-
1 offerre
1) предлагать, off. alicui utrum - an etc. (1. 7 D. 46, 6. 1. 2 pr. 1. 20 D. 18, 2);off. iusiurandum = deferre (1. 14 § 3 C. 4, 30);
off. cognitionem, заявить желание, подвергнуть дело судебному разбирательству (1. 3 pr. D. 36, 4);
contra legem fidem suam off., взять на себя обязанность, как фидуциарный наследник, выдать наследство третьему лиду (1. 3 C. 6, 50);
oblata defensio (1. 5 § 3 D. 42, 4);
off. satis s. satisdationem (1. 21 § 2 D. 13, 5. 1. 5 D. 26, 10. 1. 1 § 1 D. 36, 4. 1. 21 § 1 D. 39, 1. 1. 2 § 1 D. 43, 3. 1. 1 § 8 D. 43, 4), cautionem (1. 80 D. 35, 1. 1. 14 § 6 D. 36, 1. 1. 8 D. 37, 6. 1. 50 § 1 D. 40, 1. 1. 10 pr. D. 46, 1), reum numerare paratum (1. 34 § 1 D. 40, 7); особ. о намерении удовлетворить кредитора, solidum off. creditoribus (1. 4 § 19 D. 40, 5);
2) se offerre, предлагать свои услуги с целью совершения известного действия, ведения чужих дел (без уполномочия), брать, взять на себя, negotiis alienis (gerendis) se off. (1. 3 § 9 D. 3, 5. 1. 36 § 1 D. 5, 1. 1. 5 pr. D. 44, 7. 1. 55 § 3 D. 47, 2);off. pecuniam (1. 56 § 1. D. 17, 1. 1. 2. 3 D. 20, 5. 1. 1 § 3. 1. 7 D. 22, 1. 1. 64 D. 46, 1), pretium (1. 13 § 8 D. 19, 1. 1. 18 pr. D. 28, 6. 1. 14 pr. 28 D. 9, 4. 1. 29 D. 10, 2. 1. 12 § 6 D. 40, 6. 1. 1 D. 41, 4).
se off. deposito (1. 1 § 35 D. 16, 3);
3) дaвать, sibi off. medicamentum (1. 9 pr. D. 9, 2); вручать: libellus divortii oblatus (1. 7 D. 24, 2. 1. 19 cf. 1. 31 C. 7, 62), furtum oblatum (§ 4 I. 4, 1); предавать суду, отдавать под суд (1. 7 C. 1, 55. 1. 1 C. 9, 39);liti, defensioni (1. 61 D. 3, 3. 1. 22 pr. D. 4, 6. 1. 39 § 1 D. 9, 4. 1. 4 pr. § 1 D. 42, 1); особ. litis (s. petitioni, rei defensioni) se off. касаетса того, кто выдает себя за владельца со злым намерением укрыть от иска виновное лицо и причинить истцу (собственнику) ущерб (1. 13 § 13. D. 5, 3. 1. 45 eod. 1. 25. 27 pr. D. 6, 1. 1. 10 D. 7, 2); то же самое обоз. se off. alicui (1. 39 D. 4, 3).
se off. Praesidi prov. (1. 1 C. 9, 16. 1. 9 § 3 D. 47, 10. 1. 18 § 7 D. 48, 18);
filius a patre oblatus (1. 9 § 3 D. 1, 16. 1. 13 § 6 D. 49, 16).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > offerre
-
2 Предлагать
- offerre; sufferre(lac); proponere; promittere; polliceri; pollucere (pisces); invitare (hostes ad deditionem; ad dimicandum); substernere (delicias multas); suadere (succurrere alicui; pacem);• предложить Энею трон - invitare Aenean solio;
• предлагаю приступить к обеду - suadeo cenemus;
-
3 offero
offĕro, ferre, obtŭli, oblātum [ob + fero] - tr. - [st2]1 [-] offrir (aux regards), exposer, présenter, montrer, faire voir, mettre en vue. [st2]2 [-] offrir, donner, fournir, livrer. [st2]3 [-] apporter, procurer, causer. [st2]4 [-] présenter devant (comme adversaire), opposer. - corpus telis offerre: exposer son corps aux traits. - aliquid alicui offerre: présenter qqch à qqn. - mortem offerre parenti, Cic.: tuer son père.* * *offĕro, ferre, obtŭli, oblātum [ob + fero] - tr. - [st2]1 [-] offrir (aux regards), exposer, présenter, montrer, faire voir, mettre en vue. [st2]2 [-] offrir, donner, fournir, livrer. [st2]3 [-] apporter, procurer, causer. [st2]4 [-] présenter devant (comme adversaire), opposer. - corpus telis offerre: exposer son corps aux traits. - aliquid alicui offerre: présenter qqch à qqn. - mortem offerre parenti, Cic.: tuer son père.* * *Offero, pen. corr. offers, obtuli, pen. corr. oblatum, penult. prod. offerre. Terent. Presenter, Offrir.\Quia tam incommode illis fors obtulerat aduentum meum. Terent. Pourtant que je leur estoye venu si mal à poinct.\Auxilium offerre. Cic. S'offrir de donner secours.\Beneficium offerre. Caesar. S'offrir à faire tout plaisir.\Caput vilitati et periculis offerre. Plautus. Mettre sa vie en danger.\Incendium offerre. Cic. Mettre le feu en quelque lieu.\Iniuriam offerre. Terent. Injurier et oultrager premier.\Iusiurandum offerre. Sueton. Quintil. Quand une partie offre de jurer pour prouver ce qu'elle dit.\Luctum offerre alicui. Catul. Faire dueil et ennuy à aucun, Donner ennuy.\Mendicitatem offerre. Plaut. Mettre à povreté.\Moerorem offerre. Terent. Donner tristesse et ennuy.\Metum offerre. Cic. Espovanter.\Moram offerre. Liu. Retarder, ou Empescher, Donner empeschement.\Mortem hostibus offerre. Cic. Tuer ses ennemis.\Occasionem offerre. Cic. Donner occasion.\In omnia vltro suam offerens operam. Liu. De son bon gré s'offrant de luy aider en toutes choses.\Di tibi Demea oro omnia optata offerant. Terent. Je prie à Dieu qu'il te donne ce que ton coeur desire.\Religionem offerre. Cic. Mettre en scrupule de conscience.\Se offerre. Cic. S'offrir à faire quelque chose.\Offerre se alicui. Cic. Se presenter devant luy, S'affronter à luy.\Se in societatem gloriae alterius offerre. Cic. S'advancer pour avoir part de sa gloire.\Si se inter viam obtulerit, occisum iri ab ipso Milone video. Cic. S'il le rencontre en son chemin.\Hic liti se obtulit. Vlp. Cestuy s'est venu fourrer en la meslee, combien qu'il n'en fust pas. B.\Si nihil se offert quod sit probabilitati illi contrarium, etc. Cic. Si on ne trouve rien qui soit, etc.\Opportune te obtulisti mihi obuiam. Terent. Je t'ay rencontré tout à poinct.\Offerre se. Cic. S'opposer à quelque chose.\Spem offerre. Caes. Donner esperance.\Stuprum offerre. Cic. Quand un homme par son pourchas trouve maniere d'avoir la compaignie d'une femme soit mariee, ou à marier.\Vitium virgini offerre. Terent. Violer une fille. -
4 aussetzen
aussetzen, I) eig.: exponere, bei Ang. wo? m. Adv. (z. B. ibi), m. in u. Akk. od. Abl., m. trans, m. ad etc. (im allg., auch = ausschiffen. w. s.). – ein Boot au., *scapham e navi demittere; scapham praeparare (bereithalten, um sich oder jmd. einzuschiffen): einen Stein au. (im Brettspiel, u. zwar wie es die Würfel erfordern), dare tesseram: ein Ort, der der Sonne ausgesetzt ist, locus solibus expositus: den ganzen Tag, locus, qui toto die solem accipit: ein Zimmer, das der Sonne ganz ausgesetzt ist, cubiculum, quod plurimus sol im plet et circumit oder quod plurimo sole perfunditur (das die Sonne fast immer hat); cubiculum, quod totius diei solem fenestris amplissimis recipit (den ganzen Tag): eine Wunde der Kälte au., vulnus frigori obicere od. committere: der Kälte ausgesetzt sein, vim frigoris excipere: den Winden ausgesetzt sein, ventis subiectum esse (z. B. vom Meere); flatibus ventorum patēre (z. B. von einer Insel): ein allen Stürmen ausgesetztes Meer, in omnes tempestates expositum mare: den Hieben, allen Hieben ausgesetzt, ad ictum, ad omnes ictus expositus. – II) übtr.: 1) bestimmen: ponere. – constituere (festsetzen). – decernere (zuerkennen, bewilligen, bes. von einer Behörde). – praebere. dare (darreichen, die Folge des Aussetzens). – den Soldaten Sold au., militibus aera constituere: einen Jahrgehalt jmdm. au., alci praebere annua: eine Summe Geldes zu etwas au., pecunias ad alqd decernere (z. B. ad ludos): eine Belohnung, einen Preis au., praemium exponere, proponere (gleichs. öffentlich aufstellen, um durch denselben zur Mitbewerbung, Teilnahme an einem Wettkampf etc. anzuregen); praemium ponere (festsetzen, als Lohn für den Sieger): etw. zur Belohnung, als Preis au., rem praemium ponere. – 2) bloßstellen: exponere (heraussetzen u. so dem Einfluß einer Sache preisgeben). – opponere alci rei (entgegensetzen, bes. um feindliche Gewalt aufzuhalten u. zum Schutz). – proponere alci rei (gleichs. frei-, als offenes Ziel hinsetzen). – obicere alci rei, ad od. in alqd (vorwerfen u. dadurch dem Zufall u. feindlicher Gewalt preisgeben). [298] – subicere (unterwerfen = preisgeben, z. B. hiemi navigationem: u. fictis auditionibus fortunas innocentium). – committere (überlassen = preisgeben, z. B. non protinus aciem imbecillam improbo lumini, das schwache Auge dem starken Lichte). – offerre alci rei od. in alqd (entgegenbringen, -stellen = preisgeben). – ausgesetzt sein, einer Sache, auch patēre alci rei (gleichs. offen daliegen. z. B. der Verwundung, vulneri: Krankheiten, morbis. – sich einer Sache au., se opponere, se obicere, se offerre alci rei; incurrere in alqd (unfreiwillig, jedoch nicht ohne Schuld. einer Sache gleichs. in die Hände geraten); subire alqd (sich einer Sache unterziehen). – aller Augen (Blicken) ausgesetzt sein, in ore omnium versari: jmd. der Gefahr des Todes au., obicere alqm morti: sein Wohl, sein Leben der Gefahr au., in discrimen offerre salutem od. vitam suam: sein Leben für jmd. der Todesgefahr au., se pro alqo in periculum capitis atque in vitae discrimen inferre: sein Leben (sich) der Wut der Bürger au., caput suum furori civium obicere: sich Gefahren au., se opponere, offerre, committere periculis; pericula adire od. inire od. subire (sich unterziehen): sich allen Gefahren au., ad omne periculum se opponere: sich für jmd. Gefahren au., se pro alqo offerre periculis: jeder plötzlichen Gefahr ausgesetzt sein, ad omnes casus subitorum periculorum obiectum esse: sich nicht zu sehr (der Gefahr) au., saluti suae parcere: jmd. mahnen, sich nicht zu sehr (der Gefahr) auszusetzen, monere alqm, ut cautior sit: sich dem Feinde, den feindlichen Geschossen au., copiis, telis hostium se obicere: jmd. dem Gerede der Leute au., mittere alqm in ora populi od. in fabulas sermonesque hominum; traducere alqm per ora hominum. ich setze mich dem Gerede der Leute aus. committo, ut in sermonem hominum veniam: sich einem strengen Urteile au., grave iudicium subire: sich vielfachem Tadel au., in varias vituperationes incurrere: dem Tadel mehr ausgesetzt sein, ad reprehendendum apertiorem esse: jmds. Unbilden ausgesetzt sein, expositum esse ad iniurias alcis. – 3) auf einige Zeit unterlassen: intermittere (auch absol., z. B. das Fieber setzt ganz aus, febris ex toto intermittit). – differre (aufschieben [z. B. contionem], w. vgl.). – die Stunden au., *scholas non habere (v. Lehrer); *scholis non interesse. *scholas neglegere (vom Schüler, *schol. negl. aus Fahrlässigkeit). – 4) etwas aussetzen od. etwas (einiges) an etwas od. jmd. auszusetzen haben, d. i. tadeln: reprehendere, an jmd od. etw., alqm oder alqd, etwas an jmd., reprehendere alqd in alqo u. alqm in alqa re (anfechten, Ggstz. probare, laudare; z. B. vitia in alqo u. alqm in vitiis: u. quaedam od. nihil in alqo). – vituperare, an jmd. od. etw., alqm od. alqd, od. an jmd. etwas, alqm in alqa re od. alqd in alqo (als fehlerhaft tadeln, mit Vorwurf u. Verweis, Ggstz laudare; z. B. alcis consilium: u. in alqo amicitiam Lentuli). – vindicare alqd in alqo (tadelnd ahnden, z. B. omnia, quae in altero vindicaris, tibi ipsi vehementer fugienda sunt). – fastidire alqd od. [299] in alqa re (einen Widerwillen empfinden bei etc., etwas an etw. auszus. haben, z. B. cibos: u. in recte factis saepe). – damnare alqd (etw. verwerfen = an etwas etwas auszus. haben, z. B. omnes cibos, an allen Speisen). – nicht das geringste au. können, auszusetzen haben oder finden, ne minimam quidem rem posse reprehendere: es ist nichts daran auszusetzen, non est, quod reprehendatur: das od. das einzige habe ich an ihm auszusetzen, id od. unum in eo reprehendo, daß er etc., quod etc. – Aussetzen, das, - ung, die, I) eig.; z. B. eines Kindes, expositio infantis. – ein Kind jmdm. zum Au. geben, alci puerum exponendum tradere. – II) übtr., Unterlassung auf einige Zeit: intermissio.
-
5 anbieten
anbieten, offerre, jmdm., alci (gleichsam entgegentragen, antragen). – profiteri (sich zu etw. bereit erklären). – promittere. pol liceri (sich zu etw. erbieten, s. »versprechen« das Nähere). – seine Dienste, seine Hilfe a., offerre se, si quo usus operae sit: zu, bei etwas, ad rem od. in alqa re operam suam profiteri: jmdm., alci operam suam offerre. – dem Feinde die Schlacht a., hostem ad pugnam provocare; hostibus facere potestatem pugnae od. pugnandi. – sich anbieten, se offerre: sich als Bürgen a., se sponsorem profiteri. – sich zu etwas a., profiteri operam suam ad alqd: sich zum od. als Wegweiser a., polliceri od. promittere se ducem itineris.
-
6 aufdrängen, aufdringen
aufdrängen, aufdringen, alci invito offerre alqd (jmdm. gegen seinen Willen anbieten. z. B. opem). – alci invito od. recusanti ingerere alqd (jmdm. gegen seinen Willen, obgleich er sich weigert [es anzunehmen], etw. zukommen, zuteil werden lassen, z. B. alci invito operam suam: u. alci recusanti amicitiam suam). – alqm invitum compellere ad accipiendum alqd. alqm invitum accipere alqd cogere (jmd. gegen seinen Willen zur Annahme von etw. nötigen, jmdm. etw. aufnötigen, z. B. pecuniam). – inurere alci alqd (jmdm. etwas gleichs. aufbrennen = aufzwingen, z. B. civitati leges per servos). – per vim imponere alci alqd (jmdm. etw. gewaltsam aufbürden, z. B. civitati leges; vgl. »aufbürden« die Beispiele zu imponere). – inculcare alci alqd (jmdm. etw. gleichs. auftreten = aufzwingen. z. B. munus). – es wird mir etw. (zur Annahme) aufgedrungen, invitus recipio alqd (z. B. imperium). – jmdm. ein Mädchen (zur Frau) au., virginem alci invito despondere (wider Willen verloben); virginem alci obtrudere (an den Hals werfen): jmdm. den Glauben, die Überzeugung au., daß etc., perficere, ut alqs [193] putet od. sibi persuadeat mit sola. Akk. u. Infin. – sich aufdrängen, sich aufdringen, a) v. Pers.: ipsum se inferre (sich selbst an einem Orte einführen). – se ingerere, auch jmdm., alci (sich anbieten, zu Dienstleistungen, zu einem Amte). – irrumpere ad invitum (zu jmd. über Hals u. Kopf ins Haus, ins Land kommen). – alci invito opem offerre od. operam suam ingerere (jmdm. gegen seinen Willen seine Hilfe, seine Dienste anbieten). – alci recusanti amicitiam suam ingerere (jmdm. trotz seiner Weigerung seine Freundschaft aufnötigen). – se inculcare alcis auribus (sich jmds. Ohren aufdrängen = jmd. nötigen, daß er uns höre). – sich bei jmd. aufzudrängen suchen, se alci venditare contra ipsius voluntatem: sich als Teilnehmer od. zur Teilnahme an etw. au., alci (invito) in societatem alcis rei se offerre. – b) v. Lebl.: se offerre, offerri (sich unwillkürlich darbieten). – obici animo u. bl. obici (der geistigen Wahrnehmung entgegentreten). – animum subire u. bl. subire (vor die geistige Wahrnehmung plötzlich hintreten, auftauchen). – incurrere (unwillkürlich herbeikommen, in den Wurf kommen, z. B. oculis od. in oculos). – die Frage drängt sich auf, quaerendum est.
-
7 obfero
offĕro ( obf-), obtŭli, oblātum, v. a. [ob-fero], to bring before; to present, offer; to show, exhibit (class.; cf. obicio, ostendo).I.In gen.:II.incommode illis fors obtulerat adventum meum,
Ter. Hec. 3, 3, 10; cf.:opportune te obtulisti mihi obviam,
id. Ad. 3, 2, 24; id. Hec. 5, 3, 10; Cic. Att. 3, 10, 2:strictamque aciem venientibus offert,
presents, opposes, Verg. A. 6, 291:speciem offerre,
to present a false appearance, Cic. Div. 1, 37, 81.—In pass.: offerri, mid., to show one's self, appear; to meet, encounter:multis in difficillimis rebus praesens auxilium ejus (numinis) oblatum est,
Cic. Verr. 2, 4, 49, § 108:oblata religio est,
a religious scruple struck him, id. Fam. 10, 12, 3:metu oblato,
id. ib. 15, 1, 5:lex quaedam videbatur oblata,
id. Phil. 1, 2, 4.—In partic.A.To offer, expose; to bring forward, adduce:B.ne offeramus nos periculis sine causā,
Cic. Off. 1, 24, 83; so,se morti,
Caes. B. G. 7, 77:se ad mortem,
Cic. Tusc. 1, 15, 32:obtulimus nos ad prima pericula,
Ov. M. 13, 42:vitam in discrimen,
Cic. Sest. 28, 61:moram offerre alicui,
Plaut. Poen. 4, 2, 30:nam tu nunc vides pro tuo caro capite carum offerre me meum caput vilitati,
id. Capt. 2, 2, 34:sponte suā leto caput obvius optulit ipse,
Lucr. 3, 1041; cf. Cic. Sull. 30, 84; id. Sest. 1, 1; Liv. 3, 1; 31, 50:criminibus oblatis,
brought forward, adduced, Cic. Lael. 18, 65.—To offer, proffer; to bring, cause, occasion, confer, bestow; to inflict, etc. (cf. promitto, recipio, infero):2.foedus,
Verg. A. 12, 109:in omnia ultro suam offerens operam,
Liv. 40, 23:di tibi semper omnia optata offerant,
Ter. Ad. 5, 9, 21:alicui optatissimum beneficium,
Caes. B. G. 6, 42:hoc tantum boni, quod vobis ab dis immortalibus oblatum et datum est,
Cic. Imp. Pomp. 16, 49:datum atque oblatum,
id. Verr. 1, 1, 1; 2, 4, 49, § 103: ut nunc hac re mihi opem et auxilium offeras, bring me aid and assistance, help me, Lucil. ap. Non. 360, 25:laetitiam,
to procure, Ter. Hec. 5, 3, 18:alicui injuriam,
id. ib. 5, 1, 14:vitium virgini,
id. ib. 3, 3, 23:stuprum alicui,
Cic. Phil. 2, 38, 99:mortem alicui,
id. Sest. 21, 48: sibi molestiam atque aerumnam offerre, to bring, procure, occasion, Lucil. ap. Non. 360, 23: occasio ad occupandam Asiam oblata, Cic. Imp. Pomp. 2, 4:seque offert suscepturum,
offers, Tac. A. 11, 33:rusticus offerebat se intercessurum senatus consulto,
id. ib. 16, 26:oblatā facultate in castra sese receperunt,
Caes. B. G. 1, 72.—In eccl. Lat.(α). (β).To offer up, sacrifice, Sulp. Sev. Dial. 2, 2:Domino,
Vulg. Gen. 4, 3:pro filio,
id. ib. 22, 13:ex scelere,
id. Prov. 21, 27:semet ipsum Deo,
id. Heb. 9, 14 et saep. -
8 offero
offĕro ( obf-), obtŭli, oblātum, v. a. [ob-fero], to bring before; to present, offer; to show, exhibit (class.; cf. obicio, ostendo).I.In gen.:II.incommode illis fors obtulerat adventum meum,
Ter. Hec. 3, 3, 10; cf.:opportune te obtulisti mihi obviam,
id. Ad. 3, 2, 24; id. Hec. 5, 3, 10; Cic. Att. 3, 10, 2:strictamque aciem venientibus offert,
presents, opposes, Verg. A. 6, 291:speciem offerre,
to present a false appearance, Cic. Div. 1, 37, 81.—In pass.: offerri, mid., to show one's self, appear; to meet, encounter:multis in difficillimis rebus praesens auxilium ejus (numinis) oblatum est,
Cic. Verr. 2, 4, 49, § 108:oblata religio est,
a religious scruple struck him, id. Fam. 10, 12, 3:metu oblato,
id. ib. 15, 1, 5:lex quaedam videbatur oblata,
id. Phil. 1, 2, 4.—In partic.A.To offer, expose; to bring forward, adduce:B.ne offeramus nos periculis sine causā,
Cic. Off. 1, 24, 83; so,se morti,
Caes. B. G. 7, 77:se ad mortem,
Cic. Tusc. 1, 15, 32:obtulimus nos ad prima pericula,
Ov. M. 13, 42:vitam in discrimen,
Cic. Sest. 28, 61:moram offerre alicui,
Plaut. Poen. 4, 2, 30:nam tu nunc vides pro tuo caro capite carum offerre me meum caput vilitati,
id. Capt. 2, 2, 34:sponte suā leto caput obvius optulit ipse,
Lucr. 3, 1041; cf. Cic. Sull. 30, 84; id. Sest. 1, 1; Liv. 3, 1; 31, 50:criminibus oblatis,
brought forward, adduced, Cic. Lael. 18, 65.—To offer, proffer; to bring, cause, occasion, confer, bestow; to inflict, etc. (cf. promitto, recipio, infero):2.foedus,
Verg. A. 12, 109:in omnia ultro suam offerens operam,
Liv. 40, 23:di tibi semper omnia optata offerant,
Ter. Ad. 5, 9, 21:alicui optatissimum beneficium,
Caes. B. G. 6, 42:hoc tantum boni, quod vobis ab dis immortalibus oblatum et datum est,
Cic. Imp. Pomp. 16, 49:datum atque oblatum,
id. Verr. 1, 1, 1; 2, 4, 49, § 103: ut nunc hac re mihi opem et auxilium offeras, bring me aid and assistance, help me, Lucil. ap. Non. 360, 25:laetitiam,
to procure, Ter. Hec. 5, 3, 18:alicui injuriam,
id. ib. 5, 1, 14:vitium virgini,
id. ib. 3, 3, 23:stuprum alicui,
Cic. Phil. 2, 38, 99:mortem alicui,
id. Sest. 21, 48: sibi molestiam atque aerumnam offerre, to bring, procure, occasion, Lucil. ap. Non. 360, 23: occasio ad occupandam Asiam oblata, Cic. Imp. Pomp. 2, 4:seque offert suscepturum,
offers, Tac. A. 11, 33:rusticus offerebat se intercessurum senatus consulto,
id. ib. 16, 26:oblatā facultate in castra sese receperunt,
Caes. B. G. 1, 72.—In eccl. Lat.(α). (β).To offer up, sacrifice, Sulp. Sev. Dial. 2, 2:Domino,
Vulg. Gen. 4, 3:pro filio,
id. ib. 22, 13:ex scelere,
id. Prov. 21, 27:semet ipsum Deo,
id. Heb. 9, 14 et saep. -
9 entgegengehen
entgegengehen, obviam ire. – obviam procedere. obviam venienti procedere. obviam prodire od. progredi od. egredi od. exire (aus einem Orte hervor-, heraus- und entgegengehen, entgegenrücken; alle aus Höflichkeit oder in feindlicher Absicht). – obviam proficisci (entgegenreisen u. feindl. entgegenmarschieren). – occurrere. occursare (entgegeneilen, rasch, eilig entgegengehen = entgegenmarschieren [auch feindlich]; vgl. »entgegeneilen«). – obviam venire (entgegenkommen). – obviam effundi (entgegenströmen aus den Toren etc., von einer Menge). – von einem höhern Ort herab jmdm. e., obviam descendere, bis an einen Ort, in alqm locum. – jmdm. bis vor das Tor e., alci venienti extra portam obviam ire od. (rasch) extra portam occurrere: mit dem Heere dem Feinde e., adversus hostem exercitum ducere; in Schlachtordnung, acie ex adverso instructā hosti occurrere: der Gefahr e., periculo obviam ire, se offerre, se opponere, se committere: dem Tode e., mortem oppetere; morti se offerre od. se obicere; unverzagt, unerschrocken, acriter se morti offerre: sich mitten in die Feinde stürzen und so einem augenscheinlichen Tode e., se in medios hostes ad perspicuam mortem inicere (z.B. pro salute exercitus). – Entgegengehen, das, obviam itio. – occursatio (das Entgegeneilen, auch aus Höflichkeit).
-
10 stellen
stellen, I) im allg.: statuere (einen Stand geben, machen, daß etwas steht, z.B. vas in loco frigido: u. alqm capite pronum in terram: u. iuvencum ante aram). – constituere (einen festen Stand anweisen, z.B. milites in colle, in fronte). – astituere (neben etwas stehen machen, z.B. alqm ad lectum aegroti). – ponere (eine Sache wo hinsetzen, z.B. speculum in cathedra). – collocare (eine Sache ihren Platz einnehmen lassen, z.B. suo quidque in loco). – disponere (an verschiedenen Orten planmäßig aufstellen, z.B. tormenta in muris: u. stationes portis: dann in Ordnung stellen, libros). – ordinare. instruere (in Ordnung, in Schlachtordnung aufstellen, z.B. milites, copias, aciem). – eine Sache wieder an ihren Ort st., rem suo loco reponere. – etwas um etwas st., cingere alqd alqā re (z.B. domum custodibus). – etwas vor etwas st., alqd apponere alci rei od. ad alqd (z.B. foco: u. adignem); proponere alqd alci rei (z.B. igni). – sich an einen Ort, neben einen Ort st., consistere in alqo loco (auf einen Platz, z.B. in aditu): sich an oder neben etwas st., consistere ad alqd (z.B. ad mensam); assistere ad alqd (z.B. ad fores): sich auf jmd. st., alci insistere (z.B. iacentibus): sich vor jmd. st., accedere ad alqm (zu jmd. hingehen); alqm corporesuo protegere (jmd. mit seinem Körper decken und so schützen). – jmd. vor Augen st., alqmin conspectum dare: etwas vor Augen st., proponere ante oculos u. bl. proponere (jmdm., alci: sich, sibi). – etwas hoch st., alqd magni facere (hochhalten, viel auf etwas geben); alqd valde probare (sehr beifallswert finden): etwas sehr hoch, am höchsten st., alqd plurimi facere (sehr hochhalten); alqd maxime probare (am meisten beifallswert finden); alqd mirari (bewundern): etwas höher st. als etc., rem superiorem esse ducere quam etc.: wer ist so hochgestellt, daß ihn nicht etc., quis tantus est, quem non etc.: ein Hochgestellter, s. hoch (S. 1345). – II) prägn.: a) eine Person stellen, d. i. persönlich erscheinen lassen: sistere (im allg., bes. vor Gericht). – mittere (schicken, z.B. Soldaten). – adducere (herbeibringen, z.B. testem). – dare (geben, hergeben, z.B. praedem, vadem: u. vicarium: u. obsides). – für jmd. einen Mann st., alci expedirevicarium (ihm einen Stellvertreter verschaffen). – jmdm. etwas zu stellen befehlen, imperare alci alqd (z.B. obsides); alqd exigere ab alqo (z.B. obsides, vehicula). – b) aufstellen, s. Bedingung, Frage. – c) sich stellen, d. i. α) sich einstellen: se sistere (im allg., sich [2210] einstellen, bes. aber vor Gericht). – adesse (dasein = sich einstellen, erscheinen). – comparēre (erscheinen vor Gericht). – praesto esse od. adesse (am Platze sein, auf erhaltenen Befehl). – se offerre (sich darbieten, z.B. sich als Freiwilliger [beim Militär], voluntarium se offerre: sich unweigerlich zum Kampfe, sine detrectatione certamini se off.). – ipsum in custodiam se dare (sich selbst zur Hast stellen, von einem Übeltäter etc.). – sich freiwillig st., voluntarium se offerre; voluntarium adesse (z.B. als Soldat, cum armis): sich (vor Gericht) nicht st., non adesse ad iudicium. – sich nirgends (dem Feinde) zum Kampfe st., se nusquam committere proelio. – β) den Schein annehmen: simulare od. assimulare od. (wenn ein Adjektiv als Objekt folgt) assimulare se (den Schein annehmen, als ob etwas der Fall sei). – dissimulare (den Schein annehmen, sich stellen, als ob etw. nicht der Fall sei; alle entweder mit folg. Akk. des Objekts od. mit folg. Akk. u. Infin. od. mit folg. quasi u. Konj. (z.B. sich furchtsam st., simulare metum; sich heiter, fröhlich st., assimulare se laetum; simulare laetitiam: sich betrübt st., simulare dolorem: ich will mich st., als ob ich herausginge, simulabo od. assimulabo, quasi exeam: ich will mich stellen, als ob ich sienicht sähe, dissimulabo, hos quasi non videam).
-
11 religio
rĕlĭgĭo (poét. rellĭgĭo), ōnis, f. [st1]1 [-] ce qui attache ou retient (au fig.); lien moral, obligation de conscience, attachement au devoir, sentiment d'honneur, intégrité, loyauté. - homo sine ullâ religione ac fide, Nep.: homme sans honneur et sans foi. - religio (jurisjurandi): respect pour la foi jurée, religion du serment, serment. - quod perterritus miles in civili dissensione timori magis quam religioni consulere consuerit, Caes. BC. 1, 67: parce que le soldat effrayé dans une guerre civile [a pris l'habitude] = a l'habitude d’obéir à la crainte plus qu’à son serment. [st1]2 [-] inquiétude de conscience, scrupule, conscience; soins minutieux (d'un auteur), goût scrupuleux, délicatesse, exactitude. - religionem alicui offerre (inducere, injicere): inspirer des scrupules à qqn. - religioni aliquid habere: se faire un scrupule de quelque chose. - religionem adhibere: montrer du scrupule. - religio est mihi dicere, Ter.: je me fais un scrupule de dire. - religioni alicujus servire, Liv.: ménager la délicatesse de qqn. - religionem solvere (exsolvere, eximere) ou religione servare: lever un scrupule. - augures consulti eam religionem exemere, Liv. 4, 31: les augures consultés levèrent ce scrupule. - religio Mario non fuerat, quo minus C. Glauciam occideret, Cic.: le scrupule n'avait pas empêché Marius de punir de mort Glaucia. [st1]3 [-] lien qui rattache l'homme à la Divinité, religion, sentiment religieux, piété. - inclita justitia religioque Numae Pompili erat, Liv. 1: Numa Pompilius était bien connu pour son sens de la justice et pour sa piété. - justitia erga deos religio dicitur, Cic.: la justice envers les dieux est appelée religion. - religio civitatis apparuerat, Liv. 5: le sentiment religieux de la cité s'était manifesté. [st1]4 [-] crainte religieuse, scrupule, idée superstitieuse, superstition, préjugé religieux, fanatisme. - religiones in rem publicam inducere, Cic.: introduire des superstitions dans la république. - religio portenti, Just.: idée superstitieuse qu'on attache à un prodige. [st1]5 [-] religion, culte religieux, honneur rendu aux dieux, rites, pratiques religieuses, doctrine religieuse, obligation religieuse. - in bello religionem retinere, Cic.: respecter pendant la guerre les pratiques religieuses. - de religionibus sacris et caerimoniis est contionatus Clodius, Cic.: Clodius a prononcé une harangue sur le culte et sur les cérémonies religieuses. - Druides religiones interpretantur, Caes. B. G. 6, 13: les Druides règlent les pratiques religieuses. - restituere civitati religionem, Cic.: rendre à la cité son culte. [st1]6 [-] caractère religieux, caractère sacré; respect religieux, sainteté, vénération. - fani religio, Cic.: caractère religieux d'un lieu consacré. - religio terrebat agrestes dira loci, Virg. En. 8, 349: la redoutable sainteté du lieu épouvantait les paysans. - religio signi: vénération pour une statue. [st1]7 [-] objet du culte, chose sacrée. - religionum praedo, Cic.: voleur d'objets sacrés. [st1]8 [-] avertissement des dieux, présage, oracle. - dixit religio, Virg.: l'oracle a prédit. [st1]9 [-] dette envers les dieux; infraction à la loi religieuse, impiété, sacrilège, profanation. - se religione exsolvere, Liv. 5: s'acquitter d'une dette envers les dieux. - alicujus supplicio religionem expiare, Cic.: punir le sacrilège de qqn. - sine religione, Cic.: sans profanation.* * *rĕlĭgĭo (poét. rellĭgĭo), ōnis, f. [st1]1 [-] ce qui attache ou retient (au fig.); lien moral, obligation de conscience, attachement au devoir, sentiment d'honneur, intégrité, loyauté. - homo sine ullâ religione ac fide, Nep.: homme sans honneur et sans foi. - religio (jurisjurandi): respect pour la foi jurée, religion du serment, serment. - quod perterritus miles in civili dissensione timori magis quam religioni consulere consuerit, Caes. BC. 1, 67: parce que le soldat effrayé dans une guerre civile [a pris l'habitude] = a l'habitude d’obéir à la crainte plus qu’à son serment. [st1]2 [-] inquiétude de conscience, scrupule, conscience; soins minutieux (d'un auteur), goût scrupuleux, délicatesse, exactitude. - religionem alicui offerre (inducere, injicere): inspirer des scrupules à qqn. - religioni aliquid habere: se faire un scrupule de quelque chose. - religionem adhibere: montrer du scrupule. - religio est mihi dicere, Ter.: je me fais un scrupule de dire. - religioni alicujus servire, Liv.: ménager la délicatesse de qqn. - religionem solvere (exsolvere, eximere) ou religione servare: lever un scrupule. - augures consulti eam religionem exemere, Liv. 4, 31: les augures consultés levèrent ce scrupule. - religio Mario non fuerat, quo minus C. Glauciam occideret, Cic.: le scrupule n'avait pas empêché Marius de punir de mort Glaucia. [st1]3 [-] lien qui rattache l'homme à la Divinité, religion, sentiment religieux, piété. - inclita justitia religioque Numae Pompili erat, Liv. 1: Numa Pompilius était bien connu pour son sens de la justice et pour sa piété. - justitia erga deos religio dicitur, Cic.: la justice envers les dieux est appelée religion. - religio civitatis apparuerat, Liv. 5: le sentiment religieux de la cité s'était manifesté. [st1]4 [-] crainte religieuse, scrupule, idée superstitieuse, superstition, préjugé religieux, fanatisme. - religiones in rem publicam inducere, Cic.: introduire des superstitions dans la république. - religio portenti, Just.: idée superstitieuse qu'on attache à un prodige. [st1]5 [-] religion, culte religieux, honneur rendu aux dieux, rites, pratiques religieuses, doctrine religieuse, obligation religieuse. - in bello religionem retinere, Cic.: respecter pendant la guerre les pratiques religieuses. - de religionibus sacris et caerimoniis est contionatus Clodius, Cic.: Clodius a prononcé une harangue sur le culte et sur les cérémonies religieuses. - Druides religiones interpretantur, Caes. B. G. 6, 13: les Druides règlent les pratiques religieuses. - restituere civitati religionem, Cic.: rendre à la cité son culte. [st1]6 [-] caractère religieux, caractère sacré; respect religieux, sainteté, vénération. - fani religio, Cic.: caractère religieux d'un lieu consacré. - religio terrebat agrestes dira loci, Virg. En. 8, 349: la redoutable sainteté du lieu épouvantait les paysans. - religio signi: vénération pour une statue. [st1]7 [-] objet du culte, chose sacrée. - religionum praedo, Cic.: voleur d'objets sacrés. [st1]8 [-] avertissement des dieux, présage, oracle. - dixit religio, Virg.: l'oracle a prédit. [st1]9 [-] dette envers les dieux; infraction à la loi religieuse, impiété, sacrilège, profanation. - se religione exsolvere, Liv. 5: s'acquitter d'une dette envers les dieux. - alicujus supplicio religionem expiare, Cic.: punir le sacrilège de qqn. - sine religione, Cic.: sans profanation.* * *Religio, religionis, foem. gen. Cic. Le soing et la cure qu'on ha d'obeir à Dieu, Religion, Crainte et amour de Dieu.\Ludibria religionum sunt haec. Liu. C'est se mocquer de Dieu. B.\Colere religionem. Cic. Servir bien Dieu.\Eripere religionem e domo Pontificis. Cic. La profaner.\Venire in religionem res aliqua dicitur. Cic. Quand les gents en commencent à faire scrupule.\Religio officii. Cic. Le soing qu'on met à faire son debvoir.\Religio. Plin. iunior. Un fort grand chagrin et soing qu'on ha de bien faire quelque chose.\Religio. Cic. Scrupule de conscience.\Religio est mihi. Terent. J'en fay conscience.\Religio mihi non est quo minus hoc faciam. Cic. Je ne fay point de conscience de faire cela.\Eximere religionem. Liuius. Oster le scrupule, Mettre hors de scrupule.\Exoluere religione, Vide EXOLVO. Oster le scrupule, Mettre hors de scrupule de conscience.\Religione se exoluere. Liu. Descharger sa conscience. B.\Habere religioni. Cicero. Craindre de faire quelque chose, En faire conscience.\Inducere religionem. Cic. Mettre en scrupule.\Obligare religione vel obstringere. Cic. Charger la conscience d'autruy, Le mettre en scrupule de conscience.\Offerre religionem alicui. Cic. Le mettre en scrupule et crainte de conscience.\Perfundere animos religione. Liu. Exciter à devotion. B.\Tangi religione. Liu. Estre esmeu de la crainte de Dieu.\Vertere in religionem. Liu. Faire conscience de quelque chose, Doubter et craindre que ce ne plaise point à Dieu.\Exemplar antiquae religionis. Cicero. Un exemplaire d'une droicte et bonne conscience.\Tum intelligetis qua religione dicant. Cic. De quelle fidelité et conscience ou preud'hommie.\Testimoniorum religionem et fidem nunquam ista natio coluit. Cic. Elle ne feit jamais compte ne conscience de se parjurer, et d'avoir esgard à son serment. -
12 satis
[st1]1 [-] satis, adv.: assez, assez bien, bien. - satis habere + inf.: se contenter de, il suffit de. - vos satis habebatis animam retinere, Sall. J. 31, 20: vous vous contentiez de conserver la vie. - satis officio meo, satis illorum voluntati qui a me hoc petiverunt, factum esse arbitror, Cic. Verr. 2, 5: je croirai bien remplir mon devoir et bien répondre aux voeux de ceux qui m'ont chargé de leur cause. - satius: compar. de satis. [st1]2 [-] satis + verbe ou nom: - satis agito → satagito. - satis ago →satago. - satis acceptĭo, onis, f.: Dig. acceptation d'une caution. - satis accipĭo, ĕre: - tr. - recevoir une caution. - satis caveo → satiscaveo. - satis do → satisdo. - satis exigo, ĕre: exiger caution. - satis facio → satisfacio. - satis offero, offerre: offrir caution. - satis peto, ĕre: demander caution.* * *[st1]1 [-] satis, adv.: assez, assez bien, bien. - satis habere + inf.: se contenter de, il suffit de. - vos satis habebatis animam retinere, Sall. J. 31, 20: vous vous contentiez de conserver la vie. - satis officio meo, satis illorum voluntati qui a me hoc petiverunt, factum esse arbitror, Cic. Verr. 2, 5: je croirai bien remplir mon devoir et bien répondre aux voeux de ceux qui m'ont chargé de leur cause. - satius: compar. de satis. [st1]2 [-] satis + verbe ou nom: - satis agito → satagito. - satis ago →satago. - satis acceptĭo, onis, f.: Dig. acceptation d'une caution. - satis accipĭo, ĕre: - tr. - recevoir une caution. - satis caveo → satiscaveo. - satis do → satisdo. - satis exigo, ĕre: exiger caution. - satis facio → satisfacio. - satis offero, offerre: offrir caution. - satis peto, ĕre: demander caution.* * *Satis, Aduerbium, et per apocopen Sat. Plaut. Assez.\Mihi autem ad vincendum satis est, fuisse procuratorem qui cum experiri posset quales is, etc. Cic. Il me suffit, Ce m'est assez.\Satis admodum. Liu. Grandement assez.\Gaudeo. c. satis credo. Terent. Je le croy bien.\Satis est. Horat. Il suffit, C'est assez.\Satin'habes, mandata quae sunt, facta si refero? T. satis. Plaut. Te suffit il si, etc.\- id satis habet sibi, Pro cibo videre, amplecti, osculari. Plaut. Il luy suffit en lieu de viande la veoir, etc.\- obsecro Satis iam vt habeatis. Plaut. Contentez vous, Vous suffise.\Satis mihi id habeam supplicii, dum illos vlciscar modo. Terent. Je me contenteray de ceste peine.\Non est satis, nisi praesens confirmassem, ne id quidem satis est. Cic. Il ne suffit pas.\Quum agellus eum non satis aleret. Cic. Suffisamment.\Vt non sit satis aestimare, parens melior homini, an tristior nouerca fuerit. Plin. Tellement qu'on ne pourroit pas aiseement juger.\Ne satis habeas semel circuire. Cato. Ne te suffise pas, Ne te contente pas de, etc.\Satis offerre alicui. Vlpian. Luy offrir caution.\Satis prospicere oculis. Plaut. Veoir assez cler.\Plus quam satis opus est, doleo. Cic. Trop excessivement.\- non curabimus Satis praeceptum. Plaut. C'est assez commandé.\Satis sciebat negaturum Albanum. Liu. Il estoit bien asseuré que, etc.\Satis putabat se ad comitia tempore venturum. Cic. Qu'il viendroit assez à temps.\Satis est mihi tuae salutis. Plautus. Je n'ay plus que faire de ton salut.\Satis iam verborum est. Terent. C'est assez quaqueté.\Satis superque dictum est. Cic. Assez et plus qu'assez.\Satin`, pro Satisne. Terentius, Satin'id tibi placet? Cela te plaist il? Es tu content de cela?\Satin'omnia ex sententia? Terent. Tout va il bien? Bud.\Satin'sic est? Terent. Sera ce assez ainsi?\Satin'saluae? Terent. Les affaires ne se portent ils pas bien? Tout se porte il bien? -
13 mors
mors, mortis, f. (zu Wurzel mor, wov. auch morior, verwandt mit μόρος, μοιρα, der Tod, I) eig. u. übtr.: A) eig.: acerba, Cic.: m. honesta, Nep.: celeris, Suet.: immatura, Lucr., Catull., Cic. u.a.: innoxia, Iustin.: matura, Flor. 3, 17, 9: necessaria, der natürliche, Cic.: perspicua, Cic.: alci propinqua, Cic.: repentina, Cic.: voluntaria, Cic.: mors coacta, Ggstz. fortuita, Tac.: cuius aetati mors propior erat, Sall. fr.: beata L. Crassi mors illa, quae est a multis saepe defleta, Cic.: fames, miserrima omnium mors, Sall.: fames et frigus, quae miserrima mortis genera sunt, Cic.: mors crucis, Kreuzestod, Augustin. in Ioann. tract. 124, 1. – mortis periculum, Caes.: mortis poena od. poenae, Cic.: potio mortis causā data, Ps. Quint. decl.: civium suorom vitae mortisque arbiter, Sen. – morti proximus, Fronto, Augustin. u.a.: morti vicinus, Capit., Hieron. u.a. (s. über beide Krebs-Schmalz Antib.7 Bd. 2. S. 103 u. 104 unter mors). – mors (alci) appropinquat, Cic. – obire mortem, s. ob-eo: mortem subire, suscipere, s. sub-eo, suscipio: occumbere mortem, s. occumbo: mortem oppetere, s. oppeto: voluntariam mortem petere, Gell.: cupide mortem expetere pro salute civium, Cic.: morti od. ad mortem se offerre, s. offero: mortem sibi consciscere, Cic.: mortem alci afferre, Plaut.: afferre alci causam mortis voluntariae, Cic.: alci mortem inferre u. offerre, Cic.: alqm dare ad mortem, Plaut., od. morti, Hor.: alqm morti mittere, Plaut.: alqm morte afficere, Cic.: mortem proponere, Cic.: ad mortem trudi, Cic.: morte deleri, Cic.: alqm morte multare, Cic., punire, Plin. ep.: alqm morte damnare (v. der Natur), Sen.: alqm ad mortem damnare, Tac.: alci morti esse, jmdm. den Tod bringen, Cic.: ebenso mortem facere, Ov.: morte suā mori, eines natürlichen T. sterben, Sen.: ebenso suā morte defungi, Suet.: inhonestā morte mori, Tert.: vitam cum morte commutare, Sulpic. in Cic. ep.: mortem servituti anteponere, Cic.: mortem deprecari, um sein Leben bitten, Caes.: mortem alcis persequi, Cic., Caes. u. Liv.: fidenti animo ad mortem gradiri, Cic.: alqm ex media morte eripere, Cic.: mortem alcis lacerare, jmd. im Tode, Cic.: so auch alcis vitam spoliare, eius mortem ornare, Cic.: Drusum matura mors abstulit, Flor. 3, 17, 9. – in mortem (zum Todesstoß) destringere ferrum, Tac. – in morte, noch im T., noch nach dem T., Verg.: in extrema morte, an der äußersten Grenze des T., in den letzten Augenblicken, Catull. u. Verg.: so auch supremā morte, Hor. u.a. (s. Schmid Hor. ep. 2, 2, 173). – Plur. mortes, wie θάνατοι, α) v. Tode mehrerer, Tod, Todesfälle, mortes imperatoriae, Cic.: mortes quattuor, Mart.: mortes meorum, Plin. ep.: clarae mortes pro patria oppetitae, Aufopferungen für das V. durch den Tod, Cic.: quibus videmus optabiles mortes fuisse cum gloria, Aufopferungen durch einen rühmlichen Tod, Cic.: perdere mortes, den Tod verschwenden, d.i. unnütz Tod (unter den Feinden) verbreiten, Stat. – β) v. den verschiedenen Erscheinungen des Todes, die Todesarten, Todesgefahren, der Tod in jeder Gestalt, o hominem mille mortibus dignum! Sen.: omnes per mortes animam dare, Verg.: omni imagine mortium, Tac. – B) übtr.: 1) von Lebl., der Tod = das Absterben, Hinschwinden, hoc mors est illius, quod ante fuit, Lucr.: rerum omnium oblivio morsque memoriae, Plin. – 2) personif., die Gottheit Mors, Tochter des Erebus und der Nox, Cic. de nat. deor. 3, 44. Hyg. fab. praef. in. Verg. Aen. 11, 197. – II) meton.: 1) der Tod = der Leichnam, die Leiche, hominis, Plin.: morte campos contegi, Acc. fr.: nec sit in Attalico mors mea nixa toro, Prop. – ähnl. von einem Greise, odiosum est mortem amplexari, eine Leiche, ein Skelett, Plaut. – 2) wie φόνος, = durch Mord vergossenes Blut, Todesblut, ensem multā morte recepit, Verg. Aen. 9, 348. – 3) der, das Todbringende, der Tod, mors terrorque sociorum lictor Sextius, Cic. Verr. 5, 118. – ubi fratri suo paratam mortem (tödliche Gift) ebibit, Apul. met. 10, 5. p. 886 H.: aër fertilis in mortes, ergiebig an tödlichen Plagen, Lucan. 9, 625: u. Plur. mortes v. todbringenden Geschossen, Lucan. 7, 517. Sil. 9, 369. Stat. Theb. 6, 793. – / Archaist. Abl. morti, Lucr. 6, 1229 (1232).
-
14 offero
offero, obtulī, oblātum, offerre (ob u. fero), entgegentragen, -bringen, darstellen, (vorsätzlich) zeigen, I) eig.: 1) im allg.: a) aktiv: tela ob moenia, Acc. fr.: aciem strictam venientibus, Verg.: os suum non modo ostendere, sed etiam offerre, sich vorsätzlich zeigen, sehen lassen, Cic.: poenam oculis deorum, vor den Augen der Götter vollziehen, Liv.: neque ut quicquam interesset inter intestinum et oblatum, und daß es durchaus gleichgültig ist, ob ein solcher Zustand durch etwas Innerliches oder etwas Äußerliches hervorgerufen ist, Cic. Acad. 2, 48. – b) refl.: α) se alci, entgegentreten, sich zeigen, sich sehen lassen, erscheinen, Cic. – β) einfallen, sich von selbst finden, ipsi occurrent orationi; ipsi se offerent, Cic. – γ) begegnen, stoßen auf, obviam, begegnen, Ter.: se advenientibus, sich zeigen, entgegengehen, Cic.: und feindlich = sich entgegenstellen, feindlich begegnen od. entgegengehen, Liv. – c) Passiv offerri, begegnen, sich zeigen, erscheinen, auxilium eius oblatum est, Cic. – 2) insbes., seine Notdurft verrichten, kacken, Ibidines offerendi et conatus, Marc. Emp. 31: vas, ubi offertur, ibid. – II) übtr.: A) im allg., medial = aufstoßen, oblata religio est, eine religiöse Bedenklichkeit stieß ihm auf, Cic.: metu oblato, Cic. – refl. = sich widersetzen, statim me Antonii sceleri obtuli, Cic. – B) insbes.: 1) entge genstellen, aussetzen, preisgeben, sich weihen, se invidiae periculisque omnibus pro salute alcis, Cic.: se periculis sine causa, Cic.: se ultro morti, Caes.: se acriter morti (v. Gladiator), Cic.: se pro patria ad mortem, Cic.: ultro se proelio, Caes.: se in discrimen, Cic. – 2) gegen jmd. vorbringen, crimina, Cic. – 3) anbieten, antragen, alci operam suam, Liv. – off. se, sich anbieten, sich erbieten, finem feci offerendi mei, Cic.: alii offerunt se, si quo usus operae sit, Liv.: m. dopp. Acc., magistratibus se offere consiliarium (als B.), Suet.: consortem imperii generumque se Vitellio, Suet. – m. folg. Acc. u. Infin., Tac. ann. 11, 33 u. 16, 26. – 4) etwas darbringen, erweisen, zufügen, antun, a) übh.: opem et auxilium, Lucil. fr.: beneficium alci, Caes.: optata, Ter.: alci mortem, Cic.: vitium virgini, Ter.: stuprum, Cic.: incendium, Cic.: laetitiam alci, Ter.: errorem, Liv. – b) insbes., Gott schenken, heiligen, weihen, opfern, Eccl. – 5) herbeiführen, mit sich führen, obiciuntur etiam (animo) saepe formae, quae reapse nullae sunt, speciem (eine Täuschung) autem offerunt, Cic. de div. 1, 81. – / Im afrik. Vulgärlat. Imperat. offers, Apul. met. 10, 16 (cod. F). Itala Matth. 8, 4; Marc. 5, 24; Luc. 5, 14; u. offert, Itala (ev. Palat.) Marc. 1, 44.
-
15 vitium
vitium, iī, n., der Fehler, das Gebrechen, der Schaden, I) eig.: a) übh.: corporis, Plaut.: u. Cic.: v. mancipii, iumenti, ICt.: si nihil est in parietibus aut in tecto vitii, Cic.: si aedes corruerunt vitiumve fecerunt, schadhaft geworden sind, Cic.: vitio moriens sitit aëris herba, Verg. – b) als mediz. t.t., der Fehler, das Leiden, nervine id vitium an cutis sit, Cels.: v. ani, Cels.: v. intestinorum, Cels.: vitia per totum corpus orientia, Cels. – als Krankheitsursache, ex aliquo vitio quasi parva fistula aperitur, Cels.: porrigo non sine aliquo corporis vitio nascitur, Cels.: sive tempestatum, vitio sive corporis, ungesunde Beschaffenheit, Cels. – c) als t.t. der Münze, der falsche Zusatz zum od. im edlen Metalle, in aurum vitii aliquid addere, Gold verfälschen, Ulp. dig. 48, 10, 9 pr.: ignis... vitium (die Schlacke) metallis excoquit (scheidet aus), Ov. fast. 4, 785. – II) übtr.: A) im allg., der Fehler (Schnitzer), Fehlgriff, Mißgriff, Mangel, die Unvollkommenheit, Schuld, adversum v. castrorum, fehlerhafte, ungünstige Lage, Caes.: v. orationis, Quint.: v. sermonis, Quint.: v. ingenii, Quint.: v. Stoicae sectae, Quint.: vitia hostium, Tac.: vitia in dicente acutius quam recta videre, Cic.: huc si perveneris, meum v. fuerit, meine Schuld, Cic.: illud mihi vitium est maximum, das ist mein größter Fehler, Ter.: sine medici vitio, Cels.: vini vitio atque amoris feci, Plaut.: si aliquid modo esset vitii, auch der geringste Fehler, Cic.: itaque hāc rogatione non iudicum sententia, sed legis vitium corrigebatur, Cic.: hoc vitium compensare vel facultate vel copiā (v. Redner), Cic.: multa vitia ponere, Cic.: omnia fere vitia vitare, Cic.: vitia in sermone, quo minus is Latinus sit, duo possunt esse, Cornif. rhet. 4, 17. – vitium est m. Infin., an vitium nullum est non parēre rationi? Cic. Tusc. 4, 39: non erit vitium porrexisse stipem, Sen. contr. 1, 1, 9. – B) insbes.: 1) als t.t. der Religionssprache, der Fehler in den Augurien (Auspizien), der Formfehler, id igitur obvenit vitium, quod tu iam Kal. Ian. futurum esse provideras, Cic.: tabernaculum vitio (gegen die Auspizien) captum, Cic.: vitio creatum esse (v. höheren Magistraten), Liv.: navigare vitio, Cic.: comitiorum solum vitium est fulmen, Cic. – 2) der moralische Fehler, das Vergehen, die Schuld, das Laster (Ggstz. virtus), a) übh.: nullum ob totius vitae non dicam vitium, sed erratum, Cic.: verb. m. culpa, Fehler der Genußsucht, Hor.: vitium alci dicere, jmdm. etwas Böses nachsagen, Komik.: v. fugere, Hor.: ne sibi vitio verterent, quod abesset a patria, Cic.: vitio ducere, zum Fehler (als Tadel) anrechnen (Ggstz. laudi ducere), Ter.: hoc vitio datur, wird zum F. angerechnet (Ggstz. hoc laudi est), Ter.: alci vitio dare (Ggstz. laudi dare), Ter.; m. folg. si od. quod (daß), es zum Fehler (zum Verbrechen) anrechnen, Cic.: verb. alci alqd vitio et culpae dare, Cic.: in vitio esse, fehlerhaft sein, Tadel verdienen (Ggstz. in laude esse), Cic., u.v. Pers. = in Schuld sein, Cic.: hoc est in vitio m. folg. Infin., Cic. de fin. 5, 31: non vitiosus homo es, sed vitium (das leibhaftige Laster), Mart. – b) die Schändung des weiblichen Geschlechtes, addere, afferre vitium pudicitiae alcis, Plaut.: offerre vitium, Gell.: per vim offerre vitium, Ter. – / Genet. Plur. vitiûm, Titin. com. 149.
-
16 aufopfern
aufopfern, I) dem Untergange preisgeben: perdere (übh. dem Verderben, Untergange preisgeben). – morti dare od. dedere (dem Tod anheimgeben, sterben lassen). – morti od. cladi offerre (dem Tode oder der Niedermetzelung darbieten, preisgeben, z. B. milites temere). – sich für jmd. au., vitam pro alqo profundere: sich für das Vaterland, für den Staat au., pro patria vitam od. sanguinem profundere; se pro patria ad mortem offerre; pro patria mortem occumbere; pro re pu blica sanguinem effundere. – II) übh., freiwillig hingeben: concedere (jmdm. zuliebe abtreten, aufgeben, z. B. partem octavam pretii: u. rei publicae dolorem atque amicitias suas). – dimittere. remittere (jmdm. zuliebe fahren lassen, z. B. dim. studium et iracundiam suam rei publicae: u. rem. suas inimicitias rei publicae). – condonare (jmdm. etw. gleichs. schenken = jmdm. zuliebe, zu Gefallen etwas fallen lassen, z. B. inimicitias rei publicae) – gratificari (jmdm. zu Gefallen etwas hingeben, z. B. populo et aliena et sua). – ducere post alqd (nachsetzen, z. B. sua necessaria post illius honorem). – jmds. Vorteile alles au., prae commodo alcis omnia post esse putare; omnibus suis rebus commodum alcis anteferre: seinen Vorteil dem Woh le des Staates au., salutem rei publicae suis commodis praeferre: Leben, Hab u. Gut für jmd. au., capitis ac fortunae periculum adire pro alqo: seine Kräfte au., vires profundere: etwas von seinen Rechten au., paululum de iure suo decedere: viel. magnam facere iacturam iuris. – Aufopferung, iactura (Opfer jeder Art, bes. v. Geld, auf Geschenke, Sold oder sonst verwendet, z. B. animos militum magnis iacturis sibi conciliare: u. unius iacturā civis finire intestinum bellum).
-
17 darbieten
darbieten, offerre (entgegenbringen, darbringen). – deferre (anbieten, z. B. praemium, munera alci). – porrigere (ausstrecken, dann = mit ausgestreckter Hand darreichen, z. B. assem). – praebere (hinhalten, z. B. cavam manum, os). – suppeditare (reichlich, in Fülle an die Hand geben, gewähren, verschaffen, z. B. alci hortorum amoenitatem, von einem Hause). – subicere (uneig. = an die Hand geben, z. B. causa [morbi] subicit remedium). – sich darbieten, se offerre (zum Tode fürs Vaterland, ad mortem patriae; dann auch v. Umständen etc., z. B. casus se obtulit) – offerri. dari (von Sachen u. Umständen, z. B. offertur od. datur opportunitas). – obici (sich zufällig d.). – suppetere (reichlich vorhanden sein). – sich von selbst (beim Nachdenken, bei der Betrachtung) d., in mentem incĭdere u. bl. incĭdere (einfallen), jmdm., alci. – occurrere animo u. bl. occurrere (gleichs. in die Hände laufen, aufstoßen); verb. in mentem incĭdere et occurrere; occurrere atque incĭdere, jmdm., alci.
-
18 entgegenjauchzen
entgegenjauchzen, jmdm., clamoribus excipere alqm. – entgegenkämpfen, reluctari; obluctari. – entgegenkehren, obvertere. – entgegenkommen, obviam venire (absichtlich begegnen, mit dem Zus. contra auch feindlich, s. »entgegengehen« die Synon.). – obvium dari od. se dare. obvium od. obviam esse. obvium od. obviam fieri. obviam se offerre u. bl. se offerre, alle absol. od. alci (zufällig begegnen). – es kommt mir jmd. e., obvium habeo alqm. – das Glück ist meinen Wünschen entgegengekommen, meis optatis fortuna respondit. – Entgegenkommen, das, occursatio (eig., bes. freundliches, glückwünschendes). – obvia od. (dienstwilliges) officiosa alcis voluntas (übtr., Zuvorkommenheit). – durch E., mediis consiliis (durch vermittelnde Maßregeln), z.B. conciliare concordiam. – freundliches E., obvia comitas.
-
19 entgegensprengen
entgegensprengen, equo concitato vehi ad alqm. – entgegenstehen, oppositum esse (eig., entgegengestellt, -gesetzt sein). – contrarium esse alci rei (eig., gegenüber befindlich sein, gegenüber liegen; übtr., das Gegenteil bedeuten, widersprechen). – obstare. obesse. officere. verb. (ganz e.) officere et obstare (uneig., hinderlich sein). – entgegenstellen, obicere (eig.). – opponere (eig. u. uneig., mit Worten etc., dah. auch mit folg. Akk. u. Infin., s. »einwenden« die Synon.). – sich e., s. entgegentreten. – entgegenstemmen, sich, contra niti. obniti. reniti. – obluctari (entgegenkämpfen, z.B. difficultatibus). – entgegensteuern, z.B. dem Hafen, ex alto portum tenere. – Uneig. = Einhalt tun, s. steuern no. 3. entgegenstrahlen, affulgere. – entgegenstreben, obniti. reniti. – repugnare (dawidersein). – entgegenstrecken, s. ausstrecken. – entgegenströmen, v. einer Menge Menschen, obviam effundi (aus den Toren etc.); obviam fieri (übh. begegnen). – entgegenstürmen, adversum tenere (v. Winde). – acri impetu invehi in alqm (gegen jmd. anstürmen). – entgegenstürzen, sich, acri impetu invehi in alqm. – obviam effundi (aus einem Orte entgegenströmen). – entgegentönen, obstrepere; offerri. – entgegentragen, obviam ferre; offerre. – entgegentreiben, obviam agere (z.B. pecora hostibus). – das Schiff wird dem Hafen entgegengetrieben, navis in portum defertur. – entgegentreten, obviam obsistere (sich jmdm. in den Weg entgegenstellen). – offerri. se offerre (sich darstellen, entgegenstellen, z.B. offertur [752] ei mulieris figura: u. off. se alci). – occurrere (entgegeneilen, in den Weg laufen, z.B. occurrit in litore eadem mulieris figura: u. v. Abstr., occurrit illud, es tritt der Einwand entgegen). – obviam prodire, procedere (entgegengehen aus einem Orte). – obsistere. resistere (sich feindlich entgegenstellen, einer Pers. od. Sache, u. zwar obs. offensiv, res. defensiv, z.B. omnibus eius consiliis: u. res. hostibus, fortiter dolori ac fortunae). – se obviam obicere (sich abwehrend entgegenwerfen, z.B. alci infesto venienti). – adversari (als Widersacher sich entgegenstellen, z.B. alci, alcis voluntati). – entgegenwehen, reflare. adversum tenere (beide intr. u. von Winden).
-
20 Gefahr
Gefahr, periculum (Gefahr, gefährliche Lage übh.). – discrimen (der Augenblick der Entscheidung, der entscheidende Punkt in der Gefahr). – dimicatio fortunae (fortunarum), vitae oder capitis (die G., in der unsere zeitlichen Glücksgüter sind, unser Leben schwebt). – sich in eine G. begeben, periculum adire, ingredi: sich in eine augenscheinliche G. begeben, manifesto periculo corpus obicere od. corpus (od. caput) offerre: sich in eine gewisse G. begeben, certum in periculum se committere: sich einer G. unterziehen, eine G. bestehen, periculum adire, obire, subire, suscipere: sich in G. stürzen, sich einer G. aussetzen, in periculum (oder in discrimen) se offerre, se inferre: für jmd. sich einer G. unterziehen, eine G. bestehen, subire pro alqo periculum: eine G. glücklich bestehen, überstehen, periculo perfungi: aus der G. entkommen, e periculo evadere: sich für jmd. in G. (Lebensgefahr) stürzen, inferre se in periculum capitis atquevitae discrimen pro alcis salute. – jmd. in G. bringen, stürzen, alqm in periculum, in discrimen adducere, deducere, vocare: jmd. in die äußerste G. stürzen, alqm oder alqd in praeceps dare (z.B. rem publicam): jmd. in G. zu bringen, zu stürzen suchen, mit G. bedrohen, periculum alci creare, conflare; periculum alci intendere, moliri: in G. kommen, geraten, G. laufen. in periculo esse coepisse; in periculum oder in discrimen venire: in doppelte G. geraten, ancipiti periculo circumveniri: in die größte (äußerste) G. kommen, geraten, ad ultimum periculi pervenire; extremum discrimen adire. – in G. sein, sich befinden, schweben, in periculo (oder in discrimine) esse, versari; periclitari (z.B. vom Leben): in sehr großer, in summo (ingenti) periculo esse; in maximum periculum et extremum paene discrimen adductum esse (von Dingen): in der äußersten, in praecipiti esse; in extremo situm esse (von Dingen): in einer doppelten G. sich befinden, periculo ancipiti premi (von dopp. G. bedrängt werden); ancipiti periculo circumventum esse (von dopp. G. umringt sein). – es droht G., periculum instat oder imminet; es droht jmdm. G., periculum intenditur in alqm oder intentatur alci: es [1008] droht mir keine G., a periculo tutus sum: es droht mir keine G. von etwas, tutus sum ab alqa re. – mit großer G. verknüpft, verbunden sein, periculi plenum esse; periculosum esse. – außer G. sein, extra periculum esse; a periculo tutum esse; in tuto esse: a periculo abesse, vacare; periculo vacuum esse. – auf meine, auf eigene Gefahr, meo periculo (auf mein persönliches Risiko hin); meis viribus. meo Marte (auf eigene Hand): mit eigener G. (tat ich das u. das), meis propriis periculis: mit (unter) großer persönlicher G., magno sui cum periculo. – ohne G., eine periculo; recte (dreist, ohne Trug u. Hinterlist zu besorgen zu haben, z.B. se alci committere): ohne alle G., ohne die mindeste G., sine ullo periculo; rectissime (ganz dreist, ganz keck): ohne G. vor etw., tutus ab alqa re.
См. также в других словарях:
OFFERRE — indicare Iurisconsultis est, l. 1. Cod. Theodos. de Thesaur. et apud Senator. l. 6. Var. c. 8. In Ecclesia antiqua, quid Offerre, apud Latinos; προσφέρερειν, apud Graecos, designaverit, diximus supra, in voce Oblatio: Hodie, in Communione Romana… … Hofmann J. Lexicon universale
offrir — [ ɔfrir ] v. tr. <conjug. : 18> • 1090; lat. pop. °offerire, class. offerre 1 ♦ Donner en cadeau. ⇒ donner. Je lui ai offert des fleurs pour sa fête. « Je vous offre ces vers » (Baudelaire). ⇒ dédier. S offrir des vacances. ⇒ s accorder, se … Encyclopédie Universelle
oblat — oblat, ate [ ɔbla, at ] n. • 1549; lat. oblatus « offert », p. p. de offerre, l oblat se donnant à un couvent avec ses biens 1 ♦ Personne qui s est agrégée à une communauté religieuse en lui faisant donation de ses biens et en promettant d… … Encyclopédie Universelle
oferi — OFERÍ, ofér, vb. IV. tranz. 1. A propune cuiva (în semn de atenţie, de bunăvoinţă etc.) să primească un lucru necerut; a da în dar, a pune la dispoziţie. ♦ Refl A se declara dispus să facă un serviciu, a se pune la dispoziţia cuiva. 2. A propune… … Dicționar Român
offrir — Offrir, Offerre, Repraesentare, Conditionem ferre. S offrir de soymesme à faire quelque chose, Largiri se vltro, Offerre se. S offrir à faire tout plaisir, Offerre beneficium. S offrir à la mort, Dare iugulum. Quand une partie offre de jurer pour … Thresor de la langue françoyse
Sacrifice — • This term is identical with the English offering (Latin offerre) and the German Opfer Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Sacrifice Sacrifice … Catholic encyclopedia
offer — I. verb (offered; offering) Etymology: Middle English offren, in sense 1, from Old English offrian, from Late Latin offerre, from Latin, to present, tender, from ob toward + ferre to carry; in other senses, from Anglo French offrir, from Latin… … New Collegiate Dictionary
Oferta — (Del lat. vulgar offerita.) ► sustantivo femenino 1 COMERCIO Situación ocasional en la que se ofrece un producto en unas condiciones ventajosas o a un precio inferior al habitual: ■ en el supermercado hay unas ofertas muy interesantes. SINÓNIMO… … Enciclopedia Universal
ofrecer — (Del lat. oferre.) ► verbo transitivo/ pronominal 1 Presentar y dar de forma voluntaria una cosa a una persona: ■ le ofreció un puesto en su equipo; se ofreció para acompañarme. SE CONJUGA COMO carecer SINÓNIMO brindar ► verbo transitivo 2 Decir… … Enciclopedia Universal
offertoire — [ ɔfɛrtwar ] n. m. • v. 1350; bas lat. offertorium ♦ Liturg. Partie de la messe, ensemble des rites et des prières qui accompagnent la bénédiction du pain et du vin. ⇒ oblation. ♢ Antienne qui précède l offrande du pain et du vin. Morceau de… … Encyclopédie Universelle
offerieren — feilbieten; bereitstellen; anbieten; bereithalten; zur Verfügung stellen; bieten * * * of|fe|rie|ren 〈V. tr.; hat〉 (jmdm.) etwas offerieren anbieten [<lat. offere „entgegentragen; anbieten“] … Universal-Lexikon