-
41 Actoridae
1.actor, ōris, m. [id.].I.One who drives or moves something:II. A.pecoris actor,
Ov. H. 1, 95:habenae,
a slinger, Stat. Ach. 2, 419.—In gen. of every kind of action:B.ut illum efficeret oratorem verborum actoremque rerum,
Cic. de Or. 3, 15, 57 (a translation of the Homer. prêktêra ergôn, Il. 9, 443):Cato dux, auctor, actor rerum illarum fuit,
id. Sest. 28 fin.; so Caes. B. C. 1, 26; Nep. Att. 3, 2 al.—In judicial lang., one who brings an action, a plaintiff:C.accusatorem pro omni actore et petitore appello,
Cic. Part. 32;esp. of lawyers: Moloni Rhodio et actori summo causarum et magistro,
id. Brut. 89 fin.; so Hor. A. P. 369 al.—Also, one who conducts a suit, an advocate, Cic. Caec. 1.—Hence,At a later period, an agent or attorney; in gen., an administrator or manager or steward, overseer of property or an estate.—So in Tac.: actor publicus, he who administers the public property, Ann. 2, 30; 3, 67: actor summarum, a keeper of accounts or cashier, Suet. Dom. 11, and so often in the Dig.: sub actoribus, overseers (of a household), Vulg. Gal. 4, 2.—D.In rhetor. lang., one who delivers any oral discourse; and esp. one who delivers an oration, an orator:2.inventor, compositor, actor,
Cic. Or. 19.—A player, an actor:2.actores secundarum et tertiarum partium,
Cic. Div. in Caecil. 15; so id. de Or. 1, 26; id. Q. Fr. 1, 1, 16 (cf. ago, II., and actio, II. C.).Actor, ŏris, m.I.A companion of Aeneas, Verg. A. 9, 500.—II.An Auruncan, ib. 12, 94; 96.—Hence, Actŏ-rĭdes, ae, patron. m., son or grandson of Actor: his son, Menoetius, Ov. F. 2, 39; his grandson, Patroclus, Ov. Tr. 1, 9, 29; id. M. 13, 273; Erithos, id. ib. 5, 79.—In plur.: Actŏrĭdae, i. e. Eurytus and Cleatus, sons of Actor, King of Phthia, id. ib. 8, 308. -
42 Actorides
1.actor, ōris, m. [id.].I.One who drives or moves something:II. A.pecoris actor,
Ov. H. 1, 95:habenae,
a slinger, Stat. Ach. 2, 419.—In gen. of every kind of action:B.ut illum efficeret oratorem verborum actoremque rerum,
Cic. de Or. 3, 15, 57 (a translation of the Homer. prêktêra ergôn, Il. 9, 443):Cato dux, auctor, actor rerum illarum fuit,
id. Sest. 28 fin.; so Caes. B. C. 1, 26; Nep. Att. 3, 2 al.—In judicial lang., one who brings an action, a plaintiff:C.accusatorem pro omni actore et petitore appello,
Cic. Part. 32;esp. of lawyers: Moloni Rhodio et actori summo causarum et magistro,
id. Brut. 89 fin.; so Hor. A. P. 369 al.—Also, one who conducts a suit, an advocate, Cic. Caec. 1.—Hence,At a later period, an agent or attorney; in gen., an administrator or manager or steward, overseer of property or an estate.—So in Tac.: actor publicus, he who administers the public property, Ann. 2, 30; 3, 67: actor summarum, a keeper of accounts or cashier, Suet. Dom. 11, and so often in the Dig.: sub actoribus, overseers (of a household), Vulg. Gal. 4, 2.—D.In rhetor. lang., one who delivers any oral discourse; and esp. one who delivers an oration, an orator:2.inventor, compositor, actor,
Cic. Or. 19.—A player, an actor:2.actores secundarum et tertiarum partium,
Cic. Div. in Caecil. 15; so id. de Or. 1, 26; id. Q. Fr. 1, 1, 16 (cf. ago, II., and actio, II. C.).Actor, ŏris, m.I.A companion of Aeneas, Verg. A. 9, 500.—II.An Auruncan, ib. 12, 94; 96.—Hence, Actŏ-rĭdes, ae, patron. m., son or grandson of Actor: his son, Menoetius, Ov. F. 2, 39; his grandson, Patroclus, Ov. Tr. 1, 9, 29; id. M. 13, 273; Erithos, id. ib. 5, 79.—In plur.: Actŏrĭdae, i. e. Eurytus and Cleatus, sons of Actor, King of Phthia, id. ib. 8, 308. -
43 aeditimus
aedĭtĭmus ( aedĭtŭ-) (an earlier form for aedituus, and first used in the time of Varro; v. the first quotation), i, m., one who keeps or takes care of a temple, the keeper or overseer of a temple, hierophulax:in aedem Telluris veneram, rogatus ab aeditumo, ut dicere didicimus a patribus nostris, ut corrigimur a recentibus urbanis: ab aedituo,
Varr. R. R. 1, 2: Aeditimus... Pro eo a plerisque nunc aedituus dicitur, Gell. 12, 10; Varr. R. R. 1, 69; id. L. L. 6, 2: liminium productionem esse verbi (Servius) volt, ut in finitumo, legitumo, aeditumo, Cic. Top. 8, 36. -
44 aeditua
aedĭtŭa, ae, f. [aedituus], a female overseer of a temple, Inscr. Orell. 2444.— Trop.:cum omnes templum simus Dei, ejus templi aeditua et antistes pudicitia est,
Tert. Cult. Fem. 1. -
45 aeditumus
aedĭtĭmus ( aedĭtŭ-) (an earlier form for aedituus, and first used in the time of Varro; v. the first quotation), i, m., one who keeps or takes care of a temple, the keeper or overseer of a temple, hierophulax:in aedem Telluris veneram, rogatus ab aeditumo, ut dicere didicimus a patribus nostris, ut corrigimur a recentibus urbanis: ab aedituo,
Varr. R. R. 1, 2: Aeditimus... Pro eo a plerisque nunc aedituus dicitur, Gell. 12, 10; Varr. R. R. 1, 69; id. L. L. 6, 2: liminium productionem esse verbi (Servius) volt, ut in finitumo, legitumo, aeditumo, Cic. Top. 8, 36. -
46 Asiarcha
Ā̆sĭarcha, ae, m., = Asiarchês, a high-priest, and overseer of games and theatrical exhibitions in the Roman province of Asia, Cod. Th. 15, 9, 2. -
47 atriensis
ātrĭensis, is, m. [atrium], the overseer of the hall or court (atrium), and in gen. of the house, a steward, major-domo, Plaut. Poen. 5, 5, 4; so id. As. 2, 1, 16; 2, 2, 80; [p. 193] id. Ps. 2, 2, 15; Cic. Par. 5, 2, 38; id. Pis. 27 fin. (not elsewh. in Cic.; for in Parad. 5, 2, 36, atriensis et topiarii is a gloss; v. Orell. ad h. l.; so B. and K.); so Phaedr. 2, 5, 11; Col. 12, 3, 9; Plin. Ep. 3, 19, 3; Petr. 29, 9; 53, 10; 72, 8; Suet. Calig. 57. -
48 comes
cŏm-ĕs, ĭtis, comm. [con and 1. eo] (lit. one who goes with another), a companion, an associate, comrade, partaker, sharer, partner, etc. (whether male or female; class. and freq.).I.In gen.a.Masc.:(β).age, age, argentum numera, ne comites morer,
Plaut. Ep. 5, 1, 25:confugere domum sine comite,
Ter. Hec. 5, 3, 25:comes meus fuit, et omnium itinerum meorum socius,
Cic. Fam. 13, 71:erat comes ejus Rubrius,
id. Verr. 2, 1, 25, § 64:cui tu me comitem putas esse,
id. Att. 8, 7, 1:ibimus, o socii comitesque,
Hor. C. 1, 7, 26; Lucr. 3, 1037; 4, 575:Catulli,
Cat. 11, 1:Pisonis,
id. 28, 1; Nep. Ages. 6, 3:quin et avo comitem sese Mavortius addet Romulus,
Verg. A. 6, 778; cf.:comes ire alicui,
id. ib. 6, 159:comitem aliquem mittere alicui,
id. ib. 2, 86:comes esse alicui,
Ov. H. 14, 54 et saep. —With gen. or dat. of thing:b.cum se victoriae Pompeji comitem esse mallet quam, etc.,
Caes. B. C. 3, 80:comitem illius furoris,
Cic. Lael. 11, 37:me tuarum actionum, sententiarum, etc., socium comitemque habebis,
id. Fam. 1, 9, 22:mortis et funeris atri,
Lucr. 2, 581:tantae virtutis,
Liv. 22, 60, 12:exsilii,
Mart. 12, 25:fugae,
Vell. 2, 53; Liv. 1, 3, 2; Cic. Att. 9, 10, 2; cf. Suet. Tib. 6:me habuisti comitem consiliis tuis,
Plaut. Ps. 1, 1, 15.—With in:comes in ulciscendis quibusdam,
Cic. Fam. 1, 9, 2.—Fem., Ter. Eun. 2, 3, 54; Lucr. 5, 741:B.data sum comes inculpata Minervae,
Ov. M. 2, 588; cf. id. H. 3, 10:me tibi venturam comitem,
id. ib. 13, 163; Verg. A. 4, 677; 6, 448.—Transf. to inanimate objects:II.malis erat angor Assidue comes,
Lucr. 6, 1159:comes formidinis, aura,
id. 3, 290:ploratus mortis comites,
id. 2, 580:tunc vitae socia virtus, mortis comes gloria fuisset,
Cic. Font. 21, 49 (17, 39):multarum deliciarum comes est extrema saltatio,
id. Mur. 6, 13:pacis est comes, otiique socia eloquentia,
id. Brut. 12, 45; cf.an idea (perh. intentionally) opp. to this,
Tac. Or. 40:non ut ullam artem doctrinamve contemneres, sed ut omnis comites ac ministratrices oratoris esse diceres,
Cic. de Or. 1, 17, 75:cui ipsi casus eventusque rerum non duces sed comites consiliorum fuerunt,
id. Balb. 4, 9:exanimatio. quas comes pavoris,
id. Tusc. 4, 8, 19:(grammatice) dulcis secretorum comes,
Quint. 1, 4, 5:(cura) comes atra premit sequiturque fugacem,
Hor. S. 2, 7, 115:culpam poena premit comes,
id. C. 4, 5, 24:nec (fides) comitem abnegat,
id. ib. 1, 35, 22: comitemque [p. 374] aeris alieni atque litis esse miseriam, Orac. ap. Plin. 7, 32, 32, § 119.—In partic.A.An overseer, tutor, teacher, etc., of young persons (rare;B.not ante-Aug.),
Verg. A. 2, 86; 5, 546; Suet. Tib. 12; Stat. S. 5, 2, 60.— Esp. = paedagogus, a slave who accompanied boys as a protector, Suet. Aug. 98; id. Claud. 35.—Far more freq.,The suite, retinue of friends, relatives, scholars, noble youth, etc., which accompanied magistrates into the provinces, Cic. Verr. 2, 2, 10, § 27 sq; id. Q. Fr. 1, 1, 3, § 11; Hor. Ep. 1, 8, 2; Suet. Caes. 42; id. Ner. 5; id. Gram. 10.—C.The attendants of distinguished private individuals, Hor. Ep. 1, 7, 76; 1, 17, 52; id. S. 1, 6, 102; Suet. Caes. 4.— Trop.: (Cicero) in libris de Republica Platonis se comitem profitetur, Plin. praef. § 22.—D.After the time of the emperors, the imperial train, the courtiers, court, Suet. Aug. 16; 98; id. Tib. 46; id. Calig. 45; id. Vit. 11; id. Vesp. 4; Inscr. Orell. 723; 750 al.—Hence,E.In late Lat., a designation for the occupant of any state office, as, comes scholarum, rei militaris, aerarii utriusque, commerciorum (hence, Ital. conte; Fr. comte). -
49 cura
I.Trouble (physical or mental), bestowed on something; solicitude, care, attention, pains (syn.: diligentia, opera, studium, labor, etc.; opp. neglegentia, etc.; v. the foll.; very freq. in every per. and species of composition).A.Lit.1.In gen.(α).Ab. sol.: curantes magnā cum curā, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107:(β).magnā cum curā ego illum curari volo,
Plaut. Men. 5, 4, 7; cf. id. ib. 5, 4, 9:in aliquā re curam ponere (just before: magnum studi um multamque operam, etc.),
Cic. Off. 1, 6, 19:haec tam acrem curam diligentiamque desiderant,
id. de Or. 3, 48, 184;so with diligentia,
Quint. 10, 1, 86:si utrumque cum curā et studio fecerimus,
id. 10, 7, 29:aliquid cum curā exsequi,
Liv. 39, 41, 6:plus laboris et curae,
Quint. 8, prooem. § 13;so with labor,
id. 2, 2, 10 al.:cura et industria,
Suet. Gram. 21:ut in rem publicam omni cogitatione curāque incumberes,
Cic. Fam. 10, 1, 2;so with cogitatio,
id. ib. 10, 3, 3; id. de Or. 2, 44, 186; and in plur., id. Off. 2, 1, 2;opp. neglegentia,
Quint. 11, 3, 137; 11, 3, 19:non naturam defecisse sed curam,
id. 1, 1, 2;so opp. natura,
id. 1, 2, 4; 2, 8, 5:omni curā vestigare,
Curt. 4, 6, 5:omni curā in aliquid incumbere,
Cic. Fam. 12, 24, 2:omnem curam in siderum cognitione ponere,
id. Div. 1, 42, 93:cura et meditatio accessit,
Tac. Or. 16; cf. id. Agr. 10 et saep.:eo majore curā illam (rem publicam) administrari,
Sall. J. 85, 2:curam praestare,
Suet. Tib. 18:in re unā consumere curam (for which, in foll. verse, laborare),
Hor. S. 2, 4, 48 et saep.: esse cura alicui, to be an object of one's care:cura pii diis sunt et qui coluere coluntur,
Ov. M. 8, 724.—With gen., care, attention, management, administration, charge, a guardianship, concern for a person or thing, etc.:(γ).difficilis rerum alienarum,
Cic. Off. 1, 9, 30; cf.:rerum domesticarum,
Quint. 3, 3, 9:maxima belli,
Cic. Att. 6, 5, 3:agrorum,
Quint. 12, 1, 6:corporis,
id. 1, 11, 15:capillorum,
Suet. Dom. 18:funeris sui,
id. Tib. 51 et saep.:deorum,
Liv. 6, 41, 9:civium,
id. 6, 15, 11:nepotum,
Quint. 4, prooem. §2: magni Caesaris,
Hor. C. 1, 12, 50; Ov. Tr. 5, 7, 37; Sen. Ep. 14, 2 et saep.—With de and abl.:(δ).omnis cura de re publicā,
Cic. Brut. 3, 10:quocum mihi conjuncta cura de publicā re et privatā fuit,
id. Lael. 4, 15:si qua de Pompejo nostro tuendo... cura te attigit,
id. Att. 9, 11, 2, A:gratissima est mihi tua cura de illo mandato,
id. ib. 5, 4, 1.—So with de:curam habere, agere, etc.: de vitā communi omnium curam habere,
Vitr. 1, 2, init.:Romani tamquam de Samnitibus non de se curam agerent,
Liv. 8, 3, 8.—With pro:(ε).omnium non tam pro Aetolis cura erat, quam ne, etc.,
Liv. 27, 30, 5:curam habere pro aliquo,
Veg. 2, 20:curam pro nobis hospitis, uxor, agas,
Ov. H. 15 (16), 302.—Curae (alicui) esse, to be an object of care or attention; to have a care for, take care of, attend to, to be anxious about, bestow pains upon, etc.:(ζ).Caesar pollicitus est, sibi eam rem curae futuram, etc.,
Caes. B. G. 1, 33:haec sibi esse curae,
id. ib. 1, 40:rati sese diis curae esse,
Sall. J. 75, 9:cui salus mea fuit curae,
Cic. Fam. 1, 9, 22; 15, 2, 8; Quint. 3, 8, 45 et saep.:ea tantae mihi curae sunt, ut, etc.,
Cic. Fam. 1, 9, 24:pollicetur sibi magnae curae fore, ut omnia restituerentur,
id. Verr. 2, 4, 33, § 73; cf.:si tibi curae Quantae conveniat,
Hor. Ep. 1, 3, 30:ipsis doctoribus hoc esse curae velim, ut, etc.,
Quint. 2, 4, 5:dumque amor est curae,
Ov. M. 2, 683:ceterum magis vis morbi ingravescens curae erat, terroresque ac prodigia,
Liv. 4, 21, 5:ceterum eo tempore minus ea bella... curae patribus erant, quam expectatio, etc.,
id. 35, 23, 1:in eorum periculis non secus absentes quam praesentes amicos Attico esse curae,
Nep. Att. 12, 5.—With a subject-clause:nonnulli, quibus non fuit curae caelestem inveterare aquam, etc.,
Col. 12, 12, 3; Quint. 7, 1, 4; 9, 3, 74:eligere modo curae sit,
id. 10, 1, 31:mihi erit curae explorare provinciae voluntatem,
Plin. Ep. 7, 10, 2.—With de: de mandatis quod tibi curae fuit, est mihi gratum, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 8:sic recipiunt, Caesari... de augendā meā dignitate curae fore,
Cic. Att. 11, 6, 3; cf. id. Fam. 10, 1, 1, and II. A. fin. infra:de ceteris senatui curae fore,
Sall. J. 26, 1.—In the same sense also,Curae aliquid habere:(η).cohortatus, ut petitionem suam curae haberent,
Sall. C. 21 fin.; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 10;Quint. prooem. § 16: habebo itaque curae, ut te meliorem reddam,
Sen. Ben. 1, 8, 2:ut ille... quid ageret, curae sibi haberet certiorem facere Atticum,
Nep. Att. 20, 4.—Cura est, with subject-clause, solicitude, care, anxiety to do any thing ( poet. and in post-Aug. prose):2.curaque finitimos vincere major erat,
Ov. F. 1, 30:talis amor teneat, nec sit mihi cura mederi,
Verg. E. 8, 89:cura comere capillum fuit,
Sen. Q. N. 1, 17, 7.—In partic., t. t.a.In political lang. (esp. of the post-Aug. per.), the management of state affairs, administration, charge, oversight, command, office:b.magistratus et imperia, postremo omnis cura rerum publicarum minime mihi hac tempestate cupiunda videntur,
Sall. J. 3, 1; so,legionis armandae,
Tac. H. 1, 80:aerarii,
Suet. Aug. 36:annonae,
id. Tib. 8:operum publicorum, viarum, aquarum, etc. (preceded by nova officia),
id. Aug. 37 al. —In the jurists, the management of business for a minor, guardianship, trusteeship (for the more usu. curatio), Dig. 3, 1, 1; 5, 1, 19 et saep.—c.In medic., medical attendance, healing (for curatio), cure:d.aquae, quae sub cutem est,
Cels. 2, 10; Vell. 2, 123; Sil. 6, 551 Drak. et saep.— Plur.:curae aegrescentium,
Macr. S. 7, 4, 6.—Hence, poet.:illa fuit lacrimis ultima cura meis (sc. somnus),
Prop. 1, 3, 46; cf. Cic. Fam. 5, 16, 5.—In agriculture, care, culture, rearing:B.Pelusiacae lentis,
Verg. G. 1, 228:boum,
id. ib. 1, 3.—Meton. (abstr. pro concr.).1.Like the Gr. meletê, a written work, writing (several times in Tac.;2.elsewhere rare): quorum in manus cura nostra venerit,
Tac. A. 4, 11; id. Or. 3; Ov. P. 4, 16, 39. —In plur., Tac. A. 3, 24.—An attendant, guardian, overseer (very rare):II.tertius immundae cura fidelis harae,
i. e. the swine - herd Eumæus, Ov. H. 1, 104: praetorii, Treb. Claud. 14; cf. Ov. Tr. 4, 6, 45; 2, 1.—Anxiety, solicitude, concern, disquiet, trouble, grief, sorrow; syn.: sollicitudo, metus, etc.; cf. phrontis (very freq. in every per. and species of composition).A.In gen.: si quid ego adjuro curamve levasso, quae nunc te coquit, Enn. ap. Cic. Sen. 1, 1:B.animus lassus, curā confectus,
Ter. And. 2, 1, 4:cottidianā curā angere ani mum,
id. Phorm. 1, 3, 8:curae metusque,
Cic. Div. 2, 72, 150: cura et sollicitudo. id. Att. 15, 14, 3; Quint. 8, prooem. § 20;11, 1, 44 et saep.: curas cordis manis,
Lucr. 3, 116:acres cuppedinis,
id. 5, 46:gravi saucia curā (Dido),
Verg. A. 4, 1:atra, Hor C. 3, 1, 40: edaces,
id. ib. 2, 11, 18:vitiosa,
id. ib. 2, 16, 22:sine curā esse,
Cic. Att. 12, 6, 4; 15, 12, 2:quid facerem, curā cruciabar miser,
Plaut. Merc. 2, 1, 23:cura est, negoti quid sit aut quid nuntiet,
I am anxious, my concern is, id. ib. 1, 2, 10; cf.: amica mea quid agat, Cura est, ut valeat, id. Stich. [p. 501] 5, 2, 4:mihi maximae curae est, non de meā quidem vitā, sed me patria sollicitat, etc.,
Cic. Fam. 10, 1, 1.—With pro:quam pro me curam geris,
Verg. A. 12, 48.—With in:nullā in posterum curā,
Tac. H. 3, 55.— Plur.:cur eam rem tam studiose curas, quae tibi multas dabit curas,
Auct. Her. 4, 14, 21:at tibi curarum milia quanta dabit!
Prop. 1, 5, 10.—In partic., the care, pain, or anxiety of love, love ( poet.):2.crescit enim assidue spectando cura puellae,
Prop. 3 (4), 21, 3; cf. Ov. R. Am. 311:tua sub nostro pectore cura,
Prop. 1, 15, 31:et juvenum curas et libera vina referre,
Hor. A. P. 85: hinc illaec primum Veneris dulcedinis in cor Stillavit gutta et successit frigida cura, chilling anxiety for one loved, Lucr. 4, 1060.—Hence,Meton. (abstr. pro concr.), the loved object, the mistress:tua cura, Lycoris,
Verg. E. 10, 22; Prop. 2 (3), 25, 1; 2 (3), 34, 9; Hor. C. 2, 8, 8; Verg. Cir. 75; cf.:puer, mea maxima cura,
id. A. 1, 678; 10, 132:cura deum,
id. ib. 3, 46:raucae, tua cura, palumbes,
id. E. 1, 57 Forbig. ad loc. -
50 curagendarius
cūrăgendārĭus, ii, m. [cura, I. A. 2. b., -ago], a manager, overseer, Cod. Th. 6, 29, 1. -
51 curator
cūrātor (old orthog. COERATOR, v. the foll.), ōris, m. [id.], he who cares for or takes charge of a thing, a manager, overseer, superintendent, keeper.I.In gen.:II.ludorum,
Plaut. Poen. prol. 36:suntoque aediles coeratores urbis annonae ludorumque solemnium,
Cic. Leg. 3, 3, 6:viae Flaminiae,
id. Att. 1, 1, 2:aviarii,
a bird-keeper, Varr. R. R. 3, 5, 5; cf.apum,
Col. 9, 9, 1:pavonini gregis,
id. 8, 11, 2;and gallinarius,
Varr. R. R. 3, 9, 7:fidus negotiorum,
Sall. J. 71, 3:munerum ac venationum,
Suet. Calig. 27:restituendae Campaniae,
id. Tit. 8:restituendi Capitolii,
Gell. 2, 10, 2 et saep.:muris reficiendis,
Cic. Opt. Gen. 7, 19:legibus agrariis,
id. Agr. 2, 7, 17:curator, qui statuis faciundis praeesset,
id. Verr. 2, 2, 59, § 144:reipublicae,
Sall. J. 110, 6:urbis,
Amm. 14, 7, 17.—In partic., a legal t. t., a guardian, curator, trustee (of a minor, an imbecile, an absent person, etc.), Gai Inst. 1, 200; Dig. libb. 26 et 27; Hor. Ep. 1, 1, 102; Sen. Contr. 1, 2; Quint. 7, 4, 11; Jul. Cap. Vit. M. Aur. 10 et saep.; v. Dict. of Antiq. -
52 curatoricius
cūrātōrīcĭus or - tĭus, a, um, adj. [curator, I.], of or belonging to an overseer: equi, the horses of a provincial commissary, Cod. Th. 11, 1, 29. -
53 curatoritius
cūrātōrīcĭus or - tĭus, a, um, adj. [curator, I.], of or belonging to an overseer: equi, the horses of a provincial commissary, Cod. Th. 11, 1, 29. -
54 custos
custos, ōdis, comm. [root sku-, to cover, hide, etc.; cf. scutum, keuthô, Germ. Haut, Haus, Corss. Ausspr. I. p. 353], a guard, watch, preserver, keeper, overseer, protector, defender, attendant, etc., protectress, etc., in a friendly or hostile sense (freq. and class.).I.In gen.A.Of living beings.1.In gen.: antiqua erilis fida custos corporis, Enn. Med. ap. Non. p. 39, 2 (Trag. Rel. v. 289 Vahl.); cf. in masc.:2.corporis,
a body-guard, Liv. 24, 7, 4; so plur., Nep. Dat. 9, 3; Suet. Calig. 55 al.:Commium cum equitatu custodis loco relinquit,
Caes. B. G. 6, 6 fin.:cum vigillis custodibusque nostris colloqui,
id. B. C. 1, 22 init.:portae,
Cic. Cat. 2, 12, 27:fani,
id. Verr. 2, 4, 43, § 94. custos defensorque provinciae, id. ib. 2, 5, 6, §12: pontis,
Nep. Milt. 3, 1:patrimonii,
Quint. 4, 2, 73:hortorum,
Suet. Calig. 59:gregis,
Verg. E. 10, 36:pecuniae regiae,
Curt. 5, 1, 20: ipse pecuniae quam regni melior custos, Liv 44, 26, 12: rei publicae custos senatus, Cic. Sest. 65, 137:templorum,
id. Dom. 55, 141:custos ac vindex cupiditatum,
id. Agr. 2, 9, 24:salutis suae,
Quint. 5, 11, 8; Curt. 3, 6, 1; Tac. A. 3, 14 et saep.:his discipulis privos custodes dabo,
Plaut. Ps. 3, 2, 76; so of teachers of youth, id. ib. 4, 3, 19; Ter. Phorm. 2, 1, 57; Hor. S. 1, 4, 118; id. A. P. 161; 239:virtutis (ego) verae custos rigidusque satelles,
id. Ep. 1, 1, 17.—Freq. of the gods, etc.:dei custodes et conservatores hujus urbis,
Cic. Sest. 24, 53; cf.:custodi Jovi,
Suet. Dom. 5:montium custos Diana,
Hor. C. 3, 22, 1:rerum Caesar,
id. ib. 4, 15, 17: multae tibi tum officient res, Custodes, etc., i. e. attendants of women, eunuchs, etc., id. S. 1, 2, 98 Heind.—Of dogs, Verg. G. 3, 406; Col. 7, 12;so of Cerberus,
Verg. A. 6, 424 al., and of the constellation Bootes, Arktophulax, Vitr. 9, 4, 1: armorum, the officer in charge of the arms in an army or fleet, Dig. 49, 16, 14, § 1; Inscr. Orell. 3630 al.—In civil affairs, t. t., a man who took charge of the vessel into which voting tablets were put (in order to prevent false suffrages), Varr. R. R. 3, 5, 18; Cic. Agr. 2, 9, 22; id. Red. Sen. 7, 17.—B.Of inanimate subjects.1.Of abstract subjects:2.natura Ipsaque corporis est custos et causa salutis,
Lucr. 3, 324:haec custos dignitatis (fortitudo),
Cic. Tusc. 2, 14, 33:sapientia custos et procuratrix totius hominis,
id. Fin. 4, 7, 17; id. Off. 2, 7, 23:leges diligentissimae pudoris custodes,
Quint. 8, 5, 19 al. —Of receptacles, safes, e. g. of a quiver:II.eburnea Telorum custos,
Ov. M. 8, 320; of an incense-box:turis,
id. ib. 13, 703; and in husbandry, the stump of an amputated vine-branch, i. q. resex, pollex, praesidiarius or subsidiarius palmes, Col. 4, 21, 3.—In a hostile sense.A.In gen., a watch, spy:B.Dumnorigi custodes ponit, ut, quae agat, quibuscum loquatur, scire possit,
Caes. B. G. 1, 20 fin.:custodem, inquit, Tullio me apponite. Quid, mihi quam multis custodibus opus erit, etc.,
Cic. Div. in Caecil. 16, 51; id. Verr. 2, 5, 25, § 63; Caes. B. G. 1, 20 fin.:num nam hic relictu's custos, Nequis, etc.,
Ter. Eun. 2, 2, 55; cf. v. 59; Curt. 5, 11, 2; Suet. Tib. 12 al.—Esp., a jailer, keeper:carceris,
Plaut. Mil. 2, 2, 57; Nep. Eum. 11, 1; id. Alcib. 4, 4:quem ex Mauritania rex proditionis insimulatum cum custodibus miserat,
Sall. H. 2, 25 Dietsch:te sub custode tenebo,
Hor. Ep. 1, 16, 77; Tac. A. 2, 68; 3, 28; 4, 60 al. -
55 decurio
1.dĕcŭrĭo, āvi, ātum, 1, v. a. [decuria], to divide into decuriae.I.Prop.:* II.equites decuriati, centuriati pedites,
Liv. 22, 38, v. preced. art.—Esp. to divide the people into companies or clubs for purposes of bribery and corruption:servorum delectus habebatur... cum vicatim homines conscriberentur, decuriarentur,
Cic. Sest. 15:decuriasse Plancium, conscripsisse, etc.,
id. Planc. 18, 45; cf. ib. 19, 47; id. Phil. 7, 6, 18; id. Q. Fr. 2, 3, 5, and v. decuriatio.—Trop.:2.vertex incrementis lustralibus decuriatus,
i. e. of a man ten lustres old, Mart. Cap. 1, p. 1.dĕcŭrĭo, ōnis (also DECURES decuriones, Paul. ex Fest. p. 71, 22, and 75, 9 Müll.;and DECVRIONVS, the same,
ib. 49, 16), m. [id.], the head or chief of a decuria, a decurion. The name was first given by Romulus to the head of the tenth part of a curia (cf. Nieb. Röm. Gesch. 1, p. 354). In the army, the commander of a decuria of cavalry, Varr. L. L. 5, § 91 Müll.; Veget. Mil. 2, 14; Caes. B. C. 1, 23; 1, 13; Tac. A. 13, 40; id. H. 2, 29. After the extension of the Roman dominion, the members of the senate of the municipia and the colonies were called decuriones, Dig. 50, 16, 239; 50, 2; Cod. Just. 10, 31; Cic. Sest. 4, 10; id. Rosc. Am. 9, 25; id. Clu. 14, 41; Vulg. Marc. 15, 43.—Sometimes i. q. praefectus, applied to the overseer of the persons employed in any duty about the court, e. g. a head-chamberlain:cubiculariorum,
Suet. Dom. 17, PROCVLVS DECVRIO GERMANORVM (i. e. custodum corporis) TI. GERMANICI, Inscr. Orell. 2923. -
56 dioecetes
dĭœcētes, ae, m., = dioikêtês, an overseer of the revenue, royal treasurer, -
57 episcopus
I.In gen., Dig. 50, 4, 18, § 7; Inscr. Orell. 4024 (in Cic. Att. 7, 11 fin., written as Greek).—II.In partic., a bishop (eccl. Lat.), Amm. 15, 7, 7; Vulg. Phil. 1, 1 al. -
58 epistates
ĕpistătes, ae, m., = epistatês, an overseer, superintendent, Cato, R. R. 56; Tert. Mart. 3. -
59 exactor
exactor, ōris, m. [id.; cf. also exactio].* I. II.A demander, exactor (cf.: redemptor, manceps, magister; also: publicanus, portitor).A.In gen.: operis, i. e. an overseer, superintendent, enforcer of any kind of labor, Col. 3, 13, 10; cf. Liv. 45, 37; so,B.assiduus studiorum,
Quint. 1, 3, 14; cf.:asper recte loquendi,
id. 1, 7, 34:molestissimus sermonis Latini,
Suet. Gramm. 22:supplicii,
an executioner, Liv. 2, 5; cf. Tac. A. 11, 37, and 3, 14 fin.; cf. Vulg. Luc. 12, 58.—In partic., a collector of taxes, a tax gatherer, * Caes. B. C. 3, 32, 4; Liv. 28, 25, 9; Firm. 4, 3 al.; Dig. 50, 4, 18, § 8;or of other debts due the state,
ib. 22, 1, 33. (Not in Cic.; but cf. exactio.) -
60 exarchus
exarchus, i, m., = exarchos, a superintendent, overseer:monasteriorum,
Just. Nov. 133, 4.
См. также в других словарях:
Overseer — may refer to: Overseer literally means: One who keeps watch over and directs the work of others, especially laborers A supervisor or superintendent. In Jehovah s Witnesses, an elder also called a overseer . Overseer of the Poor, an official who… … Wikipedia
Overseer — O ver*seer , n. One who oversees; a superintendent; a supervisor; as, an overseer of a mill; specifically, one or certain public officers; as, an overseer of the poor; an overseer of highways. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
overseer — o‧ver‧seer [ˈəʊvəsɪə ǁ ˈoʊvərsɪr] noun [countable] 1. LAW a person or organization whose job is to check that an activity is being performed honestly and legally; = REGULATOR: • the overseer of the privatisation process. 2 … Financial and business terms
overseer — index administrator, caretaker (one caring for property), caretaker (one fulfilling the function of office), chairman, chief, custodian (protector) … Law dictionary
overseer — (n.) 1520s, agent noun from OVERSEE (Cf. oversee) … Etymology dictionary
overseer — [n] person who supervises others’ work executive, head, head honcho*, manager, pit boss*, straw boss*, superintendent, supervisor; concept 347 … New thesaurus
overseer — [ō′vər sē΄ər] n. one who watches over and directs the work of others; supervisor … English World dictionary
Overseer — Стиль этой статьи неэнциклопедичен или нарушает нормы русского языка. Статью следует исправить согласно стилистическим правилам Википедии. Роб Оверсир … Википедия
Overseer — Cet article a pour sujet le DJ Overseer. Pour une définition du mot « overseer », voir l’article overseer du Wiktionnaire. Rob Overseer est un DJ de musique électronique originaire de Leeds en Grande Bretagne. Ses compositions se… … Wikipédia en Français
overseer — [[t]o͟ʊvə(r)siːə(r)[/t]] overseers 1) N COUNT An overseer is someone whose job is to make sure that employees are working properly. I was put in the tailor shop, and I loved it, I really did. I was promoted to overseer. Syn: supervisor 2) N COUNT … English dictionary
Overseer — Rob Overseer (* in Leeds als Robert George Howes) ist ein britischer DJ und Produzent der elektronischen Musikrichtung Big Beat. Overseer ist für seine Arbeit an Soundtracks für Animatrix, Snatch – Schweine und Diamanten oder An jedem verdammten… … Deutsch Wikipedia