Перевод: со всех языков на английский

с английского на все языки

membra

  • 21 conecto

    cōnecto (less correctly, connecto, v. Ritschl, Opusc. II. 448 sq.; Gell. 2, 17, 8), nexŭi, nexum, 3, v. a. [necto], to tie, bind, fasten, or join together, to connect, entwine, link together (class.; most freq. in part. pass. and the trop. signif.); constr. with cum, inter se, the dat., or absol.
    I.
    Lit.:

    id (palliolum) conexum in umero laevo,

    folded, gathered, Plaut. Mil. 4, 4, 42:

    omnia inter se conexa et apta,

    Cic. N. D. 2, 38, 97:

    omnia omnimodis,

    Lucr. 2, 700:

    terrestria membra marinis,

    id. 2, 704; 2, 712; 3, 691:

    illae (apes) pedibus conexae ad limina pendent,

    Verg. G. 4, 257; cf. Sil. 2, 220:

    crines,

    Prop. 2, 5, 23:

    nodos,

    Ov. M. 12, 430:

    bracchia in genibus digitis conexa tenere,

    id. ib. 9, 311:

    naves validis utrimque trabibus,

    Tac. H. 2, 34:

    Mosellam atque Ararim facta inter utrumque fossa,

    id. A. 13, 53; cf.:

    Adiabenis conectuntur Carduchi,

    Plin. 6, 15, 17, § 44:

    lata alvus (navium) sine vinculo aeris aut ferri conexa,

    Tac. H. 3, 47:

    ferreae laminae serie inter se conexae,

    Curt. 4, 9, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    amicitia cum voluptate conectitur,

    Cic. Fin. 1, 20, 67; Quint. 8, 3, 77:

    ita sunt inter se conexa et indiscreta omnia,

    id. 10, 1, 2; 5, 14, 32; cf.
    * Suet.
    Tib. 43:

    membra historiae,

    Quint. 9, 4, 129 al.:

    quod discrimini patris filiam conectebat,

    to implicate, involve, Tac. A. 16, 30; cf. id. ib. 16, 32:

    causam dolori meo,

    id. ib. 3, 12; id. H. 1, 65.—
    B.
    Esp.,
    1.
    In discourse, to connect with what precedes, join to, etc.:

    facilius est enim apta dissolvere quam dissipata conectere,

    Cic. Or. 71, 235:

    illud non est in uno verbo translato, sed ex pluribus continuatis conectitur,

    id. de Or. 3, 41, 166:

    inter se pleraque conexa et apta,

    id. Part. Or. 39, 137; Quint. 10, 1, 2: verba lyrae conectere, Hor. Ep. 2, 2, 86:

    carmina secum gracili filo,

    Col. 10, 227:

    res ac verba,

    Quint. 2, 4, 15; 9, 4, 58:

    conexa oratio (opp. interrupta),

    id. 9, 4, 7:

    aliam majorem insaniam,

    to join to, Plin. 36, 15, 24, § 116; hence also: versus orationesque ejus, to quote, cite, Treb. Gall. 11 fin.
    2.
    In philos. lang., = concludo, to annex or subjoin a logical conclusion:

    si enim est verum, quod ita conectitur: si quis, etc.... illud quoque verum est, etc.,

    Cic. Fat. 6, 12; 7, 14:

    omne, quod ipsum ex se conexum sit (e. g. si lucet, lucet) verum esse, etc.,

    id. Ac. 2, 30, 98.—Hence, cō-nexus, a, um, P. a., = conjunctus, connected, joined, cohering together with something (very rare):

    sive aliud quid vis potius conexius (quam animus) ei (sc. corpori) fingere,

    Lucr. 3, 555:

    Silanum per adfinitatem conexum Germanico,

    Tac. A. 2, 43;

    so also without affinitas, of relationship: Caesari,

    id. ib. 2, 50;

    4, 66: insequitur magno jam tunc conexus amore Patroclus,

    Stat. Achill. 1, 174.—
    2.
    In time, immediately following:

    conexi his funeribus dies,

    Cic. Pis. 5, 11.—Hence, subst.: cōnexum ( conn-), i, a necessary consequence, inevitable inference:

    ipsa ratio conexi, cum concesseris superius, cogit inferius concedere,

    Cic. Ac. 2, 30, 96:

    primumque quod est in conexo... necessarium est,

    id. Fat. 7, 14; cf. id. ib. 8, 15: quod Graeci sunêmmenon axiôma dicunt, alii nostrorum conjunctum, alii conexum dixerunt, Gell. 16, 8, 9; cf. the context.—And adv.: cōnexē ( conn-), in connection, connectedly:

    dicere aliquid,

    Mart. Cap. 4, § 387.

    Lewis & Short latin dictionary > conecto

  • 22 conexum

    cōnecto (less correctly, connecto, v. Ritschl, Opusc. II. 448 sq.; Gell. 2, 17, 8), nexŭi, nexum, 3, v. a. [necto], to tie, bind, fasten, or join together, to connect, entwine, link together (class.; most freq. in part. pass. and the trop. signif.); constr. with cum, inter se, the dat., or absol.
    I.
    Lit.:

    id (palliolum) conexum in umero laevo,

    folded, gathered, Plaut. Mil. 4, 4, 42:

    omnia inter se conexa et apta,

    Cic. N. D. 2, 38, 97:

    omnia omnimodis,

    Lucr. 2, 700:

    terrestria membra marinis,

    id. 2, 704; 2, 712; 3, 691:

    illae (apes) pedibus conexae ad limina pendent,

    Verg. G. 4, 257; cf. Sil. 2, 220:

    crines,

    Prop. 2, 5, 23:

    nodos,

    Ov. M. 12, 430:

    bracchia in genibus digitis conexa tenere,

    id. ib. 9, 311:

    naves validis utrimque trabibus,

    Tac. H. 2, 34:

    Mosellam atque Ararim facta inter utrumque fossa,

    id. A. 13, 53; cf.:

    Adiabenis conectuntur Carduchi,

    Plin. 6, 15, 17, § 44:

    lata alvus (navium) sine vinculo aeris aut ferri conexa,

    Tac. H. 3, 47:

    ferreae laminae serie inter se conexae,

    Curt. 4, 9, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    amicitia cum voluptate conectitur,

    Cic. Fin. 1, 20, 67; Quint. 8, 3, 77:

    ita sunt inter se conexa et indiscreta omnia,

    id. 10, 1, 2; 5, 14, 32; cf.
    * Suet.
    Tib. 43:

    membra historiae,

    Quint. 9, 4, 129 al.:

    quod discrimini patris filiam conectebat,

    to implicate, involve, Tac. A. 16, 30; cf. id. ib. 16, 32:

    causam dolori meo,

    id. ib. 3, 12; id. H. 1, 65.—
    B.
    Esp.,
    1.
    In discourse, to connect with what precedes, join to, etc.:

    facilius est enim apta dissolvere quam dissipata conectere,

    Cic. Or. 71, 235:

    illud non est in uno verbo translato, sed ex pluribus continuatis conectitur,

    id. de Or. 3, 41, 166:

    inter se pleraque conexa et apta,

    id. Part. Or. 39, 137; Quint. 10, 1, 2: verba lyrae conectere, Hor. Ep. 2, 2, 86:

    carmina secum gracili filo,

    Col. 10, 227:

    res ac verba,

    Quint. 2, 4, 15; 9, 4, 58:

    conexa oratio (opp. interrupta),

    id. 9, 4, 7:

    aliam majorem insaniam,

    to join to, Plin. 36, 15, 24, § 116; hence also: versus orationesque ejus, to quote, cite, Treb. Gall. 11 fin.
    2.
    In philos. lang., = concludo, to annex or subjoin a logical conclusion:

    si enim est verum, quod ita conectitur: si quis, etc.... illud quoque verum est, etc.,

    Cic. Fat. 6, 12; 7, 14:

    omne, quod ipsum ex se conexum sit (e. g. si lucet, lucet) verum esse, etc.,

    id. Ac. 2, 30, 98.—Hence, cō-nexus, a, um, P. a., = conjunctus, connected, joined, cohering together with something (very rare):

    sive aliud quid vis potius conexius (quam animus) ei (sc. corpori) fingere,

    Lucr. 3, 555:

    Silanum per adfinitatem conexum Germanico,

    Tac. A. 2, 43;

    so also without affinitas, of relationship: Caesari,

    id. ib. 2, 50;

    4, 66: insequitur magno jam tunc conexus amore Patroclus,

    Stat. Achill. 1, 174.—
    2.
    In time, immediately following:

    conexi his funeribus dies,

    Cic. Pis. 5, 11.—Hence, subst.: cōnexum ( conn-), i, a necessary consequence, inevitable inference:

    ipsa ratio conexi, cum concesseris superius, cogit inferius concedere,

    Cic. Ac. 2, 30, 96:

    primumque quod est in conexo... necessarium est,

    id. Fat. 7, 14; cf. id. ib. 8, 15: quod Graeci sunêmmenon axiôma dicunt, alii nostrorum conjunctum, alii conexum dixerunt, Gell. 16, 8, 9; cf. the context.—And adv.: cōnexē ( conn-), in connection, connectedly:

    dicere aliquid,

    Mart. Cap. 4, § 387.

    Lewis & Short latin dictionary > conexum

  • 23 connexe

    cōnecto (less correctly, connecto, v. Ritschl, Opusc. II. 448 sq.; Gell. 2, 17, 8), nexŭi, nexum, 3, v. a. [necto], to tie, bind, fasten, or join together, to connect, entwine, link together (class.; most freq. in part. pass. and the trop. signif.); constr. with cum, inter se, the dat., or absol.
    I.
    Lit.:

    id (palliolum) conexum in umero laevo,

    folded, gathered, Plaut. Mil. 4, 4, 42:

    omnia inter se conexa et apta,

    Cic. N. D. 2, 38, 97:

    omnia omnimodis,

    Lucr. 2, 700:

    terrestria membra marinis,

    id. 2, 704; 2, 712; 3, 691:

    illae (apes) pedibus conexae ad limina pendent,

    Verg. G. 4, 257; cf. Sil. 2, 220:

    crines,

    Prop. 2, 5, 23:

    nodos,

    Ov. M. 12, 430:

    bracchia in genibus digitis conexa tenere,

    id. ib. 9, 311:

    naves validis utrimque trabibus,

    Tac. H. 2, 34:

    Mosellam atque Ararim facta inter utrumque fossa,

    id. A. 13, 53; cf.:

    Adiabenis conectuntur Carduchi,

    Plin. 6, 15, 17, § 44:

    lata alvus (navium) sine vinculo aeris aut ferri conexa,

    Tac. H. 3, 47:

    ferreae laminae serie inter se conexae,

    Curt. 4, 9, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    amicitia cum voluptate conectitur,

    Cic. Fin. 1, 20, 67; Quint. 8, 3, 77:

    ita sunt inter se conexa et indiscreta omnia,

    id. 10, 1, 2; 5, 14, 32; cf.
    * Suet.
    Tib. 43:

    membra historiae,

    Quint. 9, 4, 129 al.:

    quod discrimini patris filiam conectebat,

    to implicate, involve, Tac. A. 16, 30; cf. id. ib. 16, 32:

    causam dolori meo,

    id. ib. 3, 12; id. H. 1, 65.—
    B.
    Esp.,
    1.
    In discourse, to connect with what precedes, join to, etc.:

    facilius est enim apta dissolvere quam dissipata conectere,

    Cic. Or. 71, 235:

    illud non est in uno verbo translato, sed ex pluribus continuatis conectitur,

    id. de Or. 3, 41, 166:

    inter se pleraque conexa et apta,

    id. Part. Or. 39, 137; Quint. 10, 1, 2: verba lyrae conectere, Hor. Ep. 2, 2, 86:

    carmina secum gracili filo,

    Col. 10, 227:

    res ac verba,

    Quint. 2, 4, 15; 9, 4, 58:

    conexa oratio (opp. interrupta),

    id. 9, 4, 7:

    aliam majorem insaniam,

    to join to, Plin. 36, 15, 24, § 116; hence also: versus orationesque ejus, to quote, cite, Treb. Gall. 11 fin.
    2.
    In philos. lang., = concludo, to annex or subjoin a logical conclusion:

    si enim est verum, quod ita conectitur: si quis, etc.... illud quoque verum est, etc.,

    Cic. Fat. 6, 12; 7, 14:

    omne, quod ipsum ex se conexum sit (e. g. si lucet, lucet) verum esse, etc.,

    id. Ac. 2, 30, 98.—Hence, cō-nexus, a, um, P. a., = conjunctus, connected, joined, cohering together with something (very rare):

    sive aliud quid vis potius conexius (quam animus) ei (sc. corpori) fingere,

    Lucr. 3, 555:

    Silanum per adfinitatem conexum Germanico,

    Tac. A. 2, 43;

    so also without affinitas, of relationship: Caesari,

    id. ib. 2, 50;

    4, 66: insequitur magno jam tunc conexus amore Patroclus,

    Stat. Achill. 1, 174.—
    2.
    In time, immediately following:

    conexi his funeribus dies,

    Cic. Pis. 5, 11.—Hence, subst.: cōnexum ( conn-), i, a necessary consequence, inevitable inference:

    ipsa ratio conexi, cum concesseris superius, cogit inferius concedere,

    Cic. Ac. 2, 30, 96:

    primumque quod est in conexo... necessarium est,

    id. Fat. 7, 14; cf. id. ib. 8, 15: quod Graeci sunêmmenon axiôma dicunt, alii nostrorum conjunctum, alii conexum dixerunt, Gell. 16, 8, 9; cf. the context.—And adv.: cōnexē ( conn-), in connection, connectedly:

    dicere aliquid,

    Mart. Cap. 4, § 387.

    Lewis & Short latin dictionary > connexe

  • 24 connexum

    cōnecto (less correctly, connecto, v. Ritschl, Opusc. II. 448 sq.; Gell. 2, 17, 8), nexŭi, nexum, 3, v. a. [necto], to tie, bind, fasten, or join together, to connect, entwine, link together (class.; most freq. in part. pass. and the trop. signif.); constr. with cum, inter se, the dat., or absol.
    I.
    Lit.:

    id (palliolum) conexum in umero laevo,

    folded, gathered, Plaut. Mil. 4, 4, 42:

    omnia inter se conexa et apta,

    Cic. N. D. 2, 38, 97:

    omnia omnimodis,

    Lucr. 2, 700:

    terrestria membra marinis,

    id. 2, 704; 2, 712; 3, 691:

    illae (apes) pedibus conexae ad limina pendent,

    Verg. G. 4, 257; cf. Sil. 2, 220:

    crines,

    Prop. 2, 5, 23:

    nodos,

    Ov. M. 12, 430:

    bracchia in genibus digitis conexa tenere,

    id. ib. 9, 311:

    naves validis utrimque trabibus,

    Tac. H. 2, 34:

    Mosellam atque Ararim facta inter utrumque fossa,

    id. A. 13, 53; cf.:

    Adiabenis conectuntur Carduchi,

    Plin. 6, 15, 17, § 44:

    lata alvus (navium) sine vinculo aeris aut ferri conexa,

    Tac. H. 3, 47:

    ferreae laminae serie inter se conexae,

    Curt. 4, 9, 3.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    amicitia cum voluptate conectitur,

    Cic. Fin. 1, 20, 67; Quint. 8, 3, 77:

    ita sunt inter se conexa et indiscreta omnia,

    id. 10, 1, 2; 5, 14, 32; cf.
    * Suet.
    Tib. 43:

    membra historiae,

    Quint. 9, 4, 129 al.:

    quod discrimini patris filiam conectebat,

    to implicate, involve, Tac. A. 16, 30; cf. id. ib. 16, 32:

    causam dolori meo,

    id. ib. 3, 12; id. H. 1, 65.—
    B.
    Esp.,
    1.
    In discourse, to connect with what precedes, join to, etc.:

    facilius est enim apta dissolvere quam dissipata conectere,

    Cic. Or. 71, 235:

    illud non est in uno verbo translato, sed ex pluribus continuatis conectitur,

    id. de Or. 3, 41, 166:

    inter se pleraque conexa et apta,

    id. Part. Or. 39, 137; Quint. 10, 1, 2: verba lyrae conectere, Hor. Ep. 2, 2, 86:

    carmina secum gracili filo,

    Col. 10, 227:

    res ac verba,

    Quint. 2, 4, 15; 9, 4, 58:

    conexa oratio (opp. interrupta),

    id. 9, 4, 7:

    aliam majorem insaniam,

    to join to, Plin. 36, 15, 24, § 116; hence also: versus orationesque ejus, to quote, cite, Treb. Gall. 11 fin.
    2.
    In philos. lang., = concludo, to annex or subjoin a logical conclusion:

    si enim est verum, quod ita conectitur: si quis, etc.... illud quoque verum est, etc.,

    Cic. Fat. 6, 12; 7, 14:

    omne, quod ipsum ex se conexum sit (e. g. si lucet, lucet) verum esse, etc.,

    id. Ac. 2, 30, 98.—Hence, cō-nexus, a, um, P. a., = conjunctus, connected, joined, cohering together with something (very rare):

    sive aliud quid vis potius conexius (quam animus) ei (sc. corpori) fingere,

    Lucr. 3, 555:

    Silanum per adfinitatem conexum Germanico,

    Tac. A. 2, 43;

    so also without affinitas, of relationship: Caesari,

    id. ib. 2, 50;

    4, 66: insequitur magno jam tunc conexus amore Patroclus,

    Stat. Achill. 1, 174.—
    2.
    In time, immediately following:

    conexi his funeribus dies,

    Cic. Pis. 5, 11.—Hence, subst.: cōnexum ( conn-), i, a necessary consequence, inevitable inference:

    ipsa ratio conexi, cum concesseris superius, cogit inferius concedere,

    Cic. Ac. 2, 30, 96:

    primumque quod est in conexo... necessarium est,

    id. Fat. 7, 14; cf. id. ib. 8, 15: quod Graeci sunêmmenon axiôma dicunt, alii nostrorum conjunctum, alii conexum dixerunt, Gell. 16, 8, 9; cf. the context.—And adv.: cōnexē ( conn-), in connection, connectedly:

    dicere aliquid,

    Mart. Cap. 4, § 387.

    Lewis & Short latin dictionary > connexum

  • 25 discerpo

    dis-cerpo, psi, ptum, 3, v. a. [carpo], to pluck or tear in pieces, to rend, to mangle (class.).
    I.
    Lit.:

    animus nec secerni nec dividi nec discerpi nec distrahi potest,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71; cf. id. N. D. 1, 11, 27:

    inter orgia Bacchi discerptum iuvenem sparsere per agros,

    Verg. G. 4, 522:

    aliquem,

    Liv. 1, 16; Suet. Caes. 17:

    semiustum cadaver (canes),

    id. Dom. 15:

    membra gruis,

    Hor. S. 2, 8, 86 et saep.:

    in parvas partīs aurum,

    Lucr. 2, 829; Vulg. Judic. 4, 6 al.—
    B.
    Transf., to scatter, disperse, destroy:

    quae cuncta aërii discerpunt irrita venti,

    Cat. 64, 142; cf. Verg. A. 9, 313.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen.:

    divulsa et quasi discerpta contrectare,

    Cic. de Or. 3, 6, 24:

    rem quae proposita est, quasi in membra,

    id. Top. 5, 28. —
    B.
    In partic. (like carpo, II. B.; concerpo, II.), to tear in pieces with words, to revile:

    me infestis dictis,

    Cat. 66, 73; cf.:

    lacerare carmina,

    Ov. P. 4, 16, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > discerpo

  • 26 divello

    dī-vello, velli (Ov. M. 11, 38;

    but divulsi,

    Sen. Hippol. 1173), vulsum, 3, v. a.
    I.
    To rend asunder, to tear in pieces, to separate violently, to tear (class.; cf.: findo, scindo, dirimo, segrego, secerno).
    A.
    Lit.:

    res a natura copulatas audebit divellere,

    Cic. Off. 3, 18 fin.:

    corpus, et undis spargere,

    Verg. A. 4, 600; so,

    corpus,

    Ov. M. 4, 112:

    agnam,

    Hor. S. 1, 8, 27; cf.:

    suos artus lacero morsu,

    Ov. M. 8, 878:

    membra,

    id. Tr. 3, 9, 27; id. M. 13, 865 et saep.:

    magnos montes manibus,

    i. e. to cleave, Lucr. 1, 202; cf.:

    mediam partem quercus (with discidere),

    Gell. 15, 16, 3:

    nodos manibus,

    to untie, Verg. A. 2, 220:

    paenulam sentibus,

    Suet. Ner. 48:

    nubem,

    Lucr. 6, 203; cf.:

    moenia mundi,

    id. 6, 122.—
    B.
    Trop., to tear violently apart, remove, destroy, sunder:

    commoda civium,

    Cic. Off. 2, 23, 82:

    rem dissolutam divulsamque conglutinare,

    id. de Or. 1, 41, 188; cf. id. ib. 3, 6, 24:

    affinitas divelli nullo modo poterat,

    to be dissolved, destroyed, id. Quint. 6, 25; cf.

    amicitiam,

    Sen. Ep. 6; and:

    amorem querimoniis,

    Hor. C. 1, 13, 19:

    somnos (cura),

    id. Ep. 1, 10, 18:

    distineor et divellor dolore,

    am distracted, Cic. Planc. 33, 79.—
    II.
    (Like distraho, II.) To tear away, separate, remove from something (class.).
    A.
    Lit.:

    membra divellere ac distrahere,

    Cic. Sull. 20 fin.:

    aliquem ab aliquo,

    id. Cat. 2, 10, 22; id. Mil. 36:

    liberos a parentum complexu,

    Sall. C. 51, 9;

    for which: aliquem dulci amplexu,

    Verg. A. 8, 568; cf.:

    Damalin adultero,

    Hor. C. 1, 36, 19:

    nec me umquam Gyas (sc. a te),

    id. ib. 2, 17, 15.—
    B.
    Trop.:

    sapientiam, temperantiam, a voluptate divellere ac distrahere,

    Cic. Fin. 1, 16, 50. —So of persons, to draw away from one in feeling, to estrange:

    qui a me mei servatorem capitis divellat ac distrahat,

    Cic. Planc. 42, 102.

    Lewis & Short latin dictionary > divello

  • 27 duro

    dūro, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [durus], to make hard, to harden (mostly ante-class. and post-Aug.; not in Cic.).
    I.
    Lit.
    (α).
    Act.:

    quae nobis durata ac spissa videntur, Haec, etc.,

    Lucr. 2, 444; so in the part. perf.:

    coria (with condurare ferrum),

    id. 6, 970; cf.

    cutis,

    Ov. M. 4, 577:

    caementa calce (opp. interlita luto),

    Liv. 21, 11:

    ova in aqua,

    Plin. 29, 3, 11, § 45:

    pontus frigore,

    Ov. P. 4, 9, 85:

    nives solo,

    Hor. C. 3, 24, 39:

    aqua salibus,

    i. e. strongly saturated, Col. 7, 4 fin., v. durus, I.:

    ungulas (mularum),

    id. 6, 37, 11:

    ferrum ictibus,

    Plin. 34, 15, 43, § 149:

    guttas in grana,

    id. 12, 19, 42, § 94:

    uvam fumo,

    i. e. to dry, preserve, Hor. S. 2, 4, 72.—In medic. lang.: corpus, i. e. to bind, make costive, opp. mollire, Cels. 2, 14; cf. id. 2, 33 fin. —In fullers' lang., to harden, stiffen or full cloth: Art. Non queo durare. Par. Si non didicisti fulloniam, non mirandumst, Plaut. As. 5, 2, 57 (with a punning reference to the meaning II. A. 2.).—
    (β).
    Neutr.:

    tum durare solum et discludere Nerea ponto Coeperit, i. q. durescere,

    Verg. E. 6, 35; so,

    vino minime durante, uva maxime,

    Plin. 14, 3, 4, § 37.—
    II.
    Trop.
    A.
    (Acc. to durus, II. A. 2.).
    1.
    Act., to harden with use or labor, etc.; to make hardy or callous, to inure (class.):

    opere in duro membra manusque,

    Lucr. 5, 1359; cf.:

    membra animumque,

    Hor. S. 1, 4, 119:

    umeros ad vulnera,

    Verg. G. 3, 257: hoc se labore durant homines adolescentes, * Caes. B. G. 6, 28, 3; cf.:

    exercitum crebris expeditionibus, patientiaque periculorum,

    Vell. 2, 78, 2:

    cor,

    Plaut. Ps. 1, 3, 6; cf.

    mentem,

    Tac. A. 3, 15 al.:

    ab duratis usu armorum pulsi,

    Liv. 7, 29; so in the part., id. 23, 18; 30, 28:

    durati bellis,

    id. 42, 52:

    vitia durantur,

    grow inveterate, Quint. 1, 1, 37.—
    2.
    Neutr. (so most freq.), to be hardened, inured to troubles, i. e. to be patient, to wait, persevere; to endure, hold out:

    durare nequeo in aedibus,

    Plaut. Am. 3, 2, 1; cf. id. Men. 5, 2, 31; Ter. Ad. 4, 2, 15; Liv. 5, 2, 7; 38, 7 fin.; Quint. 11, 3, 23; Verg. A. 9, 604; Hor. Ep. 1, 1, 82 al.; cf. impers., Liv. 10, 46:

    durate et vosmet rebus servate secundis,

    Verg. A. 1, 207; cf. Suet. Calig. 45; Auct. ap. Quint. 9, 2, 91; Ov. Am. 3, 11, 27 al.:

    nequeo durare, quin, etc.,

    Plaut. Curc. 1, 3, 22:

    durare nequeo quin intro eam,

    id. Mil. 4, 6, 34; Suet. Claud. 26.—
    (β).
    With acc., to bear, endure ( poet. and in post-Aug. prose):

    patior quemvis durare laborem,

    Verg. A. 8, 577:

    quascumque vias,

    Stat. S. 5, 2, 153;

    and of inanimate subjects: sine funibus Vix durare carinae Possunt imperiosius Aequor,

    Hor. C. 1, 14, 7; cf.:

    (vitis genus) quod siccitatem durat et ventos,

    Pall. Febr. 9, 1.—
    (γ).
    With inf.:

    non quis parumper durare opperier,

    Plaut. Truc. 2, 3, 5.—
    b.
    In gen., to hold out, to continue in existence, to last, remain (very freq.): Ar. Ubi illaec (talenta) quae dedi ante? Cl. Abusa. Num si ea durarent mihi, [p. 621] etc., Plaut. As. 1, 3, 44:

    uti quam diutissime durent oleae,

    Cato R. R. 58; 104; Varr. R. R. 1, 59, 3:

    omnem durare per aevom,

    Lucr. 3, 605; cf. id. 3, 812; Verg. G. 2, 100; Suet. Calig. 6 al.:

    neque post mortem durare videtur (corpus),

    Lucr. 3, 339; cf. ib. 561:

    ad posteros virtus durabit,

    Quint. 3, 1, 21; cf. id. 1, 11, 18; 3, 1, 9; 5, 11, 41:

    maneat quaeso duretque gentibus, si non amor nostri, at certe odium sui,

    Tac. G. 33:

    durante originis vi,

    id. Agr. 11; cf. Petr. 96, 3:

    durante bello,

    Tac. A. 14, 39; so with adhuc, Suet. Gramm. 24; cf.:

    munera, quibus donatus est, durant, ostendunturque adhuc Bais,

    are still in existence, id. Tib. 6 et saep.—With inf.:

    ut vivere durent,

    Luc. 4, 519; so Sil. 10, 653; 11, 75; Petr. 41, 2.—In Tacitus sometimes of persons, for vivere, to live:

    narratum ab iis, qui nostram ad juventam duraverunt,

    Tac. A. 3, 16; id. Or. 17; id. Agr. 44. And once in the same author (acc. to the better reading) of extension in space: durant colles (= continuantur, ultra porriguntur; French, s'y prolongent), extend continuously to the frontier, Germ. 30.—
    B.
    (Acc. to durus, II. B.)
    1.
    Act., to render hard, callous, insensible; to dull, to blunt (rare and perh. not ante-Aug.):

    aerea dehinc ferro (Juppiter) duravit saecula,

    Hor. Epod. 16, 65:

    ad plagas durari,

    Quint. 1, 3, 14 (cf. §

    12: quae in pravam induruerunt): ad omne facinus durato,

    Tac. H. 4, 59.—Of the affections, Vulg. Job, 39, 16.— Pass.:

    linguae vitia, inemendabili in posterum pravitate durantur,

    to become confirmed, incurable, Quint. 1, 1, 37.—
    2.
    Neutr., to be hard, stern, callous, insensible (rare and not ante-Aug.):

    ut non durat (pater) ultra poenam abdicationis,

    Quint. 9, 2, 88:

    in nullius umquam suorum necem duravit,

    Tac. A. 1, 6; Petr. 105 fin.; cf.:

    usque ad caedem ejus duratura filii odia,

    Tac. A. 14, 1 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > duro

  • 28 facies

    făcĭes, ēi (old form facies, rarely facii, Gell. 8, 14, 1:

    facie,

    Plaut. Mil. 4, 4, 36; dat. facie, facii, Gell. l. l.; plur. very rare; nom. and acc. facies, Vulg. Thren. 5, 12; id. Jer. 42, 12; dat. faciebus, Hier. Eph. 3, 5), f. [root fa- of fari, strengthened fac-; cf. fax, facetus].
    I.
    Orig., make, form, configuration, figure, shape.
    A.
    In gen. (= universa corporis forma; cf.: figura, species): Quidam faciem esse hominis putant os tantum et oculos et genas, quod Graeci prosôpon dicunt: quando facies sit forma omnis et modus et factura quaedam corporis totius, etc., Gell. 13, 29: Sardinia in Africo mari facie vestigii humani, Sall. H. ap. Gell. l. l.; Plaut. Poen. 5, 2, 151 sq.; cf. Non. 52, 27 sq.:

    non est formosa, cujus crus laudatur aut brachium, sed illa, cujus universa facies admirationem singulis partibus abstulit,

    Sen. Ep. 33; cf. Lucr. 5, 1169 sq.; Hor. S. 1, 2, 87.—
    2.
    Of things: Dae. Dicito, quid insit, et qua facie, memorato onmia... Pa. Sunt crepundia. Dae. Qua facie sunt? Plaut. Rud. 4, 4, 105 and 111:

    curvata in montis faciem circumstetit unda,

    Verg. G. 4, 361:

    haec facies Trojae, cum caperetur, erat,

    Ov. Tr. 1, 3, 26; cf.

    urbium,

    Plin. Ep. 2, 17 fin.:

    antequam Vesuvius faciem loci verteret,

    Tac. A. 4, 67:

    arboris,

    Plin. 12, 14, 31, § 55:

    vehiculi,

    Gell. 15, 30, 3:

    alia illi caeli,

    Plin. 6, 17, 21, § 58:

    ossa contusa in faciem pulveris,

    Gell. 10, 18, 3:

    longa quibus facies ovis erit,

    Hor. S. 2, 4, 12 et saep. —
    3.
    Prov.: verte omnes tete in facies, i. e. resort to every expedient (an expression borrowed from, and alluding to, the changes of Proteus), Verg. A. 12, 891.—
    B.
    In partic., face, visage, countenance (most freq. in class. Lat.;

    syn.: os, vultus, frons, lineamenta): facies homini tantum: ceteris os aut rostra,

    Plin. 11, 37, 51, § 138:

    in facie vultuque nostro cum sint decem aut paulo plura membra, etc.,

    id. 7, 1, 1, § 8:

    non quaeruntur ea, quae nobis non possumus fingere, facies, vultus, sonus,

    Cic. de Or. 1, 28, 127:

    prorsus in facie vultuque vecordia inerat,

    Sall. C. 15, 5:

    qua facie, qua statura,

    Cic. Phil. 2, 16, 41: uretur facies;

    urentur sole capilli,

    Tib. 1, 9, 15: cf. id. 1, 5, 43:

    sumit utrumque Inde habitum facies,

    Juv. 9, 20:

    peregrina,

    Plaut. Ps. 4, 2, 9; cf.:

    affers faciem novam,

    Cic. Fl. 29, 70:

    liberali (homo),

    Ter. Eun. 3, 2, 20:

    egregiā (virgo),

    of rare beauty, id. Phorm. 1, 2, 50:

    hispida,

    Hor. C. 4, 10, 5:

    cicatricosa,

    Quint. 4, 1, 61:

    adversa,

    id. 2, 13, 9:

    curvo nec faciem litore demovet,

    Hor. C. 4, 5, 14:

    de facie quidem nosti,

    Cic. Pis. 32, 81:

    recta facie loqui,

    i. e. boldly, Juv. 6, 401 et saep.— Poet.:

    cura dabit faciem, facies neglecta peribit,

    a beautiful face, beauty, Ov. A. A. 3, 105.— Prov.: perfricare faciem, to lay aside shame, Plin. H. N. praef. § 4; cf. Quint. 11, 3, 160.
    II.
    Trop., external form, look, condition, appearance (class.):

    set qua faciest tuus sodalis,

    Plaut. Capt. 3, 4, 113; id. Rud. 2, 7, 7:

    fateantur, in Maeandrii persona esse expressam faciem civitatis,

    Cic. Fl. 22, 13; cf.:

    (C. Popilius) senatus faciem secum attulerat auctoritatemque Populi Romani,

    id. Phil. 8, 8, 23:

    una senum facies, cum voce trementia membra, etc.,

    Juv. 10, 198:

    quibus rebus immutata facies urbis erat,

    Sall. C. 31, 1:

    loci,

    Tac. A. 4, 67:

    formam quidem ipsam et tamquam faciem honesti vides,

    Cic. Off. 1, 5, 14; Quint. 3, 6, 88; 4, 1, 42 Spald.:

    quarum (causarum) varia ac nova semper est facies,

    id. 2, 4, 28:

    plures eloquentiae facies,

    id. 12, 10, 69:

    (inventiunculae) facie ingenii blandiuntur,

    id. 8, 5, 22:

    nec ulla facies mali erat,

    Curt. 3, 11, 22:

    ad istam faciem est morbus qui me macerat,

    has that form, is of such a nature, Plaut. Cist. 1, 1, 73.—
    2.
    In partic., in Tac. for the class. species, external appearance, as opposed to reality, a pretence, pretext; publici consilii facie (= specie), Tac. H. 2, 54; id. A. 13, 28; Amm. 20, 5.—
    B.
    Transf., poet. and in post-Aug. prose, for the class. aspectus, look, sight, aspect: quae scelerum [p. 715] facies? Verg. A. 6, 560:

    subita,

    Sil. 7, 367:

    decora,

    Plin. Pan. 56, 5:

    memoranda,

    id. ib. 35, 1:

    foeda,

    id. ib. 82, 8:

    vineae unam faciem contexunt,

    id. Ep. 5, 6, 9:

    exceptio, quae prima facie justa videatur,

    at first sight, Gai. Inst. 4, 1:

    prima facie,

    Dig. 16, 1, 13; Sen. Ep. 87, 1; id. Contr. 5, 10, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > facies

  • 29 fluo

    flŭo, xi, xum, 3 (archaic form of the sup.: FLUCTUM, acc. to Prisc. p. 817 P.; cf.: fluo, fluctum, Not. Tir. From this form are derived fluctio and fluctus. In Lucr. 6, 800, the correct read. is laveris, not flueris, v. Lachm. ad h. l.), v. n. [Gr. phlu-, phlusai, anaphluô, etc.; Lat. fleo, fletus; flumen, fluctus, etc.; orig. one root with fla-, to blow, q. v. and cf. Curt. Gr. Etym. p. 302], to flow (cf.: mano, labor, etc.).
    I.
    Lit.: per amoenam urbem leni fluit agmine flumen, Enn. ap. Macr. S. 6, 4 (Ann. v. 177 ed. Vahl.); cf.:

    ut flumina in contrarias partes fluxerint,

    Cic. Div. 1, 35, 78:

    flumen quod inter eum et Domitii castra fluebat,

    Caes. B. C. 3, 37, 1; cf.

    also: aurea tum dicat per terras flumina vulgo Fluxisse,

    Lucr. 5, 911:

    fluvius Eurotas, qui propter Lacedaemonem fluit,

    Cic. Inv. 2, 31, 96:

    Helvetiorum inter fines et Allobrogum Rhodanus fluit,

    Caes. B. G. 1, 6, 2:

    Arar in utram partem fluat,

    id. ib. 1, 12, 1:

    ea, quae natura fluerent atque manarent, ut aqua,

    Cic. N. D. 1, 15, 39: fluens unda, water from a stream (opp.: putealis unda, spring-water), Col. 1, 5, 1:

    in foveam,

    Lucr. 2, 475; cf. id. 5, 271:

    fluxit in terram Remi cruor,

    Hor. Epod. 7, 19; cf. Luc. 6, 61:

    imber,

    Ov. P. 4, 4, 2:

    sanguis,

    id. M. 12, 312:

    fluit de corpore sudor,

    id. ib. 9, 173; cf.:

    sudor fluit undique rivis,

    Verg. A. 5, 200:

    aes rivis,

    id. ib. 8, 445:

    nudo sub pede musta fluunt,

    Ov. R. Am. 190:

    madidis fluit unda capillis,

    drips, id. M. 11, 656:

    cerebrum molle fluit,

    id. ib. 12, 435:

    fluunt lacrimae more perennis aquae,

    id. F. 2, 820:

    fluens nausea,

    Hor. Epod. 9, 35; cf.:

    alvus fluens,

    Cels. 2, 6:

    fluit ignibus aurum,

    becomes fluid, melts, Ov. M. 2, 251.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of bodies, to flow, overflow, run down, drip with any fluid.— With abl.:

    cum fluvius Atratus sanguine fluxit,

    Cic. Div. 1, 43, 98; Ov. M. 8, 400:

    cruore fluens,

    id. ib. 7, 343:

    sudore fluentia brachia,

    id. ib. 9, 57; cf.:

    fluunt sudore et lassitudine membra,

    Liv. 38, 17, 7; 7, 33, 14; cf. id. 10, 28, 4:

    pingui fluit unguine tellus,

    Val. Fl. 6, 360:

    vilisque rubenti Fluxit mulctra mero,

    overflows, Sil. 7, 190. —Without abl.:

    madidāque fluens in veste Menoetes,

    Verg. A. 5, 179:

    fluentes cerussataeque buccae,

    dripping with paint, Cic. Pis. 11, 25 (cf. Cic. de Or. 2, 66, 266, 2. b. infra):

    Graeculae vites acinorum exiguitate minus fluunt,

    i. e. yield but little wine, Col. 3, 2, 24; 3, 2, 5; 12, 52, 1.—With acc. of kin. signif.:

    Oenotria vina fluens,

    Claud. Laud. Stil. 2, 264.—
    2.
    To move in the manner of fluids, to flow, stream, pour:

    inde alium (aëra) supra fluere,

    to flow, Lucr. 5, 514 and 522:

    unde fluens volvat varius se fluctus odorum,

    id. 4, 675 sq.; cf.:

    principio omnibus a rebus, quascumque videmus, Perpetuo fluere ac mitti spargique necesse est Corpora, quae feriant oculos visumque lacessant: Perpetuoque fluunt certis ab rebus odores, Frigus ut a fluviis, calor a sole, aestus ab undis Aequoris,

    id. 6, 922 sq.:

    aestus e lapide,

    id. 6, 1002:

    venti,

    id. 1, 280:

    fluit undique victor Mulciber,

    Sil. 17, 102:

    comae per levia colla fluentes,

    flowing, spreading, Prop. 2, 3, 13; cf.:

    blanditiaeque fluant per mea colla rosae,

    id. 4 (5), 6, 72:

    vestis fluens,

    flowing, loose, id. 3, 17 (4, 16), 32:

    tunicisque fluentibus,

    Ov. A. A. 3, 301:

    nodoque sinus collecta fluentes,

    Verg. A. 1, 320; cf.

    also: balteus nec strangulet nec fluat,

    Quint. 11, 3, 140:

    nec mersa est pelago, nec fluit ulla ratis,

    floats, is tossed about, Mart. 4, 66, 14:

    ramos compesce fluentes,

    floating around, spreading out, Verg. G. 2, 370:

    ad terram fluit devexo pondere cervix,

    droops, id. ib. 3, 524:

    omnisque relictis Turba fluit castris,

    pour forth, id. A. 12, 444:

    olli fluunt ad regia tecta,

    id. ib. 11, 236;

    so of a multitude or crowd of men: densatis ordinibus effuse fluentem in se aciem excepere,

    Curt. 6, 1, 6.—
    b.
    Pregn., of bodies, to pass away, fall away, to fall off or out, to vanish:

    excident gladii, fluent arma de manibus,

    Cic. Phil. 12, 3, 8:

    capilli fluunt,

    Cels. 6, 1; Plin. 27, 4, 5, § 17:

    sponte fluent (poma) matura suā,

    Ov. Am. 2, 14, 25:

    quasi longinquo fluere omnia cernimus aevo,

    Lucr. 2, 69; cf.:

    cuncta fluunt omnisque vagans formatur imago,

    Ov. M. 15, 178: dissolvuntur enim tum demum membra fluuntque, Lucr. 4, 919:

    surae fluxere,

    Luc. 9, 770:

    buccae fluentes,

    fallen in, lank, Cic. de Or. 2, 66, 266.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to flow, spring, arise, come forth; to go, proceed:

    ex ejus (Nestoris) lingua melle dulcior fluebat oratio,

    Cic. de Sen. 10, 31:

    carmen vena pauperiore fluit,

    Ov. Pont. 4, 2, 20:

    Calidii oratio ita libere fluebat, ut nusquam adhaeresceret,

    Cic. Brut. 79, 274:

    in Herodoto omnia leniter fluunt,

    Quint. 9, 4, 18; cf.

    also: grammatice pleno jam satis alveo fluit,

    id. 2, 1, 4:

    quae totis viribus fluit oratio,

    id. 9, 4, 7:

    oratio ferri debet ac fluere,

    id. 9, 4, 112.— Transf., of the writer himself:

    alter (Herodotus) sine ullis salebris quasi sedatus amnis fluit,

    Cic. Or. 12, 39; cf.:

    (Lucilius) cum flueret lutulentus,

    Hor. S. 1, 4, 11; 1, 10, 50; 1, 7, 28:

    facetiis,

    Plaut. Mil. 4, 8, 12:

    multa ab ea (luna) manant et fluunt, quibus animantes alantur augescantque,

    Cic. N. D. 2, 19, 50:

    haec omnia ex eodem fonte fluxerunt,

    id. ib. 3, 19, 48:

    dicendi facultatem ex intimis sapientiae fontibus fluere,

    Quint. 12, 2, 6; 5, 10, 19; 5, 9, 14:

    omnia ex natura rerum hominumque fluere,

    id. 6, 2, 13:

    nomen ex Graeco fluxisse,

    id. 3, 4, 12:

    ab isto capite fluere necesse est omnem rationem bonorum et malorum,

    Cic. Fin. 2, 11, 34; Quint. 1, 1, 12:

    unde id quoque vitium fluit,

    id. 11, 3, 109; 7, 3, 33:

    Pythagorae doctrina cum longe lateque flueret,

    spread itself, Cic. Tusc. 4, 1, 2:

    multum fluxisse video de libris nostris variumque sermonem,

    id. N. D. 1, 3, 6:

    sic mihi tarda fluunt ingrataque tempora,

    flow, pass, Hor. Ep. 1, 1, 23:

    in rebus prosperis et ad voluntatem nostram fluentibus,

    going, Cic. Off. 1, 26, 90: rebus supra votum fluentibus, Sall. H. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 2, 169 (Hist. 1, 101 Dietsch); Tac. H. 3, 48; Just. 23, 3; cf.:

    rebus prospere fluentibus,

    succeeding, prospering, Tac. Or. 5; id. A. 15, 5: illius rationes quorsum fluant, proceed, Attic. ap. Cic. Att. 9, 10, 4; cf.:

    res fluit ad interregnum,

    Cic. Att. 4, 16, 11;

    cuncta in Mithridatem fluxere,

    Tac. A. 11, 9.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of speech, etc., to flow uniformly, be monotonous:

    efficiendum est ne fluat oratio, ne vagetur, etc.,

    Cic. de Or. 3, 49, 190:

    quod species ipsa carminum docet, non impetu et instinctu nec ore uno fluens,

    Tac. A. 14, 16; cf. Cic. Brut. 79.—Pregn., to dissolve, vanish, perish:

    qua (voluptate) cum liquescimus fluimusque mollitia,

    Cic. Tusc. 2, 22, 52:

    fluens mollitiis,

    Vell. 1, 6, 2; 2, 88, 2:

    cetera nasci, occidere, fluere, labi, nec diutius esse uno et eodem statu,

    Cic. Or. 3, 10:

    fluit voluptas corporis et prima quaeque avolat,

    id. Fin. 2, 32, 106:

    fluentem procumbentemque rem publicam populi Romani restituere,

    Vell. 2, 16 fin. —Hence,
    1.
    fluens, entis, P. a.
    A.
    Lax, relaxed, debauched, enervated, effeminate:

    inde soluti ac fluentes non accipiunt e scholis mala ista, sed in scholas afferunt,

    Quint. 1, 2, 8:

    Campani fluentes luxu,

    Liv. 7, 29, 5:

    incessu ipso ultra muliebrem mollitiem fluentes,

    Sen. Tranq. 15:

    fluentibus membris, incessu femineo,

    Aug. Civ. D. 7, 26.—
    B.
    Of speech,
    1.
    Flowing, fluent:

    sed in his tracta quaedam et fluens expetitur, non haec contorta et acris oratio,

    Cic. Or. 20, 66:

    lenis et fluens contextus,

    Quint. 9, 4, 127.—
    2.
    Lax, unrestrained:

    ne immoderata aut angusta aut dissoluta aut fluens sit oratio,

    Cic. Or. 58, 198:

    dissipata et inculta et fluens oratio,

    id. ib. 65, 220;

    and transf. of the speaker: in locis ac descriptionibus fusi ac fluentes sumus,

    Quint. 9, 4, 138.— Adv.: flŭenter, in a flowing, waving manner (very rare):

    res quaeque fluenter fertur,

    Lucr. 6, 935 (but not ib. 520, where the correct read. is cientur;

    v. Lachm.): capillo fluenter undante,

    App. M. 2, p. 122, 7. —
    2.
    fluxus, a, um, P. a. (mostly poet. and in post-Aug. prose).
    A.
    Lit., flowing, fluid:

    elementa arida atque fluxa, App. de Mundo: sucus,

    Plin. 9, 38, 62, § 133:

    vas fluxum pertusumque,

    i. e. leaking, Lucr. 6, 20.—
    2.
    Transf., flowing, loose, slack:

    ipsa crine fluxo thyrsum quatiens,

    Tac. A. 11, 31:

    habena,

    Liv. 38, 29, 6:

    amictus,

    Luc. 2, 362; cf.:

    ut cingeretur fluxiore cinctura,

    Suet. Caes. 45 fin.:

    fluxa arma,

    hanging slack, loose, Tac. H. 2, 99.—
    (β).
    Pregn., frail, perishable, weak:

    corpora,

    Tac. H. 2, 32; cf.:

    spadone eviratior fluxo,

    Mart. 5, 41, 1:

    (murorum) aevo fluxa,

    Tac. H. 2, 22. —
    B.
    Trop.
    1.
    Lax, loose, dissolute, careless:

    animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    Sall. C. 14, 5: cf.:

    animi fluxioris esse,

    Suet. Tib. 52:

    duces noctu dieque fluxi,

    Tac. H. 3, 76:

    spectaculum non enerve nec fluxum,

    Plin. Pan. 33, 1:

    fluxa atque aperta securitas,

    Gell. 4, 20, 8.—
    2.
    Pregn., frail, weak, fleeting, transient, perishable:

    res nostrae ut in secundis fluxae, ut in adversis bonae,

    decayed, impaired, disordered, Cic. Att. 4, 2, 1: hujus belli fortuna, ut in secundis, fluxa;

    ut in adversis, bona,

    id. ad Brut. 1, 10, 2:

    res humanae fluxae et mobiles,

    Sall. J. 104, 2:

    divitiarum et formae gloria fluxa atque fragilis est,

    id. C. 1, 4; cf.:

    instabile et fluxum,

    Tac. A. 13, 19:

    fluxa auctoritas,

    id. H. 1, 21:

    cave fidem fluxam geras,

    Plaut. Capt. 2, 3, 79:

    fides,

    Sall. J. 111, 2; Liv. 40, 50, 5; cf.:

    fluxa et vana fides,

    unreliable, unstable, id. 28, 6, 11; Tac. H. 2, 75; 4, 23:

    studia inania et fluxa,

    id. A. 3, 50 fin.:

    fluxa senio mens,

    id. ib. 6, 38.— Adv.: fluxē, remissly, negligently (post-class. and rare):

    more vitae remissioris fluxius agens,

    Amm. 18, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > fluo

  • 30 frigidum

    frīgĭdus, a, um, adj. [frigeo], cold, cool, chill, chilling (opp. calidus; syn.: gelidus, algidus, glacialis; corresp. in most of its senses to the Gr. psuchros).
    I.
    Lit.:

    calida et frigida, et amara et dulcia,

    Cic. Rep. 3, 8 fin.:

    fons luce diurnā Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 849:

    fons,

    id. ib. 6, 873; 879; cf.:

    frigidior umor,

    id. 6, 840; 844:

    nec ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    ut nec frigidior Thracam ambiat Hebrus,

    Hor. Ep. 1, 16, 13:

    loca frigidissima,

    Caes. B. G. 4, 1 fin.:

    rura,

    Hor. Ep. 1, 15, 9:

    Praeneste,

    id. C. 3, 4, 22:

    Tempe,

    Verg. G. 2, 469:

    aquilo,

    id. ib. 2, 404:

    aura,

    Ov. Am. 2, 16, 36; cf.:

    manet sub Jove frigido Venator,

    Hor. C. 1, 1, 25:

    umbra noctis,

    Verg. E. 8, 14:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    frigidus aëra vesper Temperat,

    Verg. G. 3, 336:

    frigidus latet anguis in herba,

    id. E. 3, 93:

    anguis,

    id. ib. 8, 71 (cf. psuchron ophin, Theogn. 602;

    Theocr. 15, 58): pellis duraque,

    Lucr. 6, 1194:

    febris,

    an ague, Plin. 26, 11, 71, § 289; so,

    quartana,

    Hor. S. 2, 3, 290:

    fomenta,

    id. Ep. 1, 3, 26.— Poet.:

    ille frigidas Noctes non sine multis Insomnis lacrimis agit,

    i. e. without a bedfellow, lonely, Hor. C. 3, 7, 6:

    frigidus annus,

    winter, Verg. A. 6, 311; Tib. 4, 8, 4 Huschke (al. amnis).—Prov.: aquam frigidam suffundere, to pour cold water over for to slander, Plaut. Cist. 1, 1, 37; v. suffundo.—
    2.
    As subst.
    a.
    frīgĭdum, i, n., the cold: obaequalitas ferventis ac frigidi, Apul. Dog. Plat. 1, p. 11, 24.— Plur.:

    frigida (opp. calida),

    Ov. M. 1, 19.—
    b.
    frī-gĭda, ae, f. (sc. aqua), cold water (like calida or calda, ae, warm water):

    frigida lavare lubenter,

    Plaut. Most. 1, 3, 1:

    frigidam bibere,

    Cels. 1, 5:

    frigidam aegro dare,

    Suet. Claud. 40:

    frigidā lavari,

    Plin. Ep. 3, 5, 11:

    noxia ut frigidam febri,

    Quint. 5, 11, 31.—
    c.
    In a contracted form: FRIDVM, i, n.: DA FRIDVM PVSILLVM, i. e. a little ice-water, Inscr. Pompej. in Mus. Borbon. IV. p. 5 (cf.:

    solve nives,

    Mart. 5, 64).—
    B.
    In partic., cold, chilled, of a dead person, or one stiffened with fright (for the latter cf.:

    est et frigida multa, comes formidinis aura,

    Lucr. 3, 290; poet.):

    illa (Eurydice) Stygiā nabat jam frigida cymbā,

    Verg. G. 4, 506; Ov. M. 7, 136; also,

    transf.: Eurydicen vox ipsa et frigida lingua, Ah, miseram Eurydicen! anima fugiente vocabat,

    Verg. G. 4, 525:

    membra nati,

    Ov. M. 14, 743:

    mors,

    Verg. A. 4, 385; Val. Fl. 5, 26; cf.:

    pausa vitaï,

    Lucr. 3, 930:

    stricto Aesonides stans frigidus ense,

    stiffened with fright, Val. Fl. 7, 530:

    miles nec frigidus aspicit hostem,

    i. e. fearless, Sil. 9, 49; cf.:

    formidine turpi Frigida corda tremunt,

    id. 2, 339:

    frigida mens criminibus,

    Juv. 1, 166:

    mihi frigidus horror Membra quatit,

    Verg. A. 3, 29.
    II.
    Trop.
    A.
    Without ardor or encrgy, cold, frigid, indifferent, inactive, remiss, indolent, feeble:

    nimis lentus in dicendo et paene frigidus,

    Cic. Brut. 48, 178:

    accusatoribus frigidissimis utitur,

    lukewarm, indolent, id. Q. Fr. 3, 3, 3:

    non frigida virgo,

    i. e. glowing with love, Ov. Am. 2, 1, 5; cf.:

    frigidus aevo Laomedontiades,

    Juv. 6, 325: (equus) Frigidus in Venerem senior, Verg. [p. 782] G. 3, 97:

    (Empedocles) ardentem Frigidus Aetnam Insiluit,

    in cold blood, Hor. A. P. 465:

    in re frigidissima cales, in ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21:

    frigidae litterae,

    cold, frigid, Cic. Fam. 10, 16, 1:

    solacia,

    Ov. P. 4, 2, 45; cf.

    cura,

    Lucr. 4, 1060 (with which cf.:

    curarum frigus,

    Ov. P. 3, 9, 25):

    frigida bello Dextera,

    feeble, Verg. A. 11, 338:

    ensis,

    inactive, idle, Luc. 5, 245; 7, 502:

    (apes) Contemnuntque favos et frigida tecta relinquunt,

    i. e. not animated by labor, Verg. G. 4, 104 (cf. opp. fervet opus, id. ib. 169).—
    B.
    Without force or point, flat, insipid, dull, trivial, frigid, vain (syn.: jejunus, inanis;

    opp. salsus, facetus, esp. in post-Aug. prose): cave in ista tam frigida, tam jejuna calumnia delitescas,

    Cic. Caecin. 21, 61; cf.:

    haec aut frigida sunt, aut tum salsa, cum aliud est exspectatum,

    id. de Or. 2, 64, 260:

    (sententias) dicere leves, frigidas ineptas,

    Quint. 8, 5, 30:

    verba frigidiora vitare,

    Cic. de Or. 2, 63, 256; cf. id. Or. 26, 89:

    frigidi et arcessiti joci,

    Suet. Claud. 21; cf. Quint. 9, 3, 69:

    illud frigidum et inane,

    id. 10, 2, 17:

    illud apud Euripidem frigidum sane, quod, etc.,

    id. 5, 10, 31:

    frigida et puerilis affectatio,

    id. 4, 1, 77:

    frigida et inanis affectatio,

    id. 7, 3, 74:

    genus acuminis in reprehendendis verbis, nonnumquam frigidum, interdum etiam facetum,

    Cic. Brut. 67, 236:

    in salibus aliquando frigidus,

    Quint. 12, 10, 12:

    dies frigidis rebus absumere,

    Plin. Ep. 1, 9, 3:

    negotia,

    id. ib. 9, 2, 1; cf.:

    omnia ista frigida et inania videntur,

    id. ib. 4, 17, 4; Sen. de Ira, 2, 11.— With a subject-clause:

    leve ac frigidum sit his addere, quo propinquos amicosque pacto tractaverit,

    Suet. Calig. 26.—
    * C.
    With active meaning, causing cold or fright, frightening:

    frigidus a rostris manat per compita rumor,

    Hor. S. 2, 6, 50.—Hence, adv.: frīgĭde (only acc. to II. and very rare; not in Cic.).
    1.
    Inactively, slowly, feebly: quae cupiunt, tamen ita frigide agunt, ut nolle existimentur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3.—
    2.
    Flatly, trivially, insipidly, frigidly:

    verbis inepte et frigide uti,

    Gell. 13, 24, 7;

    so with inaniter,

    id. 7, 3, 43;

    with exigue, opp. graviter,

    id. 19, 3, 1; cf.

    also: quae sunt dicta frigidius,

    Quint. 6, 3, 4:

    transire in diversa subsellia, parum verecundum est... Et si aliquando concitate itur, numquam non frigide reditur,

    i. e. in a silly, ridiculous manner, id. 11, 3, 133:

    tum ille infantem suam frigidissime reportavit,

    id. 6, 1, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > frigidum

  • 31 frigidus

    frīgĭdus, a, um, adj. [frigeo], cold, cool, chill, chilling (opp. calidus; syn.: gelidus, algidus, glacialis; corresp. in most of its senses to the Gr. psuchros).
    I.
    Lit.:

    calida et frigida, et amara et dulcia,

    Cic. Rep. 3, 8 fin.:

    fons luce diurnā Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 849:

    fons,

    id. ib. 6, 873; 879; cf.:

    frigidior umor,

    id. 6, 840; 844:

    nec ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    ut nec frigidior Thracam ambiat Hebrus,

    Hor. Ep. 1, 16, 13:

    loca frigidissima,

    Caes. B. G. 4, 1 fin.:

    rura,

    Hor. Ep. 1, 15, 9:

    Praeneste,

    id. C. 3, 4, 22:

    Tempe,

    Verg. G. 2, 469:

    aquilo,

    id. ib. 2, 404:

    aura,

    Ov. Am. 2, 16, 36; cf.:

    manet sub Jove frigido Venator,

    Hor. C. 1, 1, 25:

    umbra noctis,

    Verg. E. 8, 14:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    frigidus aëra vesper Temperat,

    Verg. G. 3, 336:

    frigidus latet anguis in herba,

    id. E. 3, 93:

    anguis,

    id. ib. 8, 71 (cf. psuchron ophin, Theogn. 602;

    Theocr. 15, 58): pellis duraque,

    Lucr. 6, 1194:

    febris,

    an ague, Plin. 26, 11, 71, § 289; so,

    quartana,

    Hor. S. 2, 3, 290:

    fomenta,

    id. Ep. 1, 3, 26.— Poet.:

    ille frigidas Noctes non sine multis Insomnis lacrimis agit,

    i. e. without a bedfellow, lonely, Hor. C. 3, 7, 6:

    frigidus annus,

    winter, Verg. A. 6, 311; Tib. 4, 8, 4 Huschke (al. amnis).—Prov.: aquam frigidam suffundere, to pour cold water over for to slander, Plaut. Cist. 1, 1, 37; v. suffundo.—
    2.
    As subst.
    a.
    frīgĭdum, i, n., the cold: obaequalitas ferventis ac frigidi, Apul. Dog. Plat. 1, p. 11, 24.— Plur.:

    frigida (opp. calida),

    Ov. M. 1, 19.—
    b.
    frī-gĭda, ae, f. (sc. aqua), cold water (like calida or calda, ae, warm water):

    frigida lavare lubenter,

    Plaut. Most. 1, 3, 1:

    frigidam bibere,

    Cels. 1, 5:

    frigidam aegro dare,

    Suet. Claud. 40:

    frigidā lavari,

    Plin. Ep. 3, 5, 11:

    noxia ut frigidam febri,

    Quint. 5, 11, 31.—
    c.
    In a contracted form: FRIDVM, i, n.: DA FRIDVM PVSILLVM, i. e. a little ice-water, Inscr. Pompej. in Mus. Borbon. IV. p. 5 (cf.:

    solve nives,

    Mart. 5, 64).—
    B.
    In partic., cold, chilled, of a dead person, or one stiffened with fright (for the latter cf.:

    est et frigida multa, comes formidinis aura,

    Lucr. 3, 290; poet.):

    illa (Eurydice) Stygiā nabat jam frigida cymbā,

    Verg. G. 4, 506; Ov. M. 7, 136; also,

    transf.: Eurydicen vox ipsa et frigida lingua, Ah, miseram Eurydicen! anima fugiente vocabat,

    Verg. G. 4, 525:

    membra nati,

    Ov. M. 14, 743:

    mors,

    Verg. A. 4, 385; Val. Fl. 5, 26; cf.:

    pausa vitaï,

    Lucr. 3, 930:

    stricto Aesonides stans frigidus ense,

    stiffened with fright, Val. Fl. 7, 530:

    miles nec frigidus aspicit hostem,

    i. e. fearless, Sil. 9, 49; cf.:

    formidine turpi Frigida corda tremunt,

    id. 2, 339:

    frigida mens criminibus,

    Juv. 1, 166:

    mihi frigidus horror Membra quatit,

    Verg. A. 3, 29.
    II.
    Trop.
    A.
    Without ardor or encrgy, cold, frigid, indifferent, inactive, remiss, indolent, feeble:

    nimis lentus in dicendo et paene frigidus,

    Cic. Brut. 48, 178:

    accusatoribus frigidissimis utitur,

    lukewarm, indolent, id. Q. Fr. 3, 3, 3:

    non frigida virgo,

    i. e. glowing with love, Ov. Am. 2, 1, 5; cf.:

    frigidus aevo Laomedontiades,

    Juv. 6, 325: (equus) Frigidus in Venerem senior, Verg. [p. 782] G. 3, 97:

    (Empedocles) ardentem Frigidus Aetnam Insiluit,

    in cold blood, Hor. A. P. 465:

    in re frigidissima cales, in ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21:

    frigidae litterae,

    cold, frigid, Cic. Fam. 10, 16, 1:

    solacia,

    Ov. P. 4, 2, 45; cf.

    cura,

    Lucr. 4, 1060 (with which cf.:

    curarum frigus,

    Ov. P. 3, 9, 25):

    frigida bello Dextera,

    feeble, Verg. A. 11, 338:

    ensis,

    inactive, idle, Luc. 5, 245; 7, 502:

    (apes) Contemnuntque favos et frigida tecta relinquunt,

    i. e. not animated by labor, Verg. G. 4, 104 (cf. opp. fervet opus, id. ib. 169).—
    B.
    Without force or point, flat, insipid, dull, trivial, frigid, vain (syn.: jejunus, inanis;

    opp. salsus, facetus, esp. in post-Aug. prose): cave in ista tam frigida, tam jejuna calumnia delitescas,

    Cic. Caecin. 21, 61; cf.:

    haec aut frigida sunt, aut tum salsa, cum aliud est exspectatum,

    id. de Or. 2, 64, 260:

    (sententias) dicere leves, frigidas ineptas,

    Quint. 8, 5, 30:

    verba frigidiora vitare,

    Cic. de Or. 2, 63, 256; cf. id. Or. 26, 89:

    frigidi et arcessiti joci,

    Suet. Claud. 21; cf. Quint. 9, 3, 69:

    illud frigidum et inane,

    id. 10, 2, 17:

    illud apud Euripidem frigidum sane, quod, etc.,

    id. 5, 10, 31:

    frigida et puerilis affectatio,

    id. 4, 1, 77:

    frigida et inanis affectatio,

    id. 7, 3, 74:

    genus acuminis in reprehendendis verbis, nonnumquam frigidum, interdum etiam facetum,

    Cic. Brut. 67, 236:

    in salibus aliquando frigidus,

    Quint. 12, 10, 12:

    dies frigidis rebus absumere,

    Plin. Ep. 1, 9, 3:

    negotia,

    id. ib. 9, 2, 1; cf.:

    omnia ista frigida et inania videntur,

    id. ib. 4, 17, 4; Sen. de Ira, 2, 11.— With a subject-clause:

    leve ac frigidum sit his addere, quo propinquos amicosque pacto tractaverit,

    Suet. Calig. 26.—
    * C.
    With active meaning, causing cold or fright, frightening:

    frigidus a rostris manat per compita rumor,

    Hor. S. 2, 6, 50.—Hence, adv.: frīgĭde (only acc. to II. and very rare; not in Cic.).
    1.
    Inactively, slowly, feebly: quae cupiunt, tamen ita frigide agunt, ut nolle existimentur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3.—
    2.
    Flatly, trivially, insipidly, frigidly:

    verbis inepte et frigide uti,

    Gell. 13, 24, 7;

    so with inaniter,

    id. 7, 3, 43;

    with exigue, opp. graviter,

    id. 19, 3, 1; cf.

    also: quae sunt dicta frigidius,

    Quint. 6, 3, 4:

    transire in diversa subsellia, parum verecundum est... Et si aliquando concitate itur, numquam non frigide reditur,

    i. e. in a silly, ridiculous manner, id. 11, 3, 133:

    tum ille infantem suam frigidissime reportavit,

    id. 6, 1, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > frigidus

  • 32 frigus

    frīgus, ŏris, n. [Gr. rhigos, cold, pigeô;

    the connection with Lat. rĭgeo, rĭgor, is doubtful,

    Curt. Gr. Etym. 353; Corss. Ausspr. 1, 451], cold, coldness, coolness (for syn. cf.: algor, gelu, rigor, glacies, pruina).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (class.):

    nec calor (mihi obsistet) nec frigus metuo,

    Plaut. Merc. 5, 2, 19;

    so opp. calor,

    Lucr. 2, 517; 6, 371; Cic. Univ. 14 med.; id. Rosc. Am. 45, 131; Verg. G. 2, 344; 4, 35:

    calidis torrescere flammis aut... rigere Frigore,

    Lucr. 3, 892:

    cum esset vinctus nudus in aëre, in imbri, in frigore,

    Cic. Verr. 2, 4, 40, § 87:

    vix in ipsis tectis frigus vitatur,

    id. Fam. 16, 8, 2:

    fere matutinis temporibus frigus est,

    coolness, Cels. 2, 1; cf.:

    frigus captabis opacum,

    Verg. E. 1, 53; Hor. C. 3, 13, 10; Ov. M. 10, 129:

    quae frigore sola Dormiat,

    in the cold night, Tib. 1, 8, 39:

    cum Appius senatum coegisset, tantum fuit frigus ut coactus sit nos dimittere,

    Cic. Q. Fr. 2, 12, 1.—In plur.:

    nec frigora quimus usurpare oculis,

    Lucr. 1, 300:

    ut tectis saepti frigora caloresque pellamus,

    the cold, Cic. N. D. 2, 60, 151; cf.:

    ex verna intemperie variante calores frigoraque,

    Liv. 22, 2, 10:

    tecta quibus frigorum vis pellitur,

    Cic. Off. 2, 4, 13:

    propter frigora... frumenta in agris matura non erant,

    Caes. B. G. 1, 16, 2:

    Alpinae nives et frigora Rheni,

    Verg. E. 10, 47:

    Scythiae,

    Ov. M. 2, 224:

    Peligna,

    Hor. C. 3, 19, 8:

    matutina,

    id. S. 2, 6, 45:

    nocturna,

    Liv. 40, 22, 7:

    intolerabilia,

    id. 21, 58, 1:

    ficum frigoribus ne serito,

    in cold weather, Col. 5, 10, 9:

    quisquam picta colit Spartani frigora saxi,

    i. e. the variegated cold marble floor, Mart. 1, 56, 5; Tac. Agr. 12; id. G. 16; Suet. Aug. 81.—
    B.
    In partic. ( poet.).
    1.
    The cold of winter, winter (like calor for summer;

    v. calor): lac mihi non aestate novum, non frigore defit,

    Verg. E. 2, 22:

    ante focum, si frigus erit,

    id. ib. 5, 70:

    quae frigore sola dormiat,

    Tib. 1, 8, 39:

    per medium frigus,

    Hor. Ep. 1, 15, 5.— Plur.:

    frigoribus parto agricolae plerumque fruuntur,

    Verg. G. 1, 300:

    frigoribus mediis,

    id. E. 10, 65.—
    2.
    A chill, fever:

    tentatum frigore corpus,

    Hor. S. 1, 2, 80.—
    3.
    The coldness of death, death:

    et gelidos artus in leti frigore linquit,

    Lucr. 3, 401:

    aeternum leti,

    id. 4, 924:

    letale,

    Ov. M. 2, 611:

    supremum animae,

    Stat. S. 3, 3, 20:

    ast illi solvuntur frigore membra Vitaque cum gemitu fugit,

    Verg. A. 12, 951 (diff. from the foll.).—
    4.
    A cold shudder produced by fear:

    extemplo Aeneae solvuntur frigore membra, Ingemit, etc.,

    Verg. A. 1, 92.—
    II.
    Transf., a cold region or place:

    frigus non habitabile,

    Ov. Tr. 3, 4, 51:

    et quodcumque jacet sub urbe frigus,

    Mart. 4, 64, 14.—
    III.
    Trop. (cf. frigeo and frigidus, II.; not in Cic.).
    A.
    Coldness in action, inactivity: si Parthi vos nihil calfaciunt, nos hic frigore frigescimus, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 5; Ov. F. 2, 856.—
    B.
    A cold or frigid reception of a person or thing, esp. a discourse; coolness, coldness, indifference, disfavor (perh. not ante-Aug.):

    majorum ne quis amicus Frigore te feriat,

    coolness, loss of favor, Hor. S. 2, 1, 62; cf.:

    Montanus Julius et amicitia Tiberii notus et frigore,

    Sen. Ep. 122:

    et imperitia et rusticitas et rigor et deformitas afferunt interim frigus,

    Quint. 6, 1, 37; Plin. Ep. 6, 15, 4; Quint. 5, 7, 31:

    illud quaestionum et argumentorum apud corrupta judicia frigus evitant,

    id. 2, 12, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > frigus

  • 33 genitale

    gĕnĭtālis, e, adj. [id.], of or belonging to generation or birth, causing generation or birth, fruitful, generative, genital ( poet. and in post-Aug. prose; cf.: genialis, genetivus).
    I.
    Adj.:

    genitalia materiaï Corpora,

    generative principles, elements, Lucr. 2, 62:

    corpora quatuor,

    the four elements, Ov. M. 15, 239:

    semina,

    Lucr. 5, 851; Verg. G. 2, 324:

    partes (corporis),

    genital parts, Lucr. 4, 1044; Col. 6, 26, 2:

    membra,

    Ov. Am. 2, 3, 3:

    loca,

    Col. 6, 36, 2:

    arvum,

    Verg. G. 3, 136; cf.

    vulvae,

    Col. 7, 9, 5;

    so of plants: membra,

    id. 3, 10, 12: locus, id. § 14; cf. id. 3, 6, 1:

    profluvium,

    Plin. 20, 13, 51, § 143; cf. id. 7, 14, 12, § 61:

    foedera,

    matrimony, Stat. Th. 3, 300:

    menses,

    the months of pregnancy in which the child may be born, Gell. 3, 16, 4:

    ros,

    fertilizing, Plin. 2, 8, 6, § 38:

    hora anni,

    i. e. in the spring, id. 9, 35, 54, § 107: dies, birth-day (usually dies natalis), Tac. A. 16, 14; also,

    lux,

    Stat. S. 2, 3, 62:

    solum,

    birth-place, natal soil, Vell. 2, 15, 1:

    sedes,

    Prud. Cath. 10 fin. terra, Amm. 27, 5 fin.: dii, the gods that produce everything: Romulus in caelo cum dis genitalibus aevum Degit, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 6, 764 (Ann. v. 119 Vahl.); imitated by Aus. Per. Iliad. 4; Num. ap. Eckh. D. N. V. 7, p. 139: sterilitas, barrenness, Trebat. ap. Gell. 4, 2, 9.—
    II.
    Subst.
    A.
    Gĕnĭtālis, is, f., a surname of Diana, as presiding over births:

    sive tu (Diana) Lucina probas vocari Seu Genitalis,

    Hor. C. S. 16.—
    B.
    gĕ-nĭtāle, is, n. (sc. membrum;

    v. above, I.),

    Cels. 4, 1; Plin. 28, 8, 27, § 93; 37, 10, 57, § 157; Arn. 5, 18 et saep.; in plur., id. 11, 49, 110, § 263; Quint. 1, 6, 36; Juv. 6, 514. —Hence, adv.: gĕnĭtālĭter, in a fertilizing manner, fruitfully, Lucr. 4, 1258.

    Lewis & Short latin dictionary > genitale

  • 34 Genitalis

    gĕnĭtālis, e, adj. [id.], of or belonging to generation or birth, causing generation or birth, fruitful, generative, genital ( poet. and in post-Aug. prose; cf.: genialis, genetivus).
    I.
    Adj.:

    genitalia materiaï Corpora,

    generative principles, elements, Lucr. 2, 62:

    corpora quatuor,

    the four elements, Ov. M. 15, 239:

    semina,

    Lucr. 5, 851; Verg. G. 2, 324:

    partes (corporis),

    genital parts, Lucr. 4, 1044; Col. 6, 26, 2:

    membra,

    Ov. Am. 2, 3, 3:

    loca,

    Col. 6, 36, 2:

    arvum,

    Verg. G. 3, 136; cf.

    vulvae,

    Col. 7, 9, 5;

    so of plants: membra,

    id. 3, 10, 12: locus, id. § 14; cf. id. 3, 6, 1:

    profluvium,

    Plin. 20, 13, 51, § 143; cf. id. 7, 14, 12, § 61:

    foedera,

    matrimony, Stat. Th. 3, 300:

    menses,

    the months of pregnancy in which the child may be born, Gell. 3, 16, 4:

    ros,

    fertilizing, Plin. 2, 8, 6, § 38:

    hora anni,

    i. e. in the spring, id. 9, 35, 54, § 107: dies, birth-day (usually dies natalis), Tac. A. 16, 14; also,

    lux,

    Stat. S. 2, 3, 62:

    solum,

    birth-place, natal soil, Vell. 2, 15, 1:

    sedes,

    Prud. Cath. 10 fin. terra, Amm. 27, 5 fin.: dii, the gods that produce everything: Romulus in caelo cum dis genitalibus aevum Degit, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 6, 764 (Ann. v. 119 Vahl.); imitated by Aus. Per. Iliad. 4; Num. ap. Eckh. D. N. V. 7, p. 139: sterilitas, barrenness, Trebat. ap. Gell. 4, 2, 9.—
    II.
    Subst.
    A.
    Gĕnĭtālis, is, f., a surname of Diana, as presiding over births:

    sive tu (Diana) Lucina probas vocari Seu Genitalis,

    Hor. C. S. 16.—
    B.
    gĕ-nĭtāle, is, n. (sc. membrum;

    v. above, I.),

    Cels. 4, 1; Plin. 28, 8, 27, § 93; 37, 10, 57, § 157; Arn. 5, 18 et saep.; in plur., id. 11, 49, 110, § 263; Quint. 1, 6, 36; Juv. 6, 514. —Hence, adv.: gĕnĭtālĭter, in a fertilizing manner, fruitfully, Lucr. 4, 1258.

    Lewis & Short latin dictionary > Genitalis

  • 35 genitalis

    gĕnĭtālis, e, adj. [id.], of or belonging to generation or birth, causing generation or birth, fruitful, generative, genital ( poet. and in post-Aug. prose; cf.: genialis, genetivus).
    I.
    Adj.:

    genitalia materiaï Corpora,

    generative principles, elements, Lucr. 2, 62:

    corpora quatuor,

    the four elements, Ov. M. 15, 239:

    semina,

    Lucr. 5, 851; Verg. G. 2, 324:

    partes (corporis),

    genital parts, Lucr. 4, 1044; Col. 6, 26, 2:

    membra,

    Ov. Am. 2, 3, 3:

    loca,

    Col. 6, 36, 2:

    arvum,

    Verg. G. 3, 136; cf.

    vulvae,

    Col. 7, 9, 5;

    so of plants: membra,

    id. 3, 10, 12: locus, id. § 14; cf. id. 3, 6, 1:

    profluvium,

    Plin. 20, 13, 51, § 143; cf. id. 7, 14, 12, § 61:

    foedera,

    matrimony, Stat. Th. 3, 300:

    menses,

    the months of pregnancy in which the child may be born, Gell. 3, 16, 4:

    ros,

    fertilizing, Plin. 2, 8, 6, § 38:

    hora anni,

    i. e. in the spring, id. 9, 35, 54, § 107: dies, birth-day (usually dies natalis), Tac. A. 16, 14; also,

    lux,

    Stat. S. 2, 3, 62:

    solum,

    birth-place, natal soil, Vell. 2, 15, 1:

    sedes,

    Prud. Cath. 10 fin. terra, Amm. 27, 5 fin.: dii, the gods that produce everything: Romulus in caelo cum dis genitalibus aevum Degit, Enn. ap. Serv. ad Verg. A. 6, 764 (Ann. v. 119 Vahl.); imitated by Aus. Per. Iliad. 4; Num. ap. Eckh. D. N. V. 7, p. 139: sterilitas, barrenness, Trebat. ap. Gell. 4, 2, 9.—
    II.
    Subst.
    A.
    Gĕnĭtālis, is, f., a surname of Diana, as presiding over births:

    sive tu (Diana) Lucina probas vocari Seu Genitalis,

    Hor. C. S. 16.—
    B.
    gĕ-nĭtāle, is, n. (sc. membrum;

    v. above, I.),

    Cels. 4, 1; Plin. 28, 8, 27, § 93; 37, 10, 57, § 157; Arn. 5, 18 et saep.; in plur., id. 11, 49, 110, § 263; Quint. 1, 6, 36; Juv. 6, 514. —Hence, adv.: gĕnĭtālĭter, in a fertilizing manner, fruitfully, Lucr. 4, 1258.

    Lewis & Short latin dictionary > genitalis

  • 36 incidentia

    1.
    incĭdo, cĭdi, cāsum, 3 ( fut. part. act. incasurus, Plin. 2, 27, 27, § 97; perf. scanned incĭdĕrunt, Lucr. 6, 1174), v. n. [in-cado], to fall into or upon a thing, to fall, light upon (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., constr. with in and acc.; less freq. with other prepp., with the dat., or absol.
    (α).
    With in and acc.:

    in foveam,

    Cic. Phil. 4, 5, 12:

    ex spelunca saxum in crura ejus incidit,

    id. Fat. 3, 6:

    e nubi in nubem vis incidit ardens fulminis,

    Lucr. 6, 145; cf. id. 296:

    in segetem flamma,

    falls, Verg. A. 2, 305:

    pestilentia in urbem,

    Liv. 27, 23 fin.:

    ut incideret luna tum in eam metam, quae esset umbra terrae, etc.,

    entered, Cic. Rep. 1, 14, 22:

    in oculos,

    Plin. 20, 17, 73, § 187:

    incidentibus vobis in vallum portasque,

    Liv. 27, 13, 2:

    in laqueos,

    Juv. 10, 314.—
    (β).
    With other prepp.:

    incidit ictus Ingens ad terram duplicato poplite Turnus,

    Verg. A. 12, 926:

    (turris) super agmina late incidit,

    id. ib. 2, 467.—
    (γ).
    With dat.:

    incidere portis,

    to rush into, Liv. 5, 11, 14; 5, 26, 8:

    lymphis putealibus,

    Lucr. 6, 1174:

    caput incidit arae,

    Ov. M. 5, 104: Sagunti ruinae nostris capitibus incident, Liv. 21, 10, 10:

    ultimis Romanis,

    id. 28, 13, 9:

    jacenti,

    Stat. Th. 5, 233:

    hi duo amnes confluentes incidunt Oriundi flumini,

    empty, fall into, Liv. 44, 31, 4:

    modo serius incidis (sol) undis,

    sink, Ov. M. 4, 198.—
    (γ).
    Absol.:

    illa (hasta) volans, umeri surgunt qua tegmina summa, incidit,

    Verg. A. 10, 477: incidit Adriaci spatium admirabile rhombi, i. e. into the fisherman ' s net, Juv. 4, 39. —
    B.
    In partic., to fall upon, meet, or come upon unexpectedly, fall in with a person or thing.
    (α).
    With in and acc.:

    in aliquem incurrere atque incidere,

    Cic. Planc. 7, 17:

    cum hic in me incidit,

    id. ib. 41, 99:

    C. Valerius Procillus, cum in fuga catenis vinctus traheretur, in ipsum Caesarem incidit,

    Caes. B. G. 1, 53, 5:

    in insidias,

    Cic. Fam. 7, 3, 3; cf.:

    in quos (milites), si qui ex acie fugerint, de improviso incidant,

    id. Rosc. Am. 52, 151:

    in manus alicujus,

    id. Clu. 7, 21:

    in vituperatores,

    id. Fam. 7, 3, 6; 6, 1, 25.—
    (β).
    With inter:

    inter catervas armatorum,

    Liv. 25, 39.—
    (γ).
    With dat.:

    qui (oculi) quocumque inciderunt,

    Cic. Mil. 1, 1; Plin. Ep. 5, 6, 13; Quint. 11, 3, 50:

    sane homini praeter opinionem improviso incidi,

    Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182:

    incidit huic Appennicolae bellator filius Anni,

    Verg. A. 11, 699.—
    (δ).
    With acc. alone (late Lat.):

    bene quod meas potissimum manus incidisti,

    App. M. 6, p. 176, 24; id. ib. p. 179, 4:

    fatales laqueos,

    Vulc. Gall. Avid. Caes. 2, § 2.—
    C.
    Transf., to fall upon, attack, assault: triarii consurgentes... in hostem incidebant. Liv. 8, 8, 13:

    postquam acrius ultimis incidebat Romanus,

    id. 28, 13, 9.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to fall into any condition.
    (α).
    With in and acc.:

    in morbum,

    Cic. Fam. 13, 29, 4: in febriculam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.:

    in miserias,

    id. Phil. 2, 10, 24; cf.:

    qui inciderant (sc. in morbum) haud facile septimum diem superabant,

    Liv. 41, 21, 5:

    ut si in hujusmodi amicitias ignari casu aliquo inciderint,

    Cic. Lael. 12, 42:

    quodsi quis etiam a culpa vacuus in amicitiam ejus inciderat,

    Sall. C. 14, 4:

    in honoris contentionem,

    Cic. Lael. 10, 34:

    in imperiorum, honorum, gloriae cupiditatem,

    id. Off. 1, 8, 26:

    in furorem et insaniam,

    Cic. Pis. 20, 46. —
    (β).
    With acc. alone:

    caecitatem, Ambros. de Tobia, 2: iram,

    Lact. Plac. Narr. Fab. 1, 10:

    amorem,

    id. ib. 14, 1.—
    B.
    To fall upon, befall:

    eo anno pestilentia gravis incidit in urbem agrosque,

    Liv. 27, 23, 6:

    tantus terror incidit ejus exercitui,

    fell upon, Caes. B. C. 3, 13, 2; cf.:

    ut nihil incidisset postea civitati mali, quod, etc.,

    happened, Cic. de Or. 1, 7, 26.—
    C.
    In partic.
    1.
    To fall upon accidentally; to light upon, in thought or conversation:

    non consulto, sed casu in eorum mentionem incidi,

    Cic. Div. in Caecil. 15, 50; id. Lael. 1, 3; cf.:

    fortuito in sermonem alicujus incidere,

    id. de Or. 1, 24, 111:

    in eum sermonem incidere, qui, etc.,

    id. Lael. 1, 2:

    in varios sermones,

    id. Att. 16, 2, 4:

    cum in eam memoriam et recordationem nuper ex sermone quodam incidissemus,

    id. Brut. 2, 9:

    iterum in mentionem incidimus viri,

    Tac. H. 4, 5; Plin. Ep. 9, 33, 1.—
    2.
    To come or occur to one's mind:

    sapiens appeteret aliquid, quodcumque in mentem incideret et quodcumque tamquam occurreret,

    come into his mind, Cic. Fin. 4, 16, 43; cf. Ter. Phorm. 1, 3, 5; id. Heaut. 3, 1, 75:

    redeunti, ex ipsa re mihi incidit suspicio,

    id. And. 2, 2, 22; 3, 2, 21:

    tanta nunc suspicio de me incidit,

    id. Ad. 4, 4, 5:

    dicam, verum, ut aliud ex alio incidit,

    id. Heaut. 3, 3, 37:

    nihil te effugiet atque omne. quod erit in re occurret atque incidet,

    Cic. de Or. 2, 34, 147:

    potantibus his apud Sex. Tarquinium incidit de uxoribus mentio,

    Liv. 1, 57, 6.—
    3.
    To fall upon, happen in a certain time.
    (α).
    With in and acc.:

    quod in id rei publicae tempus non incideris, sed veneris — judicio enim tuo, non casu in ipsum discrimen rerum contulisti tribunatum tuum—profecto vides, quanta vis, etc.,

    Cic. Fam. 2, 7, 2:

    quorum aetas in eorum tempora, quos nominavi, incidit,

    Cic. Or. 12, 39; cf. id. Fam. 5, 15, 3:

    quoniam in eadem rei publicae tempora incidimus,

    id. ib. 5, 8, 3 fin.:

    facies me in quem diem Romana incidant mysteria certiorem,

    id. Att. 6, 1, 26:

    cum in Kalendas Januarias Compitaliorum dies incidisset,

    id. Pis. 4, 8:

    quae (bella) in ejus aetatem gravissima inciderunt,

    Quint. 12, 11, 16: in eum annum quo erat Hortensius consul futurus, incidere, to fall into, i. e. to extend the case until, etc., id. 6, 5, 4; cf.:

    quintus annus cum in te praetorem incidisset,

    Cic. Verr. 2, 2, 56, § 139.—
    (β).
    With acc. alone (late Lat.):

    ut menses... autumnale tempus inciderent,

    Sol. 1, § 44.—
    4.
    To fall out, happen, occur:

    et in nostra civitate et in ceteris, multis fortissimis atque optimis viris injustis judiciis tales casus incidisse,

    Cic. Fam. 5, 17, 3:

    si quid tibi durius inciderit,

    Prop. 1, 15, 28; cf.: si casus inciderit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 6:

    incidunt saepe tempora cum, etc.,

    id. Off. 1, 10, 31:

    eorum ipsorum, quae honesta sunt, potest incidere saepe contentio et comparatio,

    id. ib. 1, 43, 152:

    potest incidere quaestio,

    Quint. 7, 1, 19:

    verbum si quod minus usitatum incidat,

    id. 2, 5, 4:

    in magnis quoque auctoribus incidunt aliqua vitiosa,

    id. 10, 2, 15; 11, 1, 70; Cels. 5, 27, 3: ea accidisse non quia haec facta sunt, arbitror;

    verum haec ideo facta, quia incasura erant illa,

    Plin. 2, 27, 27, § 97:

    si quando ita incidat,

    Quint. 2, 5, 5; cf.:

    forte ita incidit, ut, etc.,

    Liv. 26, 23, 2:

    forte ita inciderat, ne, etc.,

    id. 1, 46, 5.—
    5.
    To fall in with, coincide, agree with, in opinion, etc.:

    ne ipse incidat in Diodorum, etc.,

    Cic. Fat. 8, 15.—
    6.
    To stumble upon, undertake at random:

    sic existumes non me fortuito ad tuam amplitudinem meis officiis amplectendam incidisse, etc.,

    Cic. Fam. 5, 8, 3.— Hence in part. pres.: incĭdentĭa, subst., occurrences, events, Amm. 14, 5, 4; 22, 9, 2 al.
    2.
    incīdo, cīdi, cīsum, 3, v. a. [in-caedo], to cut into, cut through, cut open, cut up (class.).
    I.
    Lit.:

    teneris arboribus incisis atque inflexis,

    Caes. B. G. 2, 17, 4:

    arbores,

    Plin. 12, 14, 30, § 54; 32, § 58:

    inciditur vitro, lapide, osseisve cultellis,

    id. 12, 25, 54, § 115; cf.:

    palmes inciditur in medullam,

    id. 14, 9, 11, § 84:

    venam,

    to open, id. 29, 6, 58, § 126; Cels. 2, 8; Tac. A. 16, 19; cf.:

    incisi nervi,

    Plin. 11, 37, 88, § 218:

    circa vulnus scalpello,

    Cels. 5, 27, 3:

    pinnas,

    to clip, Cic. Att. 4, 2, 5; so,

    vites falce,

    Verg. E. 3, 11:

    pulmo incisus,

    cut up, divided, Cic. Div. 1, 39, 85; cf.:

    eupatoria foliis per extremitates incisis,

    i. e. notched, indented, Plin. 5, 6, 29, § 65:

    nos linum incidimus, legimus,

    cut through, cut, Cic. Cat. 3, 5, 10:

    funem,

    Verg. A. 3, 667: corpora mortuorum, to dissect, Cels. praef.:

    nocentes homines vivos,

    id. ib.:

    quid habet haruspex cur pulmo incisus etiam in bonis extis dirimat tempus?

    Cic. Div. 1, 39, 85:

    si rectum limitem rupti torrentibus pontes inciderint,

    cut through, broken through, Quint. 2, 13, 16:

    squamisque incisus adaestuat amnis,

    Stat. Th. 5, 517:

    non incisa notis marmcra publicis,

    engraved, Hor. C. 4, 8, 13:

    tabula... his ferme incisa litteris fuit,

    Liv. 6, 29 fin.
    B.
    Transf.
    1.
    To cut in, to carve, engrave, inscribe on any thing; usually constr. with in and abl.; less freq. with in and acc., the dat., or absol.
    (α).
    With in and abl.:

    id non modo tum scripserunt, verum etiam in aere incisum nobis tradiderunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 65; cf.:

    foedus in columna aenea incisum et perscriptum,

    id. Balb. 23, 53; id. Verr. 2, 2, 63, § 154:

    in qua basi grandibus litteris P. Africani nomen erat incisum,

    id. ib. 2, 4, 34, §

    74: nomina in tabula incisa,

    id. Fam. 13, 36, 1:

    notum est carmen incisum in sepulcro,

    id. de Sen. 17, 61; id. Pis. 29, 72; id. Font. 14, 31:

    incidens litteras in fago recenti,

    Plin. 16, 9, 14, § 35:

    indicem in aeneis tabulis,

    Suet. Aug. 101:

    quae vos incidenda in aere censuistis,

    Plin. Pan. 75, 1.—
    (β).
    With in and acc.:

    quae (acta) ille in aes incidit,

    Plin. Pan. 1, 7, 16:

    leges in aes incisae,

    Liv. 3, 57 fin.:

    lege jam in aes incisā,

    Suet. Aug. 28 fin.:

    quod ita erit gestum, lex erit, et in aes incidi jubebitis credo illa legitima: consules populum jure rogaverunt, etc.,

    Cic. Phil. 1, 10, 26.—
    (γ).
    With dat. ( poet. and post-Aug.):

    verba ceris,

    Ov. M. 9, 529:

    amores arboribus,

    Verg. E. 10, 53:

    fastos marmoreo parieti,

    Suet. Gramm. 17:

    nomen non trabibus aut saxis,

    Plin. Pan. 54, 7; cf.:

    primum aliquid da, quod possim titulis incidere,

    i. e. among your titles, Juv. 8, 69.—
    (δ).
    Absol.:

    incidebantur jam domi leges,

    Cic. Mil. 32, 87; cf.:

    tabula his litteris incīsa,

    Liv. 6, 29, 9:

    sine delectu morum quisquis incisus est,

    inscribed, registered, Sen. Ben. 4, 28:

    Victorem litteris incisis appellare,

    Macr. S. 3, 6, 11.—
    2.
    To make by [p. 921] cutting, to cut (rare):

    ferroque incidit acuto Perpetuos dentes et serrae repperit usum,

    Ov. M. 8, 245:

    novas incide faces, tibi ducitur uxor,

    Verg. E. 8, 29; Col. 2, 21, 3.
    II.
    Trop.
    A.
    To break off, interrupt, put an end to:

    poëma ad Caesarem, quod institueram, incidi,

    have broken off, stopped, Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 11:

    inciditur omnis jam deliberatio, si intellegitur non posse fieri,

    id. de Or. 2, 82, 336; cf. Liv. 32, 37, 5:

    tandem haec singultu verba incidente profatur,

    Stat. Th. 9, 884:

    novas lites,

    Verg. E. 9, 14:

    ludum,

    Hor. Ep. 1, 14, 36:

    vocis genus crebro incidens,

    broken, interrupted, Cic. de Or. 3, 58, 217.—
    B.
    To cut off, cut short, take away, remove:

    media,

    to cut short, Cic. Phil. 2, 19, 47:

    qui mihi pinnas inciderant nolunt easdem renasci,

    id. 4, 2, 5:

    Tarquinius spe omni reditus incisā exsulatum Tusculum abiit,

    cut off, Liv. 2, 15, 7:

    spe incisā,

    id. 3, 58, 6; 35, 31, 7; cf. id. 44, 6, 13; 44, 13, 3:

    tantos actus,

    Sil. 3, 78:

    ipsam, quam promimus horam casus incidit,

    Sen. Ep. 101:

    testamentum,

    to annul, invalidate, Dig. 28, 4, 3.—
    C.
    In rhet., to make by cutting, to cut:

    aequaliter particulas,

    Cic. Or. 61, 205.— Hence,
    1.
    incī-sum, i, n., rhet. t. t. for the Gr. komma, a section or division of a sentence, a clause: quae nescio cur, cum Graeci kommata et kôla nominent, nos non recte incisa et membra dicamus, Cic. Or. 62, 211 (for which:

    incisiones et membra,

    id. 64, 261):

    incisum erit sensus non expleto numero conclusus, plerisque pars membri,

    Quint. 9, 4, 122; cf. id. ib. 22; 32; 44; 67; 123.—
    2.
    incīsē, adv., in short clauses:

    quo pacto deceat incise membratimve dici,

    Cic. Or. 63, 212; cf. incisim.

    Lewis & Short latin dictionary > incidentia

  • 37 incido

    1.
    incĭdo, cĭdi, cāsum, 3 ( fut. part. act. incasurus, Plin. 2, 27, 27, § 97; perf. scanned incĭdĕrunt, Lucr. 6, 1174), v. n. [in-cado], to fall into or upon a thing, to fall, light upon (freq. and class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., constr. with in and acc.; less freq. with other prepp., with the dat., or absol.
    (α).
    With in and acc.:

    in foveam,

    Cic. Phil. 4, 5, 12:

    ex spelunca saxum in crura ejus incidit,

    id. Fat. 3, 6:

    e nubi in nubem vis incidit ardens fulminis,

    Lucr. 6, 145; cf. id. 296:

    in segetem flamma,

    falls, Verg. A. 2, 305:

    pestilentia in urbem,

    Liv. 27, 23 fin.:

    ut incideret luna tum in eam metam, quae esset umbra terrae, etc.,

    entered, Cic. Rep. 1, 14, 22:

    in oculos,

    Plin. 20, 17, 73, § 187:

    incidentibus vobis in vallum portasque,

    Liv. 27, 13, 2:

    in laqueos,

    Juv. 10, 314.—
    (β).
    With other prepp.:

    incidit ictus Ingens ad terram duplicato poplite Turnus,

    Verg. A. 12, 926:

    (turris) super agmina late incidit,

    id. ib. 2, 467.—
    (γ).
    With dat.:

    incidere portis,

    to rush into, Liv. 5, 11, 14; 5, 26, 8:

    lymphis putealibus,

    Lucr. 6, 1174:

    caput incidit arae,

    Ov. M. 5, 104: Sagunti ruinae nostris capitibus incident, Liv. 21, 10, 10:

    ultimis Romanis,

    id. 28, 13, 9:

    jacenti,

    Stat. Th. 5, 233:

    hi duo amnes confluentes incidunt Oriundi flumini,

    empty, fall into, Liv. 44, 31, 4:

    modo serius incidis (sol) undis,

    sink, Ov. M. 4, 198.—
    (γ).
    Absol.:

    illa (hasta) volans, umeri surgunt qua tegmina summa, incidit,

    Verg. A. 10, 477: incidit Adriaci spatium admirabile rhombi, i. e. into the fisherman ' s net, Juv. 4, 39. —
    B.
    In partic., to fall upon, meet, or come upon unexpectedly, fall in with a person or thing.
    (α).
    With in and acc.:

    in aliquem incurrere atque incidere,

    Cic. Planc. 7, 17:

    cum hic in me incidit,

    id. ib. 41, 99:

    C. Valerius Procillus, cum in fuga catenis vinctus traheretur, in ipsum Caesarem incidit,

    Caes. B. G. 1, 53, 5:

    in insidias,

    Cic. Fam. 7, 3, 3; cf.:

    in quos (milites), si qui ex acie fugerint, de improviso incidant,

    id. Rosc. Am. 52, 151:

    in manus alicujus,

    id. Clu. 7, 21:

    in vituperatores,

    id. Fam. 7, 3, 6; 6, 1, 25.—
    (β).
    With inter:

    inter catervas armatorum,

    Liv. 25, 39.—
    (γ).
    With dat.:

    qui (oculi) quocumque inciderunt,

    Cic. Mil. 1, 1; Plin. Ep. 5, 6, 13; Quint. 11, 3, 50:

    sane homini praeter opinionem improviso incidi,

    Cic. Verr. 2, 2, 74, § 182:

    incidit huic Appennicolae bellator filius Anni,

    Verg. A. 11, 699.—
    (δ).
    With acc. alone (late Lat.):

    bene quod meas potissimum manus incidisti,

    App. M. 6, p. 176, 24; id. ib. p. 179, 4:

    fatales laqueos,

    Vulc. Gall. Avid. Caes. 2, § 2.—
    C.
    Transf., to fall upon, attack, assault: triarii consurgentes... in hostem incidebant. Liv. 8, 8, 13:

    postquam acrius ultimis incidebat Romanus,

    id. 28, 13, 9.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to fall into any condition.
    (α).
    With in and acc.:

    in morbum,

    Cic. Fam. 13, 29, 4: in febriculam, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21 fin.:

    in miserias,

    id. Phil. 2, 10, 24; cf.:

    qui inciderant (sc. in morbum) haud facile septimum diem superabant,

    Liv. 41, 21, 5:

    ut si in hujusmodi amicitias ignari casu aliquo inciderint,

    Cic. Lael. 12, 42:

    quodsi quis etiam a culpa vacuus in amicitiam ejus inciderat,

    Sall. C. 14, 4:

    in honoris contentionem,

    Cic. Lael. 10, 34:

    in imperiorum, honorum, gloriae cupiditatem,

    id. Off. 1, 8, 26:

    in furorem et insaniam,

    Cic. Pis. 20, 46. —
    (β).
    With acc. alone:

    caecitatem, Ambros. de Tobia, 2: iram,

    Lact. Plac. Narr. Fab. 1, 10:

    amorem,

    id. ib. 14, 1.—
    B.
    To fall upon, befall:

    eo anno pestilentia gravis incidit in urbem agrosque,

    Liv. 27, 23, 6:

    tantus terror incidit ejus exercitui,

    fell upon, Caes. B. C. 3, 13, 2; cf.:

    ut nihil incidisset postea civitati mali, quod, etc.,

    happened, Cic. de Or. 1, 7, 26.—
    C.
    In partic.
    1.
    To fall upon accidentally; to light upon, in thought or conversation:

    non consulto, sed casu in eorum mentionem incidi,

    Cic. Div. in Caecil. 15, 50; id. Lael. 1, 3; cf.:

    fortuito in sermonem alicujus incidere,

    id. de Or. 1, 24, 111:

    in eum sermonem incidere, qui, etc.,

    id. Lael. 1, 2:

    in varios sermones,

    id. Att. 16, 2, 4:

    cum in eam memoriam et recordationem nuper ex sermone quodam incidissemus,

    id. Brut. 2, 9:

    iterum in mentionem incidimus viri,

    Tac. H. 4, 5; Plin. Ep. 9, 33, 1.—
    2.
    To come or occur to one's mind:

    sapiens appeteret aliquid, quodcumque in mentem incideret et quodcumque tamquam occurreret,

    come into his mind, Cic. Fin. 4, 16, 43; cf. Ter. Phorm. 1, 3, 5; id. Heaut. 3, 1, 75:

    redeunti, ex ipsa re mihi incidit suspicio,

    id. And. 2, 2, 22; 3, 2, 21:

    tanta nunc suspicio de me incidit,

    id. Ad. 4, 4, 5:

    dicam, verum, ut aliud ex alio incidit,

    id. Heaut. 3, 3, 37:

    nihil te effugiet atque omne. quod erit in re occurret atque incidet,

    Cic. de Or. 2, 34, 147:

    potantibus his apud Sex. Tarquinium incidit de uxoribus mentio,

    Liv. 1, 57, 6.—
    3.
    To fall upon, happen in a certain time.
    (α).
    With in and acc.:

    quod in id rei publicae tempus non incideris, sed veneris — judicio enim tuo, non casu in ipsum discrimen rerum contulisti tribunatum tuum—profecto vides, quanta vis, etc.,

    Cic. Fam. 2, 7, 2:

    quorum aetas in eorum tempora, quos nominavi, incidit,

    Cic. Or. 12, 39; cf. id. Fam. 5, 15, 3:

    quoniam in eadem rei publicae tempora incidimus,

    id. ib. 5, 8, 3 fin.:

    facies me in quem diem Romana incidant mysteria certiorem,

    id. Att. 6, 1, 26:

    cum in Kalendas Januarias Compitaliorum dies incidisset,

    id. Pis. 4, 8:

    quae (bella) in ejus aetatem gravissima inciderunt,

    Quint. 12, 11, 16: in eum annum quo erat Hortensius consul futurus, incidere, to fall into, i. e. to extend the case until, etc., id. 6, 5, 4; cf.:

    quintus annus cum in te praetorem incidisset,

    Cic. Verr. 2, 2, 56, § 139.—
    (β).
    With acc. alone (late Lat.):

    ut menses... autumnale tempus inciderent,

    Sol. 1, § 44.—
    4.
    To fall out, happen, occur:

    et in nostra civitate et in ceteris, multis fortissimis atque optimis viris injustis judiciis tales casus incidisse,

    Cic. Fam. 5, 17, 3:

    si quid tibi durius inciderit,

    Prop. 1, 15, 28; cf.: si casus inciderit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 6:

    incidunt saepe tempora cum, etc.,

    id. Off. 1, 10, 31:

    eorum ipsorum, quae honesta sunt, potest incidere saepe contentio et comparatio,

    id. ib. 1, 43, 152:

    potest incidere quaestio,

    Quint. 7, 1, 19:

    verbum si quod minus usitatum incidat,

    id. 2, 5, 4:

    in magnis quoque auctoribus incidunt aliqua vitiosa,

    id. 10, 2, 15; 11, 1, 70; Cels. 5, 27, 3: ea accidisse non quia haec facta sunt, arbitror;

    verum haec ideo facta, quia incasura erant illa,

    Plin. 2, 27, 27, § 97:

    si quando ita incidat,

    Quint. 2, 5, 5; cf.:

    forte ita incidit, ut, etc.,

    Liv. 26, 23, 2:

    forte ita inciderat, ne, etc.,

    id. 1, 46, 5.—
    5.
    To fall in with, coincide, agree with, in opinion, etc.:

    ne ipse incidat in Diodorum, etc.,

    Cic. Fat. 8, 15.—
    6.
    To stumble upon, undertake at random:

    sic existumes non me fortuito ad tuam amplitudinem meis officiis amplectendam incidisse, etc.,

    Cic. Fam. 5, 8, 3.— Hence in part. pres.: incĭdentĭa, subst., occurrences, events, Amm. 14, 5, 4; 22, 9, 2 al.
    2.
    incīdo, cīdi, cīsum, 3, v. a. [in-caedo], to cut into, cut through, cut open, cut up (class.).
    I.
    Lit.:

    teneris arboribus incisis atque inflexis,

    Caes. B. G. 2, 17, 4:

    arbores,

    Plin. 12, 14, 30, § 54; 32, § 58:

    inciditur vitro, lapide, osseisve cultellis,

    id. 12, 25, 54, § 115; cf.:

    palmes inciditur in medullam,

    id. 14, 9, 11, § 84:

    venam,

    to open, id. 29, 6, 58, § 126; Cels. 2, 8; Tac. A. 16, 19; cf.:

    incisi nervi,

    Plin. 11, 37, 88, § 218:

    circa vulnus scalpello,

    Cels. 5, 27, 3:

    pinnas,

    to clip, Cic. Att. 4, 2, 5; so,

    vites falce,

    Verg. E. 3, 11:

    pulmo incisus,

    cut up, divided, Cic. Div. 1, 39, 85; cf.:

    eupatoria foliis per extremitates incisis,

    i. e. notched, indented, Plin. 5, 6, 29, § 65:

    nos linum incidimus, legimus,

    cut through, cut, Cic. Cat. 3, 5, 10:

    funem,

    Verg. A. 3, 667: corpora mortuorum, to dissect, Cels. praef.:

    nocentes homines vivos,

    id. ib.:

    quid habet haruspex cur pulmo incisus etiam in bonis extis dirimat tempus?

    Cic. Div. 1, 39, 85:

    si rectum limitem rupti torrentibus pontes inciderint,

    cut through, broken through, Quint. 2, 13, 16:

    squamisque incisus adaestuat amnis,

    Stat. Th. 5, 517:

    non incisa notis marmcra publicis,

    engraved, Hor. C. 4, 8, 13:

    tabula... his ferme incisa litteris fuit,

    Liv. 6, 29 fin.
    B.
    Transf.
    1.
    To cut in, to carve, engrave, inscribe on any thing; usually constr. with in and abl.; less freq. with in and acc., the dat., or absol.
    (α).
    With in and abl.:

    id non modo tum scripserunt, verum etiam in aere incisum nobis tradiderunt,

    Cic. Verr. 2, 4, 65; cf.:

    foedus in columna aenea incisum et perscriptum,

    id. Balb. 23, 53; id. Verr. 2, 2, 63, § 154:

    in qua basi grandibus litteris P. Africani nomen erat incisum,

    id. ib. 2, 4, 34, §

    74: nomina in tabula incisa,

    id. Fam. 13, 36, 1:

    notum est carmen incisum in sepulcro,

    id. de Sen. 17, 61; id. Pis. 29, 72; id. Font. 14, 31:

    incidens litteras in fago recenti,

    Plin. 16, 9, 14, § 35:

    indicem in aeneis tabulis,

    Suet. Aug. 101:

    quae vos incidenda in aere censuistis,

    Plin. Pan. 75, 1.—
    (β).
    With in and acc.:

    quae (acta) ille in aes incidit,

    Plin. Pan. 1, 7, 16:

    leges in aes incisae,

    Liv. 3, 57 fin.:

    lege jam in aes incisā,

    Suet. Aug. 28 fin.:

    quod ita erit gestum, lex erit, et in aes incidi jubebitis credo illa legitima: consules populum jure rogaverunt, etc.,

    Cic. Phil. 1, 10, 26.—
    (γ).
    With dat. ( poet. and post-Aug.):

    verba ceris,

    Ov. M. 9, 529:

    amores arboribus,

    Verg. E. 10, 53:

    fastos marmoreo parieti,

    Suet. Gramm. 17:

    nomen non trabibus aut saxis,

    Plin. Pan. 54, 7; cf.:

    primum aliquid da, quod possim titulis incidere,

    i. e. among your titles, Juv. 8, 69.—
    (δ).
    Absol.:

    incidebantur jam domi leges,

    Cic. Mil. 32, 87; cf.:

    tabula his litteris incīsa,

    Liv. 6, 29, 9:

    sine delectu morum quisquis incisus est,

    inscribed, registered, Sen. Ben. 4, 28:

    Victorem litteris incisis appellare,

    Macr. S. 3, 6, 11.—
    2.
    To make by [p. 921] cutting, to cut (rare):

    ferroque incidit acuto Perpetuos dentes et serrae repperit usum,

    Ov. M. 8, 245:

    novas incide faces, tibi ducitur uxor,

    Verg. E. 8, 29; Col. 2, 21, 3.
    II.
    Trop.
    A.
    To break off, interrupt, put an end to:

    poëma ad Caesarem, quod institueram, incidi,

    have broken off, stopped, Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 11:

    inciditur omnis jam deliberatio, si intellegitur non posse fieri,

    id. de Or. 2, 82, 336; cf. Liv. 32, 37, 5:

    tandem haec singultu verba incidente profatur,

    Stat. Th. 9, 884:

    novas lites,

    Verg. E. 9, 14:

    ludum,

    Hor. Ep. 1, 14, 36:

    vocis genus crebro incidens,

    broken, interrupted, Cic. de Or. 3, 58, 217.—
    B.
    To cut off, cut short, take away, remove:

    media,

    to cut short, Cic. Phil. 2, 19, 47:

    qui mihi pinnas inciderant nolunt easdem renasci,

    id. 4, 2, 5:

    Tarquinius spe omni reditus incisā exsulatum Tusculum abiit,

    cut off, Liv. 2, 15, 7:

    spe incisā,

    id. 3, 58, 6; 35, 31, 7; cf. id. 44, 6, 13; 44, 13, 3:

    tantos actus,

    Sil. 3, 78:

    ipsam, quam promimus horam casus incidit,

    Sen. Ep. 101:

    testamentum,

    to annul, invalidate, Dig. 28, 4, 3.—
    C.
    In rhet., to make by cutting, to cut:

    aequaliter particulas,

    Cic. Or. 61, 205.— Hence,
    1.
    incī-sum, i, n., rhet. t. t. for the Gr. komma, a section or division of a sentence, a clause: quae nescio cur, cum Graeci kommata et kôla nominent, nos non recte incisa et membra dicamus, Cic. Or. 62, 211 (for which:

    incisiones et membra,

    id. 64, 261):

    incisum erit sensus non expleto numero conclusus, plerisque pars membri,

    Quint. 9, 4, 122; cf. id. ib. 22; 32; 44; 67; 123.—
    2.
    incīsē, adv., in short clauses:

    quo pacto deceat incise membratimve dici,

    Cic. Or. 63, 212; cf. incisim.

    Lewis & Short latin dictionary > incido

  • 38 inrigo

    irrĭgo ( inr-), āvi, ātum, 1, v. a. [1. inrigo], to lead or conduct water or other liquids to a place.
    I.
    Lit.:

    amurcam ad arbores,

    Cato, R. R. 36:

    aquam in areas,

    id. ib. 151:

    imbres (plantis),

    Verg. G. 4, 115.—
    II.
    Transf.
    A.
    To water, irrigate:

    Aegyptum Nilus irrigat,

    Cic. N. D. 2, 52, 130; cf.

    fig.: Democritus, cujus fontibus Epicurus hortulos suos inrigavit,

    id. ib. 1, 43, 120:

    jugera L. prati,

    id. Q. Fr. 3, 1, 2, § 3:

    hortos,

    Just. 11, 10, 9.—
    B.
    To overflow, inundate:

    Circus Tiberi superfuso irrigatus,

    Liv. 7, 3:

    Pactolus irrigat culta auro,

    Verg. A. 10, 142.—
    C.
    To wet, moisten, bedew:

    terram sanguine,

    Plin. 2, 63, 63, § 159:

    irrigat terram cruor,

    Sen. Thyest. 44:

    fletu genas,

    id. Phoen. 441. —
    D.
    To supply with fluid: venas quae sub cute sunt. Cels. 7, 7, 15; cf. Flor. 1, 23, 2.—
    III.
    Trop.
    A.
    To cheer, refresh, nourish, strengthen, flood, diffuse:

    vino aetatem,

    Plaut. Poen. 3, 3, 86: per aures pectus, Lucil. ap. Non. 497, 31:

    sol irrigat assidue caelum candore recenti,

    Lucr. 5, 282: per membra quietem, to diffuse, id. 4, 908; cf.:

    alicui placidam per membra quietem,

    Verg. A. 1, 692:

    fessos sopor irrigat artus,

    id. ib. 3, 511:

    ut studiosi juvenes lectione severa irrigarentur,

    Petr. 4.—
    B.
    To flood, overwhelm (com.):

    irrigatus plagis,

    i.e. beaten soundly, Plaut. Epid. 1, 2, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > inrigo

  • 39 irrigo

    irrĭgo ( inr-), āvi, ātum, 1, v. a. [1. inrigo], to lead or conduct water or other liquids to a place.
    I.
    Lit.:

    amurcam ad arbores,

    Cato, R. R. 36:

    aquam in areas,

    id. ib. 151:

    imbres (plantis),

    Verg. G. 4, 115.—
    II.
    Transf.
    A.
    To water, irrigate:

    Aegyptum Nilus irrigat,

    Cic. N. D. 2, 52, 130; cf.

    fig.: Democritus, cujus fontibus Epicurus hortulos suos inrigavit,

    id. ib. 1, 43, 120:

    jugera L. prati,

    id. Q. Fr. 3, 1, 2, § 3:

    hortos,

    Just. 11, 10, 9.—
    B.
    To overflow, inundate:

    Circus Tiberi superfuso irrigatus,

    Liv. 7, 3:

    Pactolus irrigat culta auro,

    Verg. A. 10, 142.—
    C.
    To wet, moisten, bedew:

    terram sanguine,

    Plin. 2, 63, 63, § 159:

    irrigat terram cruor,

    Sen. Thyest. 44:

    fletu genas,

    id. Phoen. 441. —
    D.
    To supply with fluid: venas quae sub cute sunt. Cels. 7, 7, 15; cf. Flor. 1, 23, 2.—
    III.
    Trop.
    A.
    To cheer, refresh, nourish, strengthen, flood, diffuse:

    vino aetatem,

    Plaut. Poen. 3, 3, 86: per aures pectus, Lucil. ap. Non. 497, 31:

    sol irrigat assidue caelum candore recenti,

    Lucr. 5, 282: per membra quietem, to diffuse, id. 4, 908; cf.:

    alicui placidam per membra quietem,

    Verg. A. 1, 692:

    fessos sopor irrigat artus,

    id. ib. 3, 511:

    ut studiosi juvenes lectione severa irrigarentur,

    Petr. 4.—
    B.
    To flood, overwhelm (com.):

    irrigatus plagis,

    i.e. beaten soundly, Plaut. Epid. 1, 2, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > irrigo

  • 40 novo

    nŏvo, āvi, ātum, 1, v. a. [novus].
    I.
    Lit., to make new, to renew:

    ipsi transtra novant,

    Verg. A. 5, 752:

    nullā prole novare viros,

    Ov. F. 1, 622:

    gregem,

    Stat. Th. 10, 229:

    fessa membra,

    to refresh, Ov. H. 4, 90:

    vivāque nitentia lymphā membra novat,

    Val. Fl. 3, 423:

    ardorem,

    Liv. 26, 19, 2:

    vulnera mentis,

    Ov. P. 4, 11, 20; to break up fallow ground:

    novate novale,

    Vulg. Jer. 4, 3: ager novatus, a field ploughed again, prepared for sowing:

    agro non semel arato sed novato et iterato,

    Cic. de Or. 2, 30, 131; Ov. P. 4, 2, 44.— To invent, coin, etc.:

    verba,

    Cic. de Or. 3, 37, 149; cf. id. ib. 3, 38, 154; so,

    verbum aut inusitatum aut novatum aut translatum,

    id. ib. 3, 38, 152:

    multa novantur in omni genere materiae,

    Quint. 5, 10, 106:

    novata forma dicendi,

    id. 9, 1, 14:

    ignotum hoc aliis ipse novavit opus,

    Ov. A. A. 3, 346.—
    II.
    Transf., to change, alter.
    A.
    In gen.:

    aliquid in legibus,

    Cic. Leg. 3, 5, 12:

    nomen faciemque,

    Ov. M. 4, 540:

    hoc quoque novat (Aristoteles), quod prooemio non narrationem subjungit, sed propositionem,

    i. e. deviates from the rule, Quint. 3, 9, 5.—
    B.
    In partic., in a political respect: novare res, to alter the existing constitution, to overthrow the government, make or effect a revolution:

    res,

    Liv. 1, 52:

    novandi res aliquam occasionem quaerentes,

    id. 24, 23, 6:

    omnia novare velle,

    id. 35, 34; 32, 38 fin.:

    Civilis novare res hoc modo coepit,

    Tac. H. 4, 14.—Also absol.:

    novare: ubi primum dubiis rebus novandi spes oblata est,

    Sall. C. 39, 3; Liv. 42, 31; Tac. A. 4, 18; cf. impers. pass.:

    ne quid eo spatio novaretur,

    Sall. C. 55, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > novo

См. также в других словарях:

  • membră — mémbră (persoană) s. f., g. d. art. mémbrei; pl. mémbre Trimis de siveco, 10.08.2004. Sursa: Dicţionar ortografic …   Dicționar Român

  • membra — Plural of membrum. [L.] * * * membra pl of MEMBRUM * * * mem·bra (memґbrə) [L.] plural of membrum …   Medical dictionary

  • Membra — kojos statusas T sritis gyvūnų anatomija, gyvūnų morfologija atitikmenys: lot. Membra ryšiai: platesnis terminas – kūno dalys siauresnis terminas – priekinė koja siauresnis terminas – užpakalinė koja …   Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai

  • Membra Jesu Nostri — La page de titre du seul manuscrit autographe conservé de Membra Jesu nostri. Membra Jesu nostri (titre complet Membra Jesu nostri patientis sanctissima humissima totius cordis devotione decantata, en français « les membres de notre… …   Wikipédia en Français

  • Membra Jesu nostri — Membra Jesu nostri, mit vollem Titel: Membra Jesu nostri patientis sanctissima (lat., „Die allerheiligsten Gliedmaßen unseres leidenden Jesus“) ist ein Zyklus von sieben Passions Kantaten des dänisch deutschen Barockkomponisten Dieterich… …   Deutsch Wikipedia

  • Membra Jesu Nostri — Membra Jesu nostri, mit vollem Titel: Membra Jesu nostri patientis sanctissima (lat. „Die allerheiligsten Gliedmaßen unseres leidenden Jesus“) ist ein Zyklus von sieben Passions Kantaten des dänisch deutschen Barockkomponisten Dietrich Buxtehude… …   Deutsch Wikipedia

  • Membra Jesu Nostri — (Español: Los miembros de nuestro señor Jesús), BuxWV 75, es un ciclo de siete cantatas compuestas por Dietrich Buxtehude en 1680 y dedicado a Gustav Düben. La letra, Salve mundi salutare también conocida como Rhythmica oratio es un poema… …   Wikipedia Español

  • MEMBRA singula — aliquem apud Gentiles Deorum habuêre, qui peculiarem cuiusque curam gereret. Sic Caput Iovi deferebant; Neptuno pectus; cinctum Marti. Frontem Genio sacram facit Servius in l. 3. Aen. v. 607. unde, inquit, Deum venerantes frontem tangimus.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Membra Jesu Nostri — Title page of Membra Jesu Nostri Membra Jesu Nostri (English: The Limbs of our Jesus), BuxWV 75, is a cycle of seven cantatas composed by Dieterich Buxtehude in 1680, and dedicated to Gustaf Düben. The full Latin title Membra Jesu nostri… …   Wikipedia

  • Membra Jesu nostri — La page de titre du seul manuscrit autographe conservé de Membra Jesu nostri. Membra Jesu nostri (titre complet Membra Jesu nostri patientis sanctissima humissima totius cordis devotione decantata, en français « les membres de notre… …   Wikipédia en Français

  • Membra disjecta — disjecta membra beziehungsweise membra disjecta (lat.) bedeutet „versprengte Glieder“ und ist ein feststehender Ausdruck für die Bezeichnung der aus ihrer ursprünglichen organischen Ordnung gerissenen Teile eines Ganzen. Er wird fachsprachlich… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»