-
1 od|jąć
pf — od|ejmować impf (odejmę, odjęła, odjęli — odejmuję) vt 1. (odłączyć) to take [sth] off a. take off- odjąć ręce od klawiatury to take one’s hands off the keyboard2. (zmniejszyć wartość) to subtract, to take (away)- od otrzymanej liczby należy odjąć pięć take five away a. deduct five from the result- sześć odjąć dwa równa się cztery six minus two equals four3. (amputować) to amputate spec.; to cut [sth] off, to cut off [rękę, nogę] 4. (pozbawić) odjęło mu apetyt he lost his appetite- widok makabrycznych scen odjął mu sen the macabre scenes caused him to lose sleep- odjęło jej mowę she is/was (left) speechless- odjęło jej zmysły she lost consciousness- krzyczał, jakby mu rozum odjęło he was screaming like crazy a. mad5. książk. to deprive [sb] of- odjęli mu cały majątek they deprived him of all his possessionsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > od|jąć
-
2 m|owa
Ⅰ f 1. sgt (zdolność mówienia) speech- dar mowy the power of speech- zaburzenia mowy speech defects- ośrodki mowy w mózgu the speech centre a. area- znać język w mowie i w piśmie to speak and write a language fluently- tracić mowę to lose one’s ability to speak2. sgt (wymowa) diction, speech- czyjaś wyraźna mowa sb’s clear diction- mieć bełkotliwą/sepleniącą mowę to slur one’s words/to speak with a lisp- kaleczyć mowę to mispronounce words3. sgt (język) language- mowa dziecka baby talk- mowa ojczysta a mother tongue- mowa regionalna (regional) dialect- mowa potoczna a. codzienna colloquial speech- części mowy parts of speech4. (przemówienie) speech, address- mowa powitalna an address of welcome- mowa pożegnalna a valediction a. farewell address- mowa tronowa a Queen’s a. King’s speech- mowa obrończa a speech for the defence- wygłosić mowę to deliver a. make a speech5. sgt przen. (zwierząt, kolorów, gestów) language- mowa ciała body language- mowa kwiatów the language of flowersⅡ mowa! inter. pot. you bet! pot.- □ mowa niewiązana Literat. prose- mowa niezależna Jęz. direct speech- mowa pozornie zależna Jęz. free indirect speech- mowa wiązana Literat. verse- mowa zależna Jęz. reported speech- żywa mowa Jęz. spontaneous speech■ drętwa mowa pot. stodgy a. dry speech- mowa-trawa pot., pejor. claptrap- nie ma a. nie może być mowy o wyjściu do kina going to the cinema is out of the question- odjęło a. odebrało mu mowę he is choked up- wzruszenie a. ze wzruszenia odjęło mu mowę he was speechless a. choked with emotion- mowę ci odjęło? has the cat got your tongue?- właśnie była mowa o tobie/tym projekcie we were just talking about you/the project- w sprawie, o której mowa in the case in question- jej mąż, bo o nim właśnie mowa her husband, as he is the person in question- po co a. do kogo ta mowa? pot. you’re wasting your breath- mowa jest srebrem, a milczenie złotem przysł. speech is silver, silence is gold(en) przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > m|owa
-
3 odejmować
impf ⇒ odjąć* * ** * *ipf.1. (= pomniejszać, odliczać) deduct, subtract, diminish; odejmować sobie od ust scrimp and save; odjąć sobie lat subtract l. shave off a few years, lie about one's age.2. mat. deduct, subtract.3. (= oddzielać) separate; disconnect; remove; jak ręką odjął as if by magic.4. (= odbierać, zabierać) take away, deprive ( sb of sth).The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > odejmować
-
4 rozum
m (G rozumu) 1. (władza poznawcza umysłu) mind, intellect- człowiek wielkiego rozumu a man of great intellect- objąć a. ogarnąć coś rozumem to understand sth- górować nad kimś rozumem to be more intelligent than sb2. (u człowieka) (rozsądek) reason, sense; (u zwierzęcia) cleverness- rozum przychodzi z wiekiem a. z latami one gets wiser as one grows older- rozum dyktuje, żeby nie działać zbyt pochopnie reason tells us not to act too hastily- miejże rozum, nie rób tego! have some sense, don’t do that!- □ chłopski rozum pot. common sense, good sense- czysty rozum Filoz. pure reason■ brać coś na rozum to use one’s common sense- być niespełna rozumu to be out of one’s mind, to be off one’s head- co głowa, to rozum so many heads, so many minds- człowiek do śmierci rozumu się uczy man is always learning- głowa wielka a rozumu mało a big head and little sense- mieć swój rozum pot. to know one’s own mind- mieć więcej szczęścia niż rozumu ≈ to have more luck than judg(e)ment- (jak) na mój głupi rozum pot. in my opinion- nauczyć kogoś rozumu to teach sb a lesson- nie grzeszyć rozumem to be rather stupid- odchodzić od rozumu z rozpaczy/strachu to be beside oneself a. to be out of one’s mind with grief/fear- pozjadać wszystkie rozumy pot. to have all the answers- pójść po rozum do głowy to use one’s head- przemówić komuś do rozumu to bring sb to reason- rozum mu odjęło he must be out of his mind- rusz rozumem! put your thinking cap on!- to przechodzi ludzki rozum it’s beyond human understanding- kogo Bóg chce ukarać, temu rozum odbiera przysł. whom the gods would destroy they first make mad- włos długi, rozum krótki pot. long on hair and short on brains- lepszy funt szczęścia niż cetnar rozumu przysł. an ounce of luck is better than a pound of wisdom- od wódki rozum krótki przysł. when drink is in, wit is out* * *na chłopski lub zdrowy rozum,... — common sense suggests that...
* * *mi1. (= umysł) reason, mind, intelect; czysty rozum fil. pure reason; niespełna rozumu nuts, bats, crazy; na mój (głupi) rozum pot. in my (humble) opinion, as I see it; mieć swój rozum have one's wits about one, be in one's right senses; kierować się własnym rozumem use one's judgement l. own head; postradać l. stracić rozum loose one's marbles l. mind, be out of one's mind; pójść po rozum do głowy find a reasonable solution to a problem, think of sth sensible; mieć bystry rozum have quick wits; obdarzony rozumem rational.2. (= rozsądek) judgement, wit(s), sense; chłopski rozum horse sense, common sense; zdrowy rozum common sense, native reason; na chłopski l. zdrowy rozum common sense suggests that...; mieć więcej szczęścia niż rozumu succeed by a fluke; nauczyć kogoś rozumu teach sb a lesson; przemówić komuś do rozumu make sb see sense l. reason, make sb listen to reason, bring sb to reason; powinieneś mieć więcej rozumu w głowie you should know better; wydaje mu się, że pozjadał wszystkie rozumy he's such a smart alec l. aleck; weź to na rozum think it over, give it a reasonable thought.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rozum
-
5 no|ga
f 1. (kończyna) leg- przednie/tylne nogi front legs a. forelegs/hind legs- złamać nogę to break one’s leg- skręcić nogę w kostce to sprain one’s ankle- założyć nogę na nogę to cross one’s legs- siedzieć ze skrzyżowanymi nogami to sit cross-legged- chwiać się na nogach to stagger- ledwo a. z trudem trzymać się na nogach to be about to collapse- trzymać a. utrzymywać się na nogach to keep one’s balance- nie zdołał a. nie umiał utrzymać się na nogach he lost his balance- nogi ugięły się pode mną/pod nią I/she went weak at the knees- iksowate nogi a. nogi w iks knock knees- mieć iksowate nogi to be knock-kneed2. (stopa) foot- palce u nóg toes- deptać komuś po nogach w tańcu to tread a. step on sb’s toes while dancing- powłóczyć nogami to drag one’s feet3. (część stołu, krzesła, przyrządu) leg- stolik/taboret na trzech nogach a three-legged table/stool- stół na jednej a. o jednej nodze a pedestal table4. pot., pejor. (niezaradna osoba) also-ran; basket case pot., obraźl.; (tępak) turkey pot., duffer pot.- zawsze byłem noga z matmy I’ve always been a duffer at maths- postąpił jak noga he blew it pot.- □ noga wykroczna Sport back leg- noga wypadowa Sport leading foot■ do góry nogami topsy-turvy, upside down- świat przewrócony do góry nogami a topsy-turvy world- przewrócić wszystko do góry nogami to turn everything upside down- noga! a. do nogi! (do psa) heel!- chodzić przy nodze a. za nogą [pies] to walk a. follow at a. to heel- do nogi a. co do nogi to the last person- wystrzelali wszystkich co do nogi they wiped out all of them- na drugą nogę! pot. let’s drink another one- na jednej nodze on a. at the double- w nogach łóżka a. posłania at the foot of the bed- w nogę [iść, maszerować] in step- w nogi! run for it!- dali nogę z ostatniej lekcji they bunked off GB pot. a. played hook(e)y from US pot. the last period- trzecia noga pot., żart. a walking stick- wziąć nogi za pas to take to one’s heels- bronić się przed czymś rękami i nogami to resist a. oppose sth- być cały dzień a. nieustannie na nogach to be on the go every minute of the day a. without a break- być jedną nogą w grobie a. na tamtym świecie to be at death’s door, to be on one’s last legs; to have one foot in the grave pot., żart.- robić coś na ostatnich nogach to do sth with one’s last strength- iść a. wlec się noga za nogą to drag one’s feet- iść w nogi [alkohol] to make walking difficult- ledwo powłóczyć nogami a. wlec nogi za sobą to be on one’s last legs- (ze zmęczenia) ledwo a. z trudem trzymał się na nogach (being so tired) he could barely stand- mieć dobre nogi to be a good walker- nakryć się nogami pot. to fall (down) on one’s back- nie móc ruszyć ręką, ani nogą to be too tired to stir- padać a. rzucać się komuś do nóg (na znak czci, wdzięczności) to fall a. drop a. sink to one’s knees before sb; (na znak pokory, oddania) to bend a. bow the a. one’s knee to sb- podciąć komuś nogi [silne wrażenia, emocje] to make sb weak at the knees; (spowodować upadek) to trip sb (up)- postawić kogoś na nogi (finansowo) to provide sb with a firm financial footing; (zdrowotnie) to make sb feel good again- schodzić a. uchodzić nogi do kolan to be exhausted by walking- stanąć mocno na nogach (zdrowotnie) to be back on one’s feet; (finansowo) to establish oneself on a firm financial footing- stanąć na własnych nogach to stand on one’s own (two) feet- ściąć a. zwalić a. zbić kogoś z nóg (pozytywnie) to sweep sb off their feet; (negatywnie) to knock sb off their feet- tracić grunt pod nogami (w konfliktowej sytuacji) to lose ground- traktować kogoś per noga a. per nogam to treat sb in a scornful way- wstać lewą nogą pot., żart. to get out of bed on the wrong side- wyciągać nogi pot. (iść szybciej) to walk with long strides- zmienić nogę to fall into step- zmylić nogę to break step- jesteśmy już/jeszcze jedną nogą na wakacjach our thoughts are already/still on holidays- jesteś tu z nami tylko jedną nogą you’re here with us merely physically but your thoughts are elsewhere- moja/jego noga więcej tu nie postanie I/he will never set foot in this place again- noga się mu/mi powinęła his/my luck has run out- nogi mu/jej odjęło przest. his/her legs are paralysed- nogi odmawiają mi posłuszeństwa my legs fail me- nogi same ją/jego niosą she/he walks effortlessly- nogi wrosły jej w ziemię she was petrified- ziemia a. grunt usuwa mi/nam się spod nóg I am/we are finding myself/ourselves in a precarious situation- żywa noga stąd nie ujdzie no one will get out of here alive- kto nie ma w głowie, ten ma w nogach pot. forgetful people waste more time- ręka rękę myje, noga nogę wspiera przysł. you scratch my back and I’ll scratch yours przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > no|ga
См. также в других словарях:
odjęło [odebrało] — {{stl 8}}{coś} {{/stl 8}}odjęło [odebrało] {{/stl 13}}{{stl 8}}{komuś} {{/stl 8}}{{stl 22}}mowę {{/stl 22}}{{stl 7}} coś sprawiło, że ktoś zaniemówił, wprawiło go w osłupienie, otumanienie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Odjęło komuś mowę ze zdziwienia, ze … Langenscheidt Polski wyjaśnień
odjąć — 1. Komuś odjęło rozum, zmysły, mowę itp. «ktoś przestał rozumnie myśleć, stracił przytomność, zaniemówił itp., zwykle pod wpływem silnych emocji»: (...) nawet się nie bronił. – Nie padł żaden strzał. (...) był tak zaskoczony, że odjęło mu mowę ( … Słownik frazeologiczny
odejmować — 1. Komuś odjęło rozum, zmysły, mowę itp. «ktoś przestał rozumnie myśleć, stracił przytomność, zaniemówił itp., zwykle pod wpływem silnych emocji»: (...) nawet się nie bronił. – Nie padł żaden strzał. (...) był tak zaskoczony, że odjęło mu mowę ( … Słownik frazeologiczny
mowa — 1. (Coś) odjęło komuś mowę, (coś) odebrało komuś mowę, głos; ktoś stracił mowę, głos a) «ktoś utracił zdolność mówienia wskutek choroby, urazu itp.»: Zakochany śpiewał pod jej oknem, a że Jadzia mieszkała na dziesiątym piętrze, po dwóch występach … Słownik frazeologiczny
rozum — 1. Brać coś na rozum «zastanawiać się nad czymś, rozważać coś»: Może dlatego właśnie, że instynkt jest tak zawodny, lubimy brać wszystko na rozum. Cosm 7/1999. 2. Iść, pójść, sięgnąć, pot. skoczyć po rozum do głowy «zastanowiwszy się znaleźć na… … Słownik frazeologiczny
odjąć — dk Xc, odejmę, odejmiesz, odejmij, odjąćjął, odjąćjęła, odjąćjęli, odjąćjęty, odjąćjąwszy odejmować ndk IV, odjąćmuję, odjąćmujesz, odjąćmuj, odjąćował, odjąćowany 1. «wziąć część czegoś, ująć, zmniejszyć; potrącić, odliczyć» Odjąć część pola na… … Słownik języka polskiego
mowa — ż IV, CMs. mowawie 1. blm «zasób wyrazów, wyrażeń i zwrotów łączonych w wypowiedzi według reguł gramatycznych, używany w celu porozumiewania się przez członków jednego narodu, społeczeństwa, przez ludzi pewnego środowiska, regionu,… … Słownik języka polskiego
noga — ż III, CMs. nodze; lm D. nóg 1. «kończyna dolna ludzi, kończyna zwierząt» Prawa, lewa noga. Przednie, tylne nogi (zwierzęcia). Nogi ptaków. Nogi owadów. Długie, krótkie, cienkie, chude, grube nogi. Krzywe, koślawe, kabłąkowate, pałąkowate nogi.… … Słownik języka polskiego
rozum — m IV, D. u, Ms. rozummie; lm M. y, D. ów 1. «władza poznawcza umysłu ludzkiego, zdolność myślenia, poznawania, wykrywania związków zależności między postrzeganymi rzeczami, zjawiskami i formułowania sądów, orzekania o tych zjawiskach i… … Słownik języka polskiego
mowa — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ia, CMc. mowawie; lm D. mów {{/stl 8}}{{stl 7}} dłuższa wypowiedź ustna, zwykle opracowana literacko, dotycząca konkretnej sprawy, wygłaszana wobec jakiegoś audytorium; także zapis takiej wypowiedzi : {{/stl 7}}{{stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
odebrać — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}odbierać{{/stl 7}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 8}}{coś} {{/stl 8}}{{stl 7}}odjęło [odebrało] {{/stl 7}}{{stl 8}}{komuś} {{/stl 8}}{{stl 7}}mowę {{/stl 7}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
