skifte+dæk

* * *

ford;

[ skifte heste midt i vadestedet] change horses in midstream.

* * *

( ombytte) change ( fx money);

( udveksle) exchange ( fx glances, letters);

[ kan du veksle et pund?] can you change a pound for me? can you give me change for a pound?

( uden objekt) ( skifte) change ( fx the weather seemed to change from day to day),

( variere) vary ( fx in size, in quality; prices vary from place to place),

( skiftes) alternate ( fx rain and sunshine alternated);

[ med præp:]

[ veksle med] alternate with ( fx sunshine alternating with rain);

[ veksle mellem] alternate between ( fx hope and fear);

[ veksle sedlen til (el. i) pennystykker] change the note into pennies;

[ veksle sine penge til fransk valuta] change one's money into French currency.

жить

-r, dde, -dd

* * *

* * *

* * *

* * *

* * *

n. [Dan. mag], irksomeness; ó-mak, troubles, (rare.)

II. in plur. mök, q. v. [Germ. machen; Engl. make], intercourse. maka-skipti, n. pl. [Dan. mage-skifte], exchange of estates.

* * *

(-pta, -ptr), v.

1) to divide;

s. e-u í tvá staði, to divide into two parts;

s. e-u með sér, to divide between themselves (sumum mönnum skiptu þeir með sér til ánauðar);

2) to share, deal out (nornir skipta geysiújafnt);

enda skipti guð með oss, and so may God judge between us;

3) to shift, change (s. litum, nafni, skapi);

4) þat skiptir engu (litlu, miklu), it is of no (little, great) importance, it makes no (little, great) difference;

mik skiptir engu, it is of no moment to me, does not concern me;

s. máli, to be of importance (þótti henni allmiklu máli s., at þér tœkist stórmannliga);

eiga máli at s. um e-t, to have a right to deal with, be concerned about, a thing;

þat mun tveimr s., it will turn out in one of two ways;

sér Pálnatoki, at mun tveimr um s., that it will turn out one way or the other;

þat skipti mörgum hundruðum, it was a matter of (it amounted to) many hundreds;

sitr Ólafr nú at búi sínu, svá at vetrum skipti, for several years;

5) absol. to come about, happen;

ef því er at s., if it comes to that;

því er at s. þó, it will however turn out so;

6) with preps., s. sér af e-u, to take part in, concern oneself with a thing (Glúmr skipti sér ekki af um búsýslu);

s. e-u fyrir e-t, to exchange a thing for another;

undarliga skiptit ér til, ye do strangely with things;

impers., skiptir e-n veg til, it turns out, comes to pass (þannig skipti til sem úlíkligra mundi þykkja);

s. um e-u, to change;

s. um trúnaði sínum, to go over to the other side;

s. um e-t, to change (s. um bústað, lánardróttna, nafn);

s. um, to come to a crisis, turn one way or other (skjótt mun um s.);

s. e-u við e-n, to exchange with one another (s. höggum við e-n);

s. orðum við e-n, to bandy words with one;

s. ríki við e-n, to share the kingdom with (sá hann engan annan sinn kost en s. ríki við Harald);

7) refl., skiptast, to divide themselves, disperse (skiptust þeir, snøru sumir norðr); to change (þá skiptust tungur á Englandi, er Vilhjálmr bastarðr vann England);

recipr., skiptast e-u við, to make an exchange;

s. gjöfum (höggum) við, to exchange presents (blows);

s. við um róðr, to row by turns.

* * *

t, [A. S. scyftan; Engl. shift; Dan. skifte]:—to make a division of a thing, with dat. of the thing; to part, share, divide; skipta e-u í hluti, Eluc. 8; s. hrepp í fjórðunga, Grág. i. 443; s. liði í sveitir, Fms. ix. 511, x. 268; skipta þeir nú félagi sínu, Ld. 192; s. arfi, Eg. 197; s. með sér úmögum, Grág. i. 237 sqq.; sumum mönnum skiptu þeir með sér til ánauðar, Fms. i. 77; tóku þeir at herfangi allt fólk ok skiptu milli skipanna, vii. 195; s. vatni með mönnum, Grág. ii. 290; s. landi með okkr, 254; konungr skipti landi með sonum sínum, Fms. i. 6: s. e-u við e-n, to share it with another, Eg. 333, Fms. vii. 176; s. sundr, to part asunder, divide; ef sundr er skipt lögunum, þá mun sundr skipt friðinum, Nj. 164: to share, nornir skipta geysi-újafnt, Edda 11; enda skipti Guð með okkr, Nj. 165; látum s. Guð giptu, Fms. viii. (in a verse).

2. so in the phrases, vil ek mér engu af skipta, I will take no share for myself, will take no part in, Bs. i. 7, Band. 9 new Ed.; skipta sér lítið af e-u, Hom. (St.), Fas. iii. 529; s. mér engu af við þik, to leave thee alone, Fms. ii. 162; Þorgils bað hann sér ekki s. af við hana, heed her not, vii. 219; Glúmr skipti sér ekki af um búsýslu, Glúm. 335; þat er hann skipti sér af um mál manna, when he took part in men’s affairs, Ld. 98.

3. acc., skipta bækr í kapítala, Skálda 174; jörðin var í brott skipt, Stj. 26; s. föng sin, Hom. 151; s. fé sitt, 152: this usage is due to the influence of Latin, and is rare in classical writings, old or mod., cp. Grág. i. 84; s. sitt líf í betra efni, Mar.

II. to shift, change, also with dat.; skipta litum, to change colour, Rb. 354; s. göngu sinni, 100; s. nafni, Fms. xi. 416; s. skapi, Nj. 217; s. skaplyndi, Fms. vii. 113; s. um trúnaði sínum, to turn to the other side, x. 125: rarely with acc., skipta í ýmis kvikendi (cp. skiptingr), Barl. 25.

2. skipta e-u, to be of importance to a matter, to change or alter it; eigi skiptir þat arfi, it does not change the inheritance, Grág. i. 183; eiga máli at s. um e-t, to be concerned about a thing, Nj. 87, 240; þótti henni allmiklu máli s., it concerned her much, Ó. H. 31, 97; þat skiptir engu, it does not matter, Fms. vi. 14; þykki mér þat miklu s., Eg. 714; kveðsk ok engu máli þykkja s., it did not matter to him, Ísl. ii. 350; mik skiptir öngu, Nj. 33; ek ætla mik öngu s. hverr þú ert, Fms. x. 295; eigi þykki mér s. (‘tis indifferent to me) í hverjum flokki ek em, Ó. H. 204; þik mun litlu s. um mína liðsemd, thou wilt get but little good from my help, Eg. 722; ef máli skiptir, if it be of importance, Skálda 162; hitt skiptir hana enn meira, it is of more moment for her, Ld. 136; þik mun þat eigi (engu?) skipta, 72; hvat mun þik þat s., dæmðr ertú nú til dauða, Fs. 96; eigi mun þat nú s., Nj. 134; til alls er jarli þótti skipta, Fms. xi. 128; þat skiptir hverr byðr, it makes all the difference, i. 181; þá skipti hversu gott væri mitt yfir-bragð, ef mikit er, Fb. i. 391; þat mun tveimr skipta, one of the two, of two extremes, Ld. 34, Fms. vii. 95; sér Pálnatóki, at mun tveimr um skipta, it must turn one way or the other, of the decisive moment, xi. 96; um þenna mann mun stórum s., Ó. H. 140; eigi skiptir þat (þá at) högum til, ‘tis not as it should be, Fb. 1. 331, Fs. 79: þat skipti mörgum hundraðum, it is a matter of many hundreds, amounts to several hundreds, Eb. 328, Bs. ii. 56; sitr Ólafr nú at búi sínu svá at vetrum skipti, for several years, Ld. 110; matlausir svá at mörgum dægrum skipti, Fms. ii. 97, Bs. i. 339, Fb. i. 431; það skiptir tugum, etc.

3. þannig skipti til (it so turned out, it came to pass) sem úlikligra mundi þykkja, Fms. vii. 161: skipta til = skipa til, to arrange, dispose, Bjarn. 6l; skipta um, to come to a crisis, turn one way or other, Glúm. 369; skjótt mun um skipta, Ó. H. 209; láta þann verða fund okkarn, at um skipti með oss, 94.

III. to exchange; skipta e-u við e-n, to exchange with another; s. höggum við e-n, Ó. H. 214; s. orðum við e-n, Nj. 62; skipta jörðum í aðrar, to exchange them with others, Gþl. 60, Barl. 4, 75, 106; vildi Sveinn skipta hornum við nafna sinn, Orkn. 246; s. orðum við e-n, s. til, undarliga skipti ér til, ye make strange shifts with things, turn them up and down, Ó. H. 67; s. um e-t, to exchange; s. um bústaði, lánar-drottna, namn, Nj. 29, 57, Fms. xi. 426, Rb. 300; hann skipti þar um er honum þótti þurfa, Nj. 122 (um-skipti).

IV. absol. to change, come about, happen; ef þeir eigu nokkuru at s., Sks. 252 B; ef því er at skipta, if that is to happen, if it comes to that, Eg. 426; þótt því sé at s., Nj. 168, Fms. vi. 416, Ó. H. 33; þvi er at skipta þó, it will however turn out so, Fær. 32.

B. Reflex. to divide themselves, disperse; skiptusk þeir, snöru sumir norðr, Fms. v. 44; skiptask til landa, Hom. 129.

2. to turn oneself, change; náliga mátti kalla at hann skiptisk í allan annan mann, Sturl. i. 125 C; líkamir várir skiptask til meiri dýrðar, Eluc. 43; nema fleira hafi skipzk (= skipask) um hagi þína, Fas. i. 72; þar skiptisk stórum sólar-gangr, varies much, Sks. 200 B; þá skiptusk tungur ( changed) á Englandi, er Vilhjalmr bastarðr vann England, Ísl. ii. 221; þá er tungur skiptusk, Rb. 340.

II. recipr., skiptask e-u við, to make an exchange; skiptask gjöfum við, to exchange presents, Eg. 250, Njarð. 362, Fms. xi. 224; skiptask orðum, málum við, Ld. 38, Fms. vii. 138; s. höggum við, Eg. 221; skiptask við um róðr, to row by turns, 362: mod., skiptask á um e-t, id.; skiptask drottins-dagar á stöfum, to change alternately, Rb. 488; skiptask til vöku, to take turns in watching, Stj. 394.

III. pass., skiptast manna á milli, Sks. 442.