-
1 oblittero
oblittero, āvī, ātum, āre (oblino), überstreichen, auslöschen, übtr. = aus dem Gedächtnisse löschen, in Vergessenheit bringen, vergessen machen, gew. Passiv oblitterari = aus dem Gedächtnisse schwinden, in Vergessenheit geraten, vergessen werden, publici mei beneficii memoriā privatam offensionem oblitterarunt, Cic.: adversam prosperā pugnā oblitteravit (consul), Liv.: non tamen oblitterare famam rei male gestae potuit, Liv.: suo beneficio paternas simultates oblitterans, Liv.: rem silentio oblitteravit, Suet.: nec (mandata) ulla oblitteret aetas, Catull. – adversae pugnae in Hispania nullius in animo quam meo minus oblitterari possunt, Liv.: res prope iam oblitterata, Liv.: oblitterata aerarii nomina (Forderungen des Ärars), Tac.: inimicitiae Pelopidum exstinctae iam atque oblitteratae, Acc. fr.: nondum oblitteratā memoriā superioris belli, Liv.: ita praeteritis silentio oblitteratis, Liv.
-
2 oblittero
oblittero, āvī, ātum, āre (oblino), überstreichen, auslöschen, übtr. = aus dem Gedächtnisse löschen, in Vergessenheit bringen, vergessen machen, gew. Passiv oblitterari = aus dem Gedächtnisse schwinden, in Vergessenheit geraten, vergessen werden, publici mei beneficii memoriā privatam offensionem oblitterarunt, Cic.: adversam prosperā pugnā oblitteravit (consul), Liv.: non tamen oblitterare famam rei male gestae potuit, Liv.: suo beneficio paternas simultates oblitterans, Liv.: rem silentio oblitteravit, Suet.: nec (mandata) ulla oblitteret aetas, Catull. – adversae pugnae in Hispania nullius in animo quam meo minus oblitterari possunt, Liv.: res prope iam oblitterata, Liv.: oblitterata aerarii nomina (Forderungen des Ärars), Tac.: inimicitiae Pelopidum exstinctae iam atque oblitteratae, Acc. fr.: nondum oblitteratā memoriā superioris belli, Liv.: ita praeteritis silentio oblitteratis, Liv.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > oblittero
-
3 oblittero
I.Lit. (post-Aug. and very rare;II.syn. deleo): oblitterata aerarii monumenta,
Tac. A. 13, 23 fin. —Trop., to blot out of remembrance, consign to oblivion, cause to be forgotten (esp. freq. in post-Aug. prose; principally in Tac.): inimicitias Pelopidarum exstinctā tam oblitteratas memoriā renovare, Att. ap. Non. 146, 30 (oblitterare est obscurefacere et in oblivionem ducere, Non. 146, 28); Cic. Vatin. 6, 15:famam rei,
Liv. 39, 20:rem,
id. 3, 71:memoriam,
id. 21, 29:mandata,
Cat. 64, 232:rem silentio,
Suet. Tib. 22:ne ritus sacrorum oblitterarentur,
Tac. A. 11, 15:conjugia,
id. ib. 3, 34:oblitterari in animo,
to become forgotten, Liv. 26, 41. -
4 oblittero
āvī, ātum, āre [ ob + littera ]1) изглаживать, стирать (из памяти), предавать забвению ( aliquid silentio Su); забывать ( res jam oblitterata L)2) заглаживать ( adversam — sc. pugnam — prosperā pugnā L) -
5 oblittero
oblitterare, oblitteravi, oblitteratus Vcause to be forgotten/fall into disuse/to disappear; assign to oblivion -
6 oblittero
to cancel, blot out. -
7 oblitterō (oblīt-)
oblitterō (oblīt-) āvī, ātus, āre [see LI-], to blot out, erase: litterae oblitteratae, Ta.—Fig., to blot out of remembrance, cause to be forgotten: benefici memoriā offensionem: adversam prosperā pugnā, L.: res vetustate oblitterata, L.: oblitterata aerarii nomina, forgotten claims, Ta. -
8 oblitero
oblittĕro (oblītĕro), āre, āvi, ātum [ob + littera] - tr. - [st2]1 [-] oblitérer, passer la plume sur les lettres, effacer les lettres, biffer, détruire, raturer, rayer, abolir. [st2]2 [-] effacer le souvenir, faire oublier. - adversam prosperā magnā oblitteravit, Liv.: il fit oublier sa défaite par sa victoire. - res obliterata, Liv.: chose tombée dans l'oubli.* * *oblittĕro (oblītĕro), āre, āvi, ātum [ob + littera] - tr. - [st2]1 [-] oblitérer, passer la plume sur les lettres, effacer les lettres, biffer, détruire, raturer, rayer, abolir. [st2]2 [-] effacer le souvenir, faire oublier. - adversam prosperā magnā oblitteravit, Liv.: il fit oublier sa défaite par sa victoire. - res obliterata, Liv.: chose tombée dans l'oubli.* * *Oblitero, obliteras, penul. cor. obliterare. Cic. Effacer, Mettre en oubli, Abolir. -
9 oblitero
I.Lit. (post-Aug. and very rare;II.syn. deleo): oblitterata aerarii monumenta,
Tac. A. 13, 23 fin. —Trop., to blot out of remembrance, consign to oblivion, cause to be forgotten (esp. freq. in post-Aug. prose; principally in Tac.): inimicitias Pelopidarum exstinctā tam oblitteratas memoriā renovare, Att. ap. Non. 146, 30 (oblitterare est obscurefacere et in oblivionem ducere, Non. 146, 28); Cic. Vatin. 6, 15:famam rei,
Liv. 39, 20:rem,
id. 3, 71:memoriam,
id. 21, 29:mandata,
Cat. 64, 232:rem silentio,
Suet. Tib. 22:ne ritus sacrorum oblitterarentur,
Tac. A. 11, 15:conjugia,
id. ib. 3, 34:oblitterari in animo,
to become forgotten, Liv. 26, 41. -
10 oblitteratio
oblitterātio, ōnis f. [ oblittero ]стирание, изглаживание, перен. забывание, забвение (alicujus rei PM, Amm) -
11 oblitteratio
oblitterātio, ōnis, f. (oblittero), das Löschen aus dem Gedächtnisse = das Vergessen, Plin. u.a.
-
12 oblitterator
oblitterātor, ōris, m. (oblittero), der Vergessenmacher, Tert. adv. Marc. 4, 26 extr. Paul. Nol. epist. 16, 7.
-
13 oblitteratio
oblitterātio, ōnis, f. (oblittero), das Löschen aus dem Gedächtnisse = das Vergessen, Plin. u.a.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > oblitteratio
-
14 oblitterator
oblitterātor, ōris, m. (oblittero), der Vergessenmacher, Tert. adv. Marc. 4, 26 extr. Paul. Nol. epist. 16, 7.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > oblitterator
-
15 oblino
ob-lĭno, lēvi, rarely lĭni (Varr. ap. Prisc. p. 898 P.), lĭtum, 3 (form acc. to the 4th conj. oblinio, q. v.), v. a., to daub or smear over, to bedaub, besmear (syn.: inficio, induco).I.Lit.A.In gen.:B.cerussā malas oblinere,
Plaut. Most. 1, 3, 101:se visco,
Varr. R. R. 3, 7:obliti unguentis,
Cic. Cat. 2, 5, 10:oblitus caeno,
id. Att. 1, 21:oblitus faciem suo cruore,
having besmeared his face with his own blood, Tac. A. 2, 17:caede,
Ov. M. 4, 97:sanguine,
id. ib. 11, 367.—In partic.1.To smear over, blot out, rub out any thing written (post-class.; cf.:2.deleo, interpolo, oblittero): vestrum obleverunt et vestri superscripserunt,
Gell. 20, 6, 4.— Trop.:veritatem oblinire,
to blot out, Ambros. de Spic. Savet. 3, 10, 60.—To bemire, befoul, defile (syn.: polluo, inquino, maculo): quid tu istuc curas, ubi ego oblinar atque voluter? Lucil. ap. Non. 420, 22:3.catulos,
Varr. R. R. 2, 9, 13:aliquem caeno,
Dig. 47, 11, 1, § 1; cf. also II. A.—To stop up by smearing, to plaster over (syn. obturo):C.dolia oblinito,
Cato, R. R. 36:amphoram,
id. ib. 127:oblinitur minimae si qua est suspicio rimae,
is stopped up, Mart. 11, 45, 5:gypso oblitus cadus,
Plin. 20, 9, 39, § 98.—Transf., to cover over, fill with any thing (of things;II.very rare): villa oblita tabulis pictis,
Varr. R. R. 3, 2, 5.—Trop.A.To befoui, defile (class.): se externis moribus. Cic. Brut. 13, 51:B.oblitus parricidio,
id. Phil. 11, 12, 27:sunt omnia dedecore oblita,
id. Verr. 2, 3, 4, § 8:geram morem vobis et me oblinam sciens,
id. Rep. 3, 5, 8:aliquem versibus atris,
to defame, Hor. Ep. 1, 19, 30.—To cover over, to fill with any thing; to fill to excess, to overload: facetiae oblitae Latio. Roman wit which had received a Latin tincture (through the right of citizenship granted to the Latins), Cic. Fam. 9, 15, 2:C.divitiis oblitus actor,
covered, decked, Hor. Ep. 2, 1, 204:oblita oratio,
overloaded, Auct. Her. 4, 11, 16:Sallustii scripta nimiā priscorum verborum affectatione oblita,
Suet. Gram. 10.—To cover over, blind, deceive:sicine mihi esse os oblitum,
Plaut. Curc. 4, 4, 33. -
16 obliteratio
ob-littĕrātĭo ( oblīt-), ōnis, f. [oblittero], a blotting out, erasing, effacing, obliteration; and, in partic., a blotting out from the memory, a forgetting, forgetfulness (postAug.):aeris oblitteratio,
Plin. 34, 7, 18, § 47:vetustatis,
Arn. 6, 194:praeteritorum,
Amm. 30, 6, 1. -
17 oblitteratio
ob-littĕrātĭo ( oblīt-), ōnis, f. [oblittero], a blotting out, erasing, effacing, obliteration; and, in partic., a blotting out from the memory, a forgetting, forgetfulness (postAug.):aeris oblitteratio,
Plin. 34, 7, 18, § 47:vetustatis,
Arn. 6, 194:praeteritorum,
Amm. 30, 6, 1. -
18 tollo
tollo, sustŭli, sublātum, 3, v. a. ( perf. tollit, Pers. 4, 2:I. A.tollisse,
Dig. 46, 4, 13) [root Sanscr. tul-, tulajāmi, lift up, weigh; Gr. tal-, tel, in tlênai, talanton; cf.: tuli, tlātus (latus), tolerare], to lift or take up, to raise, always with the predom. idea of motion upwards or of removal from a former situation.Lit.1.In gen.: unus erit quem tu tolles in caerula caeli templa, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 6 Müll. (Ann. v. 66 Vahl.): pileum ad caelum tollit, Plaut. Fragm. ap. Non. 220, 15:2.fulgor ibi ad caelum se tollit,
Lucr. 2, 325;for which also: aliquem tollere in caelum,
Cic. Phil. 11, 10, 24:quem (Herculem) in caelum ista ipsa sustulit fortitudo,
id. Tusc. 4, 22, 50; id. Rep. 1, 16, 25:tollam ego ted in collum,
Plaut. Bacch. 3, 6, 42:Phaëthon optavit, ut in currum patris tolleretur: sublatus est,
Cic. Off. 3, 25, 94; cf. id. N. D. 3, 31, 76:aliquem in equum,
id. Deiot. 10, 28:quos in crucem sustulit,
id. Verr. 2, 1, 3, § 7:aliquem in crucem,
id. ib. 2, 1, 5, §13: aquila in sublime sustulit testudinem,
Phaedr. 2, 6, 4:in arduos Tollor Sabinos,
Hor. C. 3, 4, 22 et saep.:ut me hic jacentem aliquis tollat,
Plaut. Ps. 5, 1, 2; so,jacentes,
id. Most. 1, 4, 17: mulum suum tollebat Fufius, lifted up, raised up, Varr. ap. Plin. 7, 20, 19, § 83:nequeo caput tollere,
Plaut. Truc. 2, 6, 45:sustulimus manus et ego et Balbus,
Cic. Fam. 7, 5, 2:manus,
id. Verr. 2, 4, 3, § 5:gradum,
Plaut. Bacch. 3, 6, 6: scorpius caudā sublatā, Lucil. ap. Non. 385, 31:lubrica convolvit sublato pectore terga (coluber),
Verg. A. 2, 474:terrā,
Ov. M. 15, 192:de terrā,
Cic. Caecin. 21, 60:se tollere a terrā,
id. Tusc. 5, 13, 37:ignis e speculā sublatus,
id. Verr. 2, 5, 35, § 93.—In partic.a.Tollere liberos, to take up, i. e. to accept, acknowledge; and so, to raise up, bring up, educate as one's own (from the custom of laying new-born children on the ground at the father's feet; cf.(β).suscipio): quod erit natum, tollito,
Plaut. Am. 1, 3, 3:puerum,
id. Men. prol. 33; Enn. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. v. 67 Vahl.):natum filium,
Quint. 4, 2, 42:nothum,
id. 3, 6, 97:puellam,
Ter. Heaut. 4, 1, 15; cf. id. And. 1, 3, 14.—Also of the mother:si quod peperissem, id educarem ac tollerem,
Plaut. Truc. 2, 4, 45.—Transf., in gen., to get, beget a child:b.qui ex Fadiā sustulerit liberos,
Cic. Phil. 13, 10, 23:decessit morbo aquae intercutis, sublato filio Nerone ex Agrippinā,
Suet. Ner. 5 fin. —Nautical t. t.: tollere ancoras, to lift the anchor, weigh anchor; esp. in part. pass.:(β).sublatis ancoris,
Caes. B. G. 4, 23; id. B. C. 1, 31; Liv. 22, 19, 6. —Transf. out of the nautical sphere, to break up, proceed:c.si vultis ancoras tollere,
Varr. R. R. 3, 17, 1.—To build, raise, erect:d.tollam altius tectum,
Cic. Har. Resp. 15, 33:si juxta habeas aedificia, eaque jure tuo altius tollas,
Dig. 39, 2, 26.—To take on board, carry, of vessels or vehicles:B.navem, metretas quae trecentas tolleret, parasse,
Plaut. Merc. 1, 1, 75:naves, quae equites sustulerant,
Caes. B. G. 4, 28:altera navis ducentos ex legione tironum sustulerat,
id. B. C. 3, 28;Auct. B. Afr. 54: tollite me, Teucri,
Verg. A. 3, 601:ut se sublatum in lembum ad Cotym deveheret,
Liv. 45, 6, 2:Maecenas me tollere raedā vellet,
Hor. S. 2, 6, 42:Talem te Bacchus... sustulit in currus,
Ov. A. A. 3, 157. —Trop.1.To raise, lift, lift up, elevate, set up, etc.: tollitur in caelum clamor exortus utrimque, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 422 Vahl.):2.clamorem in caelum,
Verg. A. 11, 745:clamores ad sidera,
id. ib. 2, 222; cf.:clamor magnus se tollit ad auras,
rises, id. ib. 11, 455:clamor a vigilibus tollitur,
Cic. Verr. 2, 4, 43, § 94:clamorem,
Flor. 3, 8, 6:cachinnum,
Cic. Fat. 5, 10:risum,
Hor. A. P. 381: litterulae meae tui desiderio oblanguerunt: hac tamen epistulā oculos paulum sustulerunt, have opened [p. 1877] their eyes again, have reanimated them, Cic. Fam. 16, 10, 2.—Esp. with animos: ne in secunda tollere animos et in mala demittere, to elevate, Lucil. ap. Non. 286, 6:animos,
Plaut. Truc. 2, 8, 10; Ter. Hec. 3, 5, 57:animos alicui,
to raise, excite, animate, Liv. 3, 67, 6:nec dubium est quin omnis Hispania sublatura animos fuerit,
id. 35, 1, 3;opp. abicere animos,
Sen. Ben. 3, 28, 7:aliquid dicendo augere et tollere altius (opp. extenuare et abicere),
Cic. de Or. 3, 26, 104:ad caelum te tollimus verissimis ac justissimis laudibus,
id. Fam. 15, 9, 1:monumentum illud, quod tu tollere laudibus solebas,
id. Att. 4, 16, 8 (14):nostras laudes in astra,
id. ib. 2, 25, 1:Daphnim tuum ad astra,
Verg. E. 5, 51:tergeminis tollere honoribus,
Hor. C. 1, 1, 8:vos Tempe tollite laudibus,
id. ib. 1, 21, 9 (cf. also Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1; v. infra, II. A. 2.):supra modum se tollens oratio,
Quint. 4, 2, 61; cf.:se eadem geometria tollit ad rationem usque mundi,
id. 1, 10, 46; 1, 2, 26:amicum Tollere (i. q. consolari),
to cheer up, console, Hor. S. 2, 8, 61.—To take on one, assume, bear, endure:II.providere non solum quid oneris in praesentia tollant,
Cic. Verr. 2, 3, 1, § 1:at Apollodorus poenas sustulit,
id. N. D. 3, 33, 82. —To take up a thing from its place, to take away, remove, to bear or carry away, make way with, take away with one (syn.: aufero, adimo).A.Lit.1.In gen.:2.frumentum de areā,
Cic. Verr. 2, 3, 14, § 36:solem e mundo tollere videntur, qui amicitiam e vitā tollunt,
id. Lael. 13, 47:ut aliquis nos deus ex hac hominum frequentiā tolleret,
id. ib. 23, 87:simulacra ex delubris,
id. Div. in Caecil. 1, 3; so,pecunias e fano,
Caes. B. C. 3, 105:sphaeram ex urbe (Syracusis),
Cic. Rep. 1, 14, 21:praedam,
Caes. B. G. 7, 14:posita,
id. ib. 6, 17:patinam,
Hor. S. 1, 3, 80; cf.:his sublatis,
id. ib. 2, 8, 10:mensam tolli jubet,
Cic. Pis. 27, 67:me per hostes Denso paventem sustulit aëre,
Hor. C. 2, 7, 14:jubet sublata reponi Pocula,
Verg. A. 8, 175:cuncta,
id. ib. 8, 439:tecum me tolle per undas,
id. ib. 6, 370:me quoque tolle simul,
Ov. M. 11, 441:tollite me, Libyes, comitem poenaeque necisque,
Sil. 6, 500.—In partic.a.Pregn., to take off, carry off, make away with, to kill, destroy, ruin, etc.:b.aliquem de medio,
Cic. Rosc. Am. 7, 20:aliquem e medio,
Liv. 24, 6, 1:aliquem ferro, veneno,
Cic. N. D. 3, 33, 81:Titanas fulmine (Juppiter),
Hor. C. 3, 4, 44: quem febris una potuit tollere, Lucil. ap. Non. 406, 25:me truncus illapsus cerebro Sustulerat, nisi, etc.,
Hor. C. 2, 17, 28:tollet anum vitiato melle cicuta,
id. S. 2, 1, 56:sorbitio tollit quem dira cicutae,
Pers. 4, 2:majores nostri Carthaginem et Numantiam funditus sustulerunt,
laid waste, Cic. Off. 1, 11, 35:ademptus Hector Tradidit fessis leviora tolli Pergama Graiis,
Hor. C. 2, 4, 11.—In a play with I. B. supra: te dixisse, laudandum adulescentem (Caesarem), ornandum, tollendum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1; cf.:se non esse commissurum, ut tolli posset,
id. ib. 11, 20, 1.—Milit. t. t.: tollere signa, to break up for marching, to decamp, Caes. B. C. 2, 20; Auct. B. Alex. 57, 1.—B.Trop., to do away with, remove; to abolish, annul, abrogate, cancel (very freq., esp. in Cic.;1.syn.: oblittero, aboleo): rei memoriam tollere ac delere,
Cic. Quint. 21, 70; cf.metum,
id. Rosc. Am. 2, 6:sublatā benevolentiā amicitiae nomen tollitur,
id. Lael. 5, 19; cf.:maximum ornamentum amicitiae tollit, qui ex eā tollit verecundiam,
id. ib. 22, 82:dubitationem,
id. Rep. 1, 7, 12:errorem,
id. ib. 1, 24, 38:librariorum menda,
id. Att. 13, 23, 2:ut id nomen ex omnibus libris tollatur,
id. ib. 13, 44, 3:legem,
id. Leg. 2, 12, 31:veteres leges novis legibus,
id. de Or. 1, 58, 247:dictaturam funditus ex re publicā,
id. Phil. 1, 1, 3:sublato Areopago,
id. Rep. 1, 27, 43:deos,
to deny the existence of, id. N. D. 1, 30, 85; id. Ac. 2, 11, 33:diem,
to consume in speechmaking, id. Leg. 3, 18, 40; id. Dom. 17, 45:morbus facile tollitur,
is removed, Cels. 2, 14; 4, 18; so,dolores et tumores,
Plin. 26, 12, 75, § 122:foeditates cicatricum maculasque,
id. 33, 6, 35, § 110:muliebrem luctum,
Hor. Epod. 16, 39:querelas,
id. Ep. 1, 12, 3.—Hence, , a, um, P. a. (acc. to I. B.), elated, proud, haughty (rare):quo proelio sublati Helvetii,
Caes. B. G. 1, 15:hac victoriā,
id. ib. 5, 38: quibus omnibus rebus, id. B. C. 2, 37:rebus secundis,
Verg. A. 10, 502:gloriā,
Tac. A. 13, 11 et saep.:fidens magis et sublatior ardet,
Ov. Hal. 54. — Adv.: , highly, loftily. *Lit.:2.Nilus diebus centum sublatius fluens, minuitur postea,
higher, Amm. 22, 15, 12. —Trop.:sublate ampleque dicere (opp. attenuate presseque),
loftily, with elevation, Cic. Brut. 55, 201:sublatius dicere,
more proudly, id. Dom. 36, 95:sublatius insolescentes,
Amm. 15, 12, 1.
См. также в других словарях:
obliteration — Blotting out, especially by filling of a natural space or lumen by fibrosis or inflammation. In radiology, disappearance of the contour of an organ when the adjacent tissue has the same x ray absorption. See silhouette sign of … Medical dictionary