Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

obligatus

  • 1 obligatus

    obligatus obligatus, a, um обязанный

    Латинско-русский словарь > obligatus

  • 2 obligatus

    obligātus, a, um, PAdi. (v. obligo), verbindlich, verpflichtet, obligatus ei nihil eram, Cic. – Compar., quanto quis melior et probior, tanto mihi obligatior abit, Plin. ep. 8, 2, 8.

    lateinisch-deutsches > obligatus

  • 3 obligatus

    obligātus, a, um, PAdi. (v. obligo), verbindlich, verpflichtet, obligatus ei nihil eram, Cic. – Compar., quanto quis melior et probior, tanto mihi obligatior abit, Plin. ep. 8, 2, 8.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > obligatus

  • 4 obligatus

    oblĭgātus, a, um, Part. and P. a., from obligo.

    Lewis & Short latin dictionary > obligatus

  • 5 obligatus

    1. obligātus, a, um
    part. pf. к obligo
    2. adj.
    обязанный, признательный PJ

    Латинско-русский словарь > obligatus

  • 6 obligatus

    bound, under an obligation.

    Latin-English dictionary of medieval > obligatus

  • 7 obligo

    oblĭgo, āre, āvi, ātum - tr. - [st1]1 [-] lier, attacher avec un lien, lier avec une bande, bander, ligaturer.    - vulnus obligare, Cic. bander une blessure.    - medicum requirens, a quo obligetur, Cic.: demandant un médecin pour bander sa blessure.    - obligatus corio, Auct. Her. 1: attaché dans un sac de cuir.    - oculos obligare, Sen.: bander les yeux.    - venas obligare, Tac.: ligaturer des veines.    - crus fractum obligare, Plaut.: réduire une fracture. [st1]2 [-] lier, rendre consistant (un liquide).    - amylo obligare, Apic.: lier avec de l'amidon. [st1]3 [-] lier fortement (par un service), obliger, engager.    - obligare aliquem sibi aliqua re: s’attacher qqn par qqch.    - obligare aliquem sibi beneficio: s'attacher qqn par un bienfait.    - obligabis me, obligabis Calvisium nostrum, Plin. Ep. 4, 4: vous m'obligerez, vous obligerez notre ami commun Calvisius. [st1]4 [-] réduire à l'impuissance, arrêter, entraver, gêner.    - eos intellegere videbam me hoc judicio obligatum futurum, Cic.: je voyais bien qu'ils se rendaient compte que je serais gêné par ce jugement. [st1]5 [-] enchaîner (par un service), engager (moralement), lier fortement par un serment, un contrat.    - obligor ut, Ov. Tr. 1, 2, 83: je suis contraint de.    - se nexu obligare: se lier par un contrat de vente.    - ergo obligatam redde Iovi dapem, Hor.: offre donc à Jupiter le sacrifice qui lui est dû.    - Prometheus obligatus aliti, Hor.: Prométhée en proie au vautour. [st1]6 [-] engager, donner sa garantie, hypothéquer, donner en gage.    - praedia obligata, Cic. Agr. 3: domaines hypothéqués.    - omnia praedia fratri obligare, Suet.: hypothéquer toutes ses propriétés à son frère.    - unum vadem tribus milibus aeris obligare, Liv. 3: obliger chaque répondant à verser trois mille as.    - obligare fidem suam, Cic. Phil. 5: donner sa parole. [st1]7 [-] impliquer, rendre responsable, rendre coupable, rendre complice.    - se obligare scelere: se rendre coupable d’un crime.    - se obligare furti: se rendre coupable d'un vol.    - obligari fraude impia, Cic.: commettre une impiété.
    * * *
    oblĭgo, āre, āvi, ātum - tr. - [st1]1 [-] lier, attacher avec un lien, lier avec une bande, bander, ligaturer.    - vulnus obligare, Cic. bander une blessure.    - medicum requirens, a quo obligetur, Cic.: demandant un médecin pour bander sa blessure.    - obligatus corio, Auct. Her. 1: attaché dans un sac de cuir.    - oculos obligare, Sen.: bander les yeux.    - venas obligare, Tac.: ligaturer des veines.    - crus fractum obligare, Plaut.: réduire une fracture. [st1]2 [-] lier, rendre consistant (un liquide).    - amylo obligare, Apic.: lier avec de l'amidon. [st1]3 [-] lier fortement (par un service), obliger, engager.    - obligare aliquem sibi aliqua re: s’attacher qqn par qqch.    - obligare aliquem sibi beneficio: s'attacher qqn par un bienfait.    - obligabis me, obligabis Calvisium nostrum, Plin. Ep. 4, 4: vous m'obligerez, vous obligerez notre ami commun Calvisius. [st1]4 [-] réduire à l'impuissance, arrêter, entraver, gêner.    - eos intellegere videbam me hoc judicio obligatum futurum, Cic.: je voyais bien qu'ils se rendaient compte que je serais gêné par ce jugement. [st1]5 [-] enchaîner (par un service), engager (moralement), lier fortement par un serment, un contrat.    - obligor ut, Ov. Tr. 1, 2, 83: je suis contraint de.    - se nexu obligare: se lier par un contrat de vente.    - ergo obligatam redde Iovi dapem, Hor.: offre donc à Jupiter le sacrifice qui lui est dû.    - Prometheus obligatus aliti, Hor.: Prométhée en proie au vautour. [st1]6 [-] engager, donner sa garantie, hypothéquer, donner en gage.    - praedia obligata, Cic. Agr. 3: domaines hypothéqués.    - omnia praedia fratri obligare, Suet.: hypothéquer toutes ses propriétés à son frère.    - unum vadem tribus milibus aeris obligare, Liv. 3: obliger chaque répondant à verser trois mille as.    - obligare fidem suam, Cic. Phil. 5: donner sa parole. [st1]7 [-] impliquer, rendre responsable, rendre coupable, rendre complice.    - se obligare scelere: se rendre coupable d’un crime.    - se obligare furti: se rendre coupable d'un vol.    - obligari fraude impia, Cic.: commettre une impiété.
    * * *
        Obligo, obligas, pen. corr. obligare. Columella. Lier tout entour, Enveloper.
    \
        Obuolutus et obligatus corio. Author ad Herennium. Envelopé et lié, etc.
    \
        Obligare aliquem. Pli. iun. Obliger aucun à soy par plaisirs.
    \
        Scelere obligare aliquem. Cic. Faire faire une meschanceté à aucun, Charger la conscience d'aucun.
    \
        Se furti obligare. Gell. Se rendre coulpable de larrecin, Commettre cas de larrecin.
    \
        Obligare omnia bona sua pignori. Scaeuola. Engager touts ses biens, et hypothequer.
    \
        Magnis et multis pignoribus eum Respublica obligatum tenet. Cic. Obligé.
    \
        Dapem obligatam redde loui. Horat. Promise, Vouee.

    Dictionarium latinogallicum > obligo

  • 8 obligo

    ob-ligo, āvī, ātum, āre, I) anbinden, an od. in etwas befestigen, auf etw. binden, A) eig.: obligatus corio, in einen ledernen Sack gebunden, Cornif. rhet.: muscus (articulis) obligatus, aufgebunden, Plin. – B) übtr.: a) binden, verhindern, einschränken, hoc iudicio districtus atque obligatus, Cic. I. Verr. 24. – b) jmd. einer Sache schuldig machen, ludos scelere, Cic.: alqm scelere, Cic. u. Suet. – refl. u. medial = sich eines Vergehens od. einer Strafe schuldig machen, in etw. verfallen, se furti, Scaev. b. Gell.: obligari fraude impiā, Cic.: legum iudiciorumque poenis, Cic.: übtr., superstitione, Cic. – II) zusammenbinden, zubinden, A) eig.: age obliga (den Brief), obsigna cito, Plaut. Bacch. 748: pecua ad hanc collo in crumina ego obligata defero, Plaut. truc. 956. – B) übtr., durch Zauberei binden, Paul. sent. 5, 23. § 15. – III) verbinden, zubinden, A) eig.: oculos, Sen.: surculum libro, Varro: vulnus, Cic.: crus, Plaut.: venas, brachia, Tac.: alqm, jmd. (jmds. Wunde usw.) verbinden, Cic. – B) übtr., verbinden = a) vereinigen, cibum ovis, Eier hineinschlagen, Apic. 4, 123. – b) durch Versprechen, Bürgschaft, Schwur, Bündnis, Wohltaten, Gesetze usw. verbindlich machen, verpflichten, α) übh.: alqm sponsione, Liv.: vadem tribus milibus aeris, zur Bezahlung von usw., Liv.: se in acta alcis, Suet.: se chirographo ad alqd, ICt.: obligari foedere, Liv.: obligari tutelae et furti (sc. actione), ICt.: se nexu, Cic.: alqm militiae sacramento, einen (Soldaten) vereidigen, Cic.: alqm sibi liberalitate, Cic.: beneficio, Cic.: obligabis me (sc. tibi), Plin. ep.: so auch obligari alci, verbindlich werden, Ov.: me tibi obligatum fore, Cic.: Prometheus obligatus aliti, verurteilt, von einem Vogel seine Strafe zu leiden, Hor.: obligatam redde Iovi dapem, zu dem du dich durch Gelübde verbindlich gemacht hast, den gelobten, Hor. – mit folg. ut u. Konj., obligor, ut tangam laevi fera litora Ponti, ich bin genötigt, zu usw., Ov. trist. 1, 2, 83. – m. folg. Supin., obligati sunt interrogatum, Amm. 28, 4, 10. – β) verpfänden, versetzen, mit einer Hypothek belasten, praedia fratri, Suet.: bona sua pignori, verpfänden, ICt.: praedia obligata, verpfändete, auf denen eine Hypothek ruht, Cic.: fidem suam, sein Wort verpfänden, zum Pfande geben, Cic.

    lateinisch-deutsches > obligo

  • 9 obligo

    ob-ligo, āvī, ātum, āre, I) anbinden, an od. in etwas befestigen, auf etw. binden, A) eig.: obligatus corio, in einen ledernen Sack gebunden, Cornif. rhet.: muscus (articulis) obligatus, aufgebunden, Plin. – B) übtr.: a) binden, verhindern, einschränken, hoc iudicio districtus atque obligatus, Cic. I. Verr. 24. – b) jmd. einer Sache schuldig machen, ludos scelere, Cic.: alqm scelere, Cic. u. Suet. – refl. u. medial = sich eines Vergehens od. einer Strafe schuldig machen, in etw. verfallen, se furti, Scaev. b. Gell.: obligari fraude impiā, Cic.: legum iudiciorumque poenis, Cic.: übtr., superstitione, Cic. – II) zusammenbinden, zubinden, A) eig.: age obliga (den Brief), obsigna cito, Plaut. Bacch. 748: pecua ad hanc collo in crumina ego obligata defero, Plaut. truc. 956. – B) übtr., durch Zauberei binden, Paul. sent. 5, 23. § 15. – III) verbinden, zubinden, A) eig.: oculos, Sen.: surculum libro, Varro: vulnus, Cic.: crus, Plaut.: venas, brachia, Tac.: alqm, jmd. (jmds. Wunde usw.) verbinden, Cic. – B) übtr., verbinden = a) vereinigen, cibum ovis, Eier hineinschlagen, Apic. 4, 123. – b) durch Versprechen, Bürgschaft, Schwur, Bündnis, Wohltaten, Gesetze usw. verbindlich machen, verpflichten, α) übh.: alqm sponsione, Liv.: vadem tribus milibus aeris, zur Bezahlung von usw., Liv.: se in acta alcis, Suet.: se chirographo ad alqd,
    ————
    ICt.: obligari foedere, Liv.: obligari tutelae et furti (sc. actione), ICt.: se nexu, Cic.: alqm militiae sacramento, einen (Soldaten) vereidigen, Cic.: alqm sibi liberalitate, Cic.: beneficio, Cic.: obligabis me (sc. tibi), Plin. ep.: so auch obligari alci, verbindlich werden, Ov.: me tibi obligatum fore, Cic.: Prometheus obligatus aliti, verurteilt, von einem Vogel seine Strafe zu leiden, Hor.: obligatam redde Iovi dapem, zu dem du dich durch Gelübde verbindlich gemacht hast, den gelobten, Hor. – mit folg. ut u. Konj., obligor, ut tangam laevi fera litora Ponti, ich bin genötigt, zu usw., Ov. trist. 1, 2, 83. – m. folg. Supin., obligati sunt interrogatum, Amm. 28, 4, 10. – β) verpfänden, versetzen, mit einer Hypothek belasten, praedia fratri, Suet.: bona sua pignori, verpfänden, ICt.: praedia obligata, verpfändete, auf denen eine Hypothek ruht, Cic.: fidem suam, sein Wort verpfänden, zum Pfande geben, Cic.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > obligo

  • 10 obligo

    ob-lĭgo, āvi, ātum, 1, v. a.
    I.
    Lit.
    A.
    To bind or tie around, to bind or fasten to any thing (very rare):

    obligatus corio,

    bound in a leathern sack, Auct. Her. 1, 13, 23:

    articulis muscus obligatus,

    bound upon, Plin. 26, 11, 66, § 105: cibum ovis, to bind or unite with eggs, Apic. 4, 2:

    amylo spisso obligare,

    id. 2, 2; 8, 2.—
    B.
    To bind together, bind up (rare):

    pecua ad hanc collo in crumena ego obligata defero,

    Plaut. Truc. 5, 1, 64: age obliga, obsigna cito, tie up (the letter, in order to seal it), id. Bacch. 4, 4, 96:

    manipulos,

    Col. 11, 2, 40.—
    C.
    To bind up, bandage, swathe (class., esp. of wounds):

    crus fractum,

    Plaut. Men. 5, 3, 9:

    vulnus,

    Cic. N. D. 3, 22, 57; cf.:

    medicum requirens, a quo obligetur,

    to bind up his wounds, id. Tusc. 2, 16, 38; Suet. Vit. 2:

    venas,

    to bandage the veins, Tac. A. 6, 9:

    surculum libro,

    Varr. R. R. 1, 41, 2:

    oculos,

    Sen. Ira, 3, 11, 4:

    ore obligato obsignatoque simulacrum,

    Plin. 3, 5, 9, § 65.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to bind, oblige, put under an obligation, make liable, etc. (cf.:

    obstringo, devincio): aliquem obligare militiae secundo sacramento,

    bind by a second oath, swear in again, Cic. Off. 1, 11, 36:

    vadem tribus milibus aeris,

    to bind in the sum of, Liv. 3, 13:

    voti sponsio, quā obligamur deo,

    Cic. Leg. 2, 16, 41; Liv. 9, 11:

    se nexu,

    Cic. Mur. 2, 3: se in acta cujusquam, Tib. ap. Suet. Tib. 67:

    se chirographo ad aliquid,

    Dig. 30, 103:

    aliquem sibi liberalitate,

    to bind to one's self, Cic. Q. Fr. 2, 14, 3:

    obligabis me,

    will oblige me, lay me under an obligation, Plin. Ep. 4, 4, 2; Cic. Q. Fr. 3, 1, 5:

    obligari foedere,

    Liv. 38, 33: pro amicis alicui obligari, to lay one's self under obligation, i. e. to solicit favors, Plin. Ep. 10, 3, 1:

    obligor ipse tamen,

    Ov. M. 9, 248:

    obligatus ei nihil eram,

    was under no obligation to him, Cic. Fam. 6, 11, 1:

    me obligatum tibi fore,

    id. Att. 13, 18:

    obligati sunt interrogatum,

    Amm. 28, 4, 10.— Poet.:

    Prometheus obligatus aliti,

    devoted, condemned to, Hor. Epod. 17, 67:

    ergo obligatam redde Jovi dapem,

    vowed, due, id. C. 2, 7, 17:

    obligor, ut tangam laevi fera litora Ponti,

    am compelled, Ov. Tr. 1, 2, 83.—
    B.
    In partic.
    1.
    To render liable through guilt, to make guilly:

    cum populum Romanum scelere obligāsses,

    Cic. Dom. 8, 20:

    votis caput,

    Hor. C. 2, 8, 5:

    se scelere,

    Suet. Caes. 42: se furti, Scaev. ap. Gell. 7, 15, 2.— Pass., to be guilty of, to commit an offence:

    est enim periculum, ne aut neglectis iis impiā fraude, aut susceptis anili superstitione obligemur,

    Cic. Div. 1, 4, 7; cf.:

    lege Corneliā testamentariā obligatur,

    offends against, Dig. 8, 10, 30.—
    2.
    Jurid. t. t.
    a.
    To bind, engage one (cf. obligatio, II. B.):

    obligandi, solvendi sui causā,

    Dig. 2, 13, 6, § 3:

    se obligare,

    ib. 4, 2, 7, § 1; 21, 1, 25, § 9.—
    b.
    To pledge, pawn, mortgage a thing:

    magistratui bona ejus obligantur,

    Vitr. 10 praef.:

    omnia praedia fratri,

    Suet. Vesp. 4:

    omnia bona sua pignori,

    Dig. 20, 4, 21:

    nam fundi et aedis obligatae sunt ob amoris praedium,

    has a mortgage on it, Plaut. Truc. 2, 1, 4:

    aedes pignori,

    Dig. 39, 2, 44:

    obligata praedia,

    Cic. Agr. 3, 2, 9.—
    (β).
    Transf., beyond the jurid. sphere:

    obligare fidem suam,

    to pledge one's word, Cic. Phil. 5, 18, 51.—
    3.
    To impede, restrain, embarrass: judicio districtum atque obligatum esse, Cic. Verr. 1, 9, 24.—Hence, oblĭ-gātus, a, um, P. a., bound, obliged:

    iisdem (officiis) me tibi obligatum fore,

    Cic. Fam. 13, 18, 2.— Comp.:

    quanto quis melior et probior, tanto mihi obligatior abit,

    Plin. Ep. 8, 2, 8:

    ipsi obligati sunt,

    ensnared, embarrassed, Vulg. Psa. 19, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > obligo

  • 11 ales

    ālĕs, ālĭtis [st1]1 [-] ālĕs, ālĭtis, adj.: - [abcl][b]a - ailé, qui a des ailes. - [abcl]b - rapide, prompt, rapide.[/b]    - abl. sing. -e, -i -- gén. plur. -um, -uum (Lucr.).    - ales equus: le cheval ailé (Pégase).    - aliti curru vehi, Sen.: être porté sur un char ailé.    - serpente fugit alite, Hor.: elle s'enfuit sur le Serpent ailé.    - aliti velocitate, Amm. 31: avec la rapidité des oiseaux. [st1]2 [-] ālĕs, ālĭtis, subst. m. et f.: - [abcl][b]a - oiseau, grand oiseau. - [abcl]b - oiseau augural (qui donne des présages par le vol). - [abcl]c - présage, augure, auspice.[/b]    - ales cristatus, Ov. F. 1: l'oiseau qui a une crête (le coq).    - regia ales, Ov. M. 4: l'oiseau royal (l'oiseau de Jupiter).    - Phoebeïus ales, Ov. M. 2: l'oiseau de Phébus (le corbeau).    - exterrita ales, Virg.: l'oiseau très peureux (la colombe).    - albus ales, Hor.: l'oiseau blanc (le cygne).    - si vocem haberes, nulla prior ales foret, Phaedr.: si tu avais de la voix, aucun oiseau ne l’emporterait sur toi.    - Prometheus obligatus aliti, Hor.: Prométhée, enchaîné à l'aigle.    - cum bona alite, Cat. 61: sous d'heureux auspices.
    * * *
    ālĕs, ālĭtis [st1]1 [-] ālĕs, ālĭtis, adj.: - [abcl][b]a - ailé, qui a des ailes. - [abcl]b - rapide, prompt, rapide.[/b]    - abl. sing. -e, -i -- gén. plur. -um, -uum (Lucr.).    - ales equus: le cheval ailé (Pégase).    - aliti curru vehi, Sen.: être porté sur un char ailé.    - serpente fugit alite, Hor.: elle s'enfuit sur le Serpent ailé.    - aliti velocitate, Amm. 31: avec la rapidité des oiseaux. [st1]2 [-] ālĕs, ālĭtis, subst. m. et f.: - [abcl][b]a - oiseau, grand oiseau. - [abcl]b - oiseau augural (qui donne des présages par le vol). - [abcl]c - présage, augure, auspice.[/b]    - ales cristatus, Ov. F. 1: l'oiseau qui a une crête (le coq).    - regia ales, Ov. M. 4: l'oiseau royal (l'oiseau de Jupiter).    - Phoebeïus ales, Ov. M. 2: l'oiseau de Phébus (le corbeau).    - exterrita ales, Virg.: l'oiseau très peureux (la colombe).    - albus ales, Hor.: l'oiseau blanc (le cygne).    - si vocem haberes, nulla prior ales foret, Phaedr.: si tu avais de la voix, aucun oiseau ne l’emporterait sur toi.    - Prometheus obligatus aliti, Hor.: Prométhée, enchaîné à l'aigle.    - cum bona alite, Cat. 61: sous d'heureux auspices.
    * * *
    I.
        Ales, huius alitis, pen. corr. Absolute positum. Auis dicta ab alarum magnitudine. Alites. Proprement ce sont toutes sortes de grands oiseaux, comme gelines, oyes, corneilles, corbeauls, grues, et semblables.
    \
        Palladis ales. Ouid. Un hibou, chathuant.
    \
        Phasidis ales. Statius. Un faisan.
    \
        Argentea ales. Ouid. Oiseau blanc.
    \
        Canorus ales. Horat. Un cigne.
    \
        Cristatus ales. Ouid. Un coq, un jau.
    \
        Fuluus ales Iouis. Virg. Un aigle.
    \
        Gangeticus ales. Ausonius. Un fenix.
    \
        Longaeua. Claudian. Un fenix.
    \
        Vasta ales. Claudian. Une austruche.
    \
        Lapsa ales ab aere. Virgil. Qui est avolee en bas.
    II.
        Ales, Adiectiuum omnis generis, ponitur a poetis pro Velo ci. Virgil. Legier.
    \
        Ales, Item adiectiue positum pro alatus. Cic. Qui ha des ailes.
    \
        Passus ales. Ouid. Pas viste et legier.
    \
        Planta ales. Silius Ital. Pied qui va viste.
    \
        Plumbum ales. Sil. Ital. Le boulet, ou la plombee d'une harquebouse, ou d'une fonde.

    Dictionarium latinogallicum > ales

  • 12 ob-ligō

        ob-ligō āvī, ātus, āre,    to bind up, bandage, swathe: volnus: bracchia, T.—Fig., to bind, oblige, put under obligation, make liable: eum militiae sacramento, swear in again: vadem tribus milibus aeris, bind in the sum of, L.: alquem tuā liberalitate tibi, bind to yourself: me vobis obligavit fortuna, quod, etc., L.: obligatus ei nihil eram, was under no obligation to him: Prometheus obligatus aliti, devoted, H.: obligatam redde Iovi dapem, vowed, H.: Obligor, ut tangam litora Ponti, am compelled, O.—To render liable through guilt, make guilty: anili superstitione obligari, be guilty of.— To pledge, mortgage: fortunas suas: obligata praedia: fidem meam, to pledge my word. —To impede, restrain, embarrass: iudicio obligatum esse.

    Latin-English dictionary > ob-ligō

  • 13 obligo

    ob-ligo, āvī, ātum, āre
    1) связывать ( brachia T); перевязывать (venas T; vulnus C); завязывать ( oculos Sen); обвязывать
    2) обхватывать, обнимать ( amatores obligati Pt)
    3) обязывать, связывать ( milites sacramento C); привязывать ( sibi aliquem beneficiis C)
    o. aliquem tribus milibus aeris L — обязать кого-л. уплатить три тысячи денег
    4) вменять в вину, винить, обвинять (aliquem scelĕre C, Su); pass. провиниться ( obligari fraude C) или стать жертвой ( obligari superstitione C)
    5) отдавать в залог, закладывать ( fortunas suas C)
    7) обрекать, отдавать
    Prometheus obligatus alĭti H — Прометей, отданный в жертву птице (коршуну)

    Латинско-русский словарь > obligo

  • 14 corium

    corium, iī, n. (κόριον), die dickere, festere Haut, I) eig.: 1) tierischer Körper, die Haut, das dicke Fell, der dicke Balg, u. gegerbt = das dicke Leder (zu Schuhsohlen, Wagendecken, Schilden u. dgl.), a) eig.: animantium aliae coriis tectae sunt (die sogen. Dickhäuter, Pachydermen, wie der Elefant, das Nashorn, das Rind, das Schwein usw.), aliae villis vestitae, aliae spinis hirsutae, Cic.: c. elephanti, Plaut.: c. hyaenae, Scrib.: c. bovis, Tac.: c. piscis, Plin.: c. serpentis, Gell.: pecudum ferarumque coria, Mela. – c. bubulum, Varro: c. caprinum, Plin. – c. crudum, ungegerbte, Varro LL. u. Vitr.: u. so c. bubulum infectum, Edict. Diocl. – c. depstum, gegerbte, Cato. – corium formā publicā percussum, v. Ledergeld der Lazedämonier, Sen. – c. ex vetere calceamento, Plin.: plaustra coriis tecta, Iustin.: scuta Numidica ex coriis, Sall. – occisis feminis coria detrahere, Mela: super lateres coria inducere, Caes.: coriis integere turres, Caes.: coriis crudis involvi, Vitr.: obvolutus et obligatus corio (v. Vatermörder), Cornif. rhet.: coria perficere, gar machen, Plin.: apro corium tollere (abziehen), Apic. – Scherzh. in der Vulgärsprache, von körperlicher Züchtigung, si in una peccavisses sullaba fieret corium tam maculosum quam est nutricis pallium, Plaut.: alci corium concīdere, das Leder voll hauen, das Leder ausgerben, Plaut.: perdere corium, Plaut.: periit meum c., Plaut.: huc afferam meum corium et flagra, ich will meine H. zu Markte bringen u. die Peitsche dazu, Varro: petere corium, jmdm. (mit der Peitsche) aufs Leder rücken, Cic. pro Tull. § 54. Sen. de const. sap. 14, 2: satisfacere alci de corio alcis, einem das Leder voll hauen lassen als Genugtuung für jmd., Sen. suas. 7. § 13: debuit de corio eius nobis satis fieri? Sen. contr. 10. praef. 10. – Sprichw., canis a corio numquam absterrebitur uncto, wie das griech. χαλεπον χορίων κύνα γεῦσαι u. unser »an Riemen lernt der Hund Leder fressen«, Hor. sat. 2, 5, 83. – corio suo od. de corio suo ludere, seine eigene Haut zu Markte tragen, Mart. 3, 16, 4 u. Tert. de pall. 3; Ggstz. ludere de alieno corio, Apul. met. 7, 11. – b) meton., die Riemenpeitsche, Plaut. Poen. 139. – 2) Pflanzenkörper, die Haut, dicke Schale, dicke Hülse, mali, Scrib.: mali granati, Scrib.: pomi, Augustin.: castaneae, Plin.: amygdalae, Pallad. – II) übtr., der harte, dicke, krustige Überzug, der Auftrag, die Schicht, Lage, die Kruste, c. pavimenti, Cato: c. parietum, Vitr.: summum c. laterum (der Ziegelsteine), Vitr.: tenuissmum caespitum c., Rasendecke, Plin.: c. papyri, Plin.: per singula coria substernere diploidem, Apic.: se coriis luti loricare (v. einem Wassertiere), Plin. – / Nbf. corius, iī, m., Plaut. fr. bei Paul. ex Fest. 60, 7. Plaut. Poen. 139. Varr. sat. Men. 135.

    lateinisch-deutsches > corium

  • 15 solutus

    solūtus, a, um, PAdi. (v. solvo), aufgelöst, I) aufgelöst, aufgebunden, locker, lose, frei, A) eig.: soluta ac velut labens undique tunica, Quint. (gleich nachher dafür laxior sinus): flores serti et soluti, rosa serta et rosa soluta, Apul.: im üblen Sinne: manus, schlotterige, zitterige, Sen. apoc. 6, 2. – B) übtr., ungebunden, fessellos, frei, selbständig, 1) im guten Sinne: a) übh.: terrae solutae, die (vom Froste) entfesselte E., Hor.: solutus liberque animus, Cic.: s. etliberi amores, Cic.: permissa et s. licentia, Cic.: civitatis voluntas soluta, virtus alligata, Cic.: s. optioeligendi, ungehindert, Cic.: quo mea ratio facilior et solutior esse potest, Cic.: si essent omnia mihi solutissima, in allem ganz freie Hand hätte, selbständig handeln könnte, Cic.: solutus in paupertate, frei von Sorgen, sorgenlos, Hor.: liberi ad causas et soluti veniebant, frei und unbefangen, Cic. – m. ab u. Abl., soluti a cupiditatibus, liberi a delictis, Cic. – m. bl. Abl., numeri lege soluti, von der freieren pindarischen Dichtung, Hor.: solutus ambitione, Hor., curā belli, Plin.: id solutum poenā (straflos) fuerat, Tac. – m. Genet., famuli operum soluti, Hor. carm. 3, 17, 16. – solutum est (es ist ungehindert, erlaubt, bleibt freigestellt) mit Infin., solutum existimatur esse alteri male dicere, Caecin. in Cic. ep. 6, 7, 3: sed maxime solutum et sine obtrectatore fuit prodere de iis, quos etc., Tac. ann. 4, 35. – b) frei von Schulden und Hypotheken, schuldenfrei (Ggstz. obligatus, hingegen liber = fronfrei, Ggstz. servus), praedia, Cic. de lege agr. 3, 9. – c) v. Redner = gewand, geläufig, solutus atque expeditus ad dicendum, Cic.: sulutus in explicantis sententiis, Cic.: omnium oratorum solutissimus in dicendo, Cic. – d) v. der Rede, ungebunden, α) = ohne Versmaß, prosaisch, soluta oratio, Ggstz. poëmata, Cic., Ggstz. carmen, Gell.: historia et proxima poëtis et quodammodo carmen solutum, Quint. – β) übh., in freierer Form, ungebunden, frei, s. verba, Cic.: verba soluta et diffluentia, Cic.: maiorem vim habend apta quam soluta, Cic. – 2) im üblen Sinne: a) ungebunden, unumschränkt, fessellos, zügellos, ausgelassen, praetura, Cic.: dicta factaque, Tac.: risus, Verg.: libido solutior, Liv.: ut quisque contemptissimus, ita solutissimae linguae est, desto ungebundener ist seine Zunge, Sen. – b) sich gehen lassend, lässig, Titius tam solutus et mollis in gestu, ut etc., Cic.: pueri soluti ac fluentes, Quint. – eo solutiore curā, desto sorgloser, Liv. – c) wenig energisch, nachgiebig, lenitas solutior, Cic.: sententia vel solutior vel mollior, Plin. ep. – II) in seinen Teilen aufgelöst, locker, lose, a) vom Boden (Ggstz. spissus), solum, Colum.: terra, Plin.: solutiores ripae, Frontin. aqu. – b) v. Planzen, mas (agarici) spissior, femina solutior, Plin. 25, 103. – c) v. Leibe, weich, flüssig (Ggstz. compressus), venter, Cels. – im üblen Sinne, stomachus, Durchfall, Scrib.: stomachus solutior, Petron.

    lateinisch-deutsches > solutus

  • 16 corium

    corium, iī, n. (κόριον), die dickere, festere Haut, I) eig.: 1) tierischer Körper, die Haut, das dicke Fell, der dicke Balg, u. gegerbt = das dicke Leder (zu Schuhsohlen, Wagendecken, Schilden u. dgl.), a) eig.: animantium aliae coriis tectae sunt (die sogen. Dickhäuter, Pachydermen, wie der Elefant, das Nashorn, das Rind, das Schwein usw.), aliae villis vestitae, aliae spinis hirsutae, Cic.: c. elephanti, Plaut.: c. hyaenae, Scrib.: c. bovis, Tac.: c. piscis, Plin.: c. serpentis, Gell.: pecudum ferarumque coria, Mela. – c. bubulum, Varro: c. caprinum, Plin. – c. crudum, ungegerbte, Varro LL. u. Vitr.: u. so c. bubulum infectum, Edict. Diocl. – c. depstum, gegerbte, Cato. – corium formā publicā percussum, v. Ledergeld der Lazedämonier, Sen. – c. ex vetere calceamento, Plin.: plaustra coriis tecta, Iustin.: scuta Numidica ex coriis, Sall. – occisis feminis coria detrahere, Mela: super lateres coria inducere, Caes.: coriis integere turres, Caes.: coriis crudis involvi, Vitr.: obvolutus et obligatus corio (v. Vatermörder), Cornif. rhet.: coria perficere, gar machen, Plin.: apro corium tollere (abziehen), Apic. – Scherzh. in der Vulgärsprache, von körperlicher Züchtigung, si in una peccavisses sullaba fieret corium tam maculosum quam est nutricis pallium, Plaut.: alci corium concīdere, das Leder voll hauen, das Leder ausgerben, Plaut.: perdere corium,
    ————
    Plaut.: periit meum c., Plaut.: huc afferam meum corium et flagra, ich will meine H. zu Markte bringen u. die Peitsche dazu, Varro: petere corium, jmdm. (mit der Peitsche) aufs Leder rücken, Cic. pro Tull. § 54. Sen. de const. sap. 14, 2: satisfacere alci de corio alcis, einem das Leder voll hauen lassen als Genugtuung für jmd., Sen. suas. 7. § 13: debuit de corio eius nobis satis fieri? Sen. contr. 10. praef. 10. – Sprichw., canis a corio numquam absterrebitur uncto, wie das griech. χαλεπον χορίων κύνα γεῦσαι u. unser »an Riemen lernt der Hund Leder fressen«, Hor. sat. 2, 5, 83. – corio suo od. de corio suo ludere, seine eigene Haut zu Markte tragen, Mart. 3, 16, 4 u. Tert. de pall. 3; Ggstz. ludere de alieno corio, Apul. met. 7, 11. – b) meton., die Riemenpeitsche, Plaut. Poen. 139. – 2) Pflanzenkörper, die Haut, dicke Schale, dicke Hülse, mali, Scrib.: mali granati, Scrib.: pomi, Augustin.: castaneae, Plin.: amygdalae, Pallad. – II) übtr., der harte, dicke, krustige Überzug, der Auftrag, die Schicht, Lage, die Kruste, c. pavimenti, Cato: c. parietum, Vitr.: summum c. laterum (der Ziegelsteine), Vitr.: tenuissmum caespitum c., Rasendecke, Plin.: c. papyri, Plin.: per singula coria substernere diploidem, Apic.: se coriis luti loricare (v. einem Wassertiere), Plin. – Nbf. corius, iī, m., Plaut. fr. bei Paul. ex Fest. 60, 7. Plaut. Poen. 139. Varr. sat. Men. 135.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > corium

  • 17 solutus

    solūtus, a, um, PAdi. (v. solvo), aufgelöst, I) aufgelöst, aufgebunden, locker, lose, frei, A) eig.: soluta ac velut labens undique tunica, Quint. (gleich nachher dafür laxior sinus): flores serti et soluti, rosa serta et rosa soluta, Apul.: im üblen Sinne: manus, schlotterige, zitterige, Sen. apoc. 6, 2. – B) übtr., ungebunden, fessellos, frei, selbständig, 1) im guten Sinne: a) übh.: terrae solutae, die (vom Froste) entfesselte E., Hor.: solutus liberque animus, Cic.: s. et liberi amores, Cic.: permissa et s. licentia, Cic.: civitatis voluntas soluta, virtus alligata, Cic.: s. optio eligendi, ungehindert, Cic.: quo mea ratio facilior et solutior esse potest, Cic.: si essent omnia mihi solutissima, in allem ganz freie Hand hätte, selbständig handeln könnte, Cic.: solutus in paupertate, frei von Sorgen, sorgenlos, Hor.: liberi ad causas et soluti veniebant, frei und unbefangen, Cic. – m. ab u. Abl., soluti a cupiditatibus, liberi a delictis, Cic. – m. bl. Abl., numeri lege soluti, von der freieren pindarischen Dichtung, Hor.: solutus ambitione, Hor., curā belli, Plin.: id solutum poenā (straflos) fuerat, Tac. – m. Genet., famuli operum soluti, Hor. carm. 3, 17, 16. – solutum est (es ist ungehindert, erlaubt, bleibt freigestellt) mit Infin., solutum existimatur esse alteri male dicere, Caecin. in Cic. ep. 6, 7, 3: sed maxime solutum et sine obtrectatore fuit prodere de iis, quos
    ————
    etc., Tac. ann. 4, 35. – b) frei von Schulden und Hypotheken, schuldenfrei (Ggstz. obligatus, hingegen liber = fronfrei, Ggstz. servus), praedia, Cic. de lege agr. 3, 9. – c) v. Redner = gewand, geläufig, solutus atque expeditus ad dicendum, Cic.: sulutus in explicantis sententiis, Cic.: omnium oratorum solutissimus in dicendo, Cic. – d) v. der Rede, ungebunden, α) = ohne Versmaß, prosaisch, soluta oratio, Ggstz. poëmata, Cic., Ggstz. carmen, Gell.: historia et proxima poëtis et quodammodo carmen solutum, Quint. – β) übh., in freierer Form, ungebunden, frei, s. verba, Cic.: verba soluta et diffluentia, Cic.: maiorem vim habend apta quam soluta, Cic. – 2) im üblen Sinne: a) ungebunden, unumschränkt, fessellos, zügellos, ausgelassen, praetura, Cic.: dicta factaque, Tac.: risus, Verg.: libido solutior, Liv.: ut quisque contemptissimus, ita solutissimae linguae est, desto ungebundener ist seine Zunge, Sen. – b) sich gehen lassend, lässig, Titius tam solutus et mollis in gestu, ut etc., Cic.: pueri soluti ac fluentes, Quint. – eo solutiore curā, desto sorgloser, Liv. – c) wenig energisch, nachgiebig, lenitas solutior, Cic.: sententia vel solutior vel mollior, Plin. ep. – II) in seinen Teilen aufgelöst, locker, lose, a) vom Boden (Ggstz. spissus), solum, Colum.: terra, Plin.: solutiores ripae, Frontin. aqu. – b) v. Planzen, mas (agarici) spissior, femina solutior, Plin. 25, 103. – c) v. Leibe, weich,
    ————
    flüssig (Ggstz. compressus), venter, Cels. – im üblen Sinne, stomachus, Durchfall, Scrib.: stomachus solutior, Petron.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > solutus

  • 18 cohors

    1) собств. толпа, отделение войека, десятая часть легиона (1. 2 pr. § 1 D. 3, 2);

    coh. praetoria, почетный караул вождя (1. 9 D. 27, 1); ночная стража (1. 3 pr. D. 1, 15).

    2) свита, окружающая сановника (1. 1 pr. D. 48, 11); тж. свита т. н. praefectus praetorio и наместника провинции (1. 8 C. 2, 7. 1. 5. 12 pr. C. 12, 58);

    cohortalis, cohortalinus, а) (subst.) принадлежащие такой свите (tit. C. 12, 58);

    grex cohortalinorum (1. 11. 12 § 2 eod.);

    cohortalium corpus (1. 2 C. 1, 55. 1. 7 C. 12, 22);

    praesentibus cohortalibus gesta conficere (1. 11 § 1 C. 2, 7), b) (adj). касающийся публичных этих чиновников: offcium cohort (1. 3 C. 10, 23 1. 20 C. 12, 51), princeps cohort. officii (1. 13. C. 12, 58);

    cohort. apparitor (1. 12. pr. eod), cohortal. obsequiis obligatus (1. 14 eod.), cohort. conditio (1. 3. C. 6, 62).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > cohors

  • 19 deducere

    1) уводить, отводить, deduc. colonias s. colonos (1. 239 § 5 D. 50, 16. 1. 1 § 7. 8 D. 50, 15);

    deduci (in) domum, или просто, deduci, ввод жены в дом мужа (1. 5 § 10 D. 13, 6. 1. 5. D. 23, 2. 1. 68. 69 § 3 D. 23, 3. 1, 66 рг. D. 24, 1. 1. 13 § 8 D. 48, 5);

    deduci in hortos (1. 66 § l D. 34, 1).

    2) приводить, доводить, deduc. furem ad Praesidem (1. 58 § 1 D. 47, 2);

    deduci ad supplicium (1. 19 D. 48, 19);

    in vincula (1. 2 § 5 D. 49, 14); (1. 4 pr. D. 48, 4); (1. 10 D. 47, 9);

    deduci in servitutem (1. 7 pr. D. 41, 1), in servilem causam (1. 3 § 1 D. 4, 5), in assusationem (1. 9 C. 9, 2); (1. 78 pr. D. 3, 3);

    causa in conditione iurisiurandi deducta, дело зависит от подтверждения присягою (1. 39 D. 12, 2);

    in censum deduc. aliquid, представить что-нб. для оценки, как предмет имущества (1. 64 D. 41, 1);

    ad licitationem rem ded., довести до публичной продажи (1. 6 D. 10, 2);

    rem s. litem in iudicium deduc., предъявлять, подавать иск о чем, ходатайствовать (1. 12 D. 2, 14. 1. 66 D. 3, 3. 1. 31 § 2 D. 3, 5. 1. 22. 23 D. 26, 7. 1. 4. 11. § 7 D. 44, 2. 1. 1 C. 3, 9: здесь resin iudicium deducta = lis contestata); касательно отдельных предметов in iudicium deducere обозначает: делать предметом иска, in iudicium s. in iudicio deduci: сделатьься предметом исковаго притязания (1. 3 рг. D. 2, 10. 1. 17 D. 3, 5. 1. 30 D. 10, 2. - 1. 51 § 1 eod. 1. 18 D. 10, 3. -1. 28 § 4 D. 12, 2. - 1. 11 § 1 D. 19, 1); (1. 11 § 5 D. 44, 2); (1. 21 рг. eod. 1. 90 D. 45, I); тоже самое обозн. deducere, deduci in controversiam, in litem (1. 17 pr. D. 16, 3. 1. 31 § 1 D. 46. 2);

    deduci in actionem s. in actione (l. 27 § 3 D. 6, 1. 1. 7 § 14 D. 6, 2. 1. 37 D. 17, 2. 1. 13 pr. D. 40, 12), in petitionem (1. 7 § 5 D. 44, 2), in intentionem condemnationemve (1. 2 pr. D. 44, 1);

    deduci in causam s. in causa fideicommissi, сделаться предметом фидеикоммисса (1. 3 pr. D. 33, 7. 1. 15 § 6 D. 35, 2. 1. 25 § 3 D. 36, 1), in obligationem, сделаться предметом обязательства (1. 75 § 1. 8. 1. 109. D. 45,1);

    in stipulationem s. in stipulatum (1. 76 § 1. 1. 89. 103. 125. 136 eod.), in cautionem (1. 24 pr. D. 33, 2. cp. 1. 25 § 4 D. 22, 3), in aestimationem (1. 81 § 4 D. 30), in compensationem (1. 8. 15 D. 16, 2).

    3) вычесть, deducitur de peculio, si quid dominus servi nomine obligatus est (1. 9. 8 D. 15, 1);

    deduc. quod sibi debetur (1. 11 § 7 eod. 1. 36 pr. D. 5, 3). impensas (1. 38 eod.); (1. 36 § 5 eod. 1. 7 pr. D. 24, 3); (1. 46 pr. 1). 7, 1. 1. 1 § 4. 1. 3 § 1 1. 5. 6 § 1 D. 7, 2);

    fundum deducto usufr. dari iubere (1. 26 pr. D. 33, 2);

    deducto aere alieno (1. 125 D. 50, 16). Deductio, вычет, deductio impensarum (1. 41 § 1 D. 31);

    privilegium s. ius deductionis (1. 5 § 7 D. 14. 4. 1. 14 § 1 D. 15, 1);

    deductionem pati (1. 38 § 2 eod.), (Gai. IV. 65 - 68).

    4) (diducere), разделять (1. 3 § 2. 1. 5 § 1 D. 6, 1);

    in tres partes hereditatem ded. (1. 13 § 3 D. 37, 4).

    5) растянуть, ferri materies, quae facile deducatur ignibus (1. 1 C. 11, 9).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > deducere

  • 20 obnoxius

    1) подлежащий, obn. sententiae (1. 57 § 1 D. 26, 7), poenae (1. 8 pr. D. 29, 5. 1. 2 C. 2, 56), criminis accusationi (1. 15 C. 9, 22), legibus (1. 11 C. 9, 2). 2) обязанный, виновный, obnoxium fieri crimine (1. 1 D. 48, 15);

    obnoxii criminum (1. 11 C. 3, 44);

    obn. lege Aquilia (1. 14 § 7 D. 11, 3. 1. 3 C. 3, 35);

    reus obn. = obligatus (1. 47 § 1 D. 46, 1);

    obn. fisco (1. 4 C. 10, 2), debitoribus fisci (1. 3 C. 4, 15. 1. 81 § 1 D. 18, 1).

    3) заложенный = pigneratus: res obn. creditori (1. 31 C. 1, 4. 1, 1 C. 8, 9); (1. 6 C. 8, 17).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > obnoxius

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»