-
1 praesideo
praesidĕo, ēre, sēdi, intr. avec dat. et qqf. tr. [st1]1 [-] être assis devant. - praesidere signis Romanis, Tac.: siéger devant les enseignes romaines. [st1]2 [-] avoir la présidence, présider à, avoir la direction de, commander, diriger, gouverner, régir. - praesidentibus consulibus, Cic.: sous la présidence des consuls. - urbanis praesidere rebus, Caes. BC. 1: diriger la politique de Rome. - Pannoniam praesidere, Tac. An. 12: être gouverneur de la Panonie. - exercitum praesidere, Tac. An. 3: commander l'armée. [st1]3 [-] couvrir (de sa personne), défendre, garder, surveiller. - praesidere alicui (alicui rei): veiller sur qqn (sur qqch), protéger qqn (qqch). - omnes dei huic urbi praesident: tous les dieux protègent notre ville. - praesidebo tibi, Plaut.: je veillerai sur toi. - vobis huic judicio praesidentibus, Cic.: quand vous êtes là pour protéger ce tribunal. - qui huic imperio praesidetis, Cic.: vous qui avez la garde de cet empire. - praesidere Hellesponto, Curt.: garder les parages de l'Hellespont. - praesidere Italiam, Tac.: protéger le littoral de l'Italie. - praesidebat in agro Piceno, Sall. C. 57: il était en observation dans le Picénum.* * *praesidĕo, ēre, sēdi, intr. avec dat. et qqf. tr. [st1]1 [-] être assis devant. - praesidere signis Romanis, Tac.: siéger devant les enseignes romaines. [st1]2 [-] avoir la présidence, présider à, avoir la direction de, commander, diriger, gouverner, régir. - praesidentibus consulibus, Cic.: sous la présidence des consuls. - urbanis praesidere rebus, Caes. BC. 1: diriger la politique de Rome. - Pannoniam praesidere, Tac. An. 12: être gouverneur de la Panonie. - exercitum praesidere, Tac. An. 3: commander l'armée. [st1]3 [-] couvrir (de sa personne), défendre, garder, surveiller. - praesidere alicui (alicui rei): veiller sur qqn (sur qqch), protéger qqn (qqch). - omnes dei huic urbi praesident: tous les dieux protègent notre ville. - praesidebo tibi, Plaut.: je veillerai sur toi. - vobis huic judicio praesidentibus, Cic.: quand vous êtes là pour protéger ce tribunal. - qui huic imperio praesidetis, Cic.: vous qui avez la garde de cet empire. - praesidere Hellesponto, Curt.: garder les parages de l'Hellespont. - praesidere Italiam, Tac.: protéger le littoral de l'Italie. - praesidebat in agro Piceno, Sall. C. 57: il était en observation dans le Picénum.* * *Praesideo, praesides, pen. corr. praesedi, pen. prod. praesessum, praesidere. Cic. Avoir la garde, ou Avoir prins la tutelle, garde, et tution de quelques gents, ou de quelque lieu.\Praesedit et Acciacis ludis. Sueton. Il predisa.\Iudicio alicui praesidere. Cic. Presider en, etc.\Praesidere rebus vrbanis. Caesar. Avoir la superintendence des affaires de la ville. -
2 praesideo
praesideo, sēdī, sessum, ēre (prae u. sedeo), I) vorn-, voransitzen, Lact. 1, 20, 36. – II) bildl.: A) schützen, beschützen, decken, ein Schutz sein, mit folg. Dat., huic imperio libertatique communi, Cic.: urbi, Liv.: v. Soldaten u. ihren Befehlshabern, v. der Flotte (s. Fabri Liv. 22, 11, 9), huic iudicio, Cic.: itineri, die Straße decken, beherrschen, Curt.: Nolae, Liv.: Hellesponto, Liv.: classi (mit der Fl.) Brundisio Calabriaeque circa litoribus, Liv.: bes. v. Gottheiten, cunctae Siciliae, Cic.: huic loco temploque, huic urbi et rei publicae, Cic.: foribus caeli, v. Janus, Ov. – m. folg. Acc., v. Soldaten usw., socios, agros suos, Sall. fr.: litus Galliae, Tac. – B) den Vorsitz haben, an der Spitze stehen, die Aufsicht führen, beaufsichtigen, leiten, befehligen, rebus urbanis, Caes.: orbi terrarum, Cic.: Vestalibus sacris, Tac.: comitiis, Plin. pan.: spectaculis, Suet.: Galba, qui Hispaniae praesidebat, Statthalter von H., Aur. Vict.: arci Babyloniae praesidere iussus, über die B. von B. als Befehlshaber gesetzt, Curt.: mit folg. Acc., exercitum, Tac.: absol., in agro Piceno praesidebat, befehligte, Sall.: insbes., zur Kaiserzt., den Vorsitz haben (als Konsul), an der Spitze des Senates stehen, Plin. ep. u. Suet. – Partiz. subst., praesidēns, entis, m., der Vorsitzende, Vorsteher, Tac. u.a.
-
3 praesideo
praesideo, sēdī, sessum, ēre (prae u. sedeo), I) vorn-, voransitzen, Lact. 1, 20, 36. – II) bildl.: A) schützen, beschützen, decken, ein Schutz sein, mit folg. Dat., huic imperio libertatique communi, Cic.: urbi, Liv.: v. Soldaten u. ihren Befehlshabern, v. der Flotte (s. Fabri Liv. 22, 11, 9), huic iudicio, Cic.: itineri, die Straße decken, beherrschen, Curt.: Nolae, Liv.: Hellesponto, Liv.: classi (mit der Fl.) Brundisio Calabriaeque circa litoribus, Liv.: bes. v. Gottheiten, cunctae Siciliae, Cic.: huic loco temploque, huic urbi et rei publicae, Cic.: foribus caeli, v. Janus, Ov. – m. folg. Acc., v. Soldaten usw., socios, agros suos, Sall. fr.: litus Galliae, Tac. – B) den Vorsitz haben, an der Spitze stehen, die Aufsicht führen, beaufsichtigen, leiten, befehligen, rebus urbanis, Caes.: orbi terrarum, Cic.: Vestalibus sacris, Tac.: comitiis, Plin. pan.: spectaculis, Suet.: Galba, qui Hispaniae praesidebat, Statthalter von H., Aur. Vict.: arci Babyloniae praesidere iussus, über die B. von B. als Befehlshaber gesetzt, Curt.: mit folg. Acc., exercitum, Tac.: absol., in agro Piceno praesidebat, befehligte, Sall.: insbes., zur Kaiserzt., den Vorsitz haben (als Konsul), an der Spitze des Senates stehen, Plin. ep. u. Suet. – Partiz. subst., praesidēns, entis, m., der Vorsitzende, Vorsteher, Tac. u.a.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praesideo
-
4 praesideō
praesideō sēdī, —, ēre [prae+sedeo], to guard, watch, protect, defend: huic urbi, atque huic rei p.: alii, ut urbi praesiderent, relicti, L.— To preside over, manage, superintend, direct, command: ad portas urbanis rebus, Cs.: huic iudicio: classi, L.: armis, O.: in agro Piceno, S.: litus Galliae, Ta.: exercitum, Ta.* * *praesidere, praesedi, - V DATkeep/watch/stand//guard (over); preside (over); supervise/govern/control -
5 praesideo
sēdī, sessum, ēre [ prae + sedeo ]1)а) восседать впереди, председательствовать, перен. стоять во главе, руководить, управлять (alicui rei, реже aliquid)p. rebus urbanis Cs — ведать городскими деламиp. exercitum T — командовать армиейp. Pannoniam T — командовать войсками Паннонииp. ad judicandum Tert — заседать в судеб) в императ. эпоху (тж. p. in senatu PJ) председательствовать в сенате Su2) защищать, охранять (Juno, quae toris praesĭdet marītis O); оборонять (urbi C; agros suos Sl) -
6 praesideo
prae-sĭdĕo, sēdi (praesīdi in best MSS., Tac. A. 1, 76), ēre, v. n. and a. [sedeo], to sit before or in front of.I.Lit. (mostly postclass. and rare):B.pro aede Capitolini Jovis praesidere,
Suet. Aug. 26.—Transf., in time, to sit beforehand:II.in cujus (Mutini) sinu nubentes praesident, ut, etc.,
Lact. 1, 20 fin. —Trop.A. (α).With dat.:(β).ego hic tibi praesidebo,
Plaut. Most. 5, 1, 47:ego hic restitrix praesidebo,
id. Truc. 4, 2, 5; id. Rud. 4, 4, 7:urbi,
Cic. Phil. 13, 9, 20; Liv. 22, 11, 9; cf. id. 10, 17; 23, 32 init.; 24, 40 init.; 36, 5, 5;38, 51, 8: Gallia, quae semper praesidet atque praesedit huic imperio libertatique communi,
Cic. Phil. 5, 13, 37:huic urbi, atque huic imperio,
id. Sull. 31, 86.—With acc.:B. (α).socios,
Sall. H. 2, 28 Dietsch:agros suos,
id. ib. 3, 66:proximum Galliae litus,
Tac. A. 4, 5:civium manus litora oceani praesidebat,
id. ib. 4, 72.—With dat.:(β).ut idem ad portas urbanis praesideat rebus,
Caes. B. C. 1, 85:Mars...praesidet armis,
Ov. F. 3, 85:Actiacis ludis,
Suet. Tib. 6:spectaculis,
id. Claud. 7.—With acc.:(γ).P. Atellio, qui Pannoniam praesidebat,
who commanded in Pannonia, Tac. A. 12, 29:exercitum,
to command, id. ib. 3, 39.—With in and abl.:(δ).Metellus in agro Piceno praesidebat,
Sall. C. 57, 2.—Absol.:(in senatu) princeps praesidebat,
presided, Plin. Ep. 2, 11, 10.—Hence, praesĭdens, entis, P. a.; as subst.: a president, director, ruler (post-Aug. for praeses):superbia praesidentium,
governors, Tac. A. 3, 40: praesidentium apparitores, Cod. Th. 8, 7, 13. -
7 praesideo
, praesedi, praesessum, praesidere 3сидеть перед или впереди; стоять во главе, председательствовать, руководить, управлять; оберегать, охранять, защищать -
8 praesedi
-
9 praeses
1. sidis [ praesideo ]adj. защищающий, охраняющий ( dextra SenT)ars salutis humanae p. CC — искусство, стоящее на страже человеческого здоровья, т. е. медицинаlocus p. Pl — убежище2. subst. m., f.хранитель, покровитель, защитникp. belli V, Q — богиня (бог) войныsenatus rei publicae custos, p., propugnator C — сенат — страж, хранитель (и) защитник государстваp. provinciae Su — наместник (в) провинции, т. е. проконсул -
10 praesidens
praesidēns, entis m. [ praesideo ]председательствующий, глава T etc. -
11 praesidium
ī n. [ praesideo ]1) защита (p. domūs familiaeque Pt — о собаке); оплот, помощь, опора, поддержка (et p. et decus meum H)esse (adesse) praesidio C etc. — защищатьferre alicui p. C — оказывать кому-л. помощьpraesidio alicujus rei C — с помощью чего-л.2) способ, средство (quaerere sibi praesidia periculis C; sibi p. ad beatam vitam comparare C)3)а) воен. прикрытие, охрана, оборона, гарнизон, стража, караул ( praesidia ad ripas disponere Cs)p. imponere urbi L — разместить в городе гарнизонб) личная охрана, эскорт (ad judicium cum praesidio venire C)4) вооружённые силы, войско ( Italia tenetur praesidiis C)5) военный пост, укреплённый участок, укрепление, крепость (legio p. occupavit Cs)p. deserere C, (de) praesidio decedere L, C (p. relinquere C) — покинуть свой пост, дезертироватьin praesidiis alicujus esse C etc. — находиться в чьём-л. стане, быть на чьей-л. стороне6) средство, лекарство (aurium morbis p. esse PM) -
12 praeses
praeses, idis, c. (praesideo), vor etwas sitzend, um es zu schützen oder zu leiten u. zu besorgen, I) zu schützen; dah. schützend, ars salutis humanae praeses, v. der Heilkunst, Cels.: dextra, Sen. poët.: locus, Schutzort, Plaut.: praesides et maris et locorum dei, Curt. – subst., Beschützer, in (bes. v. Schutzgottheiten), iuventutis, Cic.: rei publicae, Cic.: templorum, Cic.: caruerunt praeside Delphi, Ov. – II) leitend, besorgend, subst. = Vorsteher, Vorgesetzter, Vorsteherin usw., praeses belli, Kriegsgöttin (von der Minerva), Verg.: u. so praeses bellorum deus, Kriegsgott, Quint.: praeside pendet ab uno, Herrscher, Ov.: quo praeside rerum, durch seine Herrschaft über die Welt, Ov. – Insbes.: a) der Unterfeldherr, Legat, semel tantum per praesidem dimicavit, Eutr. 8, 7. – b) der Vorsteher einer Provinz, Statthalter (s. Dig. 1, 18, 1 sqq.), praeses provinciae, Suet. u. Plin. pan.: pr. Syriae, Moesiae, Tac.: Cretae provinciae, Gell.: procuratores et praesides, Spart.: Aquitaniam praesidis honore administrans, Eutr.: qui non tyrannicas iussiones, non praesidum gladios tremunt, Lact.
-
13 praeses
praeses, idis, c. (praesideo), vor etwas sitzend, um es zu schützen oder zu leiten u. zu besorgen, I) zu schützen; dah. schützend, ars salutis humanae praeses, v. der Heilkunst, Cels.: dextra, Sen. poët.: locus, Schutzort, Plaut.: praesides et maris et locorum dei, Curt. – subst., Beschützer, in (bes. v. Schutzgottheiten), iuventutis, Cic.: rei publicae, Cic.: templorum, Cic.: caruerunt praeside Delphi, Ov. – II) leitend, besorgend, subst. = Vorsteher, Vorgesetzter, Vorsteherin usw., praeses belli, Kriegsgöttin (von der Minerva), Verg.: u. so praeses bellorum deus, Kriegsgott, Quint.: praeside pendet ab uno, Herrscher, Ov.: quo praeside rerum, durch seine Herrschaft über die Welt, Ov. – Insbes.: a) der Unterfeldherr, Legat, semel tantum per praesidem dimicavit, Eutr. 8, 7. – b) der Vorsteher einer Provinz, Statthalter (s. Dig. 1, 18, 1 sqq.), praeses provinciae, Suet. u. Plin. pan.: pr. Syriae, Moesiae, Tac.: Cretae provinciae, Gell.: procuratores et praesides, Spart.: Aquitaniam praesidis honore administrans, Eutr.: qui non tyrannicas iussiones, non praesidum gladios tremunt, Lact. -
14 praesidēns
praesidēns entis, m [P. of praesideo], a president, ruler: superbia praesidentium, Ta. -
15 praeses
I.Sitting before a thing, to guard, take care of, or direct it; presiding, protecting, guarding, defending:II.locus,
a place of refuge, Plaut. Cas. 5, 1, 11 dub.:dextra,
Sen. Med. 247:di praesides imperii,
protecting deities, Tac. H. 4, 53.—Subst.: praesĕs, ĭdis, comm.A.A protector, guard, guardian, defender:B.ite nunc jam ex praesidio praesides,
Plaut. Rud. 4, 4, 7:senatus rei publicae custos, praeses, propugnator,
Cic. Sest. 65, 137:patrii Penates, qui huic urbi et rei publicae praesides estis,
Cic. Dom. 57, 144:tribunus plebis, quem majores praesidem libertatis custodemque esse voluerunt,
id. Agr. 2, 6, 15; Liv. 6, 16.—Transf., in gen., one that presides over, a president, superintendent, head, chief, ruler:praeses belli,
i. e. Minerva, Verg. A. 11, 483:vobis per suffragia uti praesides olim, nunc dominos destinatis,
Sall. H. 3, 61, 6 Dietsch:provinciarum,
governors, Suet. Aug. 23: quorum (praetorum) in provinciis jurisdictionem praesides earum habent, Gai. Inst. 1, 6; cf.:praesidis nomen generale est, eo quod et proconsules et legati Caesaris, et omnes provincias regentes (licet senatores sint) praesides appellentur,
Dig. 1, tit. 18. -
16 praesidens
praesĭdens, entis, v. praesideo fin.
См. также в других словарях:
HORAE — I. HORAE Calabriae urbs. Curopalates. II. HORAE Iovisac Themidis filiae. Hesiod. in Theogonia, Δεὐτερον ἠγάγετο λιπαρην` Θέμιν, ἣ τέκεν Ω῞ρας, Ε᾿υνομίην τε, Δίκην τε, καὶ Ε᾿ιρήνην τεθαλυῖαν, Α῞ιτ᾿ ἔργ᾿ ὡρεύουςι καταθνητοῖςι βροτοῖςι. Orpheus non… … Hofmann J. Lexicon universale
ԳԱՀԱՆՍՏԻՄ — (տեալ.) NBH 1 0522 Chronological Sequence: Unknown date ձ. προεδρεύω praesideo Նստել յաթոռ պատուոյ՝ իբրեւ գլխաւոր. *Առաջին գահանստեալ լինիջիր՝ առաջին քոյով մարտիրոսական վկայութեամբդ. Ճ. ՟Ա … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
ՆԱԽԱԳԱՀ — (ի, ից.) NBH 2 0384 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c ա. πρόεδρος praeses, praesul, antistes. եւ բայիւ. προεδρεύω, προκαθίζομαι praesideo, praesum. Որ ունի զառաջին գահ, զաթոռ, զիշխանութիւն, զպատիւ. գահերէց. եւ Նախապատիւ.… … հայերեն բառարան (Armenian dictionary)
presidente — adj. 2 g. s. 2 g. 1. Que ou aquele que preside. • s. 2 g. 2. Chefe de uma assembleia, congresso, tribunal, junta, etc. 3. Título oficial do chefe de um Estado republicano. • Nota: como substantivo, admite também um feminino menos usado:… … Dicionário da Língua Portuguesa