-
1 φθονερός
φθονερός, 1) neidisch; zuerst bei Theogn. 768; Pind. P. 11, 54; Aesch. Ag. 438; Soph. Phil. 1126; τὸ ϑεῖον πᾶν ἐστι φϑονερόν Her. 1, 32. 3, 40, vgl. 7, 46; Plat. Phil. 49 d Phaedr. 239 a u. Folgde. – Auch c. dat. der Sache, neidisch auf Etwas, φϑονερὸς ταῖς εὐτυχίαις D. Hal. 6, 46. – 2) aus Mißgunst vorenthaltend, mißgönnend, spröde, Sp. – Adv., φϑονερῶς ἔχειν πρός τινα, beneiden, Plat. Phaedr. 243 c.
-
2 ὑπό-φθονος
ὑπό-φθονος, ein wenig neidisch; ὑποφϑόνως ἔχειν πρός τινα, neidisch, übel gesinnt sein gegen Einen, Xen. Hell. 7, 1,26.
-
3 ὑπόφθονος
ὑπό-φθονος, ein wenig neidisch; ὑποφϑόνως ἔχειν πρός τινα, neidisch, übel gesinnt sein gegen einen -
4 φθονερός
φθονερός, (1) neidisch; c. dat. der Sache, neidisch auf etwas; (2) aus Mißgunst vorenthaltend, mißgönnend, spröde. Adv., φϑονερῶς ἔχειν πρός τινα, beneiden -
5 παρα-ζηλόω
παρα-ζηλόω, eifersüchtig, neidisch machen, Sp., wie LXX. u. N. T.; die VLL. erkl. παροξύνω.
-
6 πολυ-φθονερός
πολυ-φθονερός, sehr neidisch, so nannte Epikur die Dialektiker od. Megariker, D. L. 10, 8.
-
7 πολύ-ζηλος
πολύ-ζηλος, viel oder sehr beneidet, geliebt, dem man sehr nachtrachtet, nacheifert; Soph. Trach. 184; βίος, G. R. 381. – Auch act., sehr beneidend, sehr neidisch (?).
-
8 φθονέω
φθονέω, 1) neidisch sein, Neid, Mißgunst hegen, Il. 4, 55. 56. – 2) beneiden, mißgönnen, vorenthalten, c. dat. der Person, Pind. I. 3, 71, und c. gen. der Sache, Od. 6, 68. 17, 400; Hes. O. 26; Her. 7, 236. 237; μηδέ μοι φϑονήσῃς εὐγμάτων Aesch. Prom. 586; Eur. Hec. 238 u. öfter; Plat. καὶ μή μοι φϑονήσῃς τοῠ μαϑήματος Euthyd. 297 b, u. A.; aber auch c. acc. der Sache, φϑονήσας μήτ' ἀπ' οἰωνῶν φάτιν, μήτ' εἴ τιν' ἄλλην μαντικῆς ἔχεις ὁδόν Soph. O. R. 310; selten ἐπί τινι, Xen. Cyr. 2, 4,10; – φϑονεῖς, εἰ πατὴρ ἐξεῦρέ με Eur. Ion 1302; u. so mit folgdm εἰ u. ἐάν Plat. Rep. VII, 528 a IX, 579 d u. A.; mit ὅτι, Xen. Cyr. 3, 1,39; – c. inf., οὐκ ἂν φϑονέοιμι ἀγορεῠσαι, ich will mich nicht weigern zu erzählen, Od. 11, 381; μὴ φϑόνει κιρνάμεν Pind. I. 4, 26; vgl. Aesch. Spt. 218, der auch μηδέ μοι φϑόνει λέγων vrbdt, 462; ἐπειδὴ σαυτὸν ἐπιδοῦναι φϑονεῖς Ar. Th. 249; und in Prosa, μὴ φϑόνει μοι ἀποκρίνασϑαι τοῦτο Plat. Gorg. 489 a, Rep. I, 338 a Ion 530 d; ἐφϑόνουν οἱ παλαιοὶ διδάσκειν νεωτέρους, die Alten wollten die Jüngern aus Mißgunst nicht unterrichten; u. mit folgdm acc. c. inf., τί τ' ἄρα φϑονέεις ἐρίηρον ἀοιδὸν τέρπειν Od. 1, 348, einem Andern nicht gönnen, daß er Etwas thue, scheel dazu sehen; vgl. 18, 16. 19, 348; Her. 8, 109; οὐ φϑονῶ σ' ὑπεκφυγεῖν Soph. Ant. 549. – Pass. φϑονοῦμαι, mir wird nicht gegönnt, παίδων ἔδεισε μὴ φϑονηϑείη φόνῳ Eur. El. 30; Xen. Hier. 11, 6; παρ' αὐτοῖς τοῖς διδοῦσι φϑονηϑείς Pol. 13, 2,5.
-
9 κοτέω
κοτέω, Groll (κότος) hegen, zürnen; absol., οὐδ' ὄϑομαι κοτέοντος Il. 1, 180, wie 23, 391; τῆςδ' ἀπάτης κοτέων, über den Betrug zürnend, 4, 167; auch λέοντε δύω ἀμφὶ κταμένης ἐλάφοιο ἀλλήλοις κοτέοντε, Hes. Sc. 402; c. dat., κεραμεὺς κεραμεῖ κοτέει, dem folgdn φϑονέω entsprechend, mißgünstig, neidisch sein, O. 25; κεκοτηότι ϑυμῷ, Od. 9, 501. 19, 71 u. sp. D., wie Ap. Rh.; κεκοτηότε δηριάασϑον 2, 89; sonst nur noch aor. κοτέσασα, H. h. Cer. 254. – Häufiger im med.; τῷ δ' ἄρ' Ἀχαιοὶ ἐκπάγλως κοτέοντο νεμέσσηϑέν τ' ἐνὶ ϑυμῷ Il. 2, 223; aor. ἐκοτεσσάμην, ich gerieth in Zorn; c. dat., οὐκ ὄφελον Τρώεσσι κοτεσσαμένη κακὰ ῥάψαι Il. 18, 367; Τυδέος υἷϊ κοτέσσατο Φοῖβος 23, 383, vgl. 5, 177 Od. 5, 146; auch κοτεσσαμένη τόγε ϑυμῷ, οὕνεκα, darüber in Zorn gerathen, daß, Iliad. 14, 191; Iliad. 5, 747. 8, 391 Odyss. 1, 101 ἔγχος βριϑὺ μέγα στιβαρόν, τῷ δάμνησι στίχας ἀνδρῶν ἡρώων, τοῖσίν τε κοτέσσεται ὀβριμοπάτρη, die Heroen, gegen welche sie in Zorn gerathen ist; κοτέσσεται nicht futur., sondern conjunct. aor., τοῖσίν τε κοτέσσεται = οἷς ἂν κοτέσηται, Bedingungssatz.
-
10 ζηλο-τυπέω
ζηλο-τυπέω (nach den Atticisten hellenistisch für ζηλόω), beneiden, καὶ φϑονεῖν, τινά, Plat. Conv. 213 d; κάϑαρμα ζηλοτυποῦν ἀρετήν Aesch. 3, 211; häufiger bei Sp., wie Luc. Tim. 14; pass., ἡ ζηλοτυπουμένη τυραννίς, Gegenstand neidischer Bestrebungen, Plut. Arat. 25; eifersüchtig sein, Strat. 17 (XII, 175); τινά, auf Jem., Ath. XII, 532 a; neidisch nacheifern, τινί, Dem. Phalar. 312.
-
11 ζηλήμων
-
12 βάσκανος
βάσκανος, ον (βασκαίνω), Böses nachredend, verläumderisch, neidisch, Ar. Equ. 103 Plut. 571; Plat. Ax. 369 a; öfter bei Dem., βάσκ. δὲ καὶ πικρὸν καὶ κακόηϑες οὐδέν ἐστι πολίτευμα ἐμόν 18, 108; vgl. πονηρὸν ὁ συκοφάντης καὶ βάσκανον καὶ φιλαίτιον 18, 242; oft Anth., Ἅιδης Erinn. 3 (VII, 712); μίτος Μοιρῶν Ep. ad. 582 ( App. 271); δαίμων ad. 656 (VII, 328). Der superl. in einer Dichterstelle bei Plut. de Tranquillit. 8. Als subst., Verläumder, Klätscher, Dem. 18, 132; καὶ συκοφάντης Strab. XIV p. 640. Bes. der behert, beschreit, Plut. Sympos. 5, 7; die Hexe, Rufin. 38 (V, 28).
-
13 ἀρι-βάσκανος
ἀρι-βάσκανος, sehr neidisch, Hesych.
-
14 ἐπί-φθονος
ἐπί-φθονος, 1) akt., hassend, feindlich gesinnt, οἴκῳ γὰρ ἐπ. Ἄρτεμις Aesch. Ag. 133; Suppl. 198; Eur. Suppl. 893; neidisch, mißgönnend, τὸ ϑεῖον ἀνώμαλον καὶ ἐπίφϑονον App. B. C. 8, 59. Gew. – 2) pass., verhaßt, πόρος Aesch. Ag. 895; Eur. Med. 303; Her. 4, 205; hassens-, tadelnswerth, λοιδορῆσαι τοὺς πονηροὺς οὐδέν ἐστ' ἐπίφϑονον Ar. Equ. 1274; γνώμην ἀποδέξασϑαι ἐπίφϑονον πρὸς τῶν πλεόνων ἀνϑρώπων Her. 7, 139, eine Meinung, die von der Mehrzahl übel aufgenommen wird; ἐπίφϑονος γὰρ ἡ προςποίησις τῆς τοιαύτης ἐπιστήμης Plat. Lach. 184 b, gehässig, ὑμῖν βαρύτεραι καὶ ἐπιφϑονώτεραι αἱ ἐμαὶ διατριβαὶ γεγόνασιν Apol. 37 d; ἐπίφϑονον πρᾶγμα καὶ οὐ δίκαιον ποιεῖν Is. 2, 23; Sp.; der Mißgunst ausgesetzt, ἐπίφϑονον κτῆμα χρυσός Plat. Legg. XII, 956 a; εἴ τῳ ϑεῶν ἐπίφϑονοι ἐστρατεύσαμεν, das Mißfallen eines Gottes erregend, Thuc. 7, 77, ἐπὶ μεγίστοις τὸ ἐπίφϑονον λαμβάνειν, sich Neid zuziehen, 2, 64; Sp. – Adv. ἐπιφϑόνως, z. B. διακεῖσϑαί τινι, bei Jem. rerhaßt sein, Thuc. 1, 75; τὶ διαπράξασϑαι, so daß man sich Haß zuzieht, 3, 82; ἔχειν πρὸς ἀλλήλους, mißgünstig gegen einander sein, Xen. Cyr. 8, 2, 26.
-
15 ὑπο-βάσκανος
ὑπο-βάσκανος, etwas neidisch, Maneth. 5, 45.
-
16 ἀριβάσκανος
-
17 βάσκανος
βάσκανος, Böses nachredend, verleumderisch, neidisch. Als subst., Verleumder, Klatscher. Bes. der behext, beschreit; die Hexe -
18 ἐπιβλέπω
ἐπι-βλέπω, darauf-, ansehen, besehen; so τύχαις ἐπιβλέπειν, neidisch darauf sehen, beneiden -
19 ἐπίφθονος
ἐπί-φθονος, (1) akt., hassend, feindlich gesinnt; neidisch, mißgönnend. (2) pass., verhaßt; hassens-, tadelnswert,; γνώμην ἀποδέξασϑαι ἐπίφϑονον πρὸς τῶν πλεόνων ἀνϑρώπων, eine Meinung, die von der Mehrzahl übel aufgenommen wird; εἴ τῳ ϑεῶν ἐπίφϑονοι ἐστρατεύσαμεν, das Mißfallen eines Gottes erregend; ἐπὶ μεγίστοις τὸ ἐπίφϑονον λαμβάνειν, sich Neid zuziehen. Adv. ἐπιφϑόνως, z. B. διακεῖσϑαί τινι, bei j-m verhaßt sein; τὶ διαπράξασϑαι, so daß man sich Haß zuzieht; ἔχειν πρὸς ἀλλήλους, mißgünstig gegen einander sein -
20 ζηλήμων
ζηλήμων, ον, neidisch, von den Göttern; eifersüchtig. Auch Dionysus heißt so
- 1
- 2
См. также в других словарях:
neidisch — Adj. (Mittelstufe) von Neid erfüllt Beispiele: Er ist neidisch auf meinen Erfolg. Alle blickten neidisch auf das tanzende Paar … Extremes Deutsch
Neidisch — Neidisch, er, te, adj. et adv. Neid empfindend, und darin gegründet, und in engerer Bedeutung, Fertigkeit besitzend, andere wegen ihres Wohlstandes und wegen ihrer Vorzüge zu beneiden. Ein neidischer Mensch. Neidisch seyn. Jemandes Glück mit… … Grammatisch-kritisches Wörterbuch der Hochdeutschen Mundart
neidisch — neidvoll; mit Neid; eifersüchtig * * * nei|disch [ nai̮dɪʃ] <Adj.>: von Neid erfüllt, bestimmt, geleitet: neidische Nachbarn; auf jmdn., etwas neidisch sein. Syn.: ↑ scheel (ugs.). * * * nei|disch 〈Adj.〉 von Neid erfüllt ● neidische Freunde … Universal-Lexikon
neidisch — eifersüchtig, missgünstig, neiderfüllt, neidvoll, voller Neid; (schweiz.): neidhaft; (ugs.): scheel, schiefmäulig; (nordd. ugs.): gnietschig; (landsch.): neidig; (veraltend): scheelsüchtig; (veraltet): abgünstig, livid. * * *… … Das Wörterbuch der Synonyme
neidisch — nei·disch Adj; neidisch (auf jemanden / etwas) sein Unzufriedenheit darüber empfinden, dass ein anderer etwas hat, das man selbst nicht hat, aber gern hätte … Langenscheidt Großwörterbuch Deutsch als Fremdsprache
neidisch — Neid: Die Herkunft des gemeingerm. Wortes für »Hass, Groll, feindselige Gesinnung« (mhd. nīt, ahd. nīd, got. neiÞ, aengl. nīđ, aisl. nīđ) ist unklar. Die heute allein übliche Bedeutung »Missgunst« entwickelte sich schon früh aus der Bedeutung… … Das Herkunftswörterbuch
Neidisch — * Er ist neidisch wie ein Hund. Auf der Insel Sardinien sagt man von neidischen Frauen: La mama de Sanctu Pedru. Auf Grund einer apokryphischen Legende ist nämlich die Mutter des heiligen Petrus in den übeln Ruf des Neides gekommen. (Vgl.… … Deutsches Sprichwörter-Lexikon
neidisch — nei|disch … Die deutsche Rechtschreibung
neidisch sein — neiden; (jemanden) beneiden … Universal-Lexikon
vegoischtig — neidisch … Aargauer-Hochdeutsch Wörterbuch
beneiden — neidisch sein; neiden * * * be|nei|den [bə nai̮dn̩], beneidete, beneidet <tr.; hat: (auf jmdn.) neidisch sein: ich beneide ihn um diese Sammlung, wegen seiner Fähigkeiten; sie ist nicht zu beneiden (sie kann einem leidtun). * * * be|nei|den 〈V … Universal-Lexikon