Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

prō-tendō

  • 1 prō-tendō

        prō-tendō —, tus, ere,    to stretch forth, stretch, reach out, extend: hastas, V.: bracchia In mare, O.: ire in protenta tela, O.—In zeugma: oculos dextramque precantem, i. e. lifting eyes and hands in supplication, V.

    Latin-English dictionary > prō-tendō

  • 2 ob-tendō

        ob-tendō dī, tus, ere,    to spread before, stretch over: Pro viro nebulam, V.: obtentā nocte, i. e. in dark night, V.: Britannia Germaniae obtenditur, lies over against, Ta.—To plead as an excuse: matris preces obtendens, Ta.—Fig., to hide, conceal, envelop: quasi velis quibusdam obtenditur uniuscuiusque natura.—To make a cover for: curis luxum, Ta.

    Latin-English dictionary > ob-tendō

  • 3 protendo

    prō-tendo, di, sum and tum, 3, v. a., to stretch forth or out, to extend (not in Cic.; syn. porrigo).
    I.
    Lit.:

    hastas,

    Verg. A. 11, 606 Wagn.:

    bracchia in mare,

    Ov. M. 14, 191:

    supinas manus ad genua alicujus,

    Petr. 17 fin.:

    aciem (oculorum) in aestus pelagi,

    Cat. 64, 127:

    cervicem fortiter,

    Tac. A. 15, 67:

    cochleae bina ceu cornua protendentes contrahentesque,

    Plin. 9, 32, 51, § 101:

    protentis hastis,

    Tac. A. 14, 37:

    pedes temo protentus in octo,

    Verg. G. 1, 171:

    consanguineam protendere dextram,

    Sil. 1, 655:

    praerupta protendit juga Cithaeron,

    Sen. Phoen. 12.—Mid., to stretch forth or out, to extend:

    inter digitos medius longissime protenditur,

    projects, Plin. 11, 43, 99, § 244:

    protenditur ad Bactros usque gens Mardorum,

    reaches, extends, id. 6, 16, 18, § 47: anus haec in pellis periculum protenditur, is swelled out, distended with drink, Plaut. Fragm. ap. Schol. Hor. S. 1, 6, 22.—Of a river:

    usque ad colla cornipedum protentus,

    swollen, Sil. 16, 387.—
    II.
    Trop., to make long, to prolong, lengthen, extend (post-class.):

    utramvis partem in plura verba protendere,

    App. Dogm. Plat. 3, p. 267 Oud.:

    praepositiones producere atque protendere,

    to prolong in pronunciation, Gell. 2, 17, 1; 6:

    barbare protendere,

    id. 4, 17, 7.—Hence, prōtentus, a, um, P. a., stretched out, lengthened, extended (post-class.):

    Phocis lucis in exortum protentior,

    extending farther, Avien. Perieg. 597:

    protentior vita,

    Sol. 30.

    Lewis & Short latin dictionary > protendo

  • 4 portendō

        portendō dī, tus, ere    [por (old for pro) +tendo], to point out, indicate, reveal, foretell, predict, presage, portend: cum periculorum metus ex ostentis portenderetur: ea (auspicia) illis exeuntibus in aciem portendisse deos, L.: magnitudinem imperi portendens prodigium, L.: triginta annos Cyrum regnaturum esse portendi.
    * * *
    portendere, portendi, portentus V
    predict, foretell; point out

    Latin-English dictionary > portendō

  • 5 contendo

    con-tendo, di, tum, 3, v. a. and n., to stretch, stretch out vigorously, to draw tight, strain.
    I.
    Lit. (rare and mostly poet.):

    arcum,

    Verg. A. 12, 815; Ov. M. 6, 286; id. R. Am. 435: tormenta, Sisen. ap. Non. p. 258, 27; Cic. Tusc. 2, 24, 57: muscipula, Lucil. ap. Non. p. 181, 31:

    tenacia vincla,

    Verg. G. 4, 412:

    ilia risu,

    Ov. A. A. 3, 285: pontem in alto, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 21 Müll. (Ann. v. 358 Vahl.):

    oculi contendunt se,

    Lucr. 4, 810.— Of stringed instruments, to tune by stretching the strings:

    ut in fidibus pluribus, si nulla earum ita contenta nervis sit, ut concentum servare possit,

    Cic. Fin. 4, 27, 75; cf. infra, P. a.—
    B.
    Meton.
    1.
    (Causa pro effectu.) Of weapons, to shoot, hurl, dart, throw:

    infensam hastam,

    Verg. A. 10, 521:

    tela,

    id. ib. 12, 815:

    sagittas nervo,

    Sil. 1, 323:

    telum aërias in auras,

    Verg. A. 5, 520. —
    2.
    Of places, neutr., to stretch, reach, extend:

    haec patulum vallis contendit in orbem,

    Calp. Ecl. 7, 30:

    Cappadocum gens usque ad Cyrresticam ejus regionem parte suā, quae vocatur Cataonia, contendit,

    Plin. 6, 8, 8, § 24.—
    II.
    Trop. (freq. in prose and poetry); act., to strain eagerly, to stretch, exert, to direct one's mental powers to something, to pursue or strive for earnestly; or neutr., to exert one's self, to strive zealously for something, etc.
    A.
    In gen.
    1.
    Act.
    (α).
    With acc.:

    magnum fortasse onus, verum tamen dignum, in quo omnis nervos aetatis industriaeque meae contenderem,

    Cic. Verr. 1, 12, 35; cf.:

    contendit omnis nervos Chrysippus, ut persuadeat, etc.,

    id. Fat. 10, 21:

    summas vires de palmā,

    Lucr. 4, 990:

    animum in curas,

    Ov. P. 1, 5, 11:

    quo se dira libido,

    Lucr. 4, 1043:

    tamen id sibi contendendum aut aliter non transducendum exercitum existimabat,

    Caes. B. G. 4, 17; cf.:

    id contendere et laborare, ne ea, etc.,

    id. ib. 1, 31; Cic. Verr. 2, 2, 21, § 52: et petere imperium populi et contendere honores, Varr. ap. Non. p. 259, 32.—
    (β).
    With inf., to exert one's self vigorously to do something, to apply one's self with zeal to, to go to:

    hunc locum duabus ex partibus oppugnare contendit,

    Caes. B. G. 5, 21:

    summā vi transcendere in hostium naves,

    id. ib. 3, 15:

    fugā salutem petere,

    id. ib. al.; Quint. 10, 1, 125:

    neque ego nunc hoc contendo... mutare animum, sed, etc.,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13, § 38.—
    2.
    Neutr.:

    quantum coniti animo potes, quantum labore contendere... tantum fac ut efficias,

    Cic. Off. 3, 2, 6.— With ut:

    quántum potero voce contendam, ut populus hoc Romanus exaudiat,

    Cic. Lig. 3, 6; so,

    remis, ut eam partem insulae caperet,

    Caes. B. G. 5, 8 et saep.:

    contende quaeso atque elabora, ut, etc.,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 14, § 42.— Absol.:

    vociferarer et, quantum maxime possem, contenderem,

    Cic. Fl. 16, 38 al.:

    non possis oculo quantum contendere Lynceus (= collineare),

    to aim at, Hor. Ep. 1, 1, 28.—
    B.
    In partic.,
    1.
    To direct or bend one's course eagerly somewhere; or, neutr., to strive to get to a place, to seek to arrive at, to go, march, or journey hastily to, etc.
    a.
    Act.
    (α).
    With acc. (very rare):

    rectā plateā cursum suum,

    Plaut. Cist. 2, 1, 58:

    nocte unā tantum itineris,

    Cic. Rosc. Am. 34, 97.—
    (β).
    With inf. (freq.):

    Bibracte ire,

    Caes. B. G. 1, 23; so,

    ire cum his legionibus,

    id. ib. 1, 10:

    in Britanniam proficisci,

    id. ib. 4, 20:

    in provinciam reverti,

    id. ib. 3, 6 fin.:

    Dyrrhachium petere,

    Cic. Planc. 41, 97; cf.:

    proxima litora petere cursu,

    Verg. A. 1, 158; and:

    iter a Vibone Brundisium terrā petere,

    Cic. Planc. 40, 96 Wund.—
    b.
    Neutr. (so most freq.):

    in Italiam magnis itineribus,

    Caes. B. G. 1, 10; cf.:

    huc magnis itineribus,

    id. ib. 1, 38 fin.:

    huc magno cursu,

    id. ib. 3, 19:

    inde in Italiam,

    id. ib. 1, 33:

    in fines Sigambrorum,

    id. ib. 4, 18:

    in castra,

    id. ib. 4, 37:

    ex eo loco ad flumen,

    id. ib. 2, 9:

    ad Rhenum finesque Germanorum,

    id. ib. 1, 27 fin.:

    ad oppidum Noviodunum,

    id. ib. 2, 12:

    ad castra,

    id. ib. 2, 19 fin.; 3, 24 fin.:

    ad hostes,

    id. ib. 5, 9:

    ad Amanum,

    Cic. Att. 5, 20, 3: Tarentum ad Heraclidem Ponticum, Varr. ap. Non. p. 260, 19:

    Lacedaemonem,

    Nep. Cim. 3, 3:

    domum,

    Caes. B. G. 2, 24 fin. et saep.:

    ad ultimum animo,

    Cic. Mur. 31, 65; cf.:

    magna spectare atque ad ea rectis studiis contendere,

    id. Off. 2, 13, 44:

    ad summam laudem gloriamque maximis laboribus et periculis,

    id. Phil. 14, 12, 32:

    ad salutem,

    Caes. B. G. 3, 3 fin.
    2.
    ( Neutr.) To measure or try one's strength with, with weapons, by words, in action, etc.; to strive, dispute, fight, contend against, vie with; constr. with cum aliquo, contra or adversus aliquem, the dat., inter se, or absol.
    (α).
    Cum aliquo:

    neque post id tempus umquam summis nobiscum copiis hostes contenderunt,

    Caes. B. G. 5, 17 fin.; 1, 36:

    cum Sequanis bello,

    id. ib. 7, 67 fin.:

    cum eo armis,

    Cic. Att. 7, 9, 2:

    cum magnis legionibus parvā manu,

    Sall. C. 53, 3:

    cum barbaro,

    Nep. Con. 4, 3:

    cum victore,

    Hor. S. 1, 9, 42:

    mecum ingenio et arte,

    Prop. 2 (3), 24, 23 al.:

    cum eo de principatu,

    Nep. Arist. 1, 1; cf. id. Ages. 1, 4 al.:

    divitiis et sumptibus, non probitate neque industriā cum majoribus suis,

    Sall. J. 4, 7:

    humilitas cum dignitate et amplitudine,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136.—So with acc. of neutr. pron.:

    tamenne vereris, ut possis haec contra Hortensium contendere?

    Cic. Quint. 25, 78.—
    (β).
    Contra aliquem:

    contra populum Romanum armis,

    Caes. B. G. 2, 13:

    tauri pro vitulis contra leones summā vi impetuque contendunt,

    Cic. Fin. 3, 20, 66:

    contra vim gravitatemque morbi,

    id. Phil. 9, 7, 15:

    nihil contra naturam universam,

    id. Off. 1, 31, 110; Cat. 64, 101.—
    * (γ).
    Adversus aliquem: non contendam ego adversus te, Anton. ap. Cic. Att. 14, 13, A, 2.—
    (δ).
    With dat. ( poet.):

    hirundo cycnis,

    Lucr. 3, 6:

    Homero,

    Prop. 1, 7, 3; 1, 14, 7:

    Pindaricis plectris,

    Stat. S. 1, 3, 101.—
    (ε).
    Inter se:

    hi cum tantopere de potentatu inter se multos annos contenderent,

    Caes. B. G. 1, 31, 4; 1, 5, 3:

    viribus inter se,

    Lucr. 3, 784.— Impers.:

    interim proelio equestri inter duas acies contendebatur,

    the contest was carried on, Caes. B. G. 2, 9.—
    (ζ).
    Absol.:

    proelio,

    Caes. B. G. 1, 48; 1, 50 fin.;

    3, 28 al.: magis virtute quam dolo,

    id. ib. 1, 13; Nep. Epam. 2, 5:

    translatio non habet quaestionem, de quā contendit orator, sed propter quam contendit,

    Quint. 3, 6, 72; cf. id. 6, 1, 50; 7, 9, 3 al.— Impers.:

    summo jure contenditur,

    Cic. Caecin. 23, 65:

    de his lite contenditur,

    Quint. 3, 4, 8:

    de personis judicatur, sed de rebus contenditur,

    id. 10, 5, 13.—
    * b.
    In auctions, to vie with in bidding, to bid against: is liceri non destitit;

    illi quoad videbatur ferri aliquo modo posse, contenderunt,

    Cic. Verr. 2, 3, 42, § 99.—
    3.
    ( Act.) To place together in comparison, to compare, contrast; constr. with cum, ad, the dat., or acc. only.
    (α).
    With cum: tuam iram contra cum ira Liberi, Naev. ap. Non. p. 259, 7; Caecil. ib. p. 259, 1:

    id cum defensione nostrā,

    Cic. Rosc. Am. 33, 93:

    rationem meam cum tuā ratione,

    id. N. D. 3, 4, 10; Tac. A. 4, 32 al.: suam vitam mecum, Licinius, Macer. ap. Non. p. 259, 3.—
    * (β).
    With ad: ut vim contendas tuam ad majestatem viri, Att. ap. Non. p. 259, 5 (Trag. Rel. v. 648 Rib.).—
    (γ).
    With dat.: Thestiadas Ledae, Lucil. ap. Non. p. 258, 30:

    vellera potantia Aquinatem fucum Sidonio ostro,

    Hor. Ep. 1, 10, 26; Aus. Grat. Act. 14 al.—
    (δ).
    With [p. 447] acc. only: anulum, Plaut. Fragm. ap. Non. p. 258, 29:

    ipsas causas, quae inter se confligunt,

    Cic. Cat. 2, 11, 25:

    leges,

    id. Inv. 2, 49, 145:

    suam quaeque nobilitatem, formam, opes,

    Tac. A. 12, 1:

    vetera et praesentia,

    id. ib. 13, 3.—
    4.
    ( Act.) To demand, ask, solicit, entreat, beg earnestly, to seek to gain:

    cum a me peteret et summe contenderet, ut suum propinquum defenderem,

    Cic. Quint. 24, 77:

    verecundius a te, si quae magna res mihi petenda esset, contenderem,

    id. Fam. 2, 6, 1; so,

    ab aliquo,

    id. Verr. 2, 2, 53, § 131; id. de Or. 1, 36, 166; id. Rosc. Am. 1, 4; id. Fam. 13, 7, 3; cf.:

    a magistris de proferendo die,

    id. ib. 12, 30, 5; id. Q. Fr. 3, 1, 5, § 15:

    ne quid contra aequitatem,

    id. Off. 2, 20, 71:

    omni opere, ut, etc.,

    Suet. Dom. 2:

    magno opere, ne, etc.,

    id. Aug. 27; id. Vit. 3:

    pertinaciter,

    id. Caes. 1.—
    5.
    ( Act.) To assert, affirm earnestly, to maintain or contend energetically.
    (α).
    With acc. and inf.:

    sic ego hoc contendo, me tibi ipsi adversario cujuscumque tribus rationem poposceris redditurum,

    Cic. Planc. 19, 48; id. Sest. 50, 107; id. Arch. 7, 15:

    apud eos contendit falsa esse delata,

    Nep. Them. 7, 2; id. Epam. 8, 1:

    illud pro me majoribusque meis contendere ausim, nihil nos... scientes fuisse,

    Liv. 6, 40, 5; Quint. prooem. § 11; 1, 2, 25; Suet. Calig. 15; id. Dom. 6; Lucr. 5, 1343; Cat. 44, 4; Ov. M. 2, 855; Hor. Ep. 1, 16, 37 al.—
    (β).
    Absol. (very rare):

    si manantia corpuscula iter claudunt, ut Asclepiades contendit,

    Cels. 1, praef. § 28.—Hence, contentus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., stretched, strained, tense, tight:

    qui jam contento, jam laxo fune laborat,

    Hor. S. 2, 7, 20:

    acies oculorum,

    Lucr. 1, 325; cf.:

    contentis oculis prosequi aliquem,

    Suet. Tib. 7:

    contentis corporibus facilius feruntur onera (opp. remissa),

    Cic. Tusc. 2, 23, 54; cf.:

    contentā cervice trahunt plaustra (boves),

    Verg. G. 3, 536:

    Placideiani contento poplite miror Proelia,

    with the knee stiffly bent, Hor. S. 2, 7, 97.—
    B.
    Trop., eager, intent:

    contenta mens fuit in eā ratione,

    Lucr. 4, 965; cf. Ov. M. 15, 515:

    et contentā voce atrociter dicere et summissā leniter,

    Cic. Or. 17, 56:

    ad tribunatum contento studio cursuque veniamus,

    id. Sest. 6, 13.— Sup.:

    contentissimā voce clamitans,

    App. M. 4, p. 147.— Adv.: con-tentē, earnestly, with great exertion, vehemently:

    pro se dicere... mittere contentius,

    Cic. Tusc. 2, 24, 57; cf.:

    acriter atque contente pro suis decretis propugnare,

    Gell. 18, 1, 2:

    contentissime clamitare, App. Flor. n. 8: contentius ambulare,

    Cic. Tusc. 5, 34, 97:

    ornamentis iisdem uti fere licebit, alias contentius, alias summissius,

    id. de Or. 3, 55, 212:

    aliquid curiose atque contente lectitare,

    Gell. 3, 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > contendo

  • 6 distendo

    dis-tendo (and vulg. distenno), di, tum (in late Lat. also distensus, Coripp. Joann. 7, 324; but in Auct. B. Alex. 45, 2, the right reading is dispersis), 3, v. a., to stretch asunder, stretch out, extend (not freq. till after the Aug. per.; not in Cic.).
    I.
    Lit.:

    dispennite hominem divorsum et distennite,

    Plaut. Mil. 5, 14; cf.:

    Tityos novem Jugeribus distentus erat,

    Ov. M. 4, 458:

    brachia,

    id. ib. 4, 491:

    corpus temonibus,

    Col. 6, 19 fin.: aciem, * Caes. B. C. 3, 92, 2; cf.:

    copias hostium,

    Liv. 2, 23:

    hostes,

    id. 34, 29:

    sagum,

    Suet. Oth. 2:

    in currus distentum illigat Mettum,

    Liv. 1, 28; so,

    utramque manum in latus,

    Quint. 11, 3, 114: pontem in agros, Lue. 4, 140.— Pass. in mid. force:

    haec per octoginta sex milia distenduntur,

    extend, Mart. Cap. 6, § 661.—
    B.
    Meton.
    1.
    (Effectus pro causa.) To swell out, distend, i. e. to fill, e. g. with food:

    ventres,

    Plaut. Cas. 4, 1, 19:

    ubera cytiso,

    Verg. E. 9, 31; cf.:

    ubera lacte,

    id. ib. 4, 21;

    and transf.: capellas lacte,

    id. ib. 7, 3:

    ducem (i. e. bovem) denso pingui,

    id. G. 3, 124:

    cellas nectare,

    id. A. 1, 433; cf.:

    horrea plena spicis,

    Tib. 2, 5, 84.—
    2.
    (Causa pro effectu.) To torture by distention:

    tormento aliquem,

    Suet. Tib. 62; cf. Vulg. Heb. 11, 35.—
    II.
    Trop.:

    velut in duo pariter bella curas hominum,

    to divide, Liv. 27, 40; cf.:

    curam vilicae,

    Col. 12, 46, 1:

    sedulitatem vilici,

    id. 1, 6, 8:

    animos,

    to distract, perplex, Liv. 9, 12 fin.; Vulg. Eccl. 3, 10.— Hence, distentus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 1.), distended, i. e. filled up, full:

    ubera,

    Hor. Epod. 2, 46; cf.:

    distentum cruribus uber,

    Ov. M. 13, 826:

    distentius uber,

    Hor. S. 1, 1, 110:

    distentus ac madens,

    stuffed full, Suet. Claud. 33; cf. Plin. Pan. 49, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > distendo

  • 7 tentipellium

    tentĭpellĭum, ii, n. [tendo-pellis], that which stretches out a skin or hide, a hidestretcher, leather-stretcher.
    I.
    Lit.:

    tentipellium Artorius putat esse calceamentum ferratum, quo pelles extenduntur, indeque Afranium dixisse in Promo. pro manibus credo habere ego illos tentipellium,

    Fest. p. 364 Müll.; cf. Mart. 9, 73, 1. —
    * II.
    Transf.: Titinnium ait Verrius existimare id (sc. tentipellium) medicamentum esse, quo rugae extenduntur, cum dicat: tentipellium inducitur, rugae in ore extenduntur, cum ille tropikôs dixerit, Fest. p. 364 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > tentipellium

См. также в других словарях:

  • prodano — prò·da·no, pro·dà·no s.m. OB TS mar. grossa fune usata per montare e smontare l albero maestro; cavobuono {{line}} {{/line}} DATA: av. 1348. ETIMO: dal gr. biz. prótonos, der. di proteínō tendo in avanti , cfr. lat. mediev. prodanum …   Dizionario italiano

  • protasi — prò·ta·si s.f.inv. 1a. TS lett. parte introduttiva del poema epico classico in cui sono tradizionalmente contenuti la proposizione dell argomento, l invocazione alla divinità e talvolta la dedica 1b. TS teatr. non com. → prologo 2. TS log. →… …   Dizionario italiano

  • МЫШЦЫ — МЫШЦЫ. I. Гистология. Общеморфодогически ткань сократительного вещества характеризуется наличием диференцировки в протоплазме ее элементов специфич. фибрилярной структуры; последние пространственно ориентированы в направлении их сокращения и… …   Большая медицинская энциклопедия

  • Oda Nobutoshi — 3rd Lord of Tendō In office 1868–1868 Preceded by Oda Nobumichi Succeeded by Oda Suemaru 5th Lord of Tendō …   Wikipedia

  • Vagina — Vagi̱na [aus lat. vagina, Gen.: vaginae = Scheide; Hülle] w; , ...nae u. eindeutschend: ...nen: Scheide, Hülle (Anat.): 1) aus Haut und Bindegewebe oder Muskelfasern bestehende Gleithülle oder Kanal. 2) abgeplatteter, häutiger, muskelhaltiger… …   Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke

  • МЫШЦЫ ЧЕЛОВЕКА — «80 №№ Наименование латинское и русские. Синонимы. Форш, и положение Начало и прикрепление Иннервация и отношение к сет.ентам Thyreo epiglotticus (щитовидпо надгортан ная М.). Син.: thyreo epiglotticus inferior, s. major, thyreo membranosus …   Большая медицинская энциклопедия

  • Соединения костей верхней конечности — …   Атлас анатомии человека

  • Faux-Amis En Espéranto — Faux amis Faux amis en allemand Faux amis en anglais Faux amis en espéranto Faux amis en italien Faux amis en russe Cet article très complet (mais non exhaustif) présente la liste …   Wikipédia en Français

  • Faux-amis en esperanto — Faux amis en espéranto Faux amis Faux amis en allemand Faux amis en anglais Faux amis en espéranto Faux amis en italien Faux amis en russe Cet article très complet (mais non exhaustif) présente la liste …   Wikipédia en Français

  • Faux-amis en espéranto — Faux amis Faux amis en allemand Faux amis en anglais Faux amis en espéranto Faux amis en italien Faux amis en russe Cet article très complet (mais non exhaustif) présente la liste …   Wikipédia en Français

  • Faux amis en Espéranto — Faux amis Faux amis en allemand Faux amis en anglais Faux amis en espéranto Faux amis en italien Faux amis en russe Cet article très complet (mais non exhaustif) présente la liste …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»