. (ab) aliquā re C, H, PM etc. или alicujus rei H — свободный от чего-л. или не подверженный (не подвластный) чему-л.3) разнузданный ( libīdo L); развязный или безудержный ( risus H); распущенный, распутный ( dicta factaque T)6) искусный, умелыйs. ad dicendum или in dicendo C — бегло говорящий, хорошо владеющий языком7) расплывчатый или бессвязный (verba soluta atque diffluentia C) -
34 absolvo
ab-solvo, solvī, solūtum, ere, ablösen, loslösen, losmachen, I) eig.: asinum, Apul.: canem ante tempus, Amm.: valvas, los- od. aufmachen, Apul.: ranis prima (lingua) cohaeret, intima absoluta a gutture, Plin.: absolutus (lapis) segmenti modo, Plin. – II) übtr., losmachen, 1) befreien, a) übh.: se a Fannio iudicio (durch einen Urteilsspruch), Ggstz. alligare stipulatione Roscium, Cic.; vgl. iudicio absolvi a Fannio, Cic.: alqm regni suspicione, Liv.: v. Lebl., is demum annus populum Romanum longo adversum Numidam Tacfarinatem bello absolvit, Tac. – m. Genet., timoris, Sen.: tutelae absolvi, der V. enthoben werden, ICt. – anulum velut vinculum gestat, donec se caede hostis absolvat, bis er sich durch Erlegung eines Feindes davon befreit, Tac. Germ. 31. – b) vor Gericht usw., lossprechen, freisprechen (Ggstz. damnare, condemnare, punire), absol., m. Genet., Abl. u.m. de u. Abl., bis Catilina absolutus, Cic.: servus omnibus sententiis (einstimmig) absolvitur, Cic.: eādem formulā et damnari et absolvi, Val. Max.: rei facti egregie absolvuntur, Liv.: improbitatis, Cic.: capitis, Nep.: iniuriarum, Conif. rhet.: adulterii, Tac.: alqm commotae crimine mentis, Hor.: alqm crimine stupratae matris familiae, Liv.: reos culpā, Ov.: se peccato, Liv.: de praevaricatione, Cic. – absolvit Veneri, spricht ihn davon los, daß er der Venus und ihrem Tempel noch etwas schuldig sei, Cic. Verr. 2, 22: fidem absolvit, verzieh ihnen ihre Treue, Tac. hist. 2, 60. – 2) jmd. loslassen, entlassen, abfertigen, expedieren (s. Brix Plaut. capt. 727. Lorenz Plaut. most. 637), hoc primum te absolvo, das sage ich dir gleich vorweg, Plaut.: te absolvam brevi, Plaut. – insbes.: α) einen Gläubiger abfertigen, befriedigen, bezahlen (s. Lorenz Plaut. most. 637), alqm, Plaut. u. Ter.: creditorem, ICt. – β) erzählend abmachen, abfertigen, paucis absolvit, ne moraret diutius, Pacuv. fr.: de Catilinae coniuratione paucis absolvam, Sall.: cetera quam paucissimis absolvam, Sall.: uno verbo absolvam, Plaut.: locorum situm carptim breviterque absolvam, Amm. (vg. M. Hertz Ind. lectt. Vrat. 1874. p. 11). – dah. m. folg. Acc. u. Infinit. = die kurze Notiz geben, damit abfertigen, Solin. 2, 11. – γ) eine Frage lösen, scripturarum quaestiones, Sulp. Sev. vit. S. Mart. 25, 6: m. folg. Relativsatz, quod quaerendum mihi occurrit, Macr. sat. 7, 6, 12. – dah. auch einen Traum auslegen, deuten, somnium, Sulp. Sev. chron. 1, 11, 6: visa regis, ibid.2, 2, 4. – 3) prägn., gleichs. abfertigen = fertig machen, vollenden, zu hoher Vollendung bringen (Ggstz. inchoare), tectum, Cic.: opera, Caes.: tecta urbis, Curt.: pensum suum (v. Schriftstellern), Varr.: unum quidque transigere (abtun), expedire (erledigen), absolvere (abfertigen), Cic.: eos (dialogos) confeci et absolvi nescio quam bene, sed ita accurate, ut nihil posset supra, Cic.: quid est quod ab eo absolvi et perfici debeat? Cic.: absolve beneficium tuum, vollende, kröne dein Verdienst, Liv.: promissa, erfüllen, Varr.
-
35 circumsolvo
circum-solvo, ere = περιλύω, ich mache ringsum los, Dosith. (VII) 434, 15 K.
-
36 desolvo
dē-solvo, (solvī), solūtum, ere, abzahlen, Scaev. dig. 40, 5, 41. § 9.
-
37 dissolvo
dis-solvo, solvī, solūtum, ere, I) auflösen, was gebunden od. zusammengefügt war, A) eig.: 1) im allg.: scopas, clipeum, Cic.: arborum radices (v. der Fischotter), Varro LL.: navem, in seinen Fugen auflösen, Phaedr., u. Passiv dissolvi (v. Schiffe), auseinander gehen, Ov.: frigus, lindern, Hor.: dissolutis membris (da ihr die Gl. ausgerenkt waren) insistere nequibat, Tac.: diss. monumenta, auseinander sprengen (v. dazwischen gewachsenen Bäumen), Sen.: poet., pinus lamnā, zersägen, Val. Flacc. – ilia risu, zersprengen, Petron. – 2) insbes.: a) zu einer Flüssigkeit auflösen, schmelzen, flüssig machen, aes, Lucr.: resinam oleo, Plin.: fel aquā dissolutum, Plin. – stomachum, den Durchfall erregen, Plin. – b) einen Krankheitsstoff auflösen, = zerteilen, durch Zerteilen vertreiben, inflationes, dolorem capitis, Plin. – B) übtr.: 1) im allg., auflösen, trennen, aufheben, abstellen, kassieren, vernichten (Ggstz. conglutinare), societatem, amicitiam, Cic.: disciplinam severitatemque, Auct. b. Alex.: leges, interdictum, Cic.: regiam potestatem, Nep.: imperium (die konsulare Gewalt), Liv. – 2) insbes.: a) als rhet. t. t., Verse, Perioden usw. auflösen, zerlegen, ohne periodische Verbindung lassen, versum, Hor.: orationem, Cic.: argumenta, Quint.: bene structam collocationem permutatione verborum, Cic. – b) (wie διαλύω) = eine Frage usw. lösen, captiosas interrogationes, Cic.: propositas quaestiones, Spart.: si non poterit ratio dissolvere causam, cur etc., Lucr.: zetema (eine Aufgabe) dissolvere, Corp. inscr. Lat. 4, 1878. – c) eine Behauptung usw. widerlegen, entkräften, zunichte machen, criminationem, Cic.: obiecta, Tac.: controversiam controversiā, Cornif. rhet.: utrumque dissolvitur, läßt sich widerlegen, ist unhaltbar, Cic. – II) ablösen, A) eig., ablösen, abbrechen, abreißen, ubi dissolutus tu sies, ego pendeam, Plaut.: diss. pontem, Nep.: diss. simulacrum Veneris, Suet.: diss. stamina, Tibull. – B) übtr.: 1) losmachen, freimachen, befreien, von Geschäften od. Verdrießlichkeiten, dissolvi me, ich bin fertig, Ter.: dissolve me, Plaut. – 2) abzahlen, bezahlen, aes alienum, Cic.: nomen, Cic.: pecuniam publicam ulli civitati, Cic.: absol., non diss., Cic.: diss. pro sua parte, Cic.: Scapulis difficiliore condicione, die Sk. unter ziemlich nachteiligen Umständen befriedigen, Cic. – im Doppelsinn, qui magno in aere alieno maiores etiam possessiones habent, quorum amore adducti dissolvi nullo modo possunt, können sich auf keine Weise von ihnen losmachen = sich von den B. trennen u. = die Schuld abzahlen, Cic. Cat. 2, 18.
-
38 exolvo
exolvo, s. ex-solvo.
-
39 exsolvo
ex-solvo, solvī, solūtum, ere, I) auseinander lösen, auflösen, A) eig.: restim, Plaut.: glaciem, schmelzen, (v. Feuer), Lucr.: venas, sich die Adern öffnen, Tac.: exsoluta alvus, Durchfall, Tac.: bildl., nodum huius erroris (diesen verwickelten Knoten der Ungewißheit), Liv. – B) übtr.: 1) im allg.: exsoluti plerique legis nexus, Tac.: exs. obsidium, aufheben, Tac.: famem, vertreiben, Ov.: u. so metus, Lucan. – 2) insbes., erklärend auflösen, erklären, perfacile est animi ratione exsolvere nobis, quare etc., Lucr. 2, 381. – II) losmachen, befreien, A) eig.: alqm vinculis, Plaut.: se corpore, Verg.: se e nervis, Lucr. – B) übtr.: 1) alqā re = von etw. losmachen, erlösen, befreien, plebem aere alieno, Liv.: se occupationibus, Cic.: se suspicione, Ter.: se voto, Petron.: alqm poenā, Tac.: nexos (die Schuldhörigen), Liv. epit. – 2) etw. gleichs. von der Verpflichtung lösen, a) als t. t. der Geschäftsspr., eine Geldschuld u. dgl. auszahlen, bezahlen, aes alienum, Plin. ep. u. ICt.: nomina, Cic.: dotem, Aur. Vict.: legata, Tac.: domuum et insularum pretia, Tac.: stipendium praeteritum (den rückständigen Sold) cum fide, Liv.: u. so stipendia pluribus retro debita (rückständigen), Lampr.: mercedem decurioni, Tac. – b) übh. zu Leistendes, Versprochenes leisten, abtragen, erfüllen, pretia poenasque, austeilen, Liv.: recte factis gratiam, erweisen, Liv.: poenas morte, büßen, Tac.: poenas male consultorum, erleiden, Vell.: beneficia, vergelten, wettmachen, Tac.: culpam, sühnen, Tac. – vota, Liv. u. Tac.: promissum suum, Tac.: fidem (Versprechen), Liv.: u. so fidem publicam, Liv.: prioris epistulae fidem, Plin. ep.: iusiurandum, Liv.
-
40 insolutus
īnsolūtus, a, um (in u. solvo), I) unabgelöst, ungetrennt, Gromat. vet. 6, 29. – II) übtr., ungelöst, quaestionem reliquisse insolutam, Augustin. de civ. dei 15, 23, 1.
См. также в других словарях:
Penzion Solvo — (Стара Лесна,Словакия) Категория отеля: 3 звездочный отель Адрес: Stará Lesná 512, 059 … Каталог отелей
List of Latin words with English derivatives — This is a list of Latin words with derivatives in English (and other modern languages). Ancient orthography did not distinguish between i and j or between u and v. Many modern works distinguish u from v but not i from j. In this article both… … Wikipedia
Solvent — For other uses, see Solvent (disambiguation). A solvent (from the Latin solvō, “I loosen, untie, I solve”) is a liquid, solid, or gas that dissolves another solid, liquid, or gaseous solute, resulting in a solution that is soluble in a certain… … Wikipedia
ATP-binding cassette transporter — ATP binding cassette transporters (ABC transporter) are members of a superfamily that is one of the largest, and most ancient families with representatives in all extant phyla from prokaryotes to humans. Ref|Jones2004. These are transmembrane… … Wikipedia
сольволиз — (от лат. solvo растворяю и ...лиз), обменная реакция между веществом и растворителем. Если растворитель вода, процесс называется гидролизом, если спирт алкоголизом и т. д. * * * СОЛЬВОЛИЗ СОЛЬВОЛИЗ (от лат. solvo растворяю и ...лиз (см. ЛИЗ)),… … Энциклопедический словарь
сольватация — (от лат. solvo растворяю), взаимодействие молекул растворителя с молекулами (ионами) растворённого вещества. Образующиеся в результате сольватации молекулярные комплексы называются сольватами. Сольватация в водных растворах называется… … Энциклопедический словарь
solvente — adj. 2 g. 1. Que tem por fim solver; que solve. 2. Que se pode solucionar. • adj. 2 g. s. 2 g. 3. Que ou aquele que paga ou pode pagar o que deve. • adj. 2 g. s. m. 4. Que ou líquido que tem a capacidade de dissolver outras substâncias. =… … Dicionário da Língua Portuguesa
СОЛЬВАТАЦИЯ — (от лат. solvo растворяю) взаимодействие молекул растворителя с молекулами (ионами) растворенного вещества. Образующиеся в результате сольватации молекулярные комплексы называются сольватами. Сольватация в водных растворах называется гидратацией … Большой Энциклопедический словарь
СОЛЬВОЛИЗ — (от лат. solvo растворяю и ...лиз) обменная реакция между веществом и растворителем. Если растворитель вода, процесс называется гидролизом, если спирт алкоголизом и т. д … Большой Энциклопедический словарь
Сольватация — (от лат. solvo растворяю) связывание молекул растворителя молекулами или ионами растворённого вещества или набухшего твёрдого тела. В случае связывания молекул воды С. называется гидратацией (См. Гидратация). В результате С. образуются… … Большая советская энциклопедия
Сольволиз — (от лат. solvo растворяю и греч. lysis разложение, распад) химическая реакция обменного разложения растворённого вещества и растворителя, протекающая по ионному механизму. В результате С. из растворённого вещества и растворителя… … Большая советская энциклопедия