Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

rogum+l

  • 61 porto

    porto, āvī, ātum, āre (vgl. porta), befördern = tragen, führen, fahren, bringen, darbringen, dah. auch = bei sich od. mit sich führen, mitnehmen, weg-, fortschaffen, u. = herbeitragen, -schaffen, hinschaffen, zubringen, überbringen, zuführen, I) eig., konkr. Objj.: 1) im allg.: a) lebl. Objj.: α) v. Pers.: onera, Caes.: onus molestum, Hor.: uteri onus, Verg.: arma, Sall.: vix arma, Curt.: cibum et arma, Sall.: sparos, lanceas, sudes, Sall.: fustes, heimtragen, nach Hause schleppen, Hor.: aquam, Curt.: odores et purpuras et auro pensanda (v. Kaufleuten), Sen.: commeatum secum, Caes.: secum patrios penates, Verg.: utensilia secum, Sen.: ad usum belli gazam secum, Curt.: copias secum, Sall.: omnia mecum porto mea, Cic. – m. Ang. womit? worauf? worin? worunter? u. dgl., durch Abl. od. durch Praepp.: pedibus me porto meis, Iuven.: caput abscisum manibus, Hor.: panem umeris, Hor.: onera umeris, Curt. (u. so umeris onera portantes, Lastträger, Curt.): dorso graviora arma, Curt.: plostris merces (v. Kaufleuten), Auct. b. Afr.: aquam vasis, Curt.: cadavera in arca, Hor.: rugas frontis in vertice, Ov.: fasciculum librorum sub ala ut rusticum agnum, Hor.: in triumpho Massiliam, bei der Siegesfeier das Bildnis Massilias einhertragen, Cic. – m. Ang. von wo? u. wohin? durch Advv. od. durch Praepp. od. durch bl. Abl.
    ————
    od. Acc. loc., simul multa undique portari agique, quae etc., Caes.: primitias frugum eo (dahin) donaque alia, Liv.: commeatus ab urbe in castra, Liv.: munera ad alqm patriis ab oris, Verg.: de proximo rure Abderam oppidum caudices ligni plurimos funiculo brevi circumdatos, Gell.: commeatum ad castra Pompei ex oppido, Auct. b. Hisp.: pecuniam Faesulas ad Manlium, Sall.: Romae domum ad Antonium frumentum, Cic.: id frumentum ad exercitum in Macedoniam, Liv.: donum amplum ad mea templa, Liv.: ad eosdem deos merita dona, Liv.: viaticum ad hostem, Cic.: commeatum ad alqm, Caes.: ea quae portantur ad exercitus, die Zufuhren zu den H., Liv.: port. tabulas et statuas in Italiam, Vell.: stipendium in Africam, Sall.: poet., titubantem ad moenia gressum, Sil. 10, 632. – poet. m. Ang. wohin? durch Dat., avari Pygmalionis opes pelago (auf das M.), Verg. Aen. 1, 363: obvia ora duci, zum F. emporschauen, Sil. 1, 313. – m. Ang. auf welchem Wege? durch per u. Akk., itinera, per quae commeatus necessarii portabantur, Amm.: per aversa portatae arva carinae, Sil.: ego sum, qui iussa per auras verba patris porto, Ov. – m. Ang. wem? durch Dat., commeatus legionibus, Tac.: dona alci, Verg.: donum ex auri pondo quadraginta Iunom, Liv.: crateram auream donum (als G.) Apollini Delphos, Liv. – β) v. lebl. Subjj.: inspice, quid portem, Ov.: iunctae aliae quinqueremes turres contabulatas
    ————
    portabant, Liv.: naves, quae alimenta portabant et machinas, an Bord hatten, Amm. (vgl. no. b, α). – m. Ang. worin? durch in u. Abl., nigrum niveo portans in corpore virus lolligo, Ov. hal. 131 H. – m. Ang. auf welchem Wege? durch per u. Akk., rara per caelum cum venti nubila portant, Lucr. 4, 441. – b) leb. Wesen: α) v. leb. Subjj.: equus ut me portet, alat rex, Hor.: quem Thracius albis portat equus bicolor maculis, Verg. – m. Ang. womit? worauf? worin? durch Abl. od. durch Praepp., lecticā portari, Cic.: dorso grandiuscularum puellarum portari (v. kleinen Kindern), Hieron.: in suo sinu natos portari, Ov. – m. Ang. von wo? od. wohin? durch Advv. od. durch Praepp. od. durch bl. Abl. od. Acc. loc., nec te comitem (als B.) hinc portare Crëusam fas, Verg.: quo portas puerum? Ter.: port. hominem ad Baias Neapoli (von N.) octaphoro Aniciano, Cic.: puerum Romam docendum (zum Unterricht), Hor.: duas legiones in Macedoniam, Liv.: legiones secum in Hispaniam, Liv.: a triumphalibus liberis portari in rogum, Plin. – poet. m. Ang. wohin? durch Dat., catulum cubili, Nemes. cyn. 155: tumulo portaris et igni, Auct. consol. ad Liv. 125. – β) v. lebl. Subjj.: tergum Bienoris haud solitum quemquam portare nisi ipsum, Ov. met. 12, 346: uti nulla navis, quae milites portaret (an Bord hatte), desideraretur, Caes. b. G. 5, 23, 3. – poet. m. Ang. auf welchem Wege? durch Abl., nam
    ————
    te iam septima portat omnibus errantem terris et fluctibus aestas, durch alle Länder u. Meere, Verg. Aen. 1, 755. – 2) (poet.) insbes., jmdm. etw. beibringen, vulnus cuspide, Sil. 17, 451. – II) übtr., abstr. Objj.: 1) im allg.: α) v. Pers.: tantum ego nunc porto a portu tibi boni, Plaut.: di boni, boni quid porto! Ter.: memineritis vos divitias decus gloriam in dextris vostris portare, Sall.: ad coniuges liberosque laetum nuntium portabant, Liv.: tristitiam tradam protervis in mare portare ventis, Hor.: sociis atque amicis auxilia portabant, Sall.: hic vobis bellum et pacem portamus, Liv.: bellum, o terra hospita, portas, Verg.: multa patri mandata dabat portanda, Verg.: has spes cogitationesque secum portantes urbem ingressi sunt, Liv. – β) v. Lebl.: nescio quid peccati portat haec purgatio, diese Entschuldigung enthält (verrät) irgendein Vergehen, Ter. heaut. 625. – 2) insbes., jmdm. etw. bringen = etw. zufügen, alci aliquam fallaciam, jmdm. einen Betrug spielen, Ter. Andr. 433: v. Lebl., hora cruentam quae stragem Libyae portet, blutige Vernichtung bringt, Sil. 5, 89.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > porto

  • 62 profero

    prō-fero, tulī, lātum, ferre, vorwärts-, fort-, vorbringen, I) im allg., von od. aus einem Orte fort-, hervor-, hertragen, fort-, hervor-, herbringen, -holen, 1) eig. u. übtr.: a) übh.: intus pateram foras, Plaut.: nummos ex arca, Cic.: denarios quinque manu suā e peculiaribus loculis, Suet.: ex od. de sarcinula sua librum, Gell. u. Augustin.: pecuniam alci (sc. ex aerario), einem, für jmd. hergeben, Caes.; vgl. si tibi minae viginti argenti proferentur, dir da hergebracht werden, Plaut. – commeatus ex agris deviis in viam, vor an die Heerstraße bringen, Liv. – b) als milit. t. t., aus einem Orte ausliefern, arma tormentaque ex oppido, Caes.: ebenso arma proferri, iumenta produci, Caes. – c) ein Glied des Körpers vor-, herausbringen, -stecken, -strecken, caput, Ov.: caput e stagno, Phaedr.: linguam in tussiendo, Plaut.: sinistrum umerum, Quint.: digitum, Cic.: manum, Plaut.: dextram paulum extra sinum, Quint.: pedem alterum longe, Quint. – u. pr. se, sich mit dem Körper erheben, draco e pulvino se proferens, Suet. – d) etwas öffentlich hervorbringen, zeigen, vorzeigen, aufweisen, pr. in conspectum liberos, Caes.: alterae (tabulae testamenti) eodem exemplo relictae atque obsignatae Alexandriae proferebantur, Caes. – ebenso eine Kunst produzieren, artem, Suet. Ner. 25, 1. – u. eine Schrift veröffentlichen, bekanntmachen, orationem
    ————
    pr. (Ggstz. orationem custodire), Cic. ad Att. 15, 13, 1. – e) übtr.: α) v. Pers., hervorheben, deutlich ausdrücken, v. Maler, venas, Plin. 35, 56. – β) ein Gewächs usw. wachsen lassen, αα) v. Baume usw., treiben, ansetzen, semen, Plin.: nec frondes virides neque umbras, Val. Flacc. – ββ) v. Klima, gedeihen lassen, laurum nitidissimam, Plin. ep. 5, 6, 4. – 2) bildl., a) ans Licht der Öffentlichkeit-, -der Welt bringen, veröffentlichen, bekanntmachen, entdecken (Ggstz. continere, custodire), α) übh.: alqd foras, Cic.: alqd in medium, Cic.: secreta animi, Plin. – β) als Erfinder, zum Vorschein bringen, ans Tageslicht fördern, produzieren, vollst. alqd pr. in aspectum lucemque, Cic.: u. bl. pr. artem, Cic. u. Hor.: pr. enses, Tibull.: arte pr. iurgia, Prop. – b) tätig der Welt zeigen, betätigen, pr. ingenium, Tac.: studia sua, Plin. ep.: pr. se, sich vor der Welt zeigen, sich hervortun, bekanntmachen, Sen. u. Plin. ep. – c) hervorziehen, befördern, alqm ad studia vulgi, der Zuneigung des Volkes empfehlen, Tac. ann. 12, 3: alqm ad famam, in Ruf bringen, einen Namen machen, Tac. ann. 16, 18. – d) mündlich vortragen, prolata oratio, Donat. Ter. Andr. prol. 12. – e) erwähnend, anführend offen vor allen aussprechen, vor Augen stellen, darstellen, vorbringen, erwähnen, anführen, verb. alqd profiteri et in medium pr., alqd commemorare et in medium pr., Cic.: nominatim mul-
    ————
    tos, Cic.: memoriter progeniem suam ab avo, Ter.: exempla ominum nota, Cic.: alias causas, Tac.: testes, Cic.: Fabricios alci auctores, Cic.
    II) prägn.: A) vorwärts-, weiter tragen, -rücken, - setzen, 1) eig.: a) übh.: gradum, vorwärtsschreiten, Plaut. Men. 754: gradum pedum, Enn. fr. scen. 213: u. so passus, Lucr. 4, 874 (877): u. unde pedem, frei u. ungehindert vorwärtsschreiten (bildl.), Hor. de art. poët. 135. – b) als milit. t. t.: signa, die F. weiter tr., vorrücken lassen, sich in Marsch setzen, Liv. 4, 32, 10 u.a. – inde castra, mit dem L. weiter rücken, aufbrechen, Liv. 10, 33, 7. – arma longius ab urbe, weiter von der St. vordringen, Liv. 7, 32, 6: arma in Europam, nach Eur. vordringen, Curt. 7, 7 (30), 13. – c) übtr., seiner Ausdehnung nach etwas vorrücken, weiter hinausrücken, weiter ausdehnen, fines agri publici paulatim, Liv.; vgl. im Bilde, fines officiorum paulo longius, quam natura velit, Cic.: pomerium, Liv.: munitiones, castra, Caes. – u. d) t. t. der Schiffersprache, in contrarium navigare prolatis pedibus, beim Winde segeln, Plin. 2, 128: dass. prolato pede transversos captare notos, Sen. Med. 321. – 2) bildl.: a) der Zeitdauer nach verlängern, ausdehnen, beatam vitam usque ad rogum, Cic.: depositi fata parentis, Verg.: video memoriam soceri mei pulcherrimis operibus proferri, Plin. ep.; vgl. Plin. ep. 2, 7, 4; 3, 7, 14. – b) einen Zeitpunkt od. etwas auf
    ————
    einen Zeitpunkt weiter hinausschieben, verschieben, aufschieben, vertagen, diem auctionis laxius, Cic.: u. so diem, Liv., diem de die, Iustin. – res, nuptias aliquot dies, Cato fr. u. Ter.: rem in posterum diem, Gell.: dah. res pr., die öffentl. Geschäfte vertagen, Stillstand der öffentl. Geschäfte eintreten lassen, u. res prolatae, die vertagten gerichtl. Geschäfte u. Amtsverrichtungen, Vertagung-, Stillstand der öffentl. Geschäfte, Eintritt der Gerichtsferien, Plaut. u. Cic.: ante res prolatas, Cic.; vgl. Manutius Cic. Mur. 13, 28. – u. pr. exercitum (Stimmheer), die Versammlung aufschieben, Liv. 3, 20, 6 (vgl. Weißenb. zur St.). – B) vor sich hinstrecken, -hinhalten, prolato aere (Schild) astitit, Enn. fr. scen. 16. – Parag. Infin. proferrier, Lucr. 1, 207. – Nicht synkop. Formen, proferis = profers, Firm. de err. 22, 3: proferet = profert, Itala (Taurin.) Matth. 13, 52 u. = proferret, Corp. inscr. Lat. 1, 198, 39: proferite = proferte, Itala Luc. 15, 22 (ev. Pal).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > profero

  • 63 prosequor

    prō-sequor, secūtus sum, sequī, hinterdreingehen, hinterherfolgen, auf dem Fuße folgen, (im feindl. Sinne) jmd. verfolgen, I) im friedl. Sinne, A) begleiten, geleiten, das Geleit geben, bes. von denen, die einen Abreisenden aus Aufmerksamkeit u. Freundschaft begleiten, alqm, Cic. u.a.: (alqm) longius, Curt.: reginam in freta, Ov.: novum maritum rus, Plaut.: alqm usque ad agri fines, Cic.: alqm in domum, ad quam devertebat, Gell.: alqm officii causā, Liv.: volatus eorum matres prosequuntur (v. den Vögeln), Cic.: pr. exsequias, Cic.: so auch defunctum, Petron.: dah. von einem Greise, videtur mihi prosequi se, gleichsam sich selbst zu Grabe zu begleiten, Sen. ep. 30, 5. – quem diem si universa civitas Atheniensium prosecuta est, ut etc., so geleitete, d.i. unter solchem Benehmen so verbrachte, Nep. Att. 4, 5. – übtr., v. Lebl., ventus prosequitur euntes, Verg.: Cattos saltus Hercynius prosequitur simul atque deponit, er erstreckt sich so weit, als ihre Gegend ist, und hört dann auf, Tac.: quae existimatio P. Quinctium usque ad rogum prosequitur, Cic.: (amici) mortui vivunt; tantus eos honos, memoria, desiderium prosequitur amicorum, Cic.: nec enim, ut in aliis exercitibus, primum alterumque delictum venia prosequebatur (folgte auf dem Fuße nach), sed etc., Tac. – B) bildl.: 1) im engeren Sinne, jmd. mit etw. begleiten,
    ————
    beim Scheiden mit auf den Weg geben, Worte nachrufen, legatos et excipere et prosequi cum donis, Liv.: proficiscentem magnis donis, Liv.: alqm linquentem terram eam votis ominibus lacrimisque, gute Wünsche nachrufen u. Tränen nachweinen, Cic.: alqm contumeliosis vocibus, nachrufen, Caes.: u. so egredientem verbis, ihm bei seinem Weggange glückliche Reise (ironisch = ihn zum Teufel) wünschen, Cic.: sic prosecutus, indem er ihm also (diese Worte) nachrief, Phaedr. – 2) im weiteren Sinne: a) jmd. od. etw. mit etwas geleiten = jmdm. oder einer Sache etwas erweisen, spenden, widmen, weihen, α) jmdm., alqm verbis honorificis, ehr. W. an jmd. richten, Cic.: alqm verbis vehementioribus, zurufen, Cic.: alqm liberaliter oratione, freundlich (gütig) zureden, Caes.: alqm laudibus, Liv. (u. so auch absol., Suet.). – alqm beneficiis, Cic.: alqm misericordiā, Cic.: virtutem alcis gratā memoriā, Cic.: alqm testimonio, Plin. ep.: alqm legato, Suet. – β) einer Sache: illius mortis opportunitatem benevolentiā potius quam misericordiā prosequamur, Cic.: cum lacrimis non minus quam laudibus debitis prosecutus tam memorabilem mortem esset, Liv.: non admiratione ista sed memoriā prosequi debemus, Val. Max.: ut cum laude et bonis recordationibus facta atque famam nominis mei prosequantur, damit sie Lob u. freundliche Erinnerung meinem Tun und dem Rufe meines Na-
    ————
    mens folgen lassen mögen, Tac. – b) mit Worten verfolgen, α) ausführen, schildern, über etw. sich auslassen, rem usque eo, Cornif. rhet.: alqd coniecturā, Cornif. rhet.: alqd latius dicendo, Quint.: alqd stilo, Plin. ep.: pascua versu, Verg.: alcis vitam insigni volumine, Hieron.: descriptiones locorum non historice tantum, sed paene poëtice, Plin. ep.: hanc similitudinem (Gleichnis), Sen.: cum summo honore mentionem eius, Plin. ep. – β) sich weiter auslassen = fortfahren in der Rede, prosequitur pavitans, Verg. Aen. 2, 107. – II) im feindl. Sinne, verfolgen, hostem, Caes.: novissimos multa miīia passuum, Caes.: longius fugientes, Caes.: alqm lapidibus, Petron.: absol., pr. longius, Caes.: bildl., fortuna Euphranorem prosequebatur, Auct. b. Alex. 25, 4.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > prosequor

  • 64 prospicio

    prōspicio, spēxī, spectum, ere (pro u. specio), I) intr. aus der Ferne herabschauen, herausschauen, vorwärts-, in die Ferne hinsehen, -hinschauen, A) eig.: 1) übh.: per fenestras, aus den F. sehen, Ambros.: ex castris in urbem, Caes.: parum prospiciunt oculi, sehen nicht gut in die Ferne, Ter.: multum, weit sehen, weite Aussicht haben, Cic.: Venus prospiciens, eine Statue auf Cypern, Ov.: neque post respiciens neque ante prospiciens, Varro sat. Men. 260. – 2) insbes., nach allen Seiten sich umsehen, achtgeben, puer ab ianua prospiciens, Nep. Hann. 12, 4: pavorem simulans (feles) prospexit toto die, gab acht, lauerte, Phaedr. 2, 4, 10. – B) bildl.: a) Vorsicht anwenden, Vorsorge-, Fürsorge tragen, nisi prospicis, Ter.: prospicite, Cic.: nisi prospectum aliquid est, Ter.: m. folg. ut u. Konj., Cic.: m. folg. ne u. Konj., Caes.: m. folg. Dat., sociis, Cic.: patriae, Cic.: vectigalibus, Cic.: liberis suis, Nep.: malo, vorbeugen, Cic. – b) übtr., quaedam etiam serunda non tam propter praesentem fructum, quam in annum prospicientem, Varro r. r. 1, 23, 3. – II) tr. von fern od. in der Ferne vor sich sehen, vor sich erblicken, A) eig. u. übtr.: 1) eig.: a) übh.: regiones circumcirca, Serv. Sulp. in Cic. ep.: campos longe, Verg.: alqm procul, Verg.: Italiam ab unda, Verg.: moenia urbis Tarpeia de rupe, Lucan. – b) insbes.: α) nach etwas in die
    ————
    Ferne ausschauen, -sich umsehen, ex speculis adventantem hostium classem, Liv. 21, 49, 8. – β) etwas von fern mit ansehen, einer Sache von fern zuschauen, incendium e Tiberiana domo, Suet.: e triclinio ardentem rogum, Suet. – γ) etwas nur von fern erblicken, nur einen Blick aus der Ferne in etw. tun = nicht ordentlich betreten, -besuchen, prospeximus curiam, Plin. ep.: neque prospexisse castra contentus, Plin. pan.: vitam (v. einem als Kind Sterbenden), Sen. – 2) übtr., v. Örtl., die Aussicht auf etw. haben, -gewähren, domus prospicit agros, Hor.: villa lacum prospicit, Plin. ep.: cubiculum valvis cryptoporticum, fenestrā prospicit mare, Plin. ep. – B) bildl.: 1) im Allg.: senex aut prospiciens senectutem das Alter schon vor sich sehend, sich dem Alter nähernd, Sen. ep. 33, 7. – 2) insbes.: a) etwas vorher-, voraussehen, casus futuros, Cic.: futura, Cic.: talem exitum vitae suae, Liv.: prospicientes animo exitum incauti a fraude fraterna iuvenis, Liv.: alios ego vidi ventos, alias prospexi animo procellas, Cic.: m. folg. indir. Frages., ut iam ante animo prospicere possis, quibus de rebus auditurus sis, Cic. – b) für etw. sorgen, etw. besorgen, anschaffen, verschaffen, ferramenta, Cic.: commeatus, Liv.: pecori suo hibernum et aestivum pabulum, Sen.: filiae maritum, Plin. ep.: sedem senectuti vestrae, Liv. – Synkop. Perf. prospexti, Ter. adelph. 689.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > prospicio

  • 65 soporo

    sopōro, āvi, ātum, āre (sopor), I) tr. einschläfern, betäuben, a) eig., leb. Wesen: iterum soporatur (v. Kranken), fällt in Schlaf, Cels.: serpentes, Plin.: mentem (v. Opium), Scrib. – b) übtr., lebl. Objj., zur Ruhe bringen, stillen, multo imbre rogum, Theb. 6, 235: iterum recruduit soporatus dolor, der beschwichtigte Unwille brach aufs neue hervor, Curt. 7, 1, 7. Vgl. soporatus. – II) intr. schlafen, Ambros. epist. 19, 27: soporantes oculi, bildl., Ven. Fort. carm. 3, 4. – subst., soporantes, die Schlafenden, securitas soporantium, Cassiod. var. 7, 7, 2. Corp. inscr. Lat. 8, 2297.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > soporo

  • 66 transfigo

    trāns-fīgo, fīxī, fīxum, ere, I) durchstechen, durchbohren, puellam gladio, Liv. u. Sen.: se gladio, Vell.: alqm ferro, Nep.: alqm per latus, Liv.: se supra rogum, Liv. epit.: scutum, Caes.: transfixus hastā, Cic. – II) durchstechen, durch etwas stechen, hasta transfixa, Verg. Aen. 11, 645: transfixum pilum, Lucan. 9, 138.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > transfigo

  • 67 rogus

    костер, rogum bustumve (L. XII. tab. X. 2. 10).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > rogus

  • 68 BÁL

    n.
    1) fire;
    slá bál = drepa eld;
    2) flame, blaze;
    gera bál, to make a blaze;
    3) pyre, funeral pile;
    bera e-n á bál, to carry to the pyre;
    stíga á bál, to mount the pyre.
    * * *
    n. [old Scot. bale, i. e. a beacon-fagot, Lay of Last Minstrel 3. 27 note].
    I. a flame, Nj. 199, Ld. 100, Stj. 45 (freq.)
    II. Lat. rogus, a pyre, funeral pile; hlaða b., rogum struere, Eb. 314, 264; Fms. v. 328, esp. for burning dead bodies; a funeral pile in the old heathendom, til brands eðr báls, an old law term, ad urnam, N. G. L. i. 50: the phrase, vega e-n á bal, or, bera á bal, to carry to the pyre, Vkv. 14, cp. Vþm. 54, Fas. i. (Hervar. S.) 487; graphical description of those funerals, vide Edda 37, 38 (Baldrsbrenna), Fas. i. (Völs. S.) 204; cp. 333, Hkr. Yngl. S. ch. 27; cp. also the funeral of the mythical king Sigurd Ring, recorded by Arngrim Lærde in his Supplementum ad Compendium Hist. Norv. MS. (composed A. D. 1597), probably taken from a lost leaf of Skjöldunga Saga (Sögubrot), and mentioned by Munch, Norske Folks Hist. i. 274: mod. of a foaming wind, wrath, etc.bálviðri, n. and balhvass, bálreiðr, adj., etc.

    Íslensk-ensk orðabók > BÁL

  • 69 MERKI

    * * *
    (gen. pl. merkja), n.
    2) banner, standard (tók merkit af stönginni);
    3) mark, token, sign (mun þat til merkja, at þeir Grímr munu heim koma); þessir menn, er náliga vóru með øngum merkjum, of no mark, distinction;
    4) remains, traces (þeir lögðu ok garðinn sem enn sér m.).
    * * *
    n., gen. pl. merkja, dat. merkjum, [mark]:—a landmark, boundary, esp. in pl., Grág. ii. 213, 216, 223, 279, 285, N. G. L. i. 41, 307, passim; also landa-merki, q. v.: sing. a mark, færa mark til síns merkis, Grág. i. 416.
    2. a milit. term, a banner, standard, Nj. 127, Eg. 88, 268, Fms. vi. 334–336, 406, 407, 412, 413, 419, ix. 25; mælti hann til Halldórs Snorrasonar, at hann skyldi djarfliga bera fram merkit, Halldórr svarar heldr styggliga, beri héri merki fyrir þér rögum! vi. 159: for a classical passage as to a charmed standard (a raven), see Orkn. ch. 11, cp. Þorst. Síðu H. ch. 2, Nj. 158 (in the battle of Clontarf), as also Ó. H. (1853) ch. 201, 219, 221, 225, 227: a standard for procession in churches, Vm. 22, 52, Pm. 66.
    II. a mark, token, sign; ok mun þat til merkja, at þeir Grímr munu heim koma, Nj. 197; ok hefir þat orðit til merkja, at, Eg. 766; þessir menn er náliga vóru með öngum merkjum, of no mark, distinction, Fms. xi. 261; merki munu þér at þykkja ef ek segi þér frá honum, Edda 47.
    2. signification, importance; mikil merki í þessi tölu, Hom. 72; þau hafa mörg merki í sér, 51; þeirra manna er nokkut merki ( distinction) var at, Sturl. i. 186.
    3. remains, traces; hennar merki má hvergi sjá, Al. 93; þeir lögðu ok garðinn sem enn sér merki, Eb. 132; vil ek sjá þau merki er þar hafa orðit, Ó. H. 238.
    COMPDS: merkisburðr, merkismaðr.

    Íslensk-ensk orðabók > MERKI

  • 70 hvat

    pron. neut. (уст. gen. hvess, dat. hví) (н-и. hvað)
    I. pron. interrog.

    hvat er þér, Hjálmarr? — что с тобой, Хьяльмар?

    hvat Ǫgmundr ertu?что ты за человек, Эгмунд? Ǫrvo. 13

    с gen.:

    hvat er manna þat mér ókunnra?что это за человек, неведомый мне? Vtkv. 5

    hvat er þat fira [flagða, drauma, fiska]? — что это за человек [великанша, сон, рыба]?

    с dat.:

    hann spurði, hvat mǫnnum þeir væri — он спросил, кто они такие [что они за люди], Eg. 33

    2) (подразумевая отрицательный ответ, выражение изумления или негодования) для чего? с какой целью? к чему? какой толк?

    fréttir Ólafr nú, hvat liði bónorðsmálum — Олав спрашивает, как обстоят дела со сватовством, Ld. 23

    II. pron. indef.
    * * *
    мест. что?
    г. hvа, д-а. hwæt (а. what), д-в-н. hwaz (н. was), ш. vad, д. hvad, нор. hva; к лат. quod

    Old Norse-ensk orðabók > hvat

  • 71 cōnscendō

        cōnscendō endī, ēnsus, ere    [com-+scando], to mount, ascend, climb: vallum, Cs.: equos, L.: aethera, O.: rogum, V.: in equos, O. — To go on board, embark: navem: puppim, O.: aequor navibus, to go to sea, V.: in navīs, Cs.: in phaselum: velim conscendas, ad meque venias: ab eo loco, set sail: Thessalonicae conscendere iussi, L. — Fig.: laudis carmen, to rise to, Pr.
    * * *
    conscendere, conscendi, conscensus V
    climb up, ascend, scale; rise to; mount (horse); board (ship)/embark/set out

    Latin-English dictionary > cōnscendō

  • 72 impōnō (in-p-)

        impōnō (in-p-) posuī, positus    (inpostus, V) ere, to place upon, set on, impose, establish, introduce, set, place: Metellum in rogum: In ignem impositast, fletur, T.: quo praesidium imposuerat, S.: eo mulieres imposuerunt (i. e. in raedas), Cs.: molemque et montes insuper altos, V.: in eis urbibus praesidia, S.: tegumenta galeis, Cs.: conlegae diadema: serta delubris, Iu.: iuvenes rogis, V.: quos (artūs) mensis, O.: Impositus mannis, H.: arces Montibus impositae, H.: super aggerem inpositis turribus, S.: quidvis oneris impone; impera, T.: cervici imponere nostrae, place thyself, V.—To put on board, embark: naves, quo maior numerus militum posset imponi, Cs.: exercitum Brundisi imponere: equitibus in navīs impositis, Cs.: nos cymbae, H.: scaphas contexit, eoque milites imposuit, Cs.—To set up, place high, raise: (Romulum) ablatum terris caelo, O.—Fig., to put upon, impose, inflict: pacis morem, dictate conditions, V.: onus observantiae Bruto: sibi labores, Cs.: mihi honorem, S.: mihi personam hanc, ut, etc.: rei p. volnera: saevas imponite leges, ut, etc., Iu.: Cui tolerare vitam colo Inpositum, is incumbent, V.—To assign, impose, set, apply, give: praedae cellae nomen: filiis duobus nomina, L.: vocabula rebus, H.: nomen avitum, O.: extremam manum bello, V.: modum alicui, L.—Prov.: Imponit finem sapiens et rebus honestis, Iu.—To set up, set over, constitute: dominum, V.: quasi nullo inposito, S.: alquem vilicum: consul est impositus is nobis, quem, etc.: Atheniensibus viros, S.: si domini milites imperatoribus imponantur, L.: Masinissam in Syphacis regnum, L.: in cervicibus nostris dominum.—Of taxes, etc., to lay, impose, assess, exact: ceteris vectigal: stipendium victis, Cs.—To impose upon, deceive, cheat, trick.—With dat: Catoni egregie: si mihi imposuisset aliquid, has misled me: regi, Iu.

    Latin-English dictionary > impōnō (in-p-)

  • 73 īnscendō

        īnscendō —, —, ere    [1 in+scando], to climb up, mount, ascend: in rogum.
    * * *
    inscendere, inscendi, inscensus V TRANS
    climb on, ascend, mount

    Latin-English dictionary > īnscendō

  • 74 lūgeō

        lūgeō lūxī (lūxtī for lūxistī, Ct.) lūctus, ēre    [LVG-], to mourn, lament, bewail, deplore: melius, O.: mortem Treboni: interitum rei p.: annum, ut parentem, eum, L.: lugebere nobis, Lugebisque alios, O.: luget non sic lugendae fata sororis, i. e. not as dead, O.: Matronis lugendus, Iu.: ad rogum filii lugetur, Ct.: urbem e suis faucibus ereptam esse.— To be in mourning, wear mourning apparel: luget senatus: te arbos Tonsa comam luxit, O.: nec lugentibus id facere fas est, L.
    * * *
    lugere, luxi, luctus V
    mourn, grieve (over); bewail, lament; be in mourning

    Latin-English dictionary > lūgeō

  • 75 poliō

        poliō īre    (imperf. polibant, V.), īvī, ītus, to smooth, furbish, polish: rogum asciā, C. (XII Tabb.): pulvinar Indo dente, Ct.—To adorn, decorate, embellish: Aegida squamis, V.: domus polita, well-ordered, Ph.—Fig., to polish, refine, improve, adorn: ignarus poliendae orationis: materiam versibus senariis, Ph.: carmina, O.
    * * *
    polire, polivi, politus V
    smooth, polish; refine, give finish to

    Latin-English dictionary > poliō

  • 76 sepulcrum or sepulchrum

        sepulcrum or sepulchrum ī, n    [cf. sepelio], a place where a corpse is buried, burial-place, grave, tomb, sepulchre: leges de sepulcris: patrium: sepulcri Mitte supervacuos honores, H.: sepulcri monumento donatus est, N.: corpus exsangue sepulchro Reddidit, V.: sepulcrorum sanctitas: sepulcra legens, i. e. the epitaphs.—A place where a corpse is burned: ad sepulcrum venimus, T.: aram sepulcri Congerere (i. e. rogum), V.— A cenotaph: Absenti ferat inferias, decoretque sepulchro, V.— Plur, the dead: placatis sepulchris, O.: muta, Ct.

    Latin-English dictionary > sepulcrum or sepulchrum

  • 77 succendō

        succendō cendī, cēnsus, ere    [sub+* cando: CAND-], to kindle beneath, set on fire below: succensis ignibus torreri: aggerem cuniculo, Cs.: in succensum rogum inicere corpora, L.: urbem suis manibus, Cs.—Fig., to kindle, inflame, fire: <*> hae succensus amore, O.: dulcedine famae s<*> census, Iu.
    * * *
    succendere, succendi, succensus V

    Latin-English dictionary > succendō

  • 78 Зажечь,

    зажигать - accendere (lumen; lucernam ex ara; rogos); succendere (rogum); incendere; inflammare;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Зажечь,

  • 79 Костёр

    - ignis; focus; rogus; rogum; pyra; bustum; strues (lignorum);

    • погребальный костёр - supremi ignes;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Костёр

  • 80 adjicio

    ad-jĭcĭo (better adicio), jēci, jectum, 3, v. a. [jacio], to throw or cast a thing to, to put or place at or near. —Constr.: aliquid alicui rei.
    I.
    In gen.:

    rogum bustumve novum vetat propius sexaginta pedes adici aedes alienas,

    to place nearer than, Cic. Leg. 2, 24:

    hordei numero ad summam tritici adjecto,

    id. Verr. 3, 188:

    adjectoque cavae supplentur sanguine venae,

    Ov. M. 7, 291; so ib. 266; 14, 276.— More freq. trop.: quo ne imprudentiam quidem oculorum adici fas fuit, to turn the eyes pryingly to, to direct the sight to, etc., Cic. Leg. 2, 14, 36:

    Parthus adjecit Armeniae manum,

    Vell. 2, 100:

    album calculum errori,

    to approve, Plin. Ep. 1, 2. —With in:

    virus in anguīs,

    Ov. A. A. 3, 7:

    telum ex locis superioribus in litus,

    to throw, to hurl, Caes. B. G. 4, 23, 3.—
    B.
    Transf. to mental objects, to turn or direct the mind, eye, etc., to, to fasten them upon something.—With dat. or ad:

    qui amabilitati animum adiceret,

    Plaut. Poen. 5, 4, 1:

    animum militi,

    id. Mil. 3, 3, 34:

    ad virginem animum adjecit,

    Ter. Eun. 1, 2, 63:

    cum ad omnia vestra pauci homines cupiditatis oculos adjecissent,

    Cic. Agr. 2, 10:

    plane videbant adjectum esse oculum hereditati,

    id. Verr. 2, 2, 15, § 37 (diff. from adicere oculos, cited above):

    adjecit animum ad consilium,

    Liv. 25, 37:

    novo etiam consilio animum adjecit,

    id. 28, 33.—
    II.
    Esp.
    A.
    To add or apply to a thing by way of increase, to increase, = prostithenai (cf. addo).— Lit. and trop.; constr. with ad or dat.:

    ad bellicam laudem ingenii gloriam,

    Cic. Off. 1, 32:

    decus alicui,

    Vell. 2, 36:

    aliquantum ea res duci famae et auctoritatis adjecit,

    Liv. 44, 33: so id. 10, 7; 24, 5; Tac. Agr. 26; Suet. Oth. 11; id. Tib. 67; id. Calig. 15; id. Caes. 38 al.:

    morem ritusque sacrorum adiciam,

    Verg. A. 12, 837:

    adjecere bonae paulo plus artis Athenac,

    Hor. Ep. 2, 2, 43; so Ov. M. 10, 656; id. P. l, 8, 56; Vulg. Matt. 6, 27 and 33; also to add a new thought to what has preceded (cf.: addo, accedo, advenio; hence, like addo, in the sing., though several persons are addressed):

    huc natas adice septem,

    Ov. M. 6, 182.—
    B.
    Of a speaker, to add to what has already been said. —Constr. with acc. and inf. (only in Vell. and in the histt. after the Aug. per.):

    adiciens numquam defuturos raprores Italicae libertatis lupos,

    Vell. 2, 27, 2; so,

    adjecerat Tiberius non id tempus censurae nec defuturum corrigendi auctorem,

    Tac. A. 2, 33:

    adjecit in domo ejus venenum esse,

    id. ib. 4, 21.—Rarely followed by orat. directa:

    cum dixisset... adjecissetque: Si quid huic acciderit, etc.,

    Vell. 2, 32, 1.—With ut and subj., Liv. 2, 27.—
    C.
    In anctions, t. t., to add to a bid, to out-bid: liciti sunt usque adeo, quoad se efficere posse arbitrabantur;

    super adjecit Aeschrio,

    bid on, Cic. Verr. 2, 3, 33, § 77 B. and K.; but cf. Zumpt ad h. l.; Dig. 18, 2, 19.—
    D.
    In gen., in the Vulg. by Hebraism (cf.), to add to do, to do further: adjecit Dominus loqui, the Lord furthermore spake, Isa. 7, 10:

    non adiciet, ut resurgat,

    ib. 24, 20:

    adiciens dixit parabolam,

    ib. Luc. 19, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > adjicio

См. также в других словарях:

  • rogomme — [ rɔgɔm ] n. m. • rogum 1700; o. i. ♦ Vx et pop. Liqueur forte. ♢ Mod. et fam. VOIX DE ROGOMME : voix d ivrogne; voix enrouée et vulgaire. « Il cria : “Ohé ! Nana !” d une voix de rogomme » (Zola). ● rogomme nom masculin Populaire et vieux. Eau… …   Encyclopédie Universelle

  • ROGUS — Pyra, Bustum, quid differant, Servius docet: Pyrae est lignorum congeries: Rogus, cum ardere coeperit, dicitur; Bustum vero iam exustum vocatur, quasi bene ustum. Lex tamen XII. Tabb. sic habens, Rogum Bustumve novum, ne propius aedes alienas 60 …   Hofmann J. Lexicon universale

  • rogomme — (ro go m ) s. m. Terme populaire. Eau de vie ou autre liqueur forte. •   J avons pris la liberté, Dauphine, en fiolant l rogomme, De boire à votre santé, Sans oublier monsieur votre homme, Chans. pois. sur le mar. de M. le Dauphin, dans FR.… …   Dictionnaire de la Langue Française d'Émile Littré

  • COENA Feralis — apud Appuleium, Floridorum l. 4. Procul igitur faces abigerent; Procul ignes amolirentur; Cenam fcralem a tumulo ad mensam referrent: inter Veter. parentalia indigitata arnobio, l. 7. in his, Nam pulticulae, tura cum carnibus rapacium alimenta… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • CREMANDI Cadavera consuetudo — plures apud gentes olim recepta fuit; qui, quod in nobis divinum est, igneô velut hôc vehiculô caelestibus inferri putabant sedibus, subsidente terrâ. Apud Romanos L. Syllam auctorem habuit, qui metuens, ne idem sibi accideret, quod hosti suo C.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • LECTIS honestiores olim Romae efferebantur (In) — In LECTIS honestiores olim Romae efferebantur Propert. l. 4. Eleg. 7. v. 30. Iussisses lectum lentius ire tuum. Torum vocat Mart. 1. 8. Epigr. 44. v. 14. cuius Epigraphe ad Titullum, qui farciebatur papyro, scirpo et aliâ omni materiâ… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • MILVUS — ex accipitrum genere, magnitudine differunt. Notatum in his, rapacissimam et famelicam semper alitem nihil esculenti rapere unquam ex funerum ferculis, nec Olymipae ex ara. Ac ne ferentium quidem manibus, nisi lugubri municipiorum immolantium… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • SANDAPILA — feretrum mortuorum seu loculus, in quo plebeicrum corpora portabantur ad rogum. Nempe, honestiores Romae efferebantur in lectis, torum Martial. vocat l. 8. Epigr. 44. v. 14. qui farciebatur papyrô, scitpô, aliâque materiâ combustibili,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • VINUM — quô Auctore mortalibus sit monstratum, diximus paulo supra. Graecis id Oeneum, unde et οἴνου nomen, an Icarum, Italis Ianum, dedisse, refert Athenaeus, l. 15. uti et far: sed utrumque non tam potui aut cibo quam divino cultui et sacris… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ГЛАДИАТОРЫ —    • Gladiatōres.          Гладиаторские игры первоначально у этрусков были погребальными играми, заменившими собой человеческие жертвы в память умершего (Tertull. despect. 5, 6); но у римлян это значение вскоре исчезло перед удовольствием,… …   Реальный словарь классических древностей

  • Gladĭatoren — (v. lat. gladius, »Schwert«), bei den Römern Bezeichnung der Fechter, die in den Kampfspielen miteinander kämpften. Unter den Spielen zur Befriedigung der Schaulust des Volkes stand in der Gunst aller Klassen der Kampf von G. (munus gladiatorium) …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»