Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

praesideo

  • 1 praesideo

    praesidĕo, ēre, sēdi, intr. avec dat. et qqf. tr. [st1]1 [-] être assis devant.    - praesidere signis Romanis, Tac.: siéger devant les enseignes romaines. [st1]2 [-] avoir la présidence, présider à, avoir la direction de, commander, diriger, gouverner, régir.    - praesidentibus consulibus, Cic.: sous la présidence des consuls.    - urbanis praesidere rebus, Caes. BC. 1: diriger la politique de Rome.    - Pannoniam praesidere, Tac. An. 12: être gouverneur de la Panonie.    - exercitum praesidere, Tac. An. 3: commander l'armée. [st1]3 [-] couvrir (de sa personne), défendre, garder, surveiller.    - praesidere alicui (alicui rei): veiller sur qqn (sur qqch), protéger qqn (qqch).    - omnes dei huic urbi praesident: tous les dieux protègent notre ville.    - praesidebo tibi, Plaut.: je veillerai sur toi.    - vobis huic judicio praesidentibus, Cic.: quand vous êtes là pour protéger ce tribunal.    - qui huic imperio praesidetis, Cic.: vous qui avez la garde de cet empire.    - praesidere Hellesponto, Curt.: garder les parages de l'Hellespont.    - praesidere Italiam, Tac.: protéger le littoral de l'Italie.    - praesidebat in agro Piceno, Sall. C. 57: il était en observation dans le Picénum.
    * * *
    praesidĕo, ēre, sēdi, intr. avec dat. et qqf. tr. [st1]1 [-] être assis devant.    - praesidere signis Romanis, Tac.: siéger devant les enseignes romaines. [st1]2 [-] avoir la présidence, présider à, avoir la direction de, commander, diriger, gouverner, régir.    - praesidentibus consulibus, Cic.: sous la présidence des consuls.    - urbanis praesidere rebus, Caes. BC. 1: diriger la politique de Rome.    - Pannoniam praesidere, Tac. An. 12: être gouverneur de la Panonie.    - exercitum praesidere, Tac. An. 3: commander l'armée. [st1]3 [-] couvrir (de sa personne), défendre, garder, surveiller.    - praesidere alicui (alicui rei): veiller sur qqn (sur qqch), protéger qqn (qqch).    - omnes dei huic urbi praesident: tous les dieux protègent notre ville.    - praesidebo tibi, Plaut.: je veillerai sur toi.    - vobis huic judicio praesidentibus, Cic.: quand vous êtes là pour protéger ce tribunal.    - qui huic imperio praesidetis, Cic.: vous qui avez la garde de cet empire.    - praesidere Hellesponto, Curt.: garder les parages de l'Hellespont.    - praesidere Italiam, Tac.: protéger le littoral de l'Italie.    - praesidebat in agro Piceno, Sall. C. 57: il était en observation dans le Picénum.
    * * *
        Praesideo, praesides, pen. corr. praesedi, pen. prod. praesessum, praesidere. Cic. Avoir la garde, ou Avoir prins la tutelle, garde, et tution de quelques gents, ou de quelque lieu.
    \
        Praesedit et Acciacis ludis. Sueton. Il predisa.
    \
        Iudicio alicui praesidere. Cic. Presider en, etc.
    \
        Praesidere rebus vrbanis. Caesar. Avoir la superintendence des affaires de la ville.

    Dictionarium latinogallicum > praesideo

  • 2 praesideo

    praesideo, sēdī, sessum, ēre (prae u. sedeo), I) vorn-, voransitzen, Lact. 1, 20, 36. – II) bildl.: A) schützen, beschützen, decken, ein Schutz sein, mit folg. Dat., huic imperio libertatique communi, Cic.: urbi, Liv.: v. Soldaten u. ihren Befehlshabern, v. der Flotte (s. Fabri Liv. 22, 11, 9), huic iudicio, Cic.: itineri, die Straße decken, beherrschen, Curt.: Nolae, Liv.: Hellesponto, Liv.: classi (mit der Fl.) Brundisio Calabriaeque circa litoribus, Liv.: bes. v. Gottheiten, cunctae Siciliae, Cic.: huic loco temploque, huic urbi et rei publicae, Cic.: foribus caeli, v. Janus, Ov. – m. folg. Acc., v. Soldaten usw., socios, agros suos, Sall. fr.: litus Galliae, Tac. – B) den Vorsitz haben, an der Spitze stehen, die Aufsicht führen, beaufsichtigen, leiten, befehligen, rebus urbanis, Caes.: orbi terrarum, Cic.: Vestalibus sacris, Tac.: comitiis, Plin. pan.: spectaculis, Suet.: Galba, qui Hispaniae praesidebat, Statthalter von H., Aur. Vict.: arci Babyloniae praesidere iussus, über die B. von B. als Befehlshaber gesetzt, Curt.: mit folg. Acc., exercitum, Tac.: absol., in agro Piceno praesidebat, befehligte, Sall.: insbes., zur Kaiserzt., den Vorsitz haben (als Konsul), an der Spitze des Senates stehen, Plin. ep. u. Suet. – Partiz. subst., praesidēns, entis, m., der Vorsitzende, Vorsteher, Tac. u.a.

    lateinisch-deutsches > praesideo

  • 3 praesideo

    praesideo, sēdī, sessum, ēre (prae u. sedeo), I) vorn-, voransitzen, Lact. 1, 20, 36. – II) bildl.: A) schützen, beschützen, decken, ein Schutz sein, mit folg. Dat., huic imperio libertatique communi, Cic.: urbi, Liv.: v. Soldaten u. ihren Befehlshabern, v. der Flotte (s. Fabri Liv. 22, 11, 9), huic iudicio, Cic.: itineri, die Straße decken, beherrschen, Curt.: Nolae, Liv.: Hellesponto, Liv.: classi (mit der Fl.) Brundisio Calabriaeque circa litoribus, Liv.: bes. v. Gottheiten, cunctae Siciliae, Cic.: huic loco temploque, huic urbi et rei publicae, Cic.: foribus caeli, v. Janus, Ov. – m. folg. Acc., v. Soldaten usw., socios, agros suos, Sall. fr.: litus Galliae, Tac. – B) den Vorsitz haben, an der Spitze stehen, die Aufsicht führen, beaufsichtigen, leiten, befehligen, rebus urbanis, Caes.: orbi terrarum, Cic.: Vestalibus sacris, Tac.: comitiis, Plin. pan.: spectaculis, Suet.: Galba, qui Hispaniae praesidebat, Statthalter von H., Aur. Vict.: arci Babyloniae praesidere iussus, über die B. von B. als Befehlshaber gesetzt, Curt.: mit folg. Acc., exercitum, Tac.: absol., in agro Piceno praesidebat, befehligte, Sall.: insbes., zur Kaiserzt., den Vorsitz haben (als Konsul), an der Spitze des Senates stehen, Plin. ep. u. Suet. – Partiz. subst., praesidēns, entis, m., der Vorsitzende, Vorsteher, Tac. u.a.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praesideo

  • 4 praesideō

        praesideō sēdī, —, ēre    [prae+sedeo], to guard, watch, protect, defend: huic urbi, atque huic rei p.: alii, ut urbi praesiderent, relicti, L.— To preside over, manage, superintend, direct, command: ad portas urbanis rebus, Cs.: huic iudicio: classi, L.: armis, O.: in agro Piceno, S.: litus Galliae, Ta.: exercitum, Ta.
    * * *
    praesidere, praesedi, - V DAT
    keep/watch/stand//guard (over); preside (over); supervise/govern/control

    Latin-English dictionary > praesideō

  • 5 praesideo

    sēdī, sessum, ēre [ prae + sedeo ]
    1)
    а) восседать впереди, председательствовать, перен. стоять во главе, руководить, управлять (alicui rei, реже aliquid)
    p. ad judicandum Tertзаседать в суде
    б) в императ. эпоху (тж. p. in senatu PJ) председательствовать в сенате Su
    2) защищать, охранять (Juno, quae toris praesĭdet marītis O); оборонять (urbi C; agros suos Sl)

    Латинско-русский словарь > praesideo

  • 6 praesideo

    prae-sĭdĕo, sēdi (praesīdi in best MSS., Tac. A. 1, 76), ēre, v. n. and a. [sedeo], to sit before or in front of.
    I.
    Lit. (mostly postclass. and rare):

    pro aede Capitolini Jovis praesidere,

    Suet. Aug. 26.—
    B.
    Transf., in time, to sit beforehand:

    in cujus (Mutini) sinu nubentes praesident, ut, etc.,

    Lact. 1, 20 fin.
    II.
    Trop.
    A.
    To guard, watch, protect, defend.
    (α).
    With dat.:

    ego hic tibi praesidebo,

    Plaut. Most. 5, 1, 47:

    ego hic restitrix praesidebo,

    id. Truc. 4, 2, 5; id. Rud. 4, 4, 7:

    urbi,

    Cic. Phil. 13, 9, 20; Liv. 22, 11, 9; cf. id. 10, 17; 23, 32 init.; 24, 40 init.; 36, 5, 5;

    38, 51, 8: Gallia, quae semper praesidet atque praesedit huic imperio libertatique communi,

    Cic. Phil. 5, 13, 37:

    huic urbi, atque huic imperio,

    id. Sull. 31, 86.—
    (β).
    With acc.:

    socios,

    Sall. H. 2, 28 Dietsch:

    agros suos,

    id. ib. 3, 66:

    proximum Galliae litus,

    Tac. A. 4, 5:

    civium manus litora oceani praesidebat,

    id. ib. 4, 72.—
    B. (α).
    With dat.:

    ut idem ad portas urbanis praesideat rebus,

    Caes. B. C. 1, 85:

    Mars...praesidet armis,

    Ov. F. 3, 85:

    Actiacis ludis,

    Suet. Tib. 6:

    spectaculis,

    id. Claud. 7.—
    (β).
    With acc.:

    P. Atellio, qui Pannoniam praesidebat,

    who commanded in Pannonia, Tac. A. 12, 29:

    exercitum,

    to command, id. ib. 3, 39.—
    (γ).
    With in and abl.:

    Metellus in agro Piceno praesidebat,

    Sall. C. 57, 2.—
    (δ).
    Absol.:

    (in senatu) princeps praesidebat,

    presided, Plin. Ep. 2, 11, 10.—Hence, praesĭdens, entis, P. a.; as subst.: a president, director, ruler (post-Aug. for praeses):

    superbia praesidentium,

    governors, Tac. A. 3, 40: praesidentium apparitores, Cod. Th. 8, 7, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > praesideo

  • 7 praesideo

    , praesedi, praesessum, praesidere 3
      сидеть перед или впереди; стоять во главе, председательствовать, руководить, управлять; оберегать, охранять, защищать

    Dictionary Latin-Russian new > praesideo

  • 8 praesedi

    Латинско-русский словарь > praesedi

  • 9 praeses

    1. sidis [ praesideo ]
    adj. защищающий, охраняющий ( dextra SenT)
    ars salutis humanae p. CC — искусство, стоящее на страже человеческого здоровья, т. е. медицина
    locus p. Plубежище
    2. subst. m., f.
    хранитель, покровитель, защитник
    senatus rei publicae custos, p., propugnator C — сенат — страж, хранитель (и) защитник государства
    p. provinciae Su — наместник (в) провинции, т. е. проконсул

    Латинско-русский словарь > praeses

  • 10 praesidens

    praesidēns, entis m. [ praesideo ]
    председательствующий, глава T etc.

    Латинско-русский словарь > praesidens

  • 11 praesidium

    ī n. [ praesideo ]
    1) защита (p. domūs familiaeque Pt — о собаке); оплот, помощь, опора, поддержка (et p. et decus meum H)
    ferre alicui p. C — оказывать кому-л. помощь
    praesidio alicujus rei C — с помощью чего-л.
    2) способ, средство (quaerere sibi praesidia periculis C; sibi p. ad beatam vitam comparare C)
    3)
    а) воен. прикрытие, охрана, оборона, гарнизон, стража, караул ( praesidia ad ripas disponere Cs)
    б) личная охрана, эскорт (ad judicium cum praesidio venire C)
    4) вооружённые силы, войско ( Italia tenetur praesidiis C)
    5) военный пост, укреплённый участок, укрепление, крепость (legio p. occupavit Cs)
    p. deserere C, (de) praesidio decedere L, C (p. relinquere C) — покинуть свой пост, дезертировать
    in praesidiis alicujus esse C etc. — находиться в чьём-л. стане, быть на чьей-л. стороне
    6) средство, лекарство (aurium morbis p. esse PM)

    Латинско-русский словарь > praesidium

  • 12 praeses

    praeses, idis, c. (praesideo), vor etwas sitzend, um es zu schützen oder zu leiten u. zu besorgen, I) zu schützen; dah. schützend, ars salutis humanae praeses, v. der Heilkunst, Cels.: dextra, Sen. poët.: locus, Schutzort, Plaut.: praesides et maris et locorum dei, Curt. – subst., Beschützer, in (bes. v. Schutzgottheiten), iuventutis, Cic.: rei publicae, Cic.: templorum, Cic.: caruerunt praeside Delphi, Ov. – II) leitend, besorgend, subst. = Vorsteher, Vorgesetzter, Vorsteherin usw., praeses belli, Kriegsgöttin (von der Minerva), Verg.: u. so praeses bellorum deus, Kriegsgott, Quint.: praeside pendet ab uno, Herrscher, Ov.: quo praeside rerum, durch seine Herrschaft über die Welt, Ov. – Insbes.: a) der Unterfeldherr, Legat, semel tantum per praesidem dimicavit, Eutr. 8, 7. – b) der Vorsteher einer Provinz, Statthalter (s. Dig. 1, 18, 1 sqq.), praeses provinciae, Suet. u. Plin. pan.: pr. Syriae, Moesiae, Tac.: Cretae provinciae, Gell.: procuratores et praesides, Spart.: Aquitaniam praesidis honore administrans, Eutr.: qui non tyrannicas iussiones, non praesidum gladios tremunt, Lact.

    lateinisch-deutsches > praeses

  • 13 praeses

    praeses, idis, c. (praesideo), vor etwas sitzend, um es zu schützen oder zu leiten u. zu besorgen, I) zu schützen; dah. schützend, ars salutis humanae praeses, v. der Heilkunst, Cels.: dextra, Sen. poët.: locus, Schutzort, Plaut.: praesides et maris et locorum dei, Curt. – subst., Beschützer, in (bes. v. Schutzgottheiten), iuventutis, Cic.: rei publicae, Cic.: templorum, Cic.: caruerunt praeside Delphi, Ov. – II) leitend, besorgend, subst. = Vorsteher, Vorgesetzter, Vorsteherin usw., praeses belli, Kriegsgöttin (von der Minerva), Verg.: u. so praeses bellorum deus, Kriegsgott, Quint.: praeside pendet ab uno, Herrscher, Ov.: quo praeside rerum, durch seine Herrschaft über die Welt, Ov. – Insbes.: a) der Unterfeldherr, Legat, semel tantum per praesidem dimicavit, Eutr. 8, 7. – b) der Vorsteher einer Provinz, Statthalter (s. Dig. 1, 18, 1 sqq.), praeses provinciae, Suet. u. Plin. pan.: pr. Syriae, Moesiae, Tac.: Cretae provinciae, Gell.: procuratores et praesides, Spart.: Aquitaniam praesidis honore administrans, Eutr.: qui non tyrannicas iussiones, non praesidum gladios tremunt, Lact.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > praeses

  • 14 praesidēns

        praesidēns entis, m    [P. of praesideo], a president, ruler: superbia praesidentium, Ta.

    Latin-English dictionary > praesidēns

  • 15 praeses

    praesĕs, ĭdis ( gen. plur. praesidium, Flor. 2, 17, 16), adj. and subst. [praesideo].
    I.
    Sitting before a thing, to guard, take care of, or direct it; presiding, protecting, guarding, defending:

    locus,

    a place of refuge, Plaut. Cas. 5, 1, 11 dub.:

    dextra,

    Sen. Med. 247:

    di praesides imperii,

    protecting deities, Tac. H. 4, 53.—
    II.
    Subst.: praesĕs, ĭdis, comm.
    A.
    A protector, guard, guardian, defender:

    ite nunc jam ex praesidio praesides,

    Plaut. Rud. 4, 4, 7:

    senatus rei publicae custos, praeses, propugnator,

    Cic. Sest. 65, 137:

    patrii Penates, qui huic urbi et rei publicae praesides estis,

    Cic. Dom. 57, 144:

    tribunus plebis, quem majores praesidem libertatis custodemque esse voluerunt,

    id. Agr. 2, 6, 15; Liv. 6, 16.—
    B.
    Transf., in gen., one that presides over, a president, superintendent, head, chief, ruler:

    praeses belli,

    i. e. Minerva, Verg. A. 11, 483:

    vobis per suffragia uti praesides olim, nunc dominos destinatis,

    Sall. H. 3, 61, 6 Dietsch:

    provinciarum,

    governors, Suet. Aug. 23: quorum (praetorum) in provinciis jurisdictionem praesides earum habent, Gai. Inst. 1, 6; cf.:

    praesidis nomen generale est, eo quod et proconsules et legati Caesaris, et omnes provincias regentes (licet senatores sint) praesides appellentur,

    Dig. 1, tit. 18.

    Lewis & Short latin dictionary > praeses

  • 16 praesidens

    praesĭdens, entis, v. praesideo fin.

    Lewis & Short latin dictionary > praesidens

См. также в других словарях:

  • HORAE — I. HORAE Calabriae urbs. Curopalates. II. HORAE Iovisac Themidis filiae. Hesiod. in Theogonia, Δεὐτερον ἠγάγετο λιπαρην` Θέμιν, ἣ τέκεν Ω῞ρας, Ε᾿υνομίην τε, Δίκην τε, καὶ Ε᾿ιρήνην τεθαλυῖαν, Α῞ιτ᾿ ἔργ᾿ ὡρεύουςι καταθνητοῖςι βροτοῖςι. Orpheus non… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ԳԱՀԱՆՍՏԻՄ — (տեալ.) NBH 1 0522 Chronological Sequence: Unknown date ձ. προεδρεύω praesideo Նստել յաթոռ պատուոյ՝ իբրեւ գլխաւոր. *Առաջին գահանստեալ լինիջիր՝ առաջին քոյով մարտիրոսական վկայութեամբդ. Ճ. ՟Ա …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՆԱԽԱԳԱՀ — (ի, ից.) NBH 2 0384 Chronological Sequence: Unknown date, 5c, 6c, 8c, 10c, 11c ա. πρόεδρος praeses, praesul, antistes. եւ բայիւ. προεδρεύω, προκαθίζομαι praesideo, praesum. Որ ունի զառաջին գահ, զաթոռ, զիշխանութիւն, զպատիւ. գահերէց. եւ Նախապատիւ.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • presidente — adj. 2 g. s. 2 g. 1. Que ou aquele que preside. • s. 2 g. 2. Chefe de uma assembleia, congresso, tribunal, junta, etc. 3. Título oficial do chefe de um Estado republicano. • Nota: como substantivo, admite também um feminino menos usado:… …   Dicionário da Língua Portuguesa

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»