-
1 iurgo
iūrgo, āvī, ātum, āre (urspr. iūrigo zu iurgium; vgl. Varro LL. 7, 93), I) intr. einen Wortwechsel (aus Rechthaberei u. Streitsucht) haben, zanken, streiten, A) im allg.: cum alqo, Ter.: ne iurgares, quod etc., Hor.: iurgare coepit, dicens etc., Varro fr.: iurgare lex putat inter se vicinos, non litigare, Cic. de rep. 4, 8: sed aliud iurgandi suscensendique tempus erit, Liv. – B) insbes., gerichtlich streiten, prozessieren, apud aediles adversus lenones iurgare, Iustin. 21, 5, 7 ed. Jeep (Vulg. Depon. iurgari). – in proprio foro, Cod. Theod, 2, 1, 6. – II) tr. schelten, ausschelten, alqm, Avian. fab. 1, 1: iure Trausius istis iurgatur verbis, Hor. sat. 2, 2, 100; vgl. iurgio. – / iūrigo, āre, wovon iurigat, Commod. apol. 441 D.: iurigandum in via, Plaut. merc. 118 G.; vgl. Brix Plaut. trin. 68.
-
2 iurgo
iūrgo, āvī, ātum, āre (urspr. iūrigo zu iurgium; vgl. Varro LL. 7, 93), I) intr. einen Wortwechsel (aus Rechthaberei u. Streitsucht) haben, zanken, streiten, A) im allg.: cum alqo, Ter.: ne iurgares, quod etc., Hor.: iurgare coepit, dicens etc., Varro fr.: iurgare lex putat inter se vicinos, non litigare, Cic. de rep. 4, 8: sed aliud iurgandi suscensendique tempus erit, Liv. – B) insbes., gerichtlich streiten, prozessieren, apud aediles adversus lenones iurgare, Iustin. 21, 5, 7 ed. Jeep (Vulg. Depon. iurgari). – in proprio foro, Cod. Theod, 2, 1, 6. – II) tr. schelten, ausschelten, alqm, Avian. fab. 1, 1: iure Trausius istis iurgatur verbis, Hor. sat. 2, 2, 100; vgl. iurgio. – ⇒ iūrigo, āre, wovon iurigat, Commod. apol. 441 D.: iurigandum in via, Plaut. merc. 118 G.; vgl. Brix Plaut. trin. 68. -
3 abiurgo
ab-iūrgo, ātum, āre, scheltend absprechen, verweigern, arma alci, Hyg. fab. 107.
-
4 iurgatio
-
5 iurgatorius
iūrgātōrius, a, um (iurgo), scheltend, eifernd, vocis sonus, Amm. 27, 1, 5.
-
6 iurgatrix
-
7 iurgium
iūrgium, iī, n. (iurgo), der Wortwechsel, Zank aus Rechthaberei, bes. die Zänkerei, die dann, wenn beleidigende Worte fallen, entsteht (vgl. rixa), die Streiterei, gegenseitige Stichelei, Stichelreden, I) im allg.: benevolorum concertatio, non lis inimicorum, iurgium dicitur, Cic. de rep. 4, 8: iurgium amatoris et scorti, Curt.: iurgium inter amatorem et exoletum, Curt.: in iurgio respondere, Cic.: iurgia nectere, Ov., od. iactare, Verg.: causam iurgii inferre, Phaedr.: iurgio lacessere alqm, Sall. u.a.: iurgio saepe contendere cum alqo, Cic.: magnis certatum inter imperatores iurgiis, Vell.: quotiens inter virum et uxorem aliquid iurgii intercesserat, Val. Max.: alterna iurgia victi victoresque dabant, schleuderten sich Scheltworte zu, Claud. b. Gild. 295. – II) insbes., der Zank, Streit vor Gericht, der Prozeß, Ps. Ascon. Cic. II. Verr. 1, 115. p. 191, 17 B.: fisci iurgia, Amm. 25, 4, 15. – / zsgz. Genet. Sing. iurgi, Plaut. Men. 771. Val. Max. 2, 1, 6: synk. Abl. Plur. iurgis, Mart. Cap. 9. § 999.
-
8 iurgor
iūrgor, ātus sum, ārī (Nbf. v. iurgo) = ἁψιμαχῶ (Dosith. [VII] 431, 13 K.; vgl. Prisc. 8, 29), zanken, schelten, eifern, Vulg. gen. 49, 23; Levit. 24, 10 u.a.: contra alqm, Vulg. exod. 17, 2 u. iudic. 11, 25.
-
9 iurigo
iūrigo, s. iūrgo /.
-
10 obiurgo
ob-iūrgo (altlat. obiūrigo), āvī, ātum, āre, I) tadeln, schelten, Vorwürfe machen, A) im allg.: α) m. Acc. pers.: M. Caelium, Cic.: monere amicos et obi., Cic.: alqm molli brachio de Pompei familiaritate, Cic.: ne, in quo te obiurgem, id ipsum videar imitari, Cic.: mit in u. folg. quod (daß), in quo cum obiurgarer, quod nimio gaudio paene desiperem, Cic. ep. – m. Genet. (wegen), obi. alqm neglegentiae, Min. Fel. 4, 3. – β) m. Acc. rei: verecundiam alcis, Cic.: cotidie fatum, Sen.: naturam, Sen.: vitia, Gell.: leviter obiurganda est vana tristitia, Cels. – γ) absol.: sic obiurgant, quasi oderint, Quint.: nequiquam consule obiurgante atque hortante, Liv.: nec satis ad obiurgandum causae, Ter. – B) insbes.: a) im Tone des Vorwurfes auffordern, m. folg. ut u. Konj., quā (epistulā) me obiurgas, ut firmior sim, Cic. ad Att. 3, 15, 1. – b) abmahnen, obiurgans me a peccatis, Plaut. trin. 680. – II) übtr., übel mitspielen, strafen, a) körperl. = eins versetzen, hauen, schlagen, alqm verberibus, Sen., flagris, Suet.: alqm colaphis, Petron.: servum garrulum, Anthol. Lat.: sinum et latus interim, Quint. – b) um Geld, non committam, ut sestertio (wegen eines S.) centies obiurgandus sim, Sen. de ben. 4, 36, 1. – / Über die Form obiurigo s. Brix Plaut. trin. 68. Ritschl opusc. 2, 426 sqq. – Depon. Nbf. obiurgari, Serv. Verg. ecl. 6, 47.
-
11 abiurgo
ab-iūrgo, ātum, āre, scheltend absprechen, verweigern, arma alci, Hyg. fab. 107. -
12 iurgatio
Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > iurgatio
-
13 iurgatorius
iūrgātōrius, a, um (iurgo), scheltend, eifernd, vocis sonus, Amm. 27, 1, 5.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > iurgatorius
-
14 iurgatrix
Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > iurgatrix
-
15 iurgium
iūrgium, iī, n. (iurgo), der Wortwechsel, Zank aus Rechthaberei, bes. die Zänkerei, die dann, wenn beleidigende Worte fallen, entsteht (vgl. rixa), die Streiterei, gegenseitige Stichelei, Stichelreden, I) im allg.: benevolorum concertatio, non lis inimicorum, iurgium dicitur, Cic. de rep. 4, 8: iurgium amatoris et scorti, Curt.: iurgium inter amatorem et exoletum, Curt.: in iurgio respondere, Cic.: iurgia nectere, Ov., od. iactare, Verg.: causam iurgii inferre, Phaedr.: iurgio lacessere alqm, Sall. u.a.: iurgio saepe contendere cum alqo, Cic.: magnis certatum inter imperatores iurgiis, Vell.: quotiens inter virum et uxorem aliquid iurgii intercesserat, Val. Max.: alterna iurgia victi victoresque dabant, schleuderten sich Scheltworte zu, Claud. b. Gild. 295. – II) insbes., der Zank, Streit vor Gericht, der Prozeß, Ps. Ascon. Cic. II. Verr. 1, 115. p. 191, 17 B.: fisci iurgia, Amm. 25, 4, 15. – ⇒ zsgz. Genet. Sing. iurgi, Plaut. Men. 771. Val. Max. 2, 1, 6: synk. Abl. Plur. iurgis, Mart. Cap. 9. § 999. -
16 iurgor
iūrgor, ātus sum, ārī (Nbf. v. iurgo) = ἁψιμαχῶ (Dosith. [VII] 431, 13 K.; vgl. Prisc. 8, 29), zanken, schelten, eifern, Vulg. gen. 49, 23; Levit. 24, 10 u.a.: contra alqm, Vulg. exod. 17, 2 u. iudic. 11, 25. -
17 iurigo
iūrigo, s. iurgo ⇒. -
18 obiurgo
ob-iūrgo (altlat. obiūrigo), āvī, ātum, āre, I) tadeln, schelten, Vorwürfe machen, A) im allg.: α) m. Acc. pers.: M. Caelium, Cic.: monere amicos et obi., Cic.: alqm molli brachio de Pompei familiaritate, Cic.: ne, in quo te obiurgem, id ipsum videar imitari, Cic.: mit in u. folg. quod (daß), in quo cum obiurgarer, quod nimio gaudio paene desiperem, Cic. ep. – m. Genet. (wegen), obi. alqm neglegentiae, Min. Fel. 4, 3. – β) m. Acc. rei: verecundiam alcis, Cic.: cotidie fatum, Sen.: naturam, Sen.: vitia, Gell.: leviter obiurganda est vana tristitia, Cels. – γ) absol.: sic obiurgant, quasi oderint, Quint.: nequiquam consule obiurgante atque hortante, Liv.: nec satis ad obiurgandum causae, Ter. – B) insbes.: a) im Tone des Vorwurfes auffordern, m. folg. ut u. Konj., quā (epistulā) me obiurgas, ut firmior sim, Cic. ad Att. 3, 15, 1. – b) abmahnen, obiurgans me a peccatis, Plaut. trin. 680. – II) übtr., übel mitspielen, strafen, a) körperl. = eins versetzen, hauen, schlagen, alqm verberibus, Sen., flagris, Suet.: alqm colaphis, Petron.: servum garrulum, Anthol. Lat.: sinum et latus interim, Quint. – b) um Geld, non committam, ut sestertio (wegen eines S.) centies obiurgandus sim, Sen. de ben. 4, 36, 1. – ⇒ Über die Form obiurigo s. Brix Plaut. trin. 68. Ritschl opusc. 2, 426 sqq. – Depon. Nbf. obiurgari, Serv. Verg. ecl. 6, 47.
Перевод: с латинского на немецкий
с немецкого на латинский- С немецкого на:
- Латинский
- С латинского на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Французский