Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

maleficio

  • 41 maleficium

    mălĕfĭcĭum, ĭi, n. [maleficus], an evil deed, misdeed, wickedness, offence, crime.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (class.):

    ne conscii sint ipsi malefici suis,

    Plaut. Rud. 4, 7, 21:

    conscientia maleficiorum,

    Cic. Phil. 5, 6, 15:

    committere, admittere,

    to commit, id. Rosc. Am. 22, 62:

    exsilio multare,

    id. Caecin. 34, 100:

    supplicia pro maleficiis metuere,

    id. Rosc. Am. 3, 8.—
    B.
    In partic. (mostly post-Aug.).
    1.
    Fraud, deception, adulteration:

    me maleficio vinceres?

    Plaut. Truc. 2, 6, 20 Speng.; Quint. 7, 4, 36; Plin. 12, 25, 54, § 120.—
    2.
    Enchantment, sorcery, Tac. A. 2, 69 Orell. N. cr.; App. M. 9, p. 230, 24; 231, 28; cf.

    magica,

    id. Mag. p. 278, 21; Schol. Juv. 6, 595.—
    II.
    Transf., mischief, hurt, harm, injury, wrong inflicted (acc. to maleficus, II.):

    pro maleficio beneficium reddere,

    Ter. Phorm. 2, 2, 22:

    ab injuria et maleficio se prohibere,

    Caes. B. G. 2, 28:

    sine ullo maleficio,

    id. ib. 1, 7; id. B. C. 2, 20:

    novis corrumperent maleficiis,

    Liv. 7, 20:

    maleficii occasione omissa,

    id. 9, 12 al. —Hence, transf. (abstr. pro concr.), a noxious insect, vermin:

    ita non nasci maleficia,

    Plin. 18, 30, 73, § 308; 8, 59, 84, § 229; 20, 13, 51, § 133.

    Lewis & Short latin dictionary > maleficium

  • 42 maleficium

    ī n. [ malefacio ]
    1) злодеяние, преступление, проступок
    committere (admittere) m. Cсовершить преступление
    aliquem in maleficio deprehendere C — поймать кого-л. на месте преступления
    2) насилие, нанесение ущерба, вред (prohibere aliquem ab injuria et maleficio Cs; sine ullo maleficio Cs)
    3) pl. вредные или опасные животные (змеи, насекомые и т. д.) PM
    4) pl. злые чары T, Ap

    Латинско-русский словарь > maleficium

  • 43 curse

    kə:s
    1. verb
    1) (to wish that evil may fall upon: I curse the day that I was born!; The witch cursed him.) maldecir
    2) (to use violent language; to swear: He cursed (at his own stupidity) when he dropped the hammer on his toe.) blasfemar, decir palabrotas

    2. noun
    1) (an act of cursing, or the words used: the witch's curse.) maldición
    2) (a thing or person which is cursed: Having to work is the curse of my life.) desgracia
    curse1 n maldición / maleficio
    curse2 vb maldecir
    tr[kɜːs]
    2 (oath) palabrota
    2 (utter curses) maldecir; (swear at) insultar
    1 maldecir, decir palabrotas, blasfemar
    1 (period) la regla
    curse ['kərs] v, cursed ; cursing vt
    1) damn: maldecir
    2) insult: injuriar, insultar, decir malas palabras a
    3) afflict: afligir
    curse vi
    : maldecir, decir malas palabras
    1) : maldición f
    to put a curse on someone: echarle una maldición a alguien
    2) affliction: maldición f, aflicción f, cruz f
    n.
    anatema s.m.,f.
    juramento s.m.
    maldición s.f.
    maleficio s.m.
    palabrota s.f.
    reniego s.m.
    voto (Jura) s.m.
    v.
    anatematizar v.
    echar pestes de v.
    imprecar v.
    jurar v.
    maldecir v.
    (§pres: maldigo, maldices...) pret: maldij-
    pp: maldicho
    fut/c: maldir-•)
    renegar v.
    votar (Jurar) v.
    kɜːrs, kɜːs
    I
    a) ( evil spell) maldición f
    b) ( oath) maldición f, palabrota f
    c) ( burden) maldición f
    d) ( menstruation) (colloq & euph)

    II
    1.
    a) ( put spell on) maldecir*
    b) ( express annoyance at) maldecir*
    c) ( swear at) insultar
    d) ( afflict) (usu pass)

    to be cursed WITH something — estar* aquejado de algo, padecer* de algo


    2.
    vi maldecir*, soltar* palabrotas
    [kɜːs]
    1. N
    1) (=malediction, spell) maldición f

    a curse on it! — ¡maldito sea!

    2) (=bane) maldición f, azote m

    it's been the curse of my life — me ha amargado la vida, ha sido mi cruz

    the curse of it is that... — lo peor (del caso) es que...

    3) (=oath) palabrota f

    curses! * — ¡maldito sea!, ¡maldición!

    4) * (=menstruation)

    the curse — la regla, el período

    2.
    VT [+ luck, stupidity] maldecir; [+ person] echar pestes de

    curse it! — ¡maldito sea!

    to be cursed with — padecer, tener que soportar

    to curse o.s. — maldecirse ( for being a fool por tonto)

    3.
    VI blasfemar, echar pestes, soltar palabrotas
    * * *
    [kɜːrs, kɜːs]
    I
    a) ( evil spell) maldición f
    b) ( oath) maldición f, palabrota f
    c) ( burden) maldición f
    d) ( menstruation) (colloq & euph)

    II
    1.
    a) ( put spell on) maldecir*
    b) ( express annoyance at) maldecir*
    c) ( swear at) insultar
    d) ( afflict) (usu pass)

    to be cursed WITH something — estar* aquejado de algo, padecer* de algo


    2.
    vi maldecir*, soltar* palabrotas

    English-spanish dictionary > curse

  • 44 сглаз

    м. разг.
    ( по суеверным представлениям) mal de ojo, aojamiento m, aojo m; maleficio m ( порча)

    боя́ться сглаза — tener miedo al mal de ojo

    * * *
    n
    1) gener. aojo, mal de ojo, maleficio, fascinación
    2) colloq. aojamiento, maleficio (порча; по суеверным представлениям)

    Diccionario universal ruso-español > сглаз

  • 45 maleficium

        maleficium ī, n    [1 maleficus], an evil deed, misdeed, wickedness, offence, crime: conscientia maleficiorum: admittere, commit: in maleficio deprehensus: convictus malefici.— Mischief, hurt, harm, injury, wrong: Pro maleficio beneficium reddere, T: sine ullo maleficio, Cs.: malefici occasione amissā, L.— Enchantment, sorcery, Ta.
    * * *
    crime/misdeed/offence; injury/hurt/wrong; fraud/deception (L+S); sorcery; pest

    Latin-English dictionary > maleficium

  • 46 maleficium

    maleficium (malificium), iī, n. (maleficus), die böse Tat, Übeltat, der Frevel, übtr., der zugefügte Schaden usw. (Ggstz. beneficium), I) im allg.: a) eig.: conscientia maleficiorum, Cic.: maleficium committere od. admittere, begehen, Cic.: in maleficiis teneri, Cic.: ab iniuria et maleficio temperare, Caes.: cetera maleficia tum persequare, ubi facta sunt, Sall.: se non maleficii causā (in feindlicher Absicht) ex provincia egressum, Caes.: sine ullo maleficio, ohne irgend Schaden zu tun, Caes. – b) meton., maleficia, schädliche Tiere, -Tierchen (Schlangen, Würmer usw.), Ungeziefer, Plin. 8, 229 u.a. – II) insbes.: a) der Betrug, die Betrügerei, Quint. 7, 4, 36: von der Verfälschung des Balsams, Plin. 12, 120. – b) die Zauberei, Zaubermittel, Tac. ann. 2, 69 Nipp. (Plur.). Apul. met. 9, 29. Schol. Iuven. 6, 595: vollst. magica maleficia, Apul. apol. 9: carminum maleficia, Isid. orig. 9, 2, 88. – / Über die Form malificium s. Ritschl opusc. 2, 561. – synk. malficium, Plaut. truc. 501 Schoell.

    lateinisch-deutsches > maleficium

  • 47 maleficium

    mălĕficĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] mauvaise action, méfait, forfait. [st2]2 [-] fraude, falsification. [st2]3 [-] tort, dommage, préjudice. [st2]4 [-] charme, maléfice. [st2]5 [-] au plur. animaux malfaisants.
    * * *
    mălĕficĭum, ĭi, n. [st2]1 [-] mauvaise action, méfait, forfait. [st2]2 [-] fraude, falsification. [st2]3 [-] tort, dommage, préjudice. [st2]4 [-] charme, maléfice. [st2]5 [-] au plur. animaux malfaisants.
    * * *
        Maleficium, maleficii. Vlp. Toute sorte de mal, Malefice.
    \
        Temperare ab iniuria et maleficio. Caes. Se garder de faire tort et dommage.
    \
        Exercitus transit sine maleficio. Caesar. Sans malfaire à personne.

    Dictionarium latinogallicum > maleficium

  • 48 tempero

    tempĕro, āre, āvi, ātum [st1]1 - tr. - [abcl][b]a - combiner en proportions exactes, mélanger, préparer (un breuvage, un remède), allier, combiner; au passif: être composé de. - [abcl]b - tremper (un métal). - [abcl]c - tempérer (le froid, la chaleur), rafraîchir; adoucir (une saveur). - [abcl]d - au fig. tempérer, calmer, adoucir. - [abcl]e - régler, organiser; gouverner, diriger; moduler (un chant), jouer (d'un instrument). - [abcl]f - maîtriser, retenir, ménager, modérer.[/b] [st1]2 - intr. - [abcl][b]a - s'abstenir de, contenir. - [abcl]b - être modéré, user avec modération.[/b]    - venenum temperare, Suet. Ner. 2: composer un poison.    - rem publicam temperare: gouverner l'Etat.    - citharam nervis temperare Ov. M. 10, 108: manier habilement les cordes de la cithare.    - annonam macelli temperare, Suet. Tib. 34: régler le cours du marché.    - victoriam temperare, Cic. (victoriam temperare, Sall.): faire un usage modéré de la victoire.    - nec magis post proelium quam in proelio caedibus temperatum est, Liv. 2, 16: et pour ce qui est des massacres on ne se modéra pas plus après le combat que pendant le combat.    - non temperare quin (quominus): ne pas s'empêcher de, ne pas se retenir de.    - in aliqua re temperare: garder la mesure en qqch.    - neque homines inimico animo temperaturos ab injuria et maleficio existimabat, Caes. BG. 1: et il ne pensait pas que des hommes pleins d'inimitié pourraient s'abstenir de commettre des actes de violence et des dégâts.    - alicui in aliqua re temperare: ménager qqn en qqch.    - alicui rei temperare: maîtriser qqch.    - linguae temperare: tenir sa langue.    - lacrimis temperare: retenir ses larmes.    - sibi temperare: se maîtriser.
    * * *
    tempĕro, āre, āvi, ātum [st1]1 - tr. - [abcl][b]a - combiner en proportions exactes, mélanger, préparer (un breuvage, un remède), allier, combiner; au passif: être composé de. - [abcl]b - tremper (un métal). - [abcl]c - tempérer (le froid, la chaleur), rafraîchir; adoucir (une saveur). - [abcl]d - au fig. tempérer, calmer, adoucir. - [abcl]e - régler, organiser; gouverner, diriger; moduler (un chant), jouer (d'un instrument). - [abcl]f - maîtriser, retenir, ménager, modérer.[/b] [st1]2 - intr. - [abcl][b]a - s'abstenir de, contenir. - [abcl]b - être modéré, user avec modération.[/b]    - venenum temperare, Suet. Ner. 2: composer un poison.    - rem publicam temperare: gouverner l'Etat.    - citharam nervis temperare Ov. M. 10, 108: manier habilement les cordes de la cithare.    - annonam macelli temperare, Suet. Tib. 34: régler le cours du marché.    - victoriam temperare, Cic. (victoriam temperare, Sall.): faire un usage modéré de la victoire.    - nec magis post proelium quam in proelio caedibus temperatum est, Liv. 2, 16: et pour ce qui est des massacres on ne se modéra pas plus après le combat que pendant le combat.    - non temperare quin (quominus): ne pas s'empêcher de, ne pas se retenir de.    - in aliqua re temperare: garder la mesure en qqch.    - neque homines inimico animo temperaturos ab injuria et maleficio existimabat, Caes. BG. 1: et il ne pensait pas que des hommes pleins d'inimitié pourraient s'abstenir de commettre des actes de violence et des dégâts.    - alicui in aliqua re temperare: ménager qqn en qqch.    - alicui rei temperare: maîtriser qqch.    - linguae temperare: tenir sa langue.    - lacrimis temperare: retenir ses larmes.    - sibi temperare: se maîtriser.
    * * *
        Tempero, temperas, pen. cor. temperare, accusatiuo iunctum. Cic. Gouverner, Moderer, Attremper, Mistionner, Temperer.
    \
        AEs temperare. Plin. L'addoulcir pour le rendre traictable.
    \
        Amara temperare risu. Horatius. Addoulcir les adversitez par quelque joyeuseté.
    \
        Aquam temperare ignibus. Horat. Eschauffer un peu jusques à estre tiede, Tieder.
    \
        Vnda temperat arua arentia. Virgil. Trempe et mouille.
    \
        Ciuitates temperare. Cic. Gouverner, Regir.
    \
        Mundum temperat variis horis Iuppiter. Horat. Dieu gouverne le monde par les quatre saisons de l'annee differentes.
    \
        Ora temperare fraenis. Horat. Donter et gouverner la bouche d'un cheval.
    \
        Respublicas temperare. Plin. Gouverner, Administrer.
    \
        Vectigalia temperare. Plin. iunior. Moderer, Amoindrir.
    \
        Vnguentum temperare. Plin. Composer un onguent de plusieurs drogues, Mistionner, Dispenser.
    \
        Temperare alicui. Cic. Le respargner, Ne luy faire aucun mal, Le choyer et contregarder.
    \
        AEtati iuuenum temperare. Plaut. Les regir et gouverner.
    \
        Animis temperare. Liu. Moderer ses affections et son courage, Se garder de faire quelque chose.
    \
        Vix temperauere animis, quin extemplo impetum facerent. Liu. A grand peine se teindrent ils qu'ils, etc.
    \
        Caedibus temperare. Liu. Ne faire aucun meurtre, Se tenir de faire meurtre.
    \
        Gulae temperare. Plin. iunior. Moderer sa bouche, Estre sobre.
    \
        Hostibus superatis temperare. Cic. Les traicter doulcement, Ne leur faire pas du pis qu'on peult.
    \
        Laetitiae temperare. Liu. Moderer sa joye.
    \
        Linguae temperare. Plaut. Garder sa langue de dire quelque mal.
    \
        Manibus temperare. Liu. Se garder de frapper.
    \
        Sibi temperare. Cic. Se contenir et moderer.
    \
        Nequeo mihi temperare, quominus vnum exemplum antiquitatis afferam. Plin. Je ne me scauroye tenir que je ne, etc.
    \
        Vino temperare in vnum diem. Liu. S'abstenir de boire vin un jour.
    \
        Vrbibus oppugnandis temperare. Liu. Se desister et deporter ou abstenir d'assieger les villes.
    \
        A lachrymis temperare. Virgil. Se garder de larmoyer.
    \
        In amore temperare. Plaut. Estre moderé en ses amours.
    \
        Temperare maledicere. Plaut. Se garder de mesdire.
    \
        Temperatum est, Impersonale. Liu. Templis deum temperatum est. On n'a point touché au temple des dieux.

    Dictionarium latinogallicum > tempero

  • 49 méfait

    [mefɛ]
    Nom masculin malefício masculino
    * * *
    [mefɛ]
    Nom masculin malefício masculino

    Dicionário Francês-Português > méfait

  • 50 ahuizote

    m.
    1 bore, drag (person). (Central America & Mexico)
    2 evil spell, curse (maleficio).
    3 scourge, bane.
    4 pain in the neck.
    pres.subj.
    3rd person singular (él/ella/ello) Present Subjunctive of Spanish verb: ahuizotar.
    * * *
    SM
    1) CAm, Méx (=persona) pain *, pain in the neck *, nuisance
    2) (=maleficio) evil spell, curse
    * * *
    masculino (Méx fam) scourge
    * * *
    masculino (Méx fam) scourge
    * * *
    scourge
    es nuestro ahuizote he's the bane of our lives
    * * *
    ahuizote nm, Mex fam : annoying person, pain in the neck

    Spanish-English dictionary > ahuizote

  • 51 наговор

    м.
    1) разг. falacia f; calumnia f ( клевета)
    2) ( заклинание) encantamiento m, maleficio m
    * * *
    n
    1) gener. (çàêëèñàñèå) encantamiento, maleficio
    2) colloq. calumnia (клевета), falacia
    3) Hondur. levante

    Diccionario universal ruso-español > наговор

  • 52 порча

    1) ( ухудшение) peggioramento м., rovina ж.
    2) ( гниение) deterioramento м., guasto м., avaria ж.
    3) ( болезнь от сглаза) malattia ж. da malocchio
    * * *
    ж.
    1) guasto, deterioramento; avaria f ( повреждение); corruzione ( моральная)
    2) прост. malocchio m, maleficio m
    * * *
    n
    1) gener. magagna (напр. в плодах), malocchio, corruzione, deformazione (нравов), deterioramento, deturpazione, infradiciatura, male, malestro, scassinamento, sconciatura, straziatore, danneggiamento, guastamente, guastatura (действие), logoramento, logoro, magagnatura, maleficio, panna, strubbio (одежды)
    2) econ. alterazione, danno, deperimento, avaria (товара), deformita, difformita, manomissione
    3) fin. deteriorazione, distruzione, tosatura

    Universale dizionario russo-italiano > порча

  • 53 maleficium

    maleficium (malificium), iī, n. (maleficus), die böse Tat, Übeltat, der Frevel, übtr., der zugefügte Schaden usw. (Ggstz. beneficium), I) im allg.: a) eig.: conscientia maleficiorum, Cic.: maleficium committere od. admittere, begehen, Cic.: in maleficiis teneri, Cic.: ab iniuria et maleficio temperare, Caes.: cetera maleficia tum persequare, ubi facta sunt, Sall.: se non maleficii causā (in feindlicher Absicht) ex provincia egressum, Caes.: sine ullo maleficio, ohne irgend Schaden zu tun, Caes. – b) meton., maleficia, schädliche Tiere, -Tierchen (Schlangen, Würmer usw.), Ungeziefer, Plin. 8, 229 u.a. – II) insbes.: a) der Betrug, die Betrügerei, Quint. 7, 4, 36: von der Verfälschung des Balsams, Plin. 12, 120. – b) die Zauberei, Zaubermittel, Tac. ann. 2, 69 Nipp. (Plur.). Apul. met. 9, 29. Schol. Iuven. 6, 595: vollst. magica maleficia, Apul. apol. 9: carminum maleficia, Isid. orig. 9, 2, 88. – Über die Form malificium s. Ritschl opusc. 2, 561. – synk. malficium, Plaut. truc. 501 Schoell.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > maleficium

  • 54 spell

    I [spel]
    nome (magic words) formula f. magica, incantesimo m.

    to cast o put a spell on sb. stregare qcn. (anche fig.); to be under sb.'s spell — fig. essere stregato o ammaliato da qcn

    II [spel]
    nome (period) periodo m. (di tempo), lasso m. di tempo

    rainy spellperiodo piovoso o di piogge

    III 1. [spel]
    verbo transitivo (pass., p.pass. spelled o spelt)
    1) compitare, sillabare

    to spell sth. correctly o properly scrivere correttamente qcs.; C-A-T spells cat le lettere C-A-T formano la parola cat; will you spell that please? — (on phone) può fare lo spelling per favore?

    2) (imply) comportare [ danger]; significare [ruin, end]
    2.
    verbo intransitivo (pass., p.pass. spelled o spelt) scrivere correttamente

    he spells badly, well — fa, non fa errori di ortografia

    * * *
    I [spel] past tense, past participle - spelt; verb
    1) (to name or give in order the letters of (a word): I asked him to spell his name for me.)
    2) ((of letters) to form (a word): C-a-t spells `cat'.)
    3) (to (be able to) spell words correctly: I can't spell!)
    4) (to mean or amount to: This spells disaster.)
    - spelling II [spel] noun
    1) (a set or words which, when spoken, is supposed to have magical power: The witch recited a spell and turned herself into a swan.)
    2) (a strong influence: He was completely under her spell.)
    III [spel] noun
    1) (a turn (at work): Shortly afterwards I did another spell at the machine.)
    2) (a period of time during which something lasts: a spell of bad health.)
    3) (a short time: We stayed in the country for a spell and then came home.)
    * * *
    spell (1) /spɛl/
    n.
    1 formula magica; parola magica
    2 influsso magico; incantesimo; sortilegio; ( anche fig.) fascino, malia, incanto: to be under a spell, essere sotto un influsso magico; to be under sb. 's spell, subire il fascino di q.; to break the spell, rompere l'incantesimo (o l'incanto); to cast a spell on sb., fare un incantesimo a q.; stregare q.; ( anche) affascinare q.; magic spell, incantesimo; malia
    to cast a spell on sb., fare un incantesimo a q.; stregare q.; ( anche) affascinare q.
    spell (2) /spɛl/
    n.
    1 turno ( di lavoro, di servizio, ecc.): His spell as a sentry was a short one, il suo turno di sentinella è stato breve
    2 intervallo; (breve) periodo (di tempo): a fine spell, un periodo di bel tempo; a sunny (o bright) spell, uno sprazzo di sole; un po' di sole; I had a spell as a teacher before setting up on my own, prima di mettermi in proprio, per un certo periodo ho fatto l'insegnante
    3 (fam.) accesso; attacco; indisposizione; malessere: a dizzy [coughing] spell, un attacco di vertigini [di tosse]
    Wait ( for) a spell!, aspetta un momento!
    ♦ (to) spell (1) /spɛl/
    (pass. e p. p. spelt, spec. USA spelled)
    A v. t.
    1 compitare; pronunciare, scrivere ( lettera per lettera): How do you spell this word?, come si scrive questa parola?; DIALOGO → - Booking a room by phone- Could you spell that for me?, può dettarmelo lettera per lettera?; I'll spell it for you, te la compiterò; te la scomporrò in lettere
    2 ( di lettere) formare, dare ( una certa parola): D-O-G spells «dog», le lettere D-O-G danno la parola «dog»
    3 (fig.) comportare; significare; voler dire; avere come risultato: That change spelled ruin for him, quel cambiamento ha significato (o è stato) la sua rovina
    B v. i.
    scrivere ( lettera per lettera); (spec.) scrivere correttamente: I wish you would learn to spell, vorrei proprio che tu imparassi a scrivere correttamente ( senza errori ortografici).
    (to) spell (2) /spɛl/
    A v. t.
    1 (spec. USA) sostituire (q. nel lavoro): to spell sb. on duty, dare il cambio a q.
    B v. i.
    2 (Austral.) riposare un poco.
    * * *
    I [spel]
    nome (magic words) formula f. magica, incantesimo m.

    to cast o put a spell on sb. stregare qcn. (anche fig.); to be under sb.'s spell — fig. essere stregato o ammaliato da qcn

    II [spel]
    nome (period) periodo m. (di tempo), lasso m. di tempo

    rainy spellperiodo piovoso o di piogge

    III 1. [spel]
    verbo transitivo (pass., p.pass. spelled o spelt)
    1) compitare, sillabare

    to spell sth. correctly o properly scrivere correttamente qcs.; C-A-T spells cat le lettere C-A-T formano la parola cat; will you spell that please? — (on phone) può fare lo spelling per favore?

    2) (imply) comportare [ danger]; significare [ruin, end]
    2.
    verbo intransitivo (pass., p.pass. spelled o spelt) scrivere correttamente

    he spells badly, well — fa, non fa errori di ortografia

    English-Italian dictionary > spell

  • 55 beneficium

    bĕnĕfĭcĭum (better than bĕnĭfĭcĭ-um), ii, n. [beneficus].
    I.
    A benefaction, kindness, favor, benefit, service, euergetêma (sunt qui ita distinguunt, quaedam beneficia esse, quaedam officia, quaedam ministeria. Beneficium esse, quod alienus det:

    alienus est, qui potuit sine reprehensione cessare: officium esse filii, uxoris et earum personarum, quas necessitudo suscitat et ferre opem jubet: ministerium esse servi, quem condicio sua eo loco posuit, ut nihil eorum, quae praestat, imputet superiori,

    Sen. Ben.3, 18, 1);—(in prose freq.; in poetry, for metrical reasons, only in play-writers; most freq. in Ter.).
    A.
    In gen.:

    nullum beneficium esse duco id, quod, quoi facias, non placet,

    Plaut. Trin. 3, 2, 12:

    beneficium accipere,

    Ter. Ad. 2, 3, 1:

    pro maleficio beneficium reddere,

    id. Phorm. 2, 2, 22:

    immemor beneficii,

    id. And. 1, 1, 17:

    cupio aliquos parere amicos beneficio meo,

    id. Eun. 1, 2, 69:

    beneficium verbis initum re comprobare,

    id. And. 5, 1, 5:

    nec enim si tuam ob causam cuiquam commodes, beneficium illud habendum est, sed feneratio,

    Cic. Fin. 2, 35, 117; id. Off. 2. 20, 70:

    beneficio adligari: beneficio victus esse,

    Cic. Planc. 33, 81; cf.:

    Jugurtham beneficiis vincere,

    Sall. J. 9, 3:

    collocare,

    Cic. Off. 1, 15, 49 al.; 2, 20, 69:

    dare,

    id. ib. 1, 15, 48; id. Fam. 13, 8, 3' deferre, id. Off. 1, 15, 49: conferre in aliquem, [p. 232] id. ib. 1, 14, 45: quia magna mihi debebat beneficia, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 1:

    in republicā multo praestat benefici quam malefici immemorem esse,

    Sall. J. 31, 28:

    senatus et populus Romanus benefici et injuriae memor esse solet,

    id. ib. 104, 5; Petr. 126, 4:

    in iis (hominibus) beneficio ac maleficio abstineri aecum censent,

    Liv. 5, 3, 8:

    immortali memoriā retinere beneficia,

    Nep. Att. 11, 5 al. —Of the favor of the people in giving their vote:

    quidquid hoc beneficio populi Romani atque hac potestate praetoriā possum,

    Cic. Imp. Pomp. 24, 69, and 71.—
    B.
    Esp.
    1.
    Beneficio, through favor, by the help, aid, support, mediation:

    beneficio tuo salvus,

    thanks to you, Cic. Fam. 11, 22, 1; 13, 35, 1:

    nostri consulatūs beneficio,

    by means of, id. Q. Fr. 1, 1, 1, § 6:

    servari beneficio Caesaris,

    Vell. 2, 71, 1:

    hoc beneficio,

    by this means, Ter. Heaut. 2, 4, 14:

    sortium beneficio,

    by the lucky turn of, Caes. B. G. 1, 53 Herz.:

    longissimae aetatis,

    Quint. 3, 1, 9:

    ingenii,

    id. 2, 11, 2; 5, 10, 121:

    eloquentiae,

    Tac. Or. 8 al.; cf.: fortunae beneficium, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 2.—
    (β).
    In gen., by the agency of:

    quod beneficio ejus contingit,

    Dig. 39, 2, 40, § 1:

    beneficio furis,

    ib. 47, 2, 46 pr.—
    2.
    Alicujus beneficii facere (habere, etc.), to make dependent on one ' s bounty or favor (post-Aug.):

    commeatus a senatu peti solitos benefici sui fecit,

    Suet. Claud. 23:

    ut munus imperii beneficii sui faceret,

    Just. 13, 4, 9; cf.:

    adeo quidem dominis servi beneficia possunt dare, ut ipsos saepe beneficii sui fecerint,

    Sen. Ben. 3, 18, 4:

    sed nihil habebimus nisi beneficii alieni?

    Quint. 10, 4, 6.—
    II.
    Transf. to political life.
    A.
    A distinction, support, favor, promotion (esp. freq. after the Aug. per.):

    coöptatio collegiorum ad populi beneficium transferebatur,

    Cic. Lael. 25, 96; id. Phil. 2, 36, 91:

    quibus omnia populi Romani beneficia dormientibus deferuntur,

    id. Verr. 2, 5, 70, § 180:

    in beneficiis ad aerarium delatus,

    among those recommended to favor, id. Arch. 5, 11 Halm. ad loc.; id. Fam. 7, 5, 3:

    cum suo magno beneficio esset,

    under great obligation to his recommendation, id. Phil. 8, 6 Wernsd.; Flor. 4, 2, 92; cf. Suet. Tit. 8.—So,
    2.
    Esp. freq. of military promotions (whence beneficiarius, q. v.):

    quod scribis de beneficiis, scito a me et tribunos militaris et praefectos... delatos esse,

    Cic. Fam. 5, 20, 7:

    ut tribuni militum... quae antea dictatorum et consulum ferme fuerant beneficia,

    Liv. 9, 30, 3:

    beneficia gratuita esse populi Romani,

    id. 45, 42, 11; Hirt. B. Afr. 54, 5:

    per beneficia Nymphidii,

    promoted, advanced through the favor of Nymphidius, Tac. H. 1, 25; 4, 48 Lips.:

    beneficii sui centuriones,

    i. e. his creatures, Suet. Tib. 12:

    Liber beneficiorum or Beneficium,

    the book in which the public lands that were bestowed were designated, Hyg. Limit. Const. p. 193 Goes.; Arcad. ib. p. 260.—So, SERVVS. A. COMMENTARIIS. BENEFICIORVM., Inscr. Grut. 578, 1.—
    B.
    A privilege, right (post-Aug.):

    anulorum,

    Dig. 48, 7, 42:

    religionis,

    ib. 3, 3, 18:

    militaris,

    ib. 29, 1, 3.—Hence, liberorum, a release from the office of judge, received in consequence of having a certain number of children, Suet. Claud. 15; Dig. 49, 8, 1, § 2.—
    C.
    Personified, as a god:

    duos omnino (deos credere), Poenam et Beneficium,

    Plin. 2, 7, 5, § 14.

    Lewis & Short latin dictionary > beneficium

  • 56 benificium

    bĕnĕfĭcĭum (better than bĕnĭfĭcĭ-um), ii, n. [beneficus].
    I.
    A benefaction, kindness, favor, benefit, service, euergetêma (sunt qui ita distinguunt, quaedam beneficia esse, quaedam officia, quaedam ministeria. Beneficium esse, quod alienus det:

    alienus est, qui potuit sine reprehensione cessare: officium esse filii, uxoris et earum personarum, quas necessitudo suscitat et ferre opem jubet: ministerium esse servi, quem condicio sua eo loco posuit, ut nihil eorum, quae praestat, imputet superiori,

    Sen. Ben.3, 18, 1);—(in prose freq.; in poetry, for metrical reasons, only in play-writers; most freq. in Ter.).
    A.
    In gen.:

    nullum beneficium esse duco id, quod, quoi facias, non placet,

    Plaut. Trin. 3, 2, 12:

    beneficium accipere,

    Ter. Ad. 2, 3, 1:

    pro maleficio beneficium reddere,

    id. Phorm. 2, 2, 22:

    immemor beneficii,

    id. And. 1, 1, 17:

    cupio aliquos parere amicos beneficio meo,

    id. Eun. 1, 2, 69:

    beneficium verbis initum re comprobare,

    id. And. 5, 1, 5:

    nec enim si tuam ob causam cuiquam commodes, beneficium illud habendum est, sed feneratio,

    Cic. Fin. 2, 35, 117; id. Off. 2. 20, 70:

    beneficio adligari: beneficio victus esse,

    Cic. Planc. 33, 81; cf.:

    Jugurtham beneficiis vincere,

    Sall. J. 9, 3:

    collocare,

    Cic. Off. 1, 15, 49 al.; 2, 20, 69:

    dare,

    id. ib. 1, 15, 48; id. Fam. 13, 8, 3' deferre, id. Off. 1, 15, 49: conferre in aliquem, [p. 232] id. ib. 1, 14, 45: quia magna mihi debebat beneficia, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 12, 1:

    in republicā multo praestat benefici quam malefici immemorem esse,

    Sall. J. 31, 28:

    senatus et populus Romanus benefici et injuriae memor esse solet,

    id. ib. 104, 5; Petr. 126, 4:

    in iis (hominibus) beneficio ac maleficio abstineri aecum censent,

    Liv. 5, 3, 8:

    immortali memoriā retinere beneficia,

    Nep. Att. 11, 5 al. —Of the favor of the people in giving their vote:

    quidquid hoc beneficio populi Romani atque hac potestate praetoriā possum,

    Cic. Imp. Pomp. 24, 69, and 71.—
    B.
    Esp.
    1.
    Beneficio, through favor, by the help, aid, support, mediation:

    beneficio tuo salvus,

    thanks to you, Cic. Fam. 11, 22, 1; 13, 35, 1:

    nostri consulatūs beneficio,

    by means of, id. Q. Fr. 1, 1, 1, § 6:

    servari beneficio Caesaris,

    Vell. 2, 71, 1:

    hoc beneficio,

    by this means, Ter. Heaut. 2, 4, 14:

    sortium beneficio,

    by the lucky turn of, Caes. B. G. 1, 53 Herz.:

    longissimae aetatis,

    Quint. 3, 1, 9:

    ingenii,

    id. 2, 11, 2; 5, 10, 121:

    eloquentiae,

    Tac. Or. 8 al.; cf.: fortunae beneficium, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 4, 2.—
    (β).
    In gen., by the agency of:

    quod beneficio ejus contingit,

    Dig. 39, 2, 40, § 1:

    beneficio furis,

    ib. 47, 2, 46 pr.—
    2.
    Alicujus beneficii facere (habere, etc.), to make dependent on one ' s bounty or favor (post-Aug.):

    commeatus a senatu peti solitos benefici sui fecit,

    Suet. Claud. 23:

    ut munus imperii beneficii sui faceret,

    Just. 13, 4, 9; cf.:

    adeo quidem dominis servi beneficia possunt dare, ut ipsos saepe beneficii sui fecerint,

    Sen. Ben. 3, 18, 4:

    sed nihil habebimus nisi beneficii alieni?

    Quint. 10, 4, 6.—
    II.
    Transf. to political life.
    A.
    A distinction, support, favor, promotion (esp. freq. after the Aug. per.):

    coöptatio collegiorum ad populi beneficium transferebatur,

    Cic. Lael. 25, 96; id. Phil. 2, 36, 91:

    quibus omnia populi Romani beneficia dormientibus deferuntur,

    id. Verr. 2, 5, 70, § 180:

    in beneficiis ad aerarium delatus,

    among those recommended to favor, id. Arch. 5, 11 Halm. ad loc.; id. Fam. 7, 5, 3:

    cum suo magno beneficio esset,

    under great obligation to his recommendation, id. Phil. 8, 6 Wernsd.; Flor. 4, 2, 92; cf. Suet. Tit. 8.—So,
    2.
    Esp. freq. of military promotions (whence beneficiarius, q. v.):

    quod scribis de beneficiis, scito a me et tribunos militaris et praefectos... delatos esse,

    Cic. Fam. 5, 20, 7:

    ut tribuni militum... quae antea dictatorum et consulum ferme fuerant beneficia,

    Liv. 9, 30, 3:

    beneficia gratuita esse populi Romani,

    id. 45, 42, 11; Hirt. B. Afr. 54, 5:

    per beneficia Nymphidii,

    promoted, advanced through the favor of Nymphidius, Tac. H. 1, 25; 4, 48 Lips.:

    beneficii sui centuriones,

    i. e. his creatures, Suet. Tib. 12:

    Liber beneficiorum or Beneficium,

    the book in which the public lands that were bestowed were designated, Hyg. Limit. Const. p. 193 Goes.; Arcad. ib. p. 260.—So, SERVVS. A. COMMENTARIIS. BENEFICIORVM., Inscr. Grut. 578, 1.—
    B.
    A privilege, right (post-Aug.):

    anulorum,

    Dig. 48, 7, 42:

    religionis,

    ib. 3, 3, 18:

    militaris,

    ib. 29, 1, 3.—Hence, liberorum, a release from the office of judge, received in consequence of having a certain number of children, Suet. Claud. 15; Dig. 49, 8, 1, § 2.—
    C.
    Personified, as a god:

    duos omnino (deos credere), Poenam et Beneficium,

    Plin. 2, 7, 5, § 14.

    Lewis & Short latin dictionary > benificium

  • 57 tempero

    tempĕro, āvi, ātum, 1 (old pres. subj. temperint, Plaut. Truc. 1, 1, 41; collat. dep. form tempĕror, Lact. 7, 5, 12), v. a. and n. [tempus].
    I.
    Act., to divide or proportion duly, mingle in due proportion; to combine or compound properly; to qualify, temper, etc. (class.; cf.: modifico, misceo).
    A.
    Lit.:

    nec vero qui simplex esse debet, ex dissimilibus rebus misceri et temperari potest,

    Cic. Off. 3, 33, 119:

    qui (orbium motus) acuta cum gravibus temperans varios aequabiliter concentus efficit,

    id. Rep. 6, 18, 18:

    ea cum tria sumpsisset, unam in speciem temperavit,

    id. Univ. 7:

    tale quiddam esse animum, ut sit ex igni atque animă temperatum,

    id. N. D. 3, 14, 36:

    aes conflare et temperare,

    Plin. 7, 56, 57, § 197:

    ferrum,

    id. 34, 14, 41, § 145:

    herbas,

    Ov. F. 5, 402:

    acetum melle,

    Plin. 14, 17, 21, § 114:

    vinum,

    id. 29, 3, 11, § 50: pocula, to flavor, i. e. to fill, Hor. C. 1, 20, 11; id. Epod. 17, 80; Mart. 9, 12, 7:

    venenum,

    Suet. Ner. 2 fin.:

    unguentum,

    Plin. 13, 2, 2, § 18:

    collyrium,

    id. 27, 10, 59, § 83:

    colores,

    id. 2, 18, 16, § 79 et saep.:

    ejusdem solis tum accessus modici tum recessus et frigoris et caloris modum temperant,

    Cic. N. D. 2, 19, 49:

    Etesiarum flatu nimii temperantur calores,

    id. ib. 2, 53, 131; cf.:

    vitis solem umbra temperans,

    Plin. 17, 12, 18, § 91: quis aquam (i. e. balneum) temperet ignibus, who shall temper, i. e. warm, Hor. C. 3, 19, 6; so, balneum, Mart. 3, 25, 1:

    scatebrisque arentia temperat arva,

    i. e. waters, Verg. G. 1, 110; so,

    arva (Galesus),

    Claud. Cons. Prob. 260.—
    2.
    Transf., to rule, regulate, govern, manage, arrange, order:

    rem publicam institutis et legibus,

    Cic. Tusc. 1, 1, 2; cf.:

    constituere et temperare civitates,

    id. Ac. 2, 1, 3:

    Lycurgus, qui Lacedaemoniorum rem publicam temperavit,

    id. Div. 1, 43, 96; cf.:

    qui (Juppiter) res hominum ac deorum, Qui mare ac terras variisque mundum Temperat horis,

    Hor. C. 1, 12, 16:

    terram, mare, urbes, etc. (corresp. to regere),

    id. ib. 3, 4, 45:

    mare,

    id. ib. 4, 12, 1:

    aequor,

    Verg. A. 1, 146:

    orbem,

    Ov. M. 1, 770; 15, 869:

    arces aetherias,

    id. ib. 15, 859:

    undas,

    id. ib. 12, 580:

    ratem,

    id. ib. 13, 366:

    solus id navigii genus temperans,

    Vell. 2, 107:

    omnia pretio temperata,

    id. 2, 60:

    senem delirum,

    Hor. S. 2, 5, 71:

    ora frenis,

    id. C. 1, 8, 7 et saep.:

    genius qui natale temperat astrum,

    id. Ep. 2, 2, 187:

    annum,

    id. ib. 1, 12, 16; Plin. 2, 6, 4, § 13:

    caeli fulgura,

    Cic. Leg. 8, 21:

    fortunam suo arbitrio,

    Petr. 137.— Poet.:

    carmen impositis articulis,

    i. e. to tune, Prop. 2, 34 (3, 32), 80; cf.:

    testudinis aureae strepitum,

    Hor. C. 4, 3, 18:

    Musam pede Archilochi,

    id. Ep. 1, 19, 28 sq.:

    citharam nervis,

    i. e. to string, Ov. M. 10, 108.—
    B.
    Trop.
    1.
    To regulate, rule, etc.:

    non modice temperatam sed nimis meracam libertatem sitiens haurire,

    Cic. Rep. 1, 43, 96; cf.:

    cujus acerbitas morum immanitasque naturae ne vino quidem permixta temperari solet,

    id. Phil. 12, 11, 26:

    quod (genus) erit aequatum et temperatum ex tribus optimis rerum publicarum modis,

    id. Rep. 1, 45, 69; cf. id. ib. 2, 39, 65:

    ita in variā et perpetuā oratione hi (numeri) sunt inter se miscendi et temperandi,

    id. Or. 58, 197; so,

    joined with miscere,

    id. Off. 3, 33, 119 (on the contrary, opp. miscere, id. Rep. 2, 23, 42); cf.:

    at haec interdum temperanda et varianda sunt,

    id. Or. 29, 103; 18, 60; 52, 176:

    iracundiam cohibere, victoriam temperare,

    id. Marcell. 3, 8:

    amara lento Temperet risu,

    Hor. C. 2, 16, 27: annonam macelli quotannis temperandam censuit, to be regulated, i. e. fixed at moderate prices, Suet. Tib. 34:

    (Aeolus) Sceptra tenens mollitque animos et temperat iras,

    soothes, allays, Verg. A. 1, 57:

    sumptus,

    Ov. Am. 1, 3, 10:

    Mercurius temperat astra,

    Stat. Th. 1, 305.—
    2.
    Se temperare ab aliquā re, to refrain from, abstain from, forbear, etc. (late Lat.): temperare se a rectorum suorum reprehensione, Greg. M. in Job, 25, 38 init.; 18, 3: ab utro se temperat, Aug. c. Faust. 6, 5 fin.; id. Trin. 3 prooem.
    II.
    Neutr., to observe proper measure; to moderate or restrain one ' s self; to forbear, abstain; to be moderate or temperate (class.; cf. moderor).
    A.
    In gen., constr. with in aliquā re, alicui rei, ab aliquā re, a simple abl., an inf., or ne or quin with subj.
    (α).
    With in and abl.:

    jam istoc probior es, cum in amore temperes,

    Plaut. Ep. 1, 2, 8:

    in multa temperarunt tribuni,

    Liv. 2, 52, 5; Sall. J. 85, 9.—
    (β).
    With dat.:

    linguae tempera,

    Plaut. Rud. 4, 7, 28; so,

    linguae,

    Liv. 28, 44, 18:

    linguae,

    Sen. Ira, 3, 6, 2:

    manibus,

    Liv. 2, 23, 9; 4, 3, 6; 32, 20, 3; Curt. 7, 2, 24:

    oculis,

    Liv. 21, 22, 7:

    irae,

    id. 33, 20, 7:

    victoriae,

    Sall. C. 11, 8:

    gulae,

    Plin. Ep. 2, 6, 5:

    lacrimis,

    Curt. 7, 2, 7.—
    (γ).
    With ab and abl.:

    temperare ab injuriā et maleficio,

    Caes. B. G. 1, 7:

    a maleficio,

    Auct. Her. 2, 19, 29:

    a lacrimis,

    Verg. A. 2, 8:

    precibus ducis mitigati ab excidio civitatis temperavere,

    Tac. H. 1, 63.—Rarely with sibi, etc.:

    cum sibi in contionibus credas a mendacio temperaturum?

    Auct. Her. 4, 18, 25:

    ne a necessariis quidem sibi rabies temperat,

    Sen. Clem. 1, 26, 4.—
    (δ).
    With abl. alone:

    lacrimis,

    Liv. 30, 20; Tac. A. 15, 16:

    a venatibus,

    Claud. III. Laud. Stil. 270:

    risu,

    Liv. 32, 34, 3: neque verbis adversus principem neque factis, Suet. Vit. Lucan.—
    (ε).
    With inf.:

    matronae Canorā hic voce suā tinnire temperent,

    Plaut. Poen. prol. 33:

    dormire,

    id. ib. 22:

    maledicere huic,

    id. ib. 5, 2, 76: tollere puerum, Enn. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. v. 67 Vahl.):

    exordiri rem novam,

    Gell. 4, 9, 5. —
    (ζ).
    With ne and subj.:

    quoi male faciundi est potestas, quom ne id faciat temperat,

    Plaut. Stich. 1, 2, 60:

    quod in pluribus libris ne facerem temperavi,

    Lact. 4, 3, 5.—
    (η).
    With quin (post-Aug.):

    non temperante Tiberio quin premeret,

    Tac. A. 3, 67: ne sedato quidem tumultu temperare potuit, quin, etc., Suet. Claud. 41; id. Calig. 54:

    vix temperabat, quin diceret,

    Sen. Contr. 10, 1 (30), 7:

    Arruntius non temperavit, quin, etc.,

    id. Ep. 114, 19.—
    b.
    With sibi or animis (so not in Cicero):

    neque sibi homines feros temperaturos existimabat, quin, etc.,

    Caes. B. G. 1, 33:

    vix sibi temperant quin, etc.,

    Sen. Ben. 2, 29, 2; Vell. 1, 16, 1: usque mihi temperavi, dum perducerem eo rem, ut, etc., Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2:

    nequeo mihi temperare, quominus, etc.,

    Plin. 18, 6, 8, § 41; 1, praef. §

    30: non quivit temperare sibi in eo (signo), etc.,

    id. 34, 8, 19, § 62; Plin. Ep. 6, 17, 1:

    vix temperavere animis, quin, etc.,

    Liv. 5, 45, 7.—
    c.
    Impers. pass.:

    aegre temperatum est, quin, etc.,

    they with difficulty refrained, Liv. 32, 10, 8:

    nec temperatum manibus foret, ni, etc.,

    id. 2, 23, 10:

    jam superfundenti se laetitiae vix temperatum est,

    id. 5, 7, 8:

    ab oppugnatione urbium temperatum,

    id. 7, 20, 9:

    a caedibus,

    id. 25, 25, 9.—
    B.
    In partic., pregn., to forbear, abstain, or refrain from; to spare, be indulgent to any thing (cf.: parco, abstineo); constr. with dat. or ab:

    ut si cuiquam ullā in re umquam temperaverit, ut vos quoque ei temperetis,

    Cic. Verr. 2, 2, 6, § 17:

    superatis hostibus (shortly after, parcere),

    id. ib. 2, 2, 2, §

    4: sociis,

    id. ib. 2, 1, 59, §

    154: alicui in aliquā re,

    id. ib. 2, 2, 6, §

    17: amicis,

    id. Balb. 27, 60:

    privignis,

    Hor. C. 3, 24, 18:

    ingenio suo,

    Quint. 10, 1, 98 al.:

    in quo ab sociis temperaverant,

    Liv. 6, 17, 8:

    ab his sacris,

    id. 39, 10, 9:

    quamvis a plerisque cibis singuli temperemus,

    Plin. Ep. 2, 5, 8; cf.:

    a mulso sibi temperare,

    Cels. 4, 31.— Impers. pass.:

    templis deum temperatum est,

    Liv. 1, 29, 6 Drak. N. cr.:

    nec ab ullo temperatum foret,

    id. 24, 31, 11.—Hence,
    A.
    tempĕ-rans, antis, P. a., observing moderation, sober, moderate, temperate (syn.:

    modestus, abstinens): aut temperantem (dices), qui se in aliquā libidine continuerit, in aliquā effuderit?

    Cic. Par. 3, 1, 21:

    homo in omnibus vitae partibus moderatus ac temperans, etc.,

    id. Font. 18, 40; so,

    homo,

    id. Att. 15, 1, 1.— Sup.:

    homo sanctissimus et temperantissimus,

    Cic. Font. 17, 38:

    principes graviores temperantioresque a cupidine imperii,

    refraining, abstaining, Liv. 26, 22, 14 Drak. N. cr. —With gen.:

    famae temperans,

    Ter. Phorm. 2, 1, 41:

    temperans gaudii seraeque laetitiae,

    Plin. Pan. 52, 5:

    potestatis temperantior,

    Tac. A. 13, 46.—Hence, adv.: tempĕranter, with moderation, moderately, Tac. A. 4, 33; 15, 29. — Comp., Cic. Att. 9, 2, A, 2.— Sup. seems not to occur.—
    B.
    tempĕrātus, a, um, P. a.
    * 1.
    Duly arranged or prepared:

    prela,

    Cato, R. R. 12.—
    2.
    Limited, moderate, temperate.
    (α).
    Lit.:

    temperatae escae modicaeque potiones,

    Cic. Div. 1, 51, 115:

    regiones caeli neque aestuosae neque frigidae sed temperatae,

    Vitr. 1, 4; cf. Plin. 14, 2, 4, § 26.— Comp.:

    loca temperatiora,

    Caes. B. G. 5, 12:

    o temperatae dulce Formiae litus,

    Mart. 10, 30, 1:

    mitis ac temperatus annus,

    Col. 3, 20, 1; cf. in sup.:

    temperatissimum anni tempus,

    Varr. R. R. 2, 5, 14.—
    (β).
    Trop., of moral character, of speech, etc., moderate, sober, calm, steady, temperate:

    est autem ita temperatis moderatisque moribus, ut summa severitas summā cum humanitate jungatur,

    Cic. Fam. 12, 27:

    justi, temperati, sapientes,

    id. N. D. 3, 36, 87: in victoriā tem, peratior, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 1:

    mens in bonis Ab insolenti temperata Laetitiā,

    Hor. C. 2, 3, 3:

    vim temperatam di provehunt In majus,

    id. ib. 3, 4, 66:

    animum temperatum virtutibus fuisse,

    Liv. 1, 18, 4:

    hoc multo fortius est... illud temperatius,

    Sen. Ep. 18, 3:

    aequabile et temperatum orationis genus,

    Cic. Off. 1, 1, 3:

    oratio modica ac temperata,

    id. Or. 27, 95.— Comp.:

    temperatior oratio,

    Cic. de Or. 2, 53, 212.— Sup.:

    temperatissimi sanctissimique viri monumentum,

    Cic. Verr. 2, 4, 38, § 83. — Adv.: tempĕrātē, in due proportion, with moderation, moderately, temperately.
    a.
    Lit.:

    tepebit,

    Cato, R. R. 69, 2:

    arbores umoris temperate, parum terreni habentes,

    Vitr. 2, 9 med.
    b.
    Trop.:

    agere,

    Cic. Att. 12, 32, 1:

    temperatius scribere,

    id. ib. 13, 1, 1:

    temperatissime et castissime vivere,

    Aug. Mus. 6, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > tempero

  • 58 temperor

    tempĕro, āvi, ātum, 1 (old pres. subj. temperint, Plaut. Truc. 1, 1, 41; collat. dep. form tempĕror, Lact. 7, 5, 12), v. a. and n. [tempus].
    I.
    Act., to divide or proportion duly, mingle in due proportion; to combine or compound properly; to qualify, temper, etc. (class.; cf.: modifico, misceo).
    A.
    Lit.:

    nec vero qui simplex esse debet, ex dissimilibus rebus misceri et temperari potest,

    Cic. Off. 3, 33, 119:

    qui (orbium motus) acuta cum gravibus temperans varios aequabiliter concentus efficit,

    id. Rep. 6, 18, 18:

    ea cum tria sumpsisset, unam in speciem temperavit,

    id. Univ. 7:

    tale quiddam esse animum, ut sit ex igni atque animă temperatum,

    id. N. D. 3, 14, 36:

    aes conflare et temperare,

    Plin. 7, 56, 57, § 197:

    ferrum,

    id. 34, 14, 41, § 145:

    herbas,

    Ov. F. 5, 402:

    acetum melle,

    Plin. 14, 17, 21, § 114:

    vinum,

    id. 29, 3, 11, § 50: pocula, to flavor, i. e. to fill, Hor. C. 1, 20, 11; id. Epod. 17, 80; Mart. 9, 12, 7:

    venenum,

    Suet. Ner. 2 fin.:

    unguentum,

    Plin. 13, 2, 2, § 18:

    collyrium,

    id. 27, 10, 59, § 83:

    colores,

    id. 2, 18, 16, § 79 et saep.:

    ejusdem solis tum accessus modici tum recessus et frigoris et caloris modum temperant,

    Cic. N. D. 2, 19, 49:

    Etesiarum flatu nimii temperantur calores,

    id. ib. 2, 53, 131; cf.:

    vitis solem umbra temperans,

    Plin. 17, 12, 18, § 91: quis aquam (i. e. balneum) temperet ignibus, who shall temper, i. e. warm, Hor. C. 3, 19, 6; so, balneum, Mart. 3, 25, 1:

    scatebrisque arentia temperat arva,

    i. e. waters, Verg. G. 1, 110; so,

    arva (Galesus),

    Claud. Cons. Prob. 260.—
    2.
    Transf., to rule, regulate, govern, manage, arrange, order:

    rem publicam institutis et legibus,

    Cic. Tusc. 1, 1, 2; cf.:

    constituere et temperare civitates,

    id. Ac. 2, 1, 3:

    Lycurgus, qui Lacedaemoniorum rem publicam temperavit,

    id. Div. 1, 43, 96; cf.:

    qui (Juppiter) res hominum ac deorum, Qui mare ac terras variisque mundum Temperat horis,

    Hor. C. 1, 12, 16:

    terram, mare, urbes, etc. (corresp. to regere),

    id. ib. 3, 4, 45:

    mare,

    id. ib. 4, 12, 1:

    aequor,

    Verg. A. 1, 146:

    orbem,

    Ov. M. 1, 770; 15, 869:

    arces aetherias,

    id. ib. 15, 859:

    undas,

    id. ib. 12, 580:

    ratem,

    id. ib. 13, 366:

    solus id navigii genus temperans,

    Vell. 2, 107:

    omnia pretio temperata,

    id. 2, 60:

    senem delirum,

    Hor. S. 2, 5, 71:

    ora frenis,

    id. C. 1, 8, 7 et saep.:

    genius qui natale temperat astrum,

    id. Ep. 2, 2, 187:

    annum,

    id. ib. 1, 12, 16; Plin. 2, 6, 4, § 13:

    caeli fulgura,

    Cic. Leg. 8, 21:

    fortunam suo arbitrio,

    Petr. 137.— Poet.:

    carmen impositis articulis,

    i. e. to tune, Prop. 2, 34 (3, 32), 80; cf.:

    testudinis aureae strepitum,

    Hor. C. 4, 3, 18:

    Musam pede Archilochi,

    id. Ep. 1, 19, 28 sq.:

    citharam nervis,

    i. e. to string, Ov. M. 10, 108.—
    B.
    Trop.
    1.
    To regulate, rule, etc.:

    non modice temperatam sed nimis meracam libertatem sitiens haurire,

    Cic. Rep. 1, 43, 96; cf.:

    cujus acerbitas morum immanitasque naturae ne vino quidem permixta temperari solet,

    id. Phil. 12, 11, 26:

    quod (genus) erit aequatum et temperatum ex tribus optimis rerum publicarum modis,

    id. Rep. 1, 45, 69; cf. id. ib. 2, 39, 65:

    ita in variā et perpetuā oratione hi (numeri) sunt inter se miscendi et temperandi,

    id. Or. 58, 197; so,

    joined with miscere,

    id. Off. 3, 33, 119 (on the contrary, opp. miscere, id. Rep. 2, 23, 42); cf.:

    at haec interdum temperanda et varianda sunt,

    id. Or. 29, 103; 18, 60; 52, 176:

    iracundiam cohibere, victoriam temperare,

    id. Marcell. 3, 8:

    amara lento Temperet risu,

    Hor. C. 2, 16, 27: annonam macelli quotannis temperandam censuit, to be regulated, i. e. fixed at moderate prices, Suet. Tib. 34:

    (Aeolus) Sceptra tenens mollitque animos et temperat iras,

    soothes, allays, Verg. A. 1, 57:

    sumptus,

    Ov. Am. 1, 3, 10:

    Mercurius temperat astra,

    Stat. Th. 1, 305.—
    2.
    Se temperare ab aliquā re, to refrain from, abstain from, forbear, etc. (late Lat.): temperare se a rectorum suorum reprehensione, Greg. M. in Job, 25, 38 init.; 18, 3: ab utro se temperat, Aug. c. Faust. 6, 5 fin.; id. Trin. 3 prooem.
    II.
    Neutr., to observe proper measure; to moderate or restrain one ' s self; to forbear, abstain; to be moderate or temperate (class.; cf. moderor).
    A.
    In gen., constr. with in aliquā re, alicui rei, ab aliquā re, a simple abl., an inf., or ne or quin with subj.
    (α).
    With in and abl.:

    jam istoc probior es, cum in amore temperes,

    Plaut. Ep. 1, 2, 8:

    in multa temperarunt tribuni,

    Liv. 2, 52, 5; Sall. J. 85, 9.—
    (β).
    With dat.:

    linguae tempera,

    Plaut. Rud. 4, 7, 28; so,

    linguae,

    Liv. 28, 44, 18:

    linguae,

    Sen. Ira, 3, 6, 2:

    manibus,

    Liv. 2, 23, 9; 4, 3, 6; 32, 20, 3; Curt. 7, 2, 24:

    oculis,

    Liv. 21, 22, 7:

    irae,

    id. 33, 20, 7:

    victoriae,

    Sall. C. 11, 8:

    gulae,

    Plin. Ep. 2, 6, 5:

    lacrimis,

    Curt. 7, 2, 7.—
    (γ).
    With ab and abl.:

    temperare ab injuriā et maleficio,

    Caes. B. G. 1, 7:

    a maleficio,

    Auct. Her. 2, 19, 29:

    a lacrimis,

    Verg. A. 2, 8:

    precibus ducis mitigati ab excidio civitatis temperavere,

    Tac. H. 1, 63.—Rarely with sibi, etc.:

    cum sibi in contionibus credas a mendacio temperaturum?

    Auct. Her. 4, 18, 25:

    ne a necessariis quidem sibi rabies temperat,

    Sen. Clem. 1, 26, 4.—
    (δ).
    With abl. alone:

    lacrimis,

    Liv. 30, 20; Tac. A. 15, 16:

    a venatibus,

    Claud. III. Laud. Stil. 270:

    risu,

    Liv. 32, 34, 3: neque verbis adversus principem neque factis, Suet. Vit. Lucan.—
    (ε).
    With inf.:

    matronae Canorā hic voce suā tinnire temperent,

    Plaut. Poen. prol. 33:

    dormire,

    id. ib. 22:

    maledicere huic,

    id. ib. 5, 2, 76: tollere puerum, Enn. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. v. 67 Vahl.):

    exordiri rem novam,

    Gell. 4, 9, 5. —
    (ζ).
    With ne and subj.:

    quoi male faciundi est potestas, quom ne id faciat temperat,

    Plaut. Stich. 1, 2, 60:

    quod in pluribus libris ne facerem temperavi,

    Lact. 4, 3, 5.—
    (η).
    With quin (post-Aug.):

    non temperante Tiberio quin premeret,

    Tac. A. 3, 67: ne sedato quidem tumultu temperare potuit, quin, etc., Suet. Claud. 41; id. Calig. 54:

    vix temperabat, quin diceret,

    Sen. Contr. 10, 1 (30), 7:

    Arruntius non temperavit, quin, etc.,

    id. Ep. 114, 19.—
    b.
    With sibi or animis (so not in Cicero):

    neque sibi homines feros temperaturos existimabat, quin, etc.,

    Caes. B. G. 1, 33:

    vix sibi temperant quin, etc.,

    Sen. Ben. 2, 29, 2; Vell. 1, 16, 1: usque mihi temperavi, dum perducerem eo rem, ut, etc., Planc. ap. Cic. Fam. 10, 7, 2:

    nequeo mihi temperare, quominus, etc.,

    Plin. 18, 6, 8, § 41; 1, praef. §

    30: non quivit temperare sibi in eo (signo), etc.,

    id. 34, 8, 19, § 62; Plin. Ep. 6, 17, 1:

    vix temperavere animis, quin, etc.,

    Liv. 5, 45, 7.—
    c.
    Impers. pass.:

    aegre temperatum est, quin, etc.,

    they with difficulty refrained, Liv. 32, 10, 8:

    nec temperatum manibus foret, ni, etc.,

    id. 2, 23, 10:

    jam superfundenti se laetitiae vix temperatum est,

    id. 5, 7, 8:

    ab oppugnatione urbium temperatum,

    id. 7, 20, 9:

    a caedibus,

    id. 25, 25, 9.—
    B.
    In partic., pregn., to forbear, abstain, or refrain from; to spare, be indulgent to any thing (cf.: parco, abstineo); constr. with dat. or ab:

    ut si cuiquam ullā in re umquam temperaverit, ut vos quoque ei temperetis,

    Cic. Verr. 2, 2, 6, § 17:

    superatis hostibus (shortly after, parcere),

    id. ib. 2, 2, 2, §

    4: sociis,

    id. ib. 2, 1, 59, §

    154: alicui in aliquā re,

    id. ib. 2, 2, 6, §

    17: amicis,

    id. Balb. 27, 60:

    privignis,

    Hor. C. 3, 24, 18:

    ingenio suo,

    Quint. 10, 1, 98 al.:

    in quo ab sociis temperaverant,

    Liv. 6, 17, 8:

    ab his sacris,

    id. 39, 10, 9:

    quamvis a plerisque cibis singuli temperemus,

    Plin. Ep. 2, 5, 8; cf.:

    a mulso sibi temperare,

    Cels. 4, 31.— Impers. pass.:

    templis deum temperatum est,

    Liv. 1, 29, 6 Drak. N. cr.:

    nec ab ullo temperatum foret,

    id. 24, 31, 11.—Hence,
    A.
    tempĕ-rans, antis, P. a., observing moderation, sober, moderate, temperate (syn.:

    modestus, abstinens): aut temperantem (dices), qui se in aliquā libidine continuerit, in aliquā effuderit?

    Cic. Par. 3, 1, 21:

    homo in omnibus vitae partibus moderatus ac temperans, etc.,

    id. Font. 18, 40; so,

    homo,

    id. Att. 15, 1, 1.— Sup.:

    homo sanctissimus et temperantissimus,

    Cic. Font. 17, 38:

    principes graviores temperantioresque a cupidine imperii,

    refraining, abstaining, Liv. 26, 22, 14 Drak. N. cr. —With gen.:

    famae temperans,

    Ter. Phorm. 2, 1, 41:

    temperans gaudii seraeque laetitiae,

    Plin. Pan. 52, 5:

    potestatis temperantior,

    Tac. A. 13, 46.—Hence, adv.: tempĕranter, with moderation, moderately, Tac. A. 4, 33; 15, 29. — Comp., Cic. Att. 9, 2, A, 2.— Sup. seems not to occur.—
    B.
    tempĕrātus, a, um, P. a.
    * 1.
    Duly arranged or prepared:

    prela,

    Cato, R. R. 12.—
    2.
    Limited, moderate, temperate.
    (α).
    Lit.:

    temperatae escae modicaeque potiones,

    Cic. Div. 1, 51, 115:

    regiones caeli neque aestuosae neque frigidae sed temperatae,

    Vitr. 1, 4; cf. Plin. 14, 2, 4, § 26.— Comp.:

    loca temperatiora,

    Caes. B. G. 5, 12:

    o temperatae dulce Formiae litus,

    Mart. 10, 30, 1:

    mitis ac temperatus annus,

    Col. 3, 20, 1; cf. in sup.:

    temperatissimum anni tempus,

    Varr. R. R. 2, 5, 14.—
    (β).
    Trop., of moral character, of speech, etc., moderate, sober, calm, steady, temperate:

    est autem ita temperatis moderatisque moribus, ut summa severitas summā cum humanitate jungatur,

    Cic. Fam. 12, 27:

    justi, temperati, sapientes,

    id. N. D. 3, 36, 87: in victoriā tem, peratior, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 15, 1:

    mens in bonis Ab insolenti temperata Laetitiā,

    Hor. C. 2, 3, 3:

    vim temperatam di provehunt In majus,

    id. ib. 3, 4, 66:

    animum temperatum virtutibus fuisse,

    Liv. 1, 18, 4:

    hoc multo fortius est... illud temperatius,

    Sen. Ep. 18, 3:

    aequabile et temperatum orationis genus,

    Cic. Off. 1, 1, 3:

    oratio modica ac temperata,

    id. Or. 27, 95.— Comp.:

    temperatior oratio,

    Cic. de Or. 2, 53, 212.— Sup.:

    temperatissimi sanctissimique viri monumentum,

    Cic. Verr. 2, 4, 38, § 83. — Adv.: tempĕrātē, in due proportion, with moderation, moderately, temperately.
    a.
    Lit.:

    tepebit,

    Cato, R. R. 69, 2:

    arbores umoris temperate, parum terreni habentes,

    Vitr. 2, 9 med.
    b.
    Trop.:

    agere,

    Cic. Att. 12, 32, 1:

    temperatius scribere,

    id. ib. 13, 1, 1:

    temperatissime et castissime vivere,

    Aug. Mus. 6, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > temperor

  • 59 mojanazo

    m Вен.
    см. maleficio

    БИРС > mojanazo

  • 60 наговор

    м.
    1) разг. falacia f; calumnia f ( клевета)
    2) ( заклинание) encantamiento m, maleficio m

    БИРС > наговор

См. также в других словарях:

  • Maleficio — Saltar a navegación, búsqueda An American Haunting Título Maleficio Ficha técnica Dirección Courtney Solomon Producción Christopher Milburn Andre Rouleau Courtney Solomon …   Wikipedia Español

  • maleficio — sustantivo masculino 1. Daño causado por hechicería: Si no crees en maleficios, ¿cómo explicas esto? 2. Hechizo que causa un daño: hacer un maleficio, deshacer un maleficio. No creo en maleficios, me da igual que los hagas o los deshagas …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • maleficio — (Del lat. maleficĭum). 1. m. Daño causado por arte de hechicería. 2. Hechizo empleado para causarlo, según vanamente se cree. 3. ant. Daño o perjuicio que se causa a alguien. desligar el maleficio. fr. Deshacer y destruir el impedimento que,… …   Diccionario de la lengua española

  • maleficio — /male fitʃo/ (o malefizio /male fitsjo/) s.m. [dal lat. maleficium, comp. dell avv. male e facĕre fare ]. 1. (ant.) [azione moralmente cattiva: tribunale del m. ] ▶◀ delitto, misfatto, (non com.) scelleraggine, scelleratezza. 2. (etnol.) [opera… …   Enciclopedia Italiana

  • malefício — s. m. 1. Dano, prejuízo. 2. Maldade. 3. Sortilégio, feitiço mau …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • maleficio — (Del lat. maleficium.) ► sustantivo masculino OCULTISMO Influjo negativo producido a través de la hechicería: ■ cree que sus males se deben a un maleficio. * * * maleficio (del lat. «maleficĭum») 1 (ant.) m. *Daño o *perjuicio causado a ↘alguien …   Enciclopedia Universal

  • maleficio — {{#}}{{LM M24577}}{{〓}} {{SynM25190}} {{[}}maleficio{{]}} ‹ma·le·fi·cio› {{《}}▍ s.m.{{》}} {{<}}1{{>}} Daño causado por hechicería. {{<}}2{{>}} Hechizo que se emplea para causar este daño. {{#}}{{LM SynM25190}}{{〓}} {{CLAVE… …   Diccionario de uso del español actual con sinónimos y antónimos

  • maleficio — See ex maleficio …   Ballentine's law dictionary

  • Maleficio (novela) — Maleficio (Thinner, en inglés más delgado) es una novela de Stephen King publicada en 1984. Argumento Billy Halleck es un obeso y exitoso abogado que vive en la ciudad de Fairview, en Florida con su esposa e hija. Al salir de una reunion social… …   Wikipedia Español

  • maleficio — ma·le·fì·cio s.m. 1. CO pratica magica, sortilegio, stregoneria Sinonimi: fattura, incantesimo, malia, sortilegio, stregoneria. 2. OB delitto, reato penale {{line}} {{/line}} VARIANTI: malefizio, malificio. DATA: ca. 1243. ETIMO: dal lat.… …   Dizionario italiano

  • maleficio — {{hw}}{{maleficio}}{{/hw}}s. m. 1 Malia, stregoneria; SIN. Fattura. 2 (raro, lett.) Delitto, misfatto …   Enciclopedia di italiano

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»