Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

overseer

  • 41 Actoridae

    1.
    actor, ōris, m. [id.].
    I.
    One who drives or moves something:

    pecoris actor,

    Ov. H. 1, 95:

    habenae,

    a slinger, Stat. Ach. 2, 419.—
    II.
    In gen., he who does any thing, a doer or performer (cf. ago, II.).
    A.
    In gen. of every kind of action:

    ut illum efficeret oratorem verborum actoremque rerum,

    Cic. de Or. 3, 15, 57 (a translation of the Homer. prêktêra ergôn, Il. 9, 443):

    Cato dux, auctor, actor rerum illarum fuit,

    id. Sest. 28 fin.; so Caes. B. C. 1, 26; Nep. Att. 3, 2 al.—
    B.
    In judicial lang., one who brings an action, a plaintiff:

    accusatorem pro omni actore et petitore appello,

    Cic. Part. 32;

    esp. of lawyers: Moloni Rhodio et actori summo causarum et magistro,

    id. Brut. 89 fin.; so Hor. A. P. 369 al.—Also, one who conducts a suit, an advocate, Cic. Caec. 1.—Hence,
    C.
    At a later period, an agent or attorney; in gen., an administrator or manager or steward, overseer of property or an estate.—So in Tac.: actor publicus, he who administers the public property, Ann. 2, 30; 3, 67: actor summarum, a keeper of accounts or cashier, Suet. Dom. 11, and so often in the Dig.: sub actoribus, overseers (of a household), Vulg. Gal. 4, 2.—
    D.
    In rhetor. lang., one who delivers any oral discourse; and esp. one who delivers an oration, an orator:

    inventor, compositor, actor,

    Cic. Or. 19.—
    2.
    A player, an actor:

    actores secundarum et tertiarum partium,

    Cic. Div. in Caecil. 15; so id. de Or. 1, 26; id. Q. Fr. 1, 1, 16 (cf. ago, II., and actio, II. C.).
    2.
    Actor, ŏris, m.
    I.
    A companion of Aeneas, Verg. A. 9, 500.—
    II.
    An Auruncan, ib. 12, 94; 96.—Hence, Actŏ-rĭdes, ae, patron. m., son or grandson of Actor: his son, Menoetius, Ov. F. 2, 39; his grandson, Patroclus, Ov. Tr. 1, 9, 29; id. M. 13, 273; Erithos, id. ib. 5, 79.—In plur.: Actŏrĭdae, i. e. Eurytus and Cleatus, sons of Actor, King of Phthia, id. ib. 8, 308.

    Lewis & Short latin dictionary > Actoridae

  • 42 Actorides

    1.
    actor, ōris, m. [id.].
    I.
    One who drives or moves something:

    pecoris actor,

    Ov. H. 1, 95:

    habenae,

    a slinger, Stat. Ach. 2, 419.—
    II.
    In gen., he who does any thing, a doer or performer (cf. ago, II.).
    A.
    In gen. of every kind of action:

    ut illum efficeret oratorem verborum actoremque rerum,

    Cic. de Or. 3, 15, 57 (a translation of the Homer. prêktêra ergôn, Il. 9, 443):

    Cato dux, auctor, actor rerum illarum fuit,

    id. Sest. 28 fin.; so Caes. B. C. 1, 26; Nep. Att. 3, 2 al.—
    B.
    In judicial lang., one who brings an action, a plaintiff:

    accusatorem pro omni actore et petitore appello,

    Cic. Part. 32;

    esp. of lawyers: Moloni Rhodio et actori summo causarum et magistro,

    id. Brut. 89 fin.; so Hor. A. P. 369 al.—Also, one who conducts a suit, an advocate, Cic. Caec. 1.—Hence,
    C.
    At a later period, an agent or attorney; in gen., an administrator or manager or steward, overseer of property or an estate.—So in Tac.: actor publicus, he who administers the public property, Ann. 2, 30; 3, 67: actor summarum, a keeper of accounts or cashier, Suet. Dom. 11, and so often in the Dig.: sub actoribus, overseers (of a household), Vulg. Gal. 4, 2.—
    D.
    In rhetor. lang., one who delivers any oral discourse; and esp. one who delivers an oration, an orator:

    inventor, compositor, actor,

    Cic. Or. 19.—
    2.
    A player, an actor:

    actores secundarum et tertiarum partium,

    Cic. Div. in Caecil. 15; so id. de Or. 1, 26; id. Q. Fr. 1, 1, 16 (cf. ago, II., and actio, II. C.).
    2.
    Actor, ŏris, m.
    I.
    A companion of Aeneas, Verg. A. 9, 500.—
    II.
    An Auruncan, ib. 12, 94; 96.—Hence, Actŏ-rĭdes, ae, patron. m., son or grandson of Actor: his son, Menoetius, Ov. F. 2, 39; his grandson, Patroclus, Ov. Tr. 1, 9, 29; id. M. 13, 273; Erithos, id. ib. 5, 79.—In plur.: Actŏrĭdae, i. e. Eurytus and Cleatus, sons of Actor, King of Phthia, id. ib. 8, 308.

    Lewis & Short latin dictionary > Actorides

  • 43 aeditimus

    aedĭtĭmus ( aedĭtŭ-) (an earlier form for aedituus, and first used in the time of Varro; v. the first quotation), i, m., one who keeps or takes care of a temple, the keeper or overseer of a temple, hierophulax:

    in aedem Telluris veneram, rogatus ab aeditumo, ut dicere didicimus a patribus nostris, ut corrigimur a recentibus urbanis: ab aedituo,

    Varr. R. R. 1, 2: Aeditimus... Pro eo a plerisque nunc aedituus dicitur, Gell. 12, 10; Varr. R. R. 1, 69; id. L. L. 6, 2: liminium productionem esse verbi (Servius) volt, ut in finitumo, legitumo, aeditumo, Cic. Top. 8, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > aeditimus

  • 44 aeditua

    aedĭtŭa, ae, f. [aedituus], a female overseer of a temple, Inscr. Orell. 2444.— Trop.:

    cum omnes templum simus Dei, ejus templi aeditua et antistes pudicitia est,

    Tert. Cult. Fem. 1.

    Lewis & Short latin dictionary > aeditua

  • 45 aeditumus

    aedĭtĭmus ( aedĭtŭ-) (an earlier form for aedituus, and first used in the time of Varro; v. the first quotation), i, m., one who keeps or takes care of a temple, the keeper or overseer of a temple, hierophulax:

    in aedem Telluris veneram, rogatus ab aeditumo, ut dicere didicimus a patribus nostris, ut corrigimur a recentibus urbanis: ab aedituo,

    Varr. R. R. 1, 2: Aeditimus... Pro eo a plerisque nunc aedituus dicitur, Gell. 12, 10; Varr. R. R. 1, 69; id. L. L. 6, 2: liminium productionem esse verbi (Servius) volt, ut in finitumo, legitumo, aeditumo, Cic. Top. 8, 36.

    Lewis & Short latin dictionary > aeditumus

  • 46 Asiarcha

    Ā̆sĭarcha, ae, m., = Asiarchês, a high-priest, and overseer of games and theatrical exhibitions in the Roman province of Asia, Cod. Th. 15, 9, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > Asiarcha

  • 47 atriensis

    ātrĭensis, is, m. [atrium], the overseer of the hall or court (atrium), and in gen. of the house, a steward, major-domo, Plaut. Poen. 5, 5, 4; so id. As. 2, 1, 16; 2, 2, 80; [p. 193] id. Ps. 2, 2, 15; Cic. Par. 5, 2, 38; id. Pis. 27 fin. (not elsewh. in Cic.; for in Parad. 5, 2, 36, atriensis et topiarii is a gloss; v. Orell. ad h. l.; so B. and K.); so Phaedr. 2, 5, 11; Col. 12, 3, 9; Plin. Ep. 3, 19, 3; Petr. 29, 9; 53, 10; 72, 8; Suet. Calig. 57.

    Lewis & Short latin dictionary > atriensis

  • 48 comes

    cŏm-ĕs, ĭtis, comm. [con and 1. eo] (lit. one who goes with another), a companion, an associate, comrade, partaker, sharer, partner, etc. (whether male or female; class. and freq.).
    I.
    In gen.
    a.
    Masc.:

    age, age, argentum numera, ne comites morer,

    Plaut. Ep. 5, 1, 25:

    confugere domum sine comite,

    Ter. Hec. 5, 3, 25:

    comes meus fuit, et omnium itinerum meorum socius,

    Cic. Fam. 13, 71:

    erat comes ejus Rubrius,

    id. Verr. 2, 1, 25, § 64:

    cui tu me comitem putas esse,

    id. Att. 8, 7, 1:

    ibimus, o socii comitesque,

    Hor. C. 1, 7, 26; Lucr. 3, 1037; 4, 575:

    Catulli,

    Cat. 11, 1:

    Pisonis,

    id. 28, 1; Nep. Ages. 6, 3:

    quin et avo comitem sese Mavortius addet Romulus,

    Verg. A. 6, 778; cf.:

    comes ire alicui,

    id. ib. 6, 159:

    comitem aliquem mittere alicui,

    id. ib. 2, 86:

    comes esse alicui,

    Ov. H. 14, 54 et saep. —
    (β).
    With gen. or dat. of thing:

    cum se victoriae Pompeji comitem esse mallet quam, etc.,

    Caes. B. C. 3, 80:

    comitem illius furoris,

    Cic. Lael. 11, 37:

    me tuarum actionum, sententiarum, etc., socium comitemque habebis,

    id. Fam. 1, 9, 22:

    mortis et funeris atri,

    Lucr. 2, 581:

    tantae virtutis,

    Liv. 22, 60, 12:

    exsilii,

    Mart. 12, 25:

    fugae,

    Vell. 2, 53; Liv. 1, 3, 2; Cic. Att. 9, 10, 2; cf. Suet. Tib. 6:

    me habuisti comitem consiliis tuis,

    Plaut. Ps. 1, 1, 15.—With in:

    comes in ulciscendis quibusdam,

    Cic. Fam. 1, 9, 2.—
    b.
    Fem., Ter. Eun. 2, 3, 54; Lucr. 5, 741:

    data sum comes inculpata Minervae,

    Ov. M. 2, 588; cf. id. H. 3, 10:

    me tibi venturam comitem,

    id. ib. 13, 163; Verg. A. 4, 677; 6, 448.—
    B.
    Transf. to inanimate objects:

    malis erat angor Assidue comes,

    Lucr. 6, 1159:

    comes formidinis, aura,

    id. 3, 290:

    ploratus mortis comites,

    id. 2, 580:

    tunc vitae socia virtus, mortis comes gloria fuisset,

    Cic. Font. 21, 49 (17, 39):

    multarum deliciarum comes est extrema saltatio,

    id. Mur. 6, 13:

    pacis est comes, otiique socia eloquentia,

    id. Brut. 12, 45; cf.

    an idea (perh. intentionally) opp. to this,

    Tac. Or. 40:

    non ut ullam artem doctrinamve contemneres, sed ut omnis comites ac ministratrices oratoris esse diceres,

    Cic. de Or. 1, 17, 75:

    cui ipsi casus eventusque rerum non duces sed comites consiliorum fuerunt,

    id. Balb. 4, 9:

    exanimatio. quas comes pavoris,

    id. Tusc. 4, 8, 19:

    (grammatice) dulcis secretorum comes,

    Quint. 1, 4, 5:

    (cura) comes atra premit sequiturque fugacem,

    Hor. S. 2, 7, 115:

    culpam poena premit comes,

    id. C. 4, 5, 24:

    nec (fides) comitem abnegat,

    id. ib. 1, 35, 22: comitemque [p. 374] aeris alieni atque litis esse miseriam, Orac. ap. Plin. 7, 32, 32, § 119.—
    II.
    In partic.
    A.
    An overseer, tutor, teacher, etc., of young persons (rare;

    not ante-Aug.),

    Verg. A. 2, 86; 5, 546; Suet. Tib. 12; Stat. S. 5, 2, 60.— Esp. = paedagogus, a slave who accompanied boys as a protector, Suet. Aug. 98; id. Claud. 35.—Far more freq.,
    B.
    The suite, retinue of friends, relatives, scholars, noble youth, etc., which accompanied magistrates into the provinces, Cic. Verr. 2, 2, 10, § 27 sq; id. Q. Fr. 1, 1, 3, § 11; Hor. Ep. 1, 8, 2; Suet. Caes. 42; id. Ner. 5; id. Gram. 10.—
    C.
    The attendants of distinguished private individuals, Hor. Ep. 1, 7, 76; 1, 17, 52; id. S. 1, 6, 102; Suet. Caes. 4.— Trop.: (Cicero) in libris de Republica Platonis se comitem profitetur, Plin. praef. § 22.—
    D.
    After the time of the emperors, the imperial train, the courtiers, court, Suet. Aug. 16; 98; id. Tib. 46; id. Calig. 45; id. Vit. 11; id. Vesp. 4; Inscr. Orell. 723; 750 al.—Hence,
    E.
    In late Lat., a designation for the occupant of any state office, as, comes scholarum, rei militaris, aerarii utriusque, commerciorum (hence, Ital. conte; Fr. comte).

    Lewis & Short latin dictionary > comes

  • 49 cura

    cūra, ae, f. [caveo; cf. curo init. ], care, solicitude, carefulness, thought, concern.
    I.
    Trouble (physical or mental), bestowed on something; solicitude, care, attention, pains (syn.: diligentia, opera, studium, labor, etc.; opp. neglegentia, etc.; v. the foll.; very freq. in every per. and species of composition).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.
    (α).
    Ab. sol.: curantes magnā cum curā, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107:

    magnā cum curā ego illum curari volo,

    Plaut. Men. 5, 4, 7; cf. id. ib. 5, 4, 9:

    in aliquā re curam ponere (just before: magnum studi um multamque operam, etc.),

    Cic. Off. 1, 6, 19:

    haec tam acrem curam diligentiamque desiderant,

    id. de Or. 3, 48, 184;

    so with diligentia,

    Quint. 10, 1, 86:

    si utrumque cum curā et studio fecerimus,

    id. 10, 7, 29:

    aliquid cum curā exsequi,

    Liv. 39, 41, 6:

    plus laboris et curae,

    Quint. 8, prooem. § 13;

    so with labor,

    id. 2, 2, 10 al.:

    cura et industria,

    Suet. Gram. 21:

    ut in rem publicam omni cogitatione curāque incumberes,

    Cic. Fam. 10, 1, 2;

    so with cogitatio,

    id. ib. 10, 3, 3; id. de Or. 2, 44, 186; and in plur., id. Off. 2, 1, 2;

    opp. neglegentia,

    Quint. 11, 3, 137; 11, 3, 19:

    non naturam defecisse sed curam,

    id. 1, 1, 2;

    so opp. natura,

    id. 1, 2, 4; 2, 8, 5:

    omni curā vestigare,

    Curt. 4, 6, 5:

    omni curā in aliquid incumbere,

    Cic. Fam. 12, 24, 2:

    omnem curam in siderum cognitione ponere,

    id. Div. 1, 42, 93:

    cura et meditatio accessit,

    Tac. Or. 16; cf. id. Agr. 10 et saep.:

    eo majore curā illam (rem publicam) administrari,

    Sall. J. 85, 2:

    curam praestare,

    Suet. Tib. 18:

    in re unā consumere curam (for which, in foll. verse, laborare),

    Hor. S. 2, 4, 48 et saep.: esse cura alicui, to be an object of one's care:

    cura pii diis sunt et qui coluere coluntur,

    Ov. M. 8, 724.—
    (β).
    With gen., care, attention, management, administration, charge, a guardianship, concern for a person or thing, etc.:

    difficilis rerum alienarum,

    Cic. Off. 1, 9, 30; cf.:

    rerum domesticarum,

    Quint. 3, 3, 9:

    maxima belli,

    Cic. Att. 6, 5, 3:

    agrorum,

    Quint. 12, 1, 6:

    corporis,

    id. 1, 11, 15:

    capillorum,

    Suet. Dom. 18:

    funeris sui,

    id. Tib. 51 et saep.:

    deorum,

    Liv. 6, 41, 9:

    civium,

    id. 6, 15, 11:

    nepotum,

    Quint. 4, prooem. §

    2: magni Caesaris,

    Hor. C. 1, 12, 50; Ov. Tr. 5, 7, 37; Sen. Ep. 14, 2 et saep.—
    (γ).
    With de and abl.:

    omnis cura de re publicā,

    Cic. Brut. 3, 10:

    quocum mihi conjuncta cura de publicā re et privatā fuit,

    id. Lael. 4, 15:

    si qua de Pompejo nostro tuendo... cura te attigit,

    id. Att. 9, 11, 2, A:

    gratissima est mihi tua cura de illo mandato,

    id. ib. 5, 4, 1.—So with de:

    curam habere, agere, etc.: de vitā communi omnium curam habere,

    Vitr. 1, 2, init.:

    Romani tamquam de Samnitibus non de se curam agerent,

    Liv. 8, 3, 8.—
    (δ).
    With pro:

    omnium non tam pro Aetolis cura erat, quam ne, etc.,

    Liv. 27, 30, 5:

    curam habere pro aliquo,

    Veg. 2, 20:

    curam pro nobis hospitis, uxor, agas,

    Ov. H. 15 (16), 302.—
    (ε).
    Curae (alicui) esse, to be an object of care or attention; to have a care for, take care of, attend to, to be anxious about, bestow pains upon, etc.:

    Caesar pollicitus est, sibi eam rem curae futuram, etc.,

    Caes. B. G. 1, 33:

    haec sibi esse curae,

    id. ib. 1, 40:

    rati sese diis curae esse,

    Sall. J. 75, 9:

    cui salus mea fuit curae,

    Cic. Fam. 1, 9, 22; 15, 2, 8; Quint. 3, 8, 45 et saep.:

    ea tantae mihi curae sunt, ut, etc.,

    Cic. Fam. 1, 9, 24:

    pollicetur sibi magnae curae fore, ut omnia restituerentur,

    id. Verr. 2, 4, 33, § 73; cf.:

    si tibi curae Quantae conveniat,

    Hor. Ep. 1, 3, 30:

    ipsis doctoribus hoc esse curae velim, ut, etc.,

    Quint. 2, 4, 5:

    dumque amor est curae,

    Ov. M. 2, 683:

    ceterum magis vis morbi ingravescens curae erat, terroresque ac prodigia,

    Liv. 4, 21, 5:

    ceterum eo tempore minus ea bella... curae patribus erant, quam expectatio, etc.,

    id. 35, 23, 1:

    in eorum periculis non secus absentes quam praesentes amicos Attico esse curae,

    Nep. Att. 12, 5.—With a subject-clause:

    nonnulli, quibus non fuit curae caelestem inveterare aquam, etc.,

    Col. 12, 12, 3; Quint. 7, 1, 4; 9, 3, 74:

    eligere modo curae sit,

    id. 10, 1, 31:

    mihi erit curae explorare provinciae voluntatem,

    Plin. Ep. 7, 10, 2.—With de: de mandatis quod tibi curae fuit, est mihi gratum, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 8:

    sic recipiunt, Caesari... de augendā meā dignitate curae fore,

    Cic. Att. 11, 6, 3; cf. id. Fam. 10, 1, 1, and II. A. fin. infra:

    de ceteris senatui curae fore,

    Sall. J. 26, 1.—In the same sense also,
    (ζ).
    Curae aliquid habere:

    cohortatus, ut petitionem suam curae haberent,

    Sall. C. 21 fin.; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 10;

    Quint. prooem. § 16: habebo itaque curae, ut te meliorem reddam,

    Sen. Ben. 1, 8, 2:

    ut ille... quid ageret, curae sibi haberet certiorem facere Atticum,

    Nep. Att. 20, 4.—
    (η).
    Cura est, with subject-clause, solicitude, care, anxiety to do any thing ( poet. and in post-Aug. prose):

    curaque finitimos vincere major erat,

    Ov. F. 1, 30:

    talis amor teneat, nec sit mihi cura mederi,

    Verg. E. 8, 89:

    cura comere capillum fuit,

    Sen. Q. N. 1, 17, 7.—
    2.
    In partic., t. t.
    a.
    In political lang. (esp. of the post-Aug. per.), the management of state affairs, administration, charge, oversight, command, office:

    magistratus et imperia, postremo omnis cura rerum publicarum minime mihi hac tempestate cupiunda videntur,

    Sall. J. 3, 1; so,

    legionis armandae,

    Tac. H. 1, 80:

    aerarii,

    Suet. Aug. 36:

    annonae,

    id. Tib. 8:

    operum publicorum, viarum, aquarum, etc. (preceded by nova officia),

    id. Aug. 37 al. —
    b.
    In the jurists, the management of business for a minor, guardianship, trusteeship (for the more usu. curatio), Dig. 3, 1, 1; 5, 1, 19 et saep.—
    c.
    In medic., medical attendance, healing (for curatio), cure:

    aquae, quae sub cutem est,

    Cels. 2, 10; Vell. 2, 123; Sil. 6, 551 Drak. et saep.— Plur.:

    curae aegrescentium,

    Macr. S. 7, 4, 6.—Hence, poet.:

    illa fuit lacrimis ultima cura meis (sc. somnus),

    Prop. 1, 3, 46; cf. Cic. Fam. 5, 16, 5.—
    d.
    In agriculture, care, culture, rearing:

    Pelusiacae lentis,

    Verg. G. 1, 228:

    boum,

    id. ib. 1, 3.—
    B.
    Meton. (abstr. pro concr.).
    1.
    Like the Gr. meletê, a written work, writing (several times in Tac.;

    elsewhere rare): quorum in manus cura nostra venerit,

    Tac. A. 4, 11; id. Or. 3; Ov. P. 4, 16, 39. —In plur., Tac. A. 3, 24.—
    2.
    An attendant, guardian, overseer (very rare):

    tertius immundae cura fidelis harae,

    i. e. the swine - herd Eumæus, Ov. H. 1, 104: praetorii, Treb. Claud. 14; cf. Ov. Tr. 4, 6, 45; 2, 1.—
    II.
    Anxiety, solicitude, concern, disquiet, trouble, grief, sorrow; syn.: sollicitudo, metus, etc.; cf. phrontis (very freq. in every per. and species of composition).
    A.
    In gen.: si quid ego adjuro curamve levasso, quae nunc te coquit, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1:

    animus lassus, curā confectus,

    Ter. And. 2, 1, 4:

    cottidianā curā angere ani mum,

    id. Phorm. 1, 3, 8:

    curae metusque,

    Cic. Div. 2, 72, 150: cura et sollicitudo. id. Att. 15, 14, 3; Quint. 8, prooem. § 20;

    11, 1, 44 et saep.: curas cordis manis,

    Lucr. 3, 116:

    acres cuppedinis,

    id. 5, 46:

    gravi saucia curā (Dido),

    Verg. A. 4, 1:

    atra, Hor C. 3, 1, 40: edaces,

    id. ib. 2, 11, 18:

    vitiosa,

    id. ib. 2, 16, 22:

    sine curā esse,

    Cic. Att. 12, 6, 4; 15, 12, 2:

    quid facerem, curā cruciabar miser,

    Plaut. Merc. 2, 1, 23:

    cura est, negoti quid sit aut quid nuntiet,

    I am anxious, my concern is, id. ib. 1, 2, 10; cf.: amica mea quid agat, Cura est, ut valeat, id. Stich. [p. 501] 5, 2, 4:

    mihi maximae curae est, non de meā quidem vitā, sed me patria sollicitat, etc.,

    Cic. Fam. 10, 1, 1.—With pro:

    quam pro me curam geris,

    Verg. A. 12, 48.—With in:

    nullā in posterum curā,

    Tac. H. 3, 55.— Plur.:

    cur eam rem tam studiose curas, quae tibi multas dabit curas,

    Auct. Her. 4, 14, 21:

    at tibi curarum milia quanta dabit!

    Prop. 1, 5, 10.—
    B.
    In partic., the care, pain, or anxiety of love, love ( poet.):

    crescit enim assidue spectando cura puellae,

    Prop. 3 (4), 21, 3; cf. Ov. R. Am. 311:

    tua sub nostro pectore cura,

    Prop. 1, 15, 31:

    et juvenum curas et libera vina referre,

    Hor. A. P. 85: hinc illaec primum Veneris dulcedinis in cor Stillavit gutta et successit frigida cura, chilling anxiety for one loved, Lucr. 4, 1060.—Hence,
    2.
    Meton. (abstr. pro concr.), the loved object, the mistress:

    tua cura, Lycoris,

    Verg. E. 10, 22; Prop. 2 (3), 25, 1; 2 (3), 34, 9; Hor. C. 2, 8, 8; Verg. Cir. 75; cf.:

    puer, mea maxima cura,

    id. A. 1, 678; 10, 132:

    cura deum,

    id. ib. 3, 46:

    raucae, tua cura, palumbes,

    id. E. 1, 57 Forbig. ad loc.

    Lewis & Short latin dictionary > cura

  • 50 curagendarius

    cūrăgendārĭus, ii, m. [cura, I. A. 2. b., -ago], a manager, overseer, Cod. Th. 6, 29, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > curagendarius

  • 51 curator

    cūrātor (old orthog. COERATOR, v. the foll.), ōris, m. [id.], he who cares for or takes charge of a thing, a manager, overseer, superintendent, keeper.
    I.
    In gen.:

    ludorum,

    Plaut. Poen. prol. 36:

    suntoque aediles coeratores urbis annonae ludorumque solemnium,

    Cic. Leg. 3, 3, 6:

    viae Flaminiae,

    id. Att. 1, 1, 2:

    aviarii,

    a bird-keeper, Varr. R. R. 3, 5, 5; cf.

    apum,

    Col. 9, 9, 1:

    pavonini gregis,

    id. 8, 11, 2;

    and gallinarius,

    Varr. R. R. 3, 9, 7:

    fidus negotiorum,

    Sall. J. 71, 3:

    munerum ac venationum,

    Suet. Calig. 27:

    restituendae Campaniae,

    id. Tit. 8:

    restituendi Capitolii,

    Gell. 2, 10, 2 et saep.:

    muris reficiendis,

    Cic. Opt. Gen. 7, 19:

    legibus agrariis,

    id. Agr. 2, 7, 17:

    curator, qui statuis faciundis praeesset,

    id. Verr. 2, 2, 59, § 144:

    reipublicae,

    Sall. J. 110, 6:

    urbis,

    Amm. 14, 7, 17.—
    II.
    In partic., a legal t. t., a guardian, curator, trustee (of a minor, an imbecile, an absent person, etc.), Gai Inst. 1, 200; Dig. libb. 26 et 27; Hor. Ep. 1, 1, 102; Sen. Contr. 1, 2; Quint. 7, 4, 11; Jul. Cap. Vit. M. Aur. 10 et saep.; v. Dict. of Antiq.

    Lewis & Short latin dictionary > curator

  • 52 curatoricius

    cūrātōrīcĭus or - tĭus, a, um, adj. [curator, I.], of or belonging to an overseer: equi, the horses of a provincial commissary, Cod. Th. 11, 1, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > curatoricius

  • 53 curatoritius

    cūrātōrīcĭus or - tĭus, a, um, adj. [curator, I.], of or belonging to an overseer: equi, the horses of a provincial commissary, Cod. Th. 11, 1, 29.

    Lewis & Short latin dictionary > curatoritius

  • 54 custos

    custos, ōdis, comm. [root sku-, to cover, hide, etc.; cf. scutum, keuthô, Germ. Haut, Haus, Corss. Ausspr. I. p. 353], a guard, watch, preserver, keeper, overseer, protector, defender, attendant, etc., protectress, etc., in a friendly or hostile sense (freq. and class.).
    I.
    In gen.
    A.
    Of living beings.
    1.
    In gen.: antiqua erilis fida custos corporis, Enn. Med. ap. Non. p. 39, 2 (Trag. Rel. v. 289 Vahl.); cf. in masc.:

    corporis,

    a body-guard, Liv. 24, 7, 4; so plur., Nep. Dat. 9, 3; Suet. Calig. 55 al.:

    Commium cum equitatu custodis loco relinquit,

    Caes. B. G. 6, 6 fin.:

    cum vigillis custodibusque nostris colloqui,

    id. B. C. 1, 22 init.:

    portae,

    Cic. Cat. 2, 12, 27:

    fani,

    id. Verr. 2, 4, 43, § 94. custos defensorque provinciae, id. ib. 2, 5, 6, §

    12: pontis,

    Nep. Milt. 3, 1:

    patrimonii,

    Quint. 4, 2, 73:

    hortorum,

    Suet. Calig. 59:

    gregis,

    Verg. E. 10, 36:

    pecuniae regiae,

    Curt. 5, 1, 20: ipse pecuniae quam regni melior custos, Liv 44, 26, 12: rei publicae custos senatus, Cic. Sest. 65, 137:

    templorum,

    id. Dom. 55, 141:

    custos ac vindex cupiditatum,

    id. Agr. 2, 9, 24:

    salutis suae,

    Quint. 5, 11, 8; Curt. 3, 6, 1; Tac. A. 3, 14 et saep.:

    his discipulis privos custodes dabo,

    Plaut. Ps. 3, 2, 76; so of teachers of youth, id. ib. 4, 3, 19; Ter. Phorm. 2, 1, 57; Hor. S. 1, 4, 118; id. A. P. 161; 239:

    virtutis (ego) verae custos rigidusque satelles,

    id. Ep. 1, 1, 17.—Freq. of the gods, etc.:

    dei custodes et conservatores hujus urbis,

    Cic. Sest. 24, 53; cf.:

    custodi Jovi,

    Suet. Dom. 5:

    montium custos Diana,

    Hor. C. 3, 22, 1:

    rerum Caesar,

    id. ib. 4, 15, 17: multae tibi tum officient res, Custodes, etc., i. e. attendants of women, eunuchs, etc., id. S. 1, 2, 98 Heind.—Of dogs, Verg. G. 3, 406; Col. 7, 12;

    so of Cerberus,

    Verg. A. 6, 424 al., and of the constellation Bootes, Arktophulax, Vitr. 9, 4, 1: armorum, the officer in charge of the arms in an army or fleet, Dig. 49, 16, 14, § 1; Inscr. Orell. 3630 al.—
    2.
    In civil affairs, t. t., a man who took charge of the vessel into which voting tablets were put (in order to prevent false suffrages), Varr. R. R. 3, 5, 18; Cic. Agr. 2, 9, 22; id. Red. Sen. 7, 17.—
    B.
    Of inanimate subjects.
    1.
    Of abstract subjects:

    natura Ipsaque corporis est custos et causa salutis,

    Lucr. 3, 324:

    haec custos dignitatis (fortitudo),

    Cic. Tusc. 2, 14, 33:

    sapientia custos et procuratrix totius hominis,

    id. Fin. 4, 7, 17; id. Off. 2, 7, 23:

    leges diligentissimae pudoris custodes,

    Quint. 8, 5, 19 al. —
    2.
    Of receptacles, safes, e. g. of a quiver:

    eburnea Telorum custos,

    Ov. M. 8, 320; of an incense-box:

    turis,

    id. ib. 13, 703; and in husbandry, the stump of an amputated vine-branch, i. q. resex, pollex, praesidiarius or subsidiarius palmes, Col. 4, 21, 3.—
    II.
    In a hostile sense.
    A.
    In gen., a watch, spy:

    Dumnorigi custodes ponit, ut, quae agat, quibuscum loquatur, scire possit,

    Caes. B. G. 1, 20 fin.:

    custodem, inquit, Tullio me apponite. Quid, mihi quam multis custodibus opus erit, etc.,

    Cic. Div. in Caecil. 16, 51; id. Verr. 2, 5, 25, § 63; Caes. B. G. 1, 20 fin.:

    num nam hic relictu's custos, Nequis, etc.,

    Ter. Eun. 2, 2, 55; cf. v. 59; Curt. 5, 11, 2; Suet. Tib. 12 al.—
    B.
    Esp., a jailer, keeper:

    carceris,

    Plaut. Mil. 2, 2, 57; Nep. Eum. 11, 1; id. Alcib. 4, 4:

    quem ex Mauritania rex proditionis insimulatum cum custodibus miserat,

    Sall. H. 2, 25 Dietsch:

    te sub custode tenebo,

    Hor. Ep. 1, 16, 77; Tac. A. 2, 68; 3, 28; 4, 60 al.

    Lewis & Short latin dictionary > custos

  • 55 decurio

    1.
    dĕcŭrĭo, āvi, ātum, 1, v. a. [decuria], to divide into decuriae.
    I.
    Prop.:

    equites decuriati, centuriati pedites,

    Liv. 22, 38, v. preced. art.—Esp. to divide the people into companies or clubs for purposes of bribery and corruption:

    servorum delectus habebatur... cum vicatim homines conscriberentur, decuriarentur,

    Cic. Sest. 15:

    decuriasse Plancium, conscripsisse, etc.,

    id. Planc. 18, 45; cf. ib. 19, 47; id. Phil. 7, 6, 18; id. Q. Fr. 2, 3, 5, and v. decuriatio.—
    * II.
    Trop.:

    vertex incrementis lustralibus decuriatus,

    i. e. of a man ten lustres old, Mart. Cap. 1, p. 1.
    2.
    dĕcŭrĭo, ōnis (also DECURES decuriones, Paul. ex Fest. p. 71, 22, and 75, 9 Müll.;

    and DECVRIONVS, the same,

    ib. 49, 16), m. [id.], the head or chief of a decuria, a decurion. The name was first given by Romulus to the head of the tenth part of a curia (cf. Nieb. Röm. Gesch. 1, p. 354). In the army, the commander of a decuria of cavalry, Varr. L. L. 5, § 91 Müll.; Veget. Mil. 2, 14; Caes. B. C. 1, 23; 1, 13; Tac. A. 13, 40; id. H. 2, 29. After the extension of the Roman dominion, the members of the senate of the municipia and the colonies were called decuriones, Dig. 50, 16, 239; 50, 2; Cod. Just. 10, 31; Cic. Sest. 4, 10; id. Rosc. Am. 9, 25; id. Clu. 14, 41; Vulg. Marc. 15, 43.—Sometimes i. q. praefectus, applied to the overseer of the persons employed in any duty about the court, e. g. a head-chamberlain:

    cubiculariorum,

    Suet. Dom. 17, PROCVLVS DECVRIO GERMANORVM (i. e. custodum corporis) TI. GERMANICI, Inscr. Orell. 2923.

    Lewis & Short latin dictionary > decurio

  • 56 dioecetes

    dĭœcētes, ae, m., = dioikêtês, an overseer of the revenue, royal treasurer,

    Lewis & Short latin dictionary > dioecetes

  • 57 episcopus

    ĕpīscŏpus, i, m., = episkopos, an overseer, superintendent.
    I.
    In gen., Dig. 50, 4, 18, § 7; Inscr. Orell. 4024 (in Cic. Att. 7, 11 fin., written as Greek).—
    II.
    In partic., a bishop (eccl. Lat.), Amm. 15, 7, 7; Vulg. Phil. 1, 1 al.

    Lewis & Short latin dictionary > episcopus

  • 58 epistates

    ĕpistătes, ae, m., = epistatês, an overseer, superintendent, Cato, R. R. 56; Tert. Mart. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > epistates

  • 59 exactor

    exactor, ōris, m. [id.; cf. also exactio].
    * I.
    A driver-out, expeller:

    regum (Junii Valeriique),

    Liv. 9, 17, 11.—
    II.
    A demander, exactor (cf.: redemptor, manceps, magister; also: publicanus, portitor).
    A.
    In gen.: operis, i. e. an overseer, superintendent, enforcer of any kind of labor, Col. 3, 13, 10; cf. Liv. 45, 37; so,

    assiduus studiorum,

    Quint. 1, 3, 14; cf.:

    asper recte loquendi,

    id. 1, 7, 34:

    molestissimus sermonis Latini,

    Suet. Gramm. 22:

    supplicii,

    an executioner, Liv. 2, 5; cf. Tac. A. 11, 37, and 3, 14 fin.; cf. Vulg. Luc. 12, 58.—
    B.
    In partic., a collector of taxes, a tax gatherer, * Caes. B. C. 3, 32, 4; Liv. 28, 25, 9; Firm. 4, 3 al.; Dig. 50, 4, 18, § 8;

    or of other debts due the state,

    ib. 22, 1, 33. (Not in Cic.; but cf. exactio.)

    Lewis & Short latin dictionary > exactor

  • 60 exarchus

    exarchus, i, m., = exarchos, a superintendent, overseer:

    monasteriorum,

    Just. Nov. 133, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > exarchus

См. также в других словарях:

  • Overseer — may refer to: Overseer literally means: One who keeps watch over and directs the work of others, especially laborers A supervisor or superintendent. In Jehovah s Witnesses, an elder also called a overseer . Overseer of the Poor, an official who… …   Wikipedia

  • Overseer — O ver*seer , n. One who oversees; a superintendent; a supervisor; as, an overseer of a mill; specifically, one or certain public officers; as, an overseer of the poor; an overseer of highways. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • overseer — o‧ver‧seer [ˈəʊvəsɪə ǁ ˈoʊvərsɪr] noun [countable] 1. LAW a person or organization whose job is to check that an activity is being performed honestly and legally; = REGULATOR: • the overseer of the privatisation process. 2 …   Financial and business terms

  • overseer — index administrator, caretaker (one caring for property), caretaker (one fulfilling the function of office), chairman, chief, custodian (protector) …   Law dictionary

  • overseer — (n.) 1520s, agent noun from OVERSEE (Cf. oversee) …   Etymology dictionary

  • overseer — [n] person who supervises others’ work executive, head, head honcho*, manager, pit boss*, straw boss*, superintendent, supervisor; concept 347 …   New thesaurus

  • overseer — [ō′vər sē΄ər] n. one who watches over and directs the work of others; supervisor …   English World dictionary

  • Overseer — Стиль этой статьи неэнциклопедичен или нарушает нормы русского языка. Статью следует исправить согласно стилистическим правилам Википедии. Роб Оверсир …   Википедия

  • Overseer — Cet article a pour sujet le DJ Overseer. Pour une définition du mot « overseer », voir l’article overseer du Wiktionnaire. Rob Overseer est un DJ de musique électronique originaire de Leeds en Grande Bretagne. Ses compositions se… …   Wikipédia en Français

  • overseer — [[t]o͟ʊvə(r)siːə(r)[/t]] overseers 1) N COUNT An overseer is someone whose job is to make sure that employees are working properly. I was put in the tailor shop, and I loved it, I really did. I was promoted to overseer. Syn: supervisor 2) N COUNT …   English dictionary

  • Overseer — Rob Overseer (* in Leeds als Robert George Howes) ist ein britischer DJ und Produzent der elektronischen Musikrichtung Big Beat. Overseer ist für seine Arbeit an Soundtracks für Animatrix, Snatch – Schweine und Diamanten oder An jedem verdammten… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»