-
1 permissum
permissum permissum, i n разрешение -
2 permissum
permissum, ī, n., s. per-mittono. I a. E.
-
3 permissum
permissum, ī, n., s. permitto no. I a. E.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > permissum
-
4 permissum
permissum, i, n., v. permitto, P. a., A. -
5 permissum
ī n. [ permitto ] -
6 permitto
per-mitto, mīsī, missum, ere, I) bis an ein Ziel gehen lassen, hinlassen, A) eig. u. übtr.: 1) im allg.: a) eig.: equum in hostem, ansprengen, Liv.: quā equi permitti possent, gehen könnten, Liv.: equitatus permissus, eingedrungen, Liv.: se incautius in hostem, ansprengen, Hirt. b. G.: se e summo, sich herablassen, herabspringen, Sisenn.: gregem campo, hinabziehen lassen, Calp. – b) übtr., medial permitti, v. Lebl. = hingehen, sich erstrecken, regio permittitur ad Arymphaeos usque, Mela: odor permittitur longius, breitet sich weiter aus, Lucr. – 2) insbes.: a) schießen lassen, habenas equo, Tibull. u. Sen. poët. – übtr., vela ventis, Quint., u. classem ventis, Plin. pan. – b) verschicken, versenden, caseos trans maria, Colum. 7, 8, 6. – c) bis ans Ziel werfen, schleudern, fliegen lassen, saxum in hostem, Ov.: tela longius, Hirt. b. G.: visum, seine Blicke hinrichten, hinsehen, Sil. – B) bildl.: 1) im allg.: perm. tribunatum, sich des T. uneingeschränkt bedienen, Liv.: bonitatem ad alqm, erweisen, zufließen lassen, Sen.: se ad famam, streben nach usw. Gell.: permitte me in meam quietem, laß mir meine Ruhe, Apul. – 2) insbes.: a) überlassen, lassen, anvertrauen, zur Verfügung stellen, unterwerfen, alci potestatem, Cic.: negotium, Cic.: consulibus rem publicam, freie Macht im Staate geben (durch den bekannten Senatsbeschluß videant consules, ne etc.), Cic.: feminas maribus, zur Begattung überlassen, Colum.: omnia dicioni eius, Curt.: se in fidem ac potestatem populi, sich auf Gnade u. Ungnade ergeben, Caes.: in dicionem se suaque omnia Romanis, Liv.: se potestati alcis, Caes.: se regis potestati fideique, Curt.: se od. sua fortunae, sich dem blinden Glücke ganz in die Arme werfen, Curt. u. Sen.: incommoda sua dolori suo, ihrem Schm. zu rächen überlassen, Cic. – m. dopp. Acc., neque enim liberum id vobis permittet, wird euch nicht freie Wahl darin lassen, Liv. 31, 7, 2: bes. m. Partiz. Fut. Pass., cuius imperio consilioque summam rem pubicam tuendam permiserunt, Liv. 42, 49, 3: Gallias exercitibus diripiendas permittere, Suet. Ner. 43, 1: his adeo se abutendum permisit et tradidit, ut etc., Suet. Galb. 14, 2: his quoque non passim mundi fabricator habendum permisit aëra, Ov. met. 1, 58. – m. bl. Dat., amico perm., den Fr. gewähren lassen, Cic. Tusc. 1, 103. – dah. = überlassen, freistellen, mit folg. Infin., Cic. Verr. 5, 22: mit ut u. Konj., Cic. u. Liv.: mit bl. Coniunctiv, facerent ut vellent, permittentibus cunctis, Liv.: cetera, uti facto opus sit, ita agant permittit, Sall.: consuli permissum, faceret etc., Liv. – b) überlassen, schenken, aufopfern, inimicitias patribus conscriptis, die Feindschaft aus Rücksicht auf den Senat fahren lassen, Cic.: permitto aliquid iracundiae tuae, sehe etwas nach, Cic. – c) zulassen, erlauben, geschehen lassen, licentiam, Cic.: morem, Verg.: m. folg. Infin., Nep., Liv. u.a.: m. folg. Acc. u. Infin., Plin., Suet., Tac. u. Iustin. (s. Heräus Tac. hist. 1, 47, 8): m. folg. ut u. Konj., Cic. u.a.: m. bl. Coniunctiv, Plin. ep. 4, 11, 13: absol., lex iubet, aut permittit, aut vetat, Cic.: permittente senatu, Eutr. – Pass. impers., permittitur, es ist erlaubt, man darf, mit folg. Infin., Sen. u.a.: u. permissum est mit folg. Infin., es ist erlaubt, steht frei, Quint.: u. Abl. absol. permisso m. folg. ut u. Konj., Liv. 6, 25, 5. Curt. 8, 12 (42), 6. – u. person., permittor, es ist mir erlaubt, verstattet, ich kann od. darf. u. oft permissus, dem es erlaubt, verstattet ist, m. folg. Infin., ad Graeciam ire permissus est, Amm. 15, 2, 8: permissi vivere ut vellent, Aur. Vict. de orig. gent. Rom. 4, 3: u. so ibid. 9, 1 u. 3; 17, 4. Amm. 14, 1, 3; 14, 2, 15 u.a. Augustin. de civ. dei 1, 28, 1 (s. Mützell Curt. p. 793, der mit Recht bei Sen. de ira 1, 7, 4 permittitur unpersönlich nimmt). – m. folg. ut u. Konj., qui permissus est, fuit, uti leges municipibus daret, sogen. Lex Iulia municipalis im Corp. inscr. Lat. 1, 206. lin. 159. – Partic. subst., permissum, ī, n., die Erlaubnis, Hor. ep. 2, 1, 45. Labeo bei Ulp. dig. 11, 7, 8 pr. Corp. inscr. Lat. 5, 5096. – II) durchlassen, fenestellae brevissimae fient, ut permittant columbas ad introitum exitumque, Pallad. 1, 24, 1.
-
7 permitto
per-mitto, mīsī, missum, ere, I) bis an ein Ziel gehen lassen, hinlassen, A) eig. u. übtr.: 1) im allg.: a) eig.: equum in hostem, ansprengen, Liv.: quā equi permitti possent, gehen könnten, Liv.: equitatus permissus, eingedrungen, Liv.: se incautius in hostem, ansprengen, Hirt. b. G.: se e summo, sich herablassen, herabspringen, Sisenn.: gregem campo, hinabziehen lassen, Calp. – b) übtr., medial permitti, v. Lebl. = hingehen, sich erstrecken, regio permittitur ad Arymphaeos usque, Mela: odor permittitur longius, breitet sich weiter aus, Lucr. – 2) insbes.: a) schießen lassen, habenas equo, Tibull. u. Sen. poët. – übtr., vela ventis, Quint., u. classem ventis, Plin. pan. – b) verschicken, versenden, caseos trans maria, Colum. 7, 8, 6. – c) bis ans Ziel werfen, schleudern, fliegen lassen, saxum in hostem, Ov.: tela longius, Hirt. b. G.: visum, seine Blicke hinrichten, hinsehen, Sil. – B) bildl.: 1) im allg.: perm. tribunatum, sich des T. uneingeschränkt bedienen, Liv.: bonitatem ad alqm, erweisen, zufließen lassen, Sen.: se ad famam, streben nach usw. Gell.: permitte me in meam quietem, laß mir meine Ruhe, Apul. – 2) insbes.: a) überlassen, lassen, anvertrauen, zur Verfügung stellen, unterwerfen, alci potestatem, Cic.: negotium, Cic.: consulibus rem publicam, freie Macht im Staate geben (durch den bekannten Se-————natsbeschluß videant consules, ne etc.), Cic.: feminas maribus, zur Begattung überlassen, Colum.: omnia dicioni eius, Curt.: se in fidem ac potestatem populi, sich auf Gnade u. Ungnade ergeben, Caes.: in dicionem se suaque omnia Romanis, Liv.: se potestati alcis, Caes.: se regis potestati fideique, Curt.: se od. sua fortunae, sich dem blinden Glücke ganz in die Arme werfen, Curt. u. Sen.: incommoda sua dolori suo, ihrem Schm. zu rächen überlassen, Cic. – m. dopp. Acc., neque enim liberum id vobis permittet, wird euch nicht freie Wahl darin lassen, Liv. 31, 7, 2: bes. m. Partiz. Fut. Pass., cuius imperio consilioque summam rem pubicam tuendam permiserunt, Liv. 42, 49, 3: Gallias exercitibus diripiendas permittere, Suet. Ner. 43, 1: his adeo se abutendum permisit et tradidit, ut etc., Suet. Galb. 14, 2: his quoque non passim mundi fabricator habendum permisit aëra, Ov. met. 1, 58. – m. bl. Dat., amico perm., den Fr. gewähren lassen, Cic. Tusc. 1, 103. – dah. = überlassen, freistellen, mit folg. Infin., Cic. Verr. 5, 22: mit ut u. Konj., Cic. u. Liv.: mit bl. Coniunctiv, facerent ut vellent, permittentibus cunctis, Liv.: cetera, uti facto opus sit, ita agant permittit, Sall.: consuli permissum, faceret etc., Liv. – b) überlassen, schenken, aufopfern, inimicitias patribus conscriptis, die Feindschaft aus Rücksicht auf den Senat fahren lassen, Cic.: permitto aliquid iracundiae tuae, sehe————etwas nach, Cic. – c) zulassen, erlauben, geschehen lassen, licentiam, Cic.: morem, Verg.: m. folg. Infin., Nep., Liv. u.a.: m. folg. Acc. u. Infin., Plin., Suet., Tac. u. Iustin. (s. Heräus Tac. hist. 1, 47, 8): m. folg. ut u. Konj., Cic. u.a.: m. bl. Coniunctiv, Plin. ep. 4, 11, 13: absol., lex iubet, aut permittit, aut vetat, Cic.: permittente senatu, Eutr. – Pass. impers., permittitur, es ist erlaubt, man darf, mit folg. Infin., Sen. u.a.: u. permissum est mit folg. Infin., es ist erlaubt, steht frei, Quint.: u. Abl. absol. permisso m. folg. ut u. Konj., Liv. 6, 25, 5. Curt. 8, 12 (42), 6. – u. person., permittor, es ist mir erlaubt, verstattet, ich kann od. darf. u. oft permissus, dem es erlaubt, verstattet ist, m. folg. Infin., ad Graeciam ire permissus est, Amm. 15, 2, 8: permissi vivere ut vellent, Aur. Vict. de orig. gent. Rom. 4, 3: u. so ibid. 9, 1 u. 3; 17, 4. Amm. 14, 1, 3; 14, 2, 15 u.a. Augustin. de civ. dei 1, 28, 1 (s. Mützell Curt. p. 793, der mit Recht bei Sen. de ira 1, 7, 4 permittitur unpersönlich nimmt). – m. folg. ut u. Konj., qui permissus est, fuit, uti leges municipibus daret, sogen. Lex Iulia municipalis im Corp. inscr. Lat. 1, 206. lin. 159. – Partic. subst., permissum, ī, n., die Erlaubnis, Hor. ep. 2, 1, 45. Labeo bei Ulp. dig. 11, 7, 8 pr. Corp. inscr. Lat. 5, 5096. – II) durchlassen, fenestellae brevissimae fient, ut permittant columbas ad introitum exitumque, Pallad. 1, 24, 1.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > permitto
-
8 permitto
permitto, ĕre, mīsi, missum - tr. - [st1]1 [-] lancer d'un point jusqu'à un autre, jusqu'à un but. - longius tela permittere, Hirt. BG. 8, 9, 4: faire porter plus loin les traits. - permittere saxum in hostem, Ov. M. 12, 282: lancer un rocher sur l'ennemi. [st1]2 [-] faire aller jusqu'à un but. - equos in hostem permittunt, Liv. 3, 61, 9: ils poussent leurs chevaux sur l'ennemi. - se permittere in aliquem, Hirt. BG. 8, 48, 3: se lancer [à cheval] contre qqn. - odor permittitur longius, Lucr. 4, 688: l'odeur se porte (se fait sentir) plus loin. - deserta regio ad Arimphaeos usque permittitur, Mel. 1, 19, 20: la région désertique s'étend jusqu'aux frontières des Arimphéens. - hoc genus casei potest etiam trans maria permitti, Col. 7, 8, 6: cette espèce de fromage peut même s'exporter outre mer. [st1]3 [-] laisser aller. - permittere habenas equo, Tib. 4, 1, 92: lâcher la bride à un cheval. - permittere columbas ad introitum exitumque, Pall. 1, 24, 1: laisser libre passage aux colombes pour entrer et sortir. - fig. vexandis consulibus tribunatum permittere, Liv. 2, 56, 2: lâcher la bride à son tribunat en vue de persécuter les consuls. [st1]4 [-] remettre, abandonner, confier. - alicui imperium permittere, Cic. Verr. 5, 104: remettre à qqn le commandement en chef. - simili senatusconsulto consulibus est permissa res publica, Cic. Cat. 1, 4: par un semblable sénatusconsulte le salut de l'état fut remis aux consuls. - permittere se suaque omnia in potestatem alicujus ou potestati alicujus, Caes. BG. 2, 3, 2; 2, 31, 3: se remettre avec tous ses biens au pouvoir de qqn. - alicujus imperio rem publicam tuendam permittere, Liv. 42, 409, 3: confier aux pouvoirs de qqn la protection de l'état. - absol. permittere: donner les pleins pouvoirs, s'en remettre à. --- Liv. 23, 2, 8. [st1]5 [-] abandonner, sacrifier. - avec dat. inimicias permittere reipublicae, Cic.: sacrifier son ressentiment aux intérêts de l'Etat. - permitto aliquid iracundiae tuae, Cic. Sull. 16, 46: je mets qqch sur le compte de ta colère. - permittere inimicitias patribus conscriptis, Cic. Sest. 72: sacrifier ses ressentiments aux sénateurs. [st1]6 [-] laisser libre, permettre. - quid tibi permittatur, cognosti, Cic. Fam. 6, 8, 1: tu sais ce qui t'est permis. - permittere alicui aliquid facere, Cic. Verr. 5, 22: permettre à qqn de faire qqch. - transire permittitur, Sen. Ben. 4, 12, 2: il est permis de passer. - Gallias exercitibus diripiendas permittere, Suet. Ner. 43: permettre aux armées le pillage des Gaules. - alicui permittere ut... Cic. de Or. 2, 366: permettre à qqn de... - permisso ut, Curt. 8, 12, 6: la permission étant donnée de. --- cf. Liv. 6, 25, 5. - agant permittit, Sall. C. 45, 1: il permet qu'ils fassent. --- cf. Liv. 24, 14, 5; Plin. Ep. 4, 11, 13.* * *permitto, ĕre, mīsi, missum - tr. - [st1]1 [-] lancer d'un point jusqu'à un autre, jusqu'à un but. - longius tela permittere, Hirt. BG. 8, 9, 4: faire porter plus loin les traits. - permittere saxum in hostem, Ov. M. 12, 282: lancer un rocher sur l'ennemi. [st1]2 [-] faire aller jusqu'à un but. - equos in hostem permittunt, Liv. 3, 61, 9: ils poussent leurs chevaux sur l'ennemi. - se permittere in aliquem, Hirt. BG. 8, 48, 3: se lancer [à cheval] contre qqn. - odor permittitur longius, Lucr. 4, 688: l'odeur se porte (se fait sentir) plus loin. - deserta regio ad Arimphaeos usque permittitur, Mel. 1, 19, 20: la région désertique s'étend jusqu'aux frontières des Arimphéens. - hoc genus casei potest etiam trans maria permitti, Col. 7, 8, 6: cette espèce de fromage peut même s'exporter outre mer. [st1]3 [-] laisser aller. - permittere habenas equo, Tib. 4, 1, 92: lâcher la bride à un cheval. - permittere columbas ad introitum exitumque, Pall. 1, 24, 1: laisser libre passage aux colombes pour entrer et sortir. - fig. vexandis consulibus tribunatum permittere, Liv. 2, 56, 2: lâcher la bride à son tribunat en vue de persécuter les consuls. [st1]4 [-] remettre, abandonner, confier. - alicui imperium permittere, Cic. Verr. 5, 104: remettre à qqn le commandement en chef. - simili senatusconsulto consulibus est permissa res publica, Cic. Cat. 1, 4: par un semblable sénatusconsulte le salut de l'état fut remis aux consuls. - permittere se suaque omnia in potestatem alicujus ou potestati alicujus, Caes. BG. 2, 3, 2; 2, 31, 3: se remettre avec tous ses biens au pouvoir de qqn. - alicujus imperio rem publicam tuendam permittere, Liv. 42, 409, 3: confier aux pouvoirs de qqn la protection de l'état. - absol. permittere: donner les pleins pouvoirs, s'en remettre à. --- Liv. 23, 2, 8. [st1]5 [-] abandonner, sacrifier. - avec dat. inimicias permittere reipublicae, Cic.: sacrifier son ressentiment aux intérêts de l'Etat. - permitto aliquid iracundiae tuae, Cic. Sull. 16, 46: je mets qqch sur le compte de ta colère. - permittere inimicitias patribus conscriptis, Cic. Sest. 72: sacrifier ses ressentiments aux sénateurs. [st1]6 [-] laisser libre, permettre. - quid tibi permittatur, cognosti, Cic. Fam. 6, 8, 1: tu sais ce qui t'est permis. - permittere alicui aliquid facere, Cic. Verr. 5, 22: permettre à qqn de faire qqch. - transire permittitur, Sen. Ben. 4, 12, 2: il est permis de passer. - Gallias exercitibus diripiendas permittere, Suet. Ner. 43: permettre aux armées le pillage des Gaules. - alicui permittere ut... Cic. de Or. 2, 366: permettre à qqn de... - permisso ut, Curt. 8, 12, 6: la permission étant donnée de. --- cf. Liv. 6, 25, 5. - agant permittit, Sall. C. 45, 1: il permet qu'ils fassent. --- cf. Liv. 24, 14, 5; Plin. Ep. 4, 11, 13.* * *Permitto, permittis, permisi, pen. prod. permissum, permittere. Colum. Envoyer, Envoyer oultre.\Equum in hostem permittere. Liu. Lascher la bride à son cheval, et le laisser aller de roideur contre l'ennemi.\Permittere sese militibus. Liu. Abandonner, Venir vers eulx, Se mettre entre leurs mains.\Permittere se fidei, vel in fidem et potestatem alicuius. Caesar. Se rendre à aucun, et mettre en sa sauvegarde et puissance, Se rendre à sa merci.\Permittere se in deditionem alicuius. Liu. Se rendre à luy.\Permittere. Cic. Permettre et laisser faire. C'est aussi donner congé, povoir et puissance de faire quelque chose.\Tibi pater permittimus. Terent. Nous t'en laissons faire.\De eo permissum ipsi erat, faceret quod e Repub. duceret esse. Liu. On luy bailla puissance quant à cela d'en faire ce que luy sembleroit estre au prouffit de la chose publique.\Neque enim liberum id vobis permittet Philippus. Liu. Philippe ne vous permettra pas le chois de cela.\Permittere maribus foeminas. Colum. Donner la femelle au masle.\Permittere aliquid iracundiae alicuius. Cic. Supporter, Endurer de son courroux.\Permittere omnia iudicio alterius. Terent. Se soubmettre au jugement d'autruy.\Totum negotium alicui permittere. Cic. S'en rapporter du tout à luy, et qu'il en face comme bon luy semblera.\Permittere vela ventis. Quintil. Mettre la voile aux vents, Faire voile. -
9 permitto
I.Lit. (very rare): fenestellae permittant columbas ad introitum exitumque, Pall. 1, 24, 1. —II.Transf., to let go, let loose:2.equos permittunt in hostem,
i. e. ride at full speed, Liv. 3, 61: equum concitatum ad hostium aciem, Sisenn. ap. Non. 162, 3:se incautius in hostem,
i. e. to rush upon, Hirt. B. G. 8, 48: multi ex summo se permitterent, sprang down, Sisenn. ap. Non. 162, 5:gregem campo,
to turn out into, Nemes. Ecl. 7.—Mid., to spread, extend, reach: odor possit permitti longius, spreads farther, Lucr 4, 688:deserta regio ad Arimphaeos usque permittitur,
extends, Mel. 1, 19, 20.—In partic.a. b.To let fly, cast, hurl, throw, so as to reach the mark:B.saxum permittit in hostem,
Ov. M. 12, 282; 14, 182:longius tela,
Hirt. B. G. 8, 9:quācumque datur permittere visus,
to direct, cast, Sil. 3, 534.—Trop.1.To let loose, let go (rare):2.tribunatum,
to make free use of, exercise without reserve, Liv. 2, 56:se ad aliquam rem,
to strive after a thing, Gell. 6, 16, 1:habenas equo,
Tib. 4, 1, 92.—To give up, leave, intrust, surrender, commit (class.;3.syn.: committo, commendo): totum ei negotium permisi,
Cic. Q. Fr. 2, 9, 2:permittitur infinita potestas,
id. Agr. 2, 13, 33:aliquem judicum potestati,
id. Font. 14, 40:alicui summam belli administrandi,
Caes. B. C. 1, 36:fortunas suas fidei alicujus,
id. B. G. 5, 3:alicui licentiam agendarum rerum,
Sall. J. 103, 3:permissum ipsi erat, faceret, quod vellet,
Liv. 24, 14:aliquem vitae,
to give one his life, Luc. 7, 731:feminas maribus,
Col. 6, 24: permittere se, to give up or surrender one's self:se suaque omnia in fidem atque potestatem populi Romani permittere,
Caes. B. G. 2, 3, 2:se suaque omnia eorum potestati permittere,
id. ib. 2, 31, 3; Liv. 36, 28:se in deditionem consulis,
id. 8, 20; 40, 49—To give leave, let, allow, suffer, grant, permit (class.;A.syn.: sino, patior): neque discessisset a me, nisi ego ei permisissem,
Cic. Fam. 13, 71:tibi permitto respondere, ne, etc.,
id. N. D. 3, 1, 4:quis Antonio permisit, ut, etc.,
id. de Or. 2, 90, 366:ipsis judicibus conjecturam facere,
id. Verr. 2, 5, 9, § 22; Caes. B. C. 1, 50:ibi permisso, ut, etc.,
Liv. 6, 25; 34, 31:ut tuto transire permittatur,
Sen. Ben. 4, 12, 2:permissus ut regnaret,
Curt. 8, 12, 6; Cic. de Or. 2, 90, 368; Liv. 35, 20:non permittitur reprimere impetum,
Sen. Ira, 1, 7, 4:si conjectare permittitur,
Plin. 4, 14, 28, § 99: permittere sibi, with a foll. object-clause, to allow or permit one's self, to venture to do a thing, Quint. 1, 4, 3.— So with acc.:nil non permittit mulier sibi, Juv 6, 457: permitto aliquid iracundiae tuae,
to make allowance for, Cic. Sull. 16, 46:inimicitias sibi cum aliquo susceptas patribus conscriptis et temporibus rei publicae,
to sacrifice them to the state of the country, id. Sest. 33, 72.—Hence, permis-sus, a, um, P. a.Permitted; hence, subst.: permissum, i, n., a permission:B.utor permisso,
Hor. Ep. 2, 1, 45; Dig. 11, 7, 8; Inscr. Grut. 80, 13.—Let go, Plaut. ap. Fest. p. 215 Müll. -
10 permissus
ūs (встреч. преим. abl.) m. [ permitto ]citra permissum praetoris Dig — без разрешения претора -
11 permissus
-
12 erlauben
erlauben, concedere alqd od. m. Infin. od. mit ut u. Konj. (zugestehen, meist auf gesche henes Bitten und Ansuchen). – permittere alqd od. m. Infin. od. m. ut u. Konj. (zulassen, [804] geschehen lassen, z.B. jmdm., sich zu setzen, alci, ut consīdat). – dare (aus Gefälligkeit zugeben, einräumen). – largiri alqd od. m. folg. ut u. Konj. (aus Güte u. Gefälligkeit gestatten). – facultatem dare od. potestatem facere alcis rei. permittere licentiam, ut etc. (die Möglichkeit, die Macht zu etwas geben). – alcis rei veniam dare. dare hanc veniam, ut etc. (in etwas Nachsicht haben). – habere (mit etw. als Möglichkeit verbunden sein, etw. möglich machen, z.B. quod dubitationem non habet). – nicht e., vetare, gew. mit Akk. u. Infin. (verbieten). – es ist erlaubt, concessum, permissum est (s. oben die Verba); licet od. licitum est (es ist vergönnt); verb. licitum concessumque est; ius fasque est (es ist nicht wider Recht u. Pflicht): soweit es die Gesetze erlauben, quoad per leges liceat: die öffentlichen Gesetze erlauben es nicht, leges publicae non patiuntur. – sich etwas erl., sibi sumere (sich anmaßen); sibi videri (vermeinen, etwas tun zu können, z.B. der Einwurf, den sich Cicero erlaubt hat, *quod obloqui sibi visus est Cicero). – sich etw. nicht e., abstinere alqā re (z.B. iniuriā). – sich alles e., sibi indulgere (sich alle Freiheit nehmen): sich weiter keine Mißhandlungen gegen jmd. e., vexatione intactum alcis corpus relinquere. – sich auf erlaubte Art (Weise) bereichern, *rem suam honeste augere: erlaubte Vergnügen, voluptates permissae.
-
13 Erlaubnis
Erlaubnis, concessio (das Zugeständnis). – permissio (die Zulassung). – potestas. copia (die gegebene Macht, Befugnis; aber venia heißt nie an sich Erlaubnis, sondern »Nachsicht« bei dem, was ein anderer vornimmt). – arbitrium (der freie Wille, etwas tun zu können). – licentia (die Ungebundenheit im Handeln). – jmdm. E. geben, potestatem, licentiam, veniam alci dare, zu etwas, alcis rei od. alqd faciendi; potestatem alci facere, concedere; licentiam alci permittere, ut etc, auch bl. alci permittere, ut etc. (z.B. ut consīdat). – um E. bitten, veniam petere: E. erhalten, bekommen, veniam accipere, impetrare; datur alci potestas, copia; fit alci potestas: E. haben, habere potestatem, con. cessam licentiam; mihi licet, permissum, concessum est: mit deiner E., permissu od. concessu tuo; si per te licitum erit; pace tuā; pace quod fiat tuā; bonā veniā tuā liceat; bonā veniā me audies (wenn man reden will): ohne meine E., iniussu meo (ohne mein Geheiß, meine Einwilligung); me non consulto (ohne mich zu befragen); me ignorante (ohne mein Vorwissen): wider meine E., me invito: mit E. zu sagen, bonā hoc tuā veniā dixerim (bei freimütiger Rede); sit venia verbo od. dicto. sit honos auribus. tuis honos sit habitus auribus (bei freimütiger u. bei unanständiger Rede): diesen Wörtern muß man ein »mit Erlaubnis (zu sagen)« vorsetzen, haec vocabula cum honoris praefatione ponenda sunt.
-
14 permissus
[st1]1 [-] permissus, a, um: part. passé de permitto. - [abcl][b]a - envoyé, lancé à travers, lancé en avant, poussé. - [abcl]b - abandonné, livré à; confié aux soins, remis au pouvoir de. - [abcl]c - permis, accordé, concédé. - [abcl]d - laissé libre de, qui a la permission de.[/b] [st1]2 [-] permissŭs, ūs, m.: permission. --- Cic. Agr. 2, 35 ; Verr. 3, 184, etc.* * *[st1]1 [-] permissus, a, um: part. passé de permitto. - [abcl][b]a - envoyé, lancé à travers, lancé en avant, poussé. - [abcl]b - abandonné, livré à; confié aux soins, remis au pouvoir de. - [abcl]c - permis, accordé, concédé. - [abcl]d - laissé libre de, qui a la permission de.[/b] [st1]2 [-] permissŭs, ūs, m.: permission. --- Cic. Agr. 2, 35 ; Verr. 3, 184, etc.* * *Permissus, Participium. Liu. Permis.\Permissum est lege. Cic. Il est permis par la loy.\Permissus, huius permissus, in singulari numero, quartae declinationis est: in plurali, secundae, Permissa, permissorum. Cic. Permission et congé. -
15 permissus
Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > permissus
-
16 corpus
1) тело, corporalis, телесный, физический: vitium corporis s. corporale, прот. v. animi (1. 1 § 10 D. 21, 4);in corpore vel in animo damnum sentire (1. 9 § 3 D. 1, 3);
in suum corpus saevire (1. 9 § 7 D. 15, 1);
corpore quaestum faecre (1. 47 D. 23, 2);
corpus miscere cum aliquo, совокупляться (1. 144 D. 50, 16);
causae corpori cohaerentes, телесные качества раба (1. 22 § 1 D. 9, 2);
liberum corpus, тело свободного человека, aestimationem non recipit (1. 3 D. 9, 1. 1. 7 D, 9. 3. 1. 2 § 2 D. 14, 2);
praesentia corporis (1. 1 § 1 D. 26, 8);
in corpore hominis errare, ошибка в лице (1. 9 pr. D. 28, 5);
corpus ac salus furiosi, против. patrimonium (1. 7 pr. D. 27, 10);
corpori indicta obsequia прот. onera patrimonii (1. 4 § 2 D. 50. 4);
corporale munus, ministerium, corpor. labor (1. 3 § 3 1. 18 § 1. 26 eod. 1. 8 § 4 D. 50, 5);
2) физическое действие: соrpore apprehendere, acquirere possessionem, possidere (1. 1 pr. 21 1. 3 § 1. 8 D. 41, 2); (1. 44 § 2 eod.);corpus, мертвое тело, труп (1. 1 § 5. 1. 14 § 5. 1. 38-40 D. 11, 7. 1. 3 § 4. 5. 1. 7. 11 1). 47, 12).
corporalis possessio, владение вещью (1. 24. 25 § 2 eod. 1. 40 § 2 D. 13, 7)ж corporaliter tenere (1. 24 cit.), omittere possessionem (1. 23 § 1 eod.);
jusjurandum, sacramentum corporaliter praestare (1. 1 C. 2, 28. 1. 3 C. 2, 43);
3) вещество, материя: res abesse videntur etiam hae, quarum corpus manet, forma mutata est (1. 13 § 1 D. 50, 16);corporalis iniuria (l. 2 C. 11, 13).
oсоб, физический предмет, res corporalis, quae tangi potest. прост., "quae iu iure consistit" (1. 1 § 1 D. 1, 8); также corpus прот. ius, например universae res hereditatis - sive iura, sive corpora sint (1. 18 § 2 D. 5, 3); (1. 50 pr. eod.);
bona - sive in corporibus sunt sive in actionibus (1. 3 pr. D. 37, 1); 1. 3 § 1 eod.), corporale pignus прот. nomen (1. 15 § 10 D. 42, 1);
possideri possunt, quae sunt corporalia (I. 3 pr. D. 41, 2); (1. 2 § 3 D. 43, 26); (1. 222 D. 50, 16), sive corporis dominus, sive is, qui ius habet (1. 13 § 1 D. 39, 2);
sive in corpore, sive in iure, loci, ubi aqua oritur, habeat quis ius (1. 8 D. 39, 3); (1. 4 pr. D. 8, 5);
corpus прот. pecunia (1. 9 pr. D. 4, 4. 1. 13 § 2 D. 20, 1. 1. 21 § 2 D. 21, 2. 1. 5 pr. D. 25, 1);
corpora nummorum. отдельные монеты (I. 19 § 2 D. 12, 6. 1. 24 D. 16, 3. 1. 51 D. 30. 1. 29 pr. D. 45, 1), также corpor. pecuniae (1. 34 § 2 D. 20, 1);
corp. instrumentorum (1. 3 § 5 D. 43, 5), rationum, счетные книги (1. 37 D. 40, 5); (1. 40 D. 19, 1);
si de corpore conveniat, error autem sit in vocabulo (1. 6 § 4 D. 6, 1);
in corpore consentire, dissentire (1. 9 pr. D. 18, 1. 1. 34 pr. D. 41, 2);
corporaliter, относительно материального состава вещи: corp. deminii (1. 5 pr. D. 25, 1);
corp. rem transferre (1. 1 § 5 D. 43, 3);
4) совокупность различных предметов, как одно целое: corp. instrumentorum (1. 15 D 42, 5);pignori dare (1. 1 § 15 D. 41, 2).
corpus servorum (l. 195 § 3 D. 50, 16); (§ 18 J. 2, 20. 1. 23 § 5D. 6, 1. 1. 30 pr. В. 41, 3);
corpus matrimonii, состояние, имущественная масса (1. 20 D. 4, 2. 1. 9 § 5 D. 22, 6. 1. 23. 25 D. 34, 4);
corpus Homeri, все сочинения Гомера (1. 52 § 2 D. 32);
4) корпорация, общество: collegia v. corpora, quibus ius coeundi lege permissum est (1. 5 § 12 D. 50, 6);omne corpus iuris, собрание всех законов (1. 1 pr. C. 5, 13).
corpus cui licet coire (1. 21 D 34, 5);
corpus habere, составлять корпорцию (1. 1 pr. § 1 D. 3, 4);
a municipibus et societatibus et corporibus bon. poss. agnosci potest (1. 3 § 4 D. 37, 1);
qui manumittitur a corpore aliquo s. collegio (I. 10 § 4 D. 2, 4); (1. 17 § 2 D. 27, 1);
corpus mensorum frumenti (1. 10 § 1 D. 50, 5); отсюда corporatus, принадлежащий к известной корпорации, особ. цеховой член, напр. corporati urbis Romae (tit. C. 11, 14), civitatis Alexandrinae (1. un. C. 11, 28);
municipes et corporati eiusdem loci (I. 8 C. 11, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > corpus
-
17 permissus
позволение (1. 10 § 12 cf. 1. 4 § 1 D. 2, 4);cilra permissum Praetoris capi (1. 15 § 12 D. 42, 1. 1. 1 pr. D. 43, 4. 1. 5 § 4 D. 36, 6).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > permissus
-
18 pontifex
1) верховный жрец, главный понтифик = sacerdos, напр. res per pontifices deo consecratae (§ 8 I. 2, 1); (1. 2 D. 2, 4. I. 2 § 6 D. 1, 2. 1. 8 pr. D. 11, 7. Gai. I. 102);pontificalis: к верховному жрецу относящийся, permissum pontif. (1. 8 cit.);
2) епископ = episcopus (1. 1 pr. C. 1, 1. 1. 2 § 1 C. Th. 9, 17).pontif. auctoritas (1. 50 § 1 D. 5; 3).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > pontifex
-
19 animadvertō or -vortō or (older) animum advertō
animadvertō or -vortō or (older) animum advertō (constr. as one word), tī, sus, ere [animum + adverto], to direct the mind, give attention to, attend to, consider, regard, observe: tuam rem, T.: eadem in pace: sed animadvertendum est diligentius quae sit, etc.: animum advertere debere, qualis, etc., N.: ad mores hominum regendos, L.: illud animadvertisse, ut ascriberem, etc. consul animadvertere proximum lictorem iussit, to call attention to the consul's presence, L.—To mark, notice, observe, perceive, see, discern: horum silentium: puerum dormientem: quod quale sit: Postquam id vos velle animum advorteram, T.: innocentes illos natos, etc., N.: haec... utcumque animadversa aut existimata erunt, whatever attention or consideration be given, L.: his animadversis, V.: illud ab Aristotele animadversum, the fact observed by. — To attend to, censure, blame, chastise, punish: ea ab illo animadvortenda iniuria est, deserves to be punished, T.: O facinus animadvortendum, worthy of punishment, T.: vox... in quā nihil animadverti possit, there is nothing censurable: neque animadvertere... nisi sacerdotibus permissum, Ta.: verberibus in civīs, S.: si in hunc animadvertissem: cum animadversum esset in iudices.Latin-English dictionary > animadvertō or -vortō or (older) animum advertō
-
20 cōgitō
cōgitō āvī, ātus, āre [com- + agito], to consider thoroughly, ponder, weigh, reflect upon, think: etiam atque etiam, T.: animo, T.: rationem: maiores vestros, Ta.: te video, non cogito solum: Scipionem, to call to mind: quid agam, T.: in quantā calamitate sis, S.: quo loco sis: quantum in illo sceleris fuerit: tantum sibi esse permissum, quantum, etc.: haec posse accidere, Cs.: quem gentes castiorem cogitaverunt?: de nobis. — To feel, be inclined, be disposed: humaniter in me: si quid amice de Romanis cogitabis, are friendly to, N.: Karthago male iam diu cogitans, hostile in disposition. — To have in mind, intend, meditate, design, plan, purpose, mean: hunc in aedīs Recipere, T.: si liberi esse cogitaretis: ex fumo dare lucem, H.: nihil nisi caedes: quid mali cogitari potest, quod, etc.: mecum rem, Cu.: latere arbitrabantur quae cogitaverant, their purposes, N.: quid Cantaber cogitet, H.: scelus, Iu.: quid cogitet Auster, V.: ut aliquid acquireret, Cs.: ut haberet, quā fugeret, N.: ne quam occasionem dimitteret, Cs.: dies ac noctes de pernicie filii, plotted for: de nostro interitu: in Pompeianum cogitabam (sc. ire): eo die cogitabam in Agnanino (sc. manere).* * *cogitare, cogitavi, cogitatus Vthink; consider, reflect on, ponder; imagine, picture; intend, look forward to
- 1
- 2
См. также в других словарях:
quod est inconveniens aut contra rationem non permissum est in lege — /kwod est inkanviyn(iy)enz 6t kontra raeshiyownam non parmisam est in liyjiy/ That which is inconvenient or against reason is not permissible in law … Black's law dictionary
sapientis judicis est cogitare tantum sibi esse permissum, quantum commissum et creditum — /saepiyentas juwdasas est kojateriy t?ntam sibay esiy parmisam kwontam kamisam et kredatam/ It is the part of a wise judge to think that a thing is permitted to him, only so far as it is committed and intrusted to him. That is, he should keep his … Black's law dictionary
Cuique enim in proprio fundo quamlibet feram quoque modo venari permissum — For it is permissible to everyone to hunt any wild animals upon his own estate in whatever manner. See 2 Bl Comm 415 … Ballentine's law dictionary
Quod est inconveniens, aut contra rationem non permissum est in lege — That which is inconvenient or against reason is not permitted in the law … Ballentine's law dictionary
DIVORTII duae apud Romanos species erant — Requdium, quod in Sponsalibus et Divortium proprie dictum, quod in consummatis valebat nuptiis. Prioris formula erat: Conditione tua non utor. Posterioris, Res tuas tibi babeto, vel Res tuas tibi agito. Utraque dicebatur Matrimonii renuntiatio,… … Hofmann J. Lexicon universale
Friedrich Johann Buck — (* 11. November 1722[1] in Königsberg (Preußen); † 4. August 1786 ebenda) war ein deutscher Philosoph und Mathematiker. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Werke 3 Literatur … Deutsch Wikipedia
Märtyrerkrone — Zug der Hl. Märtyrerinnen mit Kränzen und Palmen im Hintergrund[1] Die Märtyrerkrone (lateinisch martyrii corona, auch corona fidei „Krone des Glaubens“) ist ein Attribut christlicher Märtyrer … Deutsch Wikipedia
permiso — ► sustantivo masculino 1 Declaración que permite hacer o decir una cosa: ■ tengo permiso de mi padre para hacerlo. SINÓNIMO autorización 2 Posibilidad de abandonar de forma temporal una actividad u obligación: ■ el soldado salió de permiso.… … Enciclopedia Universal
puissance — Puissance, f. pen. Est robusteté du corps, Virium corporis validitas. Dont on dit un puissant ribaut, d un qui est fort amassé de corps, nerveux et de gros membres. Ores est pouvoir d authorité, ainsi le Roy en ses lettres patentes, dit, de… … Thresor de la langue françoyse
Permit — Per*mit , v. t. [imp. & p. p. {Permitted}; p. pr. & vb. n. {Permitting}.] [L. permittere, permissum, to let through, to allow, permit; per + mittere to let go, send. See {Per }, and {Mission}.] 1. To consent to; to allow or suffer to be done; to… … The Collaborative International Dictionary of English
Permitted — Permit Per*mit , v. t. [imp. & p. p. {Permitted}; p. pr. & vb. n. {Permitting}.] [L. permittere, permissum, to let through, to allow, permit; per + mittere to let go, send. See {Per }, and {Mission}.] 1. To consent to; to allow or suffer to be… … The Collaborative International Dictionary of English