-
41 circumfluo
circum-fluo, flūxī, flūxum, ere1) протекать вокруг, обтекать, огибать, омывать ( Maeander et Morsynus circumfluunt Cariam PM)spumaque pestiferos circumfluit albida rictus O — и беловатая пена течёт из ядовитой пасти (чудовища)2) толпиться вокруг, окружать отовсюдуsecundae res circumfluunt aliquem QC — кто-л. живёт в благоденствии3) изобиловать, иметь в изобилии ( aliquā re)c. omnibus copiis C — изобиловать всяческими богатствами -
42 circumtonsus
circum-tōnsus, a, um1) кругом обстриженный ( in puerilem habitum Su); подстриженный, обрезанный ( pinus Pt)2) вымученный, прилизанный ( oratio Sen) -
43 civilis
I cīvīlis, e [ civis ]1) гражданскийjus civile C etc. — гражданское право, тж. политические праваc. dies Vr — гражданский день ( от полуночи до полуночи — в отличие от naturalis dies)mos c. (= mos civium) C — обычай гражданbellum civile C etc. — гражданская войнаvictoria c. Nep — победа, одержанная в гражданской войнеc. quercus V — corona civica (см. civicus)vir c. Q — государственный деятель3) достойный гражданина, подобающий гражданину (sermo, animas L)4) учтивый, приветливый, вежливый (circa amicos, in cunctos Eutr; genus vitae Su)II Cīvīlis, is m. (Julius или Claudius)Цивилис, знатный батав, руководивший восстанием своих соплеменников против римлян в 69—70 гг. н. э. T -
44 claudo
I clausī, clausum, ere [одного корня с clavis ]1)а) запирать, замыкать (domum V, PM; portas Cs, O; januam C; fores O)б) закрывать, смежить (oculos Lcn; in aeternam lumĭna noctem V)c. aures ad aliquam rem C — не хотеть слышать чего-л. (быть глухим к чему-л.)c. fugam nosti L — отрезать неприятелю путь к бегству2)а) запрудить ( rivos V); остановить, унять ( sanguĭnem PM)vocem alicujus c. L — зажать рот (не дать высказаться) кому-л.animam laqueo c. O — удавиться3) окружатьc. aliquid aliquā re — обнести, окружить что-л. чём-л. ( urbem operibus Nep)c. ur bem obsidione Nep — обложить (осадить) городc. sententias numeris C — облекать мысли в стройную форму (см. numerus 2. и 11.)c. verba pedibus H — подчинить слова стихотворному размеру (т. е. сочинять стихи)c. agmen Cs — замыкать строй (походную колонну), т. е. служить арьергардом5) воен. составлять арьергард (быть в арьергарде)c. aliquos a tergo L — при мыкать к кому-л. с тылаII claudo, —, (clausūrus), ere Sl, C, L etc. = claudeo -
45 cohibilis
-
46 collatatus
col-lātātus, a, um [ latus ]расширенный, пространный ( oratio C — v. l.) -
47 commentor
I ātus sum, ārī depon. [intens. к comminiscor ]1) тщательно обдумывать, размышлять, рассматривать, исследовать ( aliquid или de re aliquā C)c. quid faciendum sit C — раздумывать (о том), что надлежит сделать2) приготовляться, прорабатывать, репетировать ( causam C)3) письменно излагать, набрасывать, сочинять, писать (de militari disciplinā PM; orationem C)4) объяснять, толковать, комментировать, разбирать ( carmina Su)II commentor, ōris m. [ comminiscor ]изобретатель, виновникc. uvae O — Bacchusc. machinarius Sol — Archimedes -
48 comptus
I 1. cōmptus, a, umpart. pf. к como II2. adj.нарядный, красивый, изящный (oratio C; in diverso genere dicendi Q; anima Aug)II cōmptus, us m. [ como II \]1) головное украшение или причёска ( virginei comptus Lcr)2) связь, соединение ( corporis atque animae Lcr) -
49 concinnus
a, um1) хорошо устроенный, слаженный, соразмерный, гармоничный, стройный, изящный (versus H; oratio, sententia C)2) меткий, остроумный ( in brevitate respondendi Nep)4) благосклонный, услужливый ( alicui H)5) искусный (sc. pictor PM) -
50 concitatus
I 1. concitātus, a, umpart. pf. к concito2. adj.1) быстрый (conversio caeli C; corporis motus O); быстро мчащийся (equus Nep, VM, L)2) сильный, страстный ( affectus Q)3) возбуждённый (populus C; clamor L; oratio Q)II concitātus, ūs m.побуждение, толчок Sid -
51 conditus
I a, um part. pf. к condo II 1. condītus, a, umpart. pf. к condio2. adj.пряный ( sapor vini Col); пышный, цветистый (sermo LM; oratio C Q)III conditus, (ūs) m. [ condo ]1) основание, учреждение Ap, Cens2) прятание, сокрытие ( altiore conditu tegere consilia Aus)IV condītus, ūs m. [ condio ]заготовка впрок, маринование, засол Col -
52 confundo
cōn-fundo, fūdī, fusum, ere1) лить, вливать ( cruorem in fossam H); сыпать ( aliquid per foramina mūri Sil)2) распределять (aliquid in и per totam orationem C; vis toto confusa mundo C)3) сливать, смешивать, соединять (aliquid cum re aliqua C etc. и aliquid rei alicui O etc.)c. aliquid arenti ramo olivae O — смешивать что-л. сухой веткой оливы4) сочетать, объединять (vera cum falsis C; duos populos in unum L)oratio confusa a pluribus C — речь, сочинённая многимиc. proelium cum aliquo H — вступать в борьбу с кем-л.5) перемешивать, приводить в беспорядок, смять (signa et ordines peditum et equitum L); перепутывать ( fas nefasque O)c. foedus V — нарушить договорc. ora (или notas oris) QC — изменить, исказить черты лицаferro adversos vultūs c. Lcn — наносить обезображивающие раны мечом прямо в лицо6)а) сбивать с толку, запутывать, смущать (animos audientium L; aliquem similitudine nominum PM)non ira solum, sed etiam pudore confusus QC — покрасневший не только от гнева, но и от стыда -
53 confusus
1. cōnfūsus, a, umpart. pf. к confundo2. adj.1) беспорядочный, запутанный ( oratio C); неясный (vox Lcr, VM)ōs confusum PJ — неясное произношение (ср. 2.)confusae quaestiones AG — смесь, разное2) приведённый в замешательство, смущённый (facies T; ōs QC — ср. 1.); сбитый с толку ( hac denuntiatione Pt)3) расстроенный (vultus L, O) -
54 constans
I 1. cōnstāns, antispart. praes. к consto2. adj.1) вязкий, плотный, малоподвижный ( mellis natura Lcr)2) постоянный, неизменный, равномерный (constantissimus motus lunae C; cursūs certi et constantes C)3) незыблемый, нерушимый, прочный ( pax L)4) одинаковый, согласный ( rumores C)5) единогласный ( fama C)memoria hujus anni parum c. est L — данные об этом годе довольно разноречивы6) стойкий, устойчивый, решительный, твёрдый, непоколебимый ( fides H); неподвижный, невозмутимый ( constanti vultu potionem veneni accipere VM); верный ( amicus C)inimicus c. Nep — упорный враг7) последовательный ( oratio C)aetas c. C, Su — зрелый (уравновешенный) возрастII Cōnstāns, antis m.Констант, младший сын императора Константина, в 337 г. н. э. получил в удел Иллирик, Италию и Африку, а после смерти его брата Константина (340 г. н. э.) завладел всем Западом; убит в 350 г. н. э. Amm, Eutr -
55 constringo
cōn-stringo, strīnxī, strictum, ere1) стягивать, завязывать, подвязывать (galeam VF; sarcĭnam Pl); связывать (aliquem vinculis C; alicui manus Ter)constringentia (sc. medicamina или remedia) CA — вяжущие средства2) сдвигать, морщить ( frons constricta Pt)3) сгущать, уплотнятьnives gelu constrictae QC — снег, уплотнившийся от мороза4) укреплять, упрочивать (concordia sanguinis vinculo constricta VM)5) сдерживать, удерживать, обуздывать (aliquem C; scelus suppliciis C; legibus constringi VM)6) обязыватьjure jurando se c. Lampr — клятвенно обязаться7) сдавливать, сжимать -
56 contentiosus
contentiōsus, a, um [ contentio ]задорный, полемический ( oratio PJ); крючкотворный, сутяжнический ( jurisdictio Dig); упрямый, неуступчивый, упорный ( mendicitas Q) -
57 contextus
I 1. a, um [ contexo ]part. pf. к contexo2. adj.1) тесно сплетённый, плотно примыкающий ( contexta condensaque corpora Lcr)2) связный ( oratio vincta atque contexta Q); непрерывный, сплошной (historia Nep; voluptates C)II contextus, ūs m. [ contexo ]сплетение, сцепление, соединение, связь ( rerum omnium Sen); цепь, ряд, вереница (litterarum Q; querelarum VM; fabularum Pt) -
58 continens
I 1. continēns, entiepart. praes. к contineo2. adj.1) соприкасающийся (aēr est c. mari C); сопредельный, смежный (Syria c. cum Ciliciā C)ipsum malum c. fuit timori L — беда последовала непосредственно за страхом ( перед ней)ex continenti Just и in continenti Dig — немедленно, тотчас же3) беспрерывный, беспрестанный, неустанный, сплошной (bella, labor Cs; agmen L); непрекращающийся ( imber L)4) связный, последовательный ( oratio C)5) существенный, основной ( continentia causarum C)6) воздержный, сдержанный, умеренный (homo C etc.)II continēns, entis f. [ contineo ] (sc. terra)континент, твёрдая земля, материк L, Cs, PM, QCIII continēns, entis n. [ contineo ]основа, сущность (alicujus rei C, Q) -
59 continuus
I a, um [ contineo ]1) продолжающийся без перерыва, бесперебойный, безостановочный, непрерывный, сплошной (bella L; labor Q)montes continui H, PM — горная цепь2) смежный, прилегающий, примыкающий (agri continui Su; flamma per continua aedificia serpens L)aĕr c. terrae est Sen — воздух непосредственно соприкасается с землёй3) связный, систематический, не имеющий ни скачков, ни пробелов (expositio O; oratio T)5) неизменный, постоянныйc. et saevus accusandis reis T — с неизменной (неослабевающей) яростью обвиняющий подсудимыхII continuus, ī m.неотлучно находящийся (при ком-л.), наперсник, приближённый (c. principis T) -
60 contionalis
cōntiōnālis, e [ contio ]относящийся к народному собранию, свойственный народному собранию (genus dicendi, oratio Q; clamor C)senex c. C — старый завсегдатай народных собраний
См. также в других словарях:
ORATIO — in Communione Romana licentia exeundi est, apud Monachos, quae dari consuevit oratione seu benedictione Prioris. Beda in Vita S. Cuthberti c. 36. Dixerat haec, et datâ oratione ac benedictione, suam mansionem introierunt, Graecis eâdem notine… … Hofmann J. Lexicon universale
Oratio — • Oratio, предложение императора сенату, которое докладывал обыкновенно квестор (называется epistula и libellus) и по обсуждении которого сенат постановлял SCons. T. к. предложения императора всегда были принимаемы, то oratio значило… … Реальный словарь классических древностей
Oratĭo — (lat.), 1) Rede; 2) Ausdruck; so: O. directa (directe Rede), Rede eines Andern, welche mit dessen eigenen Worten wiedergegeben wird (z.B. er sprach: ich trage das Meinige bei mir); int Gegensatz von O. oblīqua (indirecte Rede), welche… … Pierer's Universal-Lexikon
Oratio — (lat.), Rede; auch soviel wie Gebet, daher O. dominica, »Gebet des Herrn«, das Vaterunser; O. pro domo, »Rede für das Haus«, d.h. für das eigne Interesse (s. Pro domo) … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Oratio — Oratĭo (lat.), Rede; O. directa und O. oblīqua, direkte und indirekte Rede (s. Direkt). O. pro domo, Rede für das eigene Haus, für die eigenen Interessen; O. Dominĭca, Gebet des Herrn, das Vaterunser … Kleines Konversations-Lexikon
Oratio — Oratio, lat., Oration, Rede, Sprechweise, Gebet. Orator, Redner; Oratorik, Redekunst; oratorisch, rednerisch … Herders Conversations-Lexikon
oratio — index language, speech Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
oratio — (s.f.) Produzione di un discorso. orazione, sermone, oratio soluta, oratio concisa, oratio perpetua. pendens o. pendens oratio … Dizionario di retorica par stefano arduini & matteo damiani
Oratio — Ora|tio die; , ...ones [...ne:s] <aus (kirchen)lat. oratio, Gen. orationes »Gebet«, eigtl. »Rede«, zu orare, vgl. ↑Orans> lat. Form von ↑Oration; Oratio dominica [ ...ka]: Gebet des Herrn, Vaterunser … Das große Fremdwörterbuch
ORATIO Sacerdotis Summi in Vet. Test. ad Deum — die Propitiationum, utrâque manu hirco impositâ, haec legitur in Ioma c. 6. fol. 66. Rogo te, Domine, peccârunt, inique egerunt, praevaricati sunt coram te populus tuus domus Israel. Quaeso, Domine, expia nunc peccata, iniquitates et… … Hofmann J. Lexicon universale
ORATIO Soluta — metricâ posterior est. Et quidem Pherecydem Atheniensem prosas Orationes condere primum instituisse, Plin. l. 7. c. 56. scribit, quem primum Historiae auctorem alii faciunt: De eodem Strabo, ubi disputat, Poeticam compositionem prosâ oratione… … Hofmann J. Lexicon universale