Перевод: с исландского на английский

с английского на исландский

ruler

  • 1 reglustika

    Íslensk-ensk orðabók > reglustika

  • 2 stjórnandi

    Íslensk-ensk orðabók > stjórnandi

  • 3 þjóðann

    m. poet. prince, ruler.
    * * *
    m. [Ulf. renders βασιλεύς by þjûdans; A. S. þeoden; Hel. thiudan; cp. Ulf. þjudinassus and þjudan-gardi = βασίλεια, þjudanôn = βασιλεύειν]:—a king, the ruler of a þjóð (þjuda); the word is only used in poets. In the remotest times each tribe or shire had a special king or ruler (fylkir); then in later times they formed a league under one king; and þjóðann and þjóð-konungr (q. v.) seem to be the words denoting such a king, konungr being the general popular name; vinr þjóðans, Ad. 11; Gotna þ., Akv. 21; þjóðans sonr, 22: þjóðans rekkar, Gkv. 1. 18; þjóðans synir, Fms. iii. (in a verse).
    2. in the old Hm. a good, a great man; þjóðans barn, Hm. 14; þjóðans kona, 149; þing ok þjóðans mál, 116.

    Íslensk-ensk orðabók > þjóðann

  • 4 dróttnari

    m. ruler.
    * * *
    a, m. a ruler, Stj. 20.

    Íslensk-ensk orðabók > dróttnari

  • 5 HÖFÐINGI

    (pl. -jar), m.
    1) chief, leader; h. þeirrar ráðagørðar, at the head of that plan;
    2) captain, commander (K. var h. yfir þeim her);
    3) chief, ruler, esp. in pl., men of rank or authority (höfðingjar ok góðir menn; hann gørðist þá h. mikill).
    * * *
    a, m. a head, chief; Þórðr Gellir varð h. at sökinni, Íb. 8; formaðr eða h., 671. 5; sá er h. görisk í ( ringleader), N. G. L. i. 313, Gþl. 387; h. ráða-görðar, Eg. 48; h. fyrir útferð Gerhardi ábóta, Mar.
    2. a captain, commander; setti konungr þar yfir höfðingja Þórólf ok Egil, Eg. 272; víkinga-höfðingi, Fms. vi. 389; at allir höfðingjarnir fari frá liðinu, xi. 134; ok kvað Ketil Flatnef skyldu höfðingja vera yfir þeim her, Eb. 2; hers-h., hundraðs-h., sveitar-h., q. v.
    3. a ruler, used of all governors from a king downwards; esp. in pl., the gentry, opp. to almúgi, the common people; höfðingjar ok góðir menn, Íb. 14; höfðingjar ok ríkis-menn, 13; Ísleifr átti þrjá sonu, þeir urðu allir höfðingjar nýtir, 14, 17; hann lagði undir sik Suðreyjar ok görðisk h. yfir, sættisk hann þá við hina stærstu hofðingja fyrir vestan hatit … at Ketill var h. í Suðreyjum, Eb. 4; Hrólfr var h. mikill, 6; þá er Gizurr biskup andaðisk vóru þessir mestir höfðingiar á Íslandi, Bs. i. 31; þessir vóru þá stærstir höfðingjar á landinu, 4; hann var ríkr h., Nj. 1; biðja alla höfðingja liðsinnis, 213; auðigr at fé ok h. mikill, Ísl. ii. 290; Bárðr görðisk brátt h. mikill, Eg. 31; einn hverr konunganna, eða einhverr höfðingja annarra, Sks. 278; Erkibiskup þeirra hefi ek séð ok þykki mér hann líklegr til góðs höfðingja, Fms. x. 9; Þorsteinn görðisk h. yfir Vatnsdælum, Fs. 44; Snorri görðisk þá h. mikill, en ríki hans var mjök öfundsamt, Eb. 42; Brúsi var h. yfir dalnum, Hkr. ii. 310; þá vóru höfðingjar í Noregi, Tryggvi konungr …, Fms. i. 47; er þetta ákafi höfðingja, ok þar með alls fólks, 35; urðu þeir höfðingjar heims, Augustus ok Antonius, Rb. 412; h. lífsins, lord of life, Sks. 160; h. dauðans, prince of death, id.; heims h. = Satan, Niðrst. 1; myrkra h., prince of darkness, 623. 28, Greg. 42: with the article, the great, hvað höfðingjarnir hafast að hinir ætla sér leyfist það, Pass. 22. 10; í yztu myrkrum enginn sér, aðgreining höfðingjanna, 8. 20.
    COMPDS: höfðingjaást, höfðingjabragð, höfðingjadjarfr, höfðingjadómr, höfðingjaefni, höfðingjafundr, höfðingjahlutr, höfðingjakyn, höfðingjakærr, höfðingjalauss, höfðingjamerki, höfðingjanafn, höfðingjaskapr, höfðingjaskipti, höfðingjason, höfðingjastefna, höfðingjastyrkr, höfðingjaval, höfðingjaveldi, höfðingjaætt.
    II. with gen. sing.: höfðings-maðr, -kona, -fólk, etc., a man, woman, people of noble extraction, as also generous, magnificent people. höfðings-gjöf, f. a princely gift, and many similar compds.

    Íslensk-ensk orðabók > HÖFÐINGI

  • 6 stjóri

    m.
    1) steerer, ruler (gumna s.);
    * * *
    1.
    a, m. a steerer, ruler, Lex. Poët., mostly in compds.
    2.
    a, m. a kind of stone anchor (Gr. εὐνή); hleypa niðr stjóra, Eg. 142; draga stjóra, to weigh the s., Hallgr.: metaph. phrase, taka stjórann, to ‘cut and run.’

    Íslensk-ensk orðabók > stjóri

  • 7 stjórnari

    m.
    2) ruler, guider (s. himintunglanna).
    * * *
    a, m. a steersman, Fb. i. 405: a ruler, Edda (pref.), Mar.

    Íslensk-ensk orðabók > stjórnari

  • 8 FAÐIR

    (gen., dat. and acc. föður, pl. feðr), m. father.
    * * *
    m., gen. dat. and acc. föður: pl. nom. and acc. feðr, gen. feðra, dat. feðrum; there also occurs a monosyllabic nom. föðr or feðr, gen. föðrs or feðrs, dat. and acc. föðr or feðr, the pl. as in faðir; this form occurs passim in MSS. and editions, but is less correct and quite obsolete, Eg. 178, Fms. i. 6, N. G. L. i. 52, Stj. 130: in mod. usage in gen. both föður and föðurs, better föðrs: feðr nd veðr are rhymed, Edda 95; cp. also the compds all-föðr (of Odin), but Al-faðir of God in mod. usage: [Goth. fadar; A. S. fader; Early Engl. fader, mod. father; O. H. G. fatar, mod. vater; Swed.-Dan. fader; Lat. pāter; Gr. πατήρ; all of them bisyllabic]:—a father, N. G. L. i. 30, Grág. i. 170, Stj. 71, Hom. 47, passim:—in eccl. sense, Lat. pater, a father of the church, Stj. 126; speki feðra, Eluc. 2, K. Á. 30; faðir ok forstjóri, father and ruler, Mar.:—God, heavenly Father, N. T.; Foðir Vor, Our Father (i. e. the Lord’s Prayer, Lat. Pater Noster). Proverb or saying, fleygir fúsum til föður húsa, swift is the ride towards a father’s house.
    COMPDS: föðurafi, föðurarfr, föðurbani, Föðurbetringr, föðurbróðir, föðurbætr, föðurdauði, föðurdráp, föðurerfð, föðurfaðir, föðurfrændi, föðurgarðr, föðurgjöld, föðurhefndir, föðurhús, föðurkyn, föðurland, föðurlauss, föðurleifð, föðurliga, föðurmóðir, föðursystir, föðurverringr, föðurætt.
    II. in many COMPDS used as adj., e. g. föður-ást, f. and föður-elska, u, f. fatherly love; föður-hendr, f. pl. fatherly hands; föður-hirting, f. fatherly punishment; föður-hjarta, n. fatherly heart.
    2. guð-faðir, a god-father; tengda-faðir, a father-in-law; stjúp-faðir, a step-father; fóstr-faðir, a foster-father; al-faðir, all-father.

    Íslensk-ensk orðabók > FAÐIR

  • 9 for-maðr

    m.
    I. a ‘fore-man,’ captain, Fms. vii. 246. ix. 348, xi. 243, 402, Nj. 43, Magn. 486:—a master, ruler, Edda (pref.); formaðr konunga, the foremost among kings, Fms. ii. 292; f. annars fólks, the foremost man of other folk, vi. 38.
    COMPDS: formannslauss, formannsskapr.
    II. mod. the foreman or captain in a fishing vessel or boat; in many compds, e. g. formanns-hlutr, m. the captains share (of the fish caught).

    Íslensk-ensk orðabók > for-maðr

  • 10 gálga-gramr

    -valdr, m. the king, ruler of the gallows, poët. names of Odin, Lex. Poët.

    Íslensk-ensk orðabók > gálga-gramr

  • 11 heims-stýrir

    m. the ruler of the world, Lex. Poët.

    Íslensk-ensk orðabók > heims-stýrir

  • 12 hilmir

    (gen. -is), m. chief, prince.
    * * *
    m., poët., prop. a helmsman, whence a ruler, king, Ýt., Hkv., Lex. Poët. passim.

    Íslensk-ensk orðabók > hilmir

  • 13 himin-stjóri

    a, m. (-stýrir, m.), the ruler of heaven, God, Lex. Poët.

    Íslensk-ensk orðabók > himin-stjóri

  • 14 KYNNA

    * * *
    (-ta, -tr), v. to make known;
    kynna sér e-t, to make oneself acquainted with, study (kynna sér kaupskap);
    hverr mun kynna oss til konungs, who will show us the way to the king;
    refl. kynnast, to become known, come abroad;
    e-m kynnist e-t, one gets acquainted with;
    kynnast e-t, to study (= kynna sér e-t);
    * * *
    d, mod. t, [causal from kunna], to make known; k. sér e-t, to make known to oneself, study; k. sér kaupskap, Þórð. 17 new Ed.; hann kynndi sér svá siðu annarra manna, Fms. iii. 213; k. e-m e-t, to communicate to one, 655 xi. 3, MS. 623. 12; hverr mun kynna oss ( shew us the way) til konungs, Karl. 470; kynna um e-t, to enquire into, Sturl. i. 32.
    II. reflex. to become known, come abroad; þá þat kyndisk, then it was seen, Hkm. 18, Greg. 59; e-m kynnisk e-t, to get acquainted with, því heldr sem mér kynnisk betr, Fms. ii. 37, vi. 392:—with dat., kynnask e-u, to become acquainted with a thing, Fs. 31:—with acc., kynnask e-t (= kynna sér e-ð), to study, teygja til þess unga menn, at kynnask várt mál, Bs. i. 59:—with prep., kynnask við e-n, to offend a person; hann kynndisk við mik, (ok stakk spjóti sínu við sjóð mínum ok reið á brott), Ísl. ii. 498; but also, to make acquaintance with one, in a good sense, Stj. 422, Konr. 10, passim; perhaps also the debated passage, mjötuðr kyndisk, the ruler enquires (?), Vsp. 47, belongs to this word and not to kynda, see mjötuðr.

    Íslensk-ensk orðabók > KYNNA

  • 15 kæ-meistari

    a, m. [for. word], a ruler of a feast, John ii. 9.

    Íslensk-ensk orðabók > kæ-meistari

  • 16 KÆNN

    * * *
    (i. e. kœnn), adj., compar. kænni, superl. kænstr (kænastr); [O. H. G. chuon; mid. H. G. kuene; Germ. kühn]:—wise; kœnna hverr, every wise man, Skv. 2. 25; kænir menn, Leiðarv. 40: an epithet of God, Bs. i. 138 (in a verse); of Christ, Od. 9, Hallfred: but usually,
    2. skilful, expert; kænn við e-t, skilful in a thing; kænn við leika, orrostur, riddaraskap, Fs. 14, Fms. vi. 5, vii. 257, x. 231; hinn kænasti at allri herstjórn, ii. 106; kænn við alla ríkis-stjórn, a wise ruler, i. 218:—clever, Hákon var kænstr ok fremstr ok gæfu-mestr, vi. 328; kænni ok klókari, Stj. 248; allra kvenna var hón kænst ok orði farin, Ld. 122, (kænust, Fms. ii. 21, l. c.); víg-kænn, her-k., stjórn-k.

    Íslensk-ensk orðabók > KÆNN

  • 17 land-ráðandi

    part. a ruler of the land, Lex. Poët.

    Íslensk-ensk orðabók > land-ráðandi

  • 18 lands-höfðingi

    a, m. the ‘land-ruler,’ great chief of the land, Hkr. i. 261, Fms. xi. 266, Sks. 603, passim.

    Íslensk-ensk orðabók > lands-höfðingi

  • 19 mjötuðr

    m.
    1) dispenser of fate, ruler, judge;
    2) bane, death (sverð heitir manns m.);
    * * *
    m., spelt mjotviðr, Vsp. 2, which form can only be an error of the transcriber, for both passages, verses 2 and 47, represent the same word; [A. S. metoð; Hel. metod; by which word the A. S. homilies, as well as the Heliand, denote God, prop. the ‘Meter,’ Dispenser]; the word itself is of heathen origin: in the Icel. it only occurs in old poets, and there in but a few passages, all of which agree, if rightly interpreted, with the A. S. use of the word. It occurs twice in the Vsp.; in verse 47,—Leika Míms synir, en mjötuðr kyndisk, but the meotud is kindled, lighted, where it seems to be applied to the god Heimdal, (the dawn in the Eastern sky, the morning star? see Prof. Bergmann in his Ed. of Gm. 1871, p. 169); in verse 2,—níu man ek heima, níu íviðjur, mjötuð mæran fyrir mold neðan, I mind the nine abodes, the nine giantesses (the nine mothers of Heimdal?), the worthy Dispenser beneath earth; this ‘meotud beneath earth’ seems here to represent the god of the nether world, the Pluto of the Northern mythology, with whom all things above originated (Heimdal?); somewhat similar views are expressed in the Platonic Dialogue Axiochus, ch. 12 and 13.
    2. sá er hann með mönnum mjötuðr, such a guardian (helper) is he among men, Fsm.
    II. metaph. and in an evil sense, weird, bane; mjtuðr is glossed by bani ( a bane), Edda (Gl.) ii. 494; mjötuðr Heimdals, the bane of Heimdal = the head; Heimdalar höfuð heitir sverð … sverð heitir manns-mjötuðr, a sword is the bane of men, Edda 55, from a myth that Heimdal was pierced by a head (used as a bolt): nema mjötuðr spilti, unless death spoiled her, unless she died, Og. 14; ef mér meirr m. málrúm gæfi, if death would give me more time for speech (says the dying Brynhild), Skv. 3. 71; sá manns mjötuðr, this bane of men, of a charmed, poisoned sword, Fas. i. (in a verse). The word is found only in the above passages; the explanation given in Lex. Poët. can hardly be the true one. For Hm. 60 see mjöt above.

    Íslensk-ensk orðabók > mjötuðr

  • 20 ná-valdr

    m. the ruler of the dead, Sturl. (in a verse).

    Íslensk-ensk orðabók > ná-valdr

См. также в других словарях:

  • Ruler X — Ruler X, as a designation sometimes used by Mayanists to refer to a personage whose name has not otherwise been deciphered, may refer to: * Ruler X (Rio Azul), ruler associated with Tomb 1 at Rio Azul, born 417 CE * Ruler X (Toniná), ruled at… …   Wikipedia

  • Ruler — Rul er (r[udd]l [ e]r), n. 1. One who rules; one who exercises sway or authority; a governor. [1913 Webster] And he made him ruler over all the land. Gen. xli. 43. [1913 Webster] A prince and ruler of the land. Shak. [1913 Webster] 2. A straight… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • ruler — [n1] historically, person who ruled an area baron, baroness, caesar, caliph, contessa, count, countess, crowned head, czar, czarina, dame, duchess, duke, dynast, emperor, empress, gerent, imperator, kaiser, khan, king, lady, lord, magnate,… …   New thesaurus

  • ruler — index arbitrator Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Ruler —   [engl.], Lineal …   Universal-Lexikon

  • ruler — one who rules, late 14c., agent noun from RULE (Cf. rule) (v.). Meaning strip used for making straight lines is c.1400 (see RULE (Cf. rule) (n.)) …   Etymology dictionary

  • ruler — ► NOUN 1) a person who rules a people or nation. 2) a straight edged strip of rigid material, marked at regular intervals and used to draw straight lines or measure distances …   English terms dictionary

  • ruler — [ro͞o′lər] n. 1. a person or thing that rules or governs 2. a thin strip of wood, metal, etc. with a straight edge and markings in whole and fractional units of length, as inches or centimeters, used in drawing straight lines, measuring length,… …   English World dictionary

  • Ruler — For other uses, see Ruler (disambiguation). A variety of rulers A 2 meter …   Wikipedia

  • ruler — n. person who rules 1) to put a ruler into power 2) to overthrow, unseat a ruler 3) an absolute, despotic, dictatorial; strong; weak ruler * * * [ ruːlə] despotic dictatorial strong unseat a ruler weak ruler [ person who rules ] to put a ruler… …   Combinatory dictionary

  • ruler — noun ADJECTIVE ▪ great ▪ effective, good, powerful, strong ▪ weak ▪ enlightened ▪ …   Collocations dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»