-
41 immitia
immītis ( inm-), e, adj. [in-mitis], not soft or mellow, harsh, rough, sour (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. or Cæs.).I.Lit., of fruit:II.uva,
Hor. C. 2, 5, 10:fructus (opp. dulcis),
Plin. 13, 4, 6, § 26. —More freq.,Transf., in gen., rough, rude, harsh, hard, severe, stern, fierce, savage, inexorable (syn.:barbarus, trux, torvus, immanis, ferox, crudelis, saevus): naturā et moribus immitis ferusque,
Liv. 23, 5, 12; cf.asper et immitis,
Suet. Tib. 59:arrogans, profusus, immitis,
id. Ner. 4:tyrannus (i. e. Pluto),
Verg. G. 4, 492:Parcae,
Prop. 4 (5), 11, 13:Glycera,
Hor. C. 1, 33, 2:immitibus et desertis locis,
Plin. 17, 16, 26, § 120:insulam Gyarum immitem et sine cultu hominum esse,
Tac. A. 1, 69:immite et turbidum caelum,
Plin. Ep. 8, 17, 1:venti,
Tib. 1, 1, 45:oculi,
Ov. M. 6, 621:nidi (i. e. hirundinum apibus infestarum),
Verg. G. 4, 17:ara (on which human beings are offered),
Ov. P. 3, 2, 71:claustra,
id. Am. 1, 6, 17:vulnera,
id. de Nuce 69:fata,
id. M. 13, 260:mandata,
Tac. A. 15, 27:rescriptum,
id. ib. 6, 9:mors,
Tib. 1, 3, 55:caedes pariter fugientium ac resistentium,
Liv. 4, 59, 6.—As subst.: immītĭa, ium, n., barbarous acts:ausae immitia nuptae (i. e. abortus),
Ov. F. 1, 625.— Comp.:vetus operis ac laboris, et eo immitior, quia toleraverat,
Tac. A. 1, 20; Plaut. Bacch. 3, 4, 1:calcato immitior hydro,
Ov. M. 13, 804.— Sup.:serpentes immitissimum animalium genus,
Plin. 10, 74, 96, § 207.— Adv.: im-mīte, rudely, harshly:stridorque immite rudentum Sibilat,
Sil. 17, 257. -
42 immitis
immītis ( inm-), e, adj. [in-mitis], not soft or mellow, harsh, rough, sour (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. or Cæs.).I.Lit., of fruit:II.uva,
Hor. C. 2, 5, 10:fructus (opp. dulcis),
Plin. 13, 4, 6, § 26. —More freq.,Transf., in gen., rough, rude, harsh, hard, severe, stern, fierce, savage, inexorable (syn.:barbarus, trux, torvus, immanis, ferox, crudelis, saevus): naturā et moribus immitis ferusque,
Liv. 23, 5, 12; cf.asper et immitis,
Suet. Tib. 59:arrogans, profusus, immitis,
id. Ner. 4:tyrannus (i. e. Pluto),
Verg. G. 4, 492:Parcae,
Prop. 4 (5), 11, 13:Glycera,
Hor. C. 1, 33, 2:immitibus et desertis locis,
Plin. 17, 16, 26, § 120:insulam Gyarum immitem et sine cultu hominum esse,
Tac. A. 1, 69:immite et turbidum caelum,
Plin. Ep. 8, 17, 1:venti,
Tib. 1, 1, 45:oculi,
Ov. M. 6, 621:nidi (i. e. hirundinum apibus infestarum),
Verg. G. 4, 17:ara (on which human beings are offered),
Ov. P. 3, 2, 71:claustra,
id. Am. 1, 6, 17:vulnera,
id. de Nuce 69:fata,
id. M. 13, 260:mandata,
Tac. A. 15, 27:rescriptum,
id. ib. 6, 9:mors,
Tib. 1, 3, 55:caedes pariter fugientium ac resistentium,
Liv. 4, 59, 6.—As subst.: immītĭa, ium, n., barbarous acts:ausae immitia nuptae (i. e. abortus),
Ov. F. 1, 625.— Comp.:vetus operis ac laboris, et eo immitior, quia toleraverat,
Tac. A. 1, 20; Plaut. Bacch. 3, 4, 1:calcato immitior hydro,
Ov. M. 13, 804.— Sup.:serpentes immitissimum animalium genus,
Plin. 10, 74, 96, § 207.— Adv.: im-mīte, rudely, harshly:stridorque immite rudentum Sibilat,
Sil. 17, 257. -
43 inaquosa
ĭn-ăquōsus a, um, adj., lacking water [p. 916] (post-class.):loca,
Cassiod. Hist. Eccl. 1, 1: inaquosus anudros, Gloss. Cyril.— As subst.: ĭnăquōsa, ōrum, n. plur., dry places, desert places:serpentes arida et inaquosa sectantur,
Tert. Bapt. 1. -
44 inaquosus
ĭn-ăquōsus a, um, adj., lacking water [p. 916] (post-class.):loca,
Cassiod. Hist. Eccl. 1, 1: inaquosus anudros, Gloss. Cyril.— As subst.: ĭnăquōsa, ōrum, n. plur., dry places, desert places:serpentes arida et inaquosa sectantur,
Tert. Bapt. 1. -
45 inmitis
immītis ( inm-), e, adj. [in-mitis], not soft or mellow, harsh, rough, sour (mostly poet. and in post-Aug. prose; not in Cic. or Cæs.).I.Lit., of fruit:II.uva,
Hor. C. 2, 5, 10:fructus (opp. dulcis),
Plin. 13, 4, 6, § 26. —More freq.,Transf., in gen., rough, rude, harsh, hard, severe, stern, fierce, savage, inexorable (syn.:barbarus, trux, torvus, immanis, ferox, crudelis, saevus): naturā et moribus immitis ferusque,
Liv. 23, 5, 12; cf.asper et immitis,
Suet. Tib. 59:arrogans, profusus, immitis,
id. Ner. 4:tyrannus (i. e. Pluto),
Verg. G. 4, 492:Parcae,
Prop. 4 (5), 11, 13:Glycera,
Hor. C. 1, 33, 2:immitibus et desertis locis,
Plin. 17, 16, 26, § 120:insulam Gyarum immitem et sine cultu hominum esse,
Tac. A. 1, 69:immite et turbidum caelum,
Plin. Ep. 8, 17, 1:venti,
Tib. 1, 1, 45:oculi,
Ov. M. 6, 621:nidi (i. e. hirundinum apibus infestarum),
Verg. G. 4, 17:ara (on which human beings are offered),
Ov. P. 3, 2, 71:claustra,
id. Am. 1, 6, 17:vulnera,
id. de Nuce 69:fata,
id. M. 13, 260:mandata,
Tac. A. 15, 27:rescriptum,
id. ib. 6, 9:mors,
Tib. 1, 3, 55:caedes pariter fugientium ac resistentium,
Liv. 4, 59, 6.—As subst.: immītĭa, ium, n., barbarous acts:ausae immitia nuptae (i. e. abortus),
Ov. F. 1, 625.— Comp.:vetus operis ac laboris, et eo immitior, quia toleraverat,
Tac. A. 1, 20; Plaut. Bacch. 3, 4, 1:calcato immitior hydro,
Ov. M. 13, 804.— Sup.:serpentes immitissimum animalium genus,
Plin. 10, 74, 96, § 207.— Adv.: im-mīte, rudely, harshly:stridorque immite rudentum Sibilat,
Sil. 17, 257. -
46 laudo
laudo, āvi, ātum, 1, v. a. [laus], to praise, laud, commend, extol, eulogize, approve (cf.: celebro, praed co).I.Lit.A.In gen.: omnes mortales sese laudarier optant, Enn. ap. Aug. Trin. 13, 6 (Ann. v. 551 Vahl.):* (β).coram in os te laudare,
to praise to one's face, Ter. Ad. 2, 4, 5; cf.:in faciem,
Lact. 3, 14, 7:vituperare improbos asperius, laudare bonos ornatius,
Cic. de Or. 2, [p. 1043] 9, 35:et efferre aliquid,
id. ib. 2, 75, 304:rationem,
id. Fam. 5, 20, 4:sententiam alicujus,
id. Sest. 34, 74:laudantur exquisitissimis verbis legiones,
id. Phil. 4, 3, 6:legem ipsam,
id. Leg. 3, 1, 2:magnifice,
id. Brut. 73, 254:agricolam laudat juris peritus,
praises him as happy, extols his happiness, Hor. S. 1, 1, 9; so,diversa sequentes,
id. ib. 1, 1, 3; 109: volucrem laudamus equum, praise as swift, i. e. for swiftness, Juv. 8, 57:laudatur dis aequa potestas,
id. 4, 71.—Part. as subst.:prava laudantium sermo,
Sen. Ep. 123, 9.— Pass. with dat.:numquam praestantibus viris laudata est in una sententia perpetua permansio,
Cic. Fam. 1, 9, 21:Germanicus cunctis laudatus,
by all, Tac. A. 4, 57 fin.:herba laudata Eratostheni,
Plin. 22, 22, 43, § 86:laudataque quondam ora Jovi,
Ov. M. 2, 480.—Poet., with object.-gen.:(γ).laudabat leti juvenem,
pronounced him happy on account of his death, Sil. 4, 260.—With in and abl.:(δ).in quo tuum consilium nemo potest non maxime laudare,
Cic. Fam. 4, 7, 2:juvenes laudari in bonis gaudent,
Quint. 5, 12, 22:scriptores iamborum saepe in illis laudantur,
id. 10, 1, 9.—Pass. with inf. ( poet.):(ε).extinxisse nefas Laudabor,
Verg. A. 2, 585.—With quod:(ζ).quod viris fortibus honos habitus est, laudo,
Cic. Rosc. Am. 47, 137:laudat Africanum Panaetius, quod fuerit abstinens,
id. Off. 2, 22, 76:jamne igitur laudas, quod de sapientibus alter Ridebat, etc.,
Juv. 10, 28:non laudans, quod non in melius, sed in deterius, convenitis,
Vulg. 1 Cor. 11, 17.—With quoniam:(η).utrumque laudemus, quoniam per illos ne haec quidem genera laude caruerunt,
Cic. Brut. 30, 116.—With cum (very rare):(θ).te quidem, cum isto animo es, satis laudare non possum,
Cic. Mil. 36, 99:jam id ipsum consul laudare, cum initiatam se (Hispala) non infitiaretur,
Liv. 39, 12, 7.—With si:B.consilium laudo artificis, si munere tanto Praecipuam in tabulis ceram senis abstulit orbi,
Juv. 4, 18.—In partic.1.To pronounce a funeral oration over a person:2.quem cum supremo ejus die Maximus laudaret,
Cic. Mur. 36, 75; id. Q. Fr. 3, 8, 5.—In medicine, to recommend as a remedy:3.apri cerebrum contra serpentes laudatur,
Plin. 28, 10, 42, § 152; 29, 3, 12, § 54.—To praise, compliment, i. e. dismiss with a compliment, leave, turn from ( poet.):II.laudato ingentia rura, Exiguum colito,
Verg. G. 2, 412: cf.:probitas laudatur et alget,
Juv. 1, 74 —Transf., to adduce, name, quote, cite a person as any thing:laudare significat priscā linguā nominare appellareque,
Gell. 2, 6, 16; cf.: laudare ponebatur apud antiquos pro nominare, Paul. ex Fest. p. 118 Müll.:id ut scias, Jovem supremum testem laudo,
Plaut. Capt. 2, 3, 66:quem rerum Romanarum auctorem laudare possum religiosissimum,
Cic. Brut. 11, 44:auctores,
id. de Or. 3, 18, 68; cf.:ut auctoribus laudandis ineptiarum crimen effugiam,
id. ib. 3, 49, 187: auctore laudato, Cod. 8, 45, 7.—Hence, laudātus, a, um, P. a., extolled, praiseworthy, esteemed, excellent:laudari a laudato viro,
Cic. Fam. 5, 12, 7; Naev. ap. Cic. Fam. 15, 6, 1:omnium laudatarum artium procreatrix,
Cic. de Or. 1, 3, 9:hunc ubi laudatos jactantem in sanguine vultus videt,
Ov. M. 5, 59:olus laudatum in cibis,
Plin. 22, 22, 33, § 74.— Comp.:saccharon et Arabia fert, sed laudatius India,
Plin. 12, 8, 17, § 32.— Sup.:laudatissimus caseus,
Plin. 11, 42, 97, § 241:virgo laudatissima formae dote,
Ov. M. 9, 715.—Hence, adv.: laudātē, laudably, admirably:regias domos laudatissime ebore adornans,
Plin. 36, 6, 5, § 46 (al. lautissime). -
47 nitor
1.nītor, nīsus and nixus ( inf. nitier, Lucr. 1, 1059; old form of the part. perf.: gnitus et gnixus a genibus prisci dixerunt, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.), 3, v. dep. n. [from gnitor; root gnic- or gnig-; cf.: nico, conivere], to bear or rest upon something.I.Lit.(α).With abl.: ambae te obsecramus genibus nixae, we implore thee upon our knees, i. e. kneeling, Plaut. Rud. 3, 3, 33:(β).stirpibus suis niti,
Cic. Tusc. 5, 13, 37:herbescens viriditas, quae nixa fibris stirpium sensim adulescit,
id. Sen. 15, 51:hastili nixus,
id. Rab. Perd. 7, 21:mulierculā nixus,
id. Verr. 2, 5, 33, § 86:juvenis, qui nititur hastā,
Verg. A. 6, 760:paribus nitens Cyllenius alis Constitit,
id. ib. 4, 252:nixus baculo,
Ov. P. 1, 8, 52.—With in and acc.:(γ).nixus in hastam,
Verg. A. 12, 398.—With de:(δ).de quā pariens arbore nixa dea est,
Ov. H. 21, 100.—With gen. of place:(ε).humi nitens,
Verg. A. 2, 380.—Absol.: Sisiphu' versat Saxum sudans nitendo, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:B.niti modo ac statim concidere,
to strive to rise, Sall. J. 101, 11.—Transf.1.To make one's way with an effort, to press forward, advance; and, with respect to the goal, to mount, climb, fly, etc. (mostly poet.):2.quaedam serpentes ortae extra aquam simul ac primum niti possunt, aquam persequuntur,
Cic. N. D. 2, 48, 124:nituntur gradibus,
Verg. A. 2, 442:in altas rupes,
Luc. 4, 37:ad sidera,
Verg. G. 2, 427:in aëra,
Ov. P. 2, 7, 27:in adversum,
id. M. 2, 72:sursum nitier,
Lucr. 1, 1059.—Of violent bodily motion:niti corporibus et ea huc illuc, quasi vitabundi aut jacientes tela agitare,
to struggle, Sall. J. 60, 4.—To strain in giving birth, to bring forth, Plin. 9, 35, 54, § 107 (al. eniti):3.nitor,
I am in labor, Ov. M. 9, 302; Pseud.-Ov. Her. 21, 100.—To strain for a stool, Suet. Vesp. 20.—II.Trop.A.To strive, to exert one's self, make an effort, labor, endeavor:2.moderatio modo virium adsit et tantum, quantum potest, quisque nitatur,
Cic. Sen. 10, 33; Nep. Att. 15, 2:nisurus contra regem,
Caes. B. C. 2, 37; Sall. C. 38, 2:pro aliquo,
Liv. 35, 10; cf.:pro libertate summā ope niti,
Sall. J. 31, 17:nitebantur, ne gravius in eum consuleretur,
Sall. J. 13, 8; cf.:unus Miltiades maxime nitebatur, ut, etc.,
Nep. Milt. 4, 2. — Inf.:summā vi Cirtam irrumpere nititur,
Sall. J. 25, 9:patriam recuperare niti,
Nep. Pelop. 2:ingenio nitor non periisse meo,
Ov. P. 3, 5, 34; id. M. 8, 694.— Absol., of soldiers hard pressed in battle:tamen virtute et patientia nitebantur atque omnia vulnera sustinebant,
Caes. B. C. 1, 45.—To strive after a thing:3.ad immortalitatem gloriae niti,
Cic. Sen. 23, 82:ad summa, Quint. prooem. § 20: in vetitum,
Ov. Am. 3, 4, 17.—To try to prove, contend in argument, argue, with acc. and inf.:B.nitamur igitur nihil posse percipi,
Cic. Ac. 2, 21, 68.—To rest, rely, depend upon a thing.(α).With in and abl.:(β).nixus in nomine inani,
Lucr. 5, 909:conjectura in quā nititur divinatio,
Cic. Div. 2, 26, 55:ea, in quibus causa nititur,
id. Cael. 10, 25:cujus in vitā nitebatur salus civitatis,
id. Mil. 7, 19.—With abl.:(γ).spe niti,
Cic. Att. 3, 9, 2:consilio atque auctoritate alicujus,
id. Off. 1, 34, 122; id. Fam. 1, 5, a, 2:si quis hoc uno nititur quod sit ignobilis,
id. Clu. 40, 112.—With ubi:2.quo confugies? ubi nitere?
Cic. Verr. 2, 2, 64, § 155.—Hence, P. a., as subst., Nixus, i, m., only plur., Nixi, ōrum, m., three guardian deities of women in labor, the statues of whom, representing them in a kneeling posture, stood on the Capitol before the chapel of Minerva, Paul. ex Fest. p. 174 Müll.:magno Lucinam Nixosque patres clamore vocabam,
Ov. M. 9, 294.nĭtor, ōris, m. [niteo], brightness, splendor, lustre, sheen.I.Lit.:B.nitor exoriens aurorae,
Lucr. 4, 538:diurnus,
the daylight, Ov. H. 18, 78:herbarum viridis,
Lucr. 5, 783:argenti et auri,
Ov. P. 3, 4, 23:eboris,
Plin. 7, 15, 13, § 64:materiae,
of the wood, id. 16, 40, 79, § 215:speculi,
id. 11, 37, 64, § 170:gladii,
id. 2, 25, 22, § 89:nigerrimus gemmae,
id. 37, 10, 69, § 184:nitorem cutis facit sal,
id. 31, 7, 41, § 84.— Plur.:nitores splendoresque auri,
Gell. 2, 6, 4.—Transf.1.Sleekness, plumpness, good looks, beauty:2.nitor corporis,
Ter. Eun. 2, 2, 10:urit me Glycerae nitor,
Hor. C. 1, 19, 5:Liparei nitor Hebri,
id. ib. 3, 12, 6:nullus totā nitor in cute,
Juv. 9, 13.—Neatness, elegance, brilliancy of external appearance:3.si quem... aliquid offendit, si purpurae genus, si amicorum catervae, si splendor, si nitor,
Cic. Cael. 31, 77:habitus,
Juv. 3, 180:oppidum praecipui nitoris,
Plin. 4, 12, 26, § 85.—In gen., color, Lucr. 2, 819:II.ludis et externo tincta nitore caput,
Prop. 2, 14, 26 (3, 11, 2).—Trop., of speech, splendor, elegance, grace of style. —With gen.:B.adhibendus erit in eis explicandis quidam orationis nitor,
Cic. Or. 32, 115:domesticus eloquii,
Ov. P. 2, 2, 51:nitor et cultus descriptionum,
Tac. Or. 20:translationum,
Quint. 12, 10, 36.— Absol.:sublimitas et magnificentia et nitor,
Quint. 8, 3, 3:eruditione ac nitore praestare,
id. 10, 1, 98:scripsit non sine cultu ac nitore,
id. 10, 1, 124.—Of character, dignity, excellence:generis,
Ov. P. 2, 9, 17; splendid liberality, Stat. S. 3, 3, 149. -
48 Nixi
1.nītor, nīsus and nixus ( inf. nitier, Lucr. 1, 1059; old form of the part. perf.: gnitus et gnixus a genibus prisci dixerunt, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.), 3, v. dep. n. [from gnitor; root gnic- or gnig-; cf.: nico, conivere], to bear or rest upon something.I.Lit.(α).With abl.: ambae te obsecramus genibus nixae, we implore thee upon our knees, i. e. kneeling, Plaut. Rud. 3, 3, 33:(β).stirpibus suis niti,
Cic. Tusc. 5, 13, 37:herbescens viriditas, quae nixa fibris stirpium sensim adulescit,
id. Sen. 15, 51:hastili nixus,
id. Rab. Perd. 7, 21:mulierculā nixus,
id. Verr. 2, 5, 33, § 86:juvenis, qui nititur hastā,
Verg. A. 6, 760:paribus nitens Cyllenius alis Constitit,
id. ib. 4, 252:nixus baculo,
Ov. P. 1, 8, 52.—With in and acc.:(γ).nixus in hastam,
Verg. A. 12, 398.—With de:(δ).de quā pariens arbore nixa dea est,
Ov. H. 21, 100.—With gen. of place:(ε).humi nitens,
Verg. A. 2, 380.—Absol.: Sisiphu' versat Saxum sudans nitendo, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:B.niti modo ac statim concidere,
to strive to rise, Sall. J. 101, 11.—Transf.1.To make one's way with an effort, to press forward, advance; and, with respect to the goal, to mount, climb, fly, etc. (mostly poet.):2.quaedam serpentes ortae extra aquam simul ac primum niti possunt, aquam persequuntur,
Cic. N. D. 2, 48, 124:nituntur gradibus,
Verg. A. 2, 442:in altas rupes,
Luc. 4, 37:ad sidera,
Verg. G. 2, 427:in aëra,
Ov. P. 2, 7, 27:in adversum,
id. M. 2, 72:sursum nitier,
Lucr. 1, 1059.—Of violent bodily motion:niti corporibus et ea huc illuc, quasi vitabundi aut jacientes tela agitare,
to struggle, Sall. J. 60, 4.—To strain in giving birth, to bring forth, Plin. 9, 35, 54, § 107 (al. eniti):3.nitor,
I am in labor, Ov. M. 9, 302; Pseud.-Ov. Her. 21, 100.—To strain for a stool, Suet. Vesp. 20.—II.Trop.A.To strive, to exert one's self, make an effort, labor, endeavor:2.moderatio modo virium adsit et tantum, quantum potest, quisque nitatur,
Cic. Sen. 10, 33; Nep. Att. 15, 2:nisurus contra regem,
Caes. B. C. 2, 37; Sall. C. 38, 2:pro aliquo,
Liv. 35, 10; cf.:pro libertate summā ope niti,
Sall. J. 31, 17:nitebantur, ne gravius in eum consuleretur,
Sall. J. 13, 8; cf.:unus Miltiades maxime nitebatur, ut, etc.,
Nep. Milt. 4, 2. — Inf.:summā vi Cirtam irrumpere nititur,
Sall. J. 25, 9:patriam recuperare niti,
Nep. Pelop. 2:ingenio nitor non periisse meo,
Ov. P. 3, 5, 34; id. M. 8, 694.— Absol., of soldiers hard pressed in battle:tamen virtute et patientia nitebantur atque omnia vulnera sustinebant,
Caes. B. C. 1, 45.—To strive after a thing:3.ad immortalitatem gloriae niti,
Cic. Sen. 23, 82:ad summa, Quint. prooem. § 20: in vetitum,
Ov. Am. 3, 4, 17.—To try to prove, contend in argument, argue, with acc. and inf.:B.nitamur igitur nihil posse percipi,
Cic. Ac. 2, 21, 68.—To rest, rely, depend upon a thing.(α).With in and abl.:(β).nixus in nomine inani,
Lucr. 5, 909:conjectura in quā nititur divinatio,
Cic. Div. 2, 26, 55:ea, in quibus causa nititur,
id. Cael. 10, 25:cujus in vitā nitebatur salus civitatis,
id. Mil. 7, 19.—With abl.:(γ).spe niti,
Cic. Att. 3, 9, 2:consilio atque auctoritate alicujus,
id. Off. 1, 34, 122; id. Fam. 1, 5, a, 2:si quis hoc uno nititur quod sit ignobilis,
id. Clu. 40, 112.—With ubi:2.quo confugies? ubi nitere?
Cic. Verr. 2, 2, 64, § 155.—Hence, P. a., as subst., Nixus, i, m., only plur., Nixi, ōrum, m., three guardian deities of women in labor, the statues of whom, representing them in a kneeling posture, stood on the Capitol before the chapel of Minerva, Paul. ex Fest. p. 174 Müll.:magno Lucinam Nixosque patres clamore vocabam,
Ov. M. 9, 294.nĭtor, ōris, m. [niteo], brightness, splendor, lustre, sheen.I.Lit.:B.nitor exoriens aurorae,
Lucr. 4, 538:diurnus,
the daylight, Ov. H. 18, 78:herbarum viridis,
Lucr. 5, 783:argenti et auri,
Ov. P. 3, 4, 23:eboris,
Plin. 7, 15, 13, § 64:materiae,
of the wood, id. 16, 40, 79, § 215:speculi,
id. 11, 37, 64, § 170:gladii,
id. 2, 25, 22, § 89:nigerrimus gemmae,
id. 37, 10, 69, § 184:nitorem cutis facit sal,
id. 31, 7, 41, § 84.— Plur.:nitores splendoresque auri,
Gell. 2, 6, 4.—Transf.1.Sleekness, plumpness, good looks, beauty:2.nitor corporis,
Ter. Eun. 2, 2, 10:urit me Glycerae nitor,
Hor. C. 1, 19, 5:Liparei nitor Hebri,
id. ib. 3, 12, 6:nullus totā nitor in cute,
Juv. 9, 13.—Neatness, elegance, brilliancy of external appearance:3.si quem... aliquid offendit, si purpurae genus, si amicorum catervae, si splendor, si nitor,
Cic. Cael. 31, 77:habitus,
Juv. 3, 180:oppidum praecipui nitoris,
Plin. 4, 12, 26, § 85.—In gen., color, Lucr. 2, 819:II.ludis et externo tincta nitore caput,
Prop. 2, 14, 26 (3, 11, 2).—Trop., of speech, splendor, elegance, grace of style. —With gen.:B.adhibendus erit in eis explicandis quidam orationis nitor,
Cic. Or. 32, 115:domesticus eloquii,
Ov. P. 2, 2, 51:nitor et cultus descriptionum,
Tac. Or. 20:translationum,
Quint. 12, 10, 36.— Absol.:sublimitas et magnificentia et nitor,
Quint. 8, 3, 3:eruditione ac nitore praestare,
id. 10, 1, 98:scripsit non sine cultu ac nitore,
id. 10, 1, 124.—Of character, dignity, excellence:generis,
Ov. P. 2, 9, 17; splendid liberality, Stat. S. 3, 3, 149. -
49 Nixus
1.nītor, nīsus and nixus ( inf. nitier, Lucr. 1, 1059; old form of the part. perf.: gnitus et gnixus a genibus prisci dixerunt, Paul. ex Fest. p. 96 Müll.), 3, v. dep. n. [from gnitor; root gnic- or gnig-; cf.: nico, conivere], to bear or rest upon something.I.Lit.(α).With abl.: ambae te obsecramus genibus nixae, we implore thee upon our knees, i. e. kneeling, Plaut. Rud. 3, 3, 33:(β).stirpibus suis niti,
Cic. Tusc. 5, 13, 37:herbescens viriditas, quae nixa fibris stirpium sensim adulescit,
id. Sen. 15, 51:hastili nixus,
id. Rab. Perd. 7, 21:mulierculā nixus,
id. Verr. 2, 5, 33, § 86:juvenis, qui nititur hastā,
Verg. A. 6, 760:paribus nitens Cyllenius alis Constitit,
id. ib. 4, 252:nixus baculo,
Ov. P. 1, 8, 52.—With in and acc.:(γ).nixus in hastam,
Verg. A. 12, 398.—With de:(δ).de quā pariens arbore nixa dea est,
Ov. H. 21, 100.—With gen. of place:(ε).humi nitens,
Verg. A. 2, 380.—Absol.: Sisiphu' versat Saxum sudans nitendo, Poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10:B.niti modo ac statim concidere,
to strive to rise, Sall. J. 101, 11.—Transf.1.To make one's way with an effort, to press forward, advance; and, with respect to the goal, to mount, climb, fly, etc. (mostly poet.):2.quaedam serpentes ortae extra aquam simul ac primum niti possunt, aquam persequuntur,
Cic. N. D. 2, 48, 124:nituntur gradibus,
Verg. A. 2, 442:in altas rupes,
Luc. 4, 37:ad sidera,
Verg. G. 2, 427:in aëra,
Ov. P. 2, 7, 27:in adversum,
id. M. 2, 72:sursum nitier,
Lucr. 1, 1059.—Of violent bodily motion:niti corporibus et ea huc illuc, quasi vitabundi aut jacientes tela agitare,
to struggle, Sall. J. 60, 4.—To strain in giving birth, to bring forth, Plin. 9, 35, 54, § 107 (al. eniti):3.nitor,
I am in labor, Ov. M. 9, 302; Pseud.-Ov. Her. 21, 100.—To strain for a stool, Suet. Vesp. 20.—II.Trop.A.To strive, to exert one's self, make an effort, labor, endeavor:2.moderatio modo virium adsit et tantum, quantum potest, quisque nitatur,
Cic. Sen. 10, 33; Nep. Att. 15, 2:nisurus contra regem,
Caes. B. C. 2, 37; Sall. C. 38, 2:pro aliquo,
Liv. 35, 10; cf.:pro libertate summā ope niti,
Sall. J. 31, 17:nitebantur, ne gravius in eum consuleretur,
Sall. J. 13, 8; cf.:unus Miltiades maxime nitebatur, ut, etc.,
Nep. Milt. 4, 2. — Inf.:summā vi Cirtam irrumpere nititur,
Sall. J. 25, 9:patriam recuperare niti,
Nep. Pelop. 2:ingenio nitor non periisse meo,
Ov. P. 3, 5, 34; id. M. 8, 694.— Absol., of soldiers hard pressed in battle:tamen virtute et patientia nitebantur atque omnia vulnera sustinebant,
Caes. B. C. 1, 45.—To strive after a thing:3.ad immortalitatem gloriae niti,
Cic. Sen. 23, 82:ad summa, Quint. prooem. § 20: in vetitum,
Ov. Am. 3, 4, 17.—To try to prove, contend in argument, argue, with acc. and inf.:B.nitamur igitur nihil posse percipi,
Cic. Ac. 2, 21, 68.—To rest, rely, depend upon a thing.(α).With in and abl.:(β).nixus in nomine inani,
Lucr. 5, 909:conjectura in quā nititur divinatio,
Cic. Div. 2, 26, 55:ea, in quibus causa nititur,
id. Cael. 10, 25:cujus in vitā nitebatur salus civitatis,
id. Mil. 7, 19.—With abl.:(γ).spe niti,
Cic. Att. 3, 9, 2:consilio atque auctoritate alicujus,
id. Off. 1, 34, 122; id. Fam. 1, 5, a, 2:si quis hoc uno nititur quod sit ignobilis,
id. Clu. 40, 112.—With ubi:2.quo confugies? ubi nitere?
Cic. Verr. 2, 2, 64, § 155.—Hence, P. a., as subst., Nixus, i, m., only plur., Nixi, ōrum, m., three guardian deities of women in labor, the statues of whom, representing them in a kneeling posture, stood on the Capitol before the chapel of Minerva, Paul. ex Fest. p. 174 Müll.:magno Lucinam Nixosque patres clamore vocabam,
Ov. M. 9, 294.nĭtor, ōris, m. [niteo], brightness, splendor, lustre, sheen.I.Lit.:B.nitor exoriens aurorae,
Lucr. 4, 538:diurnus,
the daylight, Ov. H. 18, 78:herbarum viridis,
Lucr. 5, 783:argenti et auri,
Ov. P. 3, 4, 23:eboris,
Plin. 7, 15, 13, § 64:materiae,
of the wood, id. 16, 40, 79, § 215:speculi,
id. 11, 37, 64, § 170:gladii,
id. 2, 25, 22, § 89:nigerrimus gemmae,
id. 37, 10, 69, § 184:nitorem cutis facit sal,
id. 31, 7, 41, § 84.— Plur.:nitores splendoresque auri,
Gell. 2, 6, 4.—Transf.1.Sleekness, plumpness, good looks, beauty:2.nitor corporis,
Ter. Eun. 2, 2, 10:urit me Glycerae nitor,
Hor. C. 1, 19, 5:Liparei nitor Hebri,
id. ib. 3, 12, 6:nullus totā nitor in cute,
Juv. 9, 13.—Neatness, elegance, brilliancy of external appearance:3.si quem... aliquid offendit, si purpurae genus, si amicorum catervae, si splendor, si nitor,
Cic. Cael. 31, 77:habitus,
Juv. 3, 180:oppidum praecipui nitoris,
Plin. 4, 12, 26, § 85.—In gen., color, Lucr. 2, 819:II.ludis et externo tincta nitore caput,
Prop. 2, 14, 26 (3, 11, 2).—Trop., of speech, splendor, elegance, grace of style. —With gen.:B.adhibendus erit in eis explicandis quidam orationis nitor,
Cic. Or. 32, 115:domesticus eloquii,
Ov. P. 2, 2, 51:nitor et cultus descriptionum,
Tac. Or. 20:translationum,
Quint. 12, 10, 36.— Absol.:sublimitas et magnificentia et nitor,
Quint. 8, 3, 3:eruditione ac nitore praestare,
id. 10, 1, 98:scripsit non sine cultu ac nitore,
id. 10, 1, 124.—Of character, dignity, excellence:generis,
Ov. P. 2, 9, 17; splendid liberality, Stat. S. 3, 3, 149. -
50 pabulum
I.Lit.A.Of men (only poet.):B.dura mundi,
Lucr. 5, 944:dira (of the human food of Polyphemus),
Val. Fl. 4, 105; Stat. Th. 12, 566.—Of animals, food, fodder (very freq. and class.):II.bubus pabulum parare,
Cato, R. R. 54, 1:pabulo pecoris student (Numidae),
Sall. J. 90, 1:secare pabulum,
Caes. B. G. 7, 14:supportare,
id. B. C. 3, 58:consumere,
id. B. G. 7, 18:conquirere,
Hirt. B. G. 8, 10:comparare,
Nep. Eum. 8:hirundo Pabula parva legens,
Verg. A. 12, 475:pabula decerpere,
Ov. M. 13, 943:pabula carpsit ovis,
id. F. 4, 750; id. P. 1, 2, 122:praebere feris,
Lucr. 4, 685; 5, 991:pabula laeta,
id. 2, 364; 875:luna feras ducit ad pabula,
Petr. 100:viciam conserere in pabulum,
Col. 11, 2, 71:cervi noctu procedunt ad pabula,
Plin. 8, 32, 50, § 117:subus serpentes in pabulo sunt,
id. 11, 53, 115, § 279:ager frugum pabulique laetus,
i. e. food for men and beasts, Sall. H. 2, 91 Dietsch; id. J. 90, 1.—Trop., food, nourishment, sustenance (class.): Acheruntis pabulum, food for Acheron (said of one who deserves to die), Plaut. Cas. 2, 1, 11:piscibus in alto credo praehibent pabulum,
id. Rud. 2, 6, 29:amoris,
Lucr. 4, 1063: est [p. 1287] enim animorum ingeniorumque naturale quoddam quasi pabulum consideratio contemplatioque naturae, Cic. Ac. 2, 41, 127:studii atque doctrinae,
id. Sen. 14, 49:dederatque gravi nova pabula morbo,
Ov. M. 8, 876.—Of manure:pabula fesso praebere novali,
Col. 10, 84; 2, 5, 1.—Of nourishment for the mind:quasi pabula quaedam animo ad sublimiora scandendi conquirens,
Amm. 14, 5, 6. -
51 paveo
păvĕo, pāvi ( part. pres. gen. plur. paventūm, Ov. M. 14, 412), 2, v. n. and a. [etym. dub.; perh. akin with pavio].I.Neutr., to be struck with fear or terror, to tremble or quake with fear, to be afraid, be terrified (perh. not used by Cic.; not in Cæs.;II.syn.: tremo, trepido, timeo, metuo): nam et intus paveo et foris formido,
Plaut. Cist. 4, 2, 20:mihi paveo,
Ter. Phorm. 1, 4, 10; Plaut. Curc. 2, 1, 10:ne pave,
id. Am. 5, 1, 58; id. Mil. 3, 3, 21:quaeres, quando iterum paveas,
Hor. S. 2, 7, 69:paventes ad omnia,
Liv. 5, 42, 4:repente Maurus incerto vultu pavens ad Sullam accurrit,
in great fear, Sall. J. 106, 2; Ov. M. 8, 89:admiratione paventibus cunctis,
seized with astonishment, Liv. 7, 34, 7; cf.:speque metuque pavent,
Ov. F. 3, 362:in alieno discrimine sibi pavens, ne adlevasse videretur,
Tac. H. 2, 63; cf.venae,
id. ib. 5, 6:hoc sermone pavent,
i. e. express their fears, Juv. 6, 189.—With prepp. (eccl. Lat.):pavete ad sanctuarium meum,
Vulg. Lev. 26, 2; cf. id. Deut. 31, 6:pavens pro arcā Dei,
id. 1 Reg. 4, 13:pavebit a facie consilii Domini,
id. Isa. 19, 17; cf. id. ib. 30, 31;31, 4: super quo pavet anima,
id. Ezech. 24, 21.—Act., to fear, dread, be terrified at:(β).et illud paveo et hoc formido,
Plaut. Cist. 2, 1, 59;so with a general object: ad hoc mulieres... miserari parvos liberos, rogitare, omnia pavere,
Sall. C. 31, 3: noctem paventes, Poët. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23:quis Parthum paveat, quis gelidum Scythen?
Hor. C. 4, 5, 25:ut pavet acres Agna lupos capreaeque leones!
id. Epod. 12, 25:tristiorem casum,
Tac. H. 1, 29:mores alicujus,
id. ib. 1, 50:saturam serpentibus ibin,
Juv. 15, 3:mortem,
Plin. 2, 12, 9, § 54:funera,
Hor. C. 4, 14, 49:(Castanea) pavet novitatem,
Plin. 17, 20, 34, § 149.— Pass. (in Plin. 31, 9, 45, § 104, read batuerentur):nec pedibus tantum pavendas serpentes,
Plin. 8, 23, 35, § 85.—Perh. here too belongs: paveri frumenta dicebant antiqui, quae de vaginā non bene exibant, Fest. p 251 and 253 Müll.; v. Müll. ad loc.—With inf. ( poet.):pavetque Laedere jactatis maternas ossibus umbras,
Ov. M. 1, 386:nec illae numerare aut exigere plagas pavent,
Tac. G. 7. -
52 pennata
pennātus ( pinn-), a, um, adj. [penna], furnished with wings, winged ( poet. and in post-Aug. prose):II.hic Jovis altisoni subito pennata (al. pinnata) satelles, Cic. poët. Div. 1, 47, 106: apes,
Plin. 11, 1, 1, § 1:serpentes,
Ov. M. 7, 350:pennati equi, quos pegasos vocant,
Plin. 8, 21, 30, § 72:Zephyrus,
Lucr. 5, 738:ferrum,
an arrow, Plin. 34, 14, 39, § 138.— Subst.: pennāta, ōrum, n. (sc. animalia), winged creatures, birds:pennatorum infecunda sunt, quae aduncos habent ungues,
Plin. 10, 52, 73, § 143.—Prov.:Frustra jacitur rete ante oculos pennatorum,
Vulg. Prov. 1, 17.— Comp.: voto pennatior, Auct. Itin. Alex. 69.—Transf.: pennatas impennatasque agnas in Saliari carmine spicas significat cum aristis, et alias sine aristis... (Aelius oves veteres et) agnas novas voluit intellegi, Paul. ex Fest. p. 211 Müll. -
53 pennatus
pennātus ( pinn-), a, um, adj. [penna], furnished with wings, winged ( poet. and in post-Aug. prose):II.hic Jovis altisoni subito pennata (al. pinnata) satelles, Cic. poët. Div. 1, 47, 106: apes,
Plin. 11, 1, 1, § 1:serpentes,
Ov. M. 7, 350:pennati equi, quos pegasos vocant,
Plin. 8, 21, 30, § 72:Zephyrus,
Lucr. 5, 738:ferrum,
an arrow, Plin. 34, 14, 39, § 138.— Subst.: pennāta, ōrum, n. (sc. animalia), winged creatures, birds:pennatorum infecunda sunt, quae aduncos habent ungues,
Plin. 10, 52, 73, § 143.—Prov.:Frustra jacitur rete ante oculos pennatorum,
Vulg. Prov. 1, 17.— Comp.: voto pennatior, Auct. Itin. Alex. 69.—Transf.: pennatas impennatasque agnas in Saliari carmine spicas significat cum aristis, et alias sine aristis... (Aelius oves veteres et) agnas novas voluit intellegi, Paul. ex Fest. p. 211 Müll. -
54 perdomo
per-dŏmo, ŭi, ĭtum, āre, v. a.I.To tame or subdue thoroughly, to subjugate completely, to conquer, vanquish, overcome, etc. (Aug.;B.syn. subigo): ad perdomandum Latium exercitum circumducere,
Liv. 8, 13:Hispaniam,
id. 28, 12:Apulia perdomita,
id. 9, 20:gentes,
Vell. 2, 95, 2:regionem,
Just. 2, 3, 15:urbes,
Luc. 2, 644:serpentes, tauros feroces,
to tame, subdue, Ov. H. 12, 163; id. M. 1, 447:boves,
Col. 6, 2.—Transf., to work thoroughly, to knead:II.farinam assiduā tractatione,
Sen. Ep. 90, 23; cf.: perdomitam saxo Cererem, prepared, i. e. ground, Stat. Th. 1, 524.—Trop.:ut nono demum sulco (solum) perdometur,
Plin. Ep. 5, 6, 10. -
55 praesidium
praesĭdĭum, ii, n. [praeses].I.Lit., a presiding over; hence, defence, protection, help, aid, assistance; esp. of soldiers who are to serve as a guard, garrison, escort, or convoy:II.proficisci praesidio suis,
Nep. Ages. 3:praesidio esse alicui,
id. ib. 7: Caes. B. G. 1, 44:hanc sibi rem praesidio sperant futuram,
Cic. Verr. 2, 5, 65, § 167:tectus praesidio firmo amicorum,
id. Sull. 18, 51:absque me foret et meo praesidio, etc.,
Plaut. Pers. 5, 2, 61:ut meae stultitiae in justitiā tuā sit aliquid praesidii,
Ter. Heaut. 4, 1, 33:in tutelā ac praesidio bellicae virtutis,
Cic. Mur. 10, 22:Veneris praesidio ferox,
Hor. C. 1, 15, 13.—Esp. of soldiers acting as a guard, convoy, escort:legiones, quae praesidio impedimentis erant,
Caes. B. G. 2, 19:regale,
Hor. Ep. 2, 2, 30.—Transf.A.That which aids, defends, or protects, defence, assistance, protection:2.ad hoc ipsum judicium cum praesidio venit,
Cic. Rosc. Am. 5, 13:armatorum,
id. Phil. 2, 44, 112; cf.:O et praesidium,
protector, Hor. C. 1, 1, 2:quantum praesidium perdis,
Verg. A. 11, 58.—In partic., in milit. lang., those who by their presence protect a place, a camp, or a supply of arms or provisions, a guard, garrison, convoy, escort, troops, soldiers, etc.:B.praesidium est dictum, quia extra castra praesidebant loco aliquo, quo tutior regio esset,
Varr. L. L. 5, § 90 Müll.:occupatoque oppido, ibi praesidium collocat,
garrison, Caes. B. G. 1, 38:(turres) praesidiis firmare,
with a garrison, with troops, Sall. J. 23, 1:quam (Italiam) praesidiis confirmaretis,
Cic. Agr. 1, 5, 16:obsidere atque occupare,
id. ib. 2, 28, 75:ex oppido educere,
Caes. B. C. 1, 13:dimittere,
Cic. Fam. 2, 17, 3:oppido imponere,
Liv. 24, 7:praesidium dedit, ut eo tuto perveniret,
an escort, Nep. Ep. 4, 5:praesidium ex arce expellere,
a garrison, id. ib. 10, 3:praesidium ex regionibus depellere,
id. Paus. 2, 1:praesidia interficere,
troops, id. Milt. 4, 1:praesidia custodiasque disponere,
posts, pickets, Caes. B. G. 7, 55:Italia tota armis praesidiisque tenetur,
troops, Cic. Att. 9, 3, 1:praesidia deducere,
Caes. B. G. 2, 33:galeatum ponit ubique Praesidium,
Juv. 8, 239.—Any place occupied by troops, as a hill, a camp, etc.; a post, station, intrenchment, fortification, camp:C.qui propter metum praesidium relinquit,
leaves his post, Cic. Tusc. 3, 8, 17:praesidio decedere,
Liv. 4, 29:procul in praesidio esse,
Nep. Timol. 1, 4:praesidium occupare et munire,
Caes. B. C. 3, 45:cohortes ex proximis praesidiis deductae,
id. B. G. 7, 87:milites in praesidiis disponere,
id. ib. 7, 34:in praesidiis esse,
in the camp, with the army, Cic. Lig. 9, 28:in adversariorum praesidiis,
id. Rosc. Am. 43, 126:posito castello super vestigia paterni praesidii,
fort, Tac. A. 1, 56:obsidium coepit per praesidia,
redoubts, id. ib. 4, 49.— Trop.:de praesidio et statione vitae decedere,
Cic. Sen. 26, 73.—In gen., aid, help, assistance of any kind, Plaut. Pers. 1, 3, 45:2.quod satis esset praesidii, dedit,
every thing needful for his support and safety, Nep. Them. 8, 5:quaerere sibi praesidia periculis, et adjumenta honoribus,
Cic. Imp. Pomp. 24, 70:magnum sibi praesidium ad beatam vitam comparare,
id. Tusc. 2, 1, 2:omnibus vel naturae, vel doctrinae praesidiis ad dicendum parati,
id. de Or. 1, 9, 38:me biremis praesidio scaphae tutum aura feret,
Hor. C. 3, 29, 62:ad praesidium aquae calidae decurritur,
Col. 12, 50:praesidia afferre navem factura minorem,
Juv. 12, 56.— Trop., defence, protection, help:fortissimum praesidium pudoris,
Cic. Sull. 28, 77:insigne maestis praesidium reis,
Hor. C. 2, 1, 13:si qua aliunde putas rerum exspectanda tuarum, Praesidia,
Juv. 7, 23.—In partic., a remedy against diseases:aurium morbis praesidium est,
Plin. 22, 22, 44, § 90:contra serpentes praesidio esse,
id. 28, 4, 7, § 35. -
56 recano
rĕ-căno, ĕre, v. a. (Plinian).I.To sing back, i. e. call back by singing:* II.ut illa (perdix) recanat revocetque (marem),
Plin. 10, 33, 51, § 102:Phoebus... recanente lyrā fautor,
Verg. Cul. 13.—To charm back again, to undo a charm:pauci etiam credunt serpentes ipsas recanere,
Plin. 28, 2, 4, § 19 (perh. also id. 29, 4, 21, § 69, where Jan. reads praecanere. The form recĭno has another signif., v. recino). -
57 repello
rĕ-pello, reppuli (less correctly repuli), rĕpulsum, 3, v. a., to drive, crowd, or thrust back; to reject, repulse, repel, etc., = reicere (freq. and class.; syn.: reicio, repono, removeo).I.Lit.:II.eum ego meis Dictis malis his foribus atque hac reppuli, rejeci hominem,
Plaut. Bacch. 4, 3, 19:aliquem foribus,
Hor. S. 2, 7, 90:foribus tam saepe repulsus,
Ov. Am. 3, 11, 9:homines inermos armis,
Cic. Caecin. 12, 33:adversarius, qui sit et feriendus et repellendus,
id. de Or. 2, 17, 72:aliquem ab hoc templo,
id. Phil. 14, 3, 8:homines a templi aditu,
id. Dom. 21, 54:Sabinos a moenibus urbis,
id. Rep. 2, 20, 36:hostes a ponte,
Caes. B. C. 1, 16;ab castris,
id. ib. 1, 75:a citeriore ripā,
Front. Strat. 1, 4, 10:aliquem inde,
Cic. de Or. 3, 17, 63:hostes in silvas,
Caes. B. G. 3, 28 fin.:in oppidum,
id. ib. 3, 22 fin.; id. B. C. 2, 14 fin.— Absol.:nostri acriter in eos impetu facto, repulerunt,
Caes. B. G. 5, 17. —Of impersonal objects (mostly poet.):reppulit mihi manum,
Plaut. Cas. 5, 2, 14; cf. Plin. 7, 16, 15, § 72:telum aere repulsum,
repelled, Verg. A. 2, 545:mensas,
to push back, Ov. M. 6, 661; cf.aras,
id. ib. 9, 164:repagula,
to shove back, id. ib. 2, 157:tellurem mediā undā,
crowds back, id. ib. 15, 292:navem a terrā, Auct. B. Alex. 20: serpentes,
Amm. 14, 2, 5. — Poet., of the apparent pushing back or away of the starting-point, in flying up or sailing away:Oceani spretos pede reppulit amnes,
Verg. G. 4, 233; cf.:cum subito juvenis, pedibus tellure repulsā, Arduus in nubes abiit,
spurning the ground, Ov. M. 4, 710:impressā tellurem reppulit hastā,
id. ib. 2, 786;6, 512: aera repulsa,
i. e. cymbals struck together, Tib. 1, 3, 24; 1, 8, 22; cf.:aera Aere repulsa,
Ov. M. 3, 533.—Trop., to drive away, reject, remove; to keep off, hold back, ward off, repulse, etc.:repelli oratorem a gubernaculis civitatum,
Cic. de Or. 1, 11, 46:aliquem a consulatu,
id. Cat. 1, 10, 27:ab hoc conatu,
id. Or. 11, 36:a cognitione legum,
id. Balb. 14, 32:ab impediendo ac laedendo,
Q. Cic. Petit. Cons. 14, 55:ab hac spe repulsi Nervii,
Caes. B. G. 5, 42:repulsum ab amicitiā,
Sall. J. 102, 13:fracti bello fatisque repulsi,
Verg. A. 2, 13:repulsus ille veritatis viribus,
Phaedr. 1, 1, 9:hinc quoque repulsus,
Nep. Lys. 3:per colloquia repulsus a Lepido,
Vell. 2, 63, 1. —Of suitors for office,
Cic. Planc. 21, 51:haud repulsus abibis,
Sall. J. 110, 8; Liv. 39, 32. —Of lovers: saepe roges aliquid, saepe repulsus eas,
Prop. 2, 4, 2 (12):proci repulsi,
Ov. M. 13, 735:aliquam ad meretricium quaestum,
to drive, Plaut. Cist. 1, 1, 43.—Of abstract objects: dolorem a se repellere,
Cic. Fin. 1, 9, 30:furores Clodii a cervicibus vestris,
id. Mil. 28, 77:illius alterum consulatum a re publicā,
id. Att. 7, 18, 2:quod tamen a verā longe ratione repulsum'st,
removed, Lucr. 1, 880; cf. id. 2, 645; 5, 406:tegimenta ad defendendos ictus ac repellendos,
Caes. B. C. 2, 9; 6, 767: cute ictus, Ov. M. 3, 64:pericula,
Cic. Mur. 14, 30; Caes. B. C. 1, 79, 2:vim (opp. inferre),
Cic. Mil. 19, 51:crimen (with transferre),
Quint. 4, 2, 26:temptamina,
Ov. M. 7, 735:facinus,
id. ib. 15, 777:fraudem,
id. A. A. 3, 491:verba,
id. P. 4, 1, 19:ver hiemem repellit,
id. M. 10, 165:conubia nostra,
to reject, disdain, Verg. A. 4, 214 amorem, Ov. Am. 1, 8, 76:preces,
id. M. 14, 377:diadema,
to refuse, reject, Vell. 2, 56, 4; Suet. Caes. 79; cf.dictaturam,
Vell. 2, 89, 5:ut contumelia repellatur,
be discarded, Cic. Off. 1, 37, 137.— Hence, rĕpulsus, a, um, P. a., removed, remote; once in Cato: ecquis incultior, religiosior, desertior, publicis negotiis repulsior, Cato ap. Fest. p. 286, and ap. Paul. ex Fest. p. 287 Müll. -
58 salutare
sălūtāris, e, adj. [salus], of or belonging to well-being, healthful, wholesome, salutary, serviceable, beneficial, advantageous (in the most general sense, while the predominant meaning of salubris, in class. lang., is healthy in a medical sense; very freq. and class.).I.In gen.(α).Absol.:(β).ut quae mala perniciosaque sunt, habeantur pro bonis ac salutaribus,
Cic. Leg. 1, 16, 44:pro salutaribus mortifera conscribere,
id. ib. 2, 5, 13:res salutares (opp. pestiferae),
id. N. D. 2, 12, 34:res utiles et salutares,
id. ib. 1, 15, 38:salutaris et vitalis calor,
id. ib. 2, 10, 27:sine quo nihil nec laudabile nec salutare est,
Quint. 12, 10, 79:tuta et salutaria capessere (opp. praecipitia),
Tac. A. 15, 29:salutares litterae,
Cic. Att. 9, 7, 2; cf.:Apollonides orationem salutarem habuit,
Liv. 24, 28:portus eloquentiae,
Quint. 12, 7, 4; cf. Plin. Ep. 6, 31, 17:salutaris ars,
of healing, Hor. C. S. 63:herbae,
Ov. R. Am. 45:amurca,
Col. 6, 4, 4.—Rarely of persons: civis,
Cic. Mil. 8, 20: bonus et salutaris Princeps, Tiber. ap. Suet. Tib. 29.—With dat., ad, contra aliquid, etc. (the first very freq. in Cic.):(γ).ratio quoniam pestifera sit multis, admodum paucis salutaris,
Cic. N. D. 3, 27, 69; Plaut. Aul. 2, 1, 26:hominum generi universo cultura agrorum est salutaris,
Cic. Sen. 16, 56; id. Fam. 6, 6, 4; id. Brut. 4, 15:corporibus tot res, animis nulla,
id. Tusc. 4, 27, 58:vox petentibus,
Quint. 10, 7, 2; cf.:radicem decoctam bibere, spasticis, etc.... salutare ost,
Plin. 21, 19, 77, § 132.—Once also in the comp.:nihil est nobis salutarius,
Cic. N. D. 3, 9, 23:stella Jovis aut Veneris conjuncta cum Lunā ad ortus puerorum salutaris sit,
id. Div. 1, 39, 85:decoctum ad dentium dolorem,
Plin. 24, 9, 42, § 71:herba Britannica non nervis modo salutaris sed contra anginas quoque et contra serpentes,
id. 25, 3, 6, § 20:dicunt radicem et in pestilentiā salutarem esse in cibis,
id. 24, 16, 92, § 148. —As subst.: sălūtāre, is, n., salvation, deliverance, health (late Lat.), Vulg. Gen. 49, 18; id. Psa. 41, 5 et saep.— Plur.: bibere salutaria alicui, to drink one ' s health, App. M. 2, p. 128, 25.—II.In partic.A.As an appellative: salutaris littera, i. e. the letter A, written on the voting tablets as an abbreviation for absolvo, Cic. Mil. 6, 15 (opp. littera tristis, i. e. C, for condemno): digitus, i. e. the index-finger (perh. as used in greeting), Suet. Aug. 80; Mart. Cap. 1, § 90.—2.Subst.: sălūtāre, is, n., i. q. salus, welfare, prosperity, Vulg. Psa. 115, 13 (4) (for the Heb.).— Adj. prop.: Collis Salutaris, one of the four summits of the Quirinal (so called from the temple of Salus, which stood on it), Varr. L. L. 5, § 52 Müll.; cf. Salus, II.;and v. Becker, Antiq. 1, pp. 568 and 578 sq.: Salutaris porta appellata est ab aede Salutis, quae ei proxima fuit,
Fest. p. 326 Müll.: Jovem cum Optimum et Maximum dicimus, cumque eundem Salutarem Hospitalem. Statorem: hoc intellegi volumus, salutem hominum in ejus esse tutelā (corresp. to the Gr. Zeus Sôtêr), Cic. Fin. 3, 20, 66:qui (Jesus) Latine dicitur salutaris sive salvator,
Lact. 4, 12, 6.—Hence, adv.: sălūtārĭter, profitably, beneficially, salutarily:uti armis,
Cic. Brut. 2, 8: se recipere, Plancus ap. Cic. Fam. 10, 23, 2:cogitare aliquid,
id. ib. 10, 24, 2:quinque consulatus salutariter rei publicae administrati,
Val. Max. 5, 2, 3:haec salutariter scripsi,
Amm. 20, 8, 17.— Comp. and sup. of the adv., and sup. of the adj. do not occur. -
59 salutaris
sălūtāris, e, adj. [salus], of or belonging to well-being, healthful, wholesome, salutary, serviceable, beneficial, advantageous (in the most general sense, while the predominant meaning of salubris, in class. lang., is healthy in a medical sense; very freq. and class.).I.In gen.(α).Absol.:(β).ut quae mala perniciosaque sunt, habeantur pro bonis ac salutaribus,
Cic. Leg. 1, 16, 44:pro salutaribus mortifera conscribere,
id. ib. 2, 5, 13:res salutares (opp. pestiferae),
id. N. D. 2, 12, 34:res utiles et salutares,
id. ib. 1, 15, 38:salutaris et vitalis calor,
id. ib. 2, 10, 27:sine quo nihil nec laudabile nec salutare est,
Quint. 12, 10, 79:tuta et salutaria capessere (opp. praecipitia),
Tac. A. 15, 29:salutares litterae,
Cic. Att. 9, 7, 2; cf.:Apollonides orationem salutarem habuit,
Liv. 24, 28:portus eloquentiae,
Quint. 12, 7, 4; cf. Plin. Ep. 6, 31, 17:salutaris ars,
of healing, Hor. C. S. 63:herbae,
Ov. R. Am. 45:amurca,
Col. 6, 4, 4.—Rarely of persons: civis,
Cic. Mil. 8, 20: bonus et salutaris Princeps, Tiber. ap. Suet. Tib. 29.—With dat., ad, contra aliquid, etc. (the first very freq. in Cic.):(γ).ratio quoniam pestifera sit multis, admodum paucis salutaris,
Cic. N. D. 3, 27, 69; Plaut. Aul. 2, 1, 26:hominum generi universo cultura agrorum est salutaris,
Cic. Sen. 16, 56; id. Fam. 6, 6, 4; id. Brut. 4, 15:corporibus tot res, animis nulla,
id. Tusc. 4, 27, 58:vox petentibus,
Quint. 10, 7, 2; cf.:radicem decoctam bibere, spasticis, etc.... salutare ost,
Plin. 21, 19, 77, § 132.—Once also in the comp.:nihil est nobis salutarius,
Cic. N. D. 3, 9, 23:stella Jovis aut Veneris conjuncta cum Lunā ad ortus puerorum salutaris sit,
id. Div. 1, 39, 85:decoctum ad dentium dolorem,
Plin. 24, 9, 42, § 71:herba Britannica non nervis modo salutaris sed contra anginas quoque et contra serpentes,
id. 25, 3, 6, § 20:dicunt radicem et in pestilentiā salutarem esse in cibis,
id. 24, 16, 92, § 148. —As subst.: sălūtāre, is, n., salvation, deliverance, health (late Lat.), Vulg. Gen. 49, 18; id. Psa. 41, 5 et saep.— Plur.: bibere salutaria alicui, to drink one ' s health, App. M. 2, p. 128, 25.—II.In partic.A.As an appellative: salutaris littera, i. e. the letter A, written on the voting tablets as an abbreviation for absolvo, Cic. Mil. 6, 15 (opp. littera tristis, i. e. C, for condemno): digitus, i. e. the index-finger (perh. as used in greeting), Suet. Aug. 80; Mart. Cap. 1, § 90.—2.Subst.: sălūtāre, is, n., i. q. salus, welfare, prosperity, Vulg. Psa. 115, 13 (4) (for the Heb.).— Adj. prop.: Collis Salutaris, one of the four summits of the Quirinal (so called from the temple of Salus, which stood on it), Varr. L. L. 5, § 52 Müll.; cf. Salus, II.;and v. Becker, Antiq. 1, pp. 568 and 578 sq.: Salutaris porta appellata est ab aede Salutis, quae ei proxima fuit,
Fest. p. 326 Müll.: Jovem cum Optimum et Maximum dicimus, cumque eundem Salutarem Hospitalem. Statorem: hoc intellegi volumus, salutem hominum in ejus esse tutelā (corresp. to the Gr. Zeus Sôtêr), Cic. Fin. 3, 20, 66:qui (Jesus) Latine dicitur salutaris sive salvator,
Lact. 4, 12, 6.—Hence, adv.: sălūtārĭter, profitably, beneficially, salutarily:uti armis,
Cic. Brut. 2, 8: se recipere, Plancus ap. Cic. Fam. 10, 23, 2:cogitare aliquid,
id. ib. 10, 24, 2:quinque consulatus salutariter rei publicae administrati,
Val. Max. 5, 2, 3:haec salutariter scripsi,
Amm. 20, 8, 17.— Comp. and sup. of the adv., and sup. of the adj. do not occur. -
60 salutariter
sălūtāris, e, adj. [salus], of or belonging to well-being, healthful, wholesome, salutary, serviceable, beneficial, advantageous (in the most general sense, while the predominant meaning of salubris, in class. lang., is healthy in a medical sense; very freq. and class.).I.In gen.(α).Absol.:(β).ut quae mala perniciosaque sunt, habeantur pro bonis ac salutaribus,
Cic. Leg. 1, 16, 44:pro salutaribus mortifera conscribere,
id. ib. 2, 5, 13:res salutares (opp. pestiferae),
id. N. D. 2, 12, 34:res utiles et salutares,
id. ib. 1, 15, 38:salutaris et vitalis calor,
id. ib. 2, 10, 27:sine quo nihil nec laudabile nec salutare est,
Quint. 12, 10, 79:tuta et salutaria capessere (opp. praecipitia),
Tac. A. 15, 29:salutares litterae,
Cic. Att. 9, 7, 2; cf.:Apollonides orationem salutarem habuit,
Liv. 24, 28:portus eloquentiae,
Quint. 12, 7, 4; cf. Plin. Ep. 6, 31, 17:salutaris ars,
of healing, Hor. C. S. 63:herbae,
Ov. R. Am. 45:amurca,
Col. 6, 4, 4.—Rarely of persons: civis,
Cic. Mil. 8, 20: bonus et salutaris Princeps, Tiber. ap. Suet. Tib. 29.—With dat., ad, contra aliquid, etc. (the first very freq. in Cic.):(γ).ratio quoniam pestifera sit multis, admodum paucis salutaris,
Cic. N. D. 3, 27, 69; Plaut. Aul. 2, 1, 26:hominum generi universo cultura agrorum est salutaris,
Cic. Sen. 16, 56; id. Fam. 6, 6, 4; id. Brut. 4, 15:corporibus tot res, animis nulla,
id. Tusc. 4, 27, 58:vox petentibus,
Quint. 10, 7, 2; cf.:radicem decoctam bibere, spasticis, etc.... salutare ost,
Plin. 21, 19, 77, § 132.—Once also in the comp.:nihil est nobis salutarius,
Cic. N. D. 3, 9, 23:stella Jovis aut Veneris conjuncta cum Lunā ad ortus puerorum salutaris sit,
id. Div. 1, 39, 85:decoctum ad dentium dolorem,
Plin. 24, 9, 42, § 71:herba Britannica non nervis modo salutaris sed contra anginas quoque et contra serpentes,
id. 25, 3, 6, § 20:dicunt radicem et in pestilentiā salutarem esse in cibis,
id. 24, 16, 92, § 148. —As subst.: sălūtāre, is, n., salvation, deliverance, health (late Lat.), Vulg. Gen. 49, 18; id. Psa. 41, 5 et saep.— Plur.: bibere salutaria alicui, to drink one ' s health, App. M. 2, p. 128, 25.—II.In partic.A.As an appellative: salutaris littera, i. e. the letter A, written on the voting tablets as an abbreviation for absolvo, Cic. Mil. 6, 15 (opp. littera tristis, i. e. C, for condemno): digitus, i. e. the index-finger (perh. as used in greeting), Suet. Aug. 80; Mart. Cap. 1, § 90.—2.Subst.: sălūtāre, is, n., i. q. salus, welfare, prosperity, Vulg. Psa. 115, 13 (4) (for the Heb.).— Adj. prop.: Collis Salutaris, one of the four summits of the Quirinal (so called from the temple of Salus, which stood on it), Varr. L. L. 5, § 52 Müll.; cf. Salus, II.;and v. Becker, Antiq. 1, pp. 568 and 578 sq.: Salutaris porta appellata est ab aede Salutis, quae ei proxima fuit,
Fest. p. 326 Müll.: Jovem cum Optimum et Maximum dicimus, cumque eundem Salutarem Hospitalem. Statorem: hoc intellegi volumus, salutem hominum in ejus esse tutelā (corresp. to the Gr. Zeus Sôtêr), Cic. Fin. 3, 20, 66:qui (Jesus) Latine dicitur salutaris sive salvator,
Lact. 4, 12, 6.—Hence, adv.: sălūtārĭter, profitably, beneficially, salutarily:uti armis,
Cic. Brut. 2, 8: se recipere, Plancus ap. Cic. Fam. 10, 23, 2:cogitare aliquid,
id. ib. 10, 24, 2:quinque consulatus salutariter rei publicae administrati,
Val. Max. 5, 2, 3:haec salutariter scripsi,
Amm. 20, 8, 17.— Comp. and sup. of the adv., and sup. of the adj. do not occur.
См. также в других словарях:
Serpentes — Serpentes, s. Schlangen … Pierer's Universal-Lexikon
Serpentes — Serpentes, Schlangen (s. d.) … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Serpentes — ⇒ Ophidia … Deutsch wörterbuch der biologie
Serpentes — Serpents Pour les articles homonymes, voir serpent (homonymie). Serp … Wikipédia en Français
Serpentes — Serpientes Rango temporal: Cretácico: Presente … Wikipedia Español
Serpentes — ? Змеи Научная классификация Царство: Животные Тип: Хордовые Подтип: Позвоночные … Википедия
Serpentes — Dieser Artikel behandelt die Tiergruppe Schlangen Zu weiteren Bedeutungen siehe Schlange und Schlangen (Gemeinde). Zu dem deutschen Politiker Albert Schlangen (1918–1966) siehe Albert Schlangen. Schlangen Ringelnatter … Deutsch Wikipedia
Serpentes — Ophidia O*phid i*a, prop. n. pl. [NL., fr. Gr. ?, dim. of o fis a snake.] (Zo[ o]l.) The suborder of reptiles which includes the serpents; called also {{Serpentes}}. [1913 Webster +PJC] Note: The most important divisions are: the {Solenoglypha},… … The Collaborative International Dictionary of English
Serpentes — noun snakes • Syn: ↑suborder Serpentes, ↑Ophidia, ↑suborder Ophidia • Hypernyms: ↑animal order • Member Holonyms: ↑Squamata, ↑order Squamata … Useful english dictionary
Serpentes — Serpẹntes [lateinisch], die Schlangen … Universal-Lexikon
Serpentes — Ser·pen·tes (serґpen tēz) Ophidia … Medical dictionary