prōspectō

* * *

prospecto, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [prospicio], to look forth upon, look out; to look at, view, behold, see afar off, gaze upon:

mare,

Cic. Att. 9, 10, 2.

Lit.:

pars ex tectis fenestrisque prospectant,

Liv. 24, 21; cf. Verg. A. 7, 813:

Campani moenia urbis prospectantes repleverant,

Liv. 23, 47, 3:

hostem,

id. 22, 14, 11:

e terrā aliquem,

id. 29, 26, 8:

intenti proelium equestre prospectabant,

Sall. J. 60, 3:

incendium e turri,

Suet. Ner. 38:

e puppi pontum,

Ov. M. 3, 651:

Capitolia ab excelsā aede,

id. ib. 15, 841:

prospectans maesta carinam,

Cat. 64, 52.— Absol.:

astris prospectantibus,

Stat. S. 5, 1, 124.— Impers. pass.:

quā longissime prospectari poterat,

Tac. A. 3, 1.—

Transf.

To look around or about:

prospectare, ne uspiam insidiae sient,

Plaut. Mil. 3, 1, 2.—

Of localities, to look towards, to lie or be situate towards any quarter ( poet. and in post-Aug. prose):

villa, quae monte summo posita Prospectat Siculum,

Phaedr. 2, 5, 10:

villa, quae subjectos sinus editissima prospectat,

Tac. A. 14, 9:

septentrionem,

id. H. 5, 6:

locus late prospectans,

furnishing a wide prospect, id. ib. 3, 60:

thermae prospicientes viam sacram,

Sen. Contr. 4 (9), 27, 18:

hos (campos) ad occasum conversa prospectat,

Curt. 6, 4, 17; Tib. 1, 7, 19; Sil. 3, 418.—

Trop.

To look forward to, to expect a thing; to hope, look out for, await (class.):

exsilium,

Cic. Verr. 2, 5, 17, § 44:

diem de die prospectans, ecquod auxilium ab dictatore appareret,

Liv. 5, 48.—

To await, impend over, threaten one:

te quoque fata Prospectant paria,

Verg. A. 10, 741.—

To foresee (post-class.):

prospectandi cognitio,

App. Dogm. Plat. 2, p. 24, 35.

ex-specto ( expect-), āvi, ātum, 1, v. a., to look out for a thing (syn.: prospecto, opperior, maneo, moror, praestolor).

Objectively, to await, expect something that is to come or to take place, to be waiting for, etc. (very freq. and class.). —Constr. with the acc., with rel.-clauses, with dum, si, ut, quin, or absol.; very rarely with object-clause.

In gen.

With acc.:

caritatem,

Cato, R. R. 3, 2:

alicujus mortem,

Plaut. As. 3, 1, 28:

cum ea Scipio dixisset silentioque omnium reliqua ejus exspectaretur oratio,

Cic. Rep. 2, 38:

injurias,

id. ib. 1, 5:

transitum tempestatis,

id. Att. 2, 21, 2:

adventum alicujus,

Caes. B. G. 1, 27, 2; 2, 16, 2:

eventum pugnae,

id. ib. 7, 49 fin.:

scilicet ultima semper Exspectanda dies homini est,

Ov. M. 3, 136:

cenantes haud animo aequo Exspectans comites,

i. e. waiting till they have done eating, Hor. S. 1, 5, 9 et saep.; cf.:

exspectandus erit annus,

I must wait a year, Juv. 16, 42. —

With relative and esp. interrogative clauses: exspectabat populus atque ora tenebat rebus, utri magni victoria sit data regni, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107 (Ann. s. 90, ed. Vahl.):

exspecto, quo pacto, etc.,

Plaut. Poen. 4, 1, 1:

exspecto, quid ad ista,

Cic. Tusc. 4, 20, 46; id. Verr. 2, 2, 38, § 92:

quid hostes consilii caperent, exspectabat,

Caes. B. G. 3, 24, 1:

exspectante Antonio, quidnam esset actura,

Plin. 9, 35, 58, § 121:

ne utile quidem, quam mox judicium fiat, exspectare,

Cic. Inv. 2, 28, 85; so,

quid exspectas quam mox ego dicam, etc.,

id. Rosc. Com. 15, 44:

et, quam mox signis collatis dimicandum sit, in dies exspectet,

id. 34, 11, 4; 3, 37, 5:

exspectans, quando, etc.,

Quint. 11, 3, 159.—

With dum, si, ut, etc.:

ne exspectetis meas pugnas dum praedicem,

Plaut. Truc. 2, 6, 1:

ne exspectemus quidem, dum rogemur,

Cic. Lael. 13, 44:

exspectas fortasse, dum dicat, etc.,

id. Tusc. 2, 7, 17:

exspectare, dum hostium copiae augerentur,

Caes. B. G. 4, 13, 2:

nec dum repetatur, exspectat,

Quint. 4, 2, 45:

Caesar non exspectandum sibi statuit, dum, etc.,

Caes. B. G. 1, 11 fin.; cf.:

nec vero hoc loco exspectandum est, dum, etc.,

Cic. Ac. 2, 7, 19:

rusticus exspectat, dum defluat amnis,

Hor. Ep. 1, 2, 42:

jam dudum exspecto, si tuum officium scias,

Plaut. Poen. prol. 12:

exspecto si quid dicas,

id. Trin. 1, 2, 61:

hanc (paludem) si nostri transirent, hostes exspectabant,

Caes. B. G. 2, 9, 1; id. B. C. 2, 34, 1:

nisi exspectare vis ut eam sine dote frater conlocet,

Plaut. Trin. 3, 3, 7:

mea lenitas hoc exspectavit, ut id quod latebat, erumperet,

Cic. Cat. 2, 12, 27:

nisi forte exspectatis ut illa diluam, quae, etc.,

id. Rosc. Am. 29, 82:

neque exspectant, ut de eorum imperio ad populum feratur,

Caes. ib. 1, 6, 6:

quare nemo exspectet, ut, etc.,

Quint. 7, 10, 14; Liv. 23, 31, 7; 26, 18, 5; 35, 8, 5 al.— Pass. impers.:

nec ultra exspectato, quam dum Claudius Ostiam proficisceretur,

Tac. A. 11, 26 fin.:

cum omnium voces audirentur, exspectari diutius non oportere, quin ad castra iretur,

Caes. B. G. 3, 24 fin. —

Absol.:

comites ad portam exspectare dicunt,

Cic. Fam. 15, 17, 1:

diem ex die exspectabam, ut statuerem, quid esset faciendum,

id. Att. 7, 26, 3:

exspectent paullum et agi ordine sinant,

Quint. 4, 5, 19.—

With object-clause:

cum expectaret effusos omnibus portis Aetolos in fidem suam venturos,

Liv. 43, 22, 2 Weissenb. ad loc.:

venturum istum,

Aug. Conf. 5, 6.—

Transf., of an abstract subject, like maneo, to await:

seu me tranquilla senectus Exspectat seu, etc.,

Hor. S. 2, 1, 58.

To look for with hope, fear, desire, expectation, to hope for, long for, expect, desire; to fear, dread, anticipate, apprehend.

With acc.:

reliquum est, ut tuam profectionem amore prosequar, reditum spe exspectem,

Cic. Fam. 15, 21 fin.; cf.:

quod magna cum spe exspectamus,

id. Att. 16, 16 E. fin.:

ego jam aut rem aut ne spem quidem exspecto,

id. ib. 3, 22 fin.: magnum inceptas, si id exspectas, quod nusquam'st, Plaut. Curc. 1, 2, 56:

quam (rem) avidissime civitas exspectat,

Cic. Phil. 14, 1, 1:

longiores (epistolas) exspectabo vel potius exigam,

id. Fam. 15, 16, 1:

finem laborum omnium,

Caes. B. G. 7, 85, 4:

illum ut vivat, optant, meam autem mortem exspectant scilicet,

to wish, Ter. Ad. 5, 4, 20:

fama mortis meae non accepta solum sed etiam exspectata est,

Liv. 28, 27, 9; cf.

in the pun with I.: cum Proculeius quereretur de filio, quod is mortem suam exspectaret, et ille dixisset, se vero non exspectare: Immo, inquit, rogo exspectes,

Quint. 9, 3, 68 Spald.:

nescio quod magnum hoc nuntio exspecto malum,

dread, Ter. Ph. 1, 4, 16:

mortem,

id. Hec. 3, 4, 8:

multis de causis Caesar majorem Galliae motum exspectans,

Caes. B. G. 6, 1, 1: 7, 43 fin. —With a personal object:

pater exspectat aut me aut aliquem nuntium,

Plaut. Capt. 2, 3, 22:

ite intro, filii vos exspectant intus,

id. Bacch. 5, 2, 86:

hic ego mendacem usque puellam Ad mediam noctem exspecto,

Hor. S. 1, 5, 83; cf. Ov. M. 14, 418:

video jam, illum, quem exspectabam, virum, cui praeficias officio et muneri,

Cic. Rep. 2, 42.—

Aliquid ab (rarely ex) aliquo (a favorite expression of Cicero):

a te hoc civitas vel omnes potius gentes non exspectant solum, sed etiam postulant,

Cic. Fam. 11, 5, 3; cf. id. ib. 3, 10, 1:

dixi Servilio, ut omnia a me majora exspectaret,

id. ib. 3, 12, 4:

alimenta a nobis,

id. Rep. 1, 4:

ab aliquo gloriam,

id. ib. 6, 19 fin.:

tristem censuram ab laeso,

Liv. 39, 41, 2:

ut ex iis (proletariis) quasi proles civitatis exspectari videretur,

Cic. Rep. 2, 22, 40.—

Aliquid ab or ex aliqua re (rare):

aliquid ab liberalitate alicujus,

Caes. B. C. 2, 28, 3:

dedecus a philosopho,

id. Tusc. 2, 12, 28:

omnia ex sua amicitia,

id. ib. 3, 60, 1.—

Aliquid aliquem (very rare): ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29; Sat. v. 38 Vahl.—

With object-clause:

quid mihi hic adfers, quam ob rem exspectem aut sperem porro non fore?

Ter. Phorm. 5, 9, 36:

exspecto cupioque te ita illud defendere,

Cic. Verr. 2, 3, 64, § 151.—With inf. alone (cf. cupio), Front. ad Ver. Imp. p. 137, ed. Rom.—

Absol. (very rare):

cum mihi nihil improviso, nec gravius quam exspectavissem pro tantis meis factis evenisset,

Cic. Rep. 1, 4:

aliquando ad verum, ubi minime exspectavimus, pervenimus,

Quint. 12, 8, 11.—

Poet. transf., of an abstr. subject, to have need of, require:

silvarumque aliae pressos propaginis arcus Exspectant,

Verg. G. 2, 27:

neque illae (oleae) procurvam exspectant falcem rastrosque tenaces,

id. ib. 2, 421; cf.:

lenta remedia et segnes medicos non exspectant tempora mea,

Curt. 3, 5, 13.—Hence, exspectātus ( expect-), a, um, P. a. (acc. to II.), anxiously expected, longed for, desired, welcome (class.):

carus omnibus exspectatusque venies,

Cic. Fam. 16, 7; cf.:

venies exspectatus omnibus,

id. ib. 4, 10, 1; Plaut. Most. 2, 2, 11:

quibus Hector ab oris exspectate venis?

Verg. A. 2, 282:

sensi ego in exspectatis ad amplissimam dignitatem fratribus tuis,

who were expected to arrive at the highest dignities of the state, Cic. de Sen. 19, 68:

ubi te exspectatum ejecisset foras,

i. e. whose death is waited, longed for, Ter. Ad. 1, 2, 29 Ruhnk.— Comp.:

nimis ille potuit exspectatior venire,

Plaut. Most. 2, 2, 12.— Sup.:

adventus suavissimus exspectatissimusque,

Cic. Att. 4, 4 a:

litterae,

id. Fam. 10, 5, 1:

triumphus,

Hirt. B. G. 8, 51 fin. —

In the neutr. absol.:

quis non diversa praesentibus contrariaque exspectatis aut speret aut timeat?

Vell. 2, 75, 2:

hosti Ante exspectatum positis stat in agmine castris,

before it was expected, Verg. G. 3, 348; so,

ante exspectatum,

Ov. M. 4, 790; 8, 5; Sen. Ep. 114:

ille ad patrem patriae exspectato revolavit maturius,

than was expected, Vell. 2, 123, 1.