-
1 obligatus
obligatus obligatus, a, um обязанный -
2 obligatus
obligātus, a, um, PAdi. (v. obligo), verbindlich, verpflichtet, obligatus ei nihil eram, Cic. – Compar., quanto quis melior et probior, tanto mihi obligatior abit, Plin. ep. 8, 2, 8.
-
3 obligatus
obligātus, a, um, PAdi. (v. obligo), verbindlich, verpflichtet, obligatus ei nihil eram, Cic. – Compar., quanto quis melior et probior, tanto mihi obligatior abit, Plin. ep. 8, 2, 8.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > obligatus
-
4 obligatus
oblĭgātus, a, um, Part. and P. a., from obligo. -
5 obligatus
1. obligātus, a, umpart. pf. к obligo2. adj.обязанный, признательный PJ -
6 obligatus
bound, under an obligation. -
7 obligo
oblĭgo, āre, āvi, ātum - tr. - [st1]1 [-] lier, attacher avec un lien, lier avec une bande, bander, ligaturer. - vulnus obligare, Cic. bander une blessure. - medicum requirens, a quo obligetur, Cic.: demandant un médecin pour bander sa blessure. - obligatus corio, Auct. Her. 1: attaché dans un sac de cuir. - oculos obligare, Sen.: bander les yeux. - venas obligare, Tac.: ligaturer des veines. - crus fractum obligare, Plaut.: réduire une fracture. [st1]2 [-] lier, rendre consistant (un liquide). - amylo obligare, Apic.: lier avec de l'amidon. [st1]3 [-] lier fortement (par un service), obliger, engager. - obligare aliquem sibi aliqua re: s’attacher qqn par qqch. - obligare aliquem sibi beneficio: s'attacher qqn par un bienfait. - obligabis me, obligabis Calvisium nostrum, Plin. Ep. 4, 4: vous m'obligerez, vous obligerez notre ami commun Calvisius. [st1]4 [-] réduire à l'impuissance, arrêter, entraver, gêner. - eos intellegere videbam me hoc judicio obligatum futurum, Cic.: je voyais bien qu'ils se rendaient compte que je serais gêné par ce jugement. [st1]5 [-] enchaîner (par un service), engager (moralement), lier fortement par un serment, un contrat. - obligor ut, Ov. Tr. 1, 2, 83: je suis contraint de. - se nexu obligare: se lier par un contrat de vente. - ergo obligatam redde Iovi dapem, Hor.: offre donc à Jupiter le sacrifice qui lui est dû. - Prometheus obligatus aliti, Hor.: Prométhée en proie au vautour. [st1]6 [-] engager, donner sa garantie, hypothéquer, donner en gage. - praedia obligata, Cic. Agr. 3: domaines hypothéqués. - omnia praedia fratri obligare, Suet.: hypothéquer toutes ses propriétés à son frère. - unum vadem tribus milibus aeris obligare, Liv. 3: obliger chaque répondant à verser trois mille as. - obligare fidem suam, Cic. Phil. 5: donner sa parole. [st1]7 [-] impliquer, rendre responsable, rendre coupable, rendre complice. - se obligare scelere: se rendre coupable d’un crime. - se obligare furti: se rendre coupable d'un vol. - obligari fraude impia, Cic.: commettre une impiété.* * *oblĭgo, āre, āvi, ātum - tr. - [st1]1 [-] lier, attacher avec un lien, lier avec une bande, bander, ligaturer. - vulnus obligare, Cic. bander une blessure. - medicum requirens, a quo obligetur, Cic.: demandant un médecin pour bander sa blessure. - obligatus corio, Auct. Her. 1: attaché dans un sac de cuir. - oculos obligare, Sen.: bander les yeux. - venas obligare, Tac.: ligaturer des veines. - crus fractum obligare, Plaut.: réduire une fracture. [st1]2 [-] lier, rendre consistant (un liquide). - amylo obligare, Apic.: lier avec de l'amidon. [st1]3 [-] lier fortement (par un service), obliger, engager. - obligare aliquem sibi aliqua re: s’attacher qqn par qqch. - obligare aliquem sibi beneficio: s'attacher qqn par un bienfait. - obligabis me, obligabis Calvisium nostrum, Plin. Ep. 4, 4: vous m'obligerez, vous obligerez notre ami commun Calvisius. [st1]4 [-] réduire à l'impuissance, arrêter, entraver, gêner. - eos intellegere videbam me hoc judicio obligatum futurum, Cic.: je voyais bien qu'ils se rendaient compte que je serais gêné par ce jugement. [st1]5 [-] enchaîner (par un service), engager (moralement), lier fortement par un serment, un contrat. - obligor ut, Ov. Tr. 1, 2, 83: je suis contraint de. - se nexu obligare: se lier par un contrat de vente. - ergo obligatam redde Iovi dapem, Hor.: offre donc à Jupiter le sacrifice qui lui est dû. - Prometheus obligatus aliti, Hor.: Prométhée en proie au vautour. [st1]6 [-] engager, donner sa garantie, hypothéquer, donner en gage. - praedia obligata, Cic. Agr. 3: domaines hypothéqués. - omnia praedia fratri obligare, Suet.: hypothéquer toutes ses propriétés à son frère. - unum vadem tribus milibus aeris obligare, Liv. 3: obliger chaque répondant à verser trois mille as. - obligare fidem suam, Cic. Phil. 5: donner sa parole. [st1]7 [-] impliquer, rendre responsable, rendre coupable, rendre complice. - se obligare scelere: se rendre coupable d’un crime. - se obligare furti: se rendre coupable d'un vol. - obligari fraude impia, Cic.: commettre une impiété.* * *Obligo, obligas, pen. corr. obligare. Columella. Lier tout entour, Enveloper.\Obuolutus et obligatus corio. Author ad Herennium. Envelopé et lié, etc.\Obligare aliquem. Pli. iun. Obliger aucun à soy par plaisirs.\Scelere obligare aliquem. Cic. Faire faire une meschanceté à aucun, Charger la conscience d'aucun.\Se furti obligare. Gell. Se rendre coulpable de larrecin, Commettre cas de larrecin.\Obligare omnia bona sua pignori. Scaeuola. Engager touts ses biens, et hypothequer.\Magnis et multis pignoribus eum Respublica obligatum tenet. Cic. Obligé.\Dapem obligatam redde loui. Horat. Promise, Vouee. -
8 obligo
ob-ligo, āvī, ātum, āre, I) anbinden, an od. in etwas befestigen, auf etw. binden, A) eig.: obligatus corio, in einen ledernen Sack gebunden, Cornif. rhet.: muscus (articulis) obligatus, aufgebunden, Plin. – B) übtr.: a) binden, verhindern, einschränken, hoc iudicio districtus atque obligatus, Cic. I. Verr. 24. – b) jmd. einer Sache schuldig machen, ludos scelere, Cic.: alqm scelere, Cic. u. Suet. – refl. u. medial = sich eines Vergehens od. einer Strafe schuldig machen, in etw. verfallen, se furti, Scaev. b. Gell.: obligari fraude impiā, Cic.: legum iudiciorumque poenis, Cic.: übtr., superstitione, Cic. – II) zusammenbinden, zubinden, A) eig.: age obliga (den Brief), obsigna cito, Plaut. Bacch. 748: pecua ad hanc collo in crumina ego obligata defero, Plaut. truc. 956. – B) übtr., durch Zauberei binden, Paul. sent. 5, 23. § 15. – III) verbinden, zubinden, A) eig.: oculos, Sen.: surculum libro, Varro: vulnus, Cic.: crus, Plaut.: venas, brachia, Tac.: alqm, jmd. (jmds. Wunde usw.) verbinden, Cic. – B) übtr., verbinden = a) vereinigen, cibum ovis, Eier hineinschlagen, Apic. 4, 123. – b) durch Versprechen, Bürgschaft, Schwur, Bündnis, Wohltaten, Gesetze usw. verbindlich machen, verpflichten, α) übh.: alqm sponsione, Liv.: vadem tribus milibus aeris, zur Bezahlung von usw., Liv.: se in acta alcis, Suet.: se chirographo ad alqd, ICt.: obligari foedere, Liv.: obligari tutelae et furti (sc. actione), ICt.: se nexu, Cic.: alqm militiae sacramento, einen (Soldaten) vereidigen, Cic.: alqm sibi liberalitate, Cic.: beneficio, Cic.: obligabis me (sc. tibi), Plin. ep.: so auch obligari alci, verbindlich werden, Ov.: me tibi obligatum fore, Cic.: Prometheus obligatus aliti, verurteilt, von einem Vogel seine Strafe zu leiden, Hor.: obligatam redde Iovi dapem, zu dem du dich durch Gelübde verbindlich gemacht hast, den gelobten, Hor. – mit folg. ut u. Konj., obligor, ut tangam laevi fera litora Ponti, ich bin genötigt, zu usw., Ov. trist. 1, 2, 83. – m. folg. Supin., obligati sunt interrogatum, Amm. 28, 4, 10. – β) verpfänden, versetzen, mit einer Hypothek belasten, praedia fratri, Suet.: bona sua pignori, verpfänden, ICt.: praedia obligata, verpfändete, auf denen eine Hypothek ruht, Cic.: fidem suam, sein Wort verpfänden, zum Pfande geben, Cic.
-
9 obligo
ob-ligo, āvī, ātum, āre, I) anbinden, an od. in etwas befestigen, auf etw. binden, A) eig.: obligatus corio, in einen ledernen Sack gebunden, Cornif. rhet.: muscus (articulis) obligatus, aufgebunden, Plin. – B) übtr.: a) binden, verhindern, einschränken, hoc iudicio districtus atque obligatus, Cic. I. Verr. 24. – b) jmd. einer Sache schuldig machen, ludos scelere, Cic.: alqm scelere, Cic. u. Suet. – refl. u. medial = sich eines Vergehens od. einer Strafe schuldig machen, in etw. verfallen, se furti, Scaev. b. Gell.: obligari fraude impiā, Cic.: legum iudiciorumque poenis, Cic.: übtr., superstitione, Cic. – II) zusammenbinden, zubinden, A) eig.: age obliga (den Brief), obsigna cito, Plaut. Bacch. 748: pecua ad hanc collo in crumina ego obligata defero, Plaut. truc. 956. – B) übtr., durch Zauberei binden, Paul. sent. 5, 23. § 15. – III) verbinden, zubinden, A) eig.: oculos, Sen.: surculum libro, Varro: vulnus, Cic.: crus, Plaut.: venas, brachia, Tac.: alqm, jmd. (jmds. Wunde usw.) verbinden, Cic. – B) übtr., verbinden = a) vereinigen, cibum ovis, Eier hineinschlagen, Apic. 4, 123. – b) durch Versprechen, Bürgschaft, Schwur, Bündnis, Wohltaten, Gesetze usw. verbindlich machen, verpflichten, α) übh.: alqm sponsione, Liv.: vadem tribus milibus aeris, zur Bezahlung von usw., Liv.: se in acta alcis, Suet.: se chirographo ad alqd,————ICt.: obligari foedere, Liv.: obligari tutelae et furti (sc. actione), ICt.: se nexu, Cic.: alqm militiae sacramento, einen (Soldaten) vereidigen, Cic.: alqm sibi liberalitate, Cic.: beneficio, Cic.: obligabis me (sc. tibi), Plin. ep.: so auch obligari alci, verbindlich werden, Ov.: me tibi obligatum fore, Cic.: Prometheus obligatus aliti, verurteilt, von einem Vogel seine Strafe zu leiden, Hor.: obligatam redde Iovi dapem, zu dem du dich durch Gelübde verbindlich gemacht hast, den gelobten, Hor. – mit folg. ut u. Konj., obligor, ut tangam laevi fera litora Ponti, ich bin genötigt, zu usw., Ov. trist. 1, 2, 83. – m. folg. Supin., obligati sunt interrogatum, Amm. 28, 4, 10. – β) verpfänden, versetzen, mit einer Hypothek belasten, praedia fratri, Suet.: bona sua pignori, verpfänden, ICt.: praedia obligata, verpfändete, auf denen eine Hypothek ruht, Cic.: fidem suam, sein Wort verpfänden, zum Pfande geben, Cic. -
10 obligo
ob-lĭgo, āvi, ātum, 1, v. a.I.Lit.A.To bind or tie around, to bind or fasten to any thing (very rare):B.obligatus corio,
bound in a leathern sack, Auct. Her. 1, 13, 23:articulis muscus obligatus,
bound upon, Plin. 26, 11, 66, § 105: cibum ovis, to bind or unite with eggs, Apic. 4, 2:amylo spisso obligare,
id. 2, 2; 8, 2.—To bind together, bind up (rare):C.pecua ad hanc collo in crumena ego obligata defero,
Plaut. Truc. 5, 1, 64: age obliga, obsigna cito, tie up (the letter, in order to seal it), id. Bacch. 4, 4, 96:manipulos,
Col. 11, 2, 40.—To bind up, bandage, swathe (class., esp. of wounds):II.crus fractum,
Plaut. Men. 5, 3, 9:vulnus,
Cic. N. D. 3, 22, 57; cf.:medicum requirens, a quo obligetur,
to bind up his wounds, id. Tusc. 2, 16, 38; Suet. Vit. 2:venas,
to bandage the veins, Tac. A. 6, 9:surculum libro,
Varr. R. R. 1, 41, 2:oculos,
Sen. Ira, 3, 11, 4:ore obligato obsignatoque simulacrum,
Plin. 3, 5, 9, § 65.—Trop.A.In gen., to bind, oblige, put under an obligation, make liable, etc. (cf.:B.obstringo, devincio): aliquem obligare militiae secundo sacramento,
bind by a second oath, swear in again, Cic. Off. 1, 11, 36:vadem tribus milibus aeris,
to bind in the sum of, Liv. 3, 13:voti sponsio, quā obligamur deo,
Cic. Leg. 2, 16, 41; Liv. 9, 11:se nexu,
Cic. Mur. 2, 3: se in acta cujusquam, Tib. ap. Suet. Tib. 67:se chirographo ad aliquid,
Dig. 30, 103:aliquem sibi liberalitate,
to bind to one's self, Cic. Q. Fr. 2, 14, 3:obligabis me,
will oblige me, lay me under an obligation, Plin. Ep. 4, 4, 2; Cic. Q. Fr. 3, 1, 5:obligari foedere,
Liv. 38, 33: pro amicis alicui obligari, to lay one's self under obligation, i. e. to solicit favors, Plin. Ep. 10, 3, 1:obligor ipse tamen,
Ov. M. 9, 248:obligatus ei nihil eram,
was under no obligation to him, Cic. Fam. 6, 11, 1:me obligatum tibi fore,
id. Att. 13, 18:obligati sunt interrogatum,
Amm. 28, 4, 10.— Poet.:Prometheus obligatus aliti,
devoted, condemned to, Hor. Epod. 17, 67:ergo obligatam redde Jovi dapem,
vowed, due, id. C. 2, 7, 17:obligor, ut tangam laevi fera litora Ponti,
am compelled, Ov. Tr. 1, 2, 83.—In partic.1.To render liable through guilt, to make guilly:2.cum populum Romanum scelere obligāsses,
Cic. Dom. 8, 20:votis caput,
Hor. C. 2, 8, 5:se scelere,
Suet. Caes. 42: se furti, Scaev. ap. Gell. 7, 15, 2.— Pass., to be guilty of, to commit an offence:est enim periculum, ne aut neglectis iis impiā fraude, aut susceptis anili superstitione obligemur,
Cic. Div. 1, 4, 7; cf.:lege Corneliā testamentariā obligatur,
offends against, Dig. 8, 10, 30.—Jurid. t. t.a.To bind, engage one (cf. obligatio, II. B.):b.obligandi, solvendi sui causā,
Dig. 2, 13, 6, § 3:se obligare,
ib. 4, 2, 7, § 1; 21, 1, 25, § 9.—To pledge, pawn, mortgage a thing:(β).magistratui bona ejus obligantur,
Vitr. 10 praef.:omnia praedia fratri,
Suet. Vesp. 4:omnia bona sua pignori,
Dig. 20, 4, 21:nam fundi et aedis obligatae sunt ob amoris praedium,
has a mortgage on it, Plaut. Truc. 2, 1, 4:aedes pignori,
Dig. 39, 2, 44:obligata praedia,
Cic. Agr. 3, 2, 9.—Transf., beyond the jurid. sphere:3.obligare fidem suam,
to pledge one's word, Cic. Phil. 5, 18, 51.—To impede, restrain, embarrass: judicio districtum atque obligatum esse, Cic. Verr. 1, 9, 24.—Hence, oblĭ-gātus, a, um, P. a., bound, obliged:iisdem (officiis) me tibi obligatum fore,
Cic. Fam. 13, 18, 2.— Comp.:quanto quis melior et probior, tanto mihi obligatior abit,
Plin. Ep. 8, 2, 8:ipsi obligati sunt,
ensnared, embarrassed, Vulg. Psa. 19, 9. -
11 ales
ālĕs, ālĭtis [st1]1 [-] ālĕs, ālĭtis, adj.: - [abcl][b]a - ailé, qui a des ailes. - [abcl]b - rapide, prompt, rapide.[/b] - abl. sing. -e, -i -- gén. plur. -um, -uum (Lucr.). - ales equus: le cheval ailé (Pégase). - aliti curru vehi, Sen.: être porté sur un char ailé. - serpente fugit alite, Hor.: elle s'enfuit sur le Serpent ailé. - aliti velocitate, Amm. 31: avec la rapidité des oiseaux. [st1]2 [-] ālĕs, ālĭtis, subst. m. et f.: - [abcl][b]a - oiseau, grand oiseau. - [abcl]b - oiseau augural (qui donne des présages par le vol). - [abcl]c - présage, augure, auspice.[/b] - ales cristatus, Ov. F. 1: l'oiseau qui a une crête (le coq). - regia ales, Ov. M. 4: l'oiseau royal (l'oiseau de Jupiter). - Phoebeïus ales, Ov. M. 2: l'oiseau de Phébus (le corbeau). - exterrita ales, Virg.: l'oiseau très peureux (la colombe). - albus ales, Hor.: l'oiseau blanc (le cygne). - si vocem haberes, nulla prior ales foret, Phaedr.: si tu avais de la voix, aucun oiseau ne l’emporterait sur toi. - Prometheus obligatus aliti, Hor.: Prométhée, enchaîné à l'aigle. - cum bona alite, Cat. 61: sous d'heureux auspices.* * *ālĕs, ālĭtis [st1]1 [-] ālĕs, ālĭtis, adj.: - [abcl][b]a - ailé, qui a des ailes. - [abcl]b - rapide, prompt, rapide.[/b] - abl. sing. -e, -i -- gén. plur. -um, -uum (Lucr.). - ales equus: le cheval ailé (Pégase). - aliti curru vehi, Sen.: être porté sur un char ailé. - serpente fugit alite, Hor.: elle s'enfuit sur le Serpent ailé. - aliti velocitate, Amm. 31: avec la rapidité des oiseaux. [st1]2 [-] ālĕs, ālĭtis, subst. m. et f.: - [abcl][b]a - oiseau, grand oiseau. - [abcl]b - oiseau augural (qui donne des présages par le vol). - [abcl]c - présage, augure, auspice.[/b] - ales cristatus, Ov. F. 1: l'oiseau qui a une crête (le coq). - regia ales, Ov. M. 4: l'oiseau royal (l'oiseau de Jupiter). - Phoebeïus ales, Ov. M. 2: l'oiseau de Phébus (le corbeau). - exterrita ales, Virg.: l'oiseau très peureux (la colombe). - albus ales, Hor.: l'oiseau blanc (le cygne). - si vocem haberes, nulla prior ales foret, Phaedr.: si tu avais de la voix, aucun oiseau ne l’emporterait sur toi. - Prometheus obligatus aliti, Hor.: Prométhée, enchaîné à l'aigle. - cum bona alite, Cat. 61: sous d'heureux auspices.* * *I.Ales, huius alitis, pen. corr. Absolute positum. Auis dicta ab alarum magnitudine. Alites. Proprement ce sont toutes sortes de grands oiseaux, comme gelines, oyes, corneilles, corbeauls, grues, et semblables.\Palladis ales. Ouid. Un hibou, chathuant.\Phasidis ales. Statius. Un faisan.\Argentea ales. Ouid. Oiseau blanc.\Canorus ales. Horat. Un cigne.\Cristatus ales. Ouid. Un coq, un jau.\Fuluus ales Iouis. Virg. Un aigle.\Gangeticus ales. Ausonius. Un fenix.\Longaeua. Claudian. Un fenix.\Vasta ales. Claudian. Une austruche.\Lapsa ales ab aere. Virgil. Qui est avolee en bas.II.Ales, Adiectiuum omnis generis, ponitur a poetis pro Velo ci. Virgil. Legier.\Ales, Item adiectiue positum pro alatus. Cic. Qui ha des ailes.\Passus ales. Ouid. Pas viste et legier.\Planta ales. Silius Ital. Pied qui va viste.\Plumbum ales. Sil. Ital. Le boulet, ou la plombee d'une harquebouse, ou d'une fonde. -
12 ob-ligō
ob-ligō āvī, ātus, āre, to bind up, bandage, swathe: volnus: bracchia, T.—Fig., to bind, oblige, put under obligation, make liable: eum militiae sacramento, swear in again: vadem tribus milibus aeris, bind in the sum of, L.: alquem tuā liberalitate tibi, bind to yourself: me vobis obligavit fortuna, quod, etc., L.: obligatus ei nihil eram, was under no obligation to him: Prometheus obligatus aliti, devoted, H.: obligatam redde Iovi dapem, vowed, H.: Obligor, ut tangam litora Ponti, am compelled, O.—To render liable through guilt, make guilty: anili superstitione obligari, be guilty of.— To pledge, mortgage: fortunas suas: obligata praedia: fidem meam, to pledge my word. —To impede, restrain, embarrass: iudicio obligatum esse. -
13 obligo
ob-ligo, āvī, ātum, āre1) связывать ( brachia T); перевязывать (venas T; vulnus C); завязывать ( oculos Sen); обвязыватьage oblĭga, obsigna cito Pl — обвяжи (письмо) и запечатай поскорей2) обхватывать, обнимать ( amatores obligati Pt)3) обязывать, связывать ( milites sacramento C); привязывать ( sibi aliquem beneficiis C)o. aliquem tribus milibus aeris L — обязать кого-л. уплатить три тысячи денегcives novā lege o. C — издать для граждан новый закон4) вменять в вину, винить, обвинять (aliquem scelĕre C, Su); pass. провиниться ( obligari fraude C) или стать жертвой ( obligari superstitione C)5) отдавать в залог, закладывать ( fortunas suas C)6) торжественно обещать ( dapem H)o. fidem suam C — поручиться словом (честью)o. caput suum votis H — прозакладывать свою голову7) обрекать, отдаватьPrometheus obligatus alĭti H — Прометей, отданный в жертву птице (коршуну) -
14 corium
corium, iī, n. (κόριον), die dickere, festere Haut, I) eig.: 1) tierischer Körper, die Haut, das dicke Fell, der dicke Balg, u. gegerbt = das dicke Leder (zu Schuhsohlen, Wagendecken, Schilden u. dgl.), a) eig.: animantium aliae coriis tectae sunt (die sogen. Dickhäuter, Pachydermen, wie der Elefant, das Nashorn, das Rind, das Schwein usw.), aliae villis vestitae, aliae spinis hirsutae, Cic.: c. elephanti, Plaut.: c. hyaenae, Scrib.: c. bovis, Tac.: c. piscis, Plin.: c. serpentis, Gell.: pecudum ferarumque coria, Mela. – c. bubulum, Varro: c. caprinum, Plin. – c. crudum, ungegerbte, Varro LL. u. Vitr.: u. so c. bubulum infectum, Edict. Diocl. – c. depstum, gegerbte, Cato. – corium formā publicā percussum, v. Ledergeld der Lazedämonier, Sen. – c. ex vetere calceamento, Plin.: plaustra coriis tecta, Iustin.: scuta Numidica ex coriis, Sall. – occisis feminis coria detrahere, Mela: super lateres coria inducere, Caes.: coriis integere turres, Caes.: coriis crudis involvi, Vitr.: obvolutus et obligatus corio (v. Vatermörder), Cornif. rhet.: coria perficere, gar machen, Plin.: apro corium tollere (abziehen), Apic. – Scherzh. in der Vulgärsprache, von körperlicher Züchtigung, si in una peccavisses sullaba fieret corium tam maculosum quam est nutricis pallium, Plaut.: alci corium concīdere, das Leder voll hauen, das Leder ausgerben, Plaut.: perdere corium, Plaut.: periit meum c., Plaut.: huc afferam meum corium et flagra, ich will meine H. zu Markte bringen u. die Peitsche dazu, Varro: petere corium, jmdm. (mit der Peitsche) aufs Leder rücken, Cic. pro Tull. § 54. Sen. de const. sap. 14, 2: satisfacere alci de corio alcis, einem das Leder voll hauen lassen als Genugtuung für jmd., Sen. suas. 7. § 13: debuit de corio eius nobis satis fieri? Sen. contr. 10. praef. 10. – Sprichw., canis a corio numquam absterrebitur uncto, wie das griech. χαλεπον χορίων κύνα γεῦσαι u. unser »an Riemen lernt der Hund Leder fressen«, Hor. sat. 2, 5, 83. – corio suo od. de corio suo ludere, seine eigene Haut zu Markte tragen, Mart. 3, 16, 4 u. Tert. de pall. 3; Ggstz. ludere de alieno corio, Apul. met. 7, 11. – b) meton., die Riemenpeitsche, Plaut. Poen. 139. – 2) Pflanzenkörper, die Haut, dicke Schale, dicke Hülse, mali, Scrib.: mali granati, Scrib.: pomi, Augustin.: castaneae, Plin.: amygdalae, Pallad. – II) übtr., der harte, dicke, krustige Überzug, der Auftrag, die Schicht, Lage, die Kruste, c. pavimenti, Cato: c. parietum, Vitr.: summum c. laterum (der Ziegelsteine), Vitr.: tenuissmum caespitum c., Rasendecke, Plin.: c. papyri, Plin.: per singula coria substernere diploidem, Apic.: se coriis luti loricare (v. einem Wassertiere), Plin. – / Nbf. corius, iī, m., Plaut. fr. bei Paul. ex Fest. 60, 7. Plaut. Poen. 139. Varr. sat. Men. 135.
-
15 solutus
solūtus, a, um, PAdi. (v. solvo), aufgelöst, I) aufgelöst, aufgebunden, locker, lose, frei, A) eig.: soluta ac velut labens undique tunica, Quint. (gleich nachher dafür laxior sinus): flores serti et soluti, rosa serta et rosa soluta, Apul.: im üblen Sinne: manus, schlotterige, zitterige, Sen. apoc. 6, 2. – B) übtr., ungebunden, fessellos, frei, selbständig, 1) im guten Sinne: a) übh.: terrae solutae, die (vom Froste) entfesselte E., Hor.: solutus liberque animus, Cic.: s. etliberi amores, Cic.: permissa et s. licentia, Cic.: civitatis voluntas soluta, virtus alligata, Cic.: s. optioeligendi, ungehindert, Cic.: quo mea ratio facilior et solutior esse potest, Cic.: si essent omnia mihi solutissima, in allem ganz freie Hand hätte, selbständig handeln könnte, Cic.: solutus in paupertate, frei von Sorgen, sorgenlos, Hor.: liberi ad causas et soluti veniebant, frei und unbefangen, Cic. – m. ab u. Abl., soluti a cupiditatibus, liberi a delictis, Cic. – m. bl. Abl., numeri lege soluti, von der freieren pindarischen Dichtung, Hor.: solutus ambitione, Hor., curā belli, Plin.: id solutum poenā (straflos) fuerat, Tac. – m. Genet., famuli operum soluti, Hor. carm. 3, 17, 16. – solutum est (es ist ungehindert, erlaubt, bleibt freigestellt) mit Infin., solutum existimatur esse alteri male dicere, Caecin. in Cic. ep. 6, 7, 3: sed maxime solutum et sine obtrectatore fuit prodere de iis, quos etc., Tac. ann. 4, 35. – b) frei von Schulden und Hypotheken, schuldenfrei (Ggstz. obligatus, hingegen liber = fronfrei, Ggstz. servus), praedia, Cic. de lege agr. 3, 9. – c) v. Redner = gewand, geläufig, solutus atque expeditus ad dicendum, Cic.: sulutus in explicantis sententiis, Cic.: omnium oratorum solutissimus in dicendo, Cic. – d) v. der Rede, ungebunden, α) = ohne Versmaß, prosaisch, soluta oratio, Ggstz. poëmata, Cic., Ggstz. carmen, Gell.: historia et proxima poëtis et quodammodo carmen solutum, Quint. – β) übh., in freierer Form, ungebunden, frei, s. verba, Cic.: verba soluta et diffluentia, Cic.: maiorem vim habend apta quam soluta, Cic. – 2) im üblen Sinne: a) ungebunden, unumschränkt, fessellos, zügellos, ausgelassen, praetura, Cic.: dicta factaque, Tac.: risus, Verg.: libido solutior, Liv.: ut quisque contemptissimus, ita solutissimae linguae est, desto ungebundener ist seine Zunge, Sen. – b) sich gehen lassend, lässig, Titius tam solutus et mollis in gestu, ut etc., Cic.: pueri soluti ac fluentes, Quint. – eo solutiore curā, desto sorgloser, Liv. – c) wenig energisch, nachgiebig, lenitas solutior, Cic.: sententia vel solutior vel mollior, Plin. ep. – II) in seinen Teilen aufgelöst, locker, lose, a) vom Boden (Ggstz. spissus), solum, Colum.: terra, Plin.: solutiores ripae, Frontin. aqu. – b) v. Planzen, mas (agarici) spissior, femina solutior, Plin. 25, 103. – c) v. Leibe, weich, flüssig (Ggstz. compressus), venter, Cels. – im üblen Sinne, stomachus, Durchfall, Scrib.: stomachus solutior, Petron.
-
16 corium
corium, iī, n. (κόριον), die dickere, festere Haut, I) eig.: 1) tierischer Körper, die Haut, das dicke Fell, der dicke Balg, u. gegerbt = das dicke Leder (zu Schuhsohlen, Wagendecken, Schilden u. dgl.), a) eig.: animantium aliae coriis tectae sunt (die sogen. Dickhäuter, Pachydermen, wie der Elefant, das Nashorn, das Rind, das Schwein usw.), aliae villis vestitae, aliae spinis hirsutae, Cic.: c. elephanti, Plaut.: c. hyaenae, Scrib.: c. bovis, Tac.: c. piscis, Plin.: c. serpentis, Gell.: pecudum ferarumque coria, Mela. – c. bubulum, Varro: c. caprinum, Plin. – c. crudum, ungegerbte, Varro LL. u. Vitr.: u. so c. bubulum infectum, Edict. Diocl. – c. depstum, gegerbte, Cato. – corium formā publicā percussum, v. Ledergeld der Lazedämonier, Sen. – c. ex vetere calceamento, Plin.: plaustra coriis tecta, Iustin.: scuta Numidica ex coriis, Sall. – occisis feminis coria detrahere, Mela: super lateres coria inducere, Caes.: coriis integere turres, Caes.: coriis crudis involvi, Vitr.: obvolutus et obligatus corio (v. Vatermörder), Cornif. rhet.: coria perficere, gar machen, Plin.: apro corium tollere (abziehen), Apic. – Scherzh. in der Vulgärsprache, von körperlicher Züchtigung, si in una peccavisses sullaba fieret corium tam maculosum quam est nutricis pallium, Plaut.: alci corium concīdere, das Leder voll hauen, das Leder ausgerben, Plaut.: perdere corium,————Plaut.: periit meum c., Plaut.: huc afferam meum corium et flagra, ich will meine H. zu Markte bringen u. die Peitsche dazu, Varro: petere corium, jmdm. (mit der Peitsche) aufs Leder rücken, Cic. pro Tull. § 54. Sen. de const. sap. 14, 2: satisfacere alci de corio alcis, einem das Leder voll hauen lassen als Genugtuung für jmd., Sen. suas. 7. § 13: debuit de corio eius nobis satis fieri? Sen. contr. 10. praef. 10. – Sprichw., canis a corio numquam absterrebitur uncto, wie das griech. χαλεπον χορίων κύνα γεῦσαι u. unser »an Riemen lernt der Hund Leder fressen«, Hor. sat. 2, 5, 83. – corio suo od. de corio suo ludere, seine eigene Haut zu Markte tragen, Mart. 3, 16, 4 u. Tert. de pall. 3; Ggstz. ludere de alieno corio, Apul. met. 7, 11. – b) meton., die Riemenpeitsche, Plaut. Poen. 139. – 2) Pflanzenkörper, die Haut, dicke Schale, dicke Hülse, mali, Scrib.: mali granati, Scrib.: pomi, Augustin.: castaneae, Plin.: amygdalae, Pallad. – II) übtr., der harte, dicke, krustige Überzug, der Auftrag, die Schicht, Lage, die Kruste, c. pavimenti, Cato: c. parietum, Vitr.: summum c. laterum (der Ziegelsteine), Vitr.: tenuissmum caespitum c., Rasendecke, Plin.: c. papyri, Plin.: per singula coria substernere diploidem, Apic.: se coriis luti loricare (v. einem Wassertiere), Plin. – ⇒ Nbf. corius, iī, m., Plaut. fr. bei Paul. ex Fest. 60, 7. Plaut. Poen. 139. Varr. sat. Men. 135. -
17 solutus
solūtus, a, um, PAdi. (v. solvo), aufgelöst, I) aufgelöst, aufgebunden, locker, lose, frei, A) eig.: soluta ac velut labens undique tunica, Quint. (gleich nachher dafür laxior sinus): flores serti et soluti, rosa serta et rosa soluta, Apul.: im üblen Sinne: manus, schlotterige, zitterige, Sen. apoc. 6, 2. – B) übtr., ungebunden, fessellos, frei, selbständig, 1) im guten Sinne: a) übh.: terrae solutae, die (vom Froste) entfesselte E., Hor.: solutus liberque animus, Cic.: s. et liberi amores, Cic.: permissa et s. licentia, Cic.: civitatis voluntas soluta, virtus alligata, Cic.: s. optio eligendi, ungehindert, Cic.: quo mea ratio facilior et solutior esse potest, Cic.: si essent omnia mihi solutissima, in allem ganz freie Hand hätte, selbständig handeln könnte, Cic.: solutus in paupertate, frei von Sorgen, sorgenlos, Hor.: liberi ad causas et soluti veniebant, frei und unbefangen, Cic. – m. ab u. Abl., soluti a cupiditatibus, liberi a delictis, Cic. – m. bl. Abl., numeri lege soluti, von der freieren pindarischen Dichtung, Hor.: solutus ambitione, Hor., curā belli, Plin.: id solutum poenā (straflos) fuerat, Tac. – m. Genet., famuli operum soluti, Hor. carm. 3, 17, 16. – solutum est (es ist ungehindert, erlaubt, bleibt freigestellt) mit Infin., solutum existimatur esse alteri male dicere, Caecin. in Cic. ep. 6, 7, 3: sed maxime solutum et sine obtrectatore fuit prodere de iis, quos————etc., Tac. ann. 4, 35. – b) frei von Schulden und Hypotheken, schuldenfrei (Ggstz. obligatus, hingegen liber = fronfrei, Ggstz. servus), praedia, Cic. de lege agr. 3, 9. – c) v. Redner = gewand, geläufig, solutus atque expeditus ad dicendum, Cic.: sulutus in explicantis sententiis, Cic.: omnium oratorum solutissimus in dicendo, Cic. – d) v. der Rede, ungebunden, α) = ohne Versmaß, prosaisch, soluta oratio, Ggstz. poëmata, Cic., Ggstz. carmen, Gell.: historia et proxima poëtis et quodammodo carmen solutum, Quint. – β) übh., in freierer Form, ungebunden, frei, s. verba, Cic.: verba soluta et diffluentia, Cic.: maiorem vim habend apta quam soluta, Cic. – 2) im üblen Sinne: a) ungebunden, unumschränkt, fessellos, zügellos, ausgelassen, praetura, Cic.: dicta factaque, Tac.: risus, Verg.: libido solutior, Liv.: ut quisque contemptissimus, ita solutissimae linguae est, desto ungebundener ist seine Zunge, Sen. – b) sich gehen lassend, lässig, Titius tam solutus et mollis in gestu, ut etc., Cic.: pueri soluti ac fluentes, Quint. – eo solutiore curā, desto sorgloser, Liv. – c) wenig energisch, nachgiebig, lenitas solutior, Cic.: sententia vel solutior vel mollior, Plin. ep. – II) in seinen Teilen aufgelöst, locker, lose, a) vom Boden (Ggstz. spissus), solum, Colum.: terra, Plin.: solutiores ripae, Frontin. aqu. – b) v. Planzen, mas (agarici) spissior, femina solutior, Plin. 25, 103. – c) v. Leibe, weich,————flüssig (Ggstz. compressus), venter, Cels. – im üblen Sinne, stomachus, Durchfall, Scrib.: stomachus solutior, Petron. -
18 cohors
1) собств. толпа, отделение войека, десятая часть легиона (1. 2 pr. § 1 D. 3, 2);2) свита, окружающая сановника (1. 1 pr. D. 48, 11); тж. свита т. н. praefectus praetorio и наместника провинции (1. 8 C. 2, 7. 1. 5. 12 pr. C. 12, 58);coh. praetoria, почетный караул вождя (1. 9 D. 27, 1); ночная стража (1. 3 pr. D. 1, 15).
cohortalis, cohortalinus, а) (subst.) принадлежащие такой свите (tit. C. 12, 58);
grex cohortalinorum (1. 11. 12 § 2 eod.);
cohortalium corpus (1. 2 C. 1, 55. 1. 7 C. 12, 22);
praesentibus cohortalibus gesta conficere (1. 11 § 1 C. 2, 7), b) (adj). касающийся публичных этих чиновников: offcium cohort (1. 3 C. 10, 23 1. 20 C. 12, 51), princeps cohort. officii (1. 13. C. 12, 58);
cohort. apparitor (1. 12. pr. eod), cohortal. obsequiis obligatus (1. 14 eod.), cohort. conditio (1. 3. C. 6, 62).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > cohors
-
19 deducere
1) уводить, отводить, deduc. colonias s. colonos (1. 239 § 5 D. 50, 16. 1. 1 § 7. 8 D. 50, 15);deduci (in) domum, или просто, deduci, ввод жены в дом мужа (1. 5 § 10 D. 13, 6. 1. 5. D. 23, 2. 1. 68. 69 § 3 D. 23, 3. 1, 66 рг. D. 24, 1. 1. 13 § 8 D. 48, 5);
2) приводить, доводить, deduc. furem ad Praesidem (1. 58 § 1 D. 47, 2);deduci in hortos (1. 66 § l D. 34, 1).
deduci ad supplicium (1. 19 D. 48, 19);
in vincula (1. 2 § 5 D. 49, 14); (1. 4 pr. D. 48, 4); (1. 10 D. 47, 9);
deduci in servitutem (1. 7 pr. D. 41, 1), in servilem causam (1. 3 § 1 D. 4, 5), in assusationem (1. 9 C. 9, 2); (1. 78 pr. D. 3, 3);
causa in conditione iurisiurandi deducta, дело зависит от подтверждения присягою (1. 39 D. 12, 2);
in censum deduc. aliquid, представить что-нб. для оценки, как предмет имущества (1. 64 D. 41, 1);
ad licitationem rem ded., довести до публичной продажи (1. 6 D. 10, 2);
rem s. litem in iudicium deduc., предъявлять, подавать иск о чем, ходатайствовать (1. 12 D. 2, 14. 1. 66 D. 3, 3. 1. 31 § 2 D. 3, 5. 1. 22. 23 D. 26, 7. 1. 4. 11. § 7 D. 44, 2. 1. 1 C. 3, 9: здесь resin iudicium deducta = lis contestata); касательно отдельных предметов in iudicium deducere обозначает: делать предметом иска, in iudicium s. in iudicio deduci: сделатьься предметом исковаго притязания (1. 3 рг. D. 2, 10. 1. 17 D. 3, 5. 1. 30 D. 10, 2. - 1. 51 § 1 eod. 1. 18 D. 10, 3. -1. 28 § 4 D. 12, 2. - 1. 11 § 1 D. 19, 1); (1. 11 § 5 D. 44, 2); (1. 21 рг. eod. 1. 90 D. 45, I); тоже самое обозн. deducere, deduci in controversiam, in litem (1. 17 pr. D. 16, 3. 1. 31 § 1 D. 46. 2);
deduci in actionem s. in actione (l. 27 § 3 D. 6, 1. 1. 7 § 14 D. 6, 2. 1. 37 D. 17, 2. 1. 13 pr. D. 40, 12), in petitionem (1. 7 § 5 D. 44, 2), in intentionem condemnationemve (1. 2 pr. D. 44, 1);
deduci in causam s. in causa fideicommissi, сделаться предметом фидеикоммисса (1. 3 pr. D. 33, 7. 1. 15 § 6 D. 35, 2. 1. 25 § 3 D. 36, 1), in obligationem, сделаться предметом обязательства (1. 75 § 1. 8. 1. 109. D. 45,1);
3) вычесть, deducitur de peculio, si quid dominus servi nomine obligatus est (1. 9. 8 D. 15, 1);in stipulationem s. in stipulatum (1. 76 § 1. 1. 89. 103. 125. 136 eod.), in cautionem (1. 24 pr. D. 33, 2. cp. 1. 25 § 4 D. 22, 3), in aestimationem (1. 81 § 4 D. 30), in compensationem (1. 8. 15 D. 16, 2).
deduc. quod sibi debetur (1. 11 § 7 eod. 1. 36 pr. D. 5, 3). impensas (1. 38 eod.); (1. 36 § 5 eod. 1. 7 pr. D. 24, 3); (1. 46 pr. 1). 7, 1. 1. 1 § 4. 1. 3 § 1 1. 5. 6 § 1 D. 7, 2);
fundum deducto usufr. dari iubere (1. 26 pr. D. 33, 2);
deducto aere alieno (1. 125 D. 50, 16). Deductio, вычет, deductio impensarum (1. 41 § 1 D. 31);
privilegium s. ius deductionis (1. 5 § 7 D. 14. 4. 1. 14 § 1 D. 15, 1);
4) (diducere), разделять (1. 3 § 2. 1. 5 § 1 D. 6, 1);deductionem pati (1. 38 § 2 eod.), (Gai. IV. 65 - 68).
5) растянуть, ferri materies, quae facile deducatur ignibus (1. 1 C. 11, 9).in tres partes hereditatem ded. (1. 13 § 3 D. 37, 4).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > deducere
-
20 obnoxius
1) подлежащий, obn. sententiae (1. 57 § 1 D. 26, 7), poenae (1. 8 pr. D. 29, 5. 1. 2 C. 2, 56), criminis accusationi (1. 15 C. 9, 22), legibus (1. 11 C. 9, 2). 2) обязанный, виновный, obnoxium fieri crimine (1. 1 D. 48, 15);obnoxii criminum (1. 11 C. 3, 44);
obn. lege Aquilia (1. 14 § 7 D. 11, 3. 1. 3 C. 3, 35);
reus obn. = obligatus (1. 47 § 1 D. 46, 1);
3) заложенный = pigneratus: res obn. creditori (1. 31 C. 1, 4. 1, 1 C. 8, 9); (1. 6 C. 8, 17).obn. fisco (1. 4 C. 10, 2), debitoribus fisci (1. 3 C. 4, 15. 1. 81 § 1 D. 18, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > obnoxius
- 1
- 2
См. также в других словарях:
obligatus — (лат.) обязательный … Словарь ботанических терминов
haeres non tenetur in Anglia ad debita antecessoris reddenda, nisi per antecessorem ad hoc fuerit obligatus, praeterquam debita regis tantum — /hiriyz non taniytar in aggliya ad debata antasasoras radenda, naysay par antasasoram ad hok fyiiwarat oblageytas pratarkwam debata rijas tantam/ In England, the heir is not bound to pay his ancestor s debts, unless he be bound to it by the… … Black's law dictionary
in personam actio est, qua cum eo agimus qui obligatus est nobis ad faciendum aliquid vel dandum — /in parsownam aeksh(iy)ow est, kwey kam iyow abjamas kway oblageytas est nowbas aed feys(h)iyendam aelakwid vel daendam/ The action in personam is that by which we sue him who is under obligation to us to do something or give something … Black's law dictionary
haeres non tenetur in Anglia ad debita antecessoris reddenda, nisi per antecessorem ad hoc fuerit obligatus, praeterquam debita regis tantum — /hiriyz non taniytar in aggliya ad debata antasasoras radenda, naysay par antasasoram ad hok fyiiwarat oblageytas pratarkwam debata rijas tantam/ In England, the heir is not bound to pay his ancestor s debts, unless he be bound to it by the… … Black's law dictionary
in personam actio est, qua cum eo agimus qui obligatus est nobis ad faciendum aliquid vel dandum — /in parsownam aeksh(iy)ow est, kwey kam iyow abjamas kway oblageytas est nowbas aed feys(h)iyendam aelakwid vel daendam/ The action in personam is that by which we sue him who is under obligation to us to do something or give something … Black's law dictionary
Haeres non tenetur in Anglia ad debita antecessoris reddenda, nisi per antecessorem ad hoc fuerit obligatus, praeterquam debita regis tantum — The heir is not bound in England to pay his ancestor s debts unless he was bound to this by the ancestor, excepting whatever is owed to the king … Ballentine's law dictionary
In personam actio est, qua cum eo agimus qui obligatus est nobis ad faciendum aliquid vel dandum — An action in personam is one in which we sue a person who is obligated to us to do something or to give something … Ballentine's law dictionary
облигатный — (лат. obligatus) обязательный, непременный. Новый словарь иностранных слов. by EdwART, , 2009. облигатный [лат. obligatus] – обязательный, непременный. Большой словарь иностранных слов. Издательство «ИДДК», 2007 … Словарь иностранных слов русского языка
obligat — zwingend; vorgeschrieben; nötig; notwendig; benötigt werden; vonnöten; erforderlich; unvermeidlich; obligatorisch; unabdingbar * * * ob|li|gat 〈Adj.〉 Ggs … Universal-Lexikon
облигато — (итал. obligato, от лат. obligatus обязательный), название обязательной для исполнения партии сопровождающего инструмента в ансамблевом произведении. В операх, кантатах, ораториях XVII XVIII вв. партия концертирующего инструмента в ариях. * * * … Энциклопедический словарь
облигато — ит. obbligato лат. obligatus обязательный, непременный) обязательная партия аккомпанирующего инструмента в муз. ансамбле. Новый словарь иностранных слов. by EdwART, , 2009. облигато нареч. (ит. obbligato … Словарь иностранных слов русского языка