Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

pĕnus

  • 1 penus

    pĕnus, ūs and i, m. and f., also pĕ-num, i, and pĕnus, ŏris, n. ( gen. peneris, peniteris, only acc. to Gell. 4, 1, 2; a collat. form pĕnu, Afran., acc. to Charis. p. 113 P.; cf. also Don. Ter. Eun. 2, 3, 18) [from the root pa- of pasco; Gr. pateomai; v. penates].
    I.
    Store or provision of food provisions, victuals:

    est enim omne, quo vescuntur homines, penus,

    Cic. N. D. 2, 27, 68; cf. other and different explanations in Gell. 4, 1, and tit.:

    De penu legatā,

    Dig. 33, 9:

    annuus,

    Plaut. Ps. 1, 2, 45; Ter. Eun. 2, 3, 19:

    omne penus,

    Plaut. Ps. 1, 2, 91:

    ut sibi penum aliud ornet,

    id. Capt. 4, 4, 12:

    condus promus sum, procurator peni,

    id. Ps. 2, 2, 14: magna penus, Lucil. ap. Non. 219, 29:

    vinum penumque omnem,

    Pompon. ib. 30: in penum erile, Afran. ap. Prisc. p. 659 P.: aliquem penore privare, Auct. ap. id. ib.:

    portet frumenta penusque,

    Hor. Ep. 1, 16, 72:

    ne situ penora mucorem contrahant,

    Col. 12, 4, 4:

    cum ea res innoxia penora conservet,

    id. ib. fin.:

    avium cujusque generis multiplex penus,

    Suet. Ner. 11:

    in locuplete penu,

    Pers. 3, 73.—
    II.
    The innermost part of a temple of Vesta, the sanctuary:

    penus vocatur locus intimus in aede Vestae,

    Fest. p. 250 Müll.; cf. [p. 1332] Serv. Verg. A. 3, 12:

    in penum Vestae, quod, etc., irrupit,

    Lampr. Elag. 6.

    Lewis & Short latin dictionary > penus

  • 2 penus

        penus —, m f., or n    [PA-], a store of food, provision, victuals: in cellulam penum omnem congerebam, T.: est omne, quo vescuntur homines, penus: portet frumenta penusque, H.: longam penum struere, V.
    * * *
    I
    provisions, food; stock of a household; storeroom in temple of Vesta
    II
    provisions, food; stock of household; storeroom in temple of Vesta

    Latin-English dictionary > penus

  • 3 penus

    , us
    provisions, supplies, victuals

    Latin-English dictionary of medieval > penus

  • 4 penum

    pĕnus, ūs and i, m. and f., also pĕ-num, i, and pĕnus, ŏris, n. ( gen. peneris, peniteris, only acc. to Gell. 4, 1, 2; a collat. form pĕnu, Afran., acc. to Charis. p. 113 P.; cf. also Don. Ter. Eun. 2, 3, 18) [from the root pa- of pasco; Gr. pateomai; v. penates].
    I.
    Store or provision of food provisions, victuals:

    est enim omne, quo vescuntur homines, penus,

    Cic. N. D. 2, 27, 68; cf. other and different explanations in Gell. 4, 1, and tit.:

    De penu legatā,

    Dig. 33, 9:

    annuus,

    Plaut. Ps. 1, 2, 45; Ter. Eun. 2, 3, 19:

    omne penus,

    Plaut. Ps. 1, 2, 91:

    ut sibi penum aliud ornet,

    id. Capt. 4, 4, 12:

    condus promus sum, procurator peni,

    id. Ps. 2, 2, 14: magna penus, Lucil. ap. Non. 219, 29:

    vinum penumque omnem,

    Pompon. ib. 30: in penum erile, Afran. ap. Prisc. p. 659 P.: aliquem penore privare, Auct. ap. id. ib.:

    portet frumenta penusque,

    Hor. Ep. 1, 16, 72:

    ne situ penora mucorem contrahant,

    Col. 12, 4, 4:

    cum ea res innoxia penora conservet,

    id. ib. fin.:

    avium cujusque generis multiplex penus,

    Suet. Ner. 11:

    in locuplete penu,

    Pers. 3, 73.—
    II.
    The innermost part of a temple of Vesta, the sanctuary:

    penus vocatur locus intimus in aede Vestae,

    Fest. p. 250 Müll.; cf. [p. 1332] Serv. Verg. A. 3, 12:

    in penum Vestae, quod, etc., irrupit,

    Lampr. Elag. 6.

    Lewis & Short latin dictionary > penum

  • 5 penaria

    pĕnārĭus, a, um, adj. [penus], of or for provisions:

    cella,

    Cic. Sen. 16, 56; id. Verr. 2, 2, 2, § 5.— Subst.: pĕnārĭa, ae, a storehouse: a celando cellam appellarunt;

    penariam, ubi penus,

    Varr. L. L. 5, § 162 Müll.; also, pĕnārĭus, i, m., a storehouse, granary: penora dicuntur res necessariae ad victum cotidianum, et locus eorum penarius, Paul. ex Fest. p. 211 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > penaria

  • 6 penarius

    pĕnārĭus, a, um, adj. [penus], of or for provisions:

    cella,

    Cic. Sen. 16, 56; id. Verr. 2, 2, 2, § 5.— Subst.: pĕnārĭa, ae, a storehouse: a celando cellam appellarunt;

    penariam, ubi penus,

    Varr. L. L. 5, § 162 Müll.; also, pĕnārĭus, i, m., a storehouse, granary: penora dicuntur res necessariae ad victum cotidianum, et locus eorum penarius, Paul. ex Fest. p. 211 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > penarius

  • 7 penārius

        penārius adj.    [penus], for provisions: cella.
    * * *
    penaria, penarium ADJ

    Latin-English dictionary > penārius

  • 8 penetrō

        penetrō āvī, ātus, āre    [penus+1 TER-], to enter, penetrate, betake oneself: sub terras: ad ipsos (deos): in castra hostium, L.: per angustias: eo, thus far, N.: penetrat vox ad aures, O.: in eam speluncam penetratum cum signis est, L.: Illyricos sinūs, press into, V.: mediae cryptam Suburrae, Iu.—Fig., to pierce, sink, enter, penetrate: Romuli animus in templa penetravit: in animos: ad sensum iudicis: quo non ars penetrat? O.: nihil Tiberium magis penetravit, quam, etc., i. e. impressed, Ta.
    * * *
    penetrare, penetravi, penetratus V
    enter, penetrate

    Latin-English dictionary > penetrō

  • 9 annua

    annŭus, a, um, adj. [annus].
    I.
    That lasts a year or continues through a year, of a year's duration:

    penus,

    Plaut. Ps. 1, 2, 45:

    tempus,

    Cic. Att. 6, 5:

    provincia,

    id. Fam. 15, 14 fin.:

    magistratus,

    Caes. B. G. 1, 16:

    reges,

    Nep. Hann. 7, 4:

    imperium,

    Tac. H. 3, 46 al.:

    spatium,

    Hor. C. 4, 5, 11:

    cultura,

    id. ib. 3, 24, 14:

    annui victus,

    Plin. 7, 46, 47, § 151 et saep.—
    II. A.
    Adj.: annuo in cursu, Att. ap. Non. p. 20, 28:

    tempora,

    Lucr. 5, 618:

    commutationes,

    changes of the seasons, Cic. Inv. 1, 34:

    labor (agricolarum),

    id. Verr. 2, 3, 48:

    plenitudo annuae messis,

    Vulg. Jer. 5, 24:

    deponit flavas annua terra comas,

    Tib. 2, 1, 48:

    annua magnae Sacra refer Cereri,

    Verg. G. 1, 338:

    annuos reditus non dabunt,

    Vulg. 1 Esdr. 4, 13:

    annuā vice,

    annually, Plin. 28, 8, 27, § 92:

    annuis vicibus,

    id. 10, 20, 22, § 44 al. —Hence,
    B.
    Subst.: annŭum, i, and more freq. in the plur.: annŭa, ōrum, n., an annuity, annual stipend, pension:

    publici servi annua accipiunt,

    Plin. Ep. 10, 40; Suet. Vesp. 18; id. Tib. 50; id. Gram. 3, 23:

    si cui annuum relictum fuerit,

    Dig. 33, 1, 14; 33, 1, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > annua

  • 10 annuum

    annŭus, a, um, adj. [annus].
    I.
    That lasts a year or continues through a year, of a year's duration:

    penus,

    Plaut. Ps. 1, 2, 45:

    tempus,

    Cic. Att. 6, 5:

    provincia,

    id. Fam. 15, 14 fin.:

    magistratus,

    Caes. B. G. 1, 16:

    reges,

    Nep. Hann. 7, 4:

    imperium,

    Tac. H. 3, 46 al.:

    spatium,

    Hor. C. 4, 5, 11:

    cultura,

    id. ib. 3, 24, 14:

    annui victus,

    Plin. 7, 46, 47, § 151 et saep.—
    II. A.
    Adj.: annuo in cursu, Att. ap. Non. p. 20, 28:

    tempora,

    Lucr. 5, 618:

    commutationes,

    changes of the seasons, Cic. Inv. 1, 34:

    labor (agricolarum),

    id. Verr. 2, 3, 48:

    plenitudo annuae messis,

    Vulg. Jer. 5, 24:

    deponit flavas annua terra comas,

    Tib. 2, 1, 48:

    annua magnae Sacra refer Cereri,

    Verg. G. 1, 338:

    annuos reditus non dabunt,

    Vulg. 1 Esdr. 4, 13:

    annuā vice,

    annually, Plin. 28, 8, 27, § 92:

    annuis vicibus,

    id. 10, 20, 22, § 44 al. —Hence,
    B.
    Subst.: annŭum, i, and more freq. in the plur.: annŭa, ōrum, n., an annuity, annual stipend, pension:

    publici servi annua accipiunt,

    Plin. Ep. 10, 40; Suet. Vesp. 18; id. Tib. 50; id. Gram. 3, 23:

    si cui annuum relictum fuerit,

    Dig. 33, 1, 14; 33, 1, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > annuum

  • 11 annuus

    annŭus, a, um, adj. [annus].
    I.
    That lasts a year or continues through a year, of a year's duration:

    penus,

    Plaut. Ps. 1, 2, 45:

    tempus,

    Cic. Att. 6, 5:

    provincia,

    id. Fam. 15, 14 fin.:

    magistratus,

    Caes. B. G. 1, 16:

    reges,

    Nep. Hann. 7, 4:

    imperium,

    Tac. H. 3, 46 al.:

    spatium,

    Hor. C. 4, 5, 11:

    cultura,

    id. ib. 3, 24, 14:

    annui victus,

    Plin. 7, 46, 47, § 151 et saep.—
    II. A.
    Adj.: annuo in cursu, Att. ap. Non. p. 20, 28:

    tempora,

    Lucr. 5, 618:

    commutationes,

    changes of the seasons, Cic. Inv. 1, 34:

    labor (agricolarum),

    id. Verr. 2, 3, 48:

    plenitudo annuae messis,

    Vulg. Jer. 5, 24:

    deponit flavas annua terra comas,

    Tib. 2, 1, 48:

    annua magnae Sacra refer Cereri,

    Verg. G. 1, 338:

    annuos reditus non dabunt,

    Vulg. 1 Esdr. 4, 13:

    annuā vice,

    annually, Plin. 28, 8, 27, § 92:

    annuis vicibus,

    id. 10, 20, 22, § 44 al. —Hence,
    B.
    Subst.: annŭum, i, and more freq. in the plur.: annŭa, ōrum, n., an annuity, annual stipend, pension:

    publici servi annua accipiunt,

    Plin. Ep. 10, 40; Suet. Vesp. 18; id. Tib. 50; id. Gram. 3, 23:

    si cui annuum relictum fuerit,

    Dig. 33, 1, 14; 33, 1, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > annuus

  • 12 ceterus

    cētĕrus ( caet-), a, um (the nom. sing. masc. not in use; the sing., in gen., rare; in Cic. perh. only three times), adj. [pronom. stem ki, and compar. ending; cf. heteros], the other, that which exists besides, can be added to what is already named of a like kind with it; the other part (while reliquus is that which yet remains of an object, the rest;

    e. g. stipendium pendere et cetera indigna pati,

    and endured other indignities of the kind, Liv. 21, 20, 6. On the other hand:

    jam vero reliqua—not cetera —quarta pars mundi ea et ipsa totā naturā fervida est, et ceteris naturis omnibus salutarem impertit et vitalem calorem,

    Cic. N. D. 2, 10, 27; cf. Hand, Turs. II. p. 33; Doed. Syn. 1, p. 83. Still these ideas, esp. after the Aug. per., are often confounded, and the Engl., the remainder, the rest, and the adverb. phrase for the rest, etc., can be used interchangeably for both words).
    1.
    Sing.
    a.
    Masc.:

    si vestem et ceterum ornatum muliebrem pretii majoris habeat,

    Cic. Inv. 1, 31, 51 (also in Quint. 5, 11, 28); Nep. Dat. 3, 1:

    laeta et imperatori ceteroque exercitui,

    Liv. 28, 4, 1:

    vestitu calciatuque et cetero habitu,

    Suet. Calig. 52: illos milites subduxit, exercitum ceterum servavit, Cato ap. Gell. 3, 7, 19:

    cohortes veteranas in fronte, post eas ceterum exercitum in subsidiis locat,

    Sall. C. 59, 5:

    a cetero exercitu,

    Curt. 5, 9, 11; Tac. Agr. 17; Suet. Galb. 20 fin.:

    de cetero numero candidatorum,

    id. Caes. 41.—
    b.
    Fem.:

    cetera jurisdictio,

    Cic. Att. 6, 2, 5:

    vita,

    Sall. C. 52, 31:

    aetas,

    Verg. G. 3, 62:

    nox,

    Ov. M. 12, 579:

    silva,

    id. ib. 8, 750:

    turba,

    id. ib. 3, 236; 12, 286; Hor. S. 2, 8, 26:

    classis,

    Liv. 35, 26, 9:

    deprecatio,

    id. 42, 48, 3; 21, 7, 7:

    inter ceteram planitiem mons,

    Sall. J. 92, 5:

    Graeciam,

    Nep. Paus. 2, 4:

    aciem,

    Liv. 6, 8, 6:

    multitudinem,

    id. 35, 30, 8:

    (super) turbam,

    Suet. Calig. 26:

    manum procerum,

    Tac. Or. 37:

    pro ceterā ejus audaciā atque amentiā,

    Cic. Verr. 2, 1, 2, § 6:

    pluviā (aquā) utebantur,

    Sall. J. 89, 6:

    ceterā (ex) copiā militum,

    Liv. 35, 30, 9; Plin. Ep. 2, 16, 1:

    ceterā (pro) reverentiā,

    id. ib. 3, 8, 1:

    ceterā (cum) turbā,

    Suet. Claud. 12 al. —
    c.
    Neutr.:

    cum a pecu cetero absunt,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 20:

    non abhorret a cetero scelere,

    Liv. 1, 48, 5; Suet. Aug. 24:

    cetero (e) genere hominum,

    id. ib. 57:

    quanto violentior cetero mari Oceanus,

    Tac. A. 2, 24 al. — Subst.: cētĕ-rum, i, n., the rest:

    elocuta sum convivas, ceterum cura tu,

    Plaut. Men. 1, 4, 6:

    ceterum omne incensum est,

    Liv. 22, 20, 6; so,

    de cetero,

    as for the rest, Cic. Fin. 1, 7, 26; Curt. 4, 1, 14 al.;

    and in ceterum,

    for the rest, for the future, Sen. Ep. 78, 15.—
    2.
    Plur., the rest, the others (freq. in all periods and species of composition):

    de reliquis nihil melius ipso est: ceteri et cetera ejus modi, ut, etc.,

    Cic. Fam. 4, 4, 5:

    multae sunt insidiae bonis nosti cetera,

    id. Planc. 24, 59; id. Fat. 13, 29:

    cetera de genere hoc, adeo sunt multa, etc.,

    Hor. S. 1, 1, 13; Lucr. 5, 38:

    ut omittam cetera,

    Cic. Cat. 3, 8, 18:

    ibi Amineum... Lucanum serito, ceterae vites in quemvis agrum conveniunt,

    Cato, R. R. 6, 4:

    quam fortunatus ceteris sim rebus, absque una hac foret,

    Ter. Hec. 4, 2, 25: nam ceteri fere, qui artem orandi litteris tradiderunt, ita sunt exorsi, quasi, etc., Quint. prooem. § 4; id. 10, 1, 80:

    ceterae partes loquentem adjuvant, hae ipsae loquuntur,

    id. 11, 3, 85:

    sane ceterarum rerum pater familias et prudens et attentus, unā in re paulo minus consideratus,

    Cic. Quint. 3, 11:

    hanc inter ceteras vocem,

    Quint. 9, 4, 55: de justitiā, fortitudine, temperantiā ceterisque similibus, id. prooem. § 12; 3, 5, 5;

    2, 4, 38: ego ceteris laetus, hoc uno torqueor,

    Curt. 6, 5, 3.—
    b.
    Et cetera ceteraque or cetera, and so forth, kai ta hexês, when one refers to a well-known object with only a few words, or mentions only a few from a great number of objects, Cic. de Or. 2, 32, 141:

    ut illud Scipionis, Agas asellum et cetera,

    id. ib. 2, 64, 258; id. Top. 6, 30; 11, 48; id. Tusc. 2, 17, 39; id. Att. 2, 19, 3:

    et similiter cetera,

    Quint. 4, 1, 14:

    vina ceteraque,

    Cic. Verr. 2, 1, 36, § 91; Curt. 3, 4, 10:

    solem, lunam, mare, cetera,

    Lucr. 2, 1085:

    fundum, aedes, parietem, supellectilem, penus, cetera,

    Cic. Top. 5. 27.—
    II.
    Hence, the advv.,
    A.
    cē-tĕrum (orig. acc. respectiv.), lit. that which relates to the other, the rest (besides what has been mentioned).
    1.
    For the rest, in other respects, otherwise (in good prose):

    nihil, nisi ut ametis impero: Ceterum quantum lubet me poscitote aurum, ego dabo,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 52: tu aurum rogato: ceterum ( for the rest, in respect to the rest) verbum sat est, id. ib. 4, 8, 37: precator, qui mihi sic oret: nunc amitte quaeso hunc;

    ceterum Posthac si quicquam, nil precor,

    Ter. Phorm. 1, 2, 91:

    ego me in Cumano et Pompeiano, praeterquam quod sine te, ceterum satis commode oblectabam,

    Cic. Q. Fr. 2, 12 (14), 1:

    foedera alia aliis legibus, ceterum eodem modo omnia fiunt,

    Liv. 1, 24, 3; cf. Sall. J. 2, 4; 75, 3; Nep. Eum. 8, 5; Curt. 4, 1, 18.—Rarely after the verb: argentum accepi;

    nil curavi ceterum,

    Plaut. Capt. 5, 3, 12: numquid me vis ceterum? id. Ep. 4, 2, 76.—
    2.
    = alioquin, introducing a conclusion contrary to fact (mostly post-class.), otherwise, else, in the opposite event, = Gr. allôs: non enim cogitaras;

    ceterum Idem hoc melius invenisses,

    Ter. Eun. 3, 1, 62:

    ita et anima... solam vim ejus exprimere non valuit,... ceterum non esset anima, sed spiritus,

    Tert. adv. Marc. 2, 9; App. M. 7, p. 200, 33; Dig. 4, 4, 7, § 2 al.—
    3.
    In passing to another thought, besides, for the rest; very freq. (esp. in the histt.; usu. placed at the beginning of a new clause;

    only in the comic poets in the middle): Filium tuom te meliust repetere, Ceterum uxorem abduce ex aedibus,

    Plaut. Truc. 4, 3, 73; Ter. Hec. 3, 3, 31; Sall. J. 4, 1; 20, 8; 29, 2; Quint. 6, 1, 8; 8, 6, 51; 9, 2, 14 al.; Suet. Caes. 4; 16; id. Tib. 42; id. Claud. 1; Curt. 3, 1, 4; 3, 3, 7; 3, 6, 13; Col. 8, 8, 5:

    dehinc ceterum valete,

    Plaut. Poen. prol. 125; cf. id. ib. 91. —
    4.
    With a restricting force, commonly contrasted with quidem or a neg. phrase; often to be translated by but, yet, notwithstanding, still, on the other hand (esp. freq. since the Aug. per.):

    cum haud cuiquam in dubio esset, bellum ab Tarquiniis imminere, id quidem spe omnium serius fuit: ceterum, id quod non timebant, per dolum ac proditionem prope libertas amissa est,

    Liv. 2, 3, 1; Plin. Pan. 5, 4; Flor. 3, 1, 11; Suet. Aug. 8; 66; id. Tib. 61 fin.; id. Gram. 4 al.:

    eos multum laboris suscipere, ceterum ex omnibus maxume tutos esse,

    Sall. J. 14, 12:

    avidus potentiae, honoris, divitiarum, ceterum vitia sua callide occultans,

    id. ib. 15, 3; 52, 1; 83, 1; id. C. 51, 26:

    eo rem se vetustate oblitteratam, ceterum suae memoriae infixam adferre,

    Liv. 3, 71, 6:

    id quamquam, nihil portendentibus diis, ceterum neglegentia humana acciderat, tamen, etc.,

    id. 28, 11, 7; 9, 21, 1; 21, 6, 1 Weissenb. ad loc.:

    ut quisquis factus est princeps, extemplo fama ejus, incertum bona an mala, ceterum aeterna est,

    Plin. Pan. 55, 9:

    pauca repetundarum crimina, ceterum magicas superstitiones objectabat,

    Tac. A. 12, 59; cf. Liv. 3, 40, 11.—
    B.
    cē-tĕra (properly acc. plur.), = talla, ta loipa, as for the rest, otherwise; with adjj., and (in poets) with verbs (not found in Cic. or Quint.).
    (α).
    With adj.:

    Bocchus praeter nomen cetera ignarus populi Romani,

    Sall. J. 19, 7:

    hastile cetera teres praeterquam ad extremum,

    Liv. 21, 8, 10:

    excepto quod non simul esses, cetera laetus,

    Hor. Ep. 1, 10, 50 (cf. the passage cited under ceterum, II. A. 1. fin., Cic. Q. Fr. 2, 12 (14), 1):

    cetera Graius,

    Verg. A. 3, 594 (so prob. also Hor. Ep. 1, 10, 3, where others read ad cetera):

    virum cetera egregium secuta,

    Liv. 1, 35, 6:

    vir cetera sanctissimus,

    Vell. 2, 46, 2 Ruhnk.; Plin. 8, 15, 16, § 40; 12, 6, 13, § 25; 22, 25, 64, § 133; Tac. G. 29.—
    (β).
    With verbs: cetera, quos peperisti, ne cures, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 9, 656:

    quiescas cetera,

    Plaut. Mil. 3, 3, 53:

    cetera parce, puer, bello,

    Verg. A. 9, 656; cf. Sil. 17, 286:

    cetera non latet hostis,

    id. 2, 332; Mart. 13, 84.—
    C.
    cētĕrō, peculiar to the Nat. Hist. of Pliny, for the rest, in other respects, otherwise:

    cetero viri quam feminae majus,

    Plin. 11, 37, 49, § 133; so id. 3, 11, 16, § 105; 6, 26, 30, § 122; 8, 3, 4, § 7;

    10, 1, 1, § 1 al.: est et alia iritis cetero similis, at praedura,

    id. 37, 9, 52, § 138.—

    Of time: palumbes incubat femina post meridiana in matutinum, cetero mas,

    id. 10, 58, 79, § 159.

    Lewis & Short latin dictionary > ceterus

  • 13 edulia

    ĕdūlis, e, adj. [1. edo], eatable (rare).
    I.
    Adj.:

    capreae,

    Hor. S. 2, 4, 43.—
    II.
    Subst., in the plur., edulia, ium, n., eatables, food (for syn. cf.: alimenta, cibus, cibaria, esca, penus, victus, opsonium, pulmentum, etc.), Afran. ap. Non. 28, 30; Varr. ap. Non. 108, 22; Suet. Calig. 40 Oud. N. cr.; Dig. 1, 16, 6 fin.; Gell. 7, 16, 4; 17, 11 fin.; cf. Varr. L. L. 6, § 84 Müll.—In the postclass. per., heterocl., gen. eduliorum, App. M. 5, p. 160; dat. eduliis, Gell. 19, 9, 3; nom. sing. edulium, Fulg. 565, 9; and perh. also Varr. L. L. 7, § 61 Müll. N. cr.; whence abl. edulio, Vulg. Gen. 25, 34; id. Lev. 7, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > edulia

  • 14 edulis

    ĕdūlis, e, adj. [1. edo], eatable (rare).
    I.
    Adj.:

    capreae,

    Hor. S. 2, 4, 43.—
    II.
    Subst., in the plur., edulia, ium, n., eatables, food (for syn. cf.: alimenta, cibus, cibaria, esca, penus, victus, opsonium, pulmentum, etc.), Afran. ap. Non. 28, 30; Varr. ap. Non. 108, 22; Suet. Calig. 40 Oud. N. cr.; Dig. 1, 16, 6 fin.; Gell. 7, 16, 4; 17, 11 fin.; cf. Varr. L. L. 6, § 84 Müll.—In the postclass. per., heterocl., gen. eduliorum, App. M. 5, p. 160; dat. eduliis, Gell. 19, 9, 3; nom. sing. edulium, Fulg. 565, 9; and perh. also Varr. L. L. 7, § 61 Müll. N. cr.; whence abl. edulio, Vulg. Gen. 25, 34; id. Lev. 7, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > edulis

  • 15 Penates

    Pĕnātes, ĭum (Penatis singulariter Labeo Antistius posse dici putat, quia pluraliter Penates dicuntur, cum patiatur proportio etiam Penas dici, ut optimas, primas, Antias, Fest. p. 253 Müll. But the singular is never used; and for Denas = Penas, which some assume in Dion. Hal. 1, 68, it is probably most correct to read DIS MAGNIS, v. Ambrosch, Studien und Andeut. vol. i. p. 231 sq.— Acc. plur. PENATEIS, perh. Tab. Bant. lin. 22), m. [from the root pa, whence pascor, pabulum, pānis; also penus, and, through the notion of a storehouse or inner chamber, also penes, penetro; v. Curt. Gr. Etym. p. 270 sq.; cf. Corss. Ausspr. 1, p. 425 sq.].
    I.
    Lit., the Penates, old Latin guardian deities of the household, and of the state formed of a union of households, whose seat was originally in Lavinium; usually connected with di: IN VELIA APVD AEDEM DEVM PENATIVM, Inscr. Varr. L. L. 5, § 54 Müll.; cf.:

    aedes deorum Penatium in Veliā,

    Liv. 45, 16:

    AEDEM DEVM PENATIVM IN VELIA, Monum. Ancyr.: di Penates,

    Plaut. Merc. 5, 1, 5 sq.: in mensā Penatium deorum, Naev. ap. Prob. Verg. E. 6, 31:

    sanctis Penatium deorum Larumque familiarium sedibus,

    Cic. Rep. 5, 5, 7; id. Deiot. 5, 15: MENS. IANVAR. SACRIFICANT. DIS. PENATIBVS, Calend. Farnes. ap. Inscr. Orell. 2, p. 380: v. s. Inscr. Orell. 1677; cf. ib. 1675 and 1678:

    DIIS. DEABVS PENATIBVS FAMILIARIBVS ET IOVI CETERISQVE DIIBVS,

    ib. 2118.—Without di:

    vos Penates patriique dii,

    Cic. Sest. 20, 45:

    Ilium in Italiam portans victosque Penatis,

    Verg. A. 1, 68; 5, 62:

    impudens liqui patrios Penatis,

    Hor. C. 3, 27, 49:

    hostia Mollivit aversos Penates,

    id. ib. 3, 23, 19:

    iniqui,

    id. ib. 2, 4, 15:

    profugos posuistis Penates,

    Ov. M. 3, 539; 9, 445; id. Tr. 1, 3, 45:

    IVNIANI,

    Inscr. Orell. 1587; cf.

    , respecting the Penates,

    Cic. N. D. 2, 27, 68; Varr. and Nigid. ap. Arn. 3, 123; Macr. 3, 4; Serv. Verg. A. 2, 296 and 325.—
    II.
    Transf., a dwelling, home, hearth (cf. Lares, II.):

    Quintius a suis dis penatibus praeceps ejectus,

    Cic. Quint. 26, 83; id. Rosc. Am. 8, 23:

    nostris succede penatibus hospes,

    Verg. A. 8, 123:

    ferro Libycos populare penates,

    id. ib. 1, 527:

    conducti penates,

    Mart. 8, 75, 1:

    sub uno tecto esse atque ad eosdem penates,

    Liv. 28, 18.—Hence, poet., of the hearth:

    flammis adolere penatis,

    Verg. A. 1, 704.— Also, of the cells of bees, Verg. G. 4, 155; of the temple of a god, Stat. Th. 1, 643.

    Lewis & Short latin dictionary > Penates

  • 16 penator

    pĕnātor, ōris, m. [penus], one who carries provisions, Cato ap. Fest. p. 237 Müll.; cf. Meyer Oratt. Fragmm. p. 51 ed. alt.

    Lewis & Short latin dictionary > penator

  • 17 penu

    pĕnu, v. penus init.

    Lewis & Short latin dictionary > penu

  • 18 penuarius

    pĕnŭārĭus, a, um, adj. [penus], of or for provisions (post-class. for penarius):

    cellae,

    Dig. 33, 9, 3, § 11.

    Lewis & Short latin dictionary > penuarius

  • 19 poculentus

    pōcŭlentus ( poscŭl-, pōtŭl-), a, um, adj. [id.], drinkable, potable: penus est quod esculentum aut poculentum est, etc., Q. Scaevola ap. Gell. 4, 1, 17.—
    II.
    Of vessels, fit for use in drinking:

    a poculento argento vascularius,

    Inscr. Grut. 643, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > poculentus

  • 20 posculentus

    pōcŭlentus ( poscŭl-, pōtŭl-), a, um, adj. [id.], drinkable, potable: penus est quod esculentum aut poculentum est, etc., Q. Scaevola ap. Gell. 4, 1, 17.—
    II.
    Of vessels, fit for use in drinking:

    a poculento argento vascularius,

    Inscr. Grut. 643, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > posculentus

См. также в других словарях:

  • PENUS — locus intim us in aede Vestae dictus est, Rosin. in Antiqq. Rom. l. 4. c. 10. adeoque idem cum penetrali, de quo supra. Lamp9rid. in Heliog. c. 6. in Penum Vestae irrupit. Alias πάντα τὸν βίον, omnia ad vitam sustentandam necessaria denotat, quae …   Hofmann J. Lexicon universale

  • penuş — PENÚŞ s. v. ic, pană. Trimis de siveco, 13.09.2007. Sursa: Sinonime …   Dicționar Român

  • penus — penùs, ì adj. (4) tinkamas nupenėti, ėdrus: Jų žąsys pẽnios Ds. Nepenùs meitėlis Kp. Penì kiaulė, vedusi paršus J …   Dictionary of the Lithuanian Language

  • pénates — [ penat ] n. m. pl. • 1488; lat. penates, de penus « intérieur de la maison » 1 ♦ Dieux domestiques protecteurs de la cité ou du foyer, chez les anciens Romains. Les pénates, qui personnifiaient le foyer, étaient associés aux lares. Statuettes de …   Encyclopédie Universelle

  • Penaten — Pe|na|ten 〈Pl.〉 1. altröm. Hausgötter (urspr. Götter der Vorratskammer) 2. 〈fig.〉 Haus u. Herd [<lat. penates] * * * Pe|na|ten <Pl.> [lat. penates, zu: penus = Vorrat] (röm. Mythol.): Haus , Schutzgeister. * * * Penaten,   altrömische… …   Universal-Lexikon

  • Di Penates — Aeneas and the Penates , from a 4th century manuscript In ancient Roman religion, the Di Penates or Penates (   …   Wikipedia

  • Franciscus Patricius — (Italian: Francesco Patrizi da Cherso, Croatian: Frane Petrić; April 25, 1529 ndash; February 6, 1597) was a philosopher and scientist from the Republic of Venice. He was known as a defender of Platonism and an opponent of Aristotelianism. In… …   Wikipedia

  • Ceres (mythology) — Seated Ceres from Emerita Augusta, present day Mérida, Spain (National Museum of Roman Art, 1st century AD) Ancient Roman …   Wikipedia

  • Francesco Patrizi da Cherso — Francesco Patrizi da Cherso; umbenannt in Kroatien im 20. Jahrhundert als Frane Petrić oder Franjo Petriš (* 25. April 1529 in Cres; † 6. Februar 1597 in Rom; weitere Schreibweisen: Franciscus Patricius oder Francesco Patritius) war ein Philosoph …   Deutsch Wikipedia

  • Aedes Vestae — Temple de Vesta Temple de Vesta …   Wikipédia en Français

  • Francesco Patrizi — Philosophe occidental Renaissance Naissance Cres, 25 avril 1529 Décès Rome, 6 février …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»