-
41 sus
1. sus, Adv., aufwärts, empor, s. sursum ⇒.————————2. sūs, suis, c. (v. der Wurzel su - zeugen, gebären, griech. σῦς, ὗς, ahd. sū, Sau, gotisch swein, ahd. swīn), I) das Schwein, die Sau, Cic. u.a.: sus plena, trächtig, Cic.: sus lactans od. lactens, Saugferkel, Solin.: sus silvaticus, Wildschwein, Varro fr.: so auch sus ferus, Plin.: sus mansuetus, Liv.: sus dux, das Leitschwein, Plin.: sus alba, Aur. Vict.: sus setosa, Phaedr.: sus masculus, Liv.: sus femina (Ggstz. aper, männl. Wildschwein, Keiler), Plin.: ut lutulentus sus cum quovis volutari, Ps. Cic. decl. in Sall. 3. – Sprichw., sus Minervam docet, wenn ein Einfältiger einen Klügeren lehren oder ihm Regeln geben will, Cic. Acad. 1, 18: u. dafür sus artium repertricem (docet), Hieron. epist. 46, 1: so auch et docebo sus, ut aiunt, oratorem, Cic. de or. 2, 233. – II) ein Fisch, Ov. hal. 130 (132). – ⇒ Nom. suis, Varro LL. 10, 7. Prud. c. Symm. 2, 814 (Dressel Nom. sues). – Genet. sueris u. Abl. suere, Varro LL. 5, 110: Nom. u. Akk. Plur. sueres, Liv. Andr. fr. bei Fest. 352 (b), 21 (nach Müllers Vermutung. s. p. 397, a). Plaut. bei Fest. 230 (b), 28. – Dat. u. Abl. Plur. suibus, Varro LL. 5, 110. Colum. 7, 9, 9, u. subus. Varro r.r. 2, 5, 1. Cic. de nat. deor. 2, 111. Lucr. 5, 966 (sūbus) u. 974 u. 977 (sŭbus). Varro sat. Men. 127 (sūbus), Plin. 11, 279; 24, 176 u. 29, 75. -
42 mānsuēfaciō
mānsuēfaciō fēcī, factus, ere; pass. mānsuēfīō, factus, fierī [mansuetus+facio], to make tame, tame: (uri) mansuefieri possunt, grow tame, Cs.— Fig., to make gentle, soften, civilize, pacify: a quibus (nos) mansuefacti: plebem, L.* * *mansuefacere, mansuefeci, mansuefactus Vtame; civilize; make peaceful/quiet -
43 mānsuēscō
mānsuēscō suēvī, suētus, ere, inch. [manus+ suesco], to be used to the hand, grow tame, become gentle, be softened: Nescia humanis precibus mansuescere corda, V.: fera mansuescere iussa, Iu.* * *mansuescere, mansuevi, mansuetus Vtame; become/grow tame; render/become mild/gentle/less harsh/severe -
44 mānsuētē
mānsuētē adv. [mansuetus], gently, mildly, calmly, quietly: factum: imperio oboediens, L. -
45 mānsuētūdō
mānsuētūdō inis, f [mansuetus], tameness, mildness, gentleness, clemency: suā mansuetudine in eos uti, Cs.: morum: in vestrā mansuetudine causam repono.* * *tameness, gentleness, mildness; clemency -
46 beneficus
bĕnĕfĭcus (better than bĕnĭfĭcus), a, um, adj. [bene-facio] ( comp. and sup. regularly formed, beneficentior, Sen. Ben. 1, 4, 5; 5, 9, 2:beneficentissimus,
Cic. Lael. 14, 51; id. N. D. 2, 25, 64; ante-class. beneficissimus, Cato ap. Prisc. p. 603 P.), generous, liberal, beneficent, obliging, favorable (rare but class.):de Ptolemaeo rege optimo et beneficissimo, Cato, l. l.: beneficum esse oratione,
Plaut. Ep. 1, 2, 14:ubi beneficus, si nemo alterius causā benigne facit?
Cic. Leg. 1, 18, 49:in amicum,
id. Off. 1, 14, 42; 1, 14, 44:sunt enim benefici generique hominum amici,
id. Div. 2, 49, 102:beneficus, salutaris, mansuetus civis,
id. Mil. 8, 20; id. Lael. 9, 31; cf. Gell. 17, 5, 4:actio,
Sen. Ben. 2, 34, 5.— -
47 benificus
bĕnĕfĭcus (better than bĕnĭfĭcus), a, um, adj. [bene-facio] ( comp. and sup. regularly formed, beneficentior, Sen. Ben. 1, 4, 5; 5, 9, 2:beneficentissimus,
Cic. Lael. 14, 51; id. N. D. 2, 25, 64; ante-class. beneficissimus, Cato ap. Prisc. p. 603 P.), generous, liberal, beneficent, obliging, favorable (rare but class.):de Ptolemaeo rege optimo et beneficissimo, Cato, l. l.: beneficum esse oratione,
Plaut. Ep. 1, 2, 14:ubi beneficus, si nemo alterius causā benigne facit?
Cic. Leg. 1, 18, 49:in amicum,
id. Off. 1, 14, 42; 1, 14, 44:sunt enim benefici generique hominum amici,
id. Div. 2, 49, 102:beneficus, salutaris, mansuetus civis,
id. Mil. 8, 20; id. Lael. 9, 31; cf. Gell. 17, 5, 4:actio,
Sen. Ben. 2, 34, 5.— -
48 ferus
I.Lit., of animals and plants.A.Adj. (syn. immanis, opp. cicur):B.quae vero et quam varia genera bestiarum vel cicurum vel ferarum!
Cic. N. D. 2, 39, 99; cf.:si hoc apparet in bestiis, volucribus, nantibus, agrestibus, cicuribus, feris,
id. Lael. 21, 81:apes (opp. cicures),
Varr. R. R. 3, 16, 19:immanes et ferae beluae,
Cic. N. D. 2, 64, 161:fera et immanis belua,
id. Ac. 2, 34, 108; Nep. Dat. 3, 2; Curt. 5, 4, 19; Suet. Aug. 67:leones,
Hor. Epod. 7, 12:equus,
id. S. 1, 5, 57:caprae,
Verg. A. 4, 152:palumbus,
Plin. 30, 7, 20, § 60 et saep.:arbores,
Plin. 14, 20, 25, § 127:oliva,
Stat. Th. 6, 7:fructus,
Verg. G. 2, 36:odor (with solitudinem redolens),
disagreeable, Plin. 12, 17, 37, § 76.—Subst.1.fĕrus, i, m., a wild animal, wild beast ( poet.); a lion, Phaedr. 1, 21, 8; a boar, id. 4, 4, 3; a horse, Verg. A. 2, 51; 5, 818; a stag, id. ib. 7, 489; a serpent, Sil. 6, 268.—2.fĕra, ae (sc. bestia), f., a wild animal, wild beast (class.):II.immani et vastae insidens beluae, quocumque vult, inflectit illam feram,
Cic. Rep. 2, 40; cf. id. Rosc. Am. 26, 71:neque ulla re longius absumus a natura ferarum,
id. Off. 1, 16, 50:ipsae ferae nullo insequente saepe incidunt (in plagas),
id. ib. 3, 17, 68:multa in ea (silva Hercynia) genera ferarum nasci constat,
Caes. B. G. 6, 25 fin.:neque homini neque ferae parcunt,
id. ib. 6, 28, 2:formidolosae dum latent silvis ferae,
Hor. Epod. 5, 55:more ferarum,
id. S. 1, 3, 109:Romulea fera,
the she-wolf that suckled Romulus, Juv. 11, 104; a sea-monster, Ov. M. 4, 713; 719; a serpent, Hyg. Astr. 2, 42; the ant, Mart. 6, 15, 2; the constellations of the Great and Little Bear:magna minorque ferae,
id. Tr. 4, 3, 1; Vulg. Gen. 37, 20.— Prov.: ferae inter se placidae sunt, morsuque similium abstinent, Sen. de lra, 2, 8, 3.—Transf., of places (syn. incultus):III.in locis feris arbores plura ferunt, in his, quae sunt culta, meliora,
wild, uncultivated, Varr. R. R. 1, 7, 7; cf.: ferus, ager incultus, Paul. ex Fest. p. 86 Müll.:montes,
Verg. E. 5, 28:silvae,
Hor. S. 2, 6, 92.—Trop., wild, rude, uncultivated; savage, barbarous, fierce, cruel (syn.: immanis, agrestis, inhumanus;opp. mansuetus, humanus): ipsis in hominibus nulla gens est neque tam mansueta neque tam fera, quae non, etc.,
Cic. Leg. 1, 8, 24; cf.:nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,
id. Tusc. 1, 13, 30; id. Phil. 3, 9, 23:ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,
id. Inv. 1, 2, 2; id. Verr. 2, 2, 21, § 51:ferus atque agrestis,
id. Rosc. Am. 27, 74:inhumani ac feri testes,
id. Rep. 1, 37 fin.; cf. Ter. And. 1, 5, 43:ferus et ferreus,
Cic. Q. Fr. 1, 3, 3:quam ferus et vere ferreus ille fuit!
Tib. 1, 10, 2;v. ferreus: nemo adeo ferus est, ut non mitescere possit,
Hor. Ep. 1, 1, 39:Britanni hospitibus feri,
id. C. 3, 4, 33:Numantia,
id. ib. 2, 12, 1:Iberia,
id. ib. 4, 5, 27:animi hominum, studiis bellandi jam immanes ac feri,
Cic. Rep. 2, 14; id. Fragm. ap. Non. 342, 33 (Rep. 2, 23 ed. Mos.):ingenium immansuetum ferumque,
Ov. M. 15, 85; cf.:(ostendere ejus) mores feros immanemque naturam,
Cic. Rosc. Am. 13, 37:homines a fera agrestique vita ad hunc humanum cultum civilemque deducere,
id. de Or. 1, 8, 33:victus,
id. Inv. 1, 2, 2:moenera militiaï,
Lucr. 1, 29:munera belli,
id. 1, 32:hiems,
Ov. Tr. 1, 1, 42; cf.:diluvies,
Hor. C. 3, 29, 40:sacra (of death by sacrifice),
Ov. M. 13, 454:dolores lenire requie,
id. ib. 13, 317.—With supine: ferum visu dictuque (= deinon idein kai legein), Sil. 1, 175.—No comp. or sup. -
49 immania
immānis ( inm-), e, adj. [i. e. in- and old Lat. mānus=bonus; kindr. with Sanscr. ma=metior, to measure; Lat. mānes, good spirits], monstrous in size, enormous, immense, huge, vast (class.).I.Lit. (usually of inanim. and abstr. things):II.corporum magnitudo,
Caes. B. G. 4, 1, 9; cf.:simulacra immani magnitudine,
id. ib. 6, 16, 4:immani corpore serpens,
Lucr. 5, 33; 3, 987:ingens immanisque praeda,
Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110:pecunia,
id. Rosc. Com. 8, 23:pocula,
id. Phil. 2, 25, 63:immania ponti Aequora,
Lucr. 4, 410:templa caeli,
id. 5, 521:antrum,
Verg. A. 6, 11; cf.:spelunca vasto hiatu,
id. ib. 6, 237:barathrum,
id. ib. 8, 245:tegumen leonis,
id. ib. 7, 666:telum,
id. ib. 11, 552 al.:magna atque immanis,
Lucr. 4, 1163:cete,
Verg. A. 5, 822:numerus annorum,
Varr. R. R. 3, 1, 3; cf.:exercitus,
Vell. 2, 51, 1:frequentia amicorum,
id. 2, 59 fin.:geminos immani pondere caestus,
Verg. A. 5, 401:vox,
Quint. 11, 3, 32:ambitus redit immanis: numquam fuit par,
Cic. Q. Fr. 2, 15, b, 4:dissensio civitatis,
Vell. 2, 2, 1:studium loquendi,
Ov. M. 5, 678:avaritia,
Sall. J. 31, 12:vitium,
Hor. S. 2, 4, 76:soloecismus,
Gell. 15, 9, 3:impulsae praeceps inmane ruinae,
the vast crash, Juv. 10, 107.— Neutr. absol.: Immane quantum animi exarsere, Sall. H. Fragm. ap. Non. 127, 27 (2, 79 Dietsch); so,vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat,
how exceedingly, wonderfully, Hor. C. 1, 27, 6:civilis lapsu equi prostratus immane quantum suis pavoris et hostibus alacritatis indidit,
Tac. H. 4, 34: quod matrimonium Aemiliano huic immane quanto fuit, App. Mag.;and in full: immane dictu est, quanti et quam multi ad Pompeium discesserint,
Sall. Orat. ad Caes. 1.—Trop., monstrous in character, frightful, inhuman, fierce, savage, wild (class.; syn.: ferus, immitis, barbarus, durus, saevus;1. 2. (α).opp. mansuetus, mitis): hostis in ceteris rebus nimis ferus et immanis,
Cic. Verr. 2, 2, 21, § 51; cf.:nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,
id. Tusc. 1, 13, 30:ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,
id. Inv. 1, 2, 2:ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,
id. Rep. 2, 14:belua (with fera),
id. Ac. 2, 34, 108; id. N. D. 2, 64, 161;(with taetra),
id. Tusc. 4, 20, 45; cf.:immanis et vasta belua,
id. Rep. 2, 40:nihil ista immanius belua est,
id. ib. 3, 33:janitor aulae, Cerberus,
Hor. C. 3, 11, 15:ex hoc populo indomito, vel potius immani, etc.,
Cic. Rep. 1, 44:istius immanis atque importuna natura,
id. Verr. 2, 1, 3, § 8:immanis, intolerandus, vesanus,
Plaut. Trin. 4, 1, 7:immanis ac barbara consuetudo hominum immolandorum,
Cic. Font. 10, 21:tantum facinus, tam immane (patris occidendi),
id. Rosc. Am. 24, 68:coeptis effera Dido,
Verg. A. 4, 642:orae,
id. ib. 1, 616:Raeti,
Hor. C. 4, 14, 15:Agathyrsi,
Juv. 15, 125:Pyrrhus,
id. 14, 162.— Subst.: immānĭa, ium, n., frightful deeds or sayings:quamvis fabulosa et immania credebantur,
stories however fabulous and frightful, Tac. A. 4, 11:dira atque inmania pati,
Juv. 15, 104.— Comp.:scelere ante alios immanior omnes,
Verg. A. 1, 347.— Sup.:voluptatem immanissimus quisque acerrime sequitur,
Cic. Part. Or. 25, 90.—Hence, adv. in two forms, im-māne and immānĭter (not ante-Aug.).Form immane:(β).leo hians immane,
Verg. A. 10, 726:sonat fluctus per saxa,
id. G. 3, 239; cf.:fremant torrentes,
Claud. Cons. Mall. Theod. 237:spirans rapta securi,
Verg. A. 7, 510.—Form immaniter: leones per ea loca saevientes immaniter, Amm. 18, 7:b.perdite et immaniter vivere,
Aug. Conf. 10, 37.—Comp.:immanius efferascunt,
Amm. 18, 7. -
50 immanis
immānis ( inm-), e, adj. [i. e. in- and old Lat. mānus=bonus; kindr. with Sanscr. ma=metior, to measure; Lat. mānes, good spirits], monstrous in size, enormous, immense, huge, vast (class.).I.Lit. (usually of inanim. and abstr. things):II.corporum magnitudo,
Caes. B. G. 4, 1, 9; cf.:simulacra immani magnitudine,
id. ib. 6, 16, 4:immani corpore serpens,
Lucr. 5, 33; 3, 987:ingens immanisque praeda,
Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110:pecunia,
id. Rosc. Com. 8, 23:pocula,
id. Phil. 2, 25, 63:immania ponti Aequora,
Lucr. 4, 410:templa caeli,
id. 5, 521:antrum,
Verg. A. 6, 11; cf.:spelunca vasto hiatu,
id. ib. 6, 237:barathrum,
id. ib. 8, 245:tegumen leonis,
id. ib. 7, 666:telum,
id. ib. 11, 552 al.:magna atque immanis,
Lucr. 4, 1163:cete,
Verg. A. 5, 822:numerus annorum,
Varr. R. R. 3, 1, 3; cf.:exercitus,
Vell. 2, 51, 1:frequentia amicorum,
id. 2, 59 fin.:geminos immani pondere caestus,
Verg. A. 5, 401:vox,
Quint. 11, 3, 32:ambitus redit immanis: numquam fuit par,
Cic. Q. Fr. 2, 15, b, 4:dissensio civitatis,
Vell. 2, 2, 1:studium loquendi,
Ov. M. 5, 678:avaritia,
Sall. J. 31, 12:vitium,
Hor. S. 2, 4, 76:soloecismus,
Gell. 15, 9, 3:impulsae praeceps inmane ruinae,
the vast crash, Juv. 10, 107.— Neutr. absol.: Immane quantum animi exarsere, Sall. H. Fragm. ap. Non. 127, 27 (2, 79 Dietsch); so,vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat,
how exceedingly, wonderfully, Hor. C. 1, 27, 6:civilis lapsu equi prostratus immane quantum suis pavoris et hostibus alacritatis indidit,
Tac. H. 4, 34: quod matrimonium Aemiliano huic immane quanto fuit, App. Mag.;and in full: immane dictu est, quanti et quam multi ad Pompeium discesserint,
Sall. Orat. ad Caes. 1.—Trop., monstrous in character, frightful, inhuman, fierce, savage, wild (class.; syn.: ferus, immitis, barbarus, durus, saevus;1. 2. (α).opp. mansuetus, mitis): hostis in ceteris rebus nimis ferus et immanis,
Cic. Verr. 2, 2, 21, § 51; cf.:nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,
id. Tusc. 1, 13, 30:ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,
id. Inv. 1, 2, 2:ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,
id. Rep. 2, 14:belua (with fera),
id. Ac. 2, 34, 108; id. N. D. 2, 64, 161;(with taetra),
id. Tusc. 4, 20, 45; cf.:immanis et vasta belua,
id. Rep. 2, 40:nihil ista immanius belua est,
id. ib. 3, 33:janitor aulae, Cerberus,
Hor. C. 3, 11, 15:ex hoc populo indomito, vel potius immani, etc.,
Cic. Rep. 1, 44:istius immanis atque importuna natura,
id. Verr. 2, 1, 3, § 8:immanis, intolerandus, vesanus,
Plaut. Trin. 4, 1, 7:immanis ac barbara consuetudo hominum immolandorum,
Cic. Font. 10, 21:tantum facinus, tam immane (patris occidendi),
id. Rosc. Am. 24, 68:coeptis effera Dido,
Verg. A. 4, 642:orae,
id. ib. 1, 616:Raeti,
Hor. C. 4, 14, 15:Agathyrsi,
Juv. 15, 125:Pyrrhus,
id. 14, 162.— Subst.: immānĭa, ium, n., frightful deeds or sayings:quamvis fabulosa et immania credebantur,
stories however fabulous and frightful, Tac. A. 4, 11:dira atque inmania pati,
Juv. 15, 104.— Comp.:scelere ante alios immanior omnes,
Verg. A. 1, 347.— Sup.:voluptatem immanissimus quisque acerrime sequitur,
Cic. Part. Or. 25, 90.—Hence, adv. in two forms, im-māne and immānĭter (not ante-Aug.).Form immane:(β).leo hians immane,
Verg. A. 10, 726:sonat fluctus per saxa,
id. G. 3, 239; cf.:fremant torrentes,
Claud. Cons. Mall. Theod. 237:spirans rapta securi,
Verg. A. 7, 510.—Form immaniter: leones per ea loca saevientes immaniter, Amm. 18, 7:b.perdite et immaniter vivere,
Aug. Conf. 10, 37.—Comp.:immanius efferascunt,
Amm. 18, 7. -
51 immansuetus
immansuētus ( inm-), a, um, adj. [in-mansuetus], untamed, wild, savage ( poet. and in post-Aug. prose):ille ferox immansuetusque,
Ov. M. 4, 237:Cyclops,
id. ib. 14, 249:at tu (Borea), de rapidis immansuetissime ventis,
id. H. 18, 37:trucem atque immansuetum bovem caedimus, Sen. de Ira, 1, 15: ingenium immansuetum ferumque,
Ov. M. 15, 85:quid immansuetius?
Sen. Cons. ad Helv. 6. -
52 inmanis
immānis ( inm-), e, adj. [i. e. in- and old Lat. mānus=bonus; kindr. with Sanscr. ma=metior, to measure; Lat. mānes, good spirits], monstrous in size, enormous, immense, huge, vast (class.).I.Lit. (usually of inanim. and abstr. things):II.corporum magnitudo,
Caes. B. G. 4, 1, 9; cf.:simulacra immani magnitudine,
id. ib. 6, 16, 4:immani corpore serpens,
Lucr. 5, 33; 3, 987:ingens immanisque praeda,
Cic. Verr. 2, 3, 46, § 110:pecunia,
id. Rosc. Com. 8, 23:pocula,
id. Phil. 2, 25, 63:immania ponti Aequora,
Lucr. 4, 410:templa caeli,
id. 5, 521:antrum,
Verg. A. 6, 11; cf.:spelunca vasto hiatu,
id. ib. 6, 237:barathrum,
id. ib. 8, 245:tegumen leonis,
id. ib. 7, 666:telum,
id. ib. 11, 552 al.:magna atque immanis,
Lucr. 4, 1163:cete,
Verg. A. 5, 822:numerus annorum,
Varr. R. R. 3, 1, 3; cf.:exercitus,
Vell. 2, 51, 1:frequentia amicorum,
id. 2, 59 fin.:geminos immani pondere caestus,
Verg. A. 5, 401:vox,
Quint. 11, 3, 32:ambitus redit immanis: numquam fuit par,
Cic. Q. Fr. 2, 15, b, 4:dissensio civitatis,
Vell. 2, 2, 1:studium loquendi,
Ov. M. 5, 678:avaritia,
Sall. J. 31, 12:vitium,
Hor. S. 2, 4, 76:soloecismus,
Gell. 15, 9, 3:impulsae praeceps inmane ruinae,
the vast crash, Juv. 10, 107.— Neutr. absol.: Immane quantum animi exarsere, Sall. H. Fragm. ap. Non. 127, 27 (2, 79 Dietsch); so,vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat,
how exceedingly, wonderfully, Hor. C. 1, 27, 6:civilis lapsu equi prostratus immane quantum suis pavoris et hostibus alacritatis indidit,
Tac. H. 4, 34: quod matrimonium Aemiliano huic immane quanto fuit, App. Mag.;and in full: immane dictu est, quanti et quam multi ad Pompeium discesserint,
Sall. Orat. ad Caes. 1.—Trop., monstrous in character, frightful, inhuman, fierce, savage, wild (class.; syn.: ferus, immitis, barbarus, durus, saevus;1. 2. (α).opp. mansuetus, mitis): hostis in ceteris rebus nimis ferus et immanis,
Cic. Verr. 2, 2, 21, § 51; cf.:nulla gens tam fera, nemo omnium tam immanis, cujus, etc.,
id. Tusc. 1, 13, 30:ex feris et immanibus mites reddidit et mansuetos,
id. Inv. 1, 2, 2:ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum studiis bellandi jam immanes ac feros,
id. Rep. 2, 14:belua (with fera),
id. Ac. 2, 34, 108; id. N. D. 2, 64, 161;(with taetra),
id. Tusc. 4, 20, 45; cf.:immanis et vasta belua,
id. Rep. 2, 40:nihil ista immanius belua est,
id. ib. 3, 33:janitor aulae, Cerberus,
Hor. C. 3, 11, 15:ex hoc populo indomito, vel potius immani, etc.,
Cic. Rep. 1, 44:istius immanis atque importuna natura,
id. Verr. 2, 1, 3, § 8:immanis, intolerandus, vesanus,
Plaut. Trin. 4, 1, 7:immanis ac barbara consuetudo hominum immolandorum,
Cic. Font. 10, 21:tantum facinus, tam immane (patris occidendi),
id. Rosc. Am. 24, 68:coeptis effera Dido,
Verg. A. 4, 642:orae,
id. ib. 1, 616:Raeti,
Hor. C. 4, 14, 15:Agathyrsi,
Juv. 15, 125:Pyrrhus,
id. 14, 162.— Subst.: immānĭa, ium, n., frightful deeds or sayings:quamvis fabulosa et immania credebantur,
stories however fabulous and frightful, Tac. A. 4, 11:dira atque inmania pati,
Juv. 15, 104.— Comp.:scelere ante alios immanior omnes,
Verg. A. 1, 347.— Sup.:voluptatem immanissimus quisque acerrime sequitur,
Cic. Part. Or. 25, 90.—Hence, adv. in two forms, im-māne and immānĭter (not ante-Aug.).Form immane:(β).leo hians immane,
Verg. A. 10, 726:sonat fluctus per saxa,
id. G. 3, 239; cf.:fremant torrentes,
Claud. Cons. Mall. Theod. 237:spirans rapta securi,
Verg. A. 7, 510.—Form immaniter: leones per ea loca saevientes immaniter, Amm. 18, 7:b.perdite et immaniter vivere,
Aug. Conf. 10, 37.—Comp.:immanius efferascunt,
Amm. 18, 7. -
53 inmansuetus
immansuētus ( inm-), a, um, adj. [in-mansuetus], untamed, wild, savage ( poet. and in post-Aug. prose):ille ferox immansuetusque,
Ov. M. 4, 237:Cyclops,
id. ib. 14, 249:at tu (Borea), de rapidis immansuetissime ventis,
id. H. 18, 37:trucem atque immansuetum bovem caedimus, Sen. de Ira, 1, 15: ingenium immansuetum ferumque,
Ov. M. 15, 85:quid immansuetius?
Sen. Cons. ad Helv. 6. -
54 mansuefacio
mansŭēfăcĭo, fēci, factum, 3, v. a.; pass. mansŭēfīo, factus, fiĕri [mansuetus-facio], to make tame, to tame (class.).I.Lit.:II.mansuefacimus animalia? indomita nascuntur,
Quint. 9, 4, 5: uri assuescere ad homines et mansuefieri, ne parvuli quidem excepti, possunt, grow or become tame, Caes. B. G. 6, 27:arietes feri mansuefacti,
Col. 7, 2, 4:tigris mansuefactus,
Plin. 8, 17, 25, § 65:grues mansuefactae,
id. 10, 23, 30, § 59.— Transf.:aes attritu domitum et consuetudine nitoris veluti mansuefactum,
Plin. 34, 9, 20, § 97.—Trop., to make gentle, to soften, civilize, pacify: a quibus (nos) mansuefacti et exculti, *Cic. Tusc. 1, 25, 62:deposita et mansuefacta barbaria,
Just. 43, 4, 1:plebem,
Liv. 3, 14 fin.:ferum ingenium,
Suet. Calig. 11. [p. 1110] -
55 mansues
mansŭēs, ŭis, and ētis, adj. [manussuesco], tamed, tame (ante- and post-class. for mansuetus, v. mansuesco fin.): mansues pro mansueto, dixit Cato in epistola ad filium, Cato ap. Fest. p. 154 Müll.; cf. Paul. ex Fest. p. 152, 125 Müll.: leonem facere mansuem, Varr. ap. Non. 483, 9 sq.:II.mitis et mansues,
Gell. 5, 14, 21:scio ferocissimos equos atque truces mansuetos et mansues factos,
App. M. 7, 23, p. 198, 8:ursa mansues,
id. ib. 11, 7, p. 261, 1.—Trop., mild, soft, gentle: nunc si me matrem mansues misericordia capsit, Att. ap. Non. 483, 11 (Trag. Rel. v. 453 Rib.):reddam ego te ex fera fame mansuetem,
Plaut. As. 1, 2, 19; cf. Plin. 8, 9, 9, § 27:nequeone ego ted interdictis facere mansuetem meis?
Plaut. As. 3, 1, 1 Ussing. -
56 mansuetarius
mansŭētārĭus, ii, m. [mansuetus], a tamer of wild beasts (post-class.), Lampr. Heliog. 21; Firmic. 8, 17. -
57 mansuete
mansŭētē, adv., v. mansuetus fin. -
58 mansueto
mansŭēto, āre, v. freq. a. [mansuetus], to make tame, to tame (late Lat. for mansuefacio):mansuetabatur ignis,
Vulg. Sap. 16, 18. -
59 misericors
mĭsĕrĭcors, cordis, adj. [misereo-cor], tender-hearted, pitiful, compassionate, merciful (class.).—Of persons and things:II.credc misericors est,
Plaut. Am. 1, 1, 141:misericordem se praebere,
Cic. Caecin. 10, 26:misericors et mansuetus,
Auct. Her. 2, 17, 25:misericordem esse in aliquem,
Cic. Lig. 5, 15; Curt. 9, 6, 12; Sen. Contr. 3, 23, 1:sint misericordes in furibus aerarii,
Sall. C. 52, 12:animus,
Cic. Inv. 1, 55, 106:Dominus est,
Vulg. Jacob. 5, 11:(Deus) miseretur ei, quem viderit misericordem,
Lact. Div. Just. Epit. 5.— Comp.:misericordior nulla est me feminarum,
Plaut. Rud. 1, 5, 23:in illā gravi L. Sullae turbulentāque victoriā quis P. Sulla mitior, quis misericordior inventus est?
Cic. Sull. 26, 72.— Sup.:quando misericordissimus exstitisset,
Aug. Ep. 48:canes misericordissimi,
Sid. Ep. 8, 6.—Mean, pitiful, contemptible:qui autem natura dicuntur iracundi aut misericordes aut invidi aut tale quid,
Cic. Tusc. 4, 37, 80.— Hence, adv.: mĭsĕrĭcordĭter, tenderheartedly, pitifully, compassionately, mercifully (ante- and post-class.): crudeliter illi, nos misericorditer, Quadrig. ap. Non. 510, 20; Lact. 6, 18, 9; Aug. Civ. Dei, 3, 31; 5, 23.— Comp.:misericordius,
Aug. Doctr. Chr. 1, 16.— Sup.:misericordissime,
Aug. Ep. 149.
См. также в других словарях:
MANSUETUS — alio nomine Iulius, ex Hispaniâ Rapaci legioni additus impuberem filium domiliquerat. Is mox adultus, inter septimanos a Galbâ conscriptus, oblatum forte Patrem inter Vitellianos et vulnere stratum, dum semianimem scrutatur, agnitus agnovit.… … Hofmann J. Lexicon universale
Mansuetus, S. (4) — 4S. Mansuetus, Ep. (3. Sept. al. 14. Juni, 25. April, 2. Sept.) Den hl. Mansuetus, Bischof von Toul, setzen die ältern Boll. ins vierte Jahrh. und finden sich hier in Uebereinstimmung mit den neuern Forschungen. Nach Butler u. A. lebte er in… … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Mansuetus — Mansueto or Mansuetus is also the name of an early bishop of Milan and of an episcopus Brittanorum ( bishop of the Britons [in Armorica] at the Council of Tours, 461 Saint Mansuetus (French: Mansuy) (died 375) was the first Bishop of Toul. He is… … Wikipedia
Mansuetus — Der Heilige Mansuetus (frz. Mansuy; † im 4. Jahrhundert in Toul) war angeblich der erste Bischof von Toul. Sein Name bedeutet der Sanftmütige. Kirche Saint Mansuy Fontenoy le Château Mansuetus soll auf Anregung des in Trier residierenden Kaisers… … Deutsch Wikipedia
Mansuetus, S. (1) — 1S. Mansuetus, Ep. Conf. (19. Febr.) Dieser hl. Mansuetus lebte in der zweiten Hälfte des 7. Jahrh. als Erzbischof von Mailand. Von ihm weiß man nur, daß er zu Mailand und Rom auf den dort gehaltenen Synoden sich gegen die Monotheleten erklärte.… … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Mansuetus, S. (3) — 3S. Mansuetus, M. (25. April). Von diesem hl. Martyrer Mansuetus wissen wir kaum mehr als den Namen. Seine Reliquien kamen im J. 1620 von Rom nach Argentan (Argentanium) in der Normandie. Der 25. April ist nicht der Tag seines Todes, sondern… … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Mansuetus, SS. (7) — 7SS. Mansuetus et Soc. MM. (30. Dec.) Die hhl. Mansuetus, Severus, Appianus6, Donatus110, Honorius14 und andere Ungenannte sind Martyrer zu Alexandria und stehen zu obigem Tage im Mart. Rom … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Mansuetus, B. (8) — 8B. Mansuetus (24. Oct.), Mönch in Cisterz und Mitbegründer dieses späterhin so berühmten Ordens, dessen Wachsthum und Blüthe er voraussagte, findet sich wegen seines gottseligen Todes, dem eine himmlische Erscheinung vorausging (Lechner) bei… … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Mansuetus, S. (2) — 2S. Mansuetus (28. Febr.), ein Martyrer. S. S. Nicephorus. (III. 724) … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Mansuetus, S. (5) — 5S. Mansuetus (6. Sept.), Bischof und Martyrer in Africa unter dem Vandalenkönig Hunnerich. Als solcher ist er bereits (H. L. I. 795) von uns genannt. Er gehörte zu den gelehrteren Bischöfen der Byzacenischen Provinz. Sein Sitz war der Ort… … Vollständiges Heiligen-Lexikon
Mansuetus, S. (6) — 6S. Mansuetus (28. Nov.), Bischof von Urica (Uricita) und Martyrer unter dem Vandalenkönig Genserich, welcher ihn, da er den Arianismus sich anzunehmen weigerte, auf einem glühenden Roste tödten ließ (um d.J. 430). S. S. Papinianus. (Mart. Rom.) … Vollständiges Heiligen-Lexikon