-
1 jaki
pron(decl like adj) ( w pytaniach) whatjaka dzisiaj jest pogoda? — what's the weather like today?, ( który) which
jaki wybierasz: biały czy czarny? — which one do you choose: white or black?, ( z przymiotnikami) how
jaka ona jest dobra! — how kind she is!, ( z rzeczownikami) what
* * *a. i conj.1. (tożsamość, t. w zdaniach podrzędnych) what, which; jaka książka? what book?; jakim prawem? by what right?; wiesz, na jakiej półkuli leży Australia? do you know which hemisphere Australia is in?2. (cechy, t. w zdaniach podrzędnych) what... like; jaki on jest? what is l. what's he like?; jaka tam jest pogoda? what is l. what's the weather like over there?; nie wiem, jaki jest ten film I don't know what this movie is like.3. ( zdziwienie z zaprzeczeniem) jakie pieniądze? what money, who said anything about money?4. ( w wykrzyknieniach) ( z rzeczownikiem policzalnym w liczbie pojedynczej) what a; (z rzeczownikiem niepoliczalnym l. policzalnym w liczbie mnogiej) what; ( z przymiotnikiem) how; jaki miły piesek! what a nice doggie!; jaka ładna pogoda! what nice weather!; jaka ona jest miła! how nice she is!6. byle jaki (= kiepski) crummy, tacky, poor; (= dowolny) any; nie byle jaki... not just your ordinary..., some...; coś jest nie byle jakie sth is really something.7. ( w innych zwrotach) jaki taki so-so; jaki pan, taki kram like master, like man; po jakiemu on mówi? what language is he speaking?; po jaką cholerę...? ( także po jakie licho...?) why the hell...?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > jaki
-
2 czy
Ⅰ part. 1. (w pytaniu) czy pada deszcz? is it raining?- czy znasz go? do you know him?- czy byłeś kiedyś w Indiach? have you ever been to India?- czy widziałeś go wczoraj? did you see him yesterday?- czy pójdziesz ze mną do kina? will you go to the cinema with me?- czy możesz wyłączyć radio? can a. could you turn the radio off?- czy byłby pan łaskaw zamknąć okno? would you mind closing the window?2. (w zdaniu złożonym) if, whether- ciekawe, czy przyjdą I wonder if they’ll come- wątpię, czy on wróci I doubt if he’ll be back- sprawdź, czy drzwi są zamknięte na klucz check to see if the door is locked- zastanawiam się, czy pisać do niego, czy nie I’m wondering if a. whether I should write to him or not- nasłuchiwała, czy dziecko nie płacze she was listening for sounds of the baby cryingⅡ conj. or- tak czy nie yes or no- prędzej czy później sooner or later- chcesz kawę czy herbatę? would you like coffee or tea?- idziesz z nami czy zostajesz? are you coming with us or staying here?- było ich piętnastu czy dwudziestu there were fifteen or twenty of them- spał, czy udawał, że śpi he was asleep, or pretended to be- zwolniłeś się sam czyś został zwolniony? did you resign or were you dismissed?- czy …, czy … (zarówno) whether … or …- czy szyje, czy robi na drutach, zawsze zakłada okulary whether she’s sewing or knitting, she always wears her glasses- czy to …, czy to a. też … (bądź) either … or …- czy to autobusem, czy pociągiem either by bus or by train- w taki czy inny sposób a. tak czy inaczej one way or the other a. another- z tego czy czy innego powodu for one reason or another- ten czy ów nie dawał wiary jej słowom there were some (people) who didn’t believe her- zgłupiałeś czy co a. jak? are you stupid or what a. something?- pisał pieśni, kwartety, sonaty czy co tam jeszcze he wrote songs, quartets, sonatas and whatever else- poszła na zakupy czy coś takiego she went shopping or something- …., czy jak mu/jej tam pot. …whatever he’s/she’s called, …or whatever his/her name is; …or what d’yer call him/her pot.* * *1. partczy znasz tę książkę? — do you know this book?czy ja wiem? — pot I don't know, ( w zdaniach podrzędnych) if, whether
nie wiem, czy to jest prawda — I don't know if it's true
2. conjzapytaj ją, czy przyjdzie — ask her if she's coming
or* * *I.czy1part.( w pytaniach) czy pada śnieg? is it snowing?; czy znasz ten film? do you know this movie?; czy byłeś kiedyś w Anglii? have you ever been to England?; czy mogę już iść? can I go now?; czy ja wiem? I don't know.II.czy2conj.1. ( wprowadza zdanie podrzędne) if, whether; zapytaj, czy przyjdzie ask him if he's coming.2. ( łączy części współrzędne) or; kawa czy herbata? coffee or tea?; prędzej czy później sooner or later; tak czy inaczej l. owak l. siak one way or another, anyhow, eitherway; świątek czy piątek anytime.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czy
-
3 gdzie
Ⅰ pron. 1. (pytajny) where- gdzie są klucze? where are the keys?- gdzie byliście na wakacjach? where did you go for your holiday(s)?- gdzie idziesz? pot. where are you going?- gdzie by to schować? where can I hide it?- gdzieście wczoraj były? where were you yesterday?- gdzie on nie był! w Indiach, Australii… he’s been everywhere – India, Australia…- nie pamiętam, gdzie położyłem tę książkę I don’t remember where I put that book- a gdzie kot? (and) where’s the cat?2. (względny) where- miasto, gdzie spędził dzieciństwo the town where he spent his childhood- miejsce, gdzie ścieżka rozwidla się the point a. place where the path forks- zgłosił się na posterunek, gdzie natychmiast został aresztowany he went to the police station, where he was immediately arrested- kryli się, gdzie kto mógł they hid wherever they could- zostań tam, gdzie jest sucho stay there, where it’s dry- tam, gdzie teraz mieszkam where I live now- spotkajmy się tam, gdzie zawsze let’s meet at the usual place- tam, gdzie będzie to uzasadnione where(ver) it’s appropriate a. justified- pojedźmy gdzieś, gdzie nie ma ludzi let’s go somewhere where there are no people- gdzie tylko człowiek pójdzie a. gdzie by człowiek nie poszedł, wszędzie tłumy wherever one goes, there are always crowds of people- siadajcie, gdzie chcecie sit wherever you like- wszędzie, gdzie spojrzał wherever he looked- sytuacje, gdzie może dojść do naruszenia praw człowieka situations that could lead to human rights violations3. (nieokreślony) somewhere; someplace US pot.; (w pytaniu) anywhere; (w przeczeniu) nowhere- pojedźmy gdzie na weekend pot. let’s go somewhere for the weekend- masz gdzie spać? do you have anywhere a. somewhere to sleep?- nie mam gdzie się podziać z pracą I have no space where I can work (properly)- czy jest tam gdzie zaparkować samochód? is there anywhere to park the car there?Ⅱ part. gdzie mi tam do żartów? how could I joke about it?- gdzie mi staremu do żeniaczki? (będzie trudno) where’s an old man like me going to get married? pot.; (nie chcę) what would an old man like me want with marriage?- gdzie mi do niego? I’m not a patch on him pot.■ gdzie indziej elsewhere, somewhere else- gdzie spojrzeć… wherever you look a. one looks…- gdzie tam! pot. what are you talking about!- mało a. rzadko gdzie hardly anywhere- mało a. rzadko gdzie zachowały się stare drewniane kaplice the old wooden chapels have hardly survived anywhere- gdzie Rzym, gdzie Krym they’re two entirely different things* * *1. pron( w zdaniach pytających) wheregdzie ona jest? — where is she?, ( w zdaniach podrzędnych) where
nie wiem, gdzie ona jest — I don't know where she is, ( w zdaniach względnych) where
wszedł do pokoju, gdzie stał duży stół — he entered the room where there was a big table
2. partnie miał gdzie spać — he didn't have anywhere to sleep, he had nowhere to sleep
( w znaczeniu wzmacniającym) howgdzie tam! — pot nothing of the kind!
* * *adv. i pron.indecl.1. ( zaimek pytajny i względny) where; gdzie jest twój samochód? where's your car?; zaparkuję tam, gdzie znajdę wolne miejsce I'll park where I find a space; gdzie Rzym, gdzie Krym! (as like as) chalk and cheese.2. gdzie jak gdzie of all places, never mind other places; gdzie jak gdzie, ale w tym pokoju musi być porządek never mind other rooms, we have to keep this one tidy.3. pot. (= dokąd) where; gdzie idziesz? where are you going?5. ( także gdzie tylko) (= wszędzie, gdzie...) wherever; gdzie spojrzysz, wszędzie dookoła widać drzewa wherever you look there are trees all about.6. przest. l. pot. w pytaniach = gdzieś; nie widzieliście gdzie mojego pióra? haven't you seen my pen somewhere?particle( wyraża rezygnację) gdzie mi (tam) myśleć o wakacjach how can I think of the holidays; gdzie mi się (tam) równać z tobą how can I compete with you; gdzie tam! ciągle nic nie wiem sure enough, I still don't know anything.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gdzie
-
4 jak
I 1. pron( w pytaniach) howjak dużo? — how much/many?
jak się masz? — how are you? (BRIT), how are you doing? (US)
jak wyglądam? — świetnie! — how do I look? — great!
jak się robi omlet? — how do you lub how does one make an omelette?
jak mu tam? — what-d'you-call-him?, what's-his-name? ( w zdaniach względnych)
zrobiłem, jak chciałeś — I did as you wanted
nie wiem, jak to zrobić — I don't know how to do it
2. conjnie wiem, jak ona wygląda — I don't know what she looks like ( w jakim stopniu)
( w porównaniach) astak jak... — (just) like...
jak go zobaczysz, pozdrów go — when you see him, say hello from me
widziałem (ją), jak wychodziła z biura — I saw her leave lub leaving the office
minęły już dwa lata, jak wyjechał — two years have passed since he left, ( jeśli) if, when
jak nie chcesz jechać, możesz zostać z nami — you can stay with us if you don't want to go
3. partjak nie dziś, to jutro — if not today then tomorrow
jak najlepiej/najszybciej — as well/soon as possible
II - ka; -ki; instr sg - kiem; m; ZOOLjak gdyby — as if, as though
* * *I.jak1adv. i conj.1. ( w pytaniach) how; jak dawno? how long ago?; jak daleko? how far?; jak długo? how long?; jak mu tam? what was his name?, what's his name?; jak ona wygląda? what does she look like?; jak się czujesz? how are you feeling; jak to? how so?, how do you mean?2. ( w pytaniach o instrukcje) how do I..., how does one...; jak dojść do dworca? how do I get to the station?; jak po niemiecku powiedzieć „dziękuję”? how do you say “thank you” in German?; jak się robi bigos? how do you make bigos?; jak to włączyć? how do you turn this thing on?; jak jej o czymś takim powiedzieć? how does/should one tell her about something like this?3. ( w zdaniach podrzędnych) how, as; wiem, jak to działa I know how this works; jest (akurat) takie, jak lubisz it's just the way you like it; nie wiem, jak wam podziękować I don't know how I can (ever) thank you.4. ( w wykrzyknieniach) how; jak tu cicho! how quiet (this place is)!; jak pięknie śpiewasz! how beautifully you sing!, what a great singer you are!5. (= kiedy, w chwili gdy) when; dam ci znać, jak przyjdzie/zadzwoni I'll let you know when she comes/calls; jak tylko... as soon as..., directly...6. (= jeśli) if; jak nie if not, unless; jak nie przestaniesz, (to)... if you don't stop..., unless you stop...; kto, jak nie ja/ty/my/on/ona who, if not me/you/ |us/him/her; jak nie teraz, to kiedy? if not now, when?7. (= dopóki) as long as; jak świat światem as long as the world keeps turning; jak żyję, nie widziałem czegoś takiego I've never seen brzydki jak noc (as) ugly as sin, butt ugly; (niezłe) jak na niego (not bad) for him; zimny jak lód (as) cold as ice; serce jak kamień heart of stone.9. (= dokąd) as far as; jak okiem sięgnąć as far as the eye can see.10. (z przymiotnikiem l. przysłówkiem w stopniu najwyższym) as... as possible; jak najprędzej/najszybciej/najlepiej as soon/fast/well as possible; jak najwięcej ( z rzeczownikiem w liczbie pojedynczej) as much as possible; ( z rzeczownikiem w liczbie mnogiej) as many as possible.11. jak gdyby as if, as though, like; patrzył tylko, jak gdyby nie rozumiał he just stared as if he didn't understand.13. byle jak (= niestarannie) crudely, anything like it.8. ( przy porównaniach) as, for; any old way, any which way; (= słabo, źle) badly, poorly.14. ( w innych zwrotach) czuć się jak u siebie w domu feel at home; jak amen w pacierzu sure as death; jak Boga kocham! I swear to God!, honest to God!; jak cię widzą, tak cię piszą fine feathers make fine birds; jak jeden mąż as one (man); with one accord; (wszystko) idzie jak z płatka everything is coming up roses; jak po maśle smoothly; nie ma jak w domu (there's) no place like home; home sweet home; tak jak zawsze same as usual.II.jak2mazool. yak ( Bos grunniens).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > jak
-
5 kto
pronkto tam? — who's there?, who is it?
kto mówi? — who's speaking?, ( w zdaniach podrzędnych) who
sprawdź, kto przyszedł — see who has arrived
ten, kto ją znajdzie — whoever finds her
kto chce, może iść — those who want to can go
obojętnie kto — ( nieważne kto) no matter who; ( ktokolwiek) anybody, anyone
mało kto — hardly anybody lub anyone
* * *pron.1. who; ( po przyimkach i czasem w przypadkach zależnych) whom; kto tam? who's there?; kto to powiedział? who said that?; jeśli nie ty, to kto? if not you, then who?; nie wiadomo kto l. bóg wie kto God knows who; stój, kto idzie? stop, who goes there?; kto wie... who knows...; kto by pomyślał who would have thought; do kogo piszesz? who are you writing (to)?; form. to whom are you writing?; kogo masz na myśli? who do you mean?; form. whom do you mean?; dla kogo to? who is it for?; z kim mam przyjemność? form. with whom do I have the pleasure?; kto jest kim? l. kto jest kto? who's who?; kto pierwszy, ten lepszy the winner takes all; komu w drogę, temu czas I must be on my way; kto śpi, nie grzeszy he who sleeps, sins not.2. (= ktoś, ktokolwiek) kto inny somebody else; kto jak kto, byle nie ty anyone but you; jest tam kto? is anybody there?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kto
-
6 który
pron(decl like adj) ( w zdaniach pytajnych) whichktóra godzina? — what time is it?, what's the time?
który z was... — which one of you... ( w zdaniach podrzędnych)
człowiek, którego widzisz... — the man (that) you see...
nie wiem, którą wybrać — I don't know which to choose
ludzie, z którymi pracuję — the people (that) I work with
dziewczyna, z której siostrą rozmawiałem — the girl whose sister I was talking to
* * *pron.1. ( wyraża pytanie) which; o której godzinie? at what time?; który to? which one is it?; którego dzisiaj mamy? what's the date today?2. ( rozpoczyna zdanie podrzędne) ( odnosząc się do osoby) who; ( czasem w przypadkach zależnych) whom; ( odnosząc się do rzeczy) which; ( w zdaniu przydawkowym definiującym) that; dziewczyna, którą spotkałem the girl who I met, the girl I met, the girl that I met, the girl whom I met; książka, którą czytam the book I'm reading, the book that I'm reading, the book which I'm reading; John, który widział mnie wcześniej, od razu mnie poznał John, who had seen me before, recognized me at once.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > który
-
7 czy
1. part1)czy znasz tę dziewczynę? — do you know this girl?2) (w zdaniach podrzędnych) if, whethernie wiem, czy to ma sens — I don't know if this makes sense
zapytaj ją, czy go lubi — ask her if she loves him
2. conjor -
8 gdzie
pron1) (w pytaniach) where2) (w zdaniach podrzędnych) wherenie wiem, gdzie ona poszła — i don't know where she went
3) (w zdaniach względnych) wherewszedł do pokoju, gdzie było ciemno — he went into the room where it was dark
4) -
9 kto
pron1) (w zdaniach pytajnych) who2) (w zdaniach podrzędnych) whosprawdź, kto wyszedł — see who has left
ten, kto go spotka — whoever meets him
3) -
10 który
pron1) (w zdaniach pytajnych) whichktóra jest godzina? — what time is it?, what's the time?
2)człowiek, którego znasz... — the man (that) you know...nie wiem, którą z nich wybrać — I don't know which to choose
ludzie, z którymi mieszkam — the people (that) I live with
dziewczyna, z której mamą rozmawiałem — the girl whose mother I was talking to
-
11 czy
czy [ʧ̑ɨ]\czy znasz angielski? kannst du Englisch?\czy byłeś kiedyś w Berlinie? warst du schon [ein]mal in Berlin?\czy mogę wyjść? kann ich gehen?\czy ja wiem? ( pot) was weiß ich [denn]?zwariował, \czy co? ist er verrückt geworden, oder was?\czy ona aby nie kłamie? sie lügt doch wohl nicht?, lügt sie etwa nicht?II. conj1) ( w zdaniach podrzędnych) obnie wiem, \czy warto ich weiß nicht, ob sich das lohntzapytaj go, \czy pali frag ihn, ob er raucht2) ( alternatywa) oderkawa \czy herbata? Kaffee oder Tee?prędzej \czy później früher oder später -
12 gdzie
gdzie [gʥ̑ɛ]I. pron\gdzie ona jest? wo ist sie?nie wiem, \gdzie ona jest ich weiß nicht, wo sie istwszedł do pokoju, \gdzie czekał na niego gość er ging ins Zimmer, wo ein Gast auf ihn wartetenie miał \gdzie spać er hatte keinen Platz zum Schlafen\gdzie bądź wo auch immer, irgendwo\gdzie mi się z tobą równać! wie hätte ich mich denn mit dir messen können! -
13 kto
\kto to [jest]? wer ist das?\kto tam? wer [ist] da?\kto mówi? wer spricht, bitte?z kim mam przyjemność? mit wem habe ich das Vergnügen [ lub die Ehre] ?zobacz, \kto przyjechał schau, wer gekommen istten, \kto się postara wer sich +akk bemüht\kto ma ochotę, może pojechać wer Lust hat, kann hinfahrenobojętnie \kto egal werbyle \kto irgendwermało \kto kaum jemand\kto jak \kto, ale ty na pewno zdasz ten egzamin wer wenn nicht du soll die Prüfung bestehen?myślałby \kto! so was! ( fam)\kto pod kim dołki kopie, sam w nie wpada ( przysł) wer anderen eine Grube gräbt, fällt selbst hinein ( prov)\kto późno przychodzi, sam sobie szkodzi wer nicht kommt zur rechten Zeit, der muss nehmen, was übrig bleibt, wer zu spät kommt, den bestraft das Leben\kto pyta, nie błądzi durch Fragen wird man klug -
14 który
\który jogurt chcesz? welchen Jog[h]urt möchtest du?która godzina? wie spät ist es?którego dzisiaj mamy? welchen haben wir heute?\który z nich... welcher davon [ lub von ihnen]...człowiek, którego poznasz... der Mann, den du kennen lernen wirst...nie wiem, \który jest lepszy ich weiß nicht, welcher besser istdziewczyna, której matkę znałem przed laty... das Mädchen, deren Mutter ich vor Jahren kannte...
См. также в других словарях:
dokąd — 1. «zaimek zastępujący określenie miejsca osiągalnego w przyszłości» a) «używany w zdaniach mających formę pytania» Dokąd idziesz, jedziesz, płyniesz, zmierzasz? b) «używany w zdaniach podrzędnych będących rozwiniętym określeniem miejsca» Wybrali … Słownik języka polskiego
gdzie — 1. «zaimek zastępujący człon zdania oznaczający miejsce jako środowisko odbywania się czegoś, rzadziej także cel przestrzenny, kierunek (dokąd) lub drogę, trasę (którędy)» a) «w zdaniach pytajnych lub w zdaniach podrzędnych wyrażających pytanie»… … Słownik języka polskiego
który — którzy, odm. jak przym. 1. «zaimek pytajny używany w pytaniach niezależnych i zależnych» Która to godzina? Którego dzisiaj mamy? (w pytaniu o datę dnia). Nie wiem, która wersja jest prawdziwa. 2. «zaimek względny używany w zdaniach podrzędnych… … Słownik języka polskiego
Mestwin I, Duke of Pomerania — Hermann Hahn: Mestwin I of Pomerania, about 1620 … Wikipedia
czy — I «partykuła rozpoczynająca zdanie pytajne lub ekspresywne, mające formę zdania pytajnego» Czy pada deszcz? Czy kto zgadnie, o co tu chodzi? Czyś skończył pracę? Czyście oszalały? ∆ Czy co, czy coś, czy jak? «wyrażenie o charakterze ekspresywnym… … Słownik języka polskiego
klasyfikacja — ż I, DCMs. klasyfikacjacji; lm D. klasyfikacjacji (klasyfikacjacyj) 1. «systematyczny podział czegoś, np. przedmiotów lub zjawisk na klasy, działy, poddziały itp. według określonej zasady; zaklasyfikowanie danego zjawiska lub przedmiotu do… … Słownik języka polskiego
nadrzędny — nadrzędnyni «stojący wyżej w jakiejś hierarchii (np. mający zwierzchnią władzę nad czymś), obejmujący szereg jednostek podrzędnych, podporządkowanych sobie; zwierzchni, kierowniczy» Nadrzędne instytucje, organy, władze. Jednostka organizacyjnie… … Słownik języka polskiego
odkąd — 1. «zaimek zastępujący określenie momentu początkowego trwania czynności lub samo jej trwanie» a) «używany w zdaniach mających formę pytania, często w celach ekspresywnych; od jak dawna» Odkąd tam pracujesz? Odkąd tu mieszkasz? Odkąd (to) mnie… … Słownik języka polskiego
zależny — zależnyni 1. «określony, wyznaczony, zdeterminowany przez coś, uwarunkowany czymś» Znaczenie wyrazu zależne od kontekstu. Coś jest zależne od wielu okoliczności, od różnych czynników. ∆ jęz. Mowa pozornie zależna «cudza wypowiedź podana bez… … Słownik języka polskiego
nadrzędny — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ia, nadrzędnyni {{/stl 8}}{{stl 7}} będący wyżej w jakiejś hierarchii (np. stopni wojskowych, naukowych, administracyjnych), obejmujący jednostki podporządkowane sobie; w grupie ludzkiej: posiadający jakiś zakres władzy … Langenscheidt Polski wyjaśnień
prezentować się – zaprezentować się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przedstawiać, pokazywać siebie w określony sposób : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nasz zespół zaprezentował się od najgorszej strony. Prezentował się na podrzędnych konkursach piosenki.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
