-
1 miserabiliter
miserābĭlĭtĕr, adv. de façon à exciter la compassion, d'une manière pathétique.* * *miserābĭlĭtĕr, adv. de façon à exciter la compassion, d'une manière pathétique.* * *Miserabiliter, pen. corr. Aduerbium. Cic. Miserablement, en sorte qu'on fait pitié à aucun. -
2 miserabiliter
miserābiliter [ miserabilis ]1) несчастливо, жалким образом (emori C; perire VM)2) вызывая сострадание, пробуждая жалость ( laudare C)3) жалостно, жалобно (epistulam scribere C; dicere tristia Q) -
3 miserabiliter
miserābiliter, Adv. (miserabilis), I) kläglich, jämmerlich, auf mitleidswürdige (Mitleid erregende) Weise, miserab. emori, Cic.: cadere, Curt.: loqui, Cels.: rogare, Sen.: laudare, eine auf Erregung des Mitleids berechnete Leichenrede halten, Cic.: miserabilius dicere, Sen. – II) kläglich = klagend, jammernd, epistula m. scripta, Cic.: litterae m. pro fratris capite scriptae, Liv.: m. deflere suam orbitatem, Liv.
-
4 miserabiliter
miserābiliter, Adv. (miserabilis), I) kläglich, jämmerlich, auf mitleidswürdige (Mitleid erregende) Weise, miserab. emori, Cic.: cadere, Curt.: loqui, Cels.: rogare, Sen.: laudare, eine auf Erregung des Mitleids berechnete Leichenrede halten, Cic.: miserabilius dicere, Sen. – II) kläglich = klagend, jammernd, epistula m. scripta, Cic.: litterae m. pro fratris capite scriptae, Liv.: m. deflere suam orbitatem, Liv.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > miserabiliter
-
5 miserābiliter
miserābiliter adv., pitiably, wretchedly, pathetically, mournfully, sadly: emori: scripta epistula: rogitantes, L. -
6 miserabiliter
mĭsĕrābĭlis, e, adj. [miseror], worthy of pity, pitiable, miserable, deplorable, lamentable, wretched, sad (class.):nihil est tam miserabile, quam ex beato miser,
Cic. Part. Or. 17, 57:fiet ultro miserabilis,
Quint. 11, 1, 64; 9, 4, 133: sisque miser semper;nec sis miserabilis ulli, Ov. lb. 117: Irus,
Mart. 6, 77, 1:corpus,
Ov. H. 21, 213:voces,
plaintive, sad, Liv. 1, 29:vox,
Cic. Verr. 2, 5, 63, § 163:aspectus,
id. Phil. 2, 29, 73:caedes,
Liv. 1, 59:elegi,
mournful, Hor. C. 1, 33, 2:insania,
Aug. Conf. 3, 2, 1.— Comp.:miserabilior causa mortis,
Liv. 1, 59: mĭsĕrā-bĭlē, adv., for miserabiliter:miserabile caesis insultare,
Verg. A. 12, 338:miserabile longum,
Juv. 6, 65.—Hence, adv.: mĭ-sĕrābĭlĭter, pitiably, lamentably, in a way to excite pity, mournfully, sadly, miserably (class.):emori,
Cic. Tusc. 1, 40, 96:scripta epistola,
id. Att. 10, 9, 2:laudare,
to laud pathetically, id. ib. 14, 10, 1:dicere tristia,
Quint. 4, 2, 120:perire,
Val. Max. 2, 6, 11.— Comp.:hac facie miserabilior Pollio,
Juv. 9, 6: miserabilius dicere, Sen. Excerpt. Controv. praef. 4. -
7 exigo
ex-igo, ēgī, āctum, ere [ ago ]1) изгонять (aliquem domo L; reges ex civitate L); вытеснять ( hostem e campo L)e. uxorem (matrimonio) Pl, Ter, Su — развестись с женойaliquem vitā e. Sen — лишать кого-л. жизниe. corpus e stratis Sil — встать со (своего) ложа2) катить, изливать ( quā exĭgit Hebrus aquas O)3) пускать ( radīces CC)4) устранять, отгонять ( lassitudinem ex corpore Pl)5) втыкать, вонзать (ferrum per viscĕra Lcn; ensem per juvĕnem V); пронзать ( aliquem hastā VF)6) бросать, метать ( tela in aliquem Sen)7) размахнуться, занести ( exactus ensis O)8) вывозить на продажу (agrorum fructūs L; merces Col)9) отвергатьe. fabulam Ter — освистать (ошикать) пьесуsarta tecta e. C, L — требовать исправного выполнения строительных работ, т. е. принять заказ в должном состоянии11) спрашиватьexactum a Labeōne, cur ultionem legis omisisset T — Лабеона спросили, почему он не поступил по строгости законаe. facta ab aliquo O — просить кого-л. рассказать о происшедшемe. opus O, Col — смотреть за (руководить) работой (ср. 13.)12) взыскивать, взимать, собирать (pecunias, vectigalia C; portorium AG)e. poenas ab (de, ex) aliquo и alicui O, L etc. — наказать кого-л. (первонач. взыскивать штраф)13) совершать, завершать, оканчивать ( opus O — ср. 11.; monumentum H)quattuor spatiis Juppĭter exēgit annum O — Юпитер четырьмя временами (года) закончил год (т. е. разделил год на 4 времени)14) переносить, (вы)терпеть ( aerumnam Pl)15) проводить, (про)жить (aetātem in armis Sen; vitam miserabiliter VM)16) проезжать, проходить ( equis Athon VF); проплывать ( mare PM)17) исследовать, взвешивать, разбирать ( veram origĭnem juris Sen)18)а) приспособлять (e. aliquid ad nostras leges L)e. rem ad aliquid QC — сообразоваться с чем-л. (приспособлять что-л. к чему-л.)19) оценивать, измерять ( pondus alicujus rei manu Su); обдумыватьtempus secum modumque e. V — мысленно определять время и образ действийnon satis exactum est, quid agam C — ещё не вполне решено, как мне поступитьe. cum aliquo de aliquā re C, PJ — переговорить (посоветоваться) с кем-л. о чём-л -
8 miserabile
miserābile adv. V = miserabiliter -
9 emorior
ē-morior, mortuus sum, morī, des Todes sterben, in den Tod gehen, ein Raub des Todes werden, dahinsterben, dahinscheiden, absterben, I) eig., v. Pers., Cic., Vitr. u.a.: cupio in tuo complexu emori, Cic. ep.: pro alqo, Cic. ep.: non miserabiliter, Cic.: per virtutem (heldenmütig), Sall.: verba facit emortuo, sprichw., er redet in den Wind, Plaut. Poen. 840 (Götz u. Löwe mortuo). – v. Lebl. (s. Mützell. Curt. 4, 7 [30], 10), terra emoriens, allmählich ihre Kraft verlierende, Curt.: carbo emoriens, verlöschende, Plin.: membrum emoritur, Cels.: corpus emortuum, Cels.: arente culmo sterilis emoritur seges, Sen. poët.: propter quod (radices) emoriuntur, Plin.: imperatoris fuit cura, non modo ut incendium non adiutum senesceret, sed oppressum emori (ganz erlöschen) posset, Nazar. pan. 21, 2. – II) übtr. = völlig untergehen, verlöschen, verschwinden, laus emori non potest, Cic.: per gradus molles emoriatur amor, Ov.: si ad rem auxilium emortuum est, wenn zur Tat die Hilfe ausbleibt, Plaut.: ex usu loquendi, quem nunc habemus, hoc vocabulum (näml. temetum) emortuum, Augustin. de trin. 10, 1. – / Archaist. Infin. emoriri, Ter. eun. 432. – Die Behauptung, bei Cicero stehe nur der Infin. emori, wird widerlegt durch Cic. Tusc. 1, 96, wo emoritur.
-
10 exigo
ex-igo, ēgī, āctum, ere (ex u. ago), I) heraus-, wegtreiben, herausjagen, A) eig.: 1) leb. Wesen: a) im allg.: cervam e montibus, Liv.: reges ex civitate, Cic.: regibus exactis, Sall. hist. fr.: hostem e campo, Liv.: capellas a grege in campos, Varro: pecus in bucita (= buceta) circum antiquom oppidum, Varro LL.: pastum sues, auf die Weide treiben, Varro: e stratis corpus, emporspringen von usw., Stat.: exactus furiis suis, fortgetrieben von usw., Ov. – b) insbes., α) uxorem (matrimonio), eine Gattin verstoßen, Plaut., Ter. u. Suet.: ebenso virum ab se, Plaut. – β) (wie εκβάλλω) einen Schauspieler (u. somit auch sein Stück) durch Zischen, Pochen usw. von der Bühne treiben, also durchfallen lassen, im Passiv exigi = durchfallen, Ter. Andr. prol. 27 (u. dazu Spengel). Ter. Hec. prol. 12 u. 15. – 2) Lebl.: a) ins Meer ergießen, et sacer admissas exigit Hebrus aquas, Ov. her. 2, 114. – b) vertreiben = verkaufen, agrorum fructus, Liv. 34, 9, 9: merces, Col. poët. 10, 317. – c) (hervor)treiben, radices, Cels.: brevem materiam, durum et latum folium, Col.: duplices uvas, Col. – d) poet., mit etwas ausholen, etwas in Schwung setzen, ensem, Ov. met. 5, 171. – B) übtr.: a) leb. Wesen: hic damnatos cum dedecore et traductione vitā exigit, bringt vom Leben zum Tode, Sen. de ira 1, 6, 4. – b) Lebl., heraustreiben, vertreiben, wegbrin gen, ubi labore lassitudo est exigunda ex corpore, Plaut.: iam ego ex corpore exigam omnes maculas maerorum tibi, Plaut.: nec potuisse (maculam ex corpore) umquam exigi, Suet.: Liber tenues e corpore curas exiget, Gratt.: ex. morbos, Macr.: otium, verdrängen, Hor.: telis senectam, Ov.
II) ganz hintreiben, A) eig.: tela in alqm, Sen.: manum, einen Hieb anbringen, Quint. – dah. ganz hineinstoßen, ensem per iuvenem, Verg.: ferrum per praecordia, Ov.: ferrum per viscera, Lucan. – prägn., durchbohren, durchstoßen, illum exigit hasta, Val. Flacc. Vgl. Gronov Sen. de cons. ad Marc. 16. – B) übtr., zu etwas zwingen, exigi in poenas, Stat. Theb. 1, 215.
III) etwas hinaustreiben = etwas zurücklegen, A) eig.: Athon, Val. Flacc.: mare, Plin.: mediam dies exegerat horam, Ov.: Phoebe, qui aestivos spatiosius exigis ignes, d.i. lange Sommertage machst, Prop. – B) übtr., zu Ende bringen, vollbringen, vollenden, a) übh.: monumentum aere perennius, Hor.: exactus tenui pumice versus eat, Prop.: commentarii ita sunt exacti, ut etc., Quint.: eandem gracilitatem stilo, zustande bringen, nachbilden, Quint.: opus, Ov. rem. 811; met. 15, 871 (vgl. unten no. IV, A, b): per hiemes aestusque et inaequales autumnos et breve ver spatiis exegit quattuor annum, brachte durch vier Zeiträume zu Ende, vollendete in vier Z., Ov. – b) eine Zeit zurücklegen, α) hin- od. zubringen, verleben, exquirit, qualem diem supremum noctemque exegisset, Tac.: ex. triginta dies in exspectatione mortis, Sen.: exacto per (unter) scelera die, Tac.: ex. sine metu reliquam noctem, Petron.: in Tuscis otium aestatis, Plin. ep.: ex. malam aetatem, Plaut.: totam aetatem in armis, Sen.: vitam in peregrinatione, Sen.: omnibus scortis abiectiorem et obsceniorem vitam, Val. Max.: senectutem Cypri profugus exegit, Val. Max.: ex. vitam taetre, Cato fr.: dispersam et vagam vitam miserabiliter, Val. Max.: cibo agresti vescendo vitam, Vitr.: vitam sine cura, Lucil.: uti boni honestique vitam exigerent, Sall.: quo studio vitam suam te absente exegerit, Ter.: ut sint, qui omne vitae tempus nudi exigant, Val. Max. – β) eine Zeit vollends zubringen, vollenden, exegit annum tribus spatiis, führte zu Ende, Ov. met. 1, 118: erant, de quibus plura dici vellem, nisi iam dies exactus esset (verstrichen wäre), Tac. dial.: iam dies exactus erat, Ov.: exactis mensibus, Verg.: aestas exacta erat, war zu Ende, Caes.: tribus aestatibus exactis, Verg.: exacto iam mense octavo, Iustin.: iam aestatem exactam esse, Sall.: ante exactam hiemem, Caes.: exacto quoque anno, Cels.: iam ad pariendum temporibus exactis, Cic.: exactā pueritiā, Iustin.: exactā aetate, am Ende seiner Tage, im hohen Alter, hochbetagt (zB. mori), Cic.: grandaevi senes, exactā aetate feminae, Tac.: eodem anno Q. Fabius Maximus moritur exactae aetatis, als hochbetagter Greis, Liv. – c) erdulden, alcis causā hanc aerumnam, Plaut. capt. 1009.
IV) auftreiben, beitreiben = einfordern, einkassieren, verlangen, fordern, A) eig.: a) Gelder: pecunias, Cic.: vectigalia, Cic.: m. dopp. Acc., Mesopotamenos non exegit tributum, Spart. Hadr. 21, 12: unum quemque iuxta vires exegit tam argentum quam aurum de populo terrae, Vulg. 4. regg. 23, 35. – Passiv exigor m. Acc. rei, exigor portorium, der Zoll wird von mir verlangt, Caecil. com. 92; sese pecunias maximas exactos esse, Q. Metell. Num. fr. bei Gell. 15, 14, 2 (vgl. unten no. B, a). – b) eine Leistung: ex. opus, beaufsichtigen, leiten, Ov. met. 14, 268. Col. 3, 13, 11 (vgl. no. III, B, a): aedes privatas velut publicum opus, den Bau von Privathäusern wie öffentliche Bauten beaufsichtigen u. betreiben (v. den Zensoren), Liv. 6, 4, 6. – Insbes., α) den Bau (Ausbau) von etw. verlangen, viam, Cic.: sarta tecta sacris publicis, sie in Dach u. Fach, im baulichen Zustande erhalten, Liv.: u. so omnia sarta tecta, Cic. – β) die Stellung von etwas verlangen, etw. requirieren, aufbieten, equitum peditumque certum numerum a civitatibus, Caes.: obsides ab Apolloniatibus, Caes.: custodiae in portis, vigiliae vicatim exactae, Liv.: vehicula (Transportfuhrwerke), Plin. pan. – B) übtr.: a) verlangen, fordern, auf etw. dringen, α) v. Pers.: insiurandum, Liv.: rationem (Rechenschaft), Ggstz. reddere, Val. Max.: Sen. u.a.: u. so ab alqo rationem alienae culpae, Sen. rhet.: veritatem a teste, Cic.: promissum ab alqo, Cic.: duplices ab alqo mercedes, Quint.: disciplinam severissime, Suet.: poenas de alqo oder alci, jmd. strafen (weil Strafen anfangs in Vieh od. einer Summe Geld bestanden), Ov.: so auch supplicium de alqo, Flor.: piacula ab alqo, Liv.; exigerem nostrae qualia damna notae? sollt' ich Rache nehmen für die Schmach, die mich zeichnete? Ov. – Passiv exigor m. Acc. rei (vgl. oben no. A, a), intellegeres, quod minora exigaris ab eo, Vulg. Iob 11, 6: ferus sacrae viae vastator poenas exactus est vastationis suae, Cassiod. hist. eccl. 6, 45: ex. m. folg. ut u. Konj., Ov. fast. 6, 358. Curt. 8, 4 (16), 21. Iuven. 7, 238: ex. m. bl. Konj., Plin. ep. 6, 8, 5: ex. alqm (von jmd.) m. folg. ut u. Konj., Nepot. epit. Val. Max. 9, 20 (wo exigere Simonidem, ut prodiret): ex. ab alqo m. folg. ne u. Konj., Suet. Ner. 49, 4. Iuven. 13, 35: ex. m. folg. Acc. u. Infin., Suet. Cal. 43. Paul. dig. 29, 7, 8. § 2: im Passiv m. Nom. u. Infin., ubi exigitur argentarius rationes edere, Ulp. dig. 2, 13, 8. – β) v. Lebl., prout res exigit, es erfordert, nötig macht, Plin.: si quid res exigeret, Suet.: si ita res familiaris (Hausstand) exigat, Tac. dial.: ubi res vigiliam exigeret, wenn sich Wachsamkeit nötig machte, Vell. – b) fragen, facta alcis, Ov. art. am. 2, 130: ab alqo, cur etc., Tac. ann. 2, 85.
V) nach einem Maßstabe, Maße etw. ganz genau abmessen, abwägen, untersuchen, A) eig.: columnas ad perpendiculum, Cic.: materiam ad regulam et libellam, Plin.: pondus margaritarum manu, Plin. – B) übtr.: 1) im allg., nach etwas abmessen, abwägen, beurteilen, prüfen, ad illam summam veritatem legitimum ius, Cic.: ad suas leges atque instituta ea, quae Lacedaemone fiunt, Liv.: opus ad vires suas, Ov.: omnia argumenta ad obrussam, Sen.: illa nonnisi aure exiguntur, quae fiunt per sonos, Quint. – 2) insbes.: a) etw. erwägen, überlegen, über etwas mit sich od. jmd. zu Rate gehen, sich beraten, verhandeln, tempus secum ipsa modumque exigit, Verg.: mecum exigo, Sen.: talia secum, Ov.: – de his rebus ut exigeret cum eo, Planc. in Cic. ep.: quo (die) de his coram exigere possimus, Plin. ep.: haec exigentes (sc. inter se), Liv. – dah. non satis exactum, quid agam, ausgemacht, gewiß, Cic.: nec satis exactum est, corpus an umbra forem, Ov. – b) nach etwas abmessend einrichten, suo equorumque cultu ad luxuriam magis quam ad magnificentiam exacto, Curt.: opus est aliquo, ad quem mores nostri se ipsi exigant, sich bilden, Sen.
-
11 lamentor
lāmentor, ātus sum, ārī, I) v. intr. wehklagen, heulen u. jammern, flere ac lamentari, Cic.: lamentari ac plangere, Suet.: flebiliter in vulnere, Cic.: clamor lamentantium mulierum, Liv. – Passiv unpers., maeretur, fletur, lamentatur (man wehklagt) diebus plusculis, Apul. met. 4, 33. – II) v. tr. über etwas wehklagen, etwas bejammern, minas sexaginta, Plaut.: obitum, Lucr.: vitam, Cic.: caecitatem, Cic.: se ipsum, Plaut.: matrem mortuam, Ter.: hic fratrem, propinquum ille, alius parentes lamentari, Tac. – m. folg. Acc. u. Infin., Plaut. Pseud. 313. Hor. ep. 2, 1, 224. – m. Partic. fut. act., lamentabantur in morbo quasi turpiter et miserabiliter perituri, Val. Max. 2, 6, 11. – Partiz. lāmentātus, a, um passiv, α) beweint, Sil. 13, 712. – β) mit Wehklagen erfüllt, von Wehklagen ertönend, Stat. Theb. 12, 224. – / Parag. Infin. lamentarier, Plaut. Pers. 742.
-
12 emorior
ē-morior, mortuus sum, morī, des Todes sterben, in den Tod gehen, ein Raub des Todes werden, dahinsterben, dahinscheiden, absterben, I) eig., v. Pers., Cic., Vitr. u.a.: cupio in tuo complexu emori, Cic. ep.: pro alqo, Cic. ep.: non miserabiliter, Cic.: per virtutem (heldenmütig), Sall.: verba facit emortuo, sprichw., er redet in den Wind, Plaut. Poen. 840 (Götz u. Löwe mortuo). – v. Lebl. (s. Mützell. Curt. 4, 7 [30], 10), terra emoriens, allmählich ihre Kraft verlierende, Curt.: carbo emoriens, verlöschende, Plin.: membrum emoritur, Cels.: corpus emortuum, Cels.: arente culmo sterilis emoritur seges, Sen. poët.: propter quod (radices) emoriuntur, Plin.: imperatoris fuit cura, non modo ut incendium non adiutum senesceret, sed oppressum emori (ganz erlöschen) posset, Nazar. pan. 21, 2. – II) übtr. = völlig untergehen, verlöschen, verschwinden, laus emori non potest, Cic.: per gradus molles emoriatur amor, Ov.: si ad rem auxilium emortuum est, wenn zur Tat die Hilfe ausbleibt, Plaut.: ex usu loquendi, quem nunc habemus, hoc vocabulum (näml. temetum) emortuum, Augustin. de trin. 10, 1. – ⇒ Archaist. Infin. emoriri, Ter. eun. 432. – Die Behauptung, bei Cicero stehe nur der Infin. emori, wird widerlegt durch Cic. Tusc. 1, 96, wo emoritur. -
13 exigo
ex-igo, ēgī, āctum, ere (ex u. ago), I) heraus-, wegtreiben, herausjagen, A) eig.: 1) leb. Wesen: a) im allg.: cervam e montibus, Liv.: reges ex civitate, Cic.: regibus exactis, Sall. hist. fr.: hostem e campo, Liv.: capellas a grege in campos, Varro: pecus in bucita (= buceta) circum antiquom oppidum, Varro LL.: pastum sues, auf die Weide treiben, Varro: e stratis corpus, emporspringen von usw., Stat.: exactus furiis suis, fortgetrieben von usw., Ov. – b) insbes., α) uxorem (matrimonio), eine Gattin verstoßen, Plaut., Ter. u. Suet.: ebenso virum ab se, Plaut. – β) (wie εκβάλλω) einen Schauspieler (u. somit auch sein Stück) durch Zischen, Pochen usw. von der Bühne treiben, also durchfallen lassen, im Passiv exigi = durchfallen, Ter. Andr. prol. 27 (u. dazu Spengel). Ter. Hec. prol. 12 u. 15. – 2) Lebl.: a) ins Meer ergießen, et sacer admissas exigit Hebrus aquas, Ov. her. 2, 114. – b) vertreiben = verkaufen, agrorum fructus, Liv. 34, 9, 9: merces, Col. poët. 10, 317. – c) (hervor)treiben, radices, Cels.: brevem materiam, durum et latum folium, Col.: duplices uvas, Col. – d) poet., mit etwas ausholen, etwas in Schwung setzen, ensem, Ov. met. 5, 171. – B) übtr.: a) leb. Wesen: hic damnatos cum dedecore et traductione vitā exigit, bringt vom Leben zum Tode, Sen. de ira 1, 6, 4. – b) Lebl., heraustreiben, vertreiben, wegbrin-————gen, ubi labore lassitudo est exigunda ex corpore, Plaut.: iam ego ex corpore exigam omnes maculas maerorum tibi, Plaut.: nec potuisse (maculam ex corpore) umquam exigi, Suet.: Liber tenues e corpore curas exiget, Gratt.: ex. morbos, Macr.: otium, verdrängen, Hor.: telis senectam, Ov.II) ganz hintreiben, A) eig.: tela in alqm, Sen.: manum, einen Hieb anbringen, Quint. – dah. ganz hineinstoßen, ensem per iuvenem, Verg.: ferrum per praecordia, Ov.: ferrum per viscera, Lucan. – prägn., durchbohren, durchstoßen, illum exigit hasta, Val. Flacc. Vgl. Gronov Sen. de cons. ad Marc. 16. – B) übtr., zu etwas zwingen, exigi in poenas, Stat. Theb. 1, 215.III) etwas hinaustreiben = etwas zurücklegen, A) eig.: Athon, Val. Flacc.: mare, Plin.: mediam dies exegerat horam, Ov.: Phoebe, qui aestivos spatiosius exigis ignes, d.i. lange Sommertage machst, Prop. – B) übtr., zu Ende bringen, vollbringen, vollenden, a) übh.: monumentum aere perennius, Hor.: exactus tenui pumice versus eat, Prop.: commentarii ita sunt exacti, ut etc., Quint.: eandem gracilitatem stilo, zustande bringen, nachbilden, Quint.: opus, Ov. rem. 811; met. 15, 871 (vgl. unten no. IV, A, b): per hiemes aestusque et inaequales autumnos et breve ver spatiis exegit quattuor annum, brachte durch vier Zeiträume zu Ende, vollendete in vier Z., Ov. – b)————eine Zeit zurücklegen, α) hin- od. zubringen, verleben, exquirit, qualem diem supremum noctemque exegisset, Tac.: ex. triginta dies in exspectatione mortis, Sen.: exacto per (unter) scelera die, Tac.: ex. sine metu reliquam noctem, Petron.: in Tuscis otium aestatis, Plin. ep.: ex. malam aetatem, Plaut.: totam aetatem in armis, Sen.: vitam in peregrinatione, Sen.: omnibus scortis abiectiorem et obsceniorem vitam, Val. Max.: senectutem Cypri profugus exegit, Val. Max.: ex. vitam taetre, Cato fr.: dispersam et vagam vitam miserabiliter, Val. Max.: cibo agresti vescendo vitam, Vitr.: vitam sine cura, Lucil.: uti boni honestique vitam exigerent, Sall.: quo studio vitam suam te absente exegerit, Ter.: ut sint, qui omne vitae tempus nudi exigant, Val. Max. – β) eine Zeit vollends zubringen, vollenden, exegit annum tribus spatiis, führte zu Ende, Ov. met. 1, 118: erant, de quibus plura dici vellem, nisi iam dies exactus esset (verstrichen wäre), Tac. dial.: iam dies exactus erat, Ov.: exactis mensibus, Verg.: aestas exacta erat, war zu Ende, Caes.: tribus aestatibus exactis, Verg.: exacto iam mense octavo, Iustin.: iam aestatem exactam esse, Sall.: ante exactam hiemem, Caes.: exacto quoque anno, Cels.: iam ad pariendum temporibus exactis, Cic.: exactā pueritiā, Iustin.: exactā aetate, am Ende seiner Tage, im hohen Alter, hochbetagt (zB. mori), Cic.: grandaevi senes, exactā aetate feminae, Tac.:————eodem anno Q. Fabius Maximus moritur exactae aetatis, als hochbetagter Greis, Liv. – c) erdulden, alcis causā hanc aerumnam, Plaut. capt. 1009.IV) auftreiben, beitreiben = einfordern, einkassieren, verlangen, fordern, A) eig.: a) Gelder: pecunias, Cic.: vectigalia, Cic.: m. dopp. Acc., Mesopotamenos non exegit tributum, Spart. Hadr. 21, 12: unum quemque iuxta vires exegit tam argentum quam aurum de populo terrae, Vulg. 4. regg. 23, 35. – Passiv exigor m. Acc. rei, exigor portorium, der Zoll wird von mir verlangt, Caecil. com. 92; sese pecunias maximas exactos esse, Q. Metell. Num. fr. bei Gell. 15, 14, 2 (vgl. unten no. B, a). – b) eine Leistung: ex. opus, beaufsichtigen, leiten, Ov. met. 14, 268. Col. 3, 13, 11 (vgl. no. III, B, a): aedes privatas velut publicum opus, den Bau von Privathäusern wie öffentliche Bauten beaufsichtigen u. betreiben (v. den Zensoren), Liv. 6, 4, 6. – Insbes., α) den Bau (Ausbau) von etw. verlangen, viam, Cic.: sarta tecta sacris publicis, sie in Dach u. Fach, im baulichen Zustande erhalten, Liv.: u. so omnia sarta tecta, Cic. – β) die Stellung von etwas verlangen, etw. requirieren, aufbieten, equitum peditumque certum numerum a civitatibus, Caes.: obsides ab Apolloniatibus, Caes.: custodiae in portis, vigiliae vicatim exactae, Liv.: vehicula (Transportfuhrwerke), Plin. pan. – B) übtr.: a) verlangen, fordern, auf etw. dringen, α)————v. Pers.: insiurandum, Liv.: rationem (Rechenschaft), Ggstz. reddere, Val. Max.: Sen. u.a.: u. so ab alqo rationem alienae culpae, Sen. rhet.: veritatem a teste, Cic.: promissum ab alqo, Cic.: duplices ab alqo mercedes, Quint.: disciplinam severissime, Suet.: poenas de alqo oder alci, jmd. strafen (weil Strafen anfangs in Vieh od. einer Summe Geld bestanden), Ov.: so auch supplicium de alqo, Flor.: piacula ab alqo, Liv.; exigerem nostrae qualia damna notae? sollt' ich Rache nehmen für die Schmach, die mich zeichnete? Ov. – Passiv exigor m. Acc. rei (vgl. oben no. A, a), intellegeres, quod minora exigaris ab eo, Vulg. Iob 11, 6: ferus sacrae viae vastator poenas exactus est vastationis suae, Cassiod. hist. eccl. 6, 45: ex. m. folg. ut u. Konj., Ov. fast. 6, 358. Curt. 8, 4 (16), 21. Iuven. 7, 238: ex. m. bl. Konj., Plin. ep. 6, 8, 5: ex. alqm (von jmd.) m. folg. ut u. Konj., Nepot. epit. Val. Max. 9, 20 (wo exigere Simonidem, ut prodiret): ex. ab alqo m. folg. ne u. Konj., Suet. Ner. 49, 4. Iuven. 13, 35: ex. m. folg. Acc. u. Infin., Suet. Cal. 43. Paul. dig. 29, 7, 8. § 2: im Passiv m. Nom. u. Infin., ubi exigitur argentarius rationes edere, Ulp. dig. 2, 13, 8. – β) v. Lebl., prout res exigit, es erfordert, nötig macht, Plin.: si quid res exigeret, Suet.: si ita res familiaris (Hausstand) exigat, Tac. dial.: ubi res vigiliam exigeret, wenn sich Wachsamkeit nötig machte, Vell. – b) fragen, facta alcis, Ov. art. am. 2, 130: ab————alqo, cur etc., Tac. ann. 2, 85.V) nach einem Maßstabe, Maße etw. ganz genau abmessen, abwägen, untersuchen, A) eig.: columnas ad perpendiculum, Cic.: materiam ad regulam et libellam, Plin.: pondus margaritarum manu, Plin. – B) übtr.: 1) im allg., nach etwas abmessen, abwägen, beurteilen, prüfen, ad illam summam veritatem legitimum ius, Cic.: ad suas leges atque instituta ea, quae Lacedaemone fiunt, Liv.: opus ad vires suas, Ov.: omnia argumenta ad obrussam, Sen.: illa nonnisi aure exiguntur, quae fiunt per sonos, Quint. – 2) insbes.: a) etw. erwägen, überlegen, über etwas mit sich od. jmd. zu Rate gehen, sich beraten, verhandeln, tempus secum ipsa modumque exigit, Verg.: mecum exigo, Sen.: talia secum, Ov.: – de his rebus ut exigeret cum eo, Planc. in Cic. ep.: quo (die) de his coram exigere possimus, Plin. ep.: haec exigentes (sc. inter se), Liv. – dah. non satis exactum, quid agam, ausgemacht, gewiß, Cic.: nec satis exactum est, corpus an umbra forem, Ov. – b) nach etwas abmessend einrichten, suo equorumque cultu ad luxuriam magis quam ad magnificentiam exacto, Curt.: opus est aliquo, ad quem mores nostri se ipsi exigant, sich bilden, Sen. -
14 lamentor
lāmentor, ātus sum, ārī, I) v. intr. wehklagen, heulen u. jammern, flere ac lamentari, Cic.: lamentari ac plangere, Suet.: flebiliter in vulnere, Cic.: clamor lamentantium mulierum, Liv. – Passiv unpers., maeretur, fletur, lamentatur (man wehklagt) diebus plusculis, Apul. met. 4, 33. – II) v. tr. über etwas wehklagen, etwas bejammern, minas sexaginta, Plaut.: obitum, Lucr.: vitam, Cic.: caecitatem, Cic.: se ipsum, Plaut.: matrem mortuam, Ter.: hic fratrem, propinquum ille, alius parentes lamentari, Tac. – m. folg. Acc. u. Infin., Plaut. Pseud. 313. Hor. ep. 2, 1, 224. – m. Partic. fut. act., lamentabantur in morbo quasi turpiter et miserabiliter perituri, Val. Max. 2, 6, 11. – Partiz. lāmentātus, a, um passiv, α) beweint, Sil. 13, 712. – β) mit Wehklagen erfüllt, von Wehklagen ertönend, Stat. Theb. 12, 224. – ⇒ Parag. Infin. lamentarier, Plaut. Pers. 742.Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > lamentor
-
15 miserabilis
(adi.) miserabiliter (adv.) l) сожаления достойный (1. 1C. 3, 14. 1. 1 pr. C. 1, 27). 2) несчастный, жалкий, miser. iniuria (1. 13 C. 12, 51).Латинско-русский словарь к источникам римского права > miserabilis
-
16 ē-morior
ē-morior —, ī (old, īrī, T.), dep., to die off, die, decease: miserabiliter: emori satius est, T.: maximo cum dolore: per virtutem, S.: ante emoriar, quam, etc., O. — Fig.: quorum laus emori non potest, pass away: amor, O. -
17 blandiens
blandĭor, ītus, 4, v. dep. [blandus].I.Prop., lit., to cling caressingly to one, to fawn upon, to flatter, soothe, caress, fondle, coax (class.).1.With dat.:2.matri interfectae infante miserabiliter blandiente,
Plin. 34, 8, 19, § 88.—With inter se, Plin. 10, 37, 52, § 109.—3.With ut and subj.:4.Hannibalem pueriliter blandientem patri ut duceretur in Hispaniam,
Liv. 21, 1, 4.—Absol.:II.cessit immanis tibi blandienti Janitor aulae Cerberus,
Hor. C. 3, 11, 15:tantusque in eo vigor, et dulcis quidam blandientis risus apparuit, ut, etc.,
Just. 1, 4, 12:et modo blanditur, modo... Terret,
Ov. M. 10, 416.—Transf.A. 1.With dat.:2.nostro ordini palam blandiuntur,
Plaut. Cist. 1, 1, 37:blandiri eis subtiliter a quibus est petendum,
Cic. de Or. 1, 20, 90:cur matri praeterea blanditur?
id. Fl. 37, 92:durae supplex blandire puellae,
Ov. A. A. 2, 527:sic (Venus) patruo blandita suo est,
id. M. 4, 532; 6, 440; 14, 705.—Absol.:3.quippe qui litigare se simulans blandiatur,
Cic. Lael. 26, 99:lingua juvet, mentemque tegat. Blandire, noceque,
Ov. Am. 1, 8, 103:in blandiendo (vox) lenis et summissa,
Quint. 11, 3, 63:pavidum blandita,
timidly coaxing, Ov. M. 9, 569: qui cum dolet blanditur, post tempus sapit, Publ. Syr. v. 506 Rib.—With per:4.de Commageno mirifice mihi et per se et per Pomponium blanditur Appius,
Cic. Q. Fr. 2, 10 (12), 2.—With abl.:B.torrenti ac meditatā cotidie oratione blandiens,
Plin. 26, 3, 7, § 12.—In partic.1.Blandiri sibi, etc., to flatter one ' s self with something, to fancy something, delude one ' s self:2.blandiuntur enim sibi, qui putant, etc.,
Dig. 26, 7, 3, § 2.—So often in Dig. et Codd.; cf.:ne nobis blandiar,
not to flatter ourselves, to tell the whole truth, Juv. 3, 126.—Pregn., to persuade or impel by flattery ( = blandiendo persuadeo or compello—very rare).a.With subj.:b.(ipsa voluptas) res per Veneris blanditur saecla propagent ( = sic blanditur ut propagent),
Lucr. 2, 173 Lachm.—With ab and ad:III.cum etiam saepe blandiatur gratia conviviorum a veris indiciis ad falsam probationem,
Vitr. 3 praef. —Trop.A.Of inanim. things as subjects, to flatter, please, be agreeable or favorable to; to allure by pleasure, to attract, entice, invite.1.With dat.:2.video quam suaviter voluptas sensibus nostris blandiatur,
Cic. Ac. 2, 45, 139:blandiebatur coeptis fortuna,
Tac. H. 2, 10. —Absol.:3.fortuna cum blanditur captatum venit, Publ. Syr. v. 167 Rib: blandiente inertiā,
Tac. H. 4, 4:ignoscere vitiis blandientibus,
id. Agr. 16; Suet. Ner. 20; Plin. 13, 9, 17, § 60.—With abl.: opportuna suā blanditur populus umbrā, Ov M. 10, 555.—B.Of things as objects:A. B.cur ego non votis blandiar ipse meis?
i. e. believe what I wish, Ov. Am. 2, 11, 54:nisi tamen auribus nostris bibliopolae blandiuntur,
tickle with flattery, Plin. Ep. 1, 2, 6.—Hence, -
18 blandior
blandĭor, ītus, 4, v. dep. [blandus].I.Prop., lit., to cling caressingly to one, to fawn upon, to flatter, soothe, caress, fondle, coax (class.).1.With dat.:2.matri interfectae infante miserabiliter blandiente,
Plin. 34, 8, 19, § 88.—With inter se, Plin. 10, 37, 52, § 109.—3.With ut and subj.:4.Hannibalem pueriliter blandientem patri ut duceretur in Hispaniam,
Liv. 21, 1, 4.—Absol.:II.cessit immanis tibi blandienti Janitor aulae Cerberus,
Hor. C. 3, 11, 15:tantusque in eo vigor, et dulcis quidam blandientis risus apparuit, ut, etc.,
Just. 1, 4, 12:et modo blanditur, modo... Terret,
Ov. M. 10, 416.—Transf.A. 1.With dat.:2.nostro ordini palam blandiuntur,
Plaut. Cist. 1, 1, 37:blandiri eis subtiliter a quibus est petendum,
Cic. de Or. 1, 20, 90:cur matri praeterea blanditur?
id. Fl. 37, 92:durae supplex blandire puellae,
Ov. A. A. 2, 527:sic (Venus) patruo blandita suo est,
id. M. 4, 532; 6, 440; 14, 705.—Absol.:3.quippe qui litigare se simulans blandiatur,
Cic. Lael. 26, 99:lingua juvet, mentemque tegat. Blandire, noceque,
Ov. Am. 1, 8, 103:in blandiendo (vox) lenis et summissa,
Quint. 11, 3, 63:pavidum blandita,
timidly coaxing, Ov. M. 9, 569: qui cum dolet blanditur, post tempus sapit, Publ. Syr. v. 506 Rib.—With per:4.de Commageno mirifice mihi et per se et per Pomponium blanditur Appius,
Cic. Q. Fr. 2, 10 (12), 2.—With abl.:B.torrenti ac meditatā cotidie oratione blandiens,
Plin. 26, 3, 7, § 12.—In partic.1.Blandiri sibi, etc., to flatter one ' s self with something, to fancy something, delude one ' s self:2.blandiuntur enim sibi, qui putant, etc.,
Dig. 26, 7, 3, § 2.—So often in Dig. et Codd.; cf.:ne nobis blandiar,
not to flatter ourselves, to tell the whole truth, Juv. 3, 126.—Pregn., to persuade or impel by flattery ( = blandiendo persuadeo or compello—very rare).a.With subj.:b.(ipsa voluptas) res per Veneris blanditur saecla propagent ( = sic blanditur ut propagent),
Lucr. 2, 173 Lachm.—With ab and ad:III.cum etiam saepe blandiatur gratia conviviorum a veris indiciis ad falsam probationem,
Vitr. 3 praef. —Trop.A.Of inanim. things as subjects, to flatter, please, be agreeable or favorable to; to allure by pleasure, to attract, entice, invite.1.With dat.:2.video quam suaviter voluptas sensibus nostris blandiatur,
Cic. Ac. 2, 45, 139:blandiebatur coeptis fortuna,
Tac. H. 2, 10. —Absol.:3.fortuna cum blanditur captatum venit, Publ. Syr. v. 167 Rib: blandiente inertiā,
Tac. H. 4, 4:ignoscere vitiis blandientibus,
id. Agr. 16; Suet. Ner. 20; Plin. 13, 9, 17, § 60.—With abl.: opportuna suā blanditur populus umbrā, Ov M. 10, 555.—B.Of things as objects:A. B.cur ego non votis blandiar ipse meis?
i. e. believe what I wish, Ov. Am. 2, 11, 54:nisi tamen auribus nostris bibliopolae blandiuntur,
tickle with flattery, Plin. Ep. 1, 2, 6.—Hence, -
19 miserabile
mĭsĕrābĭlis, e, adj. [miseror], worthy of pity, pitiable, miserable, deplorable, lamentable, wretched, sad (class.):nihil est tam miserabile, quam ex beato miser,
Cic. Part. Or. 17, 57:fiet ultro miserabilis,
Quint. 11, 1, 64; 9, 4, 133: sisque miser semper;nec sis miserabilis ulli, Ov. lb. 117: Irus,
Mart. 6, 77, 1:corpus,
Ov. H. 21, 213:voces,
plaintive, sad, Liv. 1, 29:vox,
Cic. Verr. 2, 5, 63, § 163:aspectus,
id. Phil. 2, 29, 73:caedes,
Liv. 1, 59:elegi,
mournful, Hor. C. 1, 33, 2:insania,
Aug. Conf. 3, 2, 1.— Comp.:miserabilior causa mortis,
Liv. 1, 59: mĭsĕrā-bĭlē, adv., for miserabiliter:miserabile caesis insultare,
Verg. A. 12, 338:miserabile longum,
Juv. 6, 65.—Hence, adv.: mĭ-sĕrābĭlĭter, pitiably, lamentably, in a way to excite pity, mournfully, sadly, miserably (class.):emori,
Cic. Tusc. 1, 40, 96:scripta epistola,
id. Att. 10, 9, 2:laudare,
to laud pathetically, id. ib. 14, 10, 1:dicere tristia,
Quint. 4, 2, 120:perire,
Val. Max. 2, 6, 11.— Comp.:hac facie miserabilior Pollio,
Juv. 9, 6: miserabilius dicere, Sen. Excerpt. Controv. praef. 4. -
20 miserabilis
mĭsĕrābĭlis, e, adj. [miseror], worthy of pity, pitiable, miserable, deplorable, lamentable, wretched, sad (class.):nihil est tam miserabile, quam ex beato miser,
Cic. Part. Or. 17, 57:fiet ultro miserabilis,
Quint. 11, 1, 64; 9, 4, 133: sisque miser semper;nec sis miserabilis ulli, Ov. lb. 117: Irus,
Mart. 6, 77, 1:corpus,
Ov. H. 21, 213:voces,
plaintive, sad, Liv. 1, 29:vox,
Cic. Verr. 2, 5, 63, § 163:aspectus,
id. Phil. 2, 29, 73:caedes,
Liv. 1, 59:elegi,
mournful, Hor. C. 1, 33, 2:insania,
Aug. Conf. 3, 2, 1.— Comp.:miserabilior causa mortis,
Liv. 1, 59: mĭsĕrā-bĭlē, adv., for miserabiliter:miserabile caesis insultare,
Verg. A. 12, 338:miserabile longum,
Juv. 6, 65.—Hence, adv.: mĭ-sĕrābĭlĭter, pitiably, lamentably, in a way to excite pity, mournfully, sadly, miserably (class.):emori,
Cic. Tusc. 1, 40, 96:scripta epistola,
id. Att. 10, 9, 2:laudare,
to laud pathetically, id. ib. 14, 10, 1:dicere tristia,
Quint. 4, 2, 120:perire,
Val. Max. 2, 6, 11.— Comp.:hac facie miserabilior Pollio,
Juv. 9, 6: miserabilius dicere, Sen. Excerpt. Controv. praef. 4.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Marsh Gibbon — Coordinates: 51°54′10″N 1°03′36″W / 51.9029°N 1.0600°W / 51.9029; 1.0600 … Wikipedia
Burg Pfraumberg — p3 Burg Přimda Gesamtansicht der Burg von Süden. Alternativname(n): Burg Pfraumberg … Deutsch Wikipedia
Burg Primda — p3 Burg Přimda Gesamtansicht der Burg von Süden. Alternativname(n): Burg Pfraumberg … Deutsch Wikipedia
Burg Přimda — Gesamtansicht der Burg von Süden. Alternativname(n): Burg Pfraumberg … Deutsch Wikipedia
Liste de locutions latines — Cet article contient une liste de locutions latines présentée par ordre alphabétique. Pour des explications morphologiques et linguistiques générales, consulter l article : Expression latine. Sommaire A B … … Wikipédia en Français
KALENDAE — primus cuiusque mensis dies; Singulos enim menses Romani ex Romuli instituto distribuêrunt in partes tres, Kalendas, Nonas et Idus: e quibus Kalendae a Gr. verbo καλῶ, i. e. voco, dictae sunt, hanc ob causam, Priscis temporibus, antequam Fasti a… … Hofmann J. Lexicon universale
MAMALUCI — aliquandiu in Aegypto regnârunt. Postquam enim Aegyptus a Caliphis ad Turcomannos, sub Saladino, pervenit; Turcomanni emptos a Tartanis, ex Mengrelia, Gurgestania et Kirkasia, Christianorum pueros, armis eruditos, custodiae corporis sui ac… … Hofmann J. Lexicon universale
PASSER — I. PASSER Graece ςτρουθὸς, de gallina quoque nonnumquam usurpatur; uti Hebraei nomine tsippor, tum in specie passerem, tum in genere avem, notant. Nicander in Alexipharmacis, v. 16. Η᾿έτι μυελόεντα χαλικρότερον ποτὸν ἴσχοις Ο῎ρνιθος ςτρουθοῖο… … Hofmann J. Lexicon universale
miserablement — Miserablement, en sorte qu on fait pitié à aucun, Miserabiliter, Misere, Miserandum in modum. Ils moururent miserablement, Indignissime interierunt. Il l aime miserablement, Eam misere amat … Thresor de la langue françoyse
piteux — Piteux, et Pieux, m. acut. Pius. Comme, Louys le piteux, et passivement, miserable, et duquel on a ou doit avoir pitié, comme, Oh qu il est piteux! Quam miserabilis! Liu. lib. 23. Il est en piteux estat, Miserabiliter affectus. Un homme qui fait… … Thresor de la langue françoyse