Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

recreatus

  • 1 recreo

    re-creo, āvī, ātum, āre, I) von neuem schaffen, -erschaffen, wieder erzeugen, lumen, Lucr.: carnes, Plin.: cremabit impios et recreabit, Lact. – poet., vitam, umschaffen (durch Ackerbau), Lucr.: ebenso homines, umschaften (durch viele Nahrung), Plaut. – II) wiederherstellen, wieder aufhelfen, physisch, politisch und geistig neu beleben, kräftigen, erfrischen, erquicken, genesen-, sich erholen machen, refl., se recreare und medial recreari = gleichs. neu geboren werden, wiedergeboren werden, sich erfrischen, sich erholen, genesen, a) physisch: alqm, Nep.: vires, von Speise u. Trank, Lucr. u. Plin.: voculae recreandae causā, Cic.: largo commeatu recreatus exercitus, Curt. – medial, recreari ex vulnere, Cic. u.a., ex vulneribus, Liv. – b) politisch: Siciliam, Nep.: provinciam afflictam et perditam erigere atque recr., Cic.: isto bello non recreatus neque restitutus, sed subactus oppressusque populus Romanus est, Cic.: medial, civitas recreatur, Cic.: res publica reviviscit et recreatur, Cic. – c) geistig: alqm, Cic.: reficere et r. mentem alcis, Cic.: animos, Caes., afflictos animos, Cic.: Romanis ab ultima desperatione recreatus est animus, Liv. – refl. u. medial, se colligere atque r., v. Geiste, Cic.: r. se ex magno timore, Cic.: paulum se ab illo timore, Auct. b. Afr.: m. Genet. loc., recreabar animi, Apul. met. 2, 11; vgl. 5, 22.

    lateinisch-deutsches > recreo

  • 2 recreo

    re-creo, āvī, ātum, āre, I) von neuem schaffen, -erschaffen, wieder erzeugen, lumen, Lucr.: carnes, Plin.: cremabit impios et recreabit, Lact. – poet., vitam, umschaffen (durch Ackerbau), Lucr.: ebenso homines, umschaften (durch viele Nahrung), Plaut. – II) wiederherstellen, wieder aufhelfen, physisch, politisch und geistig neu beleben, kräftigen, erfrischen, erquicken, genesen-, sich erholen machen, refl., se recreare und medial recreari = gleichs. neu geboren werden, wiedergeboren werden, sich erfrischen, sich erholen, genesen, a) physisch: alqm, Nep.: vires, von Speise u. Trank, Lucr. u. Plin.: voculae recreandae causā, Cic.: largo commeatu recreatus exercitus, Curt. – medial, recreari ex vulnere, Cic. u.a., ex vulneribus, Liv. – b) politisch: Siciliam, Nep.: provinciam afflictam et perditam erigere atque recr., Cic.: isto bello non recreatus neque restitutus, sed subactus oppressusque populus Romanus est, Cic.: medial, civitas recreatur, Cic.: res publica reviviscit et recreatur, Cic. – c) geistig: alqm, Cic.: reficere et r. mentem alcis, Cic.: animos, Caes., afflictos animos, Cic.: Romanis ab ultima desperatione recreatus est animus, Liv. – refl. u. medial, se colligere atque r., v. Geiste, Cic.: r. se ex magno timore, Cic.: paulum se ab illo timore, Auct. b. Afr.: m. Genet. loc., recreabar animi, Apul. met. 2, 11; vgl. 5, 22.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > recreo

  • 3 recreo

    rĕ-crĕo, āvi, ātum, v. a., to make or create anew, to remake, reproduce, restore, renew (very rare;

    syn.: reficio, reparo): lumen,

    Lucr. 5, 759; 5, 277; cf. id. 5, 323:

    carnes,

    Plin. 34, 15, 46, § 155. — Poet.: Athenae recreaverunt vitam legesque rogarunt, transformed, reformed life (by agriculture), Lucr. 6, 3; Lact. 7, 21; Sedul. 4, 289; cf.

    , of baptism,

    Paul. Nol. C. 21, 465; and, jocosely: illic homo homines non alit, verum educat Recreatque, he does not merely feed men, but fattens and transforms them (by much eating), Plaut. Men. 1, 1, 23. —
    II.
    In gen., to restore to a good condition, to revive, refresh, recruit, invigorate in body or mind; and, mid., to become refreshed or recruited, to recover, revive (freq. and class.; syn.: reficio, relevo, erigo, confirmo).
    A.
    In body: propterea capitur cibus, ut suffulciat artus Et recreet vires interdatus, Lucr. 4, 868; cf. Plin. 12, 1, 2, § 4:

    voculam,

    Cic. Att. 2, 23, 1:

    ex vulnere,

    id. Inv. 2, 51, 154; Liv. 29, 18:

    ex gravi morbo,

    Cic. Red. ad Quir. 1, 4:

    aspectu smaragdi recreatur acies,

    Plin. 37, 5, 16, § 63:

    lassitudines,

    id. 22, 13, 15, § 32; cf.

    defectionem,

    Tac. A. 6, 50:

    leni vento umerum,

    Hor. C. 3, 20, 13:

    arbor aestivā recreatur aurā,

    id. ib. 1, 22, 18:

    tenuatum corpus,

    id. S. 2, 2, 84:

    potorem squillis,

    id. ib. 2, 4, 58:

    semivivum ex acie elatum,

    Nep. Eum. 4, 4:

    fessos maniplos,

    Sil. 17, 194.—
    B.
    In mind:

    quae (litterae) mihi quiddam quasi animulae restillarunt: recreatum enim me non queo dicere,

    revivified, Cic. Att. 9, 7, 1:

    reficere et recreare mentem,

    id. Planc. 1, 2;

    so coupled with reficere,

    id. Mil. 1, 2; cf.:

    (discipulus) mutatione recreabitur sicut in cibis, quorum diversitate reficitur stomachus,

    Quint. 1, 12, 5:

    afflictum erexit, perditumque recreavit,

    restored again to life, Cic. Imp. Pomp. 9, 23; cf.:

    provinciam afflictam, et perditam erigere atque recreare,

    id. Verr. 2, 3, 91, § 212:

    ego recreavi afflictos animos bonorum,

    id. Att. 1, 16, 8:

    res publica revirescat et recreetur,

    id. Fam. 6, 10, 5:

    non recreatus neque restitutus populus,

    id. Rosc. Am. 47, 137:

    recreatur civitas,

    id. Rep. 1, 44, 68:

    (animus) cum se collegit atque recreavit,

    has recovered itself, id. Tusc. 1, 24, 58:

    litteris sustentor et recreor,

    id. Att. 4, 10, 1:

    Caesarem Pierio recreatis antro,

    Hor. C. 3, 4, 40: spatium interponendum ad recreandos animos, * Caes. B. C. 3, 74 fin. et saep.:

    se ex magno timore,

    Cic. Cat. 3, 4, 8:

    recreatus ex metu mortis,

    id. Verr. 2, 5, 61, § 160:

    ab hoc maerore recreari,

    id. Att. 12, 14, 2: se ab illo tumore, Auct. B. Alex. 37 fin.:

    veritas debilitata tandem aequitate talium virorum recreëtur,

    Cic. Quint. 2, 4.—With gen.:

    recreatur animi,

    App. M. 2, p. 119, 37; 5, p. 168, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > recreo

  • 4 recreo

    re-creo, āvī, ātum, āre
    1) воссоздавать, воспроизводить, обновлять ( aliquid Lcr)
    2) переделывать, преобразовывать ( vitam Lcr)
    3)
    а) восстанавливать, подкреплять, освежать ( vires Lcr)
    б) укреплять, ободрять (afflictum animum C; mentem C)
    4)
    se r. или pass. recreari — оправляться (ex или a timore C, bAfr); выздоравливать ( e morbo C); возрождаться, вновь крепнуть (res publica recreatur C); отдыхать, приходить в себя ( litteris sustentari et recreari C)

    Латинско-русский словарь > recreo

  • 5 morbus

    morbus, ī, m. (zu morior; als Grundform *morodho-s, was sterben macht), die Krankheit, I) physische: a) leb. Wesen: gravis, levis, Cels.: longinquus, Liv., od. longus, Liv. u. Cels., Ggstz. acutus, Cels.: insanabilis, Cic.: inexplicabilis, Plin. ep.: irremediabilis, Salv.: impudicus, Vitr.: articularis, Gicht, Plin. u.a.: maior, Cels. u. Apul.: m. comitialis, die Epilepsie, Cels.: dass. caducus, Apul., od. divinus, Apul., od. sacer, Lucan.: regius od. arquatus, die Gelbsucht, Cels.: gravis et periculosus, Liv.: perniciosior, Cic.: peniciosissimus, Veget. mil.: pernicialis, Liv.: mortifer, Cic.: morbi viriles, Sen. – morbo affectus (befallen), Gell.: aeger morbo gravi od. gravi et periculoso, Liv., gravi corporis morbo Tac.: diutinis morbis aegra corpora, Liv.: homo miser et cum corporis morbo tum animi dolore confectus, Cic. – morbi ingruunt, Curt., ingruunt in agrestes, Liv., ingruunt universis populis, Plin.: vulgati contactu in homines morbi, Liv.: stranguriae morbum contrahere, Plin.: contrahere morbum ex dolore od. ex aegritudine, Iustin.: perniciosissimus morbus nascitur, Veget. mil.: morbum nancisci, Nep.: in morbum cadere od. incĭdere od. delabi, Cic.: in morbum de integro incĭdere einen Rückfall bekommen, Cic.: implicari morbo, Caes., od. in morbum, Nep.: gravi morbo afflictari, Liv.: morbo corripi, s. cor-ripiono. I, 2, d: morbo opprimi, Cic.: vi morbi opprimi, Cic.: uno genere morbi affligi, Cic.: in morbo esse, Cic.: morbo laborare, Cic.: morbo gravi et mortifero affectum esse, Cic.: morbo conflictari, Nep.: mortifero morbo urgeri, Cic.: morbo decedere, mit Tode abgehen (sterben), Eutr.: u. so morbo aquae intercutis, Suet.: morbo perire, Nep., od. mori, Nep. u. Liv.: hoc morbo mori, Cic.: morbo absumi od. confici, Sall.: levare alci morbum, Plaut.: morbum depellere, Cic.: morbo levari, Cic.: ex morbo evadere, Cic.: ex morbo convalescere, Cic.: assurgere ex morbo, Liv., e gravi corporis morbo, Tac.: e gravi morbo recreari, Cic.: nondum ex longinquitate gravissimi morbi recreatus, Cic.: defunctā civitate plurimorum morbis, paucis funeribus, Liv.: a morbo valui, ab animo aeger fui, Plaut. – morbum simulare, sich krank stellen, Cic. – alci morbum optare, Sen., precari, Cic. – in morbo consumat, möge er es (das Geld) in Krankheit aufzehren, eine Verwünschungsformel, Sen. de ben. 4, 39, 2. – b) die Krankheit der Bäume u. Pflanzen, infestantur et arbores morbis, Plin. 17, 216 (vgl. ibid. § 218 u. 224). – c) personif. als Gottheit, Sen. Herc. fur. 694: im Plur., Verg. Aen. 6, 275. Claud. VI. cons. Hon. 323. – II) (wie νόσος) die geistige Krankheit, a) Verdruß, Kummer, id illi morbo, id illi seniost, darüber wird sie verdrießlich u. mürrisch, Plaut. truc. 466: si in te aegrotant artes antiquae tuae, omnibus amicis morbum tu incuties gravem, ut te videre audireque aegroti sient, Plaut. trin. 72 sqq. – b) die Leidenschaft, Sucht, krankhafte Leidenschaft (Liebhaberei), animi morbi (Seelenkrankheiten) sunt cupiditates immensae et inanes divitiarum, gloriae etc., Cic. de fin. 1, 59: venio nunc ad istius, quem ad modum ipse appellat, studium, ut amici eius, morbum (krankhafte Passion) et insaniam (rasende Leidenschaft), Cic. Verr. 4, 1: ut ad meum te morbum vocem, Sen. exc. contr. 3. praef. § 10: morbo proditor, ein Verräter aus Passion, Vell. 2, 83, 1. – auch von unreiner Leidenschaft, Wollust der Verschnittenen, turpium virorum, Hor. carm. 1, 37, 10.

    lateinisch-deutsches > morbus

  • 6 odor

    odor, ōris, m. (zu griech. οζω, οδωδα, ὀσμή), der Geruch, I) eig. u. bildl.: 1) eig., Cic.: odorem trahere naribus, Phaedr. – Insbes., a) der ( üble) Geruch, Gestank, Sall., Verg. u.a. – b) der Wohlgeruch, Duft, Verg. u. Hor. – c) übtr., der Dampf, Dunst, ater, Verg.: insolitus, Liv.: culinarum fumantium, Sen. – 2) übtr., die Witterung einer Sache, Vermutung, Ahnung, odore aliquo legum recreatus, Anhauch, Cic.: est non nullus odor dictaturae, man munkelt von einer D., Cic.: qui quodam odore suspicionis Stalenum corruptum esse sensisset, der davon schon einigen Wind hatte u. den Verdacht hegte, daß usw., Cic. – II) meton.: I) Wohlgeruch = Räucherwerk, Assyrius odor, Catull.: Arabius odor (Weihrauch), Plaut.: tus exiguum et odoris unius glebula, Arnob.: fumat ara multo odore (Weihrauch), Hor.: attrib., unguen odor, Apul. flor. 19. p. 33, 2 Kr. – Plur. = wohlriechende Spezereien, Gewürze, wohlriechende Wasser, Salben, Balsame (griech. φάρμακα), unguenta atque odores, Plaut.: tus et odores, Hor.: coquere odores, Sen.: incendere odores, Cic.: Poppaeae corpus differtum odoribus conditur, Tac.: mercator, qui odores ac purpuras portabat, Sen. – 2) der Geruchsinn ( neben auditus, tactus, gustatus), Cornif. rhet. 2, 8. Ambros. in Luc. 7. § 140. – / Archaist. Nbf. odōs, ōris, m., Plaut. capt. 815; Curc. 105; Pseud. 841 u. 842. Sall. Iug. 44, 4 (aber Lucr. 6, 952 jetzt odor).

    lateinisch-deutsches > odor

  • 7 renascor

    re-nāscor, nātus sum, nāscī, wieder wachsen, wieder geboren werden, wieder entstehen (erstehen), I) eig.: pinnae renascuntur, Cic.: Samius (Pythagoras) posse renasci nos putat, Ov.: Phoenix renascitur ex se, Plin.: renascitur dens, Plin.: ut revixisse aut renatum (neu geboren) sibi quisque Scipionem imperatorem dicat, Liv. – II) übtr.: a) v. Konkr.: ab secunda origine velut ab stirpibus laetius feraciusque renata urbs, Liv.: Tyros post excidium renata, Curt.: alio renascitur orbe (Lycus fluvius), kommt wieder hervor, Ov.: Archibucolus taurobolio criobolioque in aeternum renatus, Corp. inscr. Lat. 6, 510. lin. 19. – b) v. Abstr.: principium exstinctum ab alio renascitur, Cic.: bellum istuc renatum, Cic.: (tribunatus plebis) brevi tempore nescio quo pacto recreatus multoque taetrior et foedior renatus est, Cic.: Troiae renascens fortuna, Hor.: annus semper renascens, Plin.: renascitur aurea aetas, Calp.

    lateinisch-deutsches > renascor

  • 8 subigo

    subigo, ēgi, āctum, ere (sub u. ago), untertreiben, I) unter etwas hintreiben, unter od. nach etwas hinauftreiben, 1) eig.: sues in umbrosum locum, Varro: celsos sonipedes iugo, unter das J. treiben, anjochen, Sen. poët.; u. (im Bilde) Graecos vincere et sub iugum Macedonici imperii subigere, Iustin. – naves ad castellum, Liv.: classem ad moenia, Sil. – saxum contra ardua montis, Sil.: frondosum apicem ad sidera, Sil. – adverso flumine lembum remigio, hinaufarbeiten = rudern, Verg.: u. so bl. ratem conto, stromaufwärts treiben, Verg.: u. inde naves in flumine Vulturno comprehensas subigi ad id quod iam ante praesidii causā fecerat castellum iussit, Liv.

    2) übtr., in od. zu etw. gegen seinen Willen durch äußere oder innere Nötigung hindrängen, vermögen, dazu bringen, zwingen, a) in einen Zustand, eine Lage: plerique omnes subiguntur sub suum (st. eius) iudicium, Naev. bell. Pun. fr. inc. 7 (p. 18 Vaklen). – gew. m. ad od. in u. Akk., Volscos ad deditionem, Liv.: nos ad necessitatem dedendi res, Liv.: hostes in deditionem, Curt.: post tot urbes vi captas aut metu subactas in deditionem, Liv. Vgl. Drak. Liv. 9, 41, 3. – b) zu einem Tun od. Lassen, mit folg. Infin. od. Acc. u. Infin., vis subigit verum fateri, Plaut.: meā vi subacta est facere, Plaut.: glebas subigas (me) proscindere ferro, Lucil. fr.: Tarquiniensem metu subegerat frumentum exercitui praebere, Liv.: subigitque fateri, quae etc., Verg.: aut metus aut iniuria te subegit, genus poenae novum decernere, Sall.: ambitio multos mortales falsos fieri subegit, Sall. Vgl. Dietsch Sall. Cat. 10, 5. Otto Tac. ann. 1, 39. A. 16. Drak. Sil. 1, 635. – m. folg. ut u. Konj., nec tu me quidem umquam subiges redditum, ut reddam tibi, Plaut.: haec verba subigunt me, uti mores barbaros discam, Plaut.: necessitas me subigit, ut te rogitem, Plaut.: ut ederet socios, subigi non potuit, Tac.: ut relinquant patriam atque cives, nullam vim umquam subacturam, Liv. – absol., nam eum pater eius subegit, Plaut.: non meā culpā saepe ad vos oratum mitto, sed vis Iugurthae subigit, Sall.: metu subactus Romulo rem aperit, Liv.: multitudine periclitantium subactus, sich gedrungen fühlend, Tac.: insidiis subactus, durch verräterischen Angriff dazu gedrängt, Verg.

    II) prägn., wie κατεργάζομαι, niederarbeiten, 1) eig.: zerarbeiten, durcharbeiten, aufarbeiten, zurechtarbeiten, corium pilis, Cato: carnem in ipsis pecudum ferarumque coriis manibus pedibusque, mürbe machen, Mela: in cote secures, abreiben, schärfen, Verg.: parietes candelā linteisque puris, bohnen, Vitr.: pressā manu terga, tüchtig abreiben, Colum.: digitis opus, glatt streichen, schlichten, Ov.: pontum remis, aufwühlen, Val. Flacc. – So nun bes.: a) den Boden durcharbeiten, aufarbeiten, aufgraben, auf lockern, terrae solum, Lucr.: terram, Sen. u. Lact.: segetes aratris, Cic. fr.: agrum bipalio, Colum.: terras fissione glebarum, Cic.: humus subacta atque pura, Cic.: terrae gremium mollitum atque subactum, Cic.: scrobes subactae, aufgelockerte, lockere, Verg. Vgl. Moser Cic. de legg. 2, 45. p. 300. – b) eine Masse kneten, farinam, Cato: lutum inter manus, farinam calcibus, Mela: panem, Plin. – c) einen Stoff mit einer Flüssigkeit zurechtmachen, anmachen, abkochen, farina ex aqua frigida subacta, Cels.: calx ex oleo subacta, Vitr.: rosae folia ex passo (Rosinenwein) subacta, Cels. – d) im obszönen Sinne = unterkriegen, ancillam, Auson. epigr. 142, 2; vgl. (im Doppelsinne mit no. 2, c) Suet. Caes. 49, 4.

    2) übtr.: a) zähmend, bildend zurechtarbeiten = α) Tiere zähmen, schulen, vitulos, Colum.: crocodilos, Solin.: belua facilis ad subigendum, Cic. – β) Menschen usw., tüchtig (gründlich) durchbilden, einüben, schulen, ipsi a pueris eruditi artibus militiae, tot subacti atque durati bellis, Liv.: alci rei consuetudine aures populi, durch G. für etwas heranbilden, Varro LL.: im Bilde, subacto mihi ingenio opus est, ut agro non semel arato, sed novato et iterato, Cic. de or. 2, 131. – b) jmd. physisch od. moralisch hart mitnehmen, mürbe machen, beugen, niederbeugen, vexari et subigi multo acrius (militem Romanum) quam Veientes, Liv.: victi malis subactique bello, Liv.: Cimbri et Teutoni simili inopiā subacti, Caes.: non adversa res ingentem eorum animum subegit, quin, quae virtute ceperant, simul cum anima retinerent, Ps. Sall. de rep. 2, 10, 7. – absol., mors amici subigit, Acc. tr. 316. – c) ein Volk, einen Staat, ein Land durch Waffengewalt unterkriegen, unterjochen, knechten, zu Paaren treiben, Priami patriam Pergamum armis equis exercitu, Plaut.: dimidiam partem nationum usque omnium intra viginti dies, Plaut.: populos armis, Cic.: omnes gentes Hispaniae bello, Nep.: isto bello non recreatus (wiedergeboren) neque restitutus, sed subactus (geknechtet) oppressusque populus Romanus est, Cic.: reges magni bello domiti, nationes ferae et populi ingentes vi subacti, Sall.: u. so bl. sub. maximas bellicosissimasque gentes, Nep.: urbes atque nationes, Sall.: verb. ipsos vincere ac subigere, Cic.: Galliam devincere subigereque, Hirt. b.G. – Partiz. subst., victi ac subacti, Cic. Font. 26 (36).

    lateinisch-deutsches > subigo

  • 9 schaffen

    schaffen, I) hervorbringen: creare. procreare (etwas außer sich, was vorher noch nicht da war, hervorbringen). – parĕre (eig. gebären; dann bildl. = erfinden, ausdenken). – fingere (bilden, gestalten, bes. von bildenden Künstlern; dann übh. = erdenken, aussinnen). – facere. efficere (zuwege bringen). – Wörter sch., verba parĕre od. fabricari od. fingere od. gignere et facere: neue Wörter sch., verba novare: für neue Begriffe neue Wörter sch., nova nomina novis rebus imponere: sterblich geschaffen sein, mortalem natum esse. – zu od. für etw. wie geschaffen (von Natur geeignet), ad alqd od. bl. alci rei natus; ad alqd factus (wie gemacht); verb. ad alqd natus aptusque od. natus atque aptus: gleichsam wie neu geschaffen, recreatus (v. Erschöpften). – neu geschaffene Ehrenstellen, honores novi generis. – der schaffende Geist, ingenium. – II) besorgen etc.: afferre. apportare (herbeibringen). – parare. comparare (anschaffen). – conficere. efficere (zusam menbringen, aufbringen, z.B. pecuniam, argentum). – expedire (ausmitteln, Rat zu etwas schaffen, z.B. pecunias). – wohin sch., portare, deportare ad m. Akk.; comportare in od. ad alqm locum; importare in alqm locum (in einen Ort); transferre od. transportare od. transvehere alqo (nach einem Ort hinüber; u. zwar transv. fahrend): von einem Ort wohin sch., ab alqo loco transferre od. portare od. deportare alqo; comportare ex alqo loco in od. ad alqm locum. – jmdm. Hilfe sch., alci auxilium afferre: jmdm. Ruhe sch., otium alci parare. – III) arbeiten, tun: was hast du hier zu schaffen? quid tibi hic est negotii?: ich habe nichts mit dir zu schaffen, will nichts mit dir zu sch. haben, mihi tecum nihil rei est; nihil te utor: was habe ich mit dir zu schaffen? quid mihi tecum est?: mit etw. nichts mehr zu sch. haben, alqā re defungi od. defunctum esse (von etw. loskommen od. losgekommen sein, z.B. ut omni concitatione populari [demagogischen Umtrieben] defungerer): mit jmd. nichts zu sch. haben wollen, alcis aditum sermonemque defugere (jmds. Umgang meiden). – jmdm. zu sch. machen, alci negotium facessere od. exhibere (jmdm. Schwierigkeiten in den Weg legen, v. Pers. u. Dingen); alci molestiam exhibere (jmdm. Unannehmlichkeiten verursachen); alqm fatigare (jmd. müde, mürbe machen); alqm exercere (jmd. in Tätigkeit erhalten, v. Pers. u. Dingen); alqm torquere (jmd. quälen, ihm lästig sein, v. Dingen). – sich mit etw. zu schaffen machen, agendum sibi alqd sumere.

    deutsch-lateinisches > schaffen

  • 10 morbus

    morbus, ī, m. (zu morior; als Grundform *morodho- s, was sterben macht), die Krankheit, I) physische: a) leb. Wesen: gravis, levis, Cels.: longinquus, Liv., od. longus, Liv. u. Cels., Ggstz. acutus, Cels.: insanabilis, Cic.: inexplicabilis, Plin. ep.: irremediabilis, Salv.: impudicus, Vitr.: articularis, Gicht, Plin. u.a.: maior, Cels. u. Apul.: m. comitialis, die Epilepsie, Cels.: dass. caducus, Apul., od. divinus, Apul., od. sacer, Lucan.: regius od. arquatus, die Gelbsucht, Cels.: gravis et periculosus, Liv.: perniciosior, Cic.: peniciosissimus, Veget. mil.: pernicialis, Liv.: mortifer, Cic.: morbi viriles, Sen. – morbo affectus (befallen), Gell.: aeger morbo gravi od. gravi et periculoso, Liv., gravi corporis morbo Tac.: diutinis morbis aegra corpora, Liv.: homo miser et cum corporis morbo tum animi dolore confectus, Cic. – morbi ingruunt, Curt., ingruunt in agrestes, Liv., ingruunt universis populis, Plin.: vulgati contactu in homines morbi, Liv.: stranguriae morbum contrahere, Plin.: contrahere morbum ex dolore od. ex aegritudine, Iustin.: perniciosissimus morbus nascitur, Veget. mil.: morbum nancisci, Nep.: in morbum cadere od. incĭdere od. delabi, Cic.: in morbum de integro incĭdere einen Rückfall bekommen, Cic.: implicari morbo, Caes., od. in morbum, Nep.: gravi morbo afflictari, Liv.: morbo corripi, s. corripio no. I, 2, d: morbo opprimi, Cic.: vi morbi op-
    ————
    primi, Cic.: uno genere morbi affligi, Cic.: in morbo esse, Cic.: morbo laborare, Cic.: morbo gravi et mortifero affectum esse, Cic.: morbo conflictari, Nep.: mortifero morbo urgeri, Cic.: morbo decedere, mit Tode abgehen (sterben), Eutr.: u. so morbo aquae intercutis, Suet.: morbo perire, Nep., od. mori, Nep. u. Liv.: hoc morbo mori, Cic.: morbo absumi od. confici, Sall.: levare alci morbum, Plaut.: morbum depellere, Cic.: morbo levari, Cic.: ex morbo evadere, Cic.: ex morbo convalescere, Cic.: assurgere ex morbo, Liv., e gravi corporis morbo, Tac.: e gravi morbo recreari, Cic.: nondum ex longinquitate gravissimi morbi recreatus, Cic.: defunctā civitate plurimorum morbis, paucis funeribus, Liv.: a morbo valui, ab animo aeger fui, Plaut. – morbum simulare, sich krank stellen, Cic. – alci morbum optare, Sen., precari, Cic. – in morbo consumat, möge er es (das Geld) in Krankheit aufzehren, eine Verwünschungsformel, Sen. de ben. 4, 39, 2. – b) die Krankheit der Bäume u. Pflanzen, infestantur et arbores morbis, Plin. 17, 216 (vgl. ibid. § 218 u. 224). – c) personif. als Gottheit, Sen. Herc. fur. 694: im Plur., Verg. Aen. 6, 275. Claud. VI. cons. Hon. 323. – II) (wie νόσος) die geistige Krankheit, a) Verdruß, Kummer, id illi morbo, id illi seniost, darüber wird sie verdrießlich u. mürrisch, Plaut. truc. 466: si in te aegrotant artes antiquae tuae, omnibus amicis morbum tu incuties gra-
    ————
    vem, ut te videre audireque aegroti sient, Plaut. trin. 72 sqq. – b) die Leidenschaft, Sucht, krankhafte Leidenschaft (Liebhaberei), animi morbi (Seelenkrankheiten) sunt cupiditates immensae et inanes divitiarum, gloriae etc., Cic. de fin. 1, 59: venio nunc ad istius, quem ad modum ipse appellat, studium, ut amici eius, morbum (krankhafte Passion) et insaniam (rasende Leidenschaft), Cic. Verr. 4, 1: ut ad meum te morbum vocem, Sen. exc. contr. 3. praef. § 10: morbo proditor, ein Verräter aus Passion, Vell. 2, 83, 1. – auch von unreiner Leidenschaft, Wollust der Verschnittenen, turpium virorum, Hor. carm. 1, 37, 10.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > morbus

  • 11 odor

    odor, ōris, m. (zu griech. οζω, οδωδα, ὀσμή), der Geruch, I) eig. u. bildl.: 1) eig., Cic.: odorem trahere naribus, Phaedr. – Insbes., a) der ( üble) Geruch, Gestank, Sall., Verg. u.a. – b) der Wohlgeruch, Duft, Verg. u. Hor. – c) übtr., der Dampf, Dunst, ater, Verg.: insolitus, Liv.: culinarum fumantium, Sen. – 2) übtr., die Witterung einer Sache, Vermutung, Ahnung, odore aliquo legum recreatus, Anhauch, Cic.: est non nullus odor dictaturae, man munkelt von einer D., Cic.: qui quodam odore suspicionis Stalenum corruptum esse sensisset, der davon schon einigen Wind hatte u. den Verdacht hegte, daß usw., Cic. – II) meton.: I) Wohlgeruch = Räucherwerk, Assyrius odor, Catull.: Arabius odor (Weihrauch), Plaut.: tus exiguum et odoris unius glebula, Arnob.: fumat ara multo odore (Weihrauch), Hor.: attrib., unguen odor, Apul. flor. 19. p. 33, 2 Kr. – Plur. = wohlriechende Spezereien, Gewürze, wohlriechende Wasser, Salben, Balsame (griech. φάρμακα), unguenta atque odores, Plaut.: tus et odores, Hor.: coquere odores, Sen.: incendere odores, Cic.: Poppaeae corpus differtum odoribus conditur, Tac.: mercator, qui odores ac purpuras portabat, Sen. – 2) der Geruchsinn ( neben auditus, tactus, gustatus), Cornif. rhet. 2, 8. Ambros. in Luc. 7. § 140. – Archaist. Nbf. odōs, ōris, m., Plaut. capt. 815; Curc. 105; Pseud. 841 u. 842. Sall.
    ————
    Iug. 44, 4 (aber Lucr. 6, 952 jetzt odor).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > odor

  • 12 renascor

    re-nāscor, nātus sum, nāscī, wieder wachsen, wieder geboren werden, wieder entstehen (erstehen), I) eig.: pinnae renascuntur, Cic.: Samius (Pythagoras) posse renasci nos putat, Ov.: Phoenix renascitur ex se, Plin.: renascitur dens, Plin.: ut revixisse aut renatum (neu geboren) sibi quisque Scipionem imperatorem dicat, Liv. – II) übtr.: a) v. Konkr.: ab secunda origine velut ab stirpibus laetius feraciusque renata urbs, Liv.: Tyros post excidium renata, Curt.: alio renascitur orbe (Lycus fluvius), kommt wieder hervor, Ov.: Archibucolus taurobolio criobolioque in aeternum renatus, Corp. inscr. Lat. 6, 510. lin. 19. – b) v. Abstr.: principium exstinctum ab alio renascitur, Cic.: bellum istuc renatum, Cic.: (tribunatus plebis) brevi tempore nescio quo pacto recreatus multoque taetrior et foedior renatus est, Cic.: Troiae renascens fortuna, Hor.: annus semper renascens, Plin.: renascitur aurea aetas, Calp.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > renascor

  • 13 subigo

    subigo, ēgi, āctum, ere (sub u. ago), untertreiben, I) unter etwas hintreiben, unter od. nach etwas hinauftreiben, 1) eig.: sues in umbrosum locum, Varro: celsos sonipedes iugo, unter das J. treiben, anjochen, Sen. poët.; u. (im Bilde) Graecos vincere et sub iugum Macedonici imperii subigere, Iustin. – naves ad castellum, Liv.: classem ad moenia, Sil. – saxum contra ardua montis, Sil.: frondosum apicem ad sidera, Sil. – adverso flumine lembum remigio, hinaufarbeiten = rudern, Verg.: u. so bl. ratem conto, stromaufwärts treiben, Verg.: u. inde naves in flumine Vulturno comprehensas subigi ad id quod iam ante praesidii causā fecerat castellum iussit, Liv.
    2) übtr., in od. zu etw. gegen seinen Willen durch äußere oder innere Nötigung hindrängen, vermögen, dazu bringen, zwingen, a) in einen Zustand, eine Lage: plerique omnes subiguntur sub suum (st. eius) iudicium, Naev. bell. Pun. fr. inc. 7 (p. 18 Vaklen). – gew. m. ad od. in u. Akk., Volscos ad deditionem, Liv.: nos ad necessitatem dedendi res, Liv.: hostes in deditionem, Curt.: post tot urbes vi captas aut metu subactas in deditionem, Liv. Vgl. Drak. Liv. 9, 41, 3. – b) zu einem Tun od. Lassen, mit folg. Infin. od. Acc. u. Infin., vis subigit verum fateri, Plaut.: meā vi subacta est facere, Plaut.: glebas subigas (me) proscindere ferro, Lucil. fr.: Tarquiniensem metu subege-
    ————
    rat frumentum exercitui praebere, Liv.: subigitque fateri, quae etc., Verg.: aut metus aut iniuria te subegit, genus poenae novum decernere, Sall.: ambitio multos mortales falsos fieri subegit, Sall. Vgl. Dietsch Sall. Cat. 10, 5. Otto Tac. ann. 1, 39. A. 16. Drak. Sil. 1, 635. – m. folg. ut u. Konj., nec tu me quidem umquam subiges redditum, ut reddam tibi, Plaut.: haec verba subigunt me, uti mores barbaros discam, Plaut.: necessitas me subigit, ut te rogitem, Plaut.: ut ederet socios, subigi non potuit, Tac.: ut relinquant patriam atque cives, nullam vim umquam subacturam, Liv. – absol., nam eum pater eius subegit, Plaut.: non meā culpā saepe ad vos oratum mitto, sed vis Iugurthae subigit, Sall.: metu subactus Romulo rem aperit, Liv.: multitudine periclitantium subactus, sich gedrungen fühlend, Tac.: insidiis subactus, durch verräterischen Angriff dazu gedrängt, Verg.
    II) prägn., wie κατεργάζομαι, niederarbeiten, 1) eig.: zerarbeiten, durcharbeiten, aufarbeiten, zurechtarbeiten, corium pilis, Cato: carnem in ipsis pecudum ferarumque coriis manibus pedibusque, mürbe machen, Mela: in cote secures, abreiben, schärfen, Verg.: parietes candelā linteisque puris, bohnen, Vitr.: pressā manu terga, tüchtig abreiben, Colum.: digitis opus, glatt streichen, schlichten, Ov.: pontum remis, aufwühlen, Val. Flacc. – So nun bes.: a) den Boden durcharbeiten, aufarbeiten, aufgraben, auf-
    ————
    lockern, terrae solum, Lucr.: terram, Sen. u. Lact.: segetes aratris, Cic. fr.: agrum bipalio, Colum.: terras fissione glebarum, Cic.: humus subacta atque pura, Cic.: terrae gremium mollitum atque subactum, Cic.: scrobes subactae, aufgelockerte, lockere, Verg. Vgl. Moser Cic. de legg. 2, 45. p. 300. – b) eine Masse kneten, farinam, Cato: lutum inter manus, farinam calcibus, Mela: panem, Plin. – c) einen Stoff mit einer Flüssigkeit zurechtmachen, anmachen, abkochen, farina ex aqua frigida subacta, Cels.: calx ex oleo subacta, Vitr.: rosae folia ex passo (Rosinenwein) subacta, Cels. – d) im obszönen Sinne = unterkriegen, ancillam, Auson. epigr. 142, 2; vgl. (im Doppelsinne mit no. 2, c) Suet. Caes. 49, 4.
    2) übtr.: a) zähmend, bildend zurechtarbeiten = α) Tiere zähmen, schulen, vitulos, Colum.: crocodilos, Solin.: belua facilis ad subigendum, Cic. – β) Menschen usw., tüchtig (gründlich) durchbilden, einüben, schulen, ipsi a pueris eruditi artibus militiae, tot subacti atque durati bellis, Liv.: alci rei consuetudine aures populi, durch G. für etwas heranbilden, Varro LL.: im Bilde, subacto mihi ingenio opus est, ut agro non semel arato, sed novato et iterato, Cic. de or. 2, 131. – b) jmd. physisch od. moralisch hart mitnehmen, mürbe machen, beugen, niederbeugen, vexari et subigi multo acrius (militem Romanum) quam Veientes, Liv.: victi malis subactique
    ————
    bello, Liv.: Cimbri et Teutoni simili inopiā subacti, Caes.: non adversa res ingentem eorum animum subegit, quin, quae virtute ceperant, simul cum anima retinerent, Ps. Sall. de rep. 2, 10, 7. – absol., mors amici subigit, Acc. tr. 316. – c) ein Volk, einen Staat, ein Land durch Waffengewalt unterkriegen, unterjochen, knechten, zu Paaren treiben, Priami patriam Pergamum armis equis exercitu, Plaut.: dimidiam partem nationum usque omnium intra viginti dies, Plaut.: populos armis, Cic.: omnes gentes Hispaniae bello, Nep.: isto bello non recreatus (wiedergeboren) neque restitutus, sed subactus (geknechtet) oppressusque populus Romanus est, Cic.: reges magni bello domiti, nationes ferae et populi ingentes vi subacti, Sall.: u. so bl. sub. maximas bellicosissimasque gentes, Nep.: urbes atque nationes, Sall.: verb. ipsos vincere ac subigere, Cic.: Galliam devincere subigereque, Hirt. b.G. – Partiz. subst., victi ac subacti, Cic. Font. 26 (36).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > subigo

  • 14 ex or (only before consonants) ē

        ex or (only before consonants) ē    praep. with abl, out of, from within (opp. in).    I. In space, out of, from: signa ex urbe tollere: solem e mundo tollere: ex hoc fonticulo tantumdem sumere, H.: ex Aethiopiā Ancillula, T.: ex urbe sicarii: eius ex Africā reditus: ex Hispaniā quidam, Cs.: puer ex aulā, H.—From, down from, from off: ex speluncā saxum in crura eius incidisse: equestribus proeliis saepe ex equis desiliunt, from horseback, Cs.: cecidisse ex equo dicitur.—Up from, above, out of: collis paululum ex planitie editus, Cs.: globum terrae eminentem e mari.—In gen., from, down from, at, in, upon: ex cruce Italiam cernere: ex equo pugnare: ex loco superiore conspicatus, etc., Cs.: ex hoc loco verba fecisti: ex vinculis causam dicere, L.— Esp., in adverbial phrases: ex itinere, on the march, without halting, S.: ex fugā, during the flight, Cs.: portus ex adverso urbi positus, opposite, L.: erat e regione oppidi collis, over against, Cs.: ex omni parte perfectum, entirely: aliquā ex parte incommodis mederi, in some measure: impetūs ex maximā parte servorum: e vestigio, suddenly.—    II. In time, of succession, from, immediately after, directly after, after, following: Cotta ex consulatu est profectus in Galliam: tanta vilitas annonae ex inopiā consecuta est: ex magnis rupibus nactus planitem, Cs.: Aliam rem ex aliā cogitare, T.: alia ex aliis iniquiora postulando, L.: diem ex die exspectabam, day after day.—Of duration, from... onward, from, since, beginning at: ex eā die ad hanc diem: ex eo die, quo, etc.: ex certo tempore, after a fixed date: ex aeterno tempore: Motum ex Metello consule (bellum), H.: octavus annus est, ex quo, etc., since, Ta.: Romae vereor ne ex Kal. Ian. magni tumultūs sint, after. —With the notion of escape or relief, from and after, from: se ex labore reficere, Cs.: ex illo metu mortis recreatus: animus ex miseriis requievit, S. — Esp., in phrases: ex tempore effutire, off hand, without reflection: ex meo tempore, for my convenience: in quibus (quaestionibus) ex tempore officium quaeritur, according to circumstances: ex intervallo consequi, after a while: ex tempore aliquo.—    III. Fig., of the point of departure, away from, from, out of, of: amicitiam e vitā tollunt: e fundo eiectus, dispossessed of: agro ex hoste capto, L.: ex populo R. bona accipere, S. —Partitive uses, of a whole or class, of, out of, from among, among: alia ex hoc quaestu, i. e. trade, T.: non orator unus e multis, i. e. no common: acerrimus ex omnibus sensibus: ex primo hastato (ordine) legionis, one of the first division, Cs.: multum ex ripā colere, Ta.: altitudo puppium ex navibus, Cs. — Of the means, out of, by means of, with: ex incommodis Alterius sua ut conparent commoda, T.: ex caede vivunt: largiri ex alieno, L.; cf. ex iure hesterno panem vorent, dipped in, T.—Of the origin or source, from, out of, born of, arising from: bellorum causae ex rei p. contentione natae: ex pertinaciā oritur seditio: ex animo amicus, heartily.—Esp. with verbs of sense, intelligence, etc.: quā re negent, ex me non audies: ut ex amicis acceperam: ex quo intellegere posset: ut ex iis quaeratur: video ex litteris.—Of the material, of, out of: statua ex aere facta: (homo) qui ex animo constet et corpore: milites mixti ex conluvione gentium, L. — Of a condition or nature which is changed, from, out of: di ex hominibus facti: ex exsule consul: duas ex unā civitate discordia fecerat, L. — Of the cause, from, through, by, in consequence of, by reason of, on account of: gravida e Pamphilo, T.: infirmus ex morbo: e viā languere: ex gravitate loci volgari morbos, L.: ex illā ipsā re, for that very reason: e quo efficitur, non ut, etc.: ex hac clade atrox ira, L.: ex legato timor, Ta.—From, after, on account of: cui postea Africano cognomen ex virtute fuit, S.: nomen ex vitio positum, O.: urbem e suo nomine Romam iussit nominari. —Of measure or rule, according to, after, in conformity with, in pursuance of, by: ex aliarum ingeniis me iudicet, T.: dies ex praeceptis tuis actus: ex consuetudine suā, Cs.: e virtute vivere: ex senatūs sententiā: ex sententiā, satisfactorily, T.: illum ex artificio comico aestimabat.—Esp., in the phrases, ex re, according to the fact, to the advantage, to profit: oratio ex re et ex causā habita: Non ex re istius, for his good, T.: garrit Ex re fabellas, apt, H.: quid tam e re p. fuit? for the public benefit: ex usu, advantageous: ex usu quod est, id persequar, T.: rem ex usu Galliae accidisse, Cs.: e re natā, according to circumstances, T.—Of manner, mostly in adverb. phrases: res ex libidine magis quam ex vero celebrare, arbitrarily... justly, S.: dicam ex animo, outright: ex composito, by agreement, L.: ex facili, with ease, Ta.—    IV. In compounds, ex stands before vowels and h, and before c, p (except epoto, epotus), q, s (except escendere, escensio), t; ef (sometimes ec) before f; ē before b, d, g, i consonant, l (except exlex), m, n, v. For exs-, ex- alone is often written (exanguis for exsanguis, etc.).

    Latin-English dictionary > ex or (only before consonants) ē

  • 15 re-creō

        re-creō āvī, ātus, āre,    to make anew, renew, restore, revive, refresh, recruit, invigorate: voculae recreandae causā: recreatus legatus ex volneribus, L.: e gravi morbo: leni vento umerum, H.: Arbor aestivā recreatur aurā, H.: squillis Poto<*> rem, H.: ex acie semivivum elatum, N.: adflictum erexit, perditumque recreavit: provinciam perditam: res p. revivescat et recreetur: recreatur civitas: (animus) cum se recreavit, has recovered itself: litteris sustentor et recreor: Caesarem antro, H.: spatium ad recreandos animos, Cs.: ab hoc maerore recreari.

    Latin-English dictionary > re-creō

  • 16 recreo

    recreare, recreavi, recreatus V
    restore, revive

    Latin-English dictionary > recreo

  • 17 pagina

    pāgĭna, ae, f. [root pag-(pak-), of pango, pêgnumi; v. pagus], a written page or leaf:

    paginae dictae, quod... in illis versus panguntur, id est figuntur,

    Fest. p. 221 Müll.
    I.
    Lit.:

    cum hanc paginam tenerem,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 3, § 10:

    complere paginam,

    id. Att. 13, 34:

    tantas paginas commovere,

    id. Fin. 4, 19, 53; Plin. 13, 12, 24, § 80:

    censoriarum legum paginae,

    id. 8, 51, 77, § 209:

    millesima pagina,

    Juv. 7, 100.— Prov.: fortuna paginam utramque facit, fills both sides of the account, confers both good and ill fortune (alluding to accountbooks, in which the receipts were written on one page and the expenses on the opposite one), Plin. 2, 7, 5, § 22.—
    II.
    Transf.
    A.
    A page, for any writing, a letter, book, etc.:

    varie sum affectus tuis litteris: valde priore paginā perturbatus, paulum alterā recreatus,

    Cic. Fam. 16, 4, 1:

    respondi postremae tuae paginae,

    id. Att. 6, 2, 3:

    lasciva est nobis pagina, vita proba,

    Mart. 1, 5, 8:

    profana,

    Claud. I. Cons. Stil. 2, 301.—
    B.
    A leaf, slab:

    vel tabellas qualescumque marmoreas aut paginas imprimemus,

    Pall. 6, 11 fin.:

    insignis honorum,

    a plate on which are engraved a person's titles and honors, Juv. 10, 58.—
    C.
    In vine-dressers' lang., four rows of vines joined together in a square, a bed or quarter, Plin. 17, 22, 35, § 169.

    Lewis & Short latin dictionary > pagina

  • 18 resumo

    rĕ-sūmo, mpsi, mptum, 3, v. a., to take up again, take back, resume ( poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit. (terra) gentes omnis peperit et resumit denuo, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 64 Müll. (Epich. v. 4 Vahl. p. 168):

    positas (tabellas) resumit,

    Ov. M. 9, 524:

    tela,

    id. Am. 2, 9, 34:

    librum perlectum utique ex integro,

    Quint. 10, 1, 20:

    librum in manus,

    id. 10, 4, 3:

    pugillares,

    Plin. Ep. 7, 9, 16:

    cito elapsum baculum,

    Suet. Ner 24:

    fuscinam,

    id. Calig. 30:

    arma,

    id. ib. 48; Tac. H. 2, 44; 4, 76 fin.:

    praetextas (opp. exuere),

    Plin. Pan. 61, 8:

    pennas,

    Ov. M. 4, 664:

    speciem caelestem,

    id. ib. 15, 743.—
    II.
    Trop.: instat anhelanti prohibetque resumere vires, to get or receive again, to recover, Ov. M. 9, 59; so,

    vires,

    id. ib. 9, 193; Just. 20, 5, 1; 24, 7, 1:

    potentiam,

    id. 6, 4, 1:

    interruptum somnum,

    Suet. Aug. 78:

    animum,

    id. Vit. 15:

    animam,

    Sen. Herc. Oet. 25; cf.:

    resumpto spiritu recreatus est,

    Vulg. Judith, 13, 30:

    nomen gentile (opp. deponere),

    Suet. Ner. 41:

    sacramentum Vespasiani,

    Tac. H. 4, 37:

    militiam,

    id. ib. 2, 67; cf.

    pugnam,

    to renew, id. ib. 2, 41:

    hostilia,

    id. A. 12, 15:

    dominationem per arma,

    id. H. 5, 8:

    libertatem,

    id. A. 3, 40; 14, 31; Plin. Pan. 66, 2:

    curas,

    id. ib. 79, 5:

    nomen,

    id. Ep. 5, 6, 12:

    instituta cultumque patrium,

    Tac. H. 4, 64:

    voluptates (with repetere sollemnia),

    id. A. 3, 6 et saep.:

    aegrotantem,

    to restore, Cael. Aur. Acut. 2, 1, 3; 18, 105; id. Tard. 3, 7, 91.

    Lewis & Short latin dictionary > resumo

  • 19 stringo

    stringo, inxi, ictum, 3, v. a. [root strig; Gr. strang-, to squeeze; stranx, a drop; cf. O. H. Germ. streng; Engl. strong], to draw tight, to bind or tie tight; to draw, bind, or press together, etc. (syn. ligo).
    I.
    Lit.:

    te stringam ad carnarium,

    Plaut. Ps. 1, 1, 66:

    stringit vitta comas,

    Luc. 5, 143: caesariem crinali cultu, Claud. Cons. Prob. et Olybr. 85:

    stricta matutino frigore vulnera,

    Liv. 22, 51:

    pectora pigro gelu,

    Luc. 4, 652:

    strictos insedimus amnes,

    Val. Fl. 1, 414:

    mare gelu stringi et consistere,

    Gell. 17, 8, 16:

    quercus in duas partes diducta, stricta denuo et cohaesa,

    having closed together, id. 15, 16, 4:

    habenam,

    to draw tight, Stat. Th. 11, 513:

    ferrum,

    Plin. Ep. 3, 16, 6.—
    B.
    Transf. (through the intermediate idea of drawing close), to touch, touch upon, touch lightly or slightly, to graze (syn. tango):

    litus ama, et laevas stringat sine palmula cautes,

    Verg. A. 5, 163; cf.:

    stringebat summas ales miserabilis undas,

    Ov. M. 11, 733:

    aequor (aurā),

    id. ib. 4, 136:

    metas interiore rotā,

    id. Am. 3, 2, 12:

    latus,

    Prop. 3, 11 (4, 10), 24:

    vestigia canis rostro,

    Ov. M. 1, 536 et saep.:

    equos,

    to stroke, Charis. 84 P.:

    tela stringentia corpus,

    i. e. slightly touching, Verg. A. 10, 331; cf. Sen. Ben. 2, 6, 1:

    coluber Dente pedem strinxit,

    Ov. M. 11, 776:

    strictus ac recreatus ex vulnere in tempus,

    Flor. 4, 12, 44.—
    2.
    To pull or strip off, to pluck off, cut off, clip off, prune, etc. (cf. destringo):

    oleam ubi nigra erit, stringito,

    Cato, R. R. 65, 1; so,

    oleam,

    Plin. 15, 2, 3, § 12:

    bacam,

    Varr. R. R. 1, 55, 2:

    quernas glandes,

    Verg. G. 1, 305:

    folia ex arboribus,

    Caes. B. C. 3, 58; Liv. 23, 30, 3:

    frondes,

    Verg. E. 9, 61; Hor. Ep. 1, 14, 28:

    hordea,

    Verg. G. 1, 317:

    arbores,

    Col. 6, 3, 7:

    celeriter gladios strinxerunt,

    drew from the sheath, unsheathed, Caes. B. C. 3, 93:

    strictam aciem offerre,

    Verg. A. 6, 291:

    ensem,

    id. ib. 10, 577; so,

    gladios,

    id. ib. 12, 278; Ov. M. 7, 333:

    ensem,

    id. ib. 8, 207;

    14, 296: ferrum,

    Liv. 7, 40 al.:

    cultrum,

    id. 7, 5, 5; 3, 50, 3; and poet. transf.:

    manum,

    to bare, Ov. Am. 1, 6, 14; id. Tr. 5, 2, 30 al.—
    II.
    Trop.
    A.
    Of speech, to touch upon, treat briefly, Sil. 8, 48.—Hence, to compress, abridge:

    narrationis loco rem stringat,

    Quint. 4, 2, 128 Spald.—
    B.
    To hold in check, to rule, sway (syn. coërceo):

    quaecumque meo gens barbara nutu Stringitur, adveniat,

    Claud. B. Get. 371.—
    C.
    To waste, consume, reduce:

    praeclaram stringat malus ingluvie rem,

    Hor. S. 1, 2, 8.—
    D.
    (Acc. to I. B.) To touch, move, affect; esp. to affect painfully, to wound, pain:

    atque animum patriae strinxit pietatis imago,

    Verg. A. 9, 294:

    quam tua delicto stringantur pectora nostro,

    Ov. Tr. 5, 6, 21:

    nomen alicujus,

    id. ib. 2, 350.—
    E.
    To draw in hostility, attack with:

    in hostes stringatur iambus,

    Ov. R. Am. 377:

    bellum,

    Flor. 3, 21, 1.—Hence, strictus, a, um, P. a. (acc. to I.), drawn together, close, strait, tight, etc.
    A.
    Lit.:

    laxaret pedem a stricto nodo,

    Liv. 24, 7, 5:

    duriora genti corpora, stricti artus,

    Tac. G. 30:

    strictissima janua,

    Ov. R. Am. 233:

    si strictior fuerit pedatura,

    Hyg. Grom. 3, 1:

    emplastrum,

    thick, Scrib. Comp. 45 fin.:

    venter,

    i. e. bound up, costive, Veg. 3, 16:

    strictior aura,

    more severe, colder, Aus. Idyll. 14, 3.—
    B.
    Trop.
    1.
    Of language, brief, concise:

    quo minus (Aeschines) strictus est,

    Quint. 10, 1, 77:

    qui (Demosthenes) est strictior multo (quam Cicero),

    id. 12, 10, 52.—
    2.
    Of character, severe, strict:

    Catones,

    Manil. 5, 106:

    mentes,

    id. 1, 769:

    lex,

    Stat. S. 3, 5, 87.—
    3.
    Rigid, exact (law Lat.):

    restitutio stricto jure non competebat,

    Dig. 29, 2, 85; 39, 3, 3 al.— Adv.: strictē and strictim, closely, tightly:

    in foramen conicies,

    Pall. Mart. 8, 2.— Comp., Pall. 1, 6.— Sup., Gell. 16, 3, 4.—
    2.
    Fig., accurately:

    strictius interpretari,

    Dig. 8, 2, 20.

    Lewis & Short latin dictionary > stringo

  • 20 tandem

    tandem, adv. [tam and the demonstr. termination dem; prop. just so far; hence, transf. to time, after so long, after a long time], implying the end of long delay or expectation, at length, at last, in the end, finally (cf.: denique, postremo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    1.
    Alone: Juppiter tibi summe tandem male re gestā gratulor, Enn. ap. Non. 116, 29 (Trag. v. 242 Vahl.):

    ne navigarem tandem hoc aetatis senex,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 109:

    haec illic est pugnata pugna usque a mane ad vesperum... Sed proelium id tandem diremit nox interventu suo,

    id. Am. 1, 1, 99:

    tandem cognosti, qui siem,

    Ter. And. 3, 4, 7:

    tandem reprime iracundiam,

    id. Ad. 5, 3, 8:

    quod si animi vis in capite esse posset... soleret tandem in eodem homine manere,

    in the end, after all, Lucr. 5, 137:

    tandem vulneribus defessi pedem referre coeperunt,

    Caes. B. G. 1, 25:

    tandem milites conscendere in naves jubet,

    id. ib. 5, 7;

    7, 67: tandem desine sequi,

    Hor. C. 1, 23, 11; 3, 15, 2; id. S. 2, 5, 68:

    finiat ut poenas tandem rogat,

    Ov. M. 1, 735; Curt. 6, 7, 12.—
    2.
    Strengthened,
    (α).
    By jam:

    jam tandem aedes igitur,

    Plaut. Mil. 4, 2, 39 Brix; cf. Cic. Agr. 2, 37, 103:

    jam tandem Italiae fugientis prendimus oras,

    Verg. A. 6, 61; so id. ib. 10, 890;

    12, 497 (cf.: jam denique,

    id. ib. 2, 70.—
    (β).
    By aliquando:

    aliquando tandem huc animum ut adjungas tuum,

    Ter. Hec. 4, 4, 61; cf.:

    tandem aliquando L. Catilinam... ex urbe ejecimus,

    Cic. Cat. 2, 1, 1; so,

    tandem aliquando,

    id. ib. 1, 7, 18; id. Quint. 30, 94; id. Fam. 11, 27, 5; 16, 9, 4; v. aliquando.—
    (γ).
    Pleon., with denique:

    tandem denique asinali verecundiā ductus,

    App. M. 4, p. 153, 3; so,

    tandem denique,

    id. ib. 3, p. 138, 39; 10, p. 245, 16; cf.:

    recreatus denique tandem,

    Amm. 17, 12, 10.—
    B.
    In partic., in interrogative clauses, pray, pray now, now, then: quid tandem, what in the world, etc. (very freq. in class. prose):

    quid tandem admisi in me, ut loqui non audeam?

    Plaut. Men. 5, 1, 12: quid tandem agebatis, [p. 1840] Cic. Rep. 1, 13, 19:

    quae res tandem inciderat?

    id. ib. 1, 11, 17:

    quod genus tandem est istud ostentationis et gloriae?

    id. Roab. Post. 14, 38; id. Leg. 1, 1, 1; cf.:

    quonam tandem modo?

    id. Tusc. 3, 4, 8; id. Part. Or. 4, 12; id. Fin. 2, 19, 60:

    (id) quo tandem animo tibi ferendum putas?

    id. Cat. 1, 7, 16:

    hoc, per ipsos deos, quale tandem est?

    id. N. D. 1, 38, 105:

    quanto tandem illum moerore afflictum esse putatis?

    id. Cat. 2, 1, 2:

    quorsum tandem? aut cur ista quaeris?

    id. Leg. 1, 1, 4:

    quousque tandem abutere, Catilina, patientiā nostrā?

    id. Cat. 1, 1, 1:

    quae quousque tandem patiemini?

    Sall. C. 20, 9; Cic. Caecin. 17, 48; so,

    utrum tandem... an,

    id. Fl. 10, 24:

    scis Quo tandem pacto deceat, etc.,

    Hor. Ep. 1, 17, 2:

    ain' tandem ita esse ut dicis?

    Plaut. Aul. 2, 4, 19; so,

    ain' tandem?

    id. Trin. 4, 2, 145; id. Truc. 2, 7, 47; Ter. And. 5, 3, 4; id. Phorm. 2, 3, 26; Cic. Rep. 1, 15, 23; id. Att. 9, 21, 1:

    itane aiebat tandem?

    Plaut. Mil. 1, 66; so,

    itane tandem?

    id. Trin. 3, 2, 16; Ter. And. 3, 2, 12; id. Heaut. 5, 2, 1; id. Phorm. 2, 1, 1; 3, 2, 42. —
    II.
    Transf., for denique, finally, to mark the final clause of a series (very rare), Quint. 12, 1, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > tandem

См. также в других словарях:

  • Recreate — Rec re*ate (rk r*t), v. t. [imp. & p. p. {Recreated} ( td); p. pr. & vb. n. {Recreating}.] [L. recreatus, p. p. of recreate to create anew, to refresh; pref. re re + creare to create. See {Create}.] To give fresh life to; to reanimate; to revive; …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Recreated — Recreate Rec re*ate (rk r*t), v. t. [imp. & p. p. {Recreated} ( td); p. pr. & vb. n. {Recreating}.] [L. recreatus, p. p. of recreate to create anew, to refresh; pref. re re + creare to create. See {Create}.] To give fresh life to; to reanimate;… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Recreating — Recreate Rec re*ate (rk r*t), v. t. [imp. & p. p. {Recreated} ( td); p. pr. & vb. n. {Recreating}.] [L. recreatus, p. p. of recreate to create anew, to refresh; pref. re re + creare to create. See {Create}.] To give fresh life to; to reanimate;… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • recreate — verb ( ated; ating) Etymology: Latin recreatus, past participle of recreare Date: 15th century transitive verb to give new life or freshness to ; refresh intransitive verb to take recreation • recreative adjective …   New Collegiate Dictionary

  • recreate — recreative, adj. recreatively, adv. recreativeness, n. recreator, n. /rek ree ayt /, v., recreated, recreating. v.t. 1. to refresh by means of relaxation and enjoyment, as restore physically or mentally. v.i. 2. to take recreation. [1425 75; late …   Universalium

  • Nicolaus Nieremberger — (* 9. Mai 1648 in Kirchenlamitz; † 29. September 1705 in Regensburg) war ein deutscher lutherischer Theologe und Orientalist. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Bedeutung 3 Wer …   Deutsch Wikipedia

  • JARCHAS vel JARCAS — JARCHAS, Vel JARCAS Indorum philosophorum princeps. Philostr. in vita Apoll. Tyanes. Eius septem annuli, quos Apollonio Thyaneo dono dedit, celebres sunt; quorum beneficio illum Iuventae nitorem praetulisse, quamvis iam centesimum Annum… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • JOHANNES Chrysostomus — vel Chrysorrhemon. Ep. Constantionopolitanus, a Theophilo Alexandrino Ep. oppressus, Pontum in enilium pergere coactus est, ubi Obiit A. C. 403. Historia paulo prolixius sic habet: Antiochiâ ad Orontem in Caelesyria oriundus, patre Secundo, matre …   Hofmann J. Lexicon universale

  • JOHANNES III — I. JOHANNES III. Bonus, fil Arturi II. Obiit A. C. 1341. improlis. II. JOHANNES III. Finlandiae Ducis fil. Gustavi I. ex Catharina Saxonica, a fratre Erico XIV. in vineulis aliquot Annos detentus, inde liber, Suecorumqueve ope adiutus, Ericum in… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PECTUS — apud Gentiles, Neptuno sacrum, ferocissimo Deorum et ab omni sapientia alienissimo: cum Palladi potius consecrandum videretur, hoc Sapientiae domicilium. Unde sine pectore miles Aiax dicitur apud Ovid. Metam. l. 13. v. 290. Homo sine pectore… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PORPHYRIUS — I. PORPHYRIUS Episcopus Gazensis, A. C. 400. ab Ethnicis gravia passus, patienter illa tulit. Cum postea impetrâsset, ab Arcadio Imperatore, ut Marnaeidoleium celeberrimum Gazaedestrueretur, neque id a ministris Caesareis pecuniâ corruptis… …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»